17. Çözüm Ortaklığı Platformu Kambiyo Mevzuatındaki Yeni Düzenlemeler. Pınar Tatar Kıdemli Müdür/Avukat

Transkript

1 17. Çözüm Ortaklığı Platformu Kambiyo Mevzuatındaki Yeni Düzenlemeler Pınar Tatar Kıdemli Müdür/Avukat

2 İçindekiler Sözleşmelerde Yeni Dönem 03 Döviz Kredilerine İlişkin Sınırlamalar 16 Soru & Cevap 30

3 Sözleşmelerde Yeni Dönem PwC I GSG Hukuk

4 Kronolojik Akış Eski Tebliğ Yeni Tebliğ 13 Eylül Ekim Ekim Kasım Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı Uyarlama İçin Son Gün

5 85 No lu Karar 5 Hizmet sözleşmeleri 1 Menkul ve gayrimenkul alım satım sözleşmeleri Bakanlıkça belirlenen haller dışında 4 Eser sözleşmeleri Türkiye de yerleşik kişilerin yapacakları Her türlü menkul ve gayrimenkul kiralama sözleşmeleri 2 30 gün içinde tutarların TL olarak taraflarca yeniden belirlenmesi İş sözleşmeleri 3

6 85 No lu Karar ve Tebliğ in Yapısı Türkiye de yerleşik kişilerin kendi aralarında akdedecekleri sözleşmeler Yasak kapsamında olmadığından döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak düzenlenebilecek sözleşmeler Döviz Cinsinden veya Dövize Endeksli Olarak Düzenlenemeyecek Olan Sözleşmeler (Yasak Kapsamındakiler) (Yasak Kapsamında olmayanlar) Yasak kapsamında ve fakat istisna olanlar (İstisnalar) Tebliğ Taraflara Tanınan İstisnalar Sözleşmelere Tanınan İstisnalar

7 Tebliğ e Göre Yasak Kapsamındaki Sözleşmeler Konusu yurt içinde yer alan gayrimenkuller olan, konut ve çatılı işyeri dahil gayrimenkul satış ve kiralama sözleşmeleri Türkiye de yerleşik kişilerin kendi aralarında akdedecekleri İş sözleşmeleri Danışmanlık, aracılık ve taşımacılık dahil hizmet sözleşmeleri Döviz cinsinden maliyet içermeyen eser sözleşmeleri Taşıt satış sözleşmeleri 13 Eylül 2018 tarihinden sonra akdedilmiş olan taşıt kiralama sözleşmeleri

8 Tebliğ ile İstisna Tutulan Sözleşmeler Döviz cinsinden maliyet içeren eser sözleşmeleri Hizmetin ifa yerine göre Taraflara tanınanlar Hizmet türüne göre Kamu kurum ve kuruluşları Ticari havayolu işletmeleri Havalimanlarında yer hizmetleri kuruluşları Hizmet sözleşmeleri Taraflara tanınan Taşıt satış sözleşmeleri hariç Belirli finansal kiralama sözleşmeleri Gemilere ilişkin finansal kiralama sözleşmeleri Eser sözleşmeleri Döviz cinsinden kararlaştırılabilir Menkul satış ve kiralama sözleşmeleri, finansal kiralama sözleşmeleri Gayrimenkul satış ve kiralama sözleşmeleri İş Sözleşmeleri Taraflara tanınanlar Serbest bölgeler Turizm konaklama tesisleri Gümrüksüz satış mağazaları T.C vatandaşı olmayanlar Gemi adamları

9 Yabancı Sermayeli Şirketlere Tanınan İstisnalar Gayrimenkul satış sözleşmeleri Alıcı taraf olduklarında Hizmet sözleşmeleri Gayrimenkul kiralama sözleşmeleri Kiracı taraf olduklarında İş sözleşmeleri Dışarıda yerleşik kişilerin Türkiye de bulunan; şubeleri temsilcilikleri ofisleri irtibat büroları doğrudan veya dolaylı olarak %50 ve üzerinde pay sahiplikleri ortak kontrol ve/veya kontrolüne sahip bulunduğu şirketler Hizmet alan olduklarında İşveren olduklarında serbest bölgedeki faaliyetleri kapsamında serbest bölgelerdeki şirketler

