POLİMER FİZİKSEL ÇAPRAZ BAĞLAMA

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "POLİMER FİZİKSEL ÇAPRAZ BAĞLAMA"

Transkript

1 POLİMER FİZİKSEL ÇAPRAZ BAĞLAMA E-Demet teknolojisi polimer ürünlerin kimyasal yerine fiziksel çapraz bağlanması yoluyla mukavemeti çok daha yüksek, geri dönüştürülebilir ve kansorejen içermeyen plastik ürün üretimini sağlar. İÇİNDEKİLER KULLANIM ALANLARI 03 FARMASÖTİK ÜRÜNLER 04 NEDEN E-DEMET 05 E-DEMET TESİS VE YAPILARI 06 DÜNYADAKİ DAĞILIM 08 SterilTR Ar-Ge Limited

2 E-Demet teknolojisi polimer bazlı ürünlerde kansorejen olmayan, mukavemeti yüksek, uzun raf ömrüne sahip, düşük maliyetli ürünler sunar. 2

3 FİZİKSEL ÇAPRAZ BAĞLI POLİMER UYGULAMALARI Fiziksel çapraz bağlı kablo üretmek için ilk tesis Paul Cook tarafından Raychem Şirketi bünyesinde 1957 yılında kuruldu. Fiziksel çapraz bağlı polimer uygulamaları özellikle yüksek sıcaklğa dayanıklılık gereken ve diğer fiziksel özellikleri bakımından mukavemeti yüksek olması gereken alanlarda tercih edilmektedir. Örneğin; çapraz bağlı polivinil klorür (PVC), yalıtım için kullanılan polietilen (PE), motorlarda bulunan alçak gerilim kabloları, otomobillerin motorlara yakın kabloları ve döşemeleri, bilgisayar, askeri uygulamalarda kullanılmaktadır. E-Demet le fiziksel çapraz bağlanmış üretim maliyetlerinin daha düşük olduğu kanıtlanmıştır. Üretim gerektiren alan diğer yöntemlere göre daha azdır. Düşük ısı iletim kapasitesi ve iyi yalıtım kapasiteleri ile çapraz bağlı polimerler, oyuncak, inşaat, otomobil iç yalıtım, spor malzemeleri, bebek eşyaları, ambalaj, otomobil lastiği, performans kabloları gibi birçok endüstride yaygın olarak kullanılmaktadır. Çapraz bağlı ince plastikler hassas malzemelerin paketlenmesi ve depolanması için mükemmel darbe emici ürünler olarak son zamanlarda göze çarpıyor. Bu alandaki en büyük ticari uygulamalardan biri 1970 li yılların başında Bell Telefon Sistemi tarafından yapıldı. Yangını geciktirici özel bir kaplamayla kaplanmış fiziksel çapraz bağlanmamış kablolar tamamen fiziksel çapraz bağlı kablolarla değiştirilmiştir de uçak gemisi USS Forrestall da trajik bir yangın çıktı. PVC kabloların yanmasıyla beraber zehirli ve yoğun toksik dumanlar çıkması sonucu ABD Donanması kablolar için fiziksel çapraz bağlı polivinil florid (PVDF-Kynar) ile kaplanmış olmasını şart koştu. A. Zamore, J. Hackett and S. E. Wald, Successful Applications of Electron Beam Processing in Wire and Cable Manufacturing, Technical Information Series TIS 01416, IBA Industrial, Inc., 151 Heartland Blvd., Edgewood, New York 11717, USA (1993). Yanmaz kablo adıyla bilinen fiziksel çapraz bağlama yoluyla üretilmiş kablolar çok yüksek sıcaklıklara dayanabilmektedir. 3

