NÜKLEER ENERJİ GERÇEĞİ. Serdar İSKENDER Türkiye Teknik Elemanlar Vakfı (TÜTEV) Enerji Danışmanı, Makina Yük. Müh.
|
|
- Batur Çalık
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 NÜKLEER ENERJİ GERÇEĞİ Serdar İSKENDER Türkiye Teknik Elemanlar Vakfı (TÜTEV) Enerji Danışmanı, Makina Yük. Müh. Gelişmekte olan ülkelerdeki hızlı nüfus artışı ve sanayileşme, enerjiye olan talebin hızla artmasına neden olmaktadır. Yeni ve büyük rezervlerin bulunamaması durumunda, birincil enerji kaynaklarından petrol rezervlerinin 2050, doğal gaz rezervlerinin 2070 ve kömür rezervlerinin de 2170 yıllarında tükeneceği varsayımı, küreselleşen dünyada enerji ve enerji üretimine gösterilen ilgiyi arttırmaktadır. Bu durum, enerji üretiminde kullanılan kısıtlı kaynakları, uluslararası politikalara yön veren bir araç haline getirmiş, ülkelerin yeni ve yenilenebilir enerji üretim alternatiflerine yönelmelerine neden olmuştur. Bu çalışmada, enerji üretim alternatifleri içerisinde önemli bir yer tutan, uzun yıllardır elektrik enerjiisi üretiminde kullanılan nükler enerjinin, dünyadaki kullanımı, çevresel ve sağlık etkileri üzerinde durulmuştur. 1. GİRİŞ IAEA (Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı) tarafından yayınlanan Aralık 2005 verilerine göre dünyada toplam 443 adet nükleer santral çalışmakta olup, bu nükleer santrallerin kurulu gücü MW e dır [1, 2, 3]. 27 adet nükleer santralinde inşası devam etmektedir. İnşaatı devam eden nükleer santrallerin de toplam kurulu gücü MW e dir [3, 4] yılı itibariyle, elektrik üretiminde nükleer enerjinin payı ülkeler bazında incelendiğinde, Fransa (% 78,10), Litvanya (% 72,10), Slovak Cumhuriyeti (% 55,20), Belçika (% 55,10), İsveç (% 51,80) olmak üzere ilk beş ülke olarak görülmektedir [5]. Tablo 1 de, tarihi itibariyle, ülkeler bazında işletmedeki ve inşa halindeki nükleer reaktörler, kapasiteleri ve kurulu güçleri verilmiştir.
2 Tablo tarihi itibariyle, ülkeler bazında işletmedeki ve inşa halindeki nükleer reaktörler, kapasiteleri ve kurulu güçleri [2, 3]. Ülke İşletmedeki Reaktörler Ünite Sayısı Toplam MW e Ünite Sayısı İnşa Halindeki Reaktörler Toplam MW e ABD Almanya Arjantin Belçika Brezilya Bulgaristan Çek Cumhuriyeti Çin Halk Cum Çin (Tayvan) Ermenistan Finlandiya Fransa Güney Afrika Güney Kore Hindistan Hollanda İngiltere İran İspanya İsveç İsviçre Japonya Kanada Litvanya Macaristan Meksika Pakistan Romanya Rusya Federasyonu Slovak Cumhuriyeti Slovenya Ukrayna TOPLAM
3 2. NÜKLEER SANTRALLER VE RADYASYON İnsanlar, doğal ve çevre/yapay radyasyon olmak üzere iki tip radyasyon etkisinde yaşamak zorundadırlar. Yer kabuğundaki radyoaktif elementlerin yaydıkları radyasyonlar ve uzayın boşluklarından gelen kozmik radyasyonlar, doğal radyasyonun oluşumuna neden olmaktadır [6]. Doğal radyasyonun insana yükledigi yıllık radyasyon dozu, yaşadığı ortama bağlıdır. Doğal radyasyon, İstanbul'da 0,66 msv/yıl, Ankara'da 0,44 msv/yıl, Erzurum'da 1,75 msv/yıl ve altında Toryum yatakları bulunan Sivrihisar'da 3,74 msv/yıl'dır (msv: milisivert, radyasyon dozunu ifade etmek için kullanılan bir birimdir. 1 msv=0,001 Sievert=0,1 rem dir.). Yeryüzünde, çok daha yüksek yıllık doğal radyasyon dozlarının bulundugu bölgelerde vardır. Örneğin, Rio de Jeneiro'nun plajlarında 6 msv/yıl, Hindistan Kerela Bölgesi nde 15 msv/yıl, İran Ramsar Bölgesi nde 148,92 msv/yıl dır [6, 7, 8, 9]. Tablo 2 de, bazı bölgelerde ölçülen doğal radyasyon doz seviyeleri verilmiştir. Tablo 2. Bazı bölgelerde ölçülen doğal radyasyon doz seviyeleri [7]. Bölge Radyasyon Dozu (msv/yıl) Mersin/Akkuyu 0,53 Ankara 0,44 Iğdır/Alican 0,88 Çanakkale 1,23 Kars/Digor 1,58 Hindistan/Kerela 15,8 İran/Ramsar 148,92 Brezilya/Guarapari kumsalları 788,4 Yapay radyasyon kaynakları, doğal radyasyon kaynakları gibi belli miktarlarda radyasyon dozuna maruz kalınmasına sebep olurlar. Yapay radyasyon dozları, talebe bağlı olarak artsa da, doğal kaynaklardan alınan doza göre çok daha düşüktür. Yapay radyasyon kaynaklarının, doğal radyasyon kaynaklarına göre tamamen
4 kontrol altında olmaları da, maruz kalınacak doz miktarının ayarlanabilmesi açısından önemlidir. Tıbbi, zirai ve endüstriyel amaçla kullanılan X ışınları, yapay radyoaktif maddeler, nükleer bomba denemeleri sonucu meydana gelen nükleer serpintiler, nükleer güç üretiminden salınan radyoaktif maddeler ile bazı tüketici ürünlerinde kullanılan radyoaktif maddeler, bilinen başlıca yapay radyasyon kaynaklarıdır. Yapay radyasyon kaynaklarından maruz kalınan küresel radyasyon dozlarının % 97 si tıbbi uygulamalardan, % 1,88 i radyoaktif serpintilerden, % 0,64 ü mesleki nedenlerden, % 0,32 si nükler santrallerden, % 0,16 sı tüketici ürünlerinden kaynaklanmaktadır [7]. Çevre/yapay radyasyon farklı faktörlere bağlı olarak 0,5 msv/yıl ile 1,5 msv/yıl arasında değişmektedir. ABD, kendi vatandaşları için sürekli alınan doğal ve çevre radyasyonunun izin verilen toplam ortalama dozunu 1,8 msv/yıl olarak tespit etmiştir. Doğal ve yapay radyasyon kaynaklarından alınan sürekli ortalama etkin doz 2,4 msv/yıl düzeyindedir. Normal işletme şartlarındaki nükleer güç santralinin toplam doza katkısı 0,01 0,001 msv/yıl seviyesindedir. Dünya Sağlık Örgütü(WHO), sürekli alınan doğal ve yapay radyosyon üst limitini 5 msv/yıl olarak belirlemiştir [6, 10]. ABD de tüm nükleer endüstrinin bir kişiye yüklediği fazladan doz 0,001 msv/yıl olmasına rağmen, MWe lik gücündeki kömürle çalışan bir termik santralin bacasından çıkan radyoaktif partiküllerin bir kişiye yüklediği fazladan doz 0,004 msv/yıl dır [6]. Tablo 3 de, sürekli alınan radyasyon dozları ve etkileri, Tablo 4 de ise bir kerede alınacak radyasyon dozları ve etkileri verilmiştir.
