REGÜLE FAALİYETLER VE TARİFE. Mehmet ERTÜRK

Transkript

1 REGÜLE FAALİYETLER VE TARİFE Mehmet ERTÜRK DEK- TMK 10/11/2018

2 SUNUM PLANI Regülasyon ve Tarife Elektrik Piyasasında Tarifeler Soru&Cevap 2

3 SUNUM PLANI Regülasyon ve Tarife Neden Regülasyon? Neden Tarife? Tarife Yöntemleri Tarifeyi Belirleyen Unsurlar Elektrik Piyasasında Tarifeler Soru&Cevap 3

4 NEDEN REGÜLASYON? TAM REKABET PİYASALARININ ÖZELLİKLERİ Homojenlik Mobilite Fiyat = MM = MH Atomize Olma Şeffaflık Tam verimlilik Pratikte bu şartlar piyasa dinamikleriyle %100 sağlanamamakta, regülasyona ihtiyaç duyulmaktadır. 4

5 NEDEN REGÜLASYON? KISTASLAR Homojenlik Tam verimlilik Fiyat = MM = MH REGÜLASYONLAR Standartların belirlenmesi ve denetlenmesi (firma/mal&hizmet) Kaynak verimliliğinin sağlanması Kuralsız rekabetin olumsuzluğunun engellenmesi Rekabetçi fiyatın yakalanamaması Atomize Olma Mobilite Şeffaflık Piyasa kısıtları belirleme ihtiyacı Bilgi paylaşımına yönelik düzenlemeler Tüketicilerin korunması ve toplumsal refahın artırılması 5

6 REGÜLASYON TÜRLERİ Piyasalara yönelik regülasyonlar 3 başlık altında incelenebilir: Ekonomik Regülasyon Sosyal Regülasyon Yönetsel Regülasyon 6

7 REGÜLASYON TÜRLERİ EKONOMİK REGÜLASYON Devletin piyasaya müdahalesidir Tekel ya da oligopol piyasalarda yoğundur Rekabetçi piyasa şartlarının sağlanmasını hedefler Ekonomik etkinliği artırma amacı Toplumsal refahı artırma amacı En önemli aracı fiyat düzenlemesidir 7

8 REGÜLASYON TÜRLERİ SOSYAL REGÜLASYON Temel olarak olumsuz dışsallıkları önleme amaçlıdır Çevreyle ilgili düzenlemeler Güvenlik amaçlı düzenlemeler Sağlığı koruma amaçlı düzenlemeler 8

9 REGÜLASYON TÜRLERİ YÖNETSEL REGÜLASYON Temel olarak piyasanın izlenmesi ve kontrolü amaçlıdır Bilgi toplamaya yönelik düzenlemeler Teknik düzenlemeler Denetim amaçlı düzenlemeler 9

11 NEDEN TARİFE? Tekel piyasalarda fiyatın marjinal maliyetle kesişmemesi Fiyatın marjinal maliyetten yüksek olmasıyla oluşan sorunlar: Toplumsal refah kaybı Tekel karı Fiyat dışı enstrümanlarla (yapısal düzenlemelerle) sorunun çözülememesi/doğru yapının kurulamaması Rekabete açılamayan doğal tekel niteliği taşıyan faaliyetlerin varlığı 11

12 NEDEN TARİFE? FİYAT DÜZENLEME İHTİYACI Düzenleyici kurumun görevi, piyasa fiyatını ortalama maliyetin (OM) altında olmayacak bir seviyede, tekelci denge ile rekabetçi denge arasında bir noktada oluşacak şekilde belirlemektir. 12

13 NEDEN TARİFE? FİYAT DÜZENLEMESİNİN FAYDALARI Tekelci fiyatlandırmanın yol açtığı toplumsal refah kaybını azaltır Aşırı karı ortadan kaldırarak ve firmayı maliyetlerini düşürmeye zorlayarak verimliliği artırır Firmalara makul getiri imkanı sunar Giderlerin karşılanması garantisiyle firmanın kaliteyi düşürmesini engeller Tekel firmanın kişiler veya bölgeler arasında fiyat ayrımcılığı yapmasını önler 13

