TELEFONLA UZAKTAN KONTROL DEVRESĐ

Transkript

1 T.C. KARADENĐZ TEKNĐK ÜNĐVERSĐTESĐ Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü TELEFONLA UZAKTAN KONTROL DEVRESĐ Mehmet BĐÇĐCĐ Danışman Prof. Dr. Temel KAYIKÇIOĞLU Mayıs, 2013 TRABZON

2 T.C. KARADENĐZ TEKNĐK ÜNĐVERSĐTESĐ Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü TELEFONLA UZAKTAN KONTROL DEVRESĐ Mehmet BĐÇĐCĐ Danışman Prof. Dr. Temel KAYIKÇIOĞLU Mayıs, 2013 TRABZON

3 LĐSANS BĐTĐRME PROJESĐ ONAY FORMU Mehmet BĐÇĐCĐ tarafından Prof. Dr. Temel KAYIKÇIOĞLU yönetiminde hazırlanan TELEFONLA UZAKTAN KONTROL DEVRESĐ başlıklı lisans bitirme projesi tarafımızdan incelenmiş, kapsamı ve niteliği açısından bir Lisans Bitirme Projesi olarak kabul edilmiştir. Danışman : Prof. Dr. Temel KAYIKÇIOĞLU.. Jüri Üyesi 1 : Doç. Dr. Ali GANGAL Jüri Üyesi 2 : Yrd. Doç. Dr. Gökçe HACIOĞLU Bölüm Başkanı : Prof. Dr. Đsmail. H. ALTAŞ iii

4 ÖNSÖZ Bu kılavuzun ilk taslaklarının hazırlanmasında yoğun çalışma temposuna rağmen proje boyunca bütün sorunlarımla yakından ilgilenen ve kılavuzun son halini almasında yol gösterici olan kıymetli hocam Sayın Prof. Dr. Temel KAYIKÇIOĞLU na şükranlarımı sunmak istiyorum. Bu çalışmayı destekleyen Karadeniz Teknik Üniversitesi Rektörlüğü ne Mühendislik Fakültesi Dekanlığına ve Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölüm Başkanlığına içten teşekkürlerimi sunarım. Her şeyden öte, eğitimim süresince bana her konuda tam destek veren aileme ve bana hayatlarıyla örnek olan tüm hocalarıma saygı ve sevgilerimi sunarım. Mayıs, 2013 Mehmet BĐÇĐCĐ v

5 ĐÇĐNDEKĐLER Lisans Bitirme Projesi Onay Formu Önsöz Đçindekiler Özet Şekillerin Dizini Çizelgelerin Dizini Semboller ve Kısaltmalar iii v vii ix xi xiii xv 1. Giriş 1 2. Teorik Alt yapı Telefon ile Uzaktan Denetim Uzaktan Denetim Sisteminin Özellikleri Güvenilirlik Geri Bildirim Telefon Hattının Çalışması DTMF Tanımı Ve Özellikleri CM 8870 DTMF Ton Çeviricisi Özellikleri Filtre Katı DTMF Saat Devresi Kod Çözücü Katı Yönlendirme Devresi 9 3. Tasarım Telefonla Uzaktan Kontrol Tasarım Devresi Tasarım Devresi Blok Şeması DTMF Alıcı Devresi Besleme Katı Kontrol Devresi Ring Detektörü Devresi Yalıtım Transformatörü Kontrol Devresi Komut Yazılımları 17 vii

6 PIC 16F877 Mikro Denetleyicinin Komut Dizilimi PIC 16F84 Mikro Denetleyicinin Komut Dizilimi Devrelerin Baskı Devresi Cihaz Kutusunun Tasarımı Simülasyon Çalışmaları Sonuçlar Yorumlar ve Değerlendirmeler Problemin Tanımı ve Varılmak Đstenilen Hedef Çalışma Takvimi Başarı Ölçütleri Standartlar ve Kısıtlar Malzeme Teçhizat Olanakları 38 Kaynaklar 39 Ekler 40 Özgeçmiş EK 1 EK 2 EK 3 viii

7 ÖZET Bu çalışmada evde veya işyerinde bulunan Elektrikli veya Elektromekanik cihaz ve sistemlerinin, herhangi bir yerden telefon hatları üzerinden kontrolünün yapılması sağlanmıştır. Đstenilen yerden ev veya işyeri aranarak telefon tuşlarından verilen komutlarla cihaz ve sistemlerin açma ve kapama şeklinde uzaktan kontrol işlemi gerçekleştirmektedir. Kontrol edilmesi istenilen yerde verilen komutları işleme koymak için Telefon setine paralel bağlanan bir kontrol ünitesi düşünülmüştür. Bu doğrultuda tasarımı gerçekleştirilmiştir. ix

8 ŞEKĐLLERĐN LĐSTESĐ Şekil 1 Şekil 2 Şekil 3 Şekil 4 Şekil 5 Şekil 6 Şekil 7 Şekil 8 Şekil 9 Şekil 10 Şekil 11 Şekil 12. Şekil 13 Şekil 14 Şekil 15 Şekil 16 Şekil 17 Şekil 18 Şekil 19 Şekil 20 Şekil 21 Şekil 22 : CM8870 DTMF Çeviricinin Đç Yapısı : CM8870 DTMF Tüm Devre Görünümü : Yüksek ve Alçak Frekansların Ayrımı : Kontrol devresinin blok şeması : DTMF Alıcı Devresi : Beş volt ve on iki voltluk besleme devresi : PIC 16F877 Kullanılarak Yapılan Kontrol Devresi : Ring Detektörü Devresi : Yalıtım Trafosu : Birinci baskı devrenin üstten görünüşü : Đkinci baskı devrenin üstten görünüşü : Birinci baskı devrenin lehim yüzeyleri ile üstten görünüşü : Đkinci baskı devrenin lehim yüzeyleri ile üstten görünüşü : Birinci baskı devrenin ışığa tutularak görünüşü : Đkinci baskı devrenin ışığa tutularak görünüşü : Birinci baskı devrenin alttan görünü : Đkinci baskı devrenin alttan görünüşü : Kutunun üstten ölçülendirilmesi : Kutunun önden görünüşü : Kutunun arkadan görünüşü : Kontrol devresi simülasyonu : Besleme devresi simülasyonu xi

