info&rad.org.tr

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "info&rad.org.tr www.rad.org.tr"

Transkript

1 REJYONAL ANESTEZ DERNE BÜLTEN /1 De erli Meslektafllar m, 2011 y l h zl bafllad ve sa l k sisteminde yaflad m z de iflimler nedeniyle çok h zl fakat verimsiz geçiyor kan s nday m. Neden diye düflündü ümde, Rejyonal Anestezi bölge toplant lar, e itim birimleri aras rotasyonlar gibi çal flmalarla sürekli performans m z art ral m diye geçen y ldan beri her bültende yaz yorum. Ancak son zamanlarda tart fl lan performans anlam olarak bizim özverili çal flmalar m za gölge düflürür mü kayg s n yafl yorum. Ama yine de, bizim performans diye düflündü ümüz bilimsel performans m zd r diyerek çal flmalar m za h z verelim y l içinde bir Ulusal Kongre ve E itici E itimi Kurslar yap lmas yönetim kurulumuz taraf ndan kararlaflt r lm flt r. Ayr ca Rejyonal Anestezi ile ilgili tüm bölgesel ve/veya lokal e itim çal flmalar n n derne imiz iflbirli i ile yürütülmesi hem e itimde belli bir standard oluflturacak hem de kurumlar aras iletiflimi daha da güçlendirecektir y l içinde ARUD-RAD iflbirli i ile Ankara ve Kocaeli Ünv-RAD iflbirli i ile Kocaeli'de planlanm fl kurslar bu birlikteli in en iyi örnekleridir. Eme i geçenleri kutlar, baflar lar n n devam n dilerim. RAD YÖNET M KURULU Baflkan: Prof. Dr. Fuat GÜLDO Ufi fuatg@omu.edu.tr 2. Baflkan: Prof. Dr. N. Süleyman ÖZYALÇIN ozyalcins@gmail.com Genel Sekreter: Doç. Dr. Yavuz GÜRKAN yavuzg@superonline.com Muhasip Üye: Uz. Dr. Ayflegül B LEN aysegulbilen@gmail.com Üye: Prof. Dr. Emin Alp YENTÜR ayentur@yahoo.com Bu y l 29 Eylül - 02 Ekim tarihlerinde 12. Ulusal Rejyonal Anestezi Kongresi, stanbul'da sizlerin de erli katk lar ile gerçekleflecektir. E itici e itim kurslar n n ilki 5-6 Mart 2011 de Antalya da düzenlendi. Ard ndan di er merkezlerde e itim çal flmalar n n sürdürülmesi planlanmaktad r. Santral ve periferik yöntemlerin e itimini kapsayan bu çal flmalar ile, özellikle kendi birimlerinde Rejyonal Anestezi e itimini sürdürecek de erli kat l mc lar n deneyim ve bilgi paylafl m n sa lamak, varsa eksikliklerini gidermek hedeflenmektedir. Her dönemde say s ve bilgi/deneyim birikimi giderek artan e itimci grubumuzun, kendi birimlerinde yapaca asistan e itimleri ile, bilgi ve deneyim paylafl m n gerçeklefltirmesi ulaflmak istedi imiz gerçek hedef olacakt r. Sayg lar mla Prof. Dr. Fuat GÜLDO Ufi Rejyonal Anestezi Derne i Baflkan Rejyonal Anestezi Derne i: Gümüflsuyu Mah. nönü Cad. Kat: 4 No: 53 D: 7-8 Beyo lu / stanbul Tel: info&rad.org.tr

2 12. ULUSAL Rejyonal Anestezi Kongresi 29 Eylül-02 Ekim 2011, stanbul Point Hotel Barbaros Obstetrik, pediatrik ve geriatrik hastalarda rejyonal anestezi uygulamalar Rejyonal anestezi ve hasta güvenli i Rejyonal anestezide ultrasonografi Postoperatif a r, nöropatik a r, kanser a r s A r tedavisinde invaziv giriflimler Rejyonal anestezi komplikasyonlar PROBLEME DAYALI E T M GEL fit RME KURSLARI Gönüllü modeller ve fantom üzerinde ultrasonografi e itimi Postoperatif analjezi uygulamalar KADAVRA ÇALIfiMALARI

3 REJYONAL ANESTEZ TEKN KLER E T M SER S REJYONEL ANESTEZ DE NÖROLOJ K KOMPL KASYONLAR SANTRAL BLOKLARDA NÖROLOJ K KOMPL KASYONLAR Uzm. Dr. Nezih SERTÖZ Ege Üniversitesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dal nezihsertoz@mynet.com Rejyonel anestezi uygulamalar 1900 y llar n bafllar nda lokal anesteziklerin keflfiyle bafllam flt r. Zaman içerisinde atravmatik i neler, periferik sinir stimulatörleri ve ultrasonografi gibi teknolojik geliflmeler rejyonel anestezi uygulamalar nda blok baflar oranlar n n art r lmas ve komplikasyonlar n azalt lmas na yönelik olarak uygulamaya girmifllerdir. Ancak Rejyonel anestezi deneyimlerinin artmas, daha güvenli lokal anesteziklerin kullan lmas ve teknolojik geliflmelere ra men yap lan çal flmalarda nörolojik komplikasyonlar n s kl nda yeterli azalma olmad saptanm flt r. Bu nedenle rejyonal anestezi uygulayan hekimlerin bu komplikasyonlar n ay r c tan s n yapabilmesi ve uygun tedavilerin ivedilikle uygulanmas gerekmektedir. Santral bloklar n nadir görülen ancak en önemli morbidite ve mortaliteye neden olan komplikasyonlar nörolojik komplikasyonlard r. Rejyonel anestezide nörolojik komplikasyonlar n görülme s kl yaklafl k olarak % 0.03'tür. Ancak hafif ve orta dereceli sinir hasarlar n n ço u zaman fark na var lamamas veya sinir hasar n n k sa sürede iyileflmesi nedeniyle literatürde bildirilen nörolojik komplikasyonlar genellikle kal c sinir hasar geliflen olgular olmaktad r. Santral Bloklarda Nörolojik Komplikasyonlar 1- Direkt sinir travmas (spinal, epidural i ne veya epidural kateterle yaralanma) 2- laç toksisitesi (kauda equina sendromu, geçici nörolojik semptom, araknoidit) 3- Spinal bas (epidural hematom, abse) 4- Spinal kord iskemisi (anterior spinal arter sendromu) Direkt Sinir Travmas Vertebran n sinir travmas genellikle spinal,epidural i ne veya epidural kateter yerlefltirilmesi s ras nda tek bir sinir kökü hasar na ba l olarak ortaya ç kan, postoperatif birkaç gün sürebilen geçici parestezi fleklinde olmaktad r. E er birden fazla sinir köküne cerrahi bir travma veya intranöral enjeksiyon söz konusu ise, travmaya maruz kalan sinir köklerine uyan dermatomlarda birkaç hafta veya ay sürebilen radiküler a r, motor ve duyusal kay p görülebilmektedir. Santral blok giriflimlerinde nörolojik sinir hasar n engellemek için giriflimleri mümkün oldu unca lumbar alt vertebral aral ktan uygulamak, mümkünse derin sedasyon ve anestezi alt nda uygulamamak, tekrarlayan giriflimlerden kaç nmak, epidural kateter ucunu 4-5 cm'den fazla epidural mesafede b rakmamak, lokal anestezik enjeksiyonunda a r ve parestezi varsa uygulamay kesmek gibi koruyucu önlemler uygulanmal d r. Kauda Ekina Sendromu Spinal anestezide yüksek konsantrasyonda lokal anestezik maruziyeti ile lomber veya sakral sinir köklerinin disfonksiyonuna ba l görülen radiküler semptomlard r. Etiyolojide lokal anestezi in spinal kateterden sürekli infüzyonu, lokal anestezi in yüksek volüm ve konsantrasyonda verilmesiyle BOS konsantrasyonunun yüksek olmas, kateterin kaudal yönde ilerletilmesi, tekrarlayan spinal anestezi ve spinal stenoz sorumlu tutulmaktad r. Semptomlar bel a r s, asimetrik ve her iki baca eyer fleklinde tutan parestezi, parapleji, mesane ve anal sfinkter disfonksiyonu görülebilir. Kauda ekina sendromu gelifliminin önlenmesi için lokal anesteziklerin (%5 Lidokain) hiperbarik dozlar ndan kaç nmak, lokal anestezik enjeksiyonu öncesi ve sonras nda BOS'un aspire edilebilmesi önemlidir. BOS aspire edilemiyorsa lokal anestezik dozunun tamam n enjekte etmemeli, e er spinal anestezi giriflimi tekrarlanacaksa lokal anestezik dozu ya azalt larak verilmeli veya baflka bir lokal anestezik enjekte edilmeli, ayr ca i nenin ucunu veya kateteri sefale do ru yönlendirmek gereklidir. Geçici Nörolojik Semptom (TNS) Santral blok sonras ilk 24 saat içinde bafllayan kalça ve alt ekstremitelerde motor ve duyusal bir kay p olmaks z n genellikle 72 saat içinde geçen radiküler a r ile karakterize bir semptomdur. Etiyolojisi kesin olarak bilinmemekle beraber, özellikle hiperbarik lidokain (%5) kullan m nda, lokal anesteziklere vazokonstriktör ajan ilavesinde, litotomi pozisyonu verilen laparoskopik giriflimler sonras nda görülebilmektedir. Hiperbarik lidokain ile yap lan hayvan deneyi çal flmalar nda, lidokainin sinir hücresi sitoplazmik retikulumundaki kalsiyum homeostaz n etkileyerek ve mitokondriyal membran potansiyelini de ifltirerek nörotoksiteye neden oldu u saptanm flt r. Ayr ca geçici nörolojik semptomlar n geliflmesinde lokal anestezik konsantrasyonu ve volümü yan s ra BOS volümü ve BOS içindeki lokal anestezik konsantrasyonununda etkili oldu unu saptam fllard r. Bu hastalarda kalça ve bacaklara yay lan s zlay c tarzda a r ve parestezi görülür. Mesane, anal sfinkter ve motor fonksiyonlar etkilenmez. Kronik Adheziv Araknoidit Subaraknoid alandaki inflamatuar de ifliklikler (sinir köklerinde yap fl kl k, kollojen doku birikimi) sonucu oluflur. Etiyolojide myelografide kullan lan opak maddeler, cilt sterilizasyonunda kullan lan antiseptik maddeler, bisülfat gibi katk maddesi içeren lokal anestezikler (klorprokain), kaza ile KCl, CaCl gibi irritan ilaçlar n

