ABD-KANADA TASARIM SORUMLULUKLARI ABD YÖNETMELİKLERİ VE GENEL KAPSAMLARI ÖNÜRETİMLİ (PREKAST) BİNA/ÜRÜN UYGULAMA ALANLARI SİSTEM TANIMLARI

Transkript

1

2

3 ABD-KANADA TASARIM SORUMLULUKLARI ABD YÖNETMELİKLERİ VE GENEL KAPSAMLARI ÖNÜRETİMLİ (PREKAST) BİNA/ÜRÜN UYGULAMA ALANLARI SİSTEM TANIMLARI BİRLEŞİMLER 13 KATLI OTOPARK ÖRNEĞİ TEXAS/ABD 6 KATLI OTOPARK ÖRNEĞİ ONTARIO/KANADA ASCE 7-16 RÜZGAR VE DEPREM YÜK TANIMLARI

4 MİMAR: GEOMETRİYİ BELİRLER FONKSİYONLARI KONTROL EDER GENEL ŞARTNAME VE SPESİFİKASYONLARI BELİRLER MALZEME GÖRÜNÜŞLER MİMAR FONKSİYON - GEOMETRİ İŞ SAHİBİ MÜHENDİS (ENGINEER OF RECORD) YÖNETMELİK STABİLİTE PREKAST MÜHENDİSİ TÜM BİLEŞENLERİN VE BİRŞELİMLERİN TASARIMI İDARE TASARIM GÖZETMENİ İDARE-TASARIM GÖZETİMİ: İMARI ONAYLAR KULLANILAN YÖNETMELİKLERİ ONAYLAR RUHSATI ONAYLAR TASARIMI, UYGULAMA PROJELERİNİ VE HESAPLARI GÖZETLER VE ONAYLAR MÜHENDİS (EOR): HAKİM KODU BELİRLER YÜKLERİ BELİRLER BİNANIN YATAY VE DÜŞEY YÜKLER ALTINDA ANALİZİ BOYUTLARIN BELİRLENMESİVE STABILITE ANALIZLERI YAPISAL ŞARTNAMELERİ OLUŞTURUR UYGULAMA PROJELERİNİ DENETLER VE ONAYLAR SAHA DENETİMİ PREKAST MÜHENDİSİ: BİNANIN DÜŞEY VE YATAY YÜKLER ALTINDA ANALİZİ PREKAST BİLEŞENLERİ TASARLAR BİRLEŞİMLERİ TASARLAR KALIPTAN ALMA, TAŞIMA VE MONTAJ TASARIMINI YAPAR UYGULAMA PROJELERİNİ HAZIRLAR KALİTE KONTROLÜ AS-BUILT PROJELERI HAZIRLAR

5 HER EYALET MÜHENDİSLİK YETKİLENDİRME KRİTERLERİNİ VE YÖNETMELİKLERİNİ BELİRLER. BU KRİTERLERE UYAN MÜHENDİSLERİ BİR MÜHÜR YETKİLENDİRİR

6 HAKİM YÖNETMELİK (INTERNATIONAL BUILDING CODE) IBC 2018 IBC 2015 IBC 2012 MODEL KOD YÜKLER: HAREKETLİ YÜKLER KAR YÜKLERİ RÜZGAR YÜKLERİ SİSMİK YÜKLER TOPRAK YÜKLERİ YÜK BİRŞELİMLERİ YÜKLER ASCE 7-16 (2016) ASCE 7-10 (2010) ASCE 7-05 (2005) BETON ACI (2014) ACI (2011) ACI (2008) ACI (2005) BETONARME/ ÖNGERİLMELİ BETON TASARIMI ÖNÜRETİMLİ BETON PCI TASARIM KLAVUZU PREKAST TASARIMI PCI MNL 8.SÜRÜM (2018) PCI MNL 7.SÜRÜM (2010) PCI MNL 6.SÜRÜM (2004)

7 BİNALAR: KONUT OFİS LOJISTIK DEPOLAR OTOPARKLAR MODULER TESISLER STADYUMLAR Paramount Binası, San Francisco: Tamamen Prekast, 39 katlı Perde duvarlı, moment aktaran çerçeveli karma taşıyıcı sistem Kısmi ardgermeli kolon-kiriş birleşimi. ABD de deprem bölgesinde yapılmış en yüksek katlı prekast beton bina