9 ÇĐZELGELERĐN LĐSTESĐ Çizelge 1 Çizelge 2 Çizelge 3 : DTMF kodlayıcıda kullanılan frekanslar : Çalışma takvimi : Malzeme listesi xiii

10 SEMBOLLER VE KISALTMALAR DC AC VDC ADC ma A Hz MHz Ω KΩ mv V W nf : Doğru Akım : Alternatif Akım : Doğru akım gerilimi : Alternatif akım gerilimi : Mili Amper : Amper : Herz : Mega Herz : Ohm : Kilo Ohm : Mili Volt : Volt : Watt : Nano Farad µf : Mikro Farad mm RL C TR T R : Mili metre : Röle : Kondansatör : Transformatör : Transistör : Direnç xv

11 POT D X LED LCD PIC DTMF : Potansiyel metre : Diyot : Kristal : Işık yayan Diyot : Likit Kristal Ekran : Çevrebilim Arayüz Denetleyicisi : Çift Tonlu Çoklu Frekans Kodlama Sistemi xvi

12 1. GĐRĐŞ Günümüzde akıllı evler için tasarlanan ev otomasyon ürünleri hızla yaygınlaşmaktadır. Daha güvenliğe konforlu bir yaşam sağlayan bu ürünler sayesinde, dünyanın herhangi bir yerinden evdeki cihazlara kumanda etmek mümkün olabiliyor. Telefon şebekesi aracılığıyla evdeki lamba, kombi, fırın, klima, bilgisayar, çamaşır makinesi gibi cihazlar uzaktan rahatlıkla çalıştırılabiliyor. Kontrol edilmesi istenilen cihazlar için telefon setine paralel bağlanan bir kontrol ünitesi yapılarak cihazın kontrolü sağlanacaktır. Cihazın çalışması şu şekildedir; Dışarıdan sistemi çalıştırmak için telefon aranmaktadır. Telefon sekiz defa çaldıktan sonra cihaz kendiliğinden devreye giriyor ve kullanıcının şifreyi girmesi beklemektedir. Kullanıcı belli bir süre içerisinde şifreyi girmez ise devre kendiliğinden kapanmaktadır. Kullanıcı tarafından şifre doğru girilmişse çalıştırmak istediği cihazın açma kodunu veya cihaz çalışıyorsa kapatma kodunu girerek cihaza bağlanan sistemler kontrol edilmektedir. Sistemden çıkmak istendiğinde * tuşuna basılması yeterlidir. Kullanıcı sistem açıldıktan belli bir süre içinde komut girilmez ise sistem kendiliğinden kapanmaktadır. Bu bekleme zamanı 15 saniye olarak tanımlanmıştır. Kontrol devresi, çıkışında 4 adet cihaz kontrol edecek Şekilde oluşturulmuştur. Đstenilirse daha da arttırılabilir. Devre evdeki telefon hattına paralel bağlanarak çalışmaktadır. 1

13 2. TEORĐK ALT YAPI 2.1. Telefon Đle Uzaktan Denetim Bu tür sistemler kullanılacak cihaza bağlanacak bir telefon ile cihazın uzaktan denetimini mümkün kılmaktadır. Uzaktan denetim amacıyla oluşturulan sistem, sabit telefon hatlarına paralel bağlanmaktadır. Denetimin her aşaması telefon hattı üzerinden olmaktadır. Elektronik telefonların kullanımının yaygınlaşması nedeniyle bu çalışmalar, telefon tuşlarının farklı frekanslarda olmasından dolayı bu frekansları kullanarak gerçekleşmektedir. Bu amaçla gerçekleştirilen bir sistemin çalışması şu şekildedir; kullanıcı herhangi bir telefondan denetlemek istediği sisteme bağlı olan telefonu aramaktadır. Telefon zili çalma sayısı, çeşitli devreler aracılığıyla sayılarak telefonun açılması sağlanıyor. Telefon açıldıktan sonra, kullanıcı sistem şifresini girer, denetim işlemi başlar. Kullanıcı, önceden belirlenen tuşları girerek, cihaz ve sistem denetimini yapmaktadır Uzaktan Denetim Sistemlerinin Özellikleri Güvenilirlik Uzaktan denetim sistemlerinde bulunması gereken özelliklerin başında güvenilirlik gelmektedir. Kullanıcı uzaktan denetim işlemi esnasında cihaz veya sistemin yanında değildir. Bu nedenle cihaz ve sisteme uzaktan gönderdiği komutların yerine getirilip getirilmediğini göremez. Bu nedenle kullanıcı gönderdiği komutun yerine getirildiğinden emin olmalıdır Geri bildirim Sistemlerin güvenilirliğinin yanında geri bildirimli olması da oldukça önemlidir. Kullanıcının cihaz veya sisteme komut göndermesinin ardından gönderdiği komutun yerine getirilip getirilmediğini bilmesi denetim sistemine oldukça önemli bir üstünlük kazandırmaktadır. Bu sayede kullanıcı cihaz veya sistemin durumundan emin olabilecektir. 2