14 NEDEN TARİFE? EKONOMİK DÜZENLEMEDE İLKELER Düzenlemelerin şeffaf ve katılımcı yaklaşımla oluşturulması İhtiyaç bulunduğunda geçiş dönemi uygulamaları içermeli Uzun vadeli planlar yapılmasına imkan verecek şekilde düzenlemede istikrarın sağlanması Yatırıma imkan sağlayacak makul karlılık sağlanmalı Hizmetin sunumunda kalitenin korunmasına yönelik tedbirler alınmalı Ülke kalkınmasını sağlayıcı mekanizmalar oluşturulmalı Firmanın yönetimde etkinliği sağlamasına yardımcı olunmalı 14

16 TARİFE YÖNTEMLERİ Tarife yöntemleri 2 ana başlık altında incelenebilir: Maliyet Esaslı Yöntemler Maliyet + Kar Teşvik Esaslı Yöntemler Fiyat Tavanı Gelir Tavanı Gelir Paylaşımı 16

17 TARİFE YÖNTEMLERİ Düzenleme Yöntemleri Düzenleme Mekanizması Kontrol Şekli Maliyet-Kar Düzenlemesi Maliyetler ve Kar Maliyet Kontrolü Teşvik Esaslı Düzenleme Kar Paylaşımı Fiyat Tavanı Gelir Tavanı Kar Kontrolü Gelir Kontrolü

18 SUNUM PLANI Regülasyon ve Tarife Neden Regülasyon? Neden Tarife? Tarife Yöntemleri Tarifeyi Oluşturan Unsurlar Elektrik Piyasasında Tarifeler Soru&Cevap 18

19 TARİFENİN UNSURLARI Düzeltme Bileşenleri Gelir Farkı Düzeltme Bileşeni Yatırım Farkı Düzeltme Bileşeni Maliyet Farkı Düzeltme Bileşeni Verimlilik Parametresi Yatırım Ortalama Varlık Tabanı Düzeltme Mekanizması + + OPEX Amortisman Getiri Gelir Gereksinimi Kalite Faktörü Tarife EPE EPE= Elektrik Piyasası Endeksi Mevcut Durumda EPE= TÜFE 19

20 GELİR GEREKSİNİMİ UNSURLARI Vergi öncesi reel getiri Net işletme giderleri RR t RAB RWACC + D + ( OC OR ) = * t t t t Gelir Gereksinimi Düzenlenmiş Varlık Tabanı İtfa 20

21 RAB 1 RAB 2 RAB 4 RAB 5 DÜZENLENMİŞ VARLIK TABANI RAB ORAB 0 ORAB 1 ORAB 2 ORAB 3 ORAB 4 ORAB Analiz Edilmiş Yatırım Tutarı Düzenlenmiş İtfa Tutarı ORAB yıl başı düzenlenmiş varlık tabanı değerini gösterir. ORAB 0 tarife uygulama dönemi başı düzenlenmiş varlık tabanıdır. 21

22 DÜZENLENMİŞ VARLIK DEĞERİ ORAB0 Birim maliyet analizi Düzenlemeye Esas Yatırım Tutarı* Varlık Satış Gelirleri İtfa Enflasyon Güncellemesi OPEX * Sadece şebeke yatırım maliyetleri dikkate alınır, kur farkı, vade farkı, faiz gideri gibi kalemler dikkate alınmaz. 22

23 İTFA GİDERİ İtfa süresi her piyasa ve her faaliyet için farklı belirlenebilir Genelde varlıkların teknik ömründen daha düşük belirlenir Muhasebe kayıtlarındaki amortisman giderinden farklıdır Doğalgazda 22 yıl, elektrik dağıtımda 10 yıl 23