4 KABLO UYGULAMASI Fiziksel çapraz bağlı kablolar diğerlerine göre daha ince ve hafiftirler. Dayanıklılıkları -65 C / +200 C arasında kullanıma izin verir. * Örneğin, otomobillerin fren kabloları esnek olmaları, yoldan yukarı atılan kum ve çakıla dayanıklı olmaları, tuz, yağ ve benzine karşı direnç göstermeleri gerektiği için fiziksel çapraz bağlı tercih edilmektedir. * J. G. Drobny, Technology of Fluoropolymers, CRC Press (2008). Kablolar için sekiz figürü çapraz bağlama Üstün kalite elde edilmesi istenen kablolar E-Demet Bileşen Ağırlık PE-EPDM 100 Hydral Çinko Oksit 5 Yardımcılar 10 Silan A Antioksidan 1 TMPTA - TAC 5 Tipik yanmaz tel ve kablo formülasyonu zor olacağından bunun yerine bükülme yarıçapını artıracak şekilde dört silindir elemanıyla E-Demet e maruz bırakma yöntemi tercih edilmektedir. Küçük çaplı teller ve kablolar genellikle birçok kez E-Demet taramasından geçirilerek çapraz bağlanırlar. Bu yöntem sayesinde aşırı ısınma ve akım yoğunluğu azaltılmış olur. Bobinler iki sıra şeklinde tutularak kablo ve teller çapraz bağlanırlar ve bu şekilde kablo ve tellerin her yönüyle E-Demet e maruz kalması sağlanarak çapraz bağlama işlemi gerçekleştirilir. Bu yöntem genellikle sekiz figürü olarak adlandırılır. E-Demet cihazıyla 150 kgy doz değerinde dakikada 1200 metreye kadar kablo E-Demet yöntemiyle fiziksel çapraz bağlanabilir. Uçak gövdelerinde fiizksel çapraz bağlı (ET- FE-Tefzel ) etilen tetrafloretilen kablolar kullanılmaktadır. Daha kalın kablo ve tellerde sekiz figürü uygulaması 4

5 OTOMOBİL LASTİĞİ Isıyla daralan makaron Sektörde geniş kullanım alanı olan ısıyla daralan makaronların kaliteli ve yüksek mukavemete sahip üretimi konusunda da E-Demet fiziksel çapraz bağlama yöntemi, üretim maliyetlerini düşürerek piyasada rekabet gücünü artıran etki sağlamaktadır. OTOMOBİL LASTİĞİ UYGULAMASI 5

6 E-DEMET TESİS VE YAPILARI 7 adet e-demet cihazıyla hizmet veren Leoni E-Demet Merkezi / İsviçre E-DEMET TESİSLERİ Dünyada yüzlerce e-demet tesisi farklı birçok sektörde hizmet vermektedir. Medikal sterilizasyonu konusunda hizmet veren servisler genellikle lojistik fayda sağlayan ulaşım ağlarının kesişim noktalarında kurulmaktadır. Bugün Amerika Japonya ve Avrupa başta olmak üzere yüzlerce E-Demet Tesisi farklı amaçlarla farklı sektörlerde hizmet vermektedir. Bu sektörlerin en önemlilerinden birisi Medikal Sterilizasyonu hizmetidir. Dünyada kurulmuş olan ve medikal sterilizasyon konusunda hizmet veren E-Demet Tesisleri incelendiğinde medikal üreticilerin olduğu bölgelerde ya da son kullanıcıya ulaştırıldığı yollarda inşaa edildikleri görülmektedir. Tesisin kurulacağı alan, ürünleri getiren araçların ürünleri indirebilmesi, araçların bekleyebilmesi ve tekrar kolayca yükleyebilmesi göz önünde bulundurularak seçilmektedir. Yaptığı iş hacmine oranla belki de en az insan gücü gerektiren sektörlerden olduğu söylenebilir. Ürünlerin getirilerek pastörizasyon sürecinin başlamasından bitişine kadar işin çoğu otomasyon sistemleriyle makineler tarafından yapılmaktadır. 6