14 Günümüze kadar gerçekleştirilen bazı sistemlerde geri bildirim özelliği bulunmamakla birlikte bazı sistemlerde geri bildirim komutun yerine getirilmesiyle duyulan sinyal sesleriyle sağlanmıştır[1] Telefon Hattının Çalışması Telefon hattı iki telden oluşur. Bunlar TIP ve RING dir. Bu iki tel üzerinde iki farklı DC gerilim bulunur. Bu farklı gerilimler sayede hat dengeli bir hat özelliği gösterir. Şase nedeniyle meydana gelecek olan gürültü ve zayıflamalar en az seviyede tutulmuş olacaktır. Bir telefon setinin empedansı DC 200 ve AC 600 ohm dur. Telefon kapalı olduğu zaman zil devresi bir kondansatör yardımıyla hatta bağlanır. DC hat akımı en az 20 ma en fazla 120 ma seviyesindedir. Telefon çalma zili Volt, 25 Hz alternatif bir sinyal üretir. Telefon ON-HOOK konumunda hatta -48 Voltluk DC gerilim mevcuttur ve hattan akım akmaz. Telefon OFF-HOOK yapıldığında hat voltajı telefonun Ω civarında olan DC empedansı üzerinde akan ma akım dolayısı ile 6-10 V DC seviyeye düşer[4]. Telefon hattında (-48V) kullanılmasının nedeni ise, çok uzak noktalarla güvenli bir şekilde veri alış verişi yapabilmek için (-48) V yeterli bir gerilim seviyesi olarak uygun görülmüştür[2] DTMF Tanımı ve Özellikleri DTMF, Çift Tonlu Çoklu Frekans Kodlama Sistemi anlamına gelmektedir. DTMF esas olarak Amerikan ordusu için Bell telefon laboratuarlarında geliştirilmiş bir kodlama sistemidir. DTMF kodlama sistemi son yıllarda radyo amatörlüğünde çokça kullanılmaktadır. Telsiz cihazlarının hemen hepsinde, DTMF sinyallerini yollamaya ve almaya yarayan modüller ile tuş takımı bulunmaktadır. Bunun sayesinde telsiz yardımıyla DTMF kodlu mesajlar, çağrı kodları yollamak; uzaktan kumanda amaçlı rölelerin kontrolü gibi isler gerçekleşebilmektedir[3]. 3

15 Sayısal haberleşmede gereken işaret, analog işaretlerden sayısal işaretlere dönüştürülmüş işarettir. Sayısal haberleşme sistemlerinde sisteme uygulanan bilgiler kesinlikle sayısal olmalıdır. Telefonlarda üretilen darbeler çevrilen rakamlara göre belirlenir ve sayısal santrale uygulanmadan önce sayısal işarete dönüştürülür. Yapılan telefonla uzaktan kontrol sisteminde de DTMF olarak CM 8870 Ton Çevirici kullanılmıştır CM 8870 DTMF Ton Çeviricisi Özellikleri CM 8870C/CM8870C1, bir dijital kod çözücü, bir bant bölücü ve birde filtrenin bir araya gelmesiyle oluşan bir DTMF alıcısıdır. DTMF alıcısının içyapısı Şekil 1 de verilmiştir. Şekilde verilen giriş sinyalinin filtreleme işleminden sonra sayısal işarete dönüştürülmesi ve en sonunda gerekli kodlamalar yapılarak çıkışa aktarılmıştır. Şekil 1. CM8870 DTMF çeviricinin içyapısı 4

16 En önemli özellikleri; Az enerji harcaması Küçük hacimli olması Yüksek performanslı olmasıdır. Girişindeki kapasite tekniği ile oluşturulan frekanslarla kod çözücü bölümü dört bitlik kodla 16 değişik DTMF tonunu çözecek biçimde yapılmıştır. Bu kısımda sayısal sayma tekniği ile alınan tonların çıkıştaki uygun kodlarla girmeden önce frekans ve süreleri kontrol edilir. Şekil 2 de de 8870 entegresinin görünüşüdür. Bu entegrede numaralı bacaklar çıkış uçlarıdır ve çözülen kodu aktarmaktadır. Şekil 2. CM8870 DTMF tüm devre görünümü Filtre Katı Aşağıdaki Şekil 3 de görüldüğü gibi alçak ve yüksek frekansların ayrılma işleminin yapılışı şu şekilde meydana gelir. 5

17 Uygulanan DTMF işareti iki adet 6. dereceden bant geçiren filtrenin girişine gelir. Bu filtrelerin bant genişlikleri alçak ve yüksek frekans gruplarına uygundur. Burada yüksek kazançlı karıştırıcı devreler yardımıyla istenmeyen alçak seviyeli işaretlerin seçilmemesi önemlidir.( Hz arası). Her bir filtrenin çıkışını birinci dereceden anahtarlı kapasite filtreler takip eder. Bu filtre işaretlerdeki dalgalanmayı yok eder. Karıştırıcı çıkışları, giren DTMF işaretlerine bağlı olarak görev yapar[4] ZAYIFLAMA (db) K X Y A B C D 1K E F G H FREKANS (Hz) Şekil 3. Yüksek ve alçak frekansların ayrımı DTMF Saat Devresi Dâhili saat devresi 3, MHz bir kristal osilatörün bağlanmasıyla oluşturulmuştur. CM8870 entegresinin girişine bir telefon hattı bağlanmış ve entegrenin Q1, Q2, Q3 ve Q4 çıkışları mikro işlemcinin RA0, RA1, RA2 VE RA3 girişlerine bağlanmıştır. Telefonlarda kullanılan ondalık sayılar belirlenen iki frekansın toplamı şeklinde ikili sayılara dönüştürülür. DTMF sisteminde kullanıcılar tarafından girilen bu tuş bilgileri karşı 6