4 subaraknoid enjeksiyonu sorumludur. Hastalarda radiküler a r, perinede duyu kayb, mesane ve anal sfinkter disfonksiyonu görülebilir. Geçici veya kal c sinir hasar na neden olabilir. Epidural Hematom Epidural hematom spinal veya epidural anestezinin nadir ama önemli bir komplikasyonudur. Spinal kanalda kanaman n epidural venöz pleksustan olmas nedeniyle s kl kla epidural alanda görülmektedir. Ama kateter yerleflimi veya i ne kal nl gibi anestezik de iflkenler nedeniyle kanama yeri de iflebilir. Spinal epidural hematom; spinal cerrahi, travmatize spinal giriflim gibi travmatik veya koagülasyon bozuklu u, antikoagülan tedavi, vasküler malformasyon, neoplazmalar gibi nontravmatik nedenlerle geliflebilir. Epidural anestezi uygulamas n izleyen spinal hematom; koagülasyon bozuklu u olan veya antikoagülan ilaç kullananlarda, travmatize spinal ve epidural giriflim s ras nda veya epidural kateter tak lmas sonras nda görülebilmektedir. Spinal hematom insidans n n epidural bloklar için 1: , spinal anestezide 1: oldu u belirtilmektedir. Preoperatif dönemde profilaktik düflük moleküler a rl kl heparin kullanan ve epidural kateter tak lan olgularda spinal hematom riski 1:3100'dür. Spinal hematomlar akut spinal kord bas s n n belirtileri ile karfl m za ç kmaktad r. Spinal hematom tan s manyetik rezonans görüntüleme ile spesifik olarak konmaktad r. Spinal hematom nedeniyle ilk sekiz saatte laminektomi uygulanan olgular n ancak %38'inde k smen veya tam nörolojik iyileflme görülmekte ve spinal iskemi geri dönebilmektedir. Epidural Abse Genellikle santral blok sonras geliflen, nadir görülen fakat tedavi edilmedi i takdirde kal c nörolojik hasar oluflturan bir komplikasyondur. En s k neden uygun olmayan sterilizasyon nedeniyle ekipmanlar n kontaminasyonu, uzun süreli epidural kateterizasyon, bakteriyemi, immunsüpresyona neden olan kanser ve KBY gibi hastal klar n olmas, steroid ve uyuflturucu madde kullan m ve spinal cerrahidir. Semptomlar s kl kla 2-5 gün sonra bafllayan bel a r s, alt ekstremite güçsüzlü ü, derin tendon reflekslerinde artma, halsizlik, atefl yüksekli i, lökositoz ve sedimentasyon yüksekli idir. Etken patojen olarak en s k S. aureus ve S. epidermidis görülür. Tedavi antibiyograma uygun ilaç tedavisine bafllanmas, erken cerrahi dekompresyon veya floroskopi eflli inde perkutan drenajd r. Anterior Spinal Arter Sendromu Spinal kord iskemisine neden olan ve hayat tehdit eden bir sendromdur. Spinal kordun ön 2/3'ünün kanlanmas n anterior spinal arter sa lamaktad r. Spinal kordun arteryel beslenmesi, radiküler damarlara uzakl ve kollaterallerinin olmamas nedeniyle arter kan ak m ndaki azalma spinal kordun iskemisiyle sonuçlanabilmektedir. Etiyolojide ileri yafl, ateroskleroz, lokal anestezi e vazokonstriktör eklenmesi, ciddi hipotansiyon ataklar, torakal ve abdominal aort cerrahisinde damar klempine ba l lokal vasküler yetmezlik, yüksek torakal epidural anesteziye ba l spinal kordun kan ak m n n bozulma yer almaktad r. Postoperatif dönemde blo un kalkmas ile birlikte genellikle kal c alt ekstremite flask paralizisi, parapleji, a r ve s duyusunda kay p, mesane ve anal sfinkter disfonksiyonu görülmesi ile tan konulur. Nörolojik Komplikasyonlar Azaltmak çin Al nmas Gereken Önlemler - Santral blok uygulamalar nda steriliteye önem vermek - Koagülasyon parametrelerinin normal s n rlarda olmas n sa lamak - Antikoagülasyon ve santral blok uygulamalar nda ASRA konsensus kriterlerini göz önüne almak - Lokal anestezik solüsyonunun etkili en düflük dozunu kullanmak - nkomplet bloklarda tekrar spinal anestezi uygulamadan önce blo u tekrar de erlendirmek - Hiperbarik lidokainin tekrarlayan veya yüksek volümlerinden kaç nmak - Subaraknoid alanda koruyucu katk maddesi içeren lokal anestezikleri kullanmamak Tablo 1. Santral bloklar n nörolojik komplikasyonlar Patoloji Neden Bafllang ç Klinik Seyir Sonuç Sinir Travmas ne ve 0-2. gün ne yerleflimi 1-12 haftada kateter travmas veya enjeksiyonu iyileflme s ras nda a r, parestezi Adheziv Araknoidit rritan madde 0-7. gün Enjeksiyonda a r, Kal c sinir hasar enjeksiyonu bacaklarda duyu kayb, parapleji Epidural Hematom Koagülopati 0-2. gün Kalça a r s ilerleyici Acil cerrahi duyu kayb ve parapleji Epidural Abse Kontaminasyon 2-5. gün Atefl, lökositoz, s rt a r s, Antibiyotik tedavisi ve bakteriyemi ilerleyici duyu kayb ve ve acil cerrahi parapleji Anterior Spinal Hipotansiyon ve Hemen A r s z flask parapleji Kal c parapleji Arter Sendromu ateroskleroz Kaynaklar: 1- Tsai T, Greengrass R. MD. Spinal Anesthesia.In Hadzic A,ed. Textbook of Regional Anesthesia and Acute Pain Management. 1st ed. New York: McGraw-Hill Companies, Inc ; 2007: Deschner B, Allen M, De leon O. Epidural Anesthesia.In Hadzic A,ed. Textbook of Regional Anesthesia and Acute Pain Management. 1st ed. New York: McGraw-Hill Companies, Inc; 2007: David J. Sage and Steven J. Fowler. Major Neurologic Injury Following Central Neural Blockade.In Finucane BT,ed.Complications of Regional Anesthesia 2sted. New york: Springer, Inc,2007:

5 PER FER K S N R BLOKLARINDA NÖROLOJ K KOMPL KASYONLAR Doç. Dr. smet TOPÇU Celal Bayar Üniversitesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dal topcuismet@yahoo.com Periferik sinir blo u sonras oluflan sinir hasar n n mekanizmas ve bunlar n önlenmesi ile ilgili yeterli say da yay n bulunmamaktad r. Retrospektif çal flmalarda periferik sinir blo una ba l sinir hasar s kl n n %0.5-1 aras nda oldu u bildirilmektedir. Geçici parestezi görülme s kl ise %8-10'dur. ntranöral enjeksiyon, sinir stimülatörü veya ultrason kullan lmas na ra men görülebilmektedir. Ultrasonla perinöral, intranöral ve intrafasikuler yap lar görerek blok uygulanmas postoperatif nörolojik komplikasyon s kl n azaltmaktad r. Sinir stimülatörü ve ultrasonun kullan ma girmesiyle periferik sinir bloklar n n baflar s ve kalitesi artm fl ve blok bafllama zaman k salm flt r. Özellikle ultrasonla blok yap lacak siniri, komflu yap lar, i ne ucunun yerini ve lokal anestezi in da l m n görebiliriz. Bu geliflmelere karfl n periferik sinir bloklar yla iliflkili nörolojik hasarlanma s kl n n azalmam fl olmas ilginçtir. Ancak nörolojik komplikasyonlar n etiyolojilerinin ço u zaman multifaktöriyel olabilece i unutulmamal d r. Postoperatif nörolojik sekellerin çok küçük bir bölümü sadece tek bafl na rejyonal anestezi nedeniyle meydana gelmekte, sekeller ayr ca altta yatan hastal a ya da cerrahi giriflime ba l oluflabilmektedir. Sinir Hasar n n Semptomlar Periferik sinir blo u sonras sinir hasar, genellikle 48 saat içerisinde ve blok etkisi kaybolduktan sonra net olarak görülmektedir. Sinir hasar postoperatif a r, immobilite, cerrahi giriflim, pozisyon, alç uygulamas, bandajlama gibi di er faktörlerden etkilenmektedir. Semptomlar n süresi ve fliddeti hasar n ciddiyetine göre paralizi veya birkaç hafta süren parestezi fleklinde olabilece i gibi, birkaç ay ya da y l süren kal c a r l parestezi, nöropatik a r, duyu kayb ve/veya motor güçsüzlük gibi nörolojik hasar fleklinde de olabilir. Baz sinir hasarlar, fliddetli kozalji ya da refleks sempatik distrofiye dönüflebilir. Anatomik De erlendirme Periferik sinirin fonksiyonel anatomisi, periferik sinir hasar n n mekanizmas n n anlafl labilmesi aç s ndan önem tafl maktad r. Periferik sinir, d fl koruyucu k l f fleklindeki zarf olan epinöryum ile beraber fasiküllerden oluflan kompleks bir yap d r. Her fasikül, çok say da sinir lifleri ve endonöryum denen gevflek ba dokusu ve içindeki kapiller kan damarlar ndan oluflur. Perinöryum, tek tek fasikülleri çevreleyen çok katmanl epitelyal zarft r. Bu yap lar ve fonksiyonlardan herhangi biri travmatik sinir blo u nedeniyle bozulabilir ve geçici ya da kal c hasar ya da nöral fonksiyon kayb ile sonuçlanabilir. Patofizyoloji Periferik sinir blo u sonucu nörolojik komplikasyonlar afla daki faktörlerden bir ya da daha fazlas na ba l olabilir. 1. Sinire mekanik travma - ne ile travma - ntranöral ilaç enjeksiyonu 2. Nöronal iskemi 3. stenmeyen lokalizasyonlara kaza ile i ne yerlefltirilmesi 4. Lokal anestezik nörotoksisitesi 5. laç hatas (yanl fl ilaç enjeksiyonu) 6. nfeksiyon Mekanik Travma ntranöral enjeksiyonu izleyen sinir hasar, enjekte edilen ajana ve kullan lan ilac n dozuna ba l olarak minimal yaralanmadan fliddetli aksonal ve myelin dejenerasyona kadar de iflebilmektedir. Çeflitli çal flmalar yanl fl ilaç uygulanmas ve intranöral enjeksiyonun sinir hasar n n temel belirleyicileri olduklar n göstermektedir. Tart flmalar sinir lokalizasyon yöntemlerinin (sinir stimülasyonu, ultrason) intranöral enjeksiyon ve sinir hasar n önlemedeki etkinli i ile ilgilidir. Hala bir yöntemin di erinden daha güvenilir olabilece ine dair kesin bir kan t yoktur ve sinir hasar, deneyimli uygulay c larla bile oluflabilmektedir. Sinir blo u s ras nda hasta taraf ndan ifade edilen fliddetli a r hissi ve yüksek enjeksiyon bas nc olas bir intranöral enjeksiyonu akla getirmelidir. Birçok klinisyen a r sedasyon ya da anestezi alt ndaki hastalarda periferik sinir blo u uygulamas na karfl d rlar. Ancak, çok say da olgu sunumu a r n n sinir hasar s ras nda uyar c bir faktör olmayabilece ini ileri sürmektedir. Üstelik sedatif ve analjeziklerin verilmesi sinir bloklar n n kolayca yap labilmesi ve hasta konforunun sa lanmas için ço unlukla gereklidir. Premedikasyonun sedatifler ve analjeziklerle kombinasyonu, a r n n intranöral enjeksiyonun belirtisi özelli ini etkiletebilir. ntranöral enjeksiyondan kaynaklanan nörolojik yaralanmalar birçok faktöre ba l d r. Direkt i ne travmas yla perineurium perforasyonu, sinir liflerinin