24 AĞIRLIKLI ORTALAMA SERMAYE Risksiz Getiri MALİYETİ Borç Risk Primi Borç Maliyeti Vergi Sonrası Kurumlar Vergisi Kurumlar Vergisi %50 AOSM Nominal Vergi Sonrası AOSM Nominal Vergi Öncesi Enflasyon Beklentisi AOSM Reel Vergi Öncesi Beta Piyasa Risk Primi Risksiz Getiri Özkaynak Risk Primi %50 Özkaynak Maliyeti Ülke Risk Primi 24

25 DÜZENLEMEYE ESAS İŞLETME GİDERLERİ Düzenlemeye Esas Net İşletme Gideri: Gelir düzenlemesi hesaplamasında dikkate alınmak üzere lisans sahibi tüzel kişi tarafından Kuruma sunulan ve Kurul tarafından değiştirilerek ya da değiştirilmeksizin onaylanan işletme giderlerine ilişkin tutar a) düzenlemeye esas işletme giderleri b) düzenlemeye esas tarife dışı işletme gelirleri a) Düzenlemeye esas işletme giderinin hesaplanmasında dikkate alınan gider unsurundan kaynaklanan tarife dışı işletme gelirleri, b) Düzenlemeye esas yatırım harcamasının hesaplanmasında dikkate alınan harcamalarla tesis edilmiş varlıklardan elde edilen gelirleri, a) Satışların Maliyeti hesap grubunda izlenen ve söz konusu faaliyetle doğrudan ilgili olarak oluşması beklenen amortisman giderleri hariç olmak üzere personel, bakım, onarım, malzeme, dışarıdan sağlanan fayda ve hizmetler gibi maliyet kalemleri, b) Faaliyet Giderleri hesap grubunda izlenen amortisman ve finansal kiralama giderleri hariç olmak üzere dolaylı maliyetlerden ilgili faaliyete düşen payları, c) Diğer Faaliyetlerden Olağan Gider ve Zararlar hesap grubunda ve Olağandışı Gider ve Zararlar hesap grubunda izlenen giderlerden faaliyet için gerekli olanları, İŞLETME GİDERLERİ Teşvik esaslı 25

26 VERİMLİLİK PARAMETRESİ Düzenlenen şirketlerin verimsizliklerini gidermek amaçlanır Verimlilik; firmaların ya da endüstrinin üretim sürecindeki girdi ve çıktılarını analiz ederek performanslarını ölçmektir Kullanılan Yöntemler: DEA, SFA, COLS,TFP,.. Ülkemizde şuana kadar DEA kullanıldı Veri zarflama analizi, benzer operasyonel süreçleri olan karar birimlerinin birbirleriyle kıyaslanarak göreli olarak performanslarını ölçmeye yarayan kıyaslama yöntemidir. Aynı Metodu Kullanan Diğer Ülke Örnekleri: Avustralya, Finlandiya, Hollanda, Norveç, İsveç, 26

27 KALİTE PARAMETRESİ Performans esaslı tarife uygulamaları ile gündeme gelmiştir Şirketlerin maliyetleri kısarken kaliteyi düşürme riskine karşın konmuştur Kaliteli hizmet veren şirketleri ödüllendirmekte, kalitesizleri ise cezalandırmaktadır En yaygın kullanılan parametreler SAIDI ve SAIFI dir Ülkemizde uygulamaya bu yıl geçmemiştir Q n = i= 1 ( w i *[( f E( f )) / E( f i i i )]) 27

28 SUNUM PLANI Regülasyon ve Tarife Elektrik Piyasasında Tarifeler Elektrik Piyasasında Düzenlenen Faaliyetler İletim Tarifeleri Dağıtım Tarifeleri Perakende Satış Tarifeleri Toptan Satış Tarifeleri Soru&Cevap 28