18 tarafa belirli frekansların toplanması ile gönderilir. Böylelikle yerinin hat boyunca yeri belli olur. DTMF sinyali 697 Hz ile 1633 Hz arasındaki frekansı kullanılır. Yani kullanılan her rakam (bu iki frekans arasında olmak şartıyla) biri alçak diğeri yüksek iki frekansın kombinasyonlarından elde edilir. Çizelge l de bu frekansların toplamından elde edilen rakamlar ve işaretler verilmiştir. Çizelge 1. DTMF kodlayıcıda kullanılan frekanslar F Hz DÜŞÜK F Hz YÜKSEK NO Q4 Q3 Q2 Q * # A B C D

19 Kod Çözücü Katı Filtre katlarının arkasından DTMF frekanslarına karşılık olan tonları belirlemek için kod çözücü kısmı bulunur. Burada sayısal toplama tekniği ile gelen işaretlerin DTMF frekansıyla uygun olup olmadığını kontrol eder ve herhangi bir yanlış işaret ile tonların karışmasını ve kopyalanmasına engel olur. Detektör her iki tonun varlığını da onaylayınca kontrol devresinin çıkış katı faal duruma geçer ama işaretteki herhangi bir kayıp yâda eksiklik kontrol devresinin çalışır hale gelmemesine neden olur[4] Yönlendirme Devresi Kod çözücü katında çözülmüş olan DTMF işaretleri, alıcı tarafından kontrol edilir. Bu kontrol işlemi kontrol devresi ile sürülen, harici bir RC zaman sabiti ile gerçekleştirilir. Kontrol devresi lojik bir ise, eşik gerilimi ile kondansatörün boşalma süresince lojik 1 değerinde kalır. Bu süre, T (GTP) onaylama süresi kadarsa alınan DTMF işaretleri kaydedilir ve dört bitlik kodlar halinde çıkışa aktarılır[4]. 8

20 3. TASARIM 3.1. Telefonla Uzaktan Kontrol Devresi Kontrol Devresi Blok Şeması Aşağıdaki Şekil 4 de yapılan kontrol cihaz sisteminde kullanılan devrelerin blok diyagramı verilmiştir. Şekil 4. Kontrol devresinin blok şeması 9

21 DTMF Alıcı Devresi Aşağıdaki Şekil 5 de CM8870 entegresinin telefon hattına paralel olarak bağlanması gösterilmiştir. Telefon hattı 8 defa çaldıktan sonra PIC 16F877 mikro denetleyicisinin RD6 çıkış ucu +5 Volt değerine gelmektedir. RD6 ucunun +5 Volt değerine gelmesiyle birlikte DTMF kod çözücü devresindeki RL1 aktif konumuna geçiyor. Rölenin aktif olmasıyla 1KΩ değerindeki direnç hattı açmak için gerekli akımı çekip telefon hattını açılması sağlıyor. Şekil 5. DTMF alıcı devresi Telefon hattından gelen sinyaller kondansatör ve direnç üzerinden CM 8870 entegresinin 1 ve 2 uçlarına bağlanmıştır. Bu girişten gelen sinyaller entegrenin içinde bulunan fark 10

22 yükseltici uygulanıyor. Bu fark yükselticin kazancını ise entegrenin 3, 4 numaralı bacaklarına bağlanan dirençler, belirlenmektedir. 3, MHz lik kristal osilatörü entegrenin 7, 8 numaralı bacaklarına bağlanmıştır. 11, 12, 13, 14 numaralı uçları ise çıkışlar için kullanıldı Besleme Katı Tasarlanan devrenin beslemelerini sağalmak için 5 Volt ve 12 Voltluk gerilimlere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu gerilimleri sağlayabilmek için aşağıdaki Şekil 6 daki devre tasarlanmıştır. Bu tasarlanan devre devreyi beslemek için kullanılmıştır. Devrede 2X9 Volt ve 2 W lık bir transformatör kullanılmıştır. Şekil 6. Beş volt ve on iki voltluk besleme devresi Bu devre yapılan deneyler sonucunda trafodan 43,6 ma lik bir akım çekmektedir. Bundan dolayı devrede 50 ma lik bir sigorta kullanılmıştır. 11

23 Devrelerin çalışması için gerekli olan 5 Voltu LM7805, 12 Voltu LM7812 kullanarak sağlanmıştır. Transformatörden çıkan AC gerilimi, DC gerilime çevirmek için köprü tipi doğrultma devresi kullanılmıştır. Daha sonra doğrultulan gerilimi filtreleyerek DC bir gerilim elde edilmiştir Kontrol Devresi Tasarlanan telefonla uzaktan kontrol devresinde 16F877 mikro denetleyicisi kullanılacaktır. Bu entegrenin kullanmasının amacı; Giriş ve çıkış portlarının çok olması Hafızasının fazla olmasıdır. Bu sistemde çıkışa bağlanan cihazların kontrolü, CM8870 DTMF entegresinden gelen 4 bitlik sinyalinin PIC 16F877 entegresinde kullanılmasıyla cihazlar kontrol edilecektir. 4 bitlik bilgi sinyali Şekil 7 deki devredeki 16F877 mikro işlemcinin giriş bacaklarına geliyor. Gelen bilgiler durumuna göre mikro işlemci yüklenen programa göre gerekli işlemleri yaparak çıkıştaki cihazları kontrol edilmektedir. Tasarlanan devrede bulunan PIC 16F84 mikro işlemcisi ise PIC 16F877 entegresine 15 saniye bilgi işareti gelmediği zaman sistemi kapatması için geçecek zamanı ayarlamak için kullanılmıştır. Bu zamanlama PIC 16F877 mikro işlemcisi üzerinden de yapılabilmektedir. Fakat bu işlem yapıldığında mikro işlemcinin çalışma hızı düşecek ve girişten girilen bilgilerinin anlaşılmaması gibi olumsuzluklar meydana gelecektir. Bu yüzden PIC 16F84 entegresi kullanılmıştır. Bu sayede sistem daha hızlı ve daha güvenilir bir şekilde çalışmaktadır. Telefon hattının çalmaya başladığında LCD üzerinde kaç kere çaldığı yazmaktadır ve bu sayı 8 olduğunda PIC 16F877 entegresi telefon hattını açmaktadır. Telefon hattı açıldıktan sonra sistem kullanıcıdan şifreyi girmesini bekliyor. Sistemimizdeki şifre 2005 olarak programda belirlendi. Đsteğe bağlı olarak bu şifre değiştirmek mümkündür. Şifre konulmasının nedeni telefonu her kişinin işlem yapmasını önlemek amaçlıdır. Eğer şifre yanlış girilirse LCD ekranda şifreyi yanlış girdiniz yazısı çıkmaktadır ve kullanıcının yeniden şifre girmesi gerekmektedir. Şifre doğru girildikten sonra çıkışlardaki çalıştırılmak 12