6 fiziksel parçalanmas ve intraepinöral ya da intrafasiküler hematom ve sinir iskemisi ile sonuçlanan nöronal mikrovaskülaritenin bozulmas (endonöral iskemi) say labilir. Vazokonstriktörlerin eklenmesi ve turnike uygulanmas ile sinir kan ak m nda azalma da etkileyen faktörlerdir. ntranöral enjeksiyonun di er bir önemli komplikasyonu; santral nöronal blokajla sonuçlanan lokal anestezi in spinal kordun proksimaline do ru intrafasiküler da l m olas l d r. Bu özellikle i nenin interskalen, paravertebral ve lomber pleksus blo u gibi sinir kökleri veya spinal sinir seviyelerine yerlefltirilmesini içeren blok tekniklerinde görülmektedir. Dural k l f içine veya perinöryuma yap lan enjeksiyonlar istenmeden spinal ya da epidural anesteziyle sonuçlanabilir. Sinir blok ifllemleri s ras nda bas nc ve enjeksiyon h z n standardize etmek için her zaman ayn i ne tipi ve enjektör boyutunun (20 ml) kullan lmas uygun olabilir. Sinir blokaj sonras nörolojik komplikasyon riskini azaltmada sinir blok enjeksiyonu s ras ndaki enjeksiyon bas nc n n ölçümü yararl olabilir. Gelecekte enjeksiyon s ras nda enjeksiyon bas nc n, kalibre edilmifl manometreler arac l ile sürekli olarak ölçebilecek aletlerin kullan lmas komplikasyonlar azaltabilecektir. Sinir Stimülatörleri Modern anestezi prati inde sinir stimülatörü vazgeçilmez bir araç haline gelmifltir. Sinir stimülatörünün avantaj parestezi tekni ine oranla i ne-sinir iliflkisinin daha net anlafl labilmesidir. Ayr ca stimulatör kullanarak parestezi yönteminde görülen a r engellenir ve ayr ca premedikasyon yap larak blo un baflar yla oluflmas na olanak sa lanabilir. Günümüzde eski uygulamalardan farkl olarak, düflük ak mda (<0.5 ma) blok uygulanmas blok baflar s n n daha iyi olmas n sa lam flt r. Düflük ak mla yap lan stimülasyon hastaya daha az rahats zl k vererek i ne yerleflimine olanak sa lamaktad r. Buna ra men Auroy ve ark.'n nda iflaret etti i gibi sinir stimülatörlerinin sinir hasar n engellemede etkisi yoktur. Bir sinir stimülatöründen en iyi flekilde yararlanmak için gelen ak mla giden ak m n do rulu unun (en az y lda bir) test edilmifl olmas gerekmektedir. Pratik olarak <0.2 ma veya daha az bir ak mda sinir uyar s elde edilmesi i nenin intranöral yerleflti ini gösterebilir. Bu nedenle 0.4 ma ak m alt nda sinir stimulasyonlar ile oluflan motor yan tlara lokal anestezik enjeksiyonundan kaç nmak gerekir. Lokal Anestezik Toksisitesi Tüm lokal anestezikler özellikle gereksiz yere yüksek konsantrasyonda ve uzun süreli uyguland nda nörotoksisite riski tafl maktad r. Lokal anesteziklerin toksisitesi onlar n etkinli i, konsantrasyonu ve dokular n maruz kalma süresine göre de iflmektedir. Endonöryumun çok yüksek konsantrasyonda lokal anestezi e maruz kalmas nörolojik defisite neden olabilir. Lokal anestezikler dokulara difüze olurken interstisyel s v lar taraf ndan h zla dilüe edilir ve bu da sistemik emilimden önce konsantrasyonunun azalmas na katk da bulunur. Sinir hasar modelleri incelendi inde; tek bafl na intrafasiküler enjeksiyonun nöronal hasara neden oldu u gösterilmifltir (intranöral enjeksiyonu takiben 30 dk içinde). ntrafasiküler enjekte edilen lokal anestezik solüsyonu; kan-sinir bariyeri geçirgenli inin de iflmesine ba l olarak ödem, endonöral s v bas nc nda artma ve sinir hasar na neden olur. Aksine, ekstrafasiküler alana yap lan enjeksiyon sinir hasar na neden olmaz. Nöronal skemi Ekstremite cerrahisi s ras nda; turnikelerin yayg n olarak kullan lmas na ra men, nöral yap lar n belirli süre ve fliddetteki iskemiye dirençli olmas ndan dolay nörolojik hasarlanman n az oldu u gösterilmifltir. Fakat laboratuar verileri sinir bas s ve iskeminin, siyatik sinirde 4 saatten daha k sa bir zamanda kal c hasara neden oldu unu göstermektedir. ntranöral enjeksiyondan kaynaklanan yüksek bas nç, epinefrinden kaynaklanan azalm fl kan ak m gibi faktörlerin birleflmesiyle sinir hasar gerçekleflebilir. Epinefrin eklenmesi; vazokonstrüksiyona neden olarak kan ak m n azaltt için iskemi riskini art rmaktad r. Sonuç olarak nöronal iskemiyi önlemek için intranöral enjeksiyondan, epinefrinden ve uzun süreli turnike uygulamalar ndan uzak durulmas gerekmektedir. Periferik blok sonras nörolojik komplikasyon riskini azaltmak için kullan lan metotlar 1. Aseptik teknik: Tüm blok teknikleri perkutan enjeksiyonla uygulanmal d r. Aseptik teknikler sa lanmas için çaba gösterilmelidir. 2. K sa uçlu yal t lm fl i neler: K sa uçlu i nelerle sinirin delinmesi önlenebilir. Yal t lm fl i neler sinir stimülatörünün de kullan m yla daha do ru i ne yerleflimi sa lar. 3. Her blok yöntemi için uygun uzunlukta i ne: Blok için afl r uzun i neler kullan lmamal d r. Örne in interskalen blok asla 50 mm'den uzun i nelerle yap lmamal d r. Uygun boyutlu i neler çok uzun i nelerden daha kolay ilerletilebilir. 4. nenin ilerletilmesi: ne ilerletilirken ve geri çekilirken yavafl hareket ettirilir. Sinir stimülatörünün çok k sa süreli uyar verdi i ve at mlar aras nda ak m n olmad ak lda tutulmal d r. nenin h zl ilerletilmesi ve geri çekilmesi i nenin sinir yan t oluflmadan siniri geçme riski nedeniyle sinirin uyar lmas nda hataya yol açabilir. 5. Fraksiyone enjeksiyon: stenmeyen intravasküler enjeksiyonu önlemek için aral kl aspirasyon yap larak düflük dozda ve volümde (3-5 ml) enjeksiyon yap lmal d r. Negatif aspirasyon her zaman damar d fl nda olundu unu göstermedi inden enjeksiyon s ras nda mutlaka hasta

7 gözlenmelidir. Bu yöntem; lokal anestezik toksisitesini erken tan mam za yard mc olur. 6. Sinir stimülatörünün do rulu u: Sinir stimülatörünün her zaman kullan ma haz r oldu undan, gerekli ayarlar n yüklenmifl oldu undan ve elektrotlar n hasta ve i neye do ru yerlefltirilmifl oldu undan emin olmam z gerekir. 7. Kuvvetli ve h zl enjeksiyondan kaç nma: Güçlü ve h zl enjeksiyon; lokal anestezi in, doku aral na, lenfatik damarlara veya i ne ilerletilmesi s ras nda hasarlanm fl olan küçük venler gibi ekstranöronal alanlara verilmesine neden olur. Bu tip enjeksiyonlar kardiyak ve SSS toksisitesiyle sonuçlanabilen lokal anestezi in sistemik dolafl ma verilmesine neden olabilir. Güçlü ve h zl enjeksiyon ayn zamanda intranöral enjeksiyon riskini de art r r. Enjeksiyon h z limitinin ml/dk olmas tavsiye edilir. 8. Yüksek bas nçl enjeksiyondan kaç nma: nenin intranöral yerleflmesi ilaç enjeksiyonu s ras nda, sinirin yap s ve ba dokusundan dolay yüksek bas nca neden olur. Enjeksiyon s ras nda standart bir his gelifltirmek için her zaman ayn boyda enjektör ve i ne kullan lmal d r. Kural olarak ilk 1 ml lokal anestezik verilirken güçlükle karfl lafl yorsak enjeksiyon derhal kesilmeli ve i ne tamamen geri ç kar lmal ve yeniden yerlefltirilmeden önce i nede t kan kl k olup olmad kontrol edilmelidir. 9. Enjeksiyon s ras ndaki paresteziyi önleme: fiiddetli a r ve rahats zl k hissi i nenin intranöral yerlefliminin iflareti olabilir. Bu durum, hafif paresteziyle (parestezi benzeri semptom) kar flt r lmamal d r, parestezi benzeri semptom genelde, i ne hemen sinirin yak n ndayken hissedilir. Daha önce yap lm fl çal flmalara göre enjeksiyon s ras nda a r n n olmamas i nenin intranöral yerleflimli olmad n garanti etmez. 10. Lokal anestezi in seçilmesi: K sa sureli cerrahilerde e er uzun süreli postoperatif analjezi gereksinimi yoksa her zaman k sa etkili ve toksisitesi az olan lokal anestezikler seçilmelidir. Lokal anestezik toksisitesi, sinir bloklar nda en s k görülen komplikasyondur. Klorprokain ve lidokain kullan m bupivakain kullan m na oranla daha güvenlidir. 11. Anestezi alt ndaki hastada blok: Genel anestezi verilmifl hastaya blok uygulanmas ndan kaç n lmal d r. E er blok uygulanacaksa mutlaka deneyimli uygulay c taraf ndan planl olarak yap lmal d r. Bu olgular asla e itim vakas olmamal d r. 12. Baflar s z blok sonras blo un tekrarlanmas : Mümkün oldu unca bu durumdan kaç n lmal d r. E er uygulanmak zorunda kal n rsa mutlaka deneyimli uygulay c lar taraf ndan yap lmal d r. Kaynaklar: 1. Deschner S, Borgeat A, Hadzic A. Neurologic complications of peripheral nerve blocks: Mechanisms& management. In Hadzic A,ed. Textbook of Regional Anesthesia and Acute Pain Management. 1st ed. New York: McGraw-Hill Companies, Inc ; 2007:69: Jeng CL, Torrillo TM, Rosenblatt MA. Complications of peripheral nerve blocks. Br J Anaesth 2010;105 (S1):i97-i Auroy Y, Benhamou D, Bargues L, et al. Major complication of regional anesthesia in France. Anesthesiology 2002; 97: Selander D, Dhuner KG, Lundborg G. Peripheral nerve injury due to injection needles used for regional anesthesia. An experimental study of the acute effects of needle point trauma. Acta Anaesthesiol Scand 1977; 21: Rice AS, McMahon SB. Peripheral nerve injury caused by injection needles used in regional anesthesia: Influence of bevel configuration, studied in a rat model. Br J Anaesth 1992; 69:433-8.