29 PİYASA YAPISI VE OYUNCULAR EÜAŞ EÜAŞ Dağıtım Tarifesi TEİAŞ Dağıtım Tarifesi Dağıtım Şirketleri Dağıtım Tarifesi Yİ,YİD & İHD Dağıtım Tarifesi Tedarik Şirketleri GTŞ Serbest Tük. Dağıtım Tarifesi Serbest Üretim Şirketleri / Otop. Dağıtım YEKDEM Tarifesi Şirketleri Mikro koj. Gün Öncesi Piyasası Gün İçi Piyasası Dengeleme Güç Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Piyasası Serbest Olmayan Tük. Serb. Hakk. Kullanmayan Tük. SK

30 DÜZENLENEN FAALİYETLER Düzenlenen Faaliyetler İletim Dağıtım Serbest Olm./ Hakkını Kullanmayan T. (Son Kaynak) Düzenlenmeyen Faaliyetler Üretim Toptan Satış Piyasası Serbest Tüketiciler Perakende Satış Piyasası

31 TARİFE DÜZENLEMELERİ DÜZENLENEN TARİFELER İletim Tarifesi Dağıtım Tarifesi /Kayıp ve Genel Aydınlatma Perakende Satış ve Son Kaynak Tarifesi EÜAŞ Dağıtım ve GTŞ lere Satış Tarifesi Güvence Bedelleri Sayaç Sökme-Takma Bedelleri Kesme-Bağlama Bedelleri Dağıtım Bağlantı Bedelleri LÜY Kapsamındaki Bedeller OSB Dağıtım Bedeli 31

32 TARİFE DÜZENLEMELERİ Tarife, Elektrik enerjisinin ve/veya kapasitenin iletimi, dağıtımı ve satışı ile bunlara dair hizmetlere ilişkin fiyat, hüküm ve şartları içeren düzenlemeler olarak tanımlanmıştır.

33 TARİFE DÜZENLEMELERİ Çapraz sübvansiyona izin vermemek Maliyet bazlı tarife uygulamak Eşit taraflar arasında ayrım yapmamak Tarife ve Fiyatlandırmanın ilkeleri Gerekli olması halinde, tarife yapısı bozulmaksızın ihtiyacı olan tüketicilere doğrudan ödeme yapmak

34 TARİFE DÜZENLEMELERİ TARİFE MEVZUATI Elektrik Piyasası Kanunu Tarifeler Yönetmeliği Talep Tahminleri Yönetmeliği Elektrik Dağıtımı Ve Perakende Satışına İlişkin Hizmet Kalitesi Yönetmeliği Fiyat Eşitleme Tebliği Gelir Gereksinimlerinin Düzenlenmesi Tebliğleri Perakende Enerji Satış Fiyatlarının Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ Son Kaynak Tedarik Tarifesi Tebliği Tarife Kurul Kararları Dağıtım Lisansı Sahibi Tüzel Kişiler ve Görevli Perakende Satış Şirketlerinin Tarife Uygulamalarına İlişkin Usul Ve Esaslar

36 İLETİM TARİFELERİ İletim Tarifeleri Sistem Kullanım Yatırım, işletme, bakım, onarım, Sistem İşletim Bağlantı Bedeli Bağlantı varlıkları ve masraflar Sabit Kısım Değişken Kısım 36

37 SİSTEM KULLANIM TARİFELERİ İtfa Süresi Yükümlenilen Tutar İtfa Süresi Yatırım Harcaması Varlık Tabanı Sermaye Maliyeti Yükümlenilen Tutar İtfası İşletme Giderleri Yatırım İtfası Alternatif Maliyet İtfası Kalite Faktörü Gelir Gereksinimi Verimlilik Faktörü Yatırım Farkı Düzeltme Bileşeni Gelir Tavanı Gelir Farkı Düzeltme Bileşeni Üretici İletim Tarifesi Tüketici İletim Tarifesi 37

38 SİSTEM KULLANIM TARİFELERİ TEİAŞ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İletim Tarife Zonları Not: Bu Harita sadece tarife bölgeleri konusunda genel bilgi için hazırlanmıştır. 14 Bölge Tarife bölgeleri TM bazında TEİAŞ 1 Enterkonneksiyon tarafından belirlenmektedir. 38

