Bireysel Emeklilik Sistemi Gelişim Raporu 2013

Transkript

1 Bireysel Emeklilik Sistemi Gelişim Raporu 213

2

3 Bireysel Emeklilik Sistemi Gelişim Raporu 213 Bu raporun elektronik versiyonuna ve seçilmiş istatistiklerin verilerine adresinden ulaşabilirsiniz. Yayın Tarihi: 2 Mayıs 214

4 İçindekiler İçindekiler Sunuş 7 1. Bireysel Emeklilik Sistemi Verileri Genel Değerlendirme Sözleşmeler Katılımcılar Katkı Payları Emekliler Aracılar ve e-beas Devlet Katkısı Emeklilik Planları Emeklilik Yatırım Fonları ve Devlet Katkısı Fonları Dünyada Emeklilik Fonları Türkiye de Emeklilik Yatırım Fonları ve Menkul Kıymet Yatırım Fonları Emeklilik Yatırım Fonları Portföy Dağılımları Fon Grupları Büyüklükleri ve Ortalama Getirileri Emeklilik Yatırım Fonları Getirileri Emeklilik Yatırım Fonları Risk Analizi Devlet Katkısı Fonları Emeklilik Yatırım Fonları ve Devlet Katkısı Fonlarının İşletim Gideri Kesinti Oranları Emeklilik Yatırım Fonları ve Devlet Katkısı Fonları Verileri Yılı Gerçekleşmeler, 214 Yılı Sektörel Beklentiler Yılı Gerçekleşmeler Yılı Sektörel Beklentiler Mevzuattaki Gelişmeler İlgili Mevzuatta Yapılan Düzenlemeler 96 2

5 Tablo ve Grafikler Tablo ve Grafikler Toplam Katkı Payının Sözleşmelerin Kuruluş Tiplerine Göre Dağılımı (TL) 1 Sözleşme Adedinin ve Toplam Katkı Payının Gelişimi 1 Yatırıma Yönlenen Toplam Tutar-Fon Tutarı Karşılaştırması (TL) 11 Şirket Katılımcılarının Fon Büyüklüğü (TL) 11 Ödemelerin Dağılımı 12 Yürürlükte ve Sonlanan Sözleşmelerin Dağılımı 12 Sözleşme-Sertifikalarda Türlere ve Fon Büyüklüğüne Göre Oransal Dağılım 12 Sözleşmelerin Coğrafi Bölgelere Göre Oransal Dağılımı 13 Sonlanan Sözleşme-Sertifikaların Sonlanma Nedenine Göre Dağılımı Yılı Yeni Sözleşme Girişleri 13 Yürürlükteki ve Sonlanmış Sözleşmelerin Yıllara Göre Dağılımı 14 Sistemde Geçirdikleri Süreye (Kıdem) Göre Sözleşmelerin Dağılımı 14 Sözleşmelerin Yürürlüğe Giriş Ayına Göre Sonlanma Oranı (%) 15 Kendi İsteğiyle Sonlanan Sözleşmelerin Kıdem Ayına Göre Dağılımı 15 Yeni Sözleşme Alan Katılımcıların Mevcut ve Yeni Katılımcı Olarak Dağılımı 16 Sistemde Geçirdikleri Süreye Göre Sözleşmelerin Toplam Fon Tutarı (TL) 16 Şirketler Arası Aktarım Yapan Sözleşmelerin Şirkette Geçirdikleri Süreye Göre Dağılımı 17 Cayma Hakkı Kullanım Oranı 17 Şirketler Arası Aktarım Yapan Sözleşmelerin Dağılımı 17 Fon Büyüklüğünün Katılımcı Cinsiyet ve Yaşlarına Göre Dağılımı 18 Fon Büyüklüğünün Katılımcıların Mesleklerine Göre Oransal Dağılımı (%) 18 Katılımcıların Fon Grubu Tercihleri 19 Sözleşme Türlerine Göre Katılımcıların Fon Grubu Tercihleri 19 Tercih Edilen Fon Grubu Oranlarına Göre Sözleşmelerin Dağılımı 2 Katılımcıların Coğrafi Bölgelere Göre Dağılımı 2 Katılımcıların Yaş Aralıklarına Göre Ödenmesi Planlanan Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payları 21 Yeni Sözleşme Alan Katılımcıların Katılımcı Yaş Aralıklarına Göre Dağılımı 21 Katılımcıların Yaşlarına Göre Birikimleri 22 Sonlanan Sözleşmelerin Katılımcıların Yaş Aralıklarına Göre Dağılımı 22 Hak Kazanma Sürelerine Göre Dağılım 23 Sözleşmelerin Ödeme Periyoduna Göre Dağılımı 23 Yürürlüğe Giriş Yılı İçinde Sonlanmalar 23 Katılımcıların ve Fon Büyüklüğünün Gelir Aralıklarına Göre Dağılımı (%) 24 Katılımcıların Sisteme Giriş Yaşı 24 Katılımcıların Sahip Oldukları Sözleşme Adetlerine Göre Dağılımı (%) 25 Katılımcıların Sahip Oldukları Sözleşme-Sertifika Türlerine Göre Dağılımı (%) 25 Sözleşme-Sertifika Türlerine ve Cinsiyete Göre Katılımcı ve Fon Büyüklüğünün Dağılımı (%) 25 Emeklilik Şirketleri Detayında Katılımcı Yaşları 26 Sistemden Ayrılan Katılımcıların Tekrar Sisteme Girme Oranı (%) 26 Katılımcıların İkamet Ettikleri İllerdeki Nüfusa Oranı (%) 27 İllere Göre Katılımcı Artış Oranları (%) 27 Katkı Payının Dağıtım ve Pazarlama Kanalına Göre Oransal Dağılımı (%) 28 Yıl İçinde Ödenen Düzenli Katkı Payı Ortalamasının Değişimi (TL) 28 Düzenli Katkı Payı Ödemelerinin Tarihsel Seyri 29 Kümülatif Katkı Payının Ödeme Tiplerine Göre Tarihsel Seyri 29 Ödenen Katkı Payının Yıllara Göre Değişimi 3 Katkı Payının Pazarlama Kanalı ve Ödeme Periyoduna Göre Oransal Dağılımı (%) 3 Fon Büyüklüğünün ve Katılımcı Adedinin Birikim Tutarı Aralıklarına Göre Dağılımı 31 3