8

Venöz Tromboembolizmin Önlenmesinde Antitrombotik Tedavi (Birincil Koruma)

Venöz Tromboembolizmin Önlenmesinde Antitrombotik Tedavi (Birincil Koruma) .Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri Kanama ve Tromboza E ilim Sempozyum Dizisi No: 36 Kas m 2003; s. 185-189 Venöz Tromboembolizmin Önlenmesinde Antitrombotik Tedavi (Birincil

Detaylı

03-06 Ekim 2013 SON DUYURU. www.radkon2013.org. Sheraton stanbul Maslak Hotel

03-06 Ekim 2013 SON DUYURU. www.radkon2013.org. Sheraton stanbul Maslak Hotel 03-06 Ekim 2013 Sheraton stanbul Maslak Hotel SON DUYURU www.radkon2013.org Ç NDEK LER Kongre Baflkan n n Mesaj 2 Komite 3 Kongre Program 4 Kay t ve Sergi 8 Konaklama ve Tafl mac l k 9 Gelifltirme Kurslar

Detaylı

Okumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV + 210 Sayfa ISBN 978-975-8882-31-1

Okumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV + 210 Sayfa ISBN 978-975-8882-31-1 Deomed Medikal Yay nc l k Okumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV + 210 Sayfa ISBN 978-975-8882-31-1 Birinci bask Deomed, 2009. 62

Detaylı

SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar

SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi Asinetobakterli Hastalarda DAS Uygulamalar ve yilefltirme Çabalar Hmfl. Özlem SANDIKCI SB Sakarya E itim ve Araflt rma Hastanesi, nfeksiyon Kontrol Hemfliresi,

Detaylı

Merkezi Sterilizasyon Ünitesinde Hizmet çi E itim Uygulamalar

Merkezi Sterilizasyon Ünitesinde Hizmet çi E itim Uygulamalar Merkezi Sterilizasyon Ünitesinde Hizmet çi E itim Uygulamalar Hmfl. Sevgili GÜREL Emekli, Ac badem Sa l k Grubu Ac badem Hastanesi, Merkezi Sterilizasyon Ünitesi, STANBUL e-posta: sgurkan@asg.com.tr H

Detaylı

Spinal, Epidural, Kombine, RİVA ve Komplikasyonları. Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI. Rejyonel Anestezi Nedir?

Spinal, Epidural, Kombine, RİVA ve Komplikasyonları. Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI. Rejyonel Anestezi Nedir? Ders 6 Spinal, Epidural, Kombine, RİVA ve Komplikasyonları Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI www.ahmetemreazakli.com Rejyonel Anestezi Nedir? Bilinç kaybı olmaksızın, operasyonun gerçekleşeceği bölgede ağrısızlık

Detaylı

Prof. Dr. Erdal Birol Bostanc Sempozyum II. Baflkan

Prof. Dr. Erdal Birol Bostanc Sempozyum II. Baflkan De erli Meslektafllar m, stanbul Gastroenteroloji Cerrahisi Derne i ve Sempozyum Düzenleme Kurulu ad na sizleri 11-12 Mart 2016 tarihleri aras nda stanbul Marriott Hotel fiiflli'de gerçeklefltirilecek

Detaylı

Deomed Medikal Yay nc l k

Deomed Medikal Yay nc l k Deomed Medikal Yay nc l k Schiltenwolf / Henningsen Muskuloskeletal A r lar Biyopsikososyal Yaklafl mla Tan ve Tedavi Türkçe Editörü / M. Sar do an Çeviri / A. Kasabal gil 16.5 x 24 cm, XVI + 320 Sayfa

Detaylı

OFF-PUMP KORONER ARTER BYPASS GREFT CERRAHİSİ İÇİN YÜKSEK FEMORAL BLOK YÖNTEMİ

OFF-PUMP KORONER ARTER BYPASS GREFT CERRAHİSİ İÇİN YÜKSEK FEMORAL BLOK YÖNTEMİ OFF-PUMP KORONER ARTER BYPASS GREFT CERRAHİSİ İÇİN YÜKSEK TORAKAL EPİDURAL ANESTEZİ VE FEMORAL BLOK YÖNTEMİ A.DOSTBİL*, H.BAŞEL**, Ö.TEKİN***, M.ÇELİK*, A.AHISKALIOĞLU*, AF.ERDEM* *ATATÜRK ÜNİVERSİTESİ

Detaylı

İNTRATEKAL MORFİN UYGULAMASININ KORONER ARTER BYPASS GREFT OPERASYONLARINDA ETKİSİ

İNTRATEKAL MORFİN UYGULAMASININ KORONER ARTER BYPASS GREFT OPERASYONLARINDA ETKİSİ İNTRATEKAL MORFİN UYGULAMASININ KORONER ARTER BYPASS GREFT OPERASYONLARINDA STRES YANIT VE AĞRI KONTROLÜ ÜZERİNE ETKİSİ KARTAl KOŞUYOLU YÜKSEK İHTİSAS EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ ANESTEZİ VE REANİMASYON

Detaylı

25-28 Kasım 2010 Polat Renaissance stanbul Hotel. www.radkon2010.org

25-28 Kasım 2010 Polat Renaissance stanbul Hotel. www.radkon2010.org 25-28 Kasım 2010 Polat Renaissance stanbul Hotel www.radkon2010.org Ç NDEK LER Kongre Baflkan n n Mesaj 2 Komite 3 Kongre Program 4 Kay t ve Sergi 7 Konaklama ve Tafl mac l k 8 Genel Bilgiler ve Sosyal

Detaylı

Ağrısız Doğumda Sezaryen Endikasyonu Gelişirse! Tülay ÖZKAN SEYHAN

Ağrısız Doğumda Sezaryen Endikasyonu Gelişirse! Tülay ÖZKAN SEYHAN Ağrısız Doğumda Sezaryen Endikasyonu Gelişirse! Tülay ÖZKAN SEYHAN İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Anesteziyoloji A.D. Epidural doğum analjezisi epidural cerrahi anestezi İlk kez 1973 - Milne ve Lawson 112/120

Detaylı

CO RAFYA GRAF KLER. Y llar Bu grafikteki bilgilere dayanarak afla daki sonuçlardan hangisine ulafl lamaz?

CO RAFYA GRAF KLER. Y llar Bu grafikteki bilgilere dayanarak afla daki sonuçlardan hangisine ulafl lamaz? CO RAFYA GRAF KLER ÖRNEK 1 : Afla daki grafikte, y llara göre, Türkiye'nin yafl üzerindeki toplam nufusu ile bu nüfus içindeki okuryazar kad n ve erkek say lar gösterilmifltir. Bin kifli 5. 5.. 35. 3.

Detaylı

Sevgili Meslektaşlarımız,

Sevgili Meslektaşlarımız, Sevgili Meslektaşlarımız, Sizleri, 30 Nisan - 3 Mayıs 2015 tarihleri arasında Antalya Papillon Aysha Otelde, yapılacak olan 14. Rejyonel Anestezi Kongresi ne davet etmekten büyük mutluluk duyuyoruz. İki

Detaylı

2007 YILI VE ÖNCES TAR H BASKILI HAYVANCILIK B LG S DERS K TABINA L fik N DO RU YANLIfi CETVEL

2007 YILI VE ÖNCES TAR H BASKILI HAYVANCILIK B LG S DERS K TABINA L fik N DO RU YANLIfi CETVEL 2007 YILI VE ÖNCES TAR H BASKILI HAYVANCILIK B LG S DERS K TABINA L fik N DO RU YANLIfi CETVEL NOT: Düzeltmeler bold (koyu renk) olarak yaz lm flt r. YANLIfi DO RU 1. Ünite 1, Sayfa 3 3. DÜNYA HAYVAN POPULASYONU

Detaylı

ÇOCUK ve ERGENL KTE GUATR

ÇOCUK ve ERGENL KTE GUATR ÇOCUK ve ERGENL KTE GUATR GUATR NED R? Bu kitapç n içeri i Çocuk Endokrinolojisi ve Diyabet Derne i nin web sitesinden faydalan larak haz rlanm flt r. www.cocukendokrindiyabet.org Tiroid bezi Guatr Tiroid

Detaylı

Uygulama Önerisi 1110-2: ç Denetim Yöneticisi- Hiyerarflik liflkiler

Uygulama Önerisi 1110-2: ç Denetim Yöneticisi- Hiyerarflik liflkiler Uygulama Önerileri 59 Uygulama Önerisi 1110-2: ç Denetim Yöneticisi- Hiyerarflik liflkiler Uluslararas ç Denetim Meslekî Uygulama Standartlar ndan Standart 1110 un Yorumu lgili Standart 1110 Kurum çi Ba

Detaylı

Hart Walker, gövde deste i ve dengeli tekerlek sistemi sayesinde, geliflim düzeyi uygun olan çocuklar n, eller serbest flekilde yürümesini sa lar.