8 BİNALAR: KONUT OFİS LOJISTIK DEPOLAR OTOPARKLAR MODULER TESISLER STADYUMLAR

9 BİNALAR: KONUT OFİS LOJISTIK DEPOLAR OTOPARKLAR MODULER TESISLER STADYUMLAR

10 BİNALAR: KONUT OFİS LOJISTIK DEPOLAR OTOPARKLAR MODULER TESISLER STADYUMLAR

11 BİNALAR: KONUT OFİS LOJISTIK DEPOLAR OTOPARKLAR MODULER TESISLER STADYUMLAR

12 DİĞER YAPILAR: ULAŞTIRMA YAPILARI HAVALİMANLARI LİMANLAR SİLOLAR NÜKLEER TESİSLER RÜZGAR TRİBÜNLERİ ALTYAPI ELEMANLARI SES DUVARLARI/BARİYERLERİ

13 MİMARİ PREKAST ELEMANLAR:

14

15 MONOLİTİK BİRLEŞİME EŞDEĞER BİRLEŞİMLER (emulation of CIP) Dayanım ve şekil değiştirme yeteneği olarak monolitik birleşime eşdeğer olan birleşimler ISLAK BİRLEŞİM (WET CONNECTIONS) YARI-KURU BİRLEŞİM (SEMI-DRY CONNECTIONS) KURU BİRLEŞİMLER (DRY CONNECTIONS) MONOLİTİK BİRŞELİMDEN FARKLI DAVRANIŞA SAHİP BİRLEŞİMLER Birleşim davranışı, belirli test prosedürleri izlenerek belirlenir. Gerekli modelleme parametreleri tayin edilerek çözümleme yapılır. Genellikle şekil değiştirme esaslı çözümleme yöntemlerine başvurulur.

16 PREKAST BETON KOLON YERİNDE DÖKME BETON PREKAST BETON KİRİŞ DONATI PLAN GÖRÜNÜŞÜ SÜNEK BİRLEŞİMLERDİR. EMULATION OF MONOLITHIC BEHAVIOR

17 PREKAST BETON KOLON YERİNDE DÖKME BETON PREKAST BETON KİRİŞ PREKASTTA YUVA DONATI SÜNEK BİRLEŞİMLERDİR. PLAN GÖRÜNÜŞÜ EMULATION OF MONOLITHIC BEHAVIOR

18 Kolon Kesme dişi Moment aktaran birleşimde kullanılabilecek alan YERİNDE DÖKME BİRLEŞİME EŞDEĞER TASARIM YAKLAŞIMI (EMULATIVE DESIGN) PREKASTI KALIP OLARAK KULLANMA Sürekli birleşen yerinde dökme kısım KENDİ KENDİNİ TAŞIYABİLME (İSKELE GEREKSİNİMİ YOK) EMULATION OF MONOLITHIC BEHAVIOR

19 MANŞON

20 DAYANIM VE SÜNEKLİK OLARAK ACI 318 GEREKLİLİKLERİNE UYAN MEKANİK BAĞLANTI SÜNEK BİRLEŞİMLERDİR. EMULATION OF MONOLITHIC BEHAVIOR

21 SÜNEK BİRLEŞİMLERDİR. EMULATION OF MONOLITHIC BEHAVIOR

22 KURU (DRY) BİRLEŞİMLERDİR. Diyafram tesirlerinin perde duvara aktarımı Duvar-duvar kesme kuvveti aktarımı Duvar-duvar ve duvar-temel düşey yük aktarımı

23 Diyafram kesme tesiri Düzlem dışı yatay kuvvet aktarımı

24 Düzlem dışı yatay yükler Devrilme momentinden kaynaklı çekme ve basınç kuvvetleri Diyafram kesme tesiri, düzlem içi kesme aktarımı

25 Yatay kesme akısı (Horizontal shear flow) VQ/I

26 KURU (DRY) BİRLEŞİMLERDİR. TASARIMDA GENELDE MAFSALLI KABUL EDİLİR. MANŞONLU VEYA BULONLU OLABİLİR. DÜŞEY YÜKLERİ GÜVENLE AKTARMASI VE YATAY YERDEĞİŞTİRME ALTINDA GEREKLİ STABİLİTEYE SAHİP OLMASI GEREKİR.