5 Tablo 3. Sürekli alınan radyasyon dozları ve etkileri [6, 11]. Dozaj(mSv/yıl) Etkisi 0,001 Etkisiz 0,004 Etkisiz 0,01 Etkisiz 0,1 Etkisiz Açıklama ABD nde tüm nükleer endüstrinin bir kişiye yüklediği fazladan doz MW e lık bir kömür santralinin bacasından çıkan radyoaktif partiküllerin kişiye yüklediği doz. ABD'nde nükleer patlamaların bir kişiye yüklediği fazladan doz. İngiltere de Dounreay nükleer santralinin yakın civarındaki kişilere yüklediği doz. 0,5-4 Etkisiz Doğal radyasyon dozu. 0,6 Etkisiz Çernobil Kazası nda kişi başına ilk yıl boyunca alınmış doz. 2,2-2,5 Etkisiz Yapay / çevre radyasyonunun dozu. 5 Etkisiz 20 Etkisiz WHO ve ILO'nun sivil halk için müsade ettikleri maksimum yıllık doz. Uluslararası Radyasyondan Korunma Komitesi(ICRP)'nin radyasyon alanında çalışanlar için müsade ettiği maksimum yıllık doz. Tablo 4. Tek seferde alınacak radyasyon dozları ve etkileri [6]. Dozaj(mSv) Etkisi Açıklama 0,12 Zararsız Çernobil Kazası nda yakın çevreden alınan tahliye dozu. 0,8-1,2 Zararsız Akciğer röntgeni çektirirken alınan doz Zararsız Trioid up-take i için alınan doz. 250 Zararsız Nükleer kaza şartlarında alınmasına izin verilen sınır doz Merkez Çernobil olmak üzere 1 km lik yarıçap içinde alınan Halsizlik doz Baş ağrısı, kusma, ciltte kızarma ve yara, kanser Zararlı başlangıcına neden olan doz Zararlı İstatistiksel olarak % 50 oranında ölümcül doz Zararlı Ölümcül doz.
6 3. NÜKLEER SANTRALLER VE ATMOSFERE VERDiKLERI GAZ EMiSYONLARI Nükleer güç santralleri işletme sırasında atmosfere kirletici gazlar bırakmazlar. Buna karşılık, kömür, petrol ya da doğal gaz gibi fosil yakıtlarla çalışan termik elektrik üretim santrallerinin çevreye pekçok zarar verdigi tespit edilmiştir. Fosil yakıtların yanabilmesi için Oksijen e ihtiyaç vardır. Yanma işlemi sonucunda, Karbondioksit (CO 2 ), Azotoksitler( NO X ), Kükürtdioksit ( SO 2 ) gibi gazlar oluşmakta ve bunlar santralin bacasından atmosfere atılmaktadır [12, 13]. Yanma işlemi sonucunda ortaya çıkan CO 2 gazı, sera etkisine neden olmaktadır. CO 2 gazı atmosferde bir tabaka oluşturmaktadır. Bu tabakayı delerek yeryüzüne ulaşan güneş ışınları ise atmosfere geri dönmek istediklerinde bu tabakayı geçememekte, bu tabaka tarafından yansıtılarak tekrar yeryüzüne gönderilmektedir. Bu ışınlar ise atmosferin sıcaklığının artmasına neden olmaktadır. Bütün dünyadaki CO 2 emisyonları kontrol altına alınmadığı takdirde, 2010 yılında atmosferin ortalama sıcaklığında, 5 o C lik bir artış olacaktır. Atmosfer sıcaklığındaki artış kutuplarda buzulların erimesine ve tahıl üretiminin düşmesine neden olacaktır. Ayrıca, doğalgaz kullanımı sırasında meydana gelen kaçaklar yüzünden atmosfere sızan Metan gazı da, Karbondioksit den daha fazla sera etkisine neden olmaktadır. Buna ek olarak, ( NO X ), ( SO 2 ) gazları da asit yağmurlarına neden olmaktadır. Asit yağmurları, göllerdeki doğal yaşamı tehdit etmekte, bitki örtüsünü, ormanları, tarımsal alanları, metalik ve beton yapıları geri dönüşü olmayan bir biçimde tahrip etmektedir [6, 12, 13]. Kyoto Protokolü ne taraf olan ülkeler, emisyonlarını yıllarında 1990 yılı seviyesinin % 5,2 altına çekmeyi hedeflemekte ve yenilenebilir enerji kaynakları için araştırma-geliştirme çalışmalarını hızlandırmayı düşünmektedirler [14, 15]. Tablo 5 de, çeşitli enerji üretim zincirlerinden elektrik üretimi başına düşen CO 2 emisyon miktarları verilmiştir. Kömürle çalışan termik santrallerin bir başka sakıncası da, kömür cevheriyle karışmış olan Uranyum filizlerinin baca gazlarıyla ve atık küllerle çevreye atılarak kalıcı bir radyoaktifliğe neden olmasıdır. Bir nükleer santralin ise nükleer yakıt atığını uygun bir teknolojiyle bir kap içerisinde kontrol altına almak mümkündür ve Nükleer Güvenlik Doktrini çerçevesi içinde atıklar kontrol altına alınarak saklanmaktadır. Buna karşılık, termik santrallerden atmosfere verilen
7 radyoaktif küllerin uçuşarak yayılmasının ve teneffüs yoluyla akciğerlere girmesinin engellenmesi çok daha zor ve pahalı olduğundan, bunların ortadan kaldırılmasına yönelik çalışmalar yapılamamaktadır. Ayrıca, termik santrallerin yakınlarındaki yerleşim alanlarında, üst solunum yolu enfenksiyonlarında, ciddi artışlar gözlenmektedir [6]. Tablo 6 da, MW e gücündeki nükleer ve kömür santrallerinin yıllık yakıt, atık ve emisyon miktarlarının karşılaştırılması verilmiştir. Tablo 5. Çeşitli enerji üretim zincirlerinden elektrik üretimi başına düşen CO 2 emisyon miktarları [10]. Yakıt Türü Kwsaat/gram Kömür Petrol Doğal Gaz Nükleer Rüzgar Güneş Tablo MW e gücündeki nükleer ve kömür santrallerinin yıllık yakıt, atık ve emisyon miktarlarının karşılaştırılması [10, 13]. Yakıt, Atık ve Emisyonlar Nükleer Kömür Yakıt(tüketilen miktar) 27 ton 2,6 milyon ton Kulanılmış Yakıt(Yüksek Radyoaktiviteli Atık) 27 ton - Yüksek Radyoaktiviteli Atık m - Orta ve Düşük Seviyeli Radyoaktif Yakıt 800 ton - CO 2-6,5 milyon ton Kül ton NO X ton SO ton Ağır Metal ton
8 ABD de yayınlanan raporlara göre, kömür santrallerinin kül ve duman olarak çevreye vermiş oldukları emisyonlar içerisinde bulunan Uranyum ve Toryum un sebep olduğu radyasyon kirliliği, aynı enerjiyi üreten nükleer santrallerin sebep olduğu radyasyon kirliliğinden 100 kat daha fazladır [16, 17] yılından itibaren dünyamızın hemen hemen tüm bölgelerinde CO 2 emisyonu artış göstermiş, Asya ve Orta Doğu gibi bölgelerde bu artış yıllık % 6 düzeyine ulaşmıştır yılları itibariyle endüstrileşmiş ülkeler arasındaki en düşük CO 2 emisyonu yıllık değişim oranı, % 0,1 ile Avrupa Birliği ülkelerinde ölçülmüştür. Bunun nedeni, Avrupa Birliği ülkelerinin enerji verimliliğini arttırma konusundaki uygulamaları ve nükleer enerji kullanımıdır. Avrupa Birliği ülkelerinin dışında kalan OECD ülkelerinde ise ki bu gruba Türkiye de dahildir 1990 yılından bu yana yıllık CO 2 emisyonu artışı % 1,7 olmuştur. ABD, Kanada ve Meksika nın dahil olduğu NAFTA ülkelerinin yıllık CO 2 emisyonu, 1990 yılından sonra, % 1,6 düzeyinde gerçekleşmiştir. Özellikle Orta Doğu ve Asya ülkeleri en yüksek CO 2 emisyon artış hızına (yıllık % 6) sahip ülkeler olma özelliklerini korumaktadır ve bu ülkelerin nükleer enerji gibi daha temiz enerji kaynaklarına hızla yönelmeleri gerekmektedir [18]. Küresel ısınmanın en önemli nedeni olan CO 2 emisyonun yıllık değişimleri incelendiğinde; dünya genelinde CO 2 emisyonu 80 li yıllarda, kararlı bir biçimde, yıllık % 1,3 oranında artmış, 1990 yılından sonra bu artış hızı yılda % 1,1 düzeyine düşmüştür. Diğer bir ifadeyle, yılları arasındaki CO 2 emisyon artışı % 8 olmuştur yılında bazı ülkeler tarafından imzalanan Kyoto protokolü hedefleri ( yılları arasında 1990 yılı emisyonunun % 5,2 altına çekmek) düşünüldüğünde, CO 2 emisyonu sorununa tüm insanlığın yararı için acilen bir önlem alma gerekliliği ortaya çıkmaktadır [10, 15]. Kyoto Protokolü şartları dikkate alındığında ve bunun sonucunda fosil yakıtlara olan bağımlılığın azaltılmasının gereği düşünüldüğünde, nükleer enerjiye olan talep önümüzdeki yirmi yılda, artış eğilimine girecektir. Kyoto Protokolü kapsamında, CO 2 emisyon vergisi de gündemdedir ve söz konusu vergilendirme nükleer santralleri, üretim maliyeti açısından, fosil yakıtla çalışan termik santrallere göre daha avantajlı hale getirecektir.