24 istenen cihazın kodu ya da kapatılmak isteniyorsa, kapatılmak istenen cihazın kodu girilmesi yeterlidir. # tuşuna basıldığında ise çalışan tüm cihazlar kapatılmaktadır. Gerekli işlemleri yaptıktan sonra sistemden çıkmak için * tuşuna basılması yeterlidir. Sistemin devreye girmesinden 15 saniye sonra herhangi bir işlem yapılmaz ise telefon hattı otomatik olarak kesilmektedir. Şekil 7. PIC 16F877 kullanılarak yapılan kontrol devresi 13

25 Ring Detektörü Devresi Şekil 8. Ring detektörü devresi Yukarıdaki Şekil 8 de telefonun kaç kez çaldığını belirlemek için kullanılmıştır. Telefon hattına çağrı gelmemesi durumunda telefon hattındaki DC gerilim kondansatör tarafından filtrelenmektedir. Bu durumda ring detektörü devresindeki D1 ve D2 diyotları üzerinde 0 Voltluk bir gerilim değeri bulunur, bu değer ring detektörü devresinde bulunan 4N39 (opto-coupler) entegresini çalıştıramaz. Telefon hattından çağrı gelmesi ile birlikte telefon hattında 52 Volt DC ve 47 Volt AC gerilim oluşacaktır. 52 Volt DC gerilim C1 kondansatörü tarafından filtrelenecek, 47 volt AC gerilim filtrelenmez kondansatör kısa devre gibi davranır bunun sonucunda 1N4148 diyotlarının üstünde 1,2 Voltluk bir AC gerilim oluşacak, bu gerilim 4N39 (opto-coupler) entegresinin çalışmasını sağlamaktadır. 14

26 4N39 (opto-coupler) telefon hattından her çağrı gelişinde aktif duruma geçiyor. 4N39 (opto-coupler) çalışması şöyledir; D1 ve D2 diyotları üzerinde oluşan 1,2 Voltluk gerilim 4N39 (opto-coupler) içindeki diyotu iletime geçirir. Bu diyotun iletime geçmesi ile birlikte 4N39 içerisindeki tristör tetiklenmektedir. Tristör üzerinden besleme trafosundan gelen 9 Voltluk gerilim geçmeye başlar. Bu 9 Voltluk AC gerilim köprü tipi doğrultma yöntemiyle doğrultularak DC gerilime çevrilmektedir. DC gerilim röleyi çalıştırmaktadır. Telefon hattında her çağrı gelişinde röle aktif olacak ve PIC16F877 entegresinin RC0 pinine 5 Voltluk bir gerilim göndermektedir. 5 Voltluk DC gerilim 8 defa gönderildikten sonra telefonun açılması sağlanıyor Yalıtım Transformatörü Telefon hattına bağlantıda yalıtım transformatörü kullanılmıştır. Bu transformatörü kullanmanın nedeni; Empedansı ayarlamak Đstenmeyen gürültüyü engellemek içindir. Böylelikle telefon hattı ile devre arasında oluşabilecek uyumsuzluklar ve telefon hattından gelebilecek yüksek gerilimden DTMF çivirici devresi korumaktadır. Şekil 9 daki devrede 1:1 transformatör kullanılmıştır. Bu transformatörün girişinden verilen gerilim çıkışından hiçbir yükseltmeye uğramadan tekrar elde edilir[5]. Şekil 9. Yalıtım trafosu 15

27 3.2. Kontrol Devresi Komut Yazılımları Şekil 7 deki devrede 16F877 ve 16F84 mikro denetleyicisini programlamak için, Microchip ve Unicom firmasının mikro denetleyiciler için geliştirmiş olduğu ücretsiz, yüksek seviyeli ve açık kaynak koduna sahip bir derleyici olan JAL programını kullanılmıştır[6] PIC 16F877 Mikro Denetleyicisinin Komut Dizilimi include 16f877_4 include jlib include dtmf include hd Telefonla cihaz kontrolü algılama ünitesi disable_a_d_functions port_c_direction = 0x0F port_d_direction = all_output var byte dt, x = 0, y = 0, e = 0, k = 0, p = 0, w = 0, t = 0, s = 0 port_b = 0 port_c = 0 port_d = 0 hd44780_clear delay_1s forever loop if p == 0 & x!= 4 & s == 1 then hd44780_line1 hd44780 = "-" hd44780 = ">" hd44780 = "S" hd44780 = "i" hd44780 = "f" hd44780 = "r" 16