27 HİBRİT SİSTEMLER PREKAST TAŞIYICI ÇERÇEVE İLE BERABER ARDGERMELİ DÖŞEME PREKAST DÖŞEME İLE BERABER YERİNDE DÖKME ÇERÇEVE PREKAST DÖŞEME İLE BERABER ÇELİK ÇERÇEVE TÜMÜYLE PREKAST SİSTEMLER PERDE DUVARLI YATAY YÜK TAŞIYICI SİSTEMLER (BUILDING FRAME SYSTEMS-BEARING WALL SYSTEMS) MOMENT AKTARAN ÇERÇEVELİ YATAY YÜK TAŞIYICI SİSTEMLER (MOMENT FRAME SYSTEMS) PERDE DUVARLI VE MOMENT AKTARAN ÇERÇEVELİ YATAY YÜK TAŞIYICI KARMA SİSTEMLER (DUAL SYSTEMS)

28 PANEL DUVARLI SİSTEMLER (BEARING WALL SYSTEMS) DÜŞEY YÜKLERİN BÜYÜK BİR BÖLÜMÜNÜN VEYA TAMAMININ PANEL DUVARLARLA KARŞILANDIĞI, YATAY YÜKLERİN İSE PERDE DUVARLAR İLE KARŞILANDIĞI SİSTEMLER

29 PERDE DUVARLI SİSTEMLER (BUILDING FRAME SYSTEMS) DÜŞEY YÜKLERİN BÜYÜK BİR BÖLÜMÜNÜN ÇERÇEVELERLE KARŞILANDIĞI, YATAY YÜKLERİN İSE PERDE DUVARLARLA KARŞILANDIĞI SİSTEMLER YATAY YÜKLERİN İÇ (ÇEKİRDEK) PERDELERİYLE KARŞILANDIĞI BİNALAR YATAY YÜKLERİN DIŞ ÇEVRE PERDELERİYLE KARŞILANDIĞI BİNALAR

30 MOMENT AKTARAN ÇERÇEVELİ SİSTEMLER (MOMENT FRAME SYSTEMS) YATAY YÜKLERİN MOMENT AKTARAN ÇERÇEVELERLE KARŞILANDIĞI SİSTEMLER

31 KARMA SİSTEMLER (DUAL SYSTEMS) DÜŞEY YÜKLERİN BÜYÜK BİR BÖLÜMÜNÜN ÇERÇEVELERLE TAŞINDIĞI, YATAY YÜKLERİN İSE PERDE DUVARLAR VE MOMENT AKTARAN ÇERÇEVELERLE BERABER TAŞINDIĞI SİSTEMLER

32 BLOCK 94 HOUSTON-TEKSAS/ABD GO BRALAMEA STATION BRAMPTON-ONTARIO/KANADA

33 YAPIM YILI KATLI BUILDING FRAME: DÜŞEY YÜKLER: MAFSALLI ÇERÇEVE YATAY YÜKLER: PERDE DUVARLAR HAKİM YATAY ETKİ: RÜZGAR TASARIM RÜZGAR HIZI: 139MPH (62 m/s)

34

35

36 YAPIM YILI KATLI BUILDING FRAME: DÜŞEY YÜKLER: MAFSALLI ÇERÇEVE YATAY YÜKLER: PERDE DUVARLAR HAKİM YATAY ETKİ: DEPREM I e F a S a (0.2) = 0.17 [TDY2018 (S DS )] R d =1.5, R o =1.3 R=1.5x1.3=1.95