10 Uyarlama Yükümlülüğünden İstisna Tutulanlar Taşıt kiralama sözleşmeleri Yolcu taşıma amaçlı ticari taşıt satış sözleşmeleri Sözleşmelerin ifası kapsamına dolaşıma girmiş kıymetli evraklar tarihinden önce akdedilmiş bulunan Menkul ve gayrimenkullere ilişkin finansal kiralama sözleşmeleri Tahsili yapılmış veya gecikmiş alacaklar Kira sözleşmeleri kapsamında verilen depozitolar

11 Bedeller TL Olarak Belirlenirken Esas Alınacak Prensipler Taraflarca mutabakata varılması halinde Mutabakata varılan tutar Mutabakata varılamazsa Söz konusu bedellerin tarihinde belirlenen gösterge niteliğindeki TCMB efektif satış kuru kullanılarak hesaplanan TL cinsinden karşılığının 2/1/2018 tarihinden bedellerin yeniden belirlendiği tarihe kadar Türkiye İstatistik Kurumunun her ay için belirlediği tüketici fiyat endeksi (TÜFE) aylık değişim oranları esas alınarak artırılması suretiyle belirlenir

12 Kira Sözleşmelerinin Uyarlanması Bir önceki sayfadaki şekilde 2 yıllık süre için TL olarak belirlenir TL olarak belirlemenin yapıldığı kira yılının sonundan itibaren 1 yıl geçerli olmak üzere; bu surette TL olarak belirlenen kira bedeli, belirleme tarihinden belirlemenin yapıldığı kira yılının sonuna kadar TÜFE aylık değişim oranları esas alınarak artırılması yoluyla belirlenir. Taraflarca belirlenirken mutabakata varılamazsa Bir sonraki kira yılı TL cinsinden kira bedeli ise, önceki kira yılında geçerli olan kira bedelinin TÜFE aylık değişim oranları esas alınarak artırılması yoluyla belirlenir ve belirlenen TL cinsinden kira bedeli bu fıkrada belirtilen 2 yıllık sürenin sonuna kadar geçerli olur

13 Türkiye de Yerleşik Kişi Kavramıyla İlgili Özellikli Durum Türkiye de yerleşik kişilerin yurt dışındaki; şube, temsilcilik, ofis, irtibat bürosu, işlettiği veya yönettiği fonlar, yüzde elli ve üzerinde pay sahipliklerinin bulunduğu şirketler ile doğrudan ya da dolaylı olarak sahipliklerinde bulunan şirketler Türkiye de yerleşik olarak değerlendirilir. Sözleşmenin yurtdışında ifa edilmesi durumunda bu hüküm uygulanmaz.

14 Diğer Hususlar Döviz Dışındaki Referans Endeksler Uluslararası piyasalarda fiyatı döviz cinsinden belirlenen kıymetli madenlere ve/veya emtiaya endekslenen ve/veya dolaylı olarak dövize endekslenen sözleşmelerin de dövize endeksli sözleşme olarak değerlendirilir. Kıymetli Evraklar Yasağa tabi sözleşmeler kapsamında düzenlenecek kıymetli evraklarda yer alacak bedeller de döviz cinsinden ya da dövize endeksli olarak düzenlenemez. Uyarlama istisnası Taşımacılık faaliyetlerine ilişkin hizmet sözleşmelerinde akaryakıt fiyatlarına endeksleme yapılması mümkündür. text text

15 32 Sayılı Karar da Yapılan Yeni Değişikliklere Uyulmamasının Sonuçları 1 İdari Para Cezası 6,300 TL 55,000 TL 2 Sözleşmenin Geçerliliğine İlişkin Sonuçlar Kısmi hükümsüzlük

16 Döviz Kredilerine İlişkin Sınırlamalar PwC I GSG Hukuk

17 Türkiye de Yerleşik Kişiler Döviz Kredisi Kullanabilir mi? Tüzel kişiler Kredi bakiyesi en az 15 m USD olanlar (veya diğer istisnalara tabi olanlar) Döviz geliri olanlar Tutar sınırlaması var Kullanılabilir Döviz Kredi Tutarı + Mevcut Kredi Bakiyesi Toplamı Döviz Gelirleri Top.(son 3 yıllık) Gerçek kişiler Kullanamaz

18 Kredi Bakiyesi ve Döviz Gelirleri Tanımları Döviz Geliri İlgili mevzuat ile belirlenen ihracat, transit ticaret, ihracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetlerden elde edilen gelirlerdir. Kredi Bakiyesi Yurt içinden ve yurt dışından temin edilen nakit döviz kredisi borçlarının geri ödemesi yapılmamış toplamıdır.