6 Tablo ve Grafikler Fon Büyüklüğünün ve Katılımcı Adedinin BES teki Kıdem Ayına Göre Dağılımı 31 İllere Göre Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payları 32 Katkı Payının İllere Göre Oransal Dağılımı 32 Katılımcı Cinsiyetine Göre Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payları 33 Coğrafi Bölgelere Göre Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payları 33 Ödeme Periyoduna Göre Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payları 34 Dağıtım Kanalına Göre Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payları 34 Sözleşme-Sertifika Türlerine Göre Katkı Payı 35 Katkı Payının Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payı Aralıklarına Göre Dağılımı 35 Aylık Düzenli Katkı Payı Aralıklarına Göre Sözleşmeler ve Ödenen Tutar Toplamı 36 Sözleşme Türlerine Göre Kendi İsteğiyle Sonlanan Sözleşmelerin Dağılımı 36 Kıdemine ve Aylık Ortalama Düzenli Katkı Payı Tutarına Göre Kendi İsteğiyle Sonlanan Sözleşmeler 37 Katkı Payının Ödeme Enstrümanına Göre Dağılımı 37 Kümülatif Kesintilerin Kesinti Tiplerine Göre Tarihsel Seyri 38 Yönetim Gideri Kesintisi Oranının Tarihsel Seyri (%) 38 Gelir Vergisi Stopajı 39 BES te Emeklilik 4 Emeklilik Hakkı Kullanan Katılımcı Adedinin Tarihsel Değişimi 41 Emekliliğe Hak Kazanacak Katılımcı Adedinin Gelişimi 41 Emekli Olan Katılımcıların Ödedikleri Katkı Payı ve Elde Ettikleri Net Getiri (TL) 42 Emeklilik Hakkını Kullanan Katılımcıların Emeklilik Ödemesi Tutar Aralıklarına Göre Dağılımı 42 Emeklilik Hakkını Kullanan Katılımcıların Bireysel Emeklilik Sisteminde Geçirdikleri Süreye Göre Dağılımı 43 Lisans Durumuna Göre Aracılar 44 Coğrafi Bölgelere Göre Aracılar 44 Dağıtım Kanalına Göre Sözleşmeler 45 Lisanslı Aracıların Dağıtım Kanalına Göre Oransal Dağılımı (%) 45 Aracıların Yaş Aralıklarına Göre Katkı Payı, Aracı, Sözleşme ve Sonlanma Oranları (%) 45 Dağıtım Kanalına Göre Sözleşme Adedi Oranı ve Katkı Payı Oranları (%) 46 Pazarlama Kanalına Göre Sözleşme Adedi Oranı ve Katkı Payı Oranları (%) 46 Dağıtım Kanalına Göre e-beas a Katılan Aracı Adetleri 47 e-beas a Katılanların Dağıtım Kanalına Göre Puan Aralıkları (%) 47 e-beas a Katılanların Başarı Oranlarının Tarihsel Gelişimi 48 Yaş Aralıklarına Göre e-beas a Katılanların ve Başarılı Olanların Dağılımı 48 Cinsiyete Göre e-beas a Katılanların Başarı Oranları 49 Lisanslı Aracıların Cinsiyet ve Yaşlara Göre Dağılımı 49 Ödenen Devlet Katkısı Tutarının Sözleşme Türlerine Göre Oransal Dağılımı 5 Sisteme Giriş Yılına Göre Katılımcılara Ödenen Devlet Katkısı Tutarının Oransal Dağılımı 5 Katılımcı Cinsiyetine Göre Ödenen Devlet Katkısı Tutarının Oransal Dağılımı 51 Katılımcı Yaş Aralıklarına Göre Ödenen Devlet Katkısı Tutarının Oransal Dağılımı 51 Cinsiyet ve Yaş Aralıklarına Göre Katılımcılara Ödenen Ortalama Devlet Katkısı Tutarı 51 En Fazla Devlet Katkısı Ödenen İlk 2 İl 52 En Fazla Devlet Katkısı Ödenen İlk 2 İlde Katılımcı Başına Ödenen Ortalama Devlet Katkısı Tutarları 52 Devlet Katkısı Fon Tutarının Devlet Katkısı Birikim Tutarı Aralıklarına Göre Dağılımı 53 Devlet Katkısı Fon Tutarının Katılımcılara Dağılımı 53 Emeklilik Planları 54 Seçilmiş OECD Ülkelerinde Ekonominin Boyutuna Göre Emeklilik Yatırım Fonlarının Önemi 6 Seçilmiş OECD Ülkelerinde Emeklilik Fonları Varlık Toplamının Ülkelere Dağılımı (%) 6 4