Hart Walker, gövde deste i ve dengeli tekerlek sistemi sayesinde, geliflim düzeyi uygun olan çocuklar n, eller serbest flekilde yürümesini sa lar. Cerebral palsi gibi hareket ve postüral kontrol bozukluklar na yol açan hastal klar olan çocuklar, hastal klar n n derecesine ba l olarak yürüme güçlü ü çekmekte veya hiç yürüyememektedir. Hart Walker,

Detaylı

Gebelikte Astım Yönetimi. Dr. Dilşad Mungan Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ABD İmmünoloji ve Allerji BD

Gebelikte Astım Yönetimi. Dr. Dilşad Mungan Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ABD İmmünoloji ve Allerji BD Gebelikte Astım Yönetimi Dr. Dilşad Mungan Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ABD İmmünoloji ve Allerji BD ık Kadın Doğum uzmanları hangi koşullarda astımlı hasta ile karşılaşırlar? Astımlı

Detaylı

Uluslararas De erleme K lavuz Notu, No.8 Finansal Raporlama çin Maliyet Yaklafl m

Uluslararas De erleme K lavuz Notu, No.8 Finansal Raporlama çin Maliyet Yaklafl m Uluslararas De erleme K lavuz Notu, No.8 Finansal Raporlama çin Maliyet Yaklafl m 1.0 Girifl 1.1 Bu K lavuz Notu nun (KN) amac finansal raporlama için De erleme Raporu nu kullananlar ve haz rlayanlar Uluslararas

Detaylı

Hepinizin bildi i gibi bilgi ça olarak adland r lan günümüzde bilim ve teknoloji alan nda

Hepinizin bildi i gibi bilgi ça olarak adland r lan günümüzde bilim ve teknoloji alan nda Say n Meslektafllar m z, Hepinizin bildi i gibi bilgi ça olarak adland r lan günümüzde bilim ve teknoloji alan nda bafl döndürücü flekilde h zl ilerlemeler olmaktad r. Bu geliflmelerin en fazla oldu u

Detaylı

TÜRK YE B L MSEL VE TEKNOLOJ K ARAfiTIRMA KURUMU DESTEK PROGRAMLARI BAfiKANLIKLARI KURULUfi, GÖREV, YETK VE ÇALIfiMA ESASLARINA L fik N YÖNETMEL K (*)

TÜRK YE B L MSEL VE TEKNOLOJ K ARAfiTIRMA KURUMU DESTEK PROGRAMLARI BAfiKANLIKLARI KURULUfi, GÖREV, YETK VE ÇALIfiMA ESASLARINA L fik N YÖNETMEL K (*) TÜRK YE B L MSEL VE TEKNOLOJ K ARAfiTIRMA KURUMU DESTEK PROGRAMLARI BAfiKANLIKLARI KURULUfi, GÖREV, YETK VE ÇALIfiMA ESASLARINA L fik N YÖNETMEL K (*) Amaç ve Kapsam Madde 1- Bu Yönetmelik, Türkiye Bilimsel

Detaylı

Kocaeli Üniversitesi ktisadi ve dari Bilimler Fakültesi Ö retim Üyesi. 4. Bas

Kocaeli Üniversitesi ktisadi ve dari Bilimler Fakültesi Ö retim Üyesi. 4. Bas 1 Prof. Dr. Yunus Kishal Kocaeli Üniversitesi ktisadi ve dari Bilimler Fakültesi Ö retim Üyesi Tekdüzen Hesap Sistemi ve Çözümlü Muhasebe Problemleri 4. Bas Tekdüzen Muhasebe Sistemi Uygulama Tebli leri

Detaylı

LENFOMA NEDİR? Lenfoma lenf dokusunun kötü huylu tümörüne verilen genel bir isimdir.

LENFOMA NEDİR? Lenfoma lenf dokusunun kötü huylu tümörüne verilen genel bir isimdir. LENFOMA LENFOMA NEDİR? Lenfoma lenf dokusunun kötü huylu tümörüne verilen genel bir isimdir. LENF SİSTEMİ NEDİR? Lenf sistemi vücuttaki akkan dolaşım sistemidir. Lenf yolu damarlarındaki bağışıklık hücreleri,

Detaylı

Romatizmal Ateş ve Streptokok Enfeksiyonu Sonrası Gelişen Reaktif Artrit

Romatizmal Ateş ve Streptokok Enfeksiyonu Sonrası Gelişen Reaktif Artrit www.printo.it/pediatric-rheumatology/tr/intro Romatizmal Ateş ve Streptokok Enfeksiyonu Sonrası Gelişen Reaktif Artrit 2016 un türevi 1. ROMATİZMAL ATEŞ NEDİR? 1.1 Nedir? Romatizmal ateş, streptokok adı

Detaylı

KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ

KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ Hasta Rehberi Say 6 KONJEN TAL ADRENAL H PERPLAZ Orta kolayl kta okunabilir rehber Konjenital Adrenal Hiperplazi - Say 6 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading Üniversitesi, Sa l k Bilimleri

Detaylı

fiekil 2 Menapoz sonras dönemde kistik, unilateral adneksiyel kitleye yaklafl m algoritmas (6)

fiekil 2 Menapoz sonras dönemde kistik, unilateral adneksiyel kitleye yaklafl m algoritmas (6) over kanseri taramas ndaki yetersizli ini göstermektedir. (1) Transvaginal ultrasonografinin sensitivitesinin iyi olmas na ra men spesifitesinin yeterli olmamas kullan m n k s tlamaktad r. Son yay nlarda

Detaylı

HİBRİD VASKULER CERRAHİDE ANESTEZİ DENEYİMLERİMİZ

HİBRİD VASKULER CERRAHİDE ANESTEZİ DENEYİMLERİMİZ HİBRİD VASKULER CERRAHİDE ANESTEZİ DENEYİMLERİMİZ Nagihan KARAHAN*, Murat AKSUN*, Senem GİRGİN*, Tevfik GÜNEŞ**, Levent YILIK**, Ali GÜRBÜZ** * İzmir Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi II. Anesteziyoloji

Detaylı

ENDOBUTTON CL ULTRA. Etkili Polyester örgülü sutür (#5 lead and #2 flipping) kullan lm flt r

ENDOBUTTON CL ULTRA. Etkili Polyester örgülü sutür (#5 lead and #2 flipping) kullan lm flt r ENDOBUTTON CL ULTRA Daha geliflmifl güç ve sa laml k sa layan ENDOBUTTON CL ULTRA sistemi en kuvvetli femoral tespiti sa lamaktad r. Anatomik veya geleneksel Ön Çapraz Ba rekonstrüksiyonlar için idealdir

Detaylı

Lokal anestetik preparatları

Lokal anestetik preparatları Lokal anestetikler Prof. Dr. Öner Süzer Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Farmakoloji ve Klinik Farmakoloji Anabilim Dalı www.onersuzer.com Son güncelleme: 21.10.2010 Lokal anestetik preparatları 2 2/30 1 3 3/30

Detaylı

ARAMALI VERG NCELEMES NDE SÜRE. Adalet ilkin devletten gelmelidir Çünkü hukuk, devletin toplumsal düzenidir.

ARAMALI VERG NCELEMES NDE SÜRE. Adalet ilkin devletten gelmelidir Çünkü hukuk, devletin toplumsal düzenidir. ARAMALI VERG NCELEMES NDE SÜRE Adalet ilkin devletten gelmelidir Çünkü hukuk, devletin toplumsal düzenidir. ARISTO 88 ARAMALI VERG NCELEMES NDE SÜRE 1. KONU 213 say l Vergi Usul Kanunu nun (VUK) 142, 143,

Detaylı

ÖZEL KARAMAN MÜMİNE HATUN HASTANESİ

ÖZEL KARAMAN MÜMİNE HATUN HASTANESİ HASTANEMİZ KOMİTE VE EKİPLERİN İŞLEYİŞ PROSEDÜRÜ 1.0 AMAÇ: Hastanedeki ekip, yönetim ekibi, komisyon ve komitelerin; hizmet kalite standartları ve kalite yönetim sistemine uygunluğunun ve devamlılığının

Detaylı

Davet. De erli meslektafllar m z,

Davet. De erli meslektafllar m z, Davet De erli meslektafllar m z, Türk Kardiyoloji ve Türk Kalp ve Damar Cerrahisi Dernekleri olarak, temel hedeflerimizden biri olan üyelerimizin bilimsel bilgi ve tecrübe paylafl m n art rmaya yönelik

Detaylı

ANKARA NUMUNE EĞİTİM ve ARAŞTIRMA HASTANESİ NEFROLOJİ KLİNİĞİ HEMODİYALİZ KURSU HEMŞİRE SINAV SORULARI 16.08.2011

ANKARA NUMUNE EĞİTİM ve ARAŞTIRMA HASTANESİ NEFROLOJİ KLİNİĞİ HEMODİYALİZ KURSU HEMŞİRE SINAV SORULARI 16.08.2011 ANKARA NUMUNE EĞİTİM ve ARAŞTIRMA HASTANESİ NEFROLOJİ KLİNİĞİ HEMODİYALİZ KURSU HEMŞİRE SINAV SORULARI 16.08.2011 1. Hemodiyaliz sırasında kan akımının yetersizliğinin nedenleri nelerdir? (en az 4 adet)

Detaylı

standartlar Standartlar ve Sertifikalar sertifika

standartlar Standartlar ve Sertifikalar sertifika standartlar Standartlar ve Sertifikalar sertifika Standartlar ve Sertifikalar.1. Genel Önceki bölümlerde paslanmaz çeliklere ait pek çok özellikler, standartlar ve karfl l klar hakk nda baz bilgiler verilmiflti.

Detaylı

ÜN TE II L M T. Limit Sa dan ve Soldan Limit Özel Fonksiyonlarda Limit Limit Teoremleri Belirsizlik Durumlar Örnekler

ÜN TE II L M T. Limit Sa dan ve Soldan Limit Özel Fonksiyonlarda Limit Limit Teoremleri Belirsizlik Durumlar Örnekler ÜN TE II L M T Limit Sa dan ve Soldan Limit Özel Fonksiyonlarda Limit Limit Teoremleri Belirsizlik Durumlar Örnekler MATEMAT K 5 BU BÖLÜM NELER AMAÇLIYOR? Bu bölümü çal flt n zda (bitirdi inizde), *Bir

Detaylı

www.mercedes-benz.com.tr Mercedes-Benz Orijinal Ya lar

www.mercedes-benz.com.tr Mercedes-Benz Orijinal Ya lar www.mercedes-benz.com.tr Mercedes-Benz Orijinal Ya lar Kazand ran Güç Mercedes-Benz orijinal ya lar arac n z üreten uzmanlar taraf ndan, gelifltirilmifltir. Mercedes-Benz in dilinden en iyi Mercedes-Benz

Detaylı

GENÇ YET fik NLERDE BÜYÜME HORMONU EKS KL

GENÇ YET fik NLERDE BÜYÜME HORMONU EKS KL Hasta Rehberi Say 7 GENÇ YET fik NLERDE BÜYÜME HORMONU EKS KL Orta kolayl kta okunabilir rehber Genç Yetiflkinlerde Büyüme Hormonu Eksikli i - Say 7 (A ustos 2006 da güncellenmifltir) Bu rehber Reading

Detaylı

Azospermi Nedir, Belirtileri Nedir, Nas l Tedavi Edilir?