28 hd44780 = "e" hd44780 = " " hd44780 = "G" hd44780 = "i" hd44780 = "r" hd44780 = "i" hd44780 = "n" hd44780 = "i" hd44780 = "z" hd44780_line2 hd44780 = "-" hd44780 = ">" end if if p == 4 & x!= 4 then delay_10ms ( 20 ) hd44780_clear hd44780_line1 hd44780 = "!" hd44780 = " " hd44780 = "S" hd44780 = "i" hd44780 = "f" hd44780 = "r" hd44780 = "e" hd44780 = " " hd44780 = "y" hd44780 = "a" hd44780 = "n" hd44780 = "l" hd44780 = "i" hd44780 = "s" delay_10ms ( 20 ) hd44780_clear p = 0 end if if p == 4 & x == 4 then delay_10ms ( 20 ) hd44780_clear hd44780_line1 17

29 hd44780 = "-" hd44780 = ">" hd44780 = "S" hd44780 = "i" hd44780 = "f" hd44780 = "r" hd44780 = "e" hd44780 = " " hd44780 = "D" hd44780 = "o" hd44780 = "g" hd44780 = "r" hd44780 = "u" delay_10ms ( 20 ) hd44780_clear p = 0 end if if p == 0 & x == 4 then hd44780_line1 hd44780 = "-" hd44780 = ">" hd44780 = "K" hd44780 = "o" hd44780 = "d" hd44780 = "u" hd44780 = " " hd44780 = "G" hd44780 = "i" hd44780 = "r" hd44780 = "i" hd44780 = "n" hd44780 = "i" hd44780 = "z" hd44780_line2 w = 1 18

30 end if if dtmf_oku ( dt ) then t = 1 if x == 0 & dt == "2" then x = x + 1 elsif x == 1 & dt == "0" then x = x + 1 elsif x == 2 & dt == "0" then x = x + 1 elsif x == 3 & dt == "5" then x = x + 1 elsif x == 4 & dt == "1" then pin_c4 = high elsif x == 4 & dt == "2" then pin_c5 = high elsif x == 4 & dt == "3" then pin_c6 = high elsif x == 4 & dt == "4" then pin_c7 = high elsif x == 4 & dt == "5" then pin_c4 = low elsif x == 4 & dt == "6" then pin_c5 = low elsif x == 4 & dt == "7" then pin_c6 = low elsif x == 4 & dt == "8" then pin_c7 = low elsif x == 4 then delay_10ms ( 30 ) else x = 0 end if hd44780 = dt if w == 0 then p = p + 1 end if if x == 3 & dt == "8" then delay_10ms ( 20 ) hd44780_clear end if if x == 4 & dt == "*" then pin_d2 = low pin_d6 = low pin_d7 = low delay_10ms ( 20 ) hd44780_clear hd44780_line1 hd44780 = "-" hd44780 = ">" hd44780 = "S" hd44780 = "i" hd44780 = "s" hd44780 = "t" hd44780 = "e" 19

31 hd44780 = "m" hd44780 = "d" hd44780 = "e" hd44780 = "n" hd44780_line2 hd44780 = "C" hd44780 = "i" hd44780 = "k" hd44780 = "t" hd44780 = "i" hd44780 = "n" hd44780 = "i" hd44780 = "z" delay_10ms ( 20 ) hd44780_clear p = 0 x = 0 w = 0 y = 0 end if if x == 4 & dt == "#" then pin_c4 = low pin_c5 = low pin_c6 = low pin_c7 = low delay_10ms ( 20 ) hd44780_clear hd44780_line1 hd44780 = "-" hd44780 = ">" hd44780 = "C" hd44780 = "i" hd44780 = "h" hd44780 = "a" hd44780 = "z" hd44780 = "l" hd44780 = "a" hd44780 = "r" hd44780_line2 hd44780 = "K" hd44780 = "a" 20

32 hd44780 = "p" hd44780 = "a" hd44780 = "t" hd44780 = "i" hd44780 = "l" hd44780 = "d" hd44780 = "i" delay_10ms ( 20 ) hd44780_clear end if while dtmf_std_pin == high loop end loop end if if pin_c0 then if pin_c0 == high & y!= 8 then y = y + 1 delay 10ms ( 20 ) end if while pin_c0 == high loop end loop end if if s == 0 then hd44780_line1 hd44780 = "-" hd44780 = ">" hd44780 = "S" hd44780 = "i" hd44780 = "s" hd44780 = "t" hd44780 = "e" hd44780 = "m" hd44780 = " " hd44780 = "K" hd44780 = "a" hd44780 = "p" hd44780 = "a" hd44780 = "l" hd44780 = "i" hd44780_line2 21

33 hd44780 = "-" hd44780 = ">" print_decimal_1 ( hd44780, y ) if y == 8 then s = 1 delay_10ms ( 20 ) hd44780_clear end if end if Telefonun 8 kez çaldıktan sonra 15 saniye içinde hiçbir işlem yapılmazsa kapatılmasını sağlar... if y == 8 & y!= k then pin_d2 = high pin_d6 = high pin_d7 = high k = y pin_d1 = high delay_10ms ( 100 ) pin_d1 = low end if if pin_c1 == high & x == 0 then hd44780_clear pin_d2 = low pin_d6 = low pin_d7 = low y = 0 x = 0 k = 0 hd44780_clear p = 0 w = 0 s = 0 end if -- Diğer entegrenin b0 çıkışı telefonu kapatır if pin_c1 == high then y = 0 end if Telefonun 8 den az çalması durumunda çalma sayısını sıfırlar... if y!= 0 & y!= 8 & y!= e then e = y pin_d0 = high pin_d3 = high delay_10ms ( 10 ) pin_d3 = low pin_d0 = low end if if pin_c2 == high & y!= 0 & y!= 8 then hd44780_clear pin_d4 = high delay_10ms ( 30 ) pin_d4 = low y = 0 x = 0 e = 0 hd44780_clear p = 0 w = 0 s = 0 end if Đşlem yoksa if t == 1 then pin_d5 = high delay_10ms ( 30 ) pin_d5 = low t = 0 end if if pin_c3 == high then hd44780_clear pin_d2 = low pin_d6 = low pin_d7 = low x = 0 y = 0 hd44780_clear p = 0 w = 0 s = 0 end if end loop 22