7 Tablo ve Grafikler Seçilen OECD Ülkelerinde Emeklilik Fonları Reel Getirileri 61 Seçilmiş OECD Ülkelerinde 5 Yıllık Dönem İçin Ülkelerin Nominal ve Reel Getirilerinin Ortalamaları Aralık 213 Tarihi İtibarı ile Yatırım Fonları Toplam Bilgileri 62 Emeklilik Yatırım Fonlarında Net Varlık Değeri Değişimi 62 Fon Grubu Bazında Emeklilik Yatırım Fonları Net Varlık Değerleri ve 213 Yılı İçindeki Büyüme Oranları 63 Emeklilik Yatırım Fonları ve Menkul Kıymet Yatırım Fonlarında Ortalama Vade 63 Emeklilik Yatırım Fonları ve Menkul Kıymet Yatırım Fonlarının Toplam Büyüklüklerindeki Değişim 64 Emeklilik Yatırım Fonları Konsolide Portföy Dağılımı (%) 64 Esnek Fonlar Portföy Dağılımı (%) 65 Kurucu Bazında 213 Yılı Emeklilik Yatırım Fonları Portföy Dağılımı (%) 65 Fon Grupları Büyüklükleri ve Ortalama Getirileri 66 Fon Gruplarının Yıllar itibarı ile Net Varlık Değerleri Değişimi (Yıllık Artış ve Azalışlar) 66 Fon Gruplarının ve Karşılaştırma Ölçütlerinin 213 Yılı Getirileri 67 Emeklilik Yatırım Fonları Net Varlık Değerlerinin Fon Grupları ve Kurucu Bazında Dağılımı 67 Kurucu Bazında Emeklilik Yatırım Fonları Net Varlık Değerleri 68 Kurucu Bazında Emeklilik Yatırım Fonları Net Varlık Değerleri ve 213 Yılı İçindeki Büyüme Oranları 68 Karşılaştırma Ölçütü Performansına Göre Emeklilik Yatırım Fonları Analizi 69 Fon ve Karşılaştırma Ölçütleri 213 Yılı Getirileri 71 Esnek Emeklilik Yatırım Fonları Verileri 72 Fon Grubu ve Kurucu Bazında Emeklilik Yatırım Fonları 213 Yılı Getirileri 74 Yıllar İtibarı İle Emeklilik Yatırım Fonları Fon Grupları Yıllık Reel Getirileri 75 Fon Grupları ve Alternatif Yatırım Araçları Getirileri 76 Fon Grupları ve Alternatif Yatırım Araçları 213 Yılı Getirileri 76 Fon Grubu Endeks Değişimlerinin Alternatif Yatırım Araçları Endeks Değişimlerine Oranı 77 Fon Grubu Bazında Portföy Yönetim Şirketleri 213 Yılı Getirileri 77 Sharpe Oranına Göre İlk 2 Emeklilik Yatırım Fonu 78 Fon Grupları için Kullanılan Pazar Endeksleri 79 Alfa Katsayıları Pozitif Olan Emeklilik Yatırım Fonları (Uluslararası Fonlar Hariç) 8 Devlet Katkısı Fonları Verileri 81 Kurucu Bazında Devlet Katkısı Fonlarının Net Varlık Değerleri 82 Devlet Katkısı Fonlarının Portföy Sınırlamalarına İlişkin Esaslar 82 Kurucu Bazında Devlet Katkısı Fonlarının Portföy Dağılımları (%) 83 Devlet Katkısı Fonlarının Bileşik Getiri Endeksi 83 Fon Bazında Devlet Katkısı Endeks Değişimleri 84 Fon Grupları Endeks Değişimleri 84 Devlet Katkısı Fon Grubu Getirilerinin Diğer BES Fon Grubu Getirilerine Oranı 85 Emeklilik Yatırım Fonları ve Devlet Katkısı Fonlarının Fon İşletim Gideri Kesinti Oranları 85 Emeklilik Yatırım Fonları ve Devlet Katkısı Fonlarının Fon Grubu Bazında Aylara Göre Ortalama Günlük Fon İşletim Gideri Kesintisi Oranları Yılı Şirketlerin Konsolide Hedefleri ve Gerçekleşmeler Yılı için Katılımcı Adedi, Katkı Payı ve Katılımcıların Fon Tutarı Tahminlerinin Dağılımı 91 Şirket, Fon Grubu ve Sektör Bazında 213 Getirileri (Fon Grubu ve Fon Grubu Karşılaştırma Ölçütü Getirileri) 74 Yıllar İtibarı İle Emeklilik Yatırım Fonları Fon Grupları Yıllık Getirileri 75 5