9 4. SONUÇ Nükleer enerji, dünyada 32 ülkede bulunan toplam 443 nükleer santralle, dünya elektrik enerjisi ihtiyacının % 16 sını karşılayan kanıtlanmış bir enerji türüdür. Nükleer enerjinin yoğun olarak kullanıldığı ülkelerde, tüketime sunulan birim enerji başına, Karbon emisyonlarının azaldığı ve büyük miktarlarda partikül madde, Kükürtdioksit, Azotoksit gibi zararlı emisyonların atmosfere verilmediği tespit edilmiştir. Madencilikten, atık depolama ve işletimden çıkarılma aşamalarına kadar bütün bir enerji zinciri düşünüldüğünde, nükleer enerjinin çok az miktarda çevresel etkisi olduğu görülmektedir. Yıllık yakıt ihtiyacının az, toplam işletme maliyeti içinde yakıt maliyetinin payının düşük olması ve zengin Uranyum kaynaklarının dünyanın pek çok bölgesine yayılmış olarak bulunması, nükleer enerji temininde güvenilirliği sağlarken, potansiyel olarak ani artışlar gösterebilen petrol ve gaz fiyatlarına karşı da bir güvence olmaktadır. Sürdürülebilir kalkınma ve büyüme için yeterli miktarda fosil yakıt kaynakları veya taşımacılık altyapısı olmayan, tüketim merkezleri ile enerji kaynaklarının bulunduğu bölgeler arasında uzun mesafeler bulunan, sanayileşme için enerji talep ve beklentileri yüksek olan ülkeler için nükleer enerji kullanımı bir ihtiyaçtan çok, zorunluluk olmaya başlamıştır. Nükleer enerji, çevresel açıdan avantajlarının yanında, ekonomisi ve temininde güvenirlik gibi avantajları, taşıdığı risklerin düşüklüğüyle, diğer enerji kaynaklarının yerine tercih edilebilecek bir enerji kaynağı olarak gözükmektedir. Doğal gaz ve petrolde doğrudan ithalatçı konumunda bulunan ülkemizde, kömür yakıtlı termik santraller ve hidroelektrik santrallerden üretilen enerji yeterli değildir ve yakın gelecekte ülkemizde enerji üretiminde sıkıntılar yaşanacaktır. Türkiye yerli hidrolik, linyit ve taşkömürü kaynaklarından ekonomik olarak en fazla 246 milyar kwh/yıl elektrik üretebilecektir. Buna karşılık, 2010 yılında elektrik talebi 290 milyar kwh/yıl ve 2020 yılında elektrik talebi de 547 milyar kwh/yıl olacaktır. Aradaki farkın ithal doğal gaz, petrol ve kömür ile kapatılması, kısıtlı ekonomik kaynakların yurt dışına akmasına ve önemli çevre sorunlarının ortaya çıkmasına neden olacaktır. Bu nedenle, temiz, güvenli, ekonomik ve yoğun üretime uygun nükleer teknoloji, Türkiye için zorunlu duruma gelmiştir. Nükleer teknoloji, ülkemizin elektrik talebinin güvenle karşılanmasına önemli katkıda bulunacak, ucuz elektrik sağlayacak, yüksek teknoloji
10 kazandıracak, sanayi için itici güç oluşturacak, yeni istihdam alanı yaratacak ve bilgi birikimini arttıracaktır. Nükleer enerji, enerji problemlerimizin tek çözümü değildir, fakat çözümün önemli bir parçası olduğu da asla unutulmamalıdır. 5. KAYNAKLAR 1) İskender, S., Türkiye de ve Dünyada Enerji&Nükleer Enerji Gerçeği, TÜTEV, Ankara, Ekim ) IAEA PRIS (Power Reactor Information System), Number of Reactors in Operation Worldwide, (Mart 2006). 3) IAEA PRIS, Nuclear Power Plants Information, (Mart 2006). 4) WNA, Plans for New Reactors Worldwide, (Mart 2006). 5) WNA (World Nuclear Association), Nuclear Share Figures, , (Mart 2006). 6) Özemre, A.Y., Bayülken, A., Gençay, Ş., 50 Soruda Türkiye nin Nükleer Enerji Sorunu, Kaknüs Yayınları, ) Togay, Y.E., Radyasyon ve Biz, TAEK, Ankara, ) IAEA, Radiation Safety, IAEA Division of Public Information, ) Yaşar, S., Radyasyon ve Radyasyondan Korunmak, TAEK, İstanbul, ) TMMOB Fizik Mühendisleri Odası, Nükleer Enerji 2000, Ankara, ) UIC, Radiation and the Nuclear Fuel Cycle, Nuclear Issues Briefing Paper 17, (Mart 2004). 12) Atılgan, İ., Nükleer Enerji, Toryum Elementi ve Türkiye İçin Önemi, Mühendis Makina Dergisi, Sayı 529, Ankara, Şubat ) TAEK (Türkiye Atom Enerjisi Kurumu), Sürdürülebilir Kalkınma ve Nükleer Enerji, Ankara, ) WNA, Global Warning, (Mart 2006) 15) WNA, Kyoto Protocol, (Eylül 2004). 16) US Environmental Protection Agency, Background Information Document (Integrated Risk Assessment): Final Rule for Radionuclides EPA 520/ , Vol. II, EPA, Washington, 1978.
11 17) Gabbard, W.A., Coal Consumption: Nuclear Resource or Danger, Oak Ridge National Laboratory Rewiev, Vol. 26, No. 3-4, pp 24-32, ) Tanrıkut, A., Dünyada ve Türkiye de Nükleer Santrallerin Geleceği, Türkiye Sekizinci Enerji Kongresi, Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi, Ankara, 2000.
NÜKLEER ENERJİ. Dr. Abdullah ZARARSIZ TMMOB-Fizik Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı
NÜKLEER ENERJİ Dr. Abdullah ZARARSIZ TMMOB-Fizik Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Dünyada Elektrik Enerjisi Üretimi (2005) Biyomas ve atık: %1,3 Nükleer: %16,5 Kömür: %38,8 Diğer yenilenebilir:
DetaylıENERJİ KAYNAKLARI ve TÜRKİYE DİYARBAKIR TİCARET VE SANAYİ ODASI
ENERJİ KAYNAKLARI ve TÜRKİYE DİYARBAKIR TİCARET VE SANAYİ ODASI ENERJİ KAYNAKLARI ve TÜRKİYE Türkiye önümüzdeki yıllarda artan oranda enerji ihtiyacı daha da hissedecektir. Çünkü,ekonomik kriz dönemleri
DetaylıNükleer Enerji Santrali Nedir? Yararları ve Zararları
Nükleer Enerji Santrali Nedir? Yararları ve Zararları Nükleer enerji santrali, bilinenin aksine daha az zararlı olup termik ve hidroelektrik santrallerin çevreye verdiği zarardan daha az zarar vermektedir.