39 SİSTEM İŞLETİM TARİFELERİ İtfa Süresi Yatırım Harcaması Varlık Tabanı Sermaye Maliyeti Yatırım İtfası İşletme Giderleri Alternatif Maliyet İtfası Gelir Gereksinimi Gelir Tavanı Gelir Farkı Düzeltme Bileşeni Sistem İşletim Tarifesi 39

40 İLETİM SİSTEMİ KULLANICILARI Tüketim Üretim Dağıtım Şirketleri OSB Dağıtım Lisansı Sahibi Tüzel Kişiler Serbest Tüketiciler Otoprodüktörler Otoprodüktör Grupları Üretim Şirketleri Yİ Sözleşmeli Üretim Şirketleri YİD Sözleşmeli Üretim Şirketleri İHD Sözleşmeli Üretim Şirketleri Elektrik İhracatı Yapan Enterkonneksiyon Kullanıcıları Elektrik İthalatı Yapan Enterkonneksiyon Kullanıcıları 40

42 DAĞITIM BÖLGELERİ

43 İLETİM KAYIP DİĞER TARİFELER DAĞITIM BEDELİ GENEL AYDINLATMA Teşvik esaslı Gelir tavanı DAĞITIM ŞİRKETLERİ TARAFINDAN UYGULANAN TARİFELER TETAŞ Fiyatı BKMT Ortalama Enerji Alım Maliyeti (TETAŞ+DUP) + ÖDGT (%5) Üreticiler için Dağıtım Bedeli Güç Bedeli Hedefler Güç Aşım Bedeli Aynen Yansıtılır Emre Amade Kap. Bedeli Düzeltme yok Düzeltme var 43

44 ÖRNEK TARİFE SÜRECİ Uygulama Döneminin Belirlenmesi Finansal ve Fiziksel Verilerin Değerlendirilmesi Verimlilik Faktörü - Kalite Faktörü Ağırlıklı Ortalama Sermaye Maliyeti Hedef Kayıp-Kaçak Oranları İşletme Yatırım Giderleri Gelir Gereksinimi Gelir Tavanının Belirlenmesi Düzeltmeler 44

45 GELİR TAVANI UNSURLARI İşletme Gid. Kalite & Verimlilik Yatırım Farkı Düzeltme Bileşeni Enerji, Güç vb. veriler Yatırım İtfa Alternatif Maliyet İtfa Gelir Gereksinimi Gelir Tavanı Tarife Yükümlenilen Tutar (İtfa& Alternatif M. Gelir Farkı Düzeltme Bileşeni Maliyet Farkı Düzeltme Bileşeni EPE (TÜFE) 45

46 DAĞITIM TARİFESİ HESAPLAMA LARI 1 Talep Tahmini Raporu Genişleme için Envanter ve Ekonomik Ömür Raporu Yenileme için Teknoloji Raporu Modernizasyon için 2 CAPEX Fiziksel Büyüklük 3 Birim Fiyatlar 4 CAPEX Parasal Büyüklük Modernizasyon Yatırımları 7 8 Kalite Faktörü 9 Verimlilik Faktörü 10 Kayıp/Kaçak Enerji Bedeli 11 İletim Bedeli 5 OPEX CAPEX Gelir Gereksinimleri Gelir Tavanı DAĞITIM SİSTEM KULLANIM TARİFESİ WACC 6 İtfa Süresi Yatırım Farkı Düzeltme Bileşeni 12 Gelir Farkı Düzeltme Bileşeni 13 TÜFE Beklenti