8 6

9 Sunuş Sunuş 213 yılı, Bireysel Emeklilik Sistemine ilişkin olarak 212 yılı içerisinde gerçekleştirilen reform niteliğindeki yeni yasal düzenlemelerin uygulamaya geçtiği bir yıl olmuştur. On yılını geride bırakan sistemde 1 Ocak 213 tarihinden itibaren uygulamaya konulan %25 devlet katkısı teşviki, bireysel emeklilik fonlarının büyümesi bakımından önemli bir dönüm noktası oluşturmaktadır. Bu teşvik sayesinde 213 yılında sisteme net bir milyon yeni katılımcı girmiş olup, bu sayı bir önceki yıla kıyasla iki kat bir artış anlamına gelmektedir. Ayrıca, sisteme yeni giren katılımcıların ödediği ortalama katkı payı da %3 a yakın bir seviyede artış göstermiştir. 213 sonu itibarıyla 25 milyar TL yi aşan fon büyüklüğüne ve yaklaşık 4,2 milyon katılımcı sayısına ulaşan sistemin, bir yandan emeklilik tasarruflarını artırırken diğer yandan ekonomimizin ve sermaye piyasalarımızın gelişimine katkısını memnuniyetle takip etmekteyiz. Yapılan reformlar ve sistemin yakaladığı yüksek büyümenin yanında, 213 yılı, on yıl önce sisteme girmiş olanlardan 56 yaşını doldurmuş olan katılımcıların, emekli olma hakkına sahip olmaları bakımından da önemli bir yıldır. 213 sonu itibariyle, emeklilik hakkını kazanarak birikimlerini alan katılımcı sayısı kişi olmuştur. Artık kendi emeklilerini vermeye başlayan sistemin, on yılda katılımcılara hatırı sayılır düzeyde bir getiri sağladığı görülmektedir. Önümüzdeki dönemde planlanan ilave düzenlemelerle bu katkının daha da artırılmasına çaba gösterilecektir. 213 yılında yakalanan yeni büyüme ivmesinin sürdürülmesi için, her zaman olduğu gibi sisteme olan güçlü kamu desteği önümüzdeki dönemde de devam edecektir. Bununla birlikte, sisteme olan güvenin artması ve büyümenin verimli bir şekilde sürdürülebilmesi için kamunun yanı sıra emeklilik şirketlerinin, portföy yönetim şirketlerinin ve ilgili diğer paydaşların ortak çabasının devam ettirilmesi önem arz etmektedir. Bu itibarla, önümüzdeki dönemde yapılacak düzenleme ve çalışmaların başarılı olması, dolayısıyla bireysel emeklilik sisteminin katılım tabanının genişletilmesi ve sağlanan katma değerin artırılması, bugüne kadar olduğu gibi tüm tarafların ortak bir vizyon etrafında gayret göstermesiyle mümkün olacaktır. Bu düşüncelerle, bu değerli çalışmanın hazırlanmasında emeği geçen herkese teşekkür ediyor ve Bireysel Emeklilik Sistemi Yıllık Gelişim Raporunun tüm paydaşlarımız için faydalı bir kaynak olmasını diliyorum. İbrahim Halil ÇANAKCI Hazine Müsteşarı 213 sonu itibarıyla 25 milyar TL yi aşan fon büyüklüğüne ve yaklaşık 4,2 milyon katılımcı sayısına ulaşan sistemin, bir yandan emeklilik tasarruflarını artırırken diğer yandan ekonomimizin ve sermaye piyasalarımızın gelişimine katkısını memnuniyetle takip etmekteyiz. 7

10

11 Bireysel Emeklilik Sistemi Verileri 11.1 Genel Değerlendirme Sözleşmeler Katılımcılar Katkı Payları Emekliler Aracılar ve e - BEAS Devlet Katkısı Emeklilik Planları

12 1 - Bireysel Emeklilik Sistemi Verileri 1.1 Genel Değerlendirme 213 Yıl Sonu Katılımcı Adedi Fon Büyüklüğü (TL) Aracı Adedi Emeklilik Şirketi Aralık 213 itibarıyla bireysel emeklilik sisteminde sözleşme yürürlüktedir. Bu sözleşmelerin katılımcıları ise geçen sene sonuna göre yaklaşık %33 büyüyerek 4,1 milyonu aşmıştır. Aynı dönemde fon büyüklüğü %24 oranında artarak 25 milyar TL yi aşmıştır. Toplam Katkı Payının Sözleşmelerin Kuruluş Tiplerine Göre Dağılımı (TL) G.1 Sisteme Yeni Katılım %97,2 Birikimli Hayat Sigortalarından BES'e Aktarım %,9 Vakıf, Sandık, Tüzel Kişiliği Haiz Meslek Kuruluşu veya Sair Ticaret Şirketinden BES'e Aktarım %1,9 213 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelere ait katkı paylarının dağılımı, sözleşmelerin kuruluş tiplerine göre incelenmiştir. Sözleşme Adedinin ve Toplam Katkı Payının Gelişimi G.2 Sözleşme ve Sertifika Adedi Toplamı Toplam Katkı Payı Tutarı (Milyon TL) Adet Milyon TL yılı içinde Sözleşme Adedi ve Toplam Katkı Payı gelişimi aylara göre incelenmiştir. 1