Azospermi Nedir, Belirtileri Nedir, Nas l Tedavi Edilir? Azospermi Nedir, Belirtileri Nedir, Nas l Tedavi Edilir? Azospermi, al nan meni örne inde hiçbir sperm hücresinin bulunmamas d r. Azospermi sorunu iki ba l kta incelenmektedir; T kan kl a ba l olan ve

Detaylı

EOZİNOFİLİK ÖZOFAJİT ANTALYA 2016 DR YÜKSEL ATEŞ BAYINDIR HASTANESİ ANKARA

EOZİNOFİLİK ÖZOFAJİT ANTALYA 2016 DR YÜKSEL ATEŞ BAYINDIR HASTANESİ ANKARA EOZİNOFİLİK ÖZOFAJİT ANTALYA 2016 DR YÜKSEL ATEŞ BAYINDIR HASTANESİ ANKARA 1. vaka S.P ERKEK 1982 DOĞUMLU YUTMA GÜÇLÜĞÜ ŞİKAYETİ MEVCUT DIŞ MERKEZDE YAPILAN ÖGD SONUCU SQUAMOZ HÜCRELİ CA TANISI ALMIŞ TEKRARLANAN

Detaylı

Tablo 3.3. TAKV YES Z KANAL SAC KALINLIKLARI (mm)

Tablo 3.3. TAKV YES Z KANAL SAC KALINLIKLARI (mm) 3. KANAL KONSTRÜKS YONU Türk Standart ve fiartnamelerinde kanal konstrüksiyonu üzerinde fazla durulmam flt r. Bay nd rl k Bakanl fiartnamesine göre, bas nç s - n fland rmas na ve takviye durumuna bak lmaks

Detaylı

GÖRÜfiLER. Uzm. Dr. Özlem Erman

GÖRÜfiLER. Uzm. Dr. Özlem Erman GÖRÜfiLER Uzm. Dr. Özlem Erman Son y llarda dünyadaki h zl teknolojik geliflmeye paralel olarak t p alan nda da h zl bir de iflim yaflanmakta, neredeyse her gün yeni tan, tedavi yöntemleri, yeni ilaçlar

Detaylı

N-3 Diz Sabitleyici (Posterior Sheel)

N-3 Diz Sabitleyici (Posterior Sheel) N-3 Diz Sabitleyici (Posterior Sheel) Laminasyon tekni i ile kaplanm fl 1 cm lik özel süngerli kumafltan yap lan dizli in sa ve sol yanlar nda 1'er adet arkada ise 3 adet cep içine yerlefltirilmifl sert

Detaylı

Periferik sinirler nasıl tespit edilir?

Periferik sinirler nasıl tespit edilir? Ø Rejyonal anestezi; Doğru ilaç Doğru doz Doğru yere uygulanması işlemidir PERİFERİK SİNİR BLOKLARI EĞİTİMİ US ile Başlamalı Prof.Dr.İsmet TOPÇU Celal Bayar Üniversitesi MANİSA Rejyonal anestezi tekniklerinde

Detaylı

ULUSLARARASI KATILIMLI VI. ULUSAL ÇOCUK AC L TIP ve YO UN BAKIM KONGRES

ULUSLARARASI KATILIMLI VI. ULUSAL ÇOCUK AC L TIP ve YO UN BAKIM KONGRES ULUSLARARASI KATILIMLI VI. ULUSAL ÇOCUK AC L TIP ve YO UN BAKIM KONGRES www.cayd.org.tr www.catyob2009.org De erli meslektafllar m z, Çocuk Acil T p ve Yo un Bak m Derne i'nin düzenleyece i, Uluslararas

Detaylı

BEZMİÂLEM. Horlama ve Uyku. Apne Sendromu VAKIF ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ. Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı.

BEZMİÂLEM. Horlama ve Uyku. Apne Sendromu VAKIF ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ. Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı. Horlama ve Uyku Apne Sendromu BEZMİÂLEM VAKIF ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Uyku Polikliniği rtibat : 0212 453 17 00 GH-02 V;01/2010 Horlama ve Uyku Apne Sendromu

Detaylı

ÇOCUKLUK ve ERGENL KTE D YABETLE YAfiAM

ÇOCUKLUK ve ERGENL KTE D YABETLE YAfiAM ÇOCUKLUK ve ERGENL KTE D YABETLE YAfiAM D YABETLE YAfiAMAK Bu kitapç n içeri i Çocuk Endokrinolojisi ve Diyabet Derne i nin web sitesinden faydalan larak haz rlanm flt r. www.cocukendokrindiyabet.org Diyabet,

Detaylı

4/A (SSK) S GORTALILARININ YAfiLILIK AYLI INA HAK KAZANMA KOfiULLARI

4/A (SSK) S GORTALILARININ YAfiLILIK AYLI INA HAK KAZANMA KOfiULLARI 4/A (SSK) S GORTALILARININ YAfiLILIK AYLI INA HAK KAZANMA KOfiULLARI Resul KURT* I. G R fi Ülkemizde 4447 say l Kanunla, emeklilikte köklü reformlar yap lm fl, ancak 4447 say l yasan n emeklilikte kademeli

Detaylı

Meme Radyoterapisi sonrası komplikasyonlar. Dr. Görkem Aksu Kocaeli Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi AD

Meme Radyoterapisi sonrası komplikasyonlar. Dr. Görkem Aksu Kocaeli Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi AD Meme Radyoterapisi sonrası komplikasyonlar Dr. Görkem Aksu Kocaeli Tıp Fakültesi Radyasyon Onkolojisi AD RT nin amacı: - Mikroskopik rezidüel hastalığı önlemek - Multisentrik hastalık gelişimini önlemek

Detaylı

Postoperatif A r Tedavisi II

Postoperatif A r Tedavisi II Postoperatif A r Tedavisi II Emine ÖZYUVACI, Saadettin SEV M ÖZET SUMMARY Son y llarda postoperatif a r fizyolojisinde, yeni analjezikler ve yeni tekniklerle ilgili büyük geliflmeler görülmüfltür. Ayn

Detaylı

Okumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV + 210 Sayfa ISBN 978-975-8882-31-1

Okumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV + 210 Sayfa ISBN 978-975-8882-31-1 Deomed Medikal Yay nc l k Okumufl / Mete (Ed.) Anne Babalar için Do uma Haz rl k / Sa l k Profesyonelleri için Rehber 16.5 x 24 cm, XIV + 210 Sayfa ISBN 978-975-8882-31-1 Birinci bask Deomed, 2009. 142

Detaylı

5.2 CEPHE PANEL 5.2.1 K YÜZÜ METAL M NERAL YÜN YALITIMLI SANDV Ç PANEL. 5.2.1.1 DÜfiEY CEPHE PANEL UYGULAMASI

5.2 CEPHE PANEL 5.2.1 K YÜZÜ METAL M NERAL YÜN YALITIMLI SANDV Ç PANEL. 5.2.1.1 DÜfiEY CEPHE PANEL UYGULAMASI 5.2 CEPHE PANEL Resim 5.16 Mineral yün cephe paneli 5.2.1 K YÜZÜ METAL M NERAL YÜN YALITIMLI SANDV Ç PANEL Is, su, ses yal t m ve yang n güvenli i özelliklerini bünyesinde bar nd ran mineral yün yal t

Detaylı

Hücre zedelenmesi etkenleri. Doç. Dr. Halil Kıyıcı 2015

Hücre zedelenmesi etkenleri. Doç. Dr. Halil Kıyıcı 2015 Hücre zedelenmesi etkenleri Doç. Dr. Halil Kıyıcı 2015 Homeostaz Homeostaz = hücre içindeki denge Hücrenin aktif olarak hayatını sürdürebilmesi için homeostaz korunmalıdır Hücre zedelenirse ne olur? Hücre

Detaylı

30 > 35. nsan Kaynaklar. > nsan Kaynaklar Yönetimi > Personel E itimleri > Personel Otomasyonu

30 > 35. nsan Kaynaklar. > nsan Kaynaklar Yönetimi > Personel E itimleri > Personel Otomasyonu 30 > 35 nsan Kaynaklar > nsan Kaynaklar Yönetimi > Personel E itimleri > Personel Otomasyonu > nsan Kaynaklar Personele Göre fl De il, fle Göre Personel. stanbul Büyükflehir Belediyesi, Personele Göre

Detaylı

Rejyonel Anestezi Sonrası Düşük Ayak

Rejyonel Anestezi Sonrası Düşük Ayak Rejyonel Anestezi Sonrası Düşük Ayak Zeliha Korkmaz Dişli 1, Necla Tokgöz 2, Fatma Ceyda Akın Öçalan 3, Mehmet Fa>h Korkmaz 4, Ramazan Bıyıklıoğlu 2 1 Anesteziyoloji Bölümü, Malatya Devlet Hastanesi 2

Detaylı

Uluslararas De erleme K lavuz Notu No. 13 Mülklerin Vergilendirilmesi için Toplu De erleme

Uluslararas De erleme K lavuz Notu No. 13 Mülklerin Vergilendirilmesi için Toplu De erleme Uluslararas De erleme K lavuz Notu No. 13 Mülklerin Vergilendirilmesi için Toplu De erleme 1.0. Girifl 1.1. Bu K lavuz Notunun amac ; Uluslararas De erleme Standartlar Komitesine (UDSK) üye tüm ülkelerde,

Detaylı

HASTA VE ÇALIŞAN GÜVENLĐĞĐ RĐSK DEĞERLENDĐRME PROSEDÜRÜ

HASTA VE ÇALIŞAN GÜVENLĐĞĐ RĐSK DEĞERLENDĐRME PROSEDÜRÜ Sayfa No: / 5. AMAÇ: Bu Prosedürün amacı Sakarya Yenikent Devlet Hastanesinde yapılan faaliyetlerde "Hasta ve Çalışan Güvenliği" açısından oluşabilecek tehlikeleri tanımlayarak, bu tanımlamalar neticesinde

Detaylı

HASTA TRANSFER PROSEDÜRÜ

HASTA TRANSFER PROSEDÜRÜ REVİZYON DURUMU Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No 08.11.2012 Acil Servis Hemşire İzlem Formu ifadesi kaldırıldı. 01 Yerine Acil Servis hasta Değerlendirme ve Gözlem Formu ndaki hemşire izlem notları

Detaylı

Hiçbir zaman Ara s ra Her zaman

Hiçbir zaman Ara s ra Her zaman Ö RETMEN ÖZ DE ERLEND RME FORMU K fi L K ÖZELL KLER flimi seviyorum. Sab rl y m. Uyumluyum. fl birli ine aç m. Güler yüzlüyüm. yi bir gözlemciyim. yi bir planlamac y m. Çocuklara, ailelere, meslektafllar