7 E-Demet tesisleri ihtiyaçlara bağlı olarak farklı şekillerde tasarlanmaktadır. Bazı konveyör sistemleri ürün kutularını çevirirken bazılarında ise çift E-Demet kaynağı kullanılarak bu sorun aşılmaktadır. E-Demet Tesisinde konveyör ve hızlandırıcılar Tesise getirilen ürünler kabul edildikten sonra ürünün türüne bağlı olarak E-Demet hızlandırıcı için uygun dozaj ayarlanır ve ürünler paketli halde konveyör sistemine koyulur. Konveyör üzerinde hareket ettirilen ürün E- Demet hızlandırıcından geçtikten sonra ürünün yoğunluğu, paket yüksekliği göz önünde bulundurularak gerekirse paket ters çevrilmek suretiyle tekrar E- Demet hızlandırıcıdan geçirilir. Süreç tamamlandığında ürünler sertifikalarıyla beraber tekrar getiren araca yüklenir. Tek E-Demet tesislerinde ILU10 (250kW) ile saatte ortalama 4 ton, ILU14 (500kW) ile saatte ortalama 9 ton medikal ürün sterilizasyonu yapabilmektedir. Tek ihtiyacı elektrik olan bu tesisler 24 saat sürekli hizmet vermektedir ve bu sayede günlük yaklaşık 100 ila 200 ton ürün sterilize edilebilmektedir. Yüksek kapasitesi, güvenilir sonuçları ve diğer yöntemlerden daha hızlı olması nedeniyle bu yöntem hem üreticinin hem de tüketicinin tercihi olmaktadır. E-Demet tesislerinde medikal sterilizasyon ücreti ortalama 0.7 $/kg olarak uygulanmaktadır. 7

8 DÜNYADAKİ DAĞILIM KANADA İNGİLTERE ALMANYA BELÇİKA DANİMARKA FRANSA POLONYA ÇEK CUMH. HOLLANDA UKRAYNA YUGOSLAVYA MACARİSTAN HIRVATİSTAN FİNLANDİYA NORVEÇ RUSYA ABD MEKSİKA KÜBA E-Demet yöntemini uygulayan devletlerin dünya üzerindeki dağılımı PERU BREZİLYA ŞİLİ ARJANTİN YASAL DÜZENLEMELER KRONOLOJİSİ YIL 1963 Farmasötik ürünlerin sterilizasyonu USP-XNII e dahil edildi California da The safe drinking water and toxic enforcement act of 1986 tasarısı görüşülmüş ve aynı yıl kabul edilmiştir. Bu tasarıya göre Etilen Oksit gazı zehirli gazlar kategorisinde tehlikeli kimyasal madde olarak tanımlanmıştır. Avrupa standartlarına dahil edildi (European standard EN552, Sterilization of medical devices Validation and routine control of sterilization by irradiation) Japonya da PRTR (pollutant release and transfer register) tasarısı ile desteklenmiştir. Bu düzenlemeler ülkede Etilen Oksit gazı kullanan üreticilere büyük sınırlamalar ve sorumluluklar yüklemiştir. Şu anda Japonya da medikal ürünlerin % 60 kadarı ışınlama işlemiyle sterilizasyonu sağlanmaktadır. 8

9 KORE JAPONYA İRAN BANGLADEŞ ÇİN E-Demet sterilizasyon yöntemi HİNDİSTAN TAYLAND 50 den ENDONEZYA fazla ülkede uygulanmaktadır. SİDNEY 7/24 Sadece elektiriğe ihtiyaç duyan E-Demet hızlandırıcıları 7/24 sürekli çalışabilir. ÇEVREYE DUYARLI! ATIK YOK! 9

10 MEDİKAL STERİLİZASYON E-Demet teknolojisi medikal ürünlerde hiçbir kalıntı bırakmadan mikropları milyonda bir e indiren en etkin yöntemdir. SterilTR Ar-Ge Limited Tel : E-posta: info@steriltr.com Web :