13 1 - Bireysel Emeklilik Sistemi Verileri Yatırıma Yönlenen Toplam Tutar - Fon Tutarı Karşılaştırması (TL) G Katılımcıların Toplam Fon Tutarı (TL) Yatırıma Yönlenen Toplam Tutar (TL) Milyon TL Ödenen katkı payı üzerinden yönetim gideri kesintisi düşüldükten sonra yatırıma yönlenen toplam tutar ile katılımcıların fon büyüklüğü 213 yılı için karşılaştırılmıştır. 31 Aralık 213 tarihine kadar yatırıma yönlendirilmiş toplam TL, yıl sonuna kadar TL toplam fon büyüklüğüne ulaşmıştır itibarıyla Devlet Katkısı fon büyüklüğü TL dir. (BES in temel özelliklerinden olan belirlenmiş katkı payı esası çerçevesinde getiri oranı iç verim oranı ile beraber yorumlanmalı ve diğer yatırım araçları ile doğrudan kıyaslanmamalıdır.) Şirket Katılımcılarının Fon Büyüklüğü (TL) G.4 Katılımcıların Toplam Fon Tutarı (Milyon TL) Aegon Emeklilik ve Hayat Allianz Hayat ve Emeklilik Allianz Yaşam ve Emeklilik Anadolu Hayat Emeklilik Asya Emeklilik ve Hayat Avivasa Emeklilik ve Hayat Axa Hayat ve Emeklilik BNP Paribas Cardif Emeklilik Cigna Finans Emeklilik ve Hayat Ergo Emeklilik ve Hayat Fiba Emeklilik ve Hayat Garanti Emeklilik ve Hayat Groupama Emeklilik Halk Hayat ve Emeklilik ING Emeklilik Metlife Emeklilik ve Hayat Vakıf Emeklilik Ziraat Hayat ve Emeklilik yılı içinde emeklilik şirketlerinin katılımcılarının fon büyüklüğünün gelişimi aylara göre incelenmiştir. Axa Hayat ve Emeklilik A.Ş. ( TL) ve Fiba Emeklilik ve Hayat A.Ş. ye ( TL) ait toplam fon büyüklükleri, tutarlarının küçük olması sebebiyle grafikten izlenememektedir. 11

14 1 - Bireysel Emeklilik Sistemi Verileri Ödemelerin Dağılımı G.5 Yatırıma Yönlenen Toplam Tutar %97, Giriş Aidatı (Girişte Ödenen) %,9 Yönetim Gideri Kesintisi %2,1 213 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelere ait TL toplam katkı payının, TL kısmı yönetim gideri kesintisi olarak düşüldükten sonra kalan TL yatırıma yönlendirilmiştir. Yürürlükteki sözleşmeler için toplam katkı payından ayrı olarak sisteme giriş sırasında giriş aidatı olarak ödenen tutar ise TL dir. Yürürlükte ve Sonlanan Sözleşmelerin Dağılımı G.6 Yürürlükte %63 Sona Ermiş %37 Şirketler Arası Aktarım ile Sona Ermiş %3 Hesap Birleştirme ile Sona Ermiş %2 Diğer Nedenlerle Sona Ermiş %32 Yürürlükte Sona Ermiş TL TL %35 %65 Şirketler Arası Aktarım ile Sona Ermiş TL %7 Hesap Birleştirme ile Sona Ermiş TL %4 Diğer Nedenlerle Sona Ermiş TL % sonuna kadar kurulmuş tüm sözleşmeler bu tarih itibarı ile yürürlükte ya da sona ermiş olmalarına göre incelenmiştir. 213 sonuna kadar kurulmuş tüm sözleşmelere ait toplam TL katkı payı, sözleşmelerin yürürlük durumuna göre incelenmiştir. 1.2 Sözleşmeler Sözleşme-Sertifikalarda Türlere ve Fon Büyüklüğüne Göre Oransal Dağılım G.7 Bireysel Sözleşme %73,4 Gruba Bağlı Bireysel Sözleşme %2,6 Bireysel Sözleşme TL %74,1 Gruba Bağlı Bireysel Sözleşme TL %22,2 İşveren Grup Emeklilik Sertifikası %6,1 İşveren Grup Emeklilik Sertifikası TL %3,7 213 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşme-sertifikaların türlerine göre dağılımıdır. 213 sonu itibarı ile katılımcılara ait toplam fon büyüklüğünün sözleşme-sertifikaların türlerine göre dağılımıdır. Ayrıca itibarıyla katılımcılar TL Devlet Katkısı fon büyüklüğüne sahiptir. 12