Detaylı

SOSYAL GÜVENL K REHBER. SSK BAfiKANLI I

SOSYAL GÜVENL K REHBER. SSK BAfiKANLI I SOSYAL GÜVENL K REHBER Resul KURT SSK BAfiKANLI I Sigorta Müfettifli Hüseyin FIRAT SMMM SMMMO Baflkan Yard mc s MAYIS 2005 1 Yönetim Merkezi ve Yaz flma Adresi: SMMMO Kurtulufl Caddesi No: 152 Kurtulufl

Detaylı

Genel Yay n S ra No: 178 2010/20. Yay na Haz rlayan: Av. Celal Ülgen / Av. Coflkun Ongun

Genel Yay n S ra No: 178 2010/20. Yay na Haz rlayan: Av. Celal Ülgen / Av. Coflkun Ongun Genel Yay n S ra No: 178 2010/20 ISBN No: 978-605-5614-56-0 Yay na Haz rlayan: Av. Celal Ülgen / Av. Coflkun Ongun Tasar m / Uygulama Referans Medya ve Reklam Hiz. Ltd. Tel: +90.212 347 32 47 e-mail: info@referansajans.com

Detaylı

Tarifname SARKOPENİ NİN TEDAVİSİNE YÖNELİK BİR KOMPOZİSYON

Tarifname SARKOPENİ NİN TEDAVİSİNE YÖNELİK BİR KOMPOZİSYON 1 Tarifname SARKOPENİ NİN TEDAVİSİNE YÖNELİK BİR KOMPOZİSYON Teknik Alan Buluş, sarkopeni nin tedavisine yönelik oluşturulmuş bir kompozisyon ile ilgilidir. Tekniğin Bilinen Durumu Günümüzde sarkopeni,

Detaylı

HEMŞİRE İNSANGÜCÜNÜN YETİŞTİRİLMESİ VE GELİŞTİRİLMESİ

HEMŞİRE İNSANGÜCÜNÜN YETİŞTİRİLMESİ VE GELİŞTİRİLMESİ HEMŞİRE İNSANGÜCÜNÜN YETİŞTİRİLMESİ VE GELİŞTİRİLMESİ Doç. Dr. Ülkü TATAR BAYKAL İÜ Florence Nightingale Hemşirelik Fakültesi Hemşirelikte Yönetim Anabilim Dalı ve Yönetici Hemşireler Derneği Yönetim Kurulu

Detaylı

Ders 10: BEKLENEN ETK LER (SONUÇLAR/ÇIKTILAR)

Ders 10: BEKLENEN ETK LER (SONUÇLAR/ÇIKTILAR) Ders 10: BEKLENEN ETK LER (SONUÇLAR/ÇIKTILAR) Beklenen etkiler nedir? Proje yaparak bir amaca ulaflmak isteriz. Bu amaca ise, proje süresince yapaca m z faaliyetlerle yarataca m z etkiler, ürünler ve hizmetlerle

Detaylı

DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog

DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog DEĞERLENDİRME NOTU: Mehmet Buğra AHLATCI Mevlana Kalkınma Ajansı, Araştırma Etüt ve Planlama Birimi Uzmanı, Sosyolog KONYA KARAMAN BÖLGESİ BOŞANMA ANALİZİ 22.07.2014 Tarihsel sürece bakıldığında kalkınma,

Detaylı

stanbul Kültür Üniversitesi, Türkiye

stanbul Kültür Üniversitesi, Türkiye 215 ROMANYA LE BULGAR STAN IN AB YE EKONOM K ENTEGRASYONU Yrd. Doç. Dr. Mesut EREN stanbul Kültür Üniversitesi, Türkiye 1. Girifl Avrupa Birli i nin 5. ve son genifllemesi 2004 y l nda 10 Orta ve Do u

Detaylı

Tedavi. Tedavi hedefleri;

Tedavi. Tedavi hedefleri; Doç. Dr. Onur POLAT Tedavi DVT tanısı konduktan sonra doğal gidişine bırakılırsa, ölümcül komplikasyonu olan PE ve uzun dönemde sakatlık oranı son derece yüksek olan posttromboflebitik sendrom ve Pulmoner

Detaylı

TİROGLOSSAL DUKTUS KİSTİ EKSTİRPASYONU AMELİYATI HASTA BİLGİLENDİRME VE ONAM (RIZA) FORMU

TİROGLOSSAL DUKTUS KİSTİ EKSTİRPASYONU AMELİYATI HASTA BİLGİLENDİRME VE ONAM (RIZA) FORMU TİROGLOSSAL DUKTUS KİSTİ EKSTİRPASYONU AMELİYATI HASTA BİLGİLENDİRME VE ONAM (RIZA) FORMU Hastanın Adı, Soyadı: TC Kimlik No: Baba adı: Ana adı: Doğum tarihi: Sayın Hasta, Sayın Veli/Vasi, Bu yazılı form,

Detaylı

SOSYAL S GORTALAR VE GENEL SA LIK S GORTASI KANUNLARI VE GERÇEKLER SEMPOZYUMU

SOSYAL S GORTALAR VE GENEL SA LIK S GORTASI KANUNLARI VE GERÇEKLER SEMPOZYUMU SOSYAL S GORTALAR VE GENEL SA LIK S GORTASI KANUNLARI VE GERÇEKLER SEMPOZYUMU 26-27.01.2007 stanbul Üniversitesi Merkez Bina Doktora Salonu stanbul Barosu stanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi STANBUL BAROSU

Detaylı

YOĞUN BAKIM EKĐBĐNDE HEMŞĐRE ve REHABĐLĐTASYON. Yrd. Doç. Dr. Nilay Şahin Selçuk Üniversitesi, Meram Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon AD.

YOĞUN BAKIM EKĐBĐNDE HEMŞĐRE ve REHABĐLĐTASYON. Yrd. Doç. Dr. Nilay Şahin Selçuk Üniversitesi, Meram Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon AD. YOĞUN BAKIM EKĐBĐNDE HEMŞĐRE ve REHABĐLĐTASYON Yrd. Doç. Dr. Nilay Şahin Selçuk Üniversitesi, Meram Tıp Fakültesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon AD. Rehabilitasyonun Tanımı Fizyolojik veya anatomik yetersizliği

Detaylı

Belediyelerde e-arfliv Uygulamalar ile Dijitallefltirme Çal flmalar nda zlenmesi Gereken Yol Haritas

Belediyelerde e-arfliv Uygulamalar ile Dijitallefltirme Çal flmalar nda zlenmesi Gereken Yol Haritas Belediyelerde e-arfliv Uygulamalar ile Dijitallefltirme Çal flmalar nda zlenmesi Gereken Yol Haritas Uzman Zeynep Akdo an Ankara Üniversitesi, Türkiye, zsen@ankara.edu.tr, Prof. Dr. Fahrettin Özdemirci

Detaylı

IV-V. YIL ASİSTANLARININ SORUMLU OLDUĞU KONULAR:

IV-V. YIL ASİSTANLARININ SORUMLU OLDUĞU KONULAR: IV-V. YIL ASİSTANLARININ SORUMLU OLDUĞU KONULAR: I- TEMEL BİLİMLER Anesteziye Giriş: Anestezide Fizik Kurallar Temel Monitörizasyon Medikal Gaz Sistemleri Anestezi Cihazı Vaporizatörler Soluma sistemleri,

Detaylı

GUNCEL TIP AKADEMISI 17-19 NISAN K. K. T. C ARTEMIS OTEL. BAFRA

GUNCEL TIP AKADEMISI 17-19 NISAN K. K. T. C ARTEMIS OTEL. BAFRA GUNCEL TIP AKADEMISI 17-19 NISAN 2009 ARTEMIS OTEL. BAFRA K. K. T. C B L MSEL KURUL Doç. Dr. Alp Çetin Hacettepe Üniversitesi T p Fakültesi, Fiziksel T p ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dal, Ankara Prof. Dr.

Detaylı

6 MADDE VE ÖZELL KLER

6 MADDE VE ÖZELL KLER 6 MADDE VE ÖZELL KLER TERMOD NAM K MODEL SORU 1 DEK SORULARIN ÇÖZÜMLER MODEL SORU 2 DEK SORULARIN ÇÖZÜMLER 1. Birbirine temasdaki iki cisimden s cakl büyük olan s verir, küçük olan s al r. ki cisim bir

Detaylı

2 BÖLMEL OCAK DNG 322 X. Kullan m ve montaj k lavuzu. Model No. DNG 322 X Ürün No Seri No.

2 BÖLMEL OCAK DNG 322 X. Kullan m ve montaj k lavuzu. Model No. DNG 322 X Ürün No Seri No. 2 BÖLMEL OCAK Kullan m ve montaj k lavuzu DNG 322 X Model No. DNG 322 X Ürün No. 9496 00234 Seri No. VESTEL Dayan kl Tüketim Mallar Pazarlama A.fi. Ambarl Petrol Ofisi Dolum Tesisleri Yolu Avc lar 34840

Detaylı

Cerrahi Alan Enfeksiyonu Önleme Talimatı

Cerrahi Alan Enfeksiyonu Önleme Talimatı 1. AMAÇ Cerrahi alan enfeksiyonlarının (CAE) önlenmesidir. 2. KAPSAM Ameliyat sürecinde hastaya sağlık hizmeti sunan tüm birimleri ve bireyleri kapsar. 3. GENEL ESASLAR Cerrahi alan enfeksiyonları; cerrahi

Detaylı

SDÜ ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON AD TIP FAKÜLTESİ DÖNEM V Grup 1 DERS PROGRAMI

SDÜ ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON AD TIP FAKÜLTESİ DÖNEM V Grup 1 DERS PROGRAMI DÖNEM 5 ANESTEZİYOLOJİ VE REANİMASYON STAJI AMAÇ VE ÖĞRENİM HEDEFLERi: Anesteziyoloji ve Reanimasyon Stajı bitiminde öğrenci; 1-Hastaları ameliyata hazırlar (Bilişsel alan), 2- Monitörizasyon hakkında

Detaylı

YÖNET M KURULU RAPORU

YÖNET M KURULU RAPORU YÖNET M KURULU RAPORU De erli Ortaklar m z, fiirketimizin 37. Ortaklar Genel Kurulu na hofl geldiniz. Hepinizi sayg ve sevgi ile selaml yorum. Yaflad m z geliflmeler ile, ülkemiz 2004 y l nda s k s k dünyan

Detaylı

Tarih Konunun Adı Öğretim Üyesi

Tarih Konunun Adı Öğretim Üyesi 2014-2015 EĞİTİM YILI S.H.M.Y.O ANESTEZİ TEKNİKERLİĞİ BÖLÜMÜ 2. SINIF 1. DÖNEM ANESTEZİ CİHAZI VE EKİPMANLARI DERS PROGRAMI Tarih Konunun Adı Öğretim Üyesi 19/09/2014 Anestezi Cihazı ve Bölümleri 26/09/2014