DetaylıNükleer Teknoloji Tarihçesi, Gelişimi ve Elektrik Üretimi. Dr. Halil DEMİREL
Nükleer Teknoloji Tarihçesi, Gelişimi ve Elektrik Üretimi Dr. Halil DEMİREL Nükleer Teknoloji Tarihçesi ve Gelişimi (1) Zincirleme reaksiyondan kontrollü olarak enerji üretebilen ilk düzenek CP-1, Chicago
DetaylıRÜZGAR ENERJĐSĐ. Erdinç TEZCAN FNSS
RÜZGAR ENERJĐSĐ Erdinç TEZCAN FNSS Günümüzün ve geleceğimizin ekmek kadar su kadar önemli bir gereği; enerji. Son yıllarda artan dünya nüfusu, modern hayatın getirdiği yenilikler, teknolojinin gelişimi
DetaylıTÜRKİYE'DE VE DÜNYADA ENERJİ KRİZİ VE BU KRİZİN ÇÖZÜMÜNE YÖNELİK ÖNEMLİ BİR ALTERNATİF
TÜRKİYE'DE VE DÜNYADA ENERJİ KRİZİ VE BU KRİZİN ÇÖZÜMÜNE YÖNELİK ÖNEMLİ BİR ALTERNATİF Enerji, dünya siyasetine yön veren, sınırların çizilmesini sağlayan, ülkelerin ekonomik gelişmişlik göstergesi olan
DetaylıDoç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR HARRAN ÜNİVERSİTESİ GAP-YENEV MERKEZİ OSMANBEY KAMPÜSÜ ŞANLIURFA. Yenilenebilir Enerji Kaynakları
Doç. Dr. Mehmet Azmi AKTACİR HARRAN ÜNİVERSİTESİ GAP-YENEV MERKEZİ OSMANBEY KAMPÜSÜ ŞANLIURFA 2018 Yenilenebilir Enerji Kaynakları SUNU İÇERİĞİ 1-DÜNYADA ENERJİ KAYNAK KULLANIMI 2-TÜRKİYEDE ENERJİ KAYNAK
DetaylıEnervis H o ş g e l d i n i z Ekim 2015
Enervis H o ş g e l d i n i z Ekim 2015 Dünya Enerji Genel Görünümü Genel Görünüm Dünya Birincil Enerji Tüketimi 2013-2035 2013 2035F Doğalgaz %24 Nükleer %4 %7 Hidro %2 Yenilenebilir Petrol %33 Kömür
DetaylıÜlkemizde Elektrik Enerjisi:
Karadeniz Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik-Bilgisayar Bilim Kolu Eğitim Seminerleri Dizisi 6 Mart 8 Mayıs 22 Destekleyen Kuruluşlar: Karadeniz Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği
DetaylıENERJİ ÜRETİMİ VE ÇEVRESEL ETKİLERİ
ENERJİ ÜRETİMİ VE ÇEVRESEL ETKİLERİ Prof. Dr. Ferruh Ertürk Doç. Dr. Atilla Akkoyunlu Çevre Yük. Müh. Kamil B. Varınca 31 Mart 2006 İstanbul İçindekiler İÇİNDEKİLER...İ ÇİZELGELER LİSTESİ...İİİ ŞEKİLLER
DetaylıYakın n Gelecekte Enerji
Yakın n Gelecekte Enerji Doç.Dr.Mustafa TIRIS Enerji Enstitüsü Müdürü Akademik Forum 15 Ocak 2005 Kalyon Otel, İstanbul 1 Doç.Dr.Mustafa TIRIS 1965 Yılı nda İzmir de doğdu. 1987 Yılı nda İTÜ den Petrol
DetaylıİKLİM DEĞİŞİKLİĞİ POLİTİKALARI ve ENERJİ
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ POLİTİKALARI ve ENERJİ LİTİ Gürcan SEÇGEL Uzman 01 Mart 2010, GEBZE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN NEDENLERİ Fosil Yakıtların kullanılması (ısınma, ulaşım, sanayi, enerji) Endüstriyel üretim, Atık,
DetaylıGELECEĞİN NÜKLEER GÜÇ PROJEKSİYONLARI Ahmet Cangüzel Taner Fizik Yüksek Mühendisi Türkiye Atom Enerjisi Kurumu ( acant@taek.gov.
GELECEĞİN NÜKLEER GÜÇ PROJEKSİYONLARI Ahmet Cangüzel Taner Fizik Yüksek Mühendisi Türkiye Atom Enerjisi Kurumu ( acant@taek.gov.tr ) GİRİŞ Bu yazı; enerji, elektrik üretimi ve nükleer güç projeksiyonları
DetaylıİÇİNDEKİLER SUNUŞ... XIII 1. GENEL ENERJİ...1
İÇİNDEKİLER SUNUŞ... XIII 1. GENEL ENERJİ...1 1.1. Dünya da Enerji...1 1.1.1. Dünya Birincil Enerji Arzındaki Gelişmeler ve Senaryolar...1 1.2. Türkiye de Enerji...4 1.2.1. Türkiye Toplam Birincil Enerji
DetaylıALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI
ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI KONULAR 1-Güneş Enerjisi i 2-Rüzgar Enerjisi 4-Jeotermal Enerji 3-Hidrolik Enerji 4-Biyokütle Enerjisi 5-Biyogaz Enerjisi 6-Biyodizel Enerjisi 7-Deniz Kökenli Enerji 8-Hidrojen
DetaylıKÜRESEL ISINMA ve ENERJİ POLİTİKALARI. Özgür Gürbüz Yeşiller Enerji Çalışma Grubu 8 Ekim 2006 - İstanbul
KÜRESEL ISINMA ve ENERJİ POLİTİKALARI Özgür Gürbüz Yeşiller Enerji Çalışma Grubu 8 Ekim 2006 - İstanbul Sera gazları ve kaynakları Kyoto Protokolü tarafından belirtilen 6 sera gazı: Karbon dioksit (CO
DetaylıPAGEV - PAGDER. Dünya Toplam PP İthalatı
1 DÜNYA ve TÜRKİYE POLİPROPİLEN ( PP ) DIŞ TİCARET ANALİZİ Barbaros Demirci ( Genel Müdür ) Neslihan Ergün ( Teknik Uzman Kimya Müh. ) PAGEV - PAGDER DÜNYA TOPLAM PP İTHALATI : Dünya toplam PP ithalatı
DetaylıYENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI ENERJİ Artan nüfus ile birlikte insanların rahat ve konforlu şartlarda yaşama arzuları enerji talebini sürekli olarak artırmaktadır. Artan enerji talebini, rezervleri sınırlı
DetaylıTÜRKİYE KÖMÜR İŞLETMELERİ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ PAZARLAMA SATIŞ DAİRE BAŞKANLIĞI 2006; EYLÜL ANKARA. Mustafa AKTAŞ
TÜRKİYE KÖMÜR İŞLETMELERİ KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 2006; EYLÜL ANKARA Mustafa AKTAŞ DÜNYA BİLİNEN FOSİL REZERVLERİN ÖMRÜ (R/Ü,YIL) 2005 SONU 250 227 Y I L 200 150 100 50 0 136 65,1 40,6 14 16 PETROL DOĞALGAZ
DetaylıKÖMÜRÜN ENERJİDEKİ YERİ
KÖMÜRÜN ENERJİDEKİ YERİ Prof. Dr. Güven ÖNAL Yurt Madenciliğini Geliştirme Vakfı 1 Sunumun Ana Konuları Dünya da Kömür ve Enerji Türkiye nin Kömür Rezervleri ve Üretimi Türkiye nin Enerji Durumu Yerli
DetaylıKÜRESELLEŞEN DÜNYA GERÇEKLERİ TÜRKİYE NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ VE TEMİZ TEKNOLOJİLER
KÜRESELLEŞEN DÜNYA GERÇEKLERİ TÜRKİYE NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ VE TEMİZ TEKNOLOJİLER Prof.Dr. Hasancan OKUTAN İTÜ Kimya Mühendisliği Bölümü okutan@itu.edu.tr 24 Ekim 2014 29. Mühendislik Dekanları Konseyi Toplantısı
DetaylıİÇİNDEKİLER TABLO VE ŞEKİLLER...