19 Döviz Geliri Olma Şartı Aranmayan Krediler (İstisna halleri) İstisna halleri belirlenmiştir. İstisna hallerinin tevsikine yönelik esaslar belirlenmiştir. Kurallara aykırı kredi kullanımının tespiti halinde Hazine ye bildirim Mevzuata aykırı kullanılan kısımla ilgili geri çağrılma veya TL krediye dönüştürülme

20 İstisna Halleri 15 milyon ABD doları kredi bakiyesi Kamu kurum ve kuruşları ile bankalar ve finansal kuruluşlar Yatırım teşvik belgesi kapsamında Yurt içi ihalelere ilişkin faaliyetlerle Kamu özel işbirliği modeli kapsamında gerçekleştirilecek projeler Muhtemel döviz gelirleri Yenilenebilir enerji kaynaklarına ilişkin yatırımların finansmanı Özelleştirme kapsamındaki ihaleler Bedeli döviz olarak belirlenen kamu ihaleleri Yabancı sermayeli grup şirketleri Mevcut veya yeni kurulan bir şirket payı alımı amacıyla kurulanlar Alım garantisi kapsamında yenilenebilir enerji kaynaklarına ilişkin yatırımların finansmanı

21 Döviz Gelirlerine Dayalı Kredi Kullanımı Tutar limiti Döviz gelirlerine ilişkin SMMM veya YMM raporu şartı Kullanılan tutarlar kredi bakiyesine dahil edilir. Tutar sınırının aşıldığının sonradan tespiti halinde Bakanlığa bildirim Sınırlara uyulmaması halinde geri çağrılma veya TL krediye dönüştürülme

22 Döviz Gelirleri Hangi Gelirleri Kapsar? İhracat sayılan satış ve teslimler ile döviz kazandırıcı hizmet ve faaliyetler gelirleri Örneğin; Tam mükellef imalatçı firmaların, yatırım malları listesinde belirtilen malları üreterek yapacakları satış ve teslimleri, Yap-İşlet Modeli çerçevesindeki yatırım projelerini üstlenenlerin yapacakları hizmet ve faaliyetler, Yurt dışına yönelik olarak gerçekleştirilecek müteahhitlik, müşavirlik, yazılım ve mühendislik hizmetleri, İhraç ürünlerimizin pazarlanması amacıyla yurt dışında mağaza açılması veya işletilmesi, Gayrimenkul yatırım ortaklıklarının dışarıda yerleşiklere gerçekleştirdiği konut satışlarından elde edilen gelirler Yurt dışında yerleşiklerden elde edilen Türk lirası gelirler Yurt içinde yerleşiklerden elde edilen dövizler döviz geliri olarak kabul edilmez

23 Yurda Getirilme Şartı Olmayan Krediler Yurt dışındaki işleriyle ilgili olarak yurt dışından kredi sağlayan kişilerin bu kredileri doğrudan yurt dışında kullanmaları İhracat kredi kurumlarından veya ihracat kredisi garanti kuruluşlarının garantisi kapsamında yurt dışından kredi sağlayan kişilerin bu krediyi doğrudan yurt dışındaki ihracatçı firmaya ödemeleri İhracat kredi veya garanti kuruluşu olmamakla birlikte, nakit kredi yerine malın peşin alımı ve vadeli finansman desteği sağlayan yurt dışındaki kalkınma bankalarından sadece mal ithaline yönelik kredi sağlayan kişilerin bu krediyi doğrudan yurt dışındaki ihracatçıya ödemeleri Yurt dışından gemi satın alınması amacıyla yapılacak ithalat kapsamında sağlanan kredilerin kullanımı.