Detaylı

Animasyon Tabanl Uygulamalar n Yeri ve Önemi

Animasyon Tabanl Uygulamalar n Yeri ve Önemi Otomasyon Sistemleri E itiminde Animasyon Tabanl Uygulamalar n Yeri ve Önemi Murat Ayaz Kocaeli Üniversitesi Teknik E itim Fakültesi, Elektrik E itimi Koray Erhan Kocaeli Üniversitesi, Teknoloji Fakültesi,

Detaylı

Temel Nöroşirürji Kursları Dönem 4, 3. Kurs Mart 2018, Altınyunus Hotel, Çeşme, İzmir

Temel Nöroşirürji Kursları Dönem 4, 3. Kurs Mart 2018, Altınyunus Hotel, Çeşme, İzmir Türk Nöroşirürji Derneği Temel Nöroşirürji Kursları Dönem 4, 3. Kurs 14-18 Mart 2018, Altınyunus Hotel, Çeşme, İzmir 14 Mart 2018 Çarşamba PROGRAM OTELE GİRİŞ 16:00 18:00 OTURUM 1 AÇILIŞ ve KONUŞMALAR

Detaylı

D- BU AMELİYATIN RİSKLERİ Bu ameliyatın taşıdığı bazı riskler/ komplikasyonlar vardır. Ameliyattaki riskler:

D- BU AMELİYATIN RİSKLERİ Bu ameliyatın taşıdığı bazı riskler/ komplikasyonlar vardır. Ameliyattaki riskler: Mikro TESE Sayın Hasta, Sayın Veli/Vasi, Mikroskopik TESE ameliyatı genel, veya bolgesel anestezi altında yapılabilir. Skrotum (torba) orta hattan 4 cm lik bir kesi yapılırak testislere ulaşılır ve testisler

Detaylı

EGZERSİZ REÇETESİNİN GENEL PRENSİPLERİ DOÇ.DR.MİTAT KOZ

EGZERSİZ REÇETESİNİN GENEL PRENSİPLERİ DOÇ.DR.MİTAT KOZ EGZERSİZ REÇETESİNİN GENEL PRENSİPLERİ DOÇ.DR.MİTAT KOZ EGZERSİZ REÇETESİ? Egzersiz reçetesi bireylere sistematik ve bireyselleştirilmiş fiziksel aktivite önerileri yapılmasıdır. EGZERSİZ REÇETESİNİN GENEL

Detaylı

Pnömokokal hastal klar

Pnömokokal hastal klar Pnömokokal hastal klar HASTALIK Pnömokokal hastal klar n etkeni nedir? Pnömokokal hastal klara Streptococcus pneumoniae ad verilen bir bakteri neden olur. Bu bakterinin 80 den fazla tipi vard r. Bunlar

Detaylı

Diyabet te Sağlık Önerileri. Diyabet

Diyabet te Sağlık Önerileri. Diyabet Diyabet te Sağlık Önerileri Diyabet BR.HLİ.041 Diyabette Sağlık Önerileri Her sağlıklı birey gibi diyabetli birey de bireysel bakımını sağlamalı; diyabete bağlı gelişen özellikli durumlarda gereken uygulamaları

Detaylı

Ders 3: SORUN ANAL Z. Sorun analizi nedir? Sorun analizinin yöntemi. Sorun analizinin ana ad mlar. Sorun A ac

Ders 3: SORUN ANAL Z. Sorun analizi nedir? Sorun analizinin yöntemi. Sorun analizinin ana ad mlar. Sorun A ac Ders 3: SORUN ANAL Z Sorun analizi nedir? Sorun analizi, toplumda varolan bir sorunu temel sorun olarak ele al r ve bu sorun çevresinde yer alan tüm olumsuzluklar ortaya ç karmaya çal fl r. Temel sorunun

Detaylı

B-10 Yün Elastik Ayak Bilekli i

B-10 Yün Elastik Ayak Bilekli i B-10 Yün Elastik Ayak Bilekli i Elastik kumafltan yap lan bilekli in tak ld bölgeyi s cak tutarak tedaviye yard mc olmas sa lan r. Önden welcrolarla ayarlan r. Bileklik ayak ölçülerine uyum sa layacak

Detaylı

II. YIL ASİSTANLARININ SORUMLU OLDUĞU KONULAR:

II. YIL ASİSTANLARININ SORUMLU OLDUĞU KONULAR: II. YIL ASİSTANLARININ SORUMLU OLDUĞU KONULAR: I- TEMEL BİLİMLER Anesteziye Giriş: Anestezide Fizik Kurallar Temel Monitörizasyon Medikal Gaz Sistemleri Anestezi Cihazı Vaporizatörler Soluma sistemleri,

Detaylı

BALIK YAĞI MI BALIK MI?

BALIK YAĞI MI BALIK MI? BALIK YAĞI MI BALIK MI? Son yıllarda balık yağı ile ilgili kalp damar hastalıklarından tutun da romatizma, şizofreni, AIDS gibi hastalıklarda balık yağının kullanılmasının yararları üzerine çok sayıda

Detaylı

S STEM VE SÜREÇ DENET M NDE KARfiILAfiILAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNER LER

S STEM VE SÜREÇ DENET M NDE KARfiILAfiILAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNER LER S STEM VE SÜREÇ DENET M NDE KARfiILAfiILAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNER LER Erol LENGERL / Akis Ba ms z Denetim ve SMMM A.fi. 473 474 2. Salon - Paralel Oturum VIII - Sistem ve Süreç Denetiminde Karfl lafl lan

Detaylı

Proje Yönetiminde Toplumsal Cinsiyet. Türkiye- EuropeAid/126747/D/SV/TR_Alina Maric, Hifab 1

Proje Yönetiminde Toplumsal Cinsiyet. Türkiye- EuropeAid/126747/D/SV/TR_Alina Maric, Hifab 1 Proje Yönetiminde Toplumsal Cinsiyet Türkiye- EuropeAid/126747/D/SV/TR_Alina Maric, Hifab 1 18 Aral k 1979 da Birle mi Milletler Genel cinsiyet ayr mc l n yasaklayan ve kad n haklar n güvence alt na alan

Detaylı

Veri Toplama Yöntemleri. Prof.Dr.Besti Üstün

Veri Toplama Yöntemleri. Prof.Dr.Besti Üstün Veri Toplama Yöntemleri Prof.Dr.Besti Üstün 1 VERİ (DATA) Belirli amaçlar için toplanan bilgilere veri denir. Araştırmacının belirlediği probleme en uygun çözümü bulabilmesi uygun veri toplama yöntemi

Detaylı

Uluslararas De erleme K lavuz Notu, No.11 De erlemelerin Gözden Geçirilmesi

Uluslararas De erleme K lavuz Notu, No.11 De erlemelerin Gözden Geçirilmesi K lavuz Notlar Uluslararas De erleme K lavuz Notu, No.11 De erlemelerin Gözden Geçirilmesi 1.0 Girifl 1.1 Bir de erlemenin gözden geçirilmesi, tarafs z bir hüküm ile bir De erleme Uzman n n çal flmas n

Detaylı

DO UM ANALJEZ S NDE NÖROAKS YAL BLOKLAR Tülay Özkan SEYHAN*

DO UM ANALJEZ S NDE NÖROAKS YAL BLOKLAR Tülay Özkan SEYHAN* DO UM ANALJEZ S NDE NÖROAKS YAL BLOKLAR Tülay Özkan SEYHAN* A r n n iletiminin medulla spinalis düzeyinde kesintiye u rat lmas için uygulanan spinal ve epidural bloklar nöroaksiyel blok olarak tan mlanmaktad

Detaylı

Ödem, hiperemi, konjesyon. Doç. Dr. Halil Kıyıcı 2015

Ödem, hiperemi, konjesyon. Doç. Dr. Halil Kıyıcı 2015 Ödem, hiperemi, konjesyon Doç. Dr. Halil Kıyıcı 2015 1 Hemodinamik bozukluklar Ödem Hiperemi / konjesyon Kanama (hemoraji) Trombüs / emboli İnfarktüs Şok 2 Hemodinamik bozukluklar Ödem 3 Ödem Tanım: İnterstisyel

Detaylı

MADEN HUKUKU İLE İLGİLİ İDARİ YARGI KARARLARI VE MEVZUAT

MADEN HUKUKU İLE İLGİLİ İDARİ YARGI KARARLARI VE MEVZUAT I MADEN HUKUKU İLE İLGİLİ İDARİ YARGI KARARLARI VE MEVZUAT HARUN HAKAN BAŞ Ankara 2009 II Yay n No : 2195 Hukuk Dizisi : 1031 1. Bas Eylül 2009 - STANBUL ISBN 978-605 - 377-113 - 5 Copyright Bu kitab n

Detaylı

Tarifname KRONİK YORGUNLUK SENDROMUNUN TEDAVİSİNE YÖNELİK BİR KOMPOZİSYON

Tarifname KRONİK YORGUNLUK SENDROMUNUN TEDAVİSİNE YÖNELİK BİR KOMPOZİSYON 1 Tarifname Teknik Alan KRONİK YORGUNLUK SENDROMUNUN TEDAVİSİNE YÖNELİK BİR KOMPOZİSYON Buluş, kronik yorgunluk sendromunun tedavisine yönelik oluşturulmuş bir kompozisyon ile ilgilidir. Tekniğin Bilinen

Detaylı

40 yard mc olur, önlemeye yard mc olur. engellenmesine sa layarak Binalarda ba ms z birimleri birbirinden ay ran dö emelere, duvarlara, , çat s na Binan n Enerji Kimlik Belgesi var m? (Bu belge, s tma,

Detaylı

Hipertansiyon tan m ve s n flamas

Hipertansiyon tan m ve s n flamas .Ü. Cerrahpafla T p Fakültesi Sürekli T p E itimi Etkinlikleri KARD YOLOJ GÜNDEM Sempozyum Dizisi No: 64 Nisan 2008; s. 67-73 Arteryel Hipertansiyon Tedavisi Prof. Dr. Serap Erdine Dünya Sa l k Örgütü

Detaylı

ORHAN YILMAZ (*) B- 3095 SAYILI YASADA YAPILAN DE fi KL KLER:

ORHAN YILMAZ (*) B- 3095 SAYILI YASADA YAPILAN DE fi KL KLER: YASAL TEMERRÜT FA Z ORHAN YILMAZ (*) A- G R fi: Bilindi i üzere, gerek yasal kapital faizi ve gerekse yasal temerrüt faizi yönünden uygulanmas gereken hükümler, 19.12.1984 gün ve 18610 say l Resmi Gazete

Detaylı