47 KAYIP VE GENEL AYDINLATMA UYGULAMASI 1) Kayıp-kaçak ve Genel Aydınlatma enerji miktarı dağıtım şirketleri tarafından EÜAŞ tan temin edilmektedir. 2) Kayıp-kaçak bedeli dağıtım sistemini kullanan tüm tüketicilere yansıtılmaktadır. 3) Genel Aydınlatma Bedeli Genel Aydınlatma Yönetmeliği kapsamında ilgili Bakanlıklar tarafından dağıtım şirketlerine ödenir. 4) Genel aydınlatma kapsamındaki yatırımlar EPDK ya sunulan yatırım planlarında dikkate alınır. 47

49 PSH TARİFESİ PERAKENDE SATIŞ TARİFESİ SON KAYNAK TARİFESİ PERAKENDE SATIŞ TARİFELERİ Fiyat tavanı Ortalama Enerji Alım Maliyeti Tebliğdeki Diğer Maliyetler Omega-4 Düzeltme Bileşeni Ortalama Enerji Alım Maliyeti Makul Kar BKMT İşletme + Yatırım Gideri + İtfa + Getiri % 100 Değişken (Abone Sayısı) Düzeltme yok Düzeltme var 49

50 GTŞ SATIŞLARI Özel Üretim Şirketleri Lisanssız üretim EÜAŞ Toptan Satış Ş. Mikro koj. A GTŞ Dengeleme ve Uzlaştırma Piyasası Bölgesindeki Serbest Tüketiciler Serbest Olmayan / Hakkını Kullanmayan T. SK Diğer Tedarikçiler?

51 PS TARİFE SÜRECİ Tarife Döneminden En az 1 Ay Önce Verilerin Kuruma Sunulması Verilerin Değerlendirilmesi / Düzeltilmesi Tarifelerin Onaylanması 51

52 PS TARİFE UNSURLARI ALIM KAYNAĞI Düzenleme TETAŞ EPDK tarafından onaylanmakta Yenilenebilir Enerji Kaynakları YEK Kanunu - YEKDEM İkili Anlaşma PTF endeksli Gün Öncesi Piyasası ve Dengeleme Güç PTF endeksli Piyasası Piyasa İşletim Maliyetleri (Sıfır Bakiye EPİAŞ Düzeltme Kalemi, İletim Ek Ücreti, Ödenmeyen Alacaklar Payı, GDDK, Duy 110 SEGDK vd.) + Düzeltme Faktörü Mikro Kojenerasyon Alımları LÜY Ortalama Perakende Alış Fiyatı * Mevcutta 3 aylık dönemler halinde onaylanmakta Ortalama Perakende Satış Fiyat Tavanı = Ortalama Alım Maliyeti x 1 + Brüt Kar Marjı 52

53 PSH TARİFE SÜRECİ Uygulama döneminin belirlenmesi Finansal & Fiziksel Verilerin Değerlendirilmesi Ağırlıklı Ortalama Sermaye Maliyeti Yatırım İtfa süresi İşletme Yatırım Giderleri Gelir Gereksinimi Düzeltme Yok 53

54 SON KAYNAK TARİFESİ Kanun da Son kaynak tedarik tarifesi: Serbest tüketici niteliğini haiz olduğu hâlde elektrik enerjisini, son kaynak tedarikçisi olarak yetkilendirilen tedarik lisansı sahibi şirket dışında bir tedarikçiden temin etmeyen tüketicilerin rekabetçi piyasaya geçmesini teşvik edecek ve son kaynak tedarikçisinin makul kâr etmesine imkân verecek düzeyde, yürürlükteki perakende satış tarifeleri ile piyasa fiyatları dikkate alınarak hazırlanır. Ancak, bu sınırlamalarla bağlı olmaksızın; Kurumca sosyal ve ekonomik durumlar gözetilerek belirlenecek bir miktarın altında elektrik enerjisi tüketen tüketiciler için ayrı tarife yapılabilir. 54

55 ZAMANA GÖRE TARİFE TÜRLERİ Tek Zamanlı Tarife: Tüm zamanlar için sabit bir bedel uygulanması. Çok Zamanlı Tarife: Enerjinin fiyatının, tüketildiği zamana göre değişkenlik göstermesi Mevcut Uygulama: Gece (22:00-06:00) Gündüz (06:00-17:00) Puant (17:00-22:00) 55