İÇİNDEKİLER TABLO VE ŞEKİLLER...4 1.Yönetici Özeti... 11 2.Giriş... 12 3.Sektörel Analiz... 13 3.1 Birincil Enerji Kaynaklarına Bakış...13 3.1.1 Kömür... 13 3.1.1.1 Dünya da Kömür... 14 3.1.1.1.1 Dünya
DetaylıKÜRESELLEŞEN DÜNYA GERÇEKLERİ TÜRKİYE NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ VE TEMİZ TEKNOLOJİLER
KÜRESELLEŞEN DÜNYA GERÇEKLERİ TÜRKİYE NİN ENERJİ GÖRÜNÜMÜ VE TEMİZ TEKNOLOJİLER Prof.Dr. Hasancan OKUTAN İTÜ Kimya Mühendisliği Bölümü okutan@itu.edu.tr 18 Haziran 2014 İTÜDER SOMA dan Sonra: Türkiye de
DetaylıSANAYİDE ENERJİNİN VERİMLİ KULLANILMASI
SANAYİDE ENERJİNİN VERİMLİ KULLANILMASI Abdulkadir ÖZDABAK kadir.ozdabak@evd.com.tr -1- EVD ENERJİ YÖNETİMİ VE DANIŞMANLIK HİZMETLERİ SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ Adres: Göksu Evleri Şakayık Sok. B71-B Kavacık
DetaylıYENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARIMIZ VE ELEKTRİK ÜRETİMİ. Prof. Dr. Zafer DEMİR --
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARIMIZ VE ELEKTRİK ÜRETİMİ Prof. Dr. Zafer DEMİR -- zaferdemir@anadolu.edu.tr Konu Başlıkları 2 Yenilenebilir Enerji Türkiye de Politikası Türkiye de Yenilenebilir Enerji Teşvikleri
DetaylıDünyada Enerji Görünümü
09 Nisan 2014 Çarşamba Dünyada Enerji Görünümü Dünyada, artan gelir ve nüfus artışına paralel olarak birincil enerji talebindeki yükseliş hız kazanmaktadır. Nüfus artışının özellikle OECD Dışı ülkelerden
Detaylıtmmob makina mühendisleri odası
tmmob makina mühendisleri odası YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI SEMPOZYUMU VE SERGİSİ BİLDİRİLER KİTABI Editör: Yrd. Doç. Dr. Şükrü SU MMO Yayın No: E / 2001 / 275 EKİM 2001 - KAYSERİ tmmob makina mühendisleri
DetaylıENERJİ ALTYAPISI ve YATIRIMLARI Hüseyin VATANSEVER EBSO Yönetim Kurulu Sayman Üyesi Enerji ve Enerji Verimliliği Çalışma Grubu Başkanı
ENERJİ ALTYAPISI ve YATIRIMLARI Hüseyin VATANSEVER EBSO Yönetim Kurulu Sayman Üyesi Enerji ve Enerji Verimliliği Çalışma Grubu Başkanı İZMİR BÖLGESİ ENERJİ FORUMU 1 Kasım 2014/ İzmir Mimarlık Merkezi FOSİL
DetaylıBu nedenle çevre ve kalkınma konuları birlikte, dengeli ve sürdürülebilir bir şekilde ele alınmalıdır.
1992 yılına gelindiğinde çevresel endişelerin sürmekte olduğu ve daha geniş kapsamlı bir çalışma gereği ortaya çıkmıştır. En önemli tespit; Çevreye rağmen kalkınmanın sağlanamayacağı, kalkınmanın ihmal
DetaylıEnerji ve İklim Haritası
2013/2 ENERJİ İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Enerji ve Çevre Yönetimi Dairesi Başkanlığı Enerji ve İklim Haritası Uzm. Yrd. Çağrı SAĞLAM 22.07.2013 Redrawing The Energy Climate Map isimli kitabın çeviri özetidir.
Detaylı(*Birincil Enerji: Herhangi bir dönüşümden geçmemiş enerji kaynağı) Şekil 1 Dünya Ekonomisi ve Birincil Enerji Tüketimi Arasındaki İlişki
Nüfus artışı, kentsel gelişim ve sanayileşme ile birlikte dünyada enerji tüketimi gün geçtikçe artmaktadır. Dünya nüfusunun 2040 yılına geldiğimizde 1,6 milyarlık bir artış ile 9 milyar seviyesine ulaşması
DetaylıDünyada Enerji Görünümü
22 Ocak 2015 Dünyada Enerji Görünümü Gelir ve nüfus artışına paralel olarak dünyada birincil enerji talebi hız kazanmaktadır. Özellikle OECD dışı ülkelerdeki artan nüfusun yanı sıra, bu ülkelerde kentleşme
DetaylıTMMOB Maden Mühendisleri Odası
TÜRKİYE ENERJİ POLİTİKALARI İÇERİSİNDE KÖMÜRÜN K ÖNEMİ TMMOB Maden Mühendisleri Odası ENERJİNİN ÖNEMİ Sanayinin temel girdilerinden olan enerji, ulusların kalkınmalarında ve refaha ulaşmalarında büyük
DetaylıTürkiye nin Nükleer Enerji Politikasına bakış
Türkiye nin Nükleer Enerji Politikasına bakış Önsöz... 2 Türkiye de Enerji Sektörüne genel bakış... 3 Türkiye de Nükleer Enerji için atılan adımlar... 4 Dünyada Enerji Sektörüne genel bakış... 6 Dünya
DetaylıTÜRKİYE 2013 YILLIK ENERJİ İSTATİSTİKLERİ RAPORU
TÜRKİYE 213 YILLIK ENERJİ İSTATİSTİKLERİ RAPORU Esra KARAKIŞ, Enerji İstatistikleri Daire Başkanlığı İçindekiler Özet... 1. DENGE... 2 1. ELEKTRİK... 4 2. DOĞAL GAZ... 9 3. LİNYİT VE TAŞ KÖMÜRÜ... 1 4.
DetaylıSANAYĠ KAYNAKLI HAVA KĠRLĠLĠĞĠ KONTROLÜ
SANAYĠ KAYNAKLI HAVA KĠRLĠLĠĞĠ KONTROLÜ İsken Sugözü Termik Santrali Adana Türkiye de 200 binin üzerinde iģletme, 70 bin dolayında üretim/sanayi iģletmesi bulunmaktadır. Bunlar arasında; Enerji tesisleri
DetaylıRÜZGAR ENERJİSİ. Cihan DÜNDAR. Tel: Faks :
RÜZGAR ENERJİSİ Cihan DÜNDAR Tel: 312 302 26 88 Faks : 312 361 20 40 e-mail :cdundar@meteor.gov.tr Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü A r a ş t ı r m a Ş u b e M ü d ü r l ü ğ ü Enerji Kullanımının
DetaylıYenilenebilir olmayan enerji kaynakları (Birincil yahut Fosil) :
Günümüzde küresel olarak tüm ülkelerin ihtiyaç duyduğu enerji, tam anlamıyla geçerlilik kazanmış bir ölçüt olmamakla beraber, ülkelerin gelişmişlik düzeylerini gösteren önemli bir kriterdir. İktisadi olarak
DetaylıÜLKEMİZDE ELEKTRİK ENERJİSİNİN BUGÜNÜ VE YARINI
TMMOB TÜRKİYE VI. ENERJİ SEMPOZYUMU - KÜRESEL ENERJİ POLİTİKALARI VE TÜRKİYE GERÇEĞİ ÜLKEMİZDE ELEKTRİK ENERJİSİNİN BUGÜNÜ VE YARINI Hacer Şekerci Öztura Dokuz Eylül Üniversitesi Elektrik ve Elektronik
DetaylıBiliyor musunuz? Enerji. İklim Değişikliği İle. Mücadelede. En Kritik Alan
Biliyor musunuz? Enerji İklim Değişikliği İle Mücadelede En Kritik Alan Enerji üretimi için kömür, petrol ve doğalgaz gibi fosil yakıtların kullanımı sanayileşme devriminden beri artarak devam etmektedir.
Detaylı4. Ünite 2. Konu Enerji Kaynakları. A nın Yanıtları
ENERJİ KAYNAKLARI 1 4. Ünite 2. Konu Enerji Kaynakları A nın Yanıtları 1. Günümüzde kullanılan nin maliyetinin düşük, çevreye zarar vermeyen... yenilenebilir ve güvenli olmasına önem verilmektedir. 12.