24 Kredilerin Geri Ödenmesine İlişkin Esaslar Yurda getirilmeden kullanılabilen kredilerde; Geri ödemeye aracılık eden banka, firmadan ilgili bilgi ve belgeleri talep eder ve şartlara uygun olarak kullanılıp kullanılmadığını kontrol eder. Uygun değilse, Hazine ye bildirimde bulunur. Yurda getirilmesi gereken kredilerde; Geri ödeme esnasında, firmadan ilgili bilgi ve belgeler talep edilir ve kredinin banka aracılığıyla kullanılıp kullanılmadığı tespit edilir. Banka aracılığıyla kullanılmadıysa, Hazine ye bildirimde bulunulur. Güncel kredi bakiyesi Risk Merkezine bildirilir. Geri ödemeye aracılık eden banka ile kullanıma aracılık eden banka farklıysa, transfere ilişkin yazılı olarak bildirimde bulunulur. Geri ödemenin yurt dışındaki kaynaklardan yapılması durumunda, firma tarafından bu ödemeye ilişkin bilgi ve belgeler Türkiye de kullanıma aracılık eden bankaya bildirilir.

25 Damga Vergisi ve Harç İstisnası Yurt dışındaki aşağıdaki kuruluşlardan sağlanan kredilerin temini ve geri ödenmesi amacıyla düzenlenecek kâğıtlar ile bu kâğıtlar üzerine konulan şerhler ve teminatlar; Bankalar Uluslararası kurumlar Yurt dışı kredi kuruluşları Dünya Bankası, Uluslararası Para Fonu, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası, İslam Kalkınma Bankası ve gelişmekte olan ülkelerin kalkınmalarının veya bir ülkenin yeniden yapılandırılmasının finansmanının temini amacıyla bu ülkelere kredi veren benzeri kuruluşlar Mukimi bulundukları ülkenin mevzuatına göre mali kaynak sağlamaya yetkili olan ve esas faaliyet konularından birisi kredi vermek olan kuruluşlar! Tereddüt halinde tevsik zorunluluğu

26 Türkiye deki Firmalar Arası Kredi Kullandırma Yasağı Türkiye de yerleşik kişiler ancak bankalar ve finansal kuruluşlardan döviz kredisi temin edebilirler. Bir firma başka bir firmaya döviz kredisi kullandıramaz. Bankalar veya finansal kuruluşlar köprü kredi ve benzeri uygulamalarla bu şekilde hareket ettiğini tespit ettikleri şirketleri Hazine Müsteşarlığı na bildirir. Kredi işleminin aynı holding bünyesinde veya grup içinde gerçekleştirilen borçlanmalarda, (a) borçlandırmanın ve takibinin Türk Lirası cinsinden yapılması kaydıyla ve (b) borçlandırma işlemlerine ilişkin bedellerin döviz cinsinden karşılığının firmanın yazılı beyanına istinaden, yurt içindeki ilgili hesaplara döviz transfer edilmesi mümkün

27 Yurtdışındaki İlişkili Şirkete Kredi Açılması Döviz veya TL kredi Bankalar aracılığıyla transfer İlgili kredi sözleşmesi ve ticaret sicil kayıtlarının aracı bankaya ibrazı Borçlu cari hesap veya rotatif kredi şeklinde kullandırma yasağı Serbest havalelerde, kredi geri ödemesi açıklaması ile geri gelmesi

28 Rotatif Kredi Kullanımı Yurt dışından kullanım Bir sözleşmeyle tespit edilen kredi limiti dâhilinde, borçlusuna farklı tarihlerde kredi çekme ve geri ödeme olanağı sağlayan, belirli bir vadesi bulunmayan ve genellikle değişken faizli olan borçlu cari hesap şeklinde kullanılan krediler. Yurt içinden kullanım

29 Holding Şirketlerine Özel Düzenlemeler Geçici Madde Holding şirketi veya bünyesindeki şirketlerin kredi bakiyeleri ve döviz gelirleri hesaplanırken, tüm şirketlerin kredi bakiyeleri ve döviz gelirleri toplamı dikkate alınır. SMMM veya YMM tarafından her bir şirket için hazırlanan ve onaylanan rapor ve Döviz Gelirleri Beyan Formu ilgili bankaya ibrazı edilir. Tevsik edici belgeler ve tüm şirketlerin yazılı beyanı ilgili bankaya ibraz edilir. Kredi bakiyeleri toplamı ve döviz gelirleri toplamı dikkate alınarak ilgili şartlar sağlanıyorsa döviz kredisi kullandırılabilir veya kullanımına aracılık edilebilir. Madde ne zamana kadar yürürlükte kalacak?

30 Teşekkürler