15 1 - Bireysel Emeklilik Sistemi Verileri Sözleşmelerin Coğrafi Bölgelere Göre Oransal Dağılımı G Sonu Sözleşme Adedi Oranı (%) 213 Yılında Tahsil Edilen Katkı Payı Tutarı Oranı (%) Oran (%) Marmara İç Anadolu Ege Akdeniz Karadeniz Güneydoğu Anadolu Coğrafi Bölge Doğu Anadolu 213 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelerin, Coğrafi Bölgelere göre dağılımı ve ilgili sözleşmelere 213 yılı içinde ödenen başlangıç katkı payı, düzenli katkı payı ve ek katkı payı tutarları toplamının dağılımı incelenmiştir. Sözleşmelerin Coğrafi Bölge bilgisi, katılımcıların ikamet ettikleri illere göre belirlenmiştir. Katılımcısının ikamet ili yurtdışı olan adet sözleşme grafiğe dahil edilmemiştir. Sonlanan Sözleşme-Sertifikaların Sonlanma Nedenine Göre Dağılımı 213 Yılı Yeni Sözleşme Girişleri G.9 G.1 Sistemden Çıkış %8,17 Başka Şirkete Aktarım %8,8 Hesap Birleştirme %5,27 Fesih %5,1 Vefat/Maluliyet %,4 Emeklilik %, sonuna kadar kurulan toplam adet sözleşmeden, sonlanan adedinin Sonlanma Nedenlerine göre dağılımıdır. Sonlanan sözleşmelerin toplam kurulan sözleşmelere oranı %37,5 olmakla birlikte, bu oranın %5,3 ü Başka Şirkete Aktarım ve Hesap Birleştirme, %1,9 u Fesih, %,2 si diğer nedenlerle sonlanma (emeklilik, vefat, maluliyet) olduğundan, sisteme yeni bir sözleşme kuruluşuyla giren sözleşmelerin kendi isteğiyle sistemden çıkış oranı %3,1 olarak gerçekleşmiştir. Emeklilik hakkını kullanıp sistemde kalarak programlı ödeme tercih eden katılımcıların sözleşmeleri sonlanmadığından grafiğe dahil değildir. Bireysel Sözleşme %71, Gruba Bağlı Bireysel Sözleşme %2,8 İşveren Grup Emeklilik Sertifikası %8,2 213 yılında yeni iş yoluyla kurulan sözleşmeler, sözleşmesertifika türü detayında incelenmiştir. 213 yılı öncesinde yeni girişler içinde bireysel sözleşmelerin oranı %73,7, gruba bağlı bireysel sözleşmelerin oranı %2,7, işveren grup emeklilik sertifikalarının oranı ise %5,6 idi. 213 yılı yeni giriş adedi 212 den %65 daha fazladır. 13

16 1 - Bireysel Emeklilik Sistemi Verileri Yürürlükteki ve Sonlanmış Sözleşmelerin Yıllara Göre Dağılımı G.11 Sözleşme Adedi Oran (%) Sona Ermiş Yürürlükte Yürürlüğe Giriş Yılı İlgili yıl içinde yürürlüğe giren tüm sözleşmeler 213 sonu itibarıyla yürürlükte ya da sona ermiş olma durumlarına göre incelenmiştir. Sonlanmalara her türlü sonlanma (fesih, vefat/maluliyet, başka şirkete aktarım, hesap birleştirme, emeklilik, kendi isteğiyle sistemden çıkış) dahildir. Sistemde Geçirdikleri Süreye (Kıdem) Göre Sözleşmelerin Dağılımı G Sözleşme Adedi (Bin) Yıldan Az 1 Yıl 2 Yıl 3 Yıl 4 Yıl 5 Yıl 6 Yıl 7 Yıl 8 Yıl 9 Yıl 1 Yıl BES'te Geçirilen Süre 213 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmeler sistemde tamamladıkları yıl detayında incelenmiştir. 213 sonu itibarı ile sistemdeki sözleşmelerin ortalama kıdemi 2,9 yıldır. 14

17 1 - Bireysel Emeklilik Sistemi Verileri Sözleşmelerin Yürürlüğe Giriş Ayına Göre Sonlanma Oranı (%) G.13 7 Sonlanma Oranı (%) Sözleşme Adedi 28 Sonlanma Oranı (%) Yürürlüğe Giren Sözleşme Adedi (Bin) İlgili ayda sisteme yeni bir sözleşme kuruluşuyla giren toplam sözleşme adedi ve bu sözleşmelerin 213 yıl sonu itibarıyla kendi isteğiyle sistemden çıkış nedeniyle sonlanma oranı incelenmiştir. Kendi İsteğiyle Sonlanan Sözleşmelerin Kıdem Ayına Göre Dağılımı G.14 Sözleşme Adedi (Bin) Sonlanma Anındaki Kıdem (Ay) 213 sonuna kadar sisteme yeni bir sözleşme kuruluşuyla giren ve kendi isteğiyle sistemden çıkış yaparak sonlanan sözleşmelerin sonlandıkları kıdem aylarına göre dağılımıdır. Sözleşmenin kıdem ayı, sözleşmenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren sistemde geçirdiği tam ay adedini göstermektedir. 15