37

38 KOLON-TEMEL BULONLU BİRLEŞİM KOLON-KOLON, KOLON KİRİŞ BİRLEŞİMİ

39 KENAR KOLON-SPANDREL KİRİŞ BİRLEŞİMİ KÖŞE KOLON-SPANDREL KİRİŞ BİRLEŞİMİ

40 KOLON-KİRİŞ-DÖŞEME BİRLEŞİMİ SPANDREL KİRİŞ-DÖŞEME STABİLİTE BAĞLANTISI

41 RAMPA DUVARI-DÖŞEME BİRLEŞİMİ SPANDREL KİRİŞ-DÖŞEME BİRLEŞİMİ

42 PERDE DUVAR-TEMEL BİRLEŞİMİ DUVAR-DUVAR BİRLEŞİMİ

43 PERDE DUVAR-KİRİŞ BİRLEŞİMİ DUVAR-DÖŞEME ÇATI KATI BİRLEŞİMİ

44 MERDİVEN KOVASI BİRLEŞİMLERİ

45 YÜK BİRLEŞİMLERİ (Son Limit Durum): 1.2D+1.6(L r or S or R)+(L or 0.5W) 1.2D+1.0W+L+0.5(L r or S or R) 0.9D+1.0W 1.2D+Ev+Eh+L+0.2S 0.9D-Ev+Eh ASCE 7-05 RÜZGAR HIZLARI 50~100 YIL TEKRARLANMA PERİYODU İÇİN VERİLMİŞTİR. ANCAK HEM ÖNEM KATSAYISI I, HEM DE YÜK KATSAYISI OLARAK 1.6 KULLANILMIŞTIR. ASCE 7-10 İLE BERABER; SİSMİK YÜKLER İLE TUTARLILIĞI YAKALAMAK İÇİN, YÜK KATSAYISI TERKEDİLMİŞ VE FAKLI RİSK KATEGORİLERİ İÇİN RÜZGAR HIZLARI TANIMLANMIŞTIR.

46 TDY 2018 ASCE 7-16 RISK KATEGORILERI Risk Kategorisi belirlenirken temel olarak Risk altındaki insan sayısı esas alınır. IV III I &II * Building Seismic Safety Council (BSSC)

47 300y MRI 700y MRI RÜZGAR HIZLARI (3s kuvvetli rüzgar) 1700y MRI 3000y MRI Performance requirements, prerformans gereklilikleri yapısal göçmenin tanımı Time period yapının servis ömrü, T Reliability level, güvenilirlik seviyesi yıkılma olasılığının değerlendirilmesi, p F Kullanım durumu girdi belirsizliklerinin sınırlandırılması OTOPARK-> RISK KATEGORI II

48 V=139mph

49

50 En büyük depremde: (TDY2018 için DD1) (2475 yıl tekrarlanma periyodu) KOŞULLU GÖÇME OLASILIĞI %10 NORMAL ÖNEME SAHİP BİNALAR İÇİN (KONUT, OTOPARK,vb.) HEDEF RİSK: 50 YIL İÇİNDE GÖÇME OLASILIĞI %1 OTOPARK-> RISK KATEGORI II

51 OTOPARK-> RISK KATEGORI II

52 TDY 2018 S Category E ( Risk kategori I,II,III için) S Category F ( Risk kategori IV için) OTOPARK-> RISK KATEGORI II

53 RİSK HEDEFLİ EN BÜYÜK DEPREM YER HAREKETİ İÇİN HARİTALANMIŞ SPEKTRAL İVME DEĞERLERİ S s ve S 1 değerleri haritadan ve koordinata göre ilgili web sayfasından çekilir.

54 Farklı zemin sınıfı etkilerini göz önüne almak için, bu spektral değerler kalibre edilir.

55 TASARIM SPEKTRAL İVME DEĞERLERİ ELDE EDİLİR VE BUNA GÖRE TASARIM SPEKTRUMU OLUŞTURULUR.

56 TASARIM SPEKTRAL İVME DEĞERLERİ ELDE EDİLİR VE BUNA GÖRE TASARIM SPEKTRUMU OLUŞTURULUR. TDY 2018 DEN FARKLI OLARAK; SADECE (RİSK HEDEFLİ) EN BÜYÜK DEPREM İÇİN HARİTALANMIŞ İVME DEĞERLERİ VERİLİR (TDY İÇİN DD1). TASARIM SPEKTRUMU (DD2 İÇİN) İSE BU DEĞERLERİN 2/3 Ü OLARAK ALINIR.

57 DÜŞEY SPEKTRAL İVME DEĞERİ, YATAY DEPREM YER HAREKETİ İÇİN TANIMLANAN SPEKTRUMDAN FAYDALINARAK BULUNUR. Tasarım spektral ivme değeri: S av = 2/3 S amv

58 DÜŞEY SPEKTRAL İVME DEĞERİ, YATAY DEPREM YER HAREKETİ İÇİN TANIMLANAN SPEKTRUMDAN FAYDALINARAK BULUNUR. TDY 2018 de olduğu gibi; tasarımda düşey etkinin %30 u yatay etkiyle birleştirilir. BASİTLEŞTİRME: TDY 2018 e benzer şekilde, düşey etkinin kritik olmadığı özel durumlar haricinde, düşey deprem etkisi kısa periyot yatay spektral ivme değerinin 0.20 si kabul edilebilir. Tasarım spektral ivme değeri: S av = 2/3 S amv

59