34 PIC 16F84 Mikro Denetleyicisinin Komut Dizilimi include 16f84_4 include jlib kontrol ünitesi port_a_direction = all_input port_b_direction = all_output var byte x = 0, y = 0, m = 0, z = 0, n = 0, t = 0 port_b = 0 delay_1s forever loop if pin_a1 == high then m = 1 z = 0 elsif pin_a0 == high then x = 1 y = 0 m = 0 z = 0 elsif pin_a2 == high then n = 1 t = 0 m = 0 z = 0 x = 0 y = 0 end if if x == 1 & y!= 150 then pin_b4 = high delay_100ms pin_b4 = low y = y + 1 end if if y == 150 then pin_b0 = high delay_10ms ( 50 ) pin_b0 = low x = 0 y = 0 end if if m == 1 & z!= 150 then pin_b3 = high delay_100ms pin_b3 = low z = z + 1 end if if z == 150 then pin_b1 = high delay_10ms ( 50 ) pin_b1 = low m = 0 z = 0 end if if n == 1 & t!= 150 then pin_b5 = high delay_100ms pin_b5 = low t = t + 1 end if if t == 150 then pin_b2 = high delay_10ms ( 50 ) pin_b2 = low n = 0 t = 0 end if end loop Programlar JAL programı kullanılarak yazıldı. Yazılan program JAL programında derlendikten sonra, asm ve hex uzantılı iki tane dosya meydana getirildi. Mikro denetleyicilere hex uzantılı dosya yüklendi. 23

35 3.3. Devrelerin Baskı Devreleri Baskı devre kurallarına uyularak sistem iki ayrı baskı devrede birleştirilmiştir. Aşağıdaki Şekil 10 de kontrol devresi, ring detektör katı, DTMF alıcı devresi ve yalıtım katından oluşan 1. Baskı devrenin üstten görünüşü verilmiştir. Şekil 10. Birinci baskı devrenin üstten görünüşü 24

36 Aşağıdaki Şekil 11 de besleme katı ve çıkış katı olarak yapılmış olan 2. Baskı devrenin üstten görünümü verilmiştir. Şekil 11. Đkinci baskı devrenin üstten görünüşü 25

37 Aşağıdaki Şekil 12 de birinci baskı devrenin lehim yüzeyleri ile üstten görünüşü verilmiştir. Şekil 12. Birinci baskı devrenin lehim yüzeyleri ile üstten görünüşü 26

38 Aşağıdaki Şekil 13 de ikinci baskı devrenin lehim yüzeyleri ile üstten görünüşü verilmiştir. Şekil 13. Đkinci baskı devrenin lehim yüzeyleri ile üstten görünüşü 27

39 Aşağıdaki Şekil 14 de birinci baskı devrenin ışığa tutularak görünüşü verilmiştir. Şekil 14. Birinci baskı devrenin ışığa tutularak görünüşü 28

40 Aşağıdaki Şekil 15 de ikinci baskı devrenin ışığa tutularak görünüşü verilmiştir. Şekil 15. Đkinci baskı devrenin ışığa tutularak görünüşü 29

41 Aşağıdaki Şekil 16 da birinci baskı devrenin alttan görünüşü verilmiştir. Görüldüğü gibi Şekil 16 da baskı devrenin yolları ayrıntılı olarak görülmektedir. Şekil 16. Birinci baskı devrenin alttan görünü 30

42 Aşağıdaki Şekil 17 de ikinci baskı devrenin alttan görünüşü verilmiştir. Görüldüğü gibi Şekil 17 de baskı devrenin yolları ayrıntılı olarak görülmektedir. Şekil 17. Đkinci baskı devrenin alttan görünüşü 31

43 3.4. Cihazın Kutusunun Tasarımı Tasarımı ve montajı yapılan baskı devreler ölçüldükten sonra ona uygun olarak kutu tasarımının üsten görünüşü ve ölçeklendirilmesi Şekil 18 de gösterilmiştir. 65,09 mm 173 mm 110 mm 65,04 mm Şekil 18. Kutunun üstten ölçülendirilmesi Cihaz kutusunun tasarımı yapılırken ön tarafta telefon hattı girişi, LCD ekran ve verinin geldiğini gösteren üç adet LED yerleştirilmiştir. Aşağıda Şekil 19 da da kutunun önden görünüşü gösterilmektedir. 32

44 Şekil 19. Kutunun önden görünüşü Cihaz kutusunun arka tarafına ise Şekil 20 de görüldüğü gibi, çıkışlar, açma ve kapama anahtarı 220V şebeke girişi, çıkışların aktif olduğunu gösteren led diyotlar ve sigorta kutusu gösterilmektedir. Şekil 20. Kutunun arkadan görünüşü 33