18 1 - Bireysel Emeklilik Sistemi Verileri Yeni Sözleşme Alan Katılımcıların Mevcut ve Yeni Katılımcı Olarak Dağılımı G.15 Sisteme İlk Kez Giren Katılımcılar %8,9 Mevcut Katılımcılar %19,1 Sistemde sözleşmesi varken, 213 yılında yeni bir sözleşme daha alan katılımcılar incelenmiştir. 213 öncesi tüm yıllara ait girişler dikkate alındığında, sözleşmesi varken yeni bir sözleşme alan katılımcı oranı ortalama %17,2 iken, 213 yılında yürürlüğe giren sözleşmelerin katılımcıları için bu oran %19,1 dir. Sistemde Geçirdikleri Süreye Göre Sözleşmelerin Toplam Fon Tutarı (TL) G Katılımcıların Toplam Fon Tutarı (Milyon TL) Yıldan Az 1 Yıl 2 Yıl 3 Yıl 4 Yıl 5 Yıl 6 Yıl 7 Yıl 8 Yıl 9 Yıl 1 Yıl BES'te Geçirilen Süre 213 sonu itibarı ile katılımcılara ait TL toplam emeklilik yatırım fonu büyüklüğü, sözleşmelerin sistemde tamamladıkları yıl detayında incelenmiştir. Emeklilik yatırım fonları haricinde, itibarıyla sistemdeki Devlet Katkısı fon büyüklüğü ise TL dir. 16

19 i Bireysel Emeklilik Sistemi 213 Gelişim Raporu 1 - Bireysel Emeklilik Sistemi Verileri Şirketler Arası Aktarım Yapan Sözleşmelerin Şirkette Geçirdikleri Süreye* Göre Dağılımı Cayma Hakkı Kullanım Oranı G.17 G.18 2 yıl %22,3 1 yıl %35, 3 yıl %15,3 1 yıl %, 4 yıl %9,1 5 yıl %9,6 6 yıl %5, 7 yıl %2,5 8 yıl %1, 9 yıl %,2 Yürürlüğe Giren (Cayma Hakkını Kullanmayan) %89,8 Sözleşme Yürürlüğe Girmeden Cayma Hakkı Kullanan %5,9 Sözleşme Yürürlüğe Girdikten Sonra Cayma Hakkı Kullanan %4,4 213 sonu itibarı ile aktarım ya da hesap birleştirme nedeniyle başka şirkete birikimi aktarılan sözleşmelerin Şirkette Geçirdikleri Süreye göre dağılımıdır. Çalışmada sadece bireysel ve gruba bağlı bireysel sözleşmeler dikkate alınmıştır. * Şirkette geçirilen süre, aktarım tarihinden önceki dönemi ifade etmektedir. 213 yılı içinde yürürlüğe giren ve cayma hakkını kullanan bireysel ve gruba bağlı bireysel sözleşmelerin dağılımıdır tarihi itibarıyla kümülatif olarak yaklaşık 383 bin sözleşme için cayma hakkı kullanılmıştır. Şirketler Arası Aktarım Yapan Sözleşmelerin Dağılımı G.19 Başka Şirkete Aktarılan Sözleşme Adedi öncesi 213 [-1) [1-2.5) [2.5-5) [5-7.5) [7.5-1) [1-15) [15-2) [2-25) [25-5) [5-1) [1-25) [25+) Aktarılan Tutar Aralığı (Bin TL) 213 sonu itibarı ile aktarım, birikim transferi ya da hesap birleştirme nedeniyle başka şirkete birikim aktarımı gerçekleşen sözleşme başına aktarılan tutarların Aktarılan Tutar Aralıklarına göre dağılımıdır. 17

20 1 - Bireysel Emeklilik Sistemi Verileri 1.3 Katılımcılar Fon Büyüklüğünün Katılımcı Cinsiyet ve Yaşlarına Göre Dağılımı G.2 Erkek Yaş Kadın Birikim Tutarı (Milyon TL) 213 sonu itibarıyla yürürlükteki sözleşmelerin katılımcılarının Cinsiyet ve Yaşlara göre sahip oldukları fon büyüklüğünün dağılımıdır. BES e dahil olan nüfusun yaş ortalaması 38, iken, toplam fon büyüklüğü ağırlıklı BES yaş ortalaması 44,8 olarak gerçekleşmiştir. Katılımcılara ait toplam fon büyüklüğünün %58 ine erkek, %42 sine kadın katılımcılar sahiptir. Fon Büyüklüğünün Katılımcıların Mesleklerine Göre Oransal Dağılımı (%) G.21 Doktor/Eczacı %8,2 Ev Hanımı %16,1 Bankacı %6,2 İşçi %8, Serbest Meslek %28,9 Mühendis %6,2 Memur %6,1 Diğer %2,4 Öğretmen %3,5 Diğer %6,8 Öğretim Üyesi %2,5 Avukat/Hakim /Savcı %2,1 SSK - Sosyal Sigortalar Kurumu Emeklileri %1,9 Emekli (Sosyal Güvenlik Kurumu Bilinmiyor) %1,9 Mimar %1,7 213 sonu itibarı ile katılımcıların fon büyüklüğü, katılımcıların Meslek leri detayında incelenmiştir. İncelemedeki veriler Meslek bilgisi belirli olan katılımcıların (%35) fon büyüklüğünün dağılımıdır. 18