DetaylıİZMİR İLİ ENERJİ TESİSLERİNİN ÇEVRESEL ETKİLERİ (Aliağa Bölgesi) TMMOB Çevre Mühendisleri Odası İzmir Şubesi
İZMİR İLİ ENERJİ TESİSLERİNİN ÇEVRESEL ETKİLERİ (Aliağa Bölgesi) TMMOB Çevre Mühendisleri Odası İzmir Şubesi Giriş Sanayi devriminin gerçekleşmesi ile birlikte; üretimde enerji talebi artmış, sermaye sınıfı
DetaylıNükleer Reaktörler. Özgür AYTAN
Nükleer Reaktörler Özgür AYTAN Bu sunuda anlatılacak olanlar Fisyon Nedir? Nükleer Reaktörler Çalışma Prensipleri Dünyadaki Durum Neden Nükleer Reaktör? Dünyadaki Enerji Kaynakları Dünyadaki Enerji Projeksiyonu
DetaylıELEKTRİK ve PLANLAMA 21. YÜZYILDA PLANLAMAYI DÜŞÜNMEK. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Cengiz GÖLTAŞ 14 Mayıs 2011
ELEKTRİK ve PLANLAMA 21. YÜZYILDA PLANLAMAYI DÜŞÜNMEK Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Cengiz GÖLTAŞ 14 Mayıs 2011 TÜRKİYE DE ELEKTRİK ENERJİSİ KURULU GÜCÜ (Nisan 2011) TERMİK - İTHAL KÖMÜR
DetaylıTÜRKIYE NİN MEVCUT ENERJİ DURUMU
TÜRKIYE NİN MEVCUT ENERJİ DURUMU Zinnur YILMAZ* *Cumhuriyet Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, SİVAS E-mail: zinnuryilmaz@cumhuriyet.edu.tr, Tel: 0346 219 1010/2476 Özet Yüzyıllardan
DetaylıTürkiye nin Elektrik Üretimi ve Tüketimi
Türkiye nin Elektrik Üretimi ve Tüketimi -Çimento Sanayinde Enerji Geri Kazanımı Prof. Dr. İsmail Hakkı TAVMAN Dokuz Eylül Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü Enerji Kaynakları Kullanışlarına Göre
DetaylıDünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi TÜRKİYE 10. ENERJİ KONGRESİ
Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi TÜRKİYE 10. ENERJİ KONGRESİ TÜRKİYE DE KULLANILAN VE KULLANILABİLECEK OLAN ENERJİ KAYNAKLARI ARASINDA NÜKLEER ENERJİNİN YERİ VE ÖNEMİ N. Füsun SERTELLER Marmara
Detaylı1.10.2015. Kömür ve Doğalgaz. Öğr. Gör. Onur BATTAL
Kömür ve Doğalgaz Öğr. Gör. Onur BATTAL 1 2 Kömür yanabilen sedimanter organik bir kayadır. Kömür başlıca karbon, hidrojen ve oksijen gibi elementlerin bileşiminden oluşmuş, diğer kaya tabakalarının arasında
DetaylıSERAMİK KAPLAMA MALZEMELERİ VE SERAMİK SAĞLIK GEREÇLERİ SEKTÖRÜNDE DÜNYA İTHALAT RAKAMLARI ÇERÇEVESİNDE HEDEF PAZAR ÇALIŞMASI
SERAMİK KAPLAMA MALZEMELERİ VE SERAMİK SAĞLIK GEREÇLERİ SEKTÖRÜNDE DÜNYA İTHALAT RAKAMLARI ÇERÇEVESİNDE HEDEF PAZAR ÇALIŞMASI ORTA ANADOLU İHRACATÇI BİRLİKLERİ GENEL SEKRETERLİĞİ Seramik sektörünün en
DetaylıTürkiye nin Enerji Geleceği İklim bileşenini arıyoruz
EWEA-TWEA Policy Workshop Türkiye nin Enerji Geleceği İklim bileşenini arıyoruz Mustafa Özgür Berke, WWF-Türkiye 27.03.2013, Ankara 27-Mar-13 / 1 Photo: Michel Roggo / WWF-Canon KISACA WWF +100 5 kıtada,
DetaylıDÜNYA VE ÜLKEMİZ ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR GÖRÜNÜMÜ
DÜNYA VE ÜLKEMİZ ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR GÖRÜNÜMÜ 01 Ekim 2016 İtibarıyla STRATEJİ GELİŞTİRME BAŞKANLIĞI İÇERİK ÖNSÖZ... 1 1. DÜNYA ENERJİ GÖRÜNÜMÜ... 3 1.1 Fosil Enerji Kaynakları... 5 1.2 Enerji Yatırımları...
DetaylıTürkiye de Yenilenebilir Enerji Piyasası. Dünya Bankası Shinya Nishimura 28 Haziran 2012
Türkiye de Yenilenebilir Enerji Piyasası Dünya Bankası Shinya Nishimura 28 Haziran 2012 Yenilenebilir Enerji Türkiye için Neden Enerji Arz Güvenliği Önemli? Enerji ithalat oranı %70 in üzerinde (tüm ithalatın
Detaylıİstanbul Bilgi Üniversitesi Enerji Sistemleri Mühendisliği. Çevreye Duyarlı Sürdürülebilir ve Yenilenebilir Enerji Üretimi ve Kullanımı
İstanbul Bilgi Üniversitesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Çevreye Duyarlı Sürdürülebilir ve Yenilenebilir Enerji Üretimi ve Kullanımı Günlük Hayatımızda Enerji Tüketimi Fosil Yakıtlar Kömür Petrol Doğalgaz
DetaylıENERJİ. KÜTAHYA www.zafer.org.tr
ENERJİ 2011 yılı sonu itibarıyla dünyadaki toplam enerji kaynak tüketimi 12.274,6 milyon ton eşdeğeri olarak gerçekleşmiştir. 2011 yılı itibarıyla dünyada enerji tüketiminde en yüksek pay %33,1 ile petrol,
DetaylıTürkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı,
Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2014 0 HUBUBAT ÜRÜNLERİN TANIMI Hububat grubu ürünler dünyada stratejik önemi en yüksek olan ürünler olup ilk çağlardan beri insanlar tarafından kültürü yapılarak
DetaylıTürkiye nin Endüstriyel Emisyonlar Direktifine Uyumu: Enerji Sektörü Üzerindeki Muhtemel Maliyetler
tepav Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı Türkiye nin Endüstriyel Emisyonlar Direktifine Uyumu: Enerji Sektörü Üzerindeki Muhtemel Maliyetler Ankara, 24 Mart 2015 Çerçeve Temel endişe: İklim değişikliği
Detaylı2011 YILI DEMİR-ÇELİK SEKTÖRÜNÜN DURUMU
2011 YILI DEMİR-ÇELİK SEKTÖRÜNÜN DURUMU Dünya Üretimi Dünya ham çelik üretimi 2011 yılında 1,5 milyar ton olarak gerçekleşmiş ve bir önceki yıla göre %6,2 oranında artış kaydetmiştir. Küresel kriz ile
DetaylıTÜM ÜLKELER NÜKLEER SANTRALLARIN YAPIMINDAN VAZGEÇERKEN, BĐZDE NEDEN HALA NÜKLEER SANTRAL(LAR) YAPILMASINA ÇALIŞILIYOR?
Bugün hem gelişmiş ülkelerde hem de gelişmekte olan ülkelerde hızlı nüfus artışı, sanayileşme, gelişen teknolojinin doğal ihtiyacı gibi bir çok nedenden dolayı enerjiye olan talep hızla artmaktadır. Klasik
DetaylıAYLIK ENERJİ İSTATİSTİKLERİ RAPORU-7
EİGM İstatistik & Analiz Enerji İşleri Genel Müdürlüğü http://www.enerji.gov.tr/tr-tr/eigm-raporlari Temmuz 2016 AYLIK ENERJİ İSTATİSTİKLERİ RAPORU-7 Latife DEMİRTAŞ, Enerji İstatistikleri Daire Başkanlığı
DetaylıNÜKLEER SANTRALLER ve YERLİLEŞTİRME ÇALIŞMALARI. Prof. Dr. H. Mehmet Şahin Gazi Üniversitesi
NÜKLEER SANTRALLER ve YERLİLEŞTİRME ÇALIŞMALARI Prof. Dr. H. Mehmet Şahin Gazi Üniversitesi Sunum Özeti Enerji ve Türleri Nükleer Santraller Nasıl Çalışır? Nükleer Santrallerin Dünyadaki Dağılımı Radyasyon
DetaylıÇALIŞMA YAPRAĞI KONU ANLATIMI
ÇALIŞMA YAPRAĞI KONU ANLATIMI HATUN ÖZTÜRK 20338647 Küresel Isınma Küresel ısınma, dünya atmosferi ve okyanuslarının ortalama sıcaklıklarında belirlenen artış için kullanılan bir terimdir. Fosil yakıtların
DetaylıTMMOB ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI. 31 Ocak 2019
TMMOB ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI 31 Ocak 2019 Kurulu Güç Karşılaştırmalı Verisi Elektrik Enerjisi Üretiminin Kaynaklara Göre Dağılımı Tüketici Türüne Göre Dağılım Elektrik Enerjisi Tüketim Ocak Ayı değerleri
DetaylıYenilebilir Enerji Kaynağı Olarak Rüzgar Enerjisi
Yenilebilir Enerji Kaynağı Olarak Rüzgar Enerjisi İbrahim M. Yağlı* Enerji üretiminde Rüzgar Enerjisinin Üstünlükleri Rüzgar enerjisinin, diğer enerji üretim alanlarına göre, önemli üstünlükleri bulunmaktadır:
DetaylıKömür, karbon, hidrojen, oksijen ve azottan oluşan, kükürt ve mineral maddeler içeren, fiziksel ve kimyasal olarak farklı yapıya sahip bir maddedir.