56 ULUSAL TARİFE UYGULAMASI Ulusal tarife uygulaması GEÇİCİ MADDE 1 (1) Düzenlemeye tabi tarifeler üzerinden elektrik enerjisi satın alan tüketicileri, dağıtım bölgeleri arası maliyet farklılıkları nedeniyle var olan fiyat farklılıklarından kısmen veya tamamen koruyacak şekilde tesis edilmiş ve uygulamaya ilişkin hususları Kurum tarafından hazırlanan tebliğ ile düzenlenmiş fiyat eşitleme mekanizması, 31/12/2015 tarihine kadar uygulanır. Tüm kamu ve özel dağıtım şirketleri ile görevli tedarik şirketleri fiyat eşitleme mekanizması içerisinde yer alır. (2) 31/12/2015 tarihine kadar ulusal tarife uygulamasının gerekleri esas alınır ve ulusal tarifede çapraz sübvansiyon uygulanır. Ulusal tarife, Kurumca hazırlanır ve Kurul onayıyla yürürlüğe girer. (3) 31/12/2015 tarihine kadar tüm hesaplar ilgili mevzuata göre ayrıştırılarak tutulur. (4) Bu madde kapsamındaki sürelerin beş yıla kadar uzatılmasına Bakanlar Kurulu yetkilidir. 56

57 ULUSAL TARİFE UYGULAMASI Fiyat Eşitleme Tebliği Fiyat eşitlemesine esas tutarın ödenmesi MADDE 15- (1) Dağıtım lisansı sahibi tüzel kişilerin destekleyeceği yıllık bedel eşit taksitlerle her ay TETAŞ a, dağıtım lisansı sahibi tüzel kişilerin destekleneceği yıllık bedel TETAŞ ca her ay desteklenecek dağıtım lisansı sahibi tüzel kişilere eşit taksitlerle ödenir. Aylık ödemeler dağıtım şirketlerince ayın 15 ine kadar, TETAŞ ca yapılacak ödemeler ise dağıtım şirketlerine ayın 17 sine kadar yapılır. 57

59 TOPTAN SATIŞ TARİFELERİ Toptan satış fiyatları taraflar arasında serbestçe belirlenmektedir. EÜAŞ fiyatları mevzuat gereği Kurul tarafından belirlenmektedir 6446 sayılı kanun gereği EÜAŞ tan enerji alımı zorunluluğu bulunan kalemler: Kayıp-kaçak kapsamındaki enerji ihtiyacının tamamı Genel aydınlatma kapsamındaki enerji ihtiyacının tamamı Son tedarik kapsamındaki enerji ihtiyacının Kurul tarafından belirlenen orana tekabül eden kısmı 59

60 ÜRETİCİLER EÜAŞ / Bağlı Ort. YİD-Yİ-İHD EÜAŞ Dağıtım Şirketleri Mikro kojenerasyon Özel Üretim Şirketleri / Otop. Özel Tedarik Satış Ş. GTŞ ler Serbest Tüketiciler YEK / YEKDEM TEİAŞ Dengeleme ve Uzlaştırma Piyasası

61 EÜAŞ IN TOPTAN SATIŞ FAALİYETLERİ Kendi Üretimi Yap-İşlet- Devret Serbest Tüketiciler Yap-İşlet EÜAŞ Dağıtım Şirketleri İHD Dengeleme ve Uzlaştırma Piyasası GTŞler

62 ÖZEL TEDARİK ŞİRKETLERİ Üretim Şirketleri Toptan Satış Ş. A Toptan Satış (Tedarik) Şirketi Serbest Tüketiciler Tedarikçi C GTŞ. Dengeleme ve Uzlaştırma Piyasası 1.4

63 SORU&CEVAP MEHMET ERTÜRK 63