TÜRKĐYE BĐLĐŞĐM DERNEĞĐ RLĐĞĐ. TBD Kamu-BĐB Kamu Bilişim Platformu XI

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "TÜRKĐYE BĐLĐŞĐM DERNEĞĐ RLĐĞĐ. TBD Kamu-BĐB Kamu Bilişim Platformu XI 11.04.2009"

Transkript

1 KAMU BĐLĐŞĐB ĐŞĐM M PROJELERĐNDE KAMU ÖZEL SEKTÖR ĐŞBĐRL RLĐĞĐ 1

2 SUNUŞ PLANI/ĐÇERĐK Giriş Rapor Yazım Süreci Kavramlar Kamu Özel Sektör Đşbirliklerinin Özellikleri ve Türleri Hukuki Durum Kamu Özel Sektör Đşbirliklerinde Mevcut Durum Dünyadan Örnekler Türkiye den Örnekler Örneklerin Analizi Kamu Bilişim Projelerinde KÖĐ Kullanımı Konusunda Öneriler Sonuç ve Değerlendirme Yapılacaklar 2

3 Tanım Kamu Özel Sektör Đşbirlikleri (KÖĐ) KÖĐ, Mali kriz dönemleri yaşayan kamu sektörünün kendi bilgi ve deneyimi ile özel sektörün kaynaklarını birleştirerek kamusal amaçlar için seferber ettiği, yetki ve sorumlulukların, maliyet ve risklerin, gelir ve yararların, optimum oranlarda kamu ve özel sektör tarafından paylaşıldığı düzenlemeler dir. 3

4 Kamu Özel Sektör Đşbirliği Çeşitleri 4

5 Đlgili Kavramlar Kamu Özel Sektör Đşbirliğinin Bağlamı KÖĐ Nedir, Ne Değildir? KÖĐ Neden Önemlidir? KÖĐ Çeşitleri Kamu Bilişim Projeleri ile KÖĐ Đlişkisi 5

6 KÖĐ Kuramı Kavramsal Çerçeve KÖi Modeli nin Gerekçeleri KÖĐ lerde Başarıyı Getiren Etmenler KÖĐ leri Kalıcı Kılan Etkenler KÖĐ Modeli nin Potansiyel Sorunları 6

7 Örnekler: Dünyadan Örnekler 1. Hindistan: eseva Örneği 2. ABD: Cisco Networking Academy Alliance Örneği ABD: The Synergy Projesi Örneği ABD: TexasOnline Örneği 3. Avusturalya: Centerlink Örneği 4. Tayvan: M-Tayvan Projesi Örneği 5. Malezya: MEĐ Örneği 6. Malta: MiGov Örneği 7. Almanya: Bavyera Eyalet e-kapısı Örneği 8. Detaylı Örnek: Şili Dijital Gündem Programı ve ChileCompra e-kapısı 9. ABD nin Bazı Eyaletlerinden KÖĐ örnekleri 7

8 Örnekler: Türkiye Örnekleri 1. Emlak Konut Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı A.Ş. (GMYO) Örneği 2. Türk Telekom 118 Örneği 3. TOKĐ Gelir Paylaşımı Projeleri 4. Detaylı Örnek: Đzmir ĐZSU Örneği 8

9 Türkiye de KÖĐ Uygulamasına Yönelik Öneri ve Eleştiriler (OECD, 2008) 1. Đhtiyaç duyulan çoğu projenin, bütçe kısıtlılığı nedeniyle hayata geçirilemediğini fakat KÖĐ ile gerçekleştirilen projelere, diğer kamu yatırımlarına göre daha az bütçe kısıtlaması yapılması 2. Sözleşmelerin dikkatli ve akıllıca tasarlanması 3. Sadece Türkiye değil diğer ülke tecrübelerinden de ders alınması gerektiği 9

10 Türkiye de KÖĐ Uygulamasına Yönelik Öneri ve Eleştiriler (OECD, 2008) 4. Hizmette kalite ve verimlilik için iyi performansın teşvik edilip ve ödüllendirilmesi, kötü performansa ciddi yaptırımlar koyulması 5. Geçmişte yapılan bazı projelerde, özel sektörün hak etmediği kazancı elde etmesi 6. Sözleşmelerin kamu hizmetleri için daha ekonomik ve daha kaliteli olmasına rağmen kamu için zorluklar içermesi 10

11 Türkiye de KÖĐ Uygulamasına Yönelik Öneri ve Eleştiriler (OECD, 2008) 7. Yüksek maliyetli projelerin yüksek kredi riskiyle kamu sektörünün maliyetini artırdığı, bunun yerine hesaplı projeler ortaya çıkartılması gerektiği ve de bütçe dışından finanse edilmemesi 8. Risk paylaşımında, özel sektörün ticari riskleri üstlendiğinde hükümetinde yasal ve politik riskleri taşımakta daha iyi olduğu 9. Geçmişte yapılan garantili YĐD ve YĐ gibi anlaşmalarla özel sektörün hak etmediği oranda yüksek kazançlar sağladığı, ticari detayların ise yayınlanmadığı 11

12 Türkiye de KÖĐ Uygulamasına Yönelik Öneri ve Eleştiriler (OECD, 2008) 10. Sözleşmeyi hazırlayan kişilerin, grupların performans hedeflerini dikkatli koymasının ve riskleri verimli ve adil bir şekilde dağıtmasının zorunlu olduğu 11. Bir projenin, kamuda ve özel sektör tarafında maliyetlerin ortaya konmasının geleneksel kamu işleyiş süreçleri yerine daha iyi bir yol olacağı, bu görevin Sayıştay a verilebileceği 12. KÖĐ nin mâli uygulamasının hesaplanabilir ve raporlanabilir olması, bütçe dokümanları da dâhil bütün bilgilerin şeffaf ve erişilebilir olması gerektiği 12

13 Sonuç KÖĐ modeli tüm dertlere deva olacak sihirli bir değnek değildir. Planlama ve uygulanmasında dikkat edilmesi gereken, yukarıda sayılan hususlar vardır. Uygun koşullarda kullanılırsa örgütsel ve ulusal yarar sağlayabilecek bir örgütlenme ve finansman modelidir. 13

14 Sorular 1. OECD Türkiye 2008 Raporu nda KÖĐ modelinin Türkiye deki uygulamalarına getirilen eleştiriler yerinde midir? Eklemek istedikleriniz var mıdır? 2. KÖĐ modelinin ülkemizdeki kamu bilişim projelerine uygulanmasında yasal engeller dışındaki engeller sizce nelerdir? 14