KÖMÜR NEDİR? Kömür, bitki kökenli bir maddedir. Bu nedenle ana elemanı karbondur. Bitkilerin, zamanla ve sıcaklık-basınç altında, değişim geçirmesi sonunda oluşmuştur. Kömür, karbon, hidrojen, oksijen
DetaylıTürkiye Elektrik Piyasası
Türkiye Elektrik Piyasası Emrah Besci Elektrik - Elektronik Mühendisi (EE 04) Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi Üyesi http://emrah.besci.gen.tr Emrah@Besci.gen.tr Elektriğe ulaşamayan 1,267 milyar
Detaylıqwertyuiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçq wertyuiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçqw ertyuiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçqwer tyuiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçqwerty
qwertyuiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçq wertyuiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçqw 1 ertyuiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçqwer tyuiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçqwerty Petrolden Başka Enerjı Kaynakları Var mıdır? uiopgüasdfghjklsizxcvbnmöçqwertyui
DetaylıYENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ. Türkiye Güneş Enerjisi Geleceği Solar TR2016, 06 Aralık
YENİLENEBİLİR ENERJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Türkiye Güneş Enerjisi Geleceği Solar TR2016, 06 Aralık 1 YE ve EV Politika,Mevzuat İzin süreçleri Enerji Verimliliği Yenilenebilir Enerji YEGM Teknik Etki Analizleri
DetaylıÜLKEMİZDE ENERJİ ARZ GÜVENLİĞİ VE ALINAN TEDBİRLER
ÜLKEMİZDE ENERJİ ARZ GÜVENLİĞİ VE ALINAN TEDBİRLER DÜNYA & TÜRKİYE ENERJİ TALEBİ Dünya Enerji Talebi Değişimi (02-14) Türkiye Birincil Enerji Talebi (Milyon TEP) 76% 33% 1% -8% 77 61% 124 OECD Dışı Dünya
DetaylıTürkiye Elektrik İletim A.Ş. Genel Müdürlüğü Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi Üyesi
Türkiye Elektrik Piyasası Emrah Besci Türkiye Elektrik İletim A.Ş. Genel Müdürlüğü Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi Üyesi http://emrah.besci.gen.tr Emrah@Besci.gen.tr Elektriğe ulaşamayan 1,267
DetaylıDÜNYA SERAMİK KAPLAMA MALZEMELERİ SEKTÖRÜNE GENEL BAKIŞ
DÜNYA SERAMİK KAPLAMA MALZEMELERİ SEKTÖRÜNE GENEL BAKIŞ Hazırlayan ve Derleyen: Zehra N.ÖZBİLGİN Ar-Ge Şube Müdürlüğü Kasım 2012 DÜNYA SERAMİK KAPLAMA MALZEMELERİNDE ÜRETİM VE TÜKETİM yılında 9.546 milyon
DetaylıGökmen ÖZER-Elazığ Kovancılar Çok Programlı Anadolu Lisesi
Gökmen ÖZER-Elazığ Kovancılar Çok Programlı Anadolu Lisesi Kazanım No: D.11.2 Gökmen ÖZER-Coğrafya Öğretmeni 2 Toprak, orman, madenlerdir. Enerji kaynaklarından petrol ve kömürün kullanımı diğer yer altı
DetaylıWorld Energy Outlook Dr. Fatih BİROL UEA Baş Ekonomisti İstanbul, 1 Aralık 2011
World Energy Outlook 2011 Dr. Fatih BİROL UEA Baş Ekonomisti İstanbul, 1 Aralık 2011 Bağlam: halihazırda yeterince kaygı verici olan eğilimlere yeni zorluklar ekleniyor Ekonomik kaygılar dikkatleri enerji
DetaylıAYLIK ENERJİ İSTATİSTİKLERİ RAPORU-5
EİGM İstatistik & Analiz Enerji İşleri Genel Müdürlüğü http://www.enerji.gov.tr/yayinlar_raporlar/ Mayıs 2014 AYLIK ENERJİ İSTATİSTİKLERİ RAPORU-5 Esra KARAKIŞ, Enerji İstatistikleri Daire Başkanlığı İçindekiler
DetaylıTürkiye nin Enerji Teknolojileri Vizyonu
Bilim ve Teknoloji Yüksek Kurulu 26. Toplantısı Türkiye nin Enerji Teknolojileri Vizyonu Prof. Dr. Yücel ALTUNBAŞAK Başkanı Enerji İhtiyacımız Katlanarak Artıyor Enerji ihtiyacımız ABD, Çin ve Hindistan
DetaylıTürkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı,
Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2017 0 HUBUBAT ÜRÜNLERİN TANIMI Hububat grubu ürünler dünyada stratejik önemi en yüksek olan ürünler olup ilk çağlardan itibaren ekimi yapılarak üretilen besin grubudur.
DetaylıJEOPOLİTİK VE TEKNOLOJİK GELİŞMELER ÇERÇEVESİNDEN KÖMÜRÜN GELECEĞİ
TMMOB 8. Enerji Sempozyumu, İstanbul, 17-19 Kasım 211 JEOPOLİTİK VE TEKNOLOJİK GELİŞMELER ÇERÇEVESİNDEN KÖMÜRÜN GELECEĞİ Dr. Nejat Tamzok 185 186 187 188 189 19 191 192 193 194 195 196 197 198 199 2 21
DetaylıİÇİNDEKİLER. Türkiye İçin Nükleer Enerji Neden Gereklidir? Dünyada Nükleer Santrallerin Durumu. Tarım, Turizm, Çevre ve Radyasyon
İÇİNDEKİLER 1 2 3 4 Türkiye İçin Nükleer Enerji Neden Gereklidir? Dünyada Nükleer Santrallerin Durumu Tarım, Turizm, Çevre ve Radyasyon Nükleer Enerjinin Katkıları TÜRKİYE İÇİN NÜKLEER ENERJİ NEDEN GEREKLİDİR?
DetaylıENERJİ VERİMLİLİĞİ (ENVER) GÖSTERGELERİ VE SANAYİDE ENVER POLİTİKALARI
ENERJİ VERİMLİLİĞİ (ENVER) GÖSTERGELERİ VE SANAYİDE ENVER POLİTİKALARI Erdal ÇALIKOĞLU Sanayide Enerji Verimliliği Şube Müdürü V. Neden Enerji Verimliliği? Fosil kaynaklar görünür gelecekte tükenecek.