21 1 - Bireysel Emeklilik Sistemi Verileri Katılımcıların Fon Grubu Tercihleri G.22 Esnek Kamu Borçlanma (TL) Likit Hisse Senedi Standart Kamu Borçlanma (YP) Kıymetli Maden Uluslararası Esnek %33,1 Kamu Borçlanma (TL) %4,2 Kıymetli Maden %,3 Likit %8,9 Hisse Senedi %7,3 Standart %5,5 Kamu Borçlanma (YP) %3,7 Uluslararası %, Sözleşme Adedi Katılımcılara ait toplam fon büyüklüğünü oluşturan fonlar, fon grupları detayında incelenmiştir. Sözleşme başına ortalama 2,31 adet fon türü satın alınmıştır itibarıyla esnek fon grubunun portföyünde %21 hisse senedi yer alırken, kamu borçlanma senedi oranı %52, ters repo oranı %3 tür. Pasta grafik katılımcılarının fon büyüklüğünün fon gruplarına dağılımıdır. Çalışmaya emanet fonlardaki tutarlar dahildir. Sözleşme Türlerine Göre Katılımcıların Fon Grubu Tercihleri G.23 Kamu Borçlanma (TL) Esnek Likit Hisse Senedi Standart Kamu Borçlanma (YP) Uluslararası Kıymetli Maden İşveren Grup Emeklilik Sertifikası Sözleşme/Sertifika Türü Gruba Bağlı Bireysel Sözleşme Bireysel Sözleşme Oran (%) Katılımcılara ait toplam fon büyüklüğü, sözleşme-sertifikaların türlerine göre fon grupları detayında incelenmiştir. 213 sonu itibarıyla işveren grup emeklilik sertifikalarının birikim tutarı 926 milyon TL, gruba bağlı bireysel sözleşmelerin birikim tutarı 5.58 milyon TL, bireysel sözleşmelerin birikim tutarı ise milyon TL dir. Sözleşme başına satın alınan fon türü adedi işveren grup emeklilik sertifikalarında 2,32, bireysel sözleşmelerde 2,33, gruba bağlı bireysel sözleşmelerde ise 2,25 tir. Çalışmaya emanet fonlardaki tutarlar dahildir. 19

22 1 - Bireysel Emeklilik Sistemi Verileri Tercih Edilen Fon Grubu Oranlarına Göre Sözleşmelerin Dağılımı G.24 Sözleşmelerin İlgili Fon Grubunu Tercih Etme Oranı Aralığı (%9 - %1] (%8 - %9] (%7 - %8] (%6 - %7] (%5 - %6] (%4 - %5] (%3 - %4] (%2 - %3] (%1 - %2] (% - %1] Sözleşme Oranı (%) Kamu Borçlanma (TL) Sözleşme Oranı (%) Fon Grubu Ortalamaları Likit Kamu Borçlanma (YP) Uluslararası Esnek Hisse Senedi Standart Kıymetli Maden Sözleşmelerin ilgili fon grubunu tercih etme oranına bakıldığında %4 - %5 aralığında Kamu Borçlanma (TL) fon grubu tercihinde bulunan sözleşmelerin tüm sözleşmelere oranı %5,74 iken aynı aralıkta Esnek fon grubu tercihinde bulunan sözleşmelerin tüm sözleşmelere oranı ise %8,27, standart fon grubu tercihinde bulunan sözleşmelerin tüm sözleşmelere oranı ise %2,27 dir. %1 ile %2 aralığında Hisse Senedi tercihinde bulunan sözleşmelerin tüm sözleşmelere oranı %4,71 iken % ile %1 aralığında Kıymetli Maden tercihinde bulunan sözleşmelerin tüm sözleşmelere oranı %,92 dir. Çalışmada, itibarıyla yürürlükte olan sözleşmelerin katılımcılarının ilgili tarihteki sözleşme üzerinde belirledikleri fon dağılımları dikkate alınmıştır. Katılımcıların Coğrafi Bölgelere Göre Dağılımı G Katılımcı Adedi Birikim Tutarı (Milyon TL) Katılımcı Adedi (Bin) Birikim Tutarı (Milyon TL) Marmara İç Anadolu Ege Akdeniz Karadeniz Güneydoğu Anadolu Coğrafi Bölge Doğu Anadolu 213 sonu itibarı ile yürürlükteki sözleşmelerin katılımcıları ve katılımcıların fon büyüklüğü, Coğrafi Bölgeler detayında incelenmiştir. Coğrafi Bölge bilgisi, katılımcıların ikamet ettikleri illere göre belirlenmiştir. İkamet ili yurtdışı olan adet katılımcı grafiğe dahil edilmemiştir. 2