DetaylıCAM SANAYİİ. Hazırlayan Birsen YILMAZ 2006. T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi
CAM SANAYİİ Hazırlayan Birsen YILMAZ 2006 T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi TÜRKİYE'DE ÜRETİM Cam sanayii, inşaat, otomotiv, meşrubat, gıda, beyaz eşya, mobilya,
DetaylıTÜRKİYE ELEKTRİK SİSTEMİ (ENTERKONNEKTE SİSTEM)
TÜRKİYE ELEKTRİK SİSTEMİ (ENTERKONNEKTE SİSTEM) 8. İLETİM TESİS VE İŞLETME GRUP MÜDÜRLÜĞÜ (İŞLETME VE BAKIM MÜDÜRLÜĞÜ) HAZIRLAYAN TEMMUZ 2008 Ankara 1 Gönderen: Recep BAKIR recepbakir38@mynet.com ENTERKONNEKTE
Detaylı2002 ENERJİ İSTATİSTİKLERİ
World Energy Council CONSEIL MONDIAL DE L'ENERGIE Turkish National Committee COMITE NATIONAL TURC Dünya Enerji Konseyi Türk Milli Komitesi 22 ENERJİ İSTATİSTİKLERİ TÜRKİYE 9. ENERJİ KONGRESİ ENERJİ İSTATİSTİKLERİ
DetaylıDünya Birincil Enerji Tüketimi Kaynaklar Bazında (%), 2015
Dünya Birincil Enerji Tüketimi Kaynaklar Bazında (%), 2015 Nükleer %4,4 Hidroelektrik 6,8 % Yenilenebilir %2,8 Petrol %32,9 Dünya Birincil Enerji Tüketimi: 13.147 Milyon TEP Kömür %29,2 Doğal Gaz %23,9
Detaylı2017 YILI İLK İKİ ÇEYREK BLOK MERMER TRAVERTEN DIŞ TİCARET VERİLERİ
2017 YILI İLK İKİ ÇEYREK BLOK MERMER TRAVERTEN DIŞ TİCARET VERİLERİ TUTAR 1000$ 'NİN DAKİ 1.203.101 466.269 38,756% YE 'NİN TUTAR BİRİM TUTAR 1 1 Çin 755.033 399.367 62,7572% Dünya 755.033 3.857.570 196
DetaylıGENEL BAKIŞ. Petrol ve Doğal Gaz Üretimi 2004 Senaryosu. Fosil Yakıt Rezervleri: Ekonomik olarak Kullanılabilir Kaynaklar Bilinen Tüm Kaynaklar
BÖLÜM M 5 NÜKLEER KİMYA ÖZET Genel Bakış Radyoaktivite Çeşitleri Radyoaktivite Nasıl Ölçülür Çekirdek Kararlılığı Radyoaktif Bozunma Hızı Radyasyon Yağmurundan Nasıl Korunulur? Nükleer Füzyon Nükleer Fizyon
DetaylıAB NİN EKONOMİK YAPISIYLA İLGİLİ TEMEL BİLGİLER 1. Ülkelerin Yüz Ölçümü 2. Ülkelerin Nüfusu 3. Ülkelerin Gayri Safi Yurtiçi Hâsıla 4.
AB NİN EKONOMİK YAPISIYLA İLGİLİ TEMEL BİLGİLER 1. Ülkelerin Yüz Ölçümü 2. Ülkelerin Nüfusu 3. Ülkelerin Gayri Safi Yurtiçi Hâsıla 4. Ülkelerin Büyüme Oranı 5. Ülkelerin Kişi Başına Gayri Safi Yurtiçi
DetaylıAYLIK ENERJİ İSTATİSTİKLERİ RAPORU-3
EİGM İstatistik & Analiz Enerji İşleri Genel Müdürlüğü http://www.enerji.gov.tr/yayinlar_raporlar/ Mart 2015 AYLIK ENERJİ İSTATİSTİKLERİ RAPORU-3 Esra KARAKIŞ, Enerji İstatistikleri Daire Başkanlığı İçindekiler
DetaylıSERA GAZI SALIMLARININ DEĞERLEND
KAPANIŞ KONFERANSI 2006 ENVANTERİ IŞIĞINDAINDA 1990-2004 DÖNEMD NEMİNDE NDE TÜRKT RKİYE NİN SERA GAZI SALIMLARININ DEĞERLEND ERLENDİRMESİ 9 Ocak 2008, Ankara Bilgi Kaynakları Sıra No. Belge Adı/Numara
DetaylıDünya Enerji Görünümü 2012. Dr. Fatih BİROL Uluslararası Enerji Ajansı Baş Ekonomisti Ankara, 25 Aralık 2012
Dünya Enerji Görünümü 2012 Dr. Fatih BİROL Uluslararası Enerji Ajansı Baş Ekonomisti Ankara, 25 Aralık 2012 Genel Durum Küresel enerji sisteminin temelleri değişiyor Bazı ülkelerde petrol ve doğalgaz üretimi
Detaylı24 HAZİRAN 2014 İSTANBUL
24 HAZİRAN 2014 İSTANBUL UNCTAD Dünya Yatırım Raporu Türkiye Lansmanı Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Örgütü «UNCTAD» ın Uluslararası Doğrudan Yatırımlara ilişkin olarak hazırladığı Dünya Yatırım
DetaylıFOSİL YAKITLARIN TÜKETİMİNDEN KAYNAKLANAN KARBONDİOKSİT SALIMLARINDAKİ EĞİLİMLER. Duygu PAPUR 1, Nazif Hülâgü SOHTAOĞLU 2
FOSİL YAKITLARIN TÜKETİMİNDEN KAYNAKLANAN KARBONDİOKSİT SALIMLARINDAKİ EĞİLİMLER Duygu PAPUR 1, Nazif Hülâgü SOHTAOĞLU 2 1 Elektrik Mühendisliği Bölümü İstanbul Teknik Üniversitesi papur@itu.edu.tr, duygupapur@gmail.com
DetaylıSERA GAZI EMİSYONU HAKAN KARAGÖZ
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE SERAGAZI EMİSYONU İklim değişikliği, nedeni olursa olsun iklim koşullarındaki büyük ölçekli (küresel) ve önemli yerel etkileri bulunan, uzun süreli ve yavaş gelişen değişiklikler olarak
DetaylıSU ÜRÜNLERİNDE MEKANİZASYON-2
SU ÜRÜNLERİNDE MEKANİZASYON-2 Yrd.Doç.Dr. Mehmet Ali Dayıoğlu Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları & Teknolojileri Mühendisliği Bölümü Kaynak: YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE TEKNOLOJİLERİ
DetaylıYenilenebilir Enerji Kaynakları
Yenilenebilir Enerji Kaynakları Nurel KILIÇ Türkiye de tüketilen birincil enerjinin % 39 u petrol, % 27 si kömür, % 21 i doğal gaz ve % 13 ü büyük oranda hidroelektrik ve diğer yenilenebilir kaynaklardan
DetaylıENERJİDE SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ. Özgür Gürbüz 20. Pratisyen Hekimlik Kongresi 4 Kasım 2016-Antalya
ENERJİDE SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ Özgür Gürbüz 20. Pratisyen Hekimlik Kongresi 4 Kasım 2016-Antalya Enerji kaynakları Sınırlı Kaynaklar Yenilenebilir kaynaklar Uranyum Petrol Karbondioksit (CO 2 ) Doğalgaz
DetaylıBİYOKÜTLE ENERJİ SANTRALİ BİOKAREN ENERJİ
BİYOKÜTLE ENERJİ SANTRALİ BİOKAREN ENERJİ BİYOKÜTLE SEKTÖRÜ Türkiye birincil enerji tüketimi 2012 yılında 121 milyon TEP e ulaşmış ve bu rakamın yüzde 82 si ithalat yoluyla karşılanmıştır. Bununla birlikte,
DetaylıMADEN SEKTÖR GÖRÜNÜMÜ
MADEN SEKTÖR GÖRÜNÜMÜ 2016 yılında 142,1 milyar USD olarak gerçekleşen ülkemiz toplam ihracatından %2,7 pay alan madencilik sektörü ihracatı, bir önceki yıla göre %3,1 lik azalışla 3,79 milyar USD olarak
DetaylıSÜRDÜRÜLEBİLİRLİK Yönetimine Giriş Eğitimi
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK Yönetimine Giriş Eğitimi İÇDAŞ A.Ş. Sürdürülebilirlik Yönetim Birimi Amaç ve İçerik Bu eğitim sunumu ile paydaşlarımıza Sürdürülebilirliği tanıtmak ve şirketimizin Sürdürülebilirlik alanında
DetaylıTEKNİK ELEMANLARA YÖNELİK BİNALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ SEMİNERİ
TEKNİK ELEMANLARA YÖNELİK BİNALARDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ SEMİNERİ 03 ARALIK 2008 Saat 14:00 Proje Bilgisi Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü için Binalarda Enerji Verimliliğine Yönelik Toplum Bilincinin
DetaylıTR33 Bölgesi nin Üretim Yapısının ve Düzeyinin Tespiti ve Analizi. Ek 5: Uluslararası Koşulların Analizi
TR33 Bölgesi nin Üretim Yapısının ve Düzeyinin Tespiti ve Analizi Ek 5: Uluslararası Koşulların Analizi Sektörün genel özellikleri Kümes hayvanlarının etleri ve yenilen sakatatı Ürünler dünyada ortalama
Detaylı