45 4. SĐMÜLASYON ÇALIŞMALARI Proteus programında simülasyon çalışmaları yapılmıştır. Aşağıdaki Şekil 21 de kontrol devresinin tuşlar ile kontrolünün yapıldığı simülasyonu görünmektedir U2 OSC1/CLKIN OSC2/CLKOUT MCLR PIC16F84A RB0/INT RB1 RB2 RB3 RB4 RB5 RB6 RB7 RA0 RA1 RA2 RA3 RA4/T0CKI A B D4 D5 D6 LED-RED LED-GREEN LED-BLUE = 0 C C ON D U1 X1 X2 X3 X4 Y1 Y2 Y3 Y4 MM74C922 KBM OSC DA OE A B C D U3 OSC1/CLKIN OSC2/CLKOUT MCLR/Vpp/THV RA0/AN0 RA1/AN1 RA2/AN2/VREF- RA3/AN3/VREF+ RA4/T0CKI RA5/AN4/SS RE0/AN5/RD RE1/AN6/WR RE2/AN7/CS PIC16F877 RB0/INT RB1 RB2 RB3/PGM RB4 RB5 RB6/PGC RB7/PGD RC0/T1OSO/T1CKI RC1/T1OSI/CCP2 RC2/CCP1 RC3/SCK/SCL RC4/SDI/SDA RC5/SDO RC6/TX/CK RC7/RX/DT RD0/PSP0 RD1/PSP1 RD2/PSP2 RD3/PSP3 RD4/PSP4 RD5/PSP5 RD6/PSP6 RD7/PSP D12 D11 LED-GREEN LED-GREEN D1 D2 D3 LED-RED LED-GREEN LED-BLUE R1 10k D7 D8 D9 D10 LED-GREEN LED-GREEN LED-GREEN LED-GREEN VSS VDD VEE RS RW E D0 D1 D2 D3 D4 D5 D6 D7 LCD1 LM016L Şekil 21. Kontrol devresi simülasyonu 34

46 Aşağıdaki Şekil 22 de devrede kullanılan 5V ve 12V besleme devrelerinin simülasyonları görünmektedir. Şekil 22. Besleme devresi simülasyonu 35

47 5. SONUÇLAR Bu tez çalışmasında ev ve işyerindeki sistem ve cihazların uzaktan kontrolü üzerinde bir çalışma yapılmıştır. Kontrolü sağlamak için, ulaşımı günümüzde hemen hemen her yerde mümkün olan telefon hatları kullanılmıştır. Elektronik telefon tuş takımından verilen komutlar tasarımı gerçekleştirilen uzaktan kontrolün alıcısı tarafından algılanmış ve açma kapatma komutları yerine getirilmiştir. Yapılan uygulama devresinde, şehir içi, şehirlerarası, cep telefonu ve mobil telefonlar tasarımda istenilen sonuçlar elde edilmiştir. Tasarımda verilen komutların algılanışı ve yerine getirilmesi kullanılan dört led diyot tarafından gösterilmiştir. Bu kontrol ünitesini geliştirerek çıkışta elde edilen açma ve kapatma komutlarını bir sürücü devresine uygulayarak daha çok enerji harcayan sistemler kontrol edilebilir. Yapılan uygulama devresi, telefon hattı bulunan her yerde setine paralel bağlanabilir. Paralel bağlı olduğu telefon setinin normal çalışmasını etkilemez. Dahili ve lokal çalışmalarda yakından kontrol için kullanılabilir. 36

48 6. YORUMLAR VE DEĞERLENDĐRMELER Gelişen elektronik sanayisi, teknolojik gelişmelere paralel olarak sürekli yeni arayışlar içerisine girmektedir. Bu Şekilde her geçen gün yeni fikirler ve yeni ürünler ortaya çıkmaktadır. Elektronik sanayisinde en önemli gelişme yarıiletken elemanların bulunmasıdır. Yarı iletken teknolojilerin bulunması ile elektronikte yeni ürünler ve yeni cihazlar geliştirilmiş birçok projeler uygulamaya konulmuştur. Tabi ki bu projeler belirli aşamalardan meydana gelmektedir. Her aşamasında farklı ve birbirini takip eden görevlerin yerine getirilmesi gerekir. Bu tez çalışmasında sadece dört adet cihazın kontrol edilmesi sağlanmıştır. Ama istenirse bu sayı arttırılabilir. Bu cihazın kullanılacağı yere göre ayarlanmalıdır. 37

49 7. PROBLEMĐN TANIMI VE VARILMAK ĐSTENEN HEDEF Đnsanlar günlük hayatında artık zamanla yarışmaktadır. Đş, ev, günlük trafik vb sorunlar derken zamanın çoğunu boşa harcayarak geçirmektedir. Bunun için hızla gelişen teknoloji insanların hayatlarını kolaylaştırmak amacıyla uygulamaya yönelik sistemler geliştirilmiştir. Bunlardan bir tanesi de uzaktan kontrol sistemleridir. Bu sistemler sayesinde kullanıcılar; Enerji tasarrufu Daha güvenli ve daha konforlu yaşam Zaman kaybını en aza indirme olanakları sağlayacaktır. Bu çalışmada evde, işte bulunan elektrikli veya elektromekanik olarak çalışan cihaz ve sistemlerinin telefon ve telefon hatları üzerinden kontrolünün, herhangi bir yerde yapılması sağlanmıştır. Đstenilen yerden bu cihaz aranarak, verilen komutların telefonun tuş takımından girilerek açma, kapama yapması sağlanmıştır. 7.1.Çalışma Takvimi Tasarım projesindeki hangi işe ne zaman başlanacak ve ne zaman bitirileceğini gösteren bilgiler çizelge 2 de belirtilmiştir. Söz konusu çizelge EK-1 de verilmiştir Başarı Ölçütleri Standartlar Ve Kısıtlar Projemizin başarı ölçütleri, uygulanabilirliği, sürekliliği ve kısıtlar formu doldurulup EK- 2 de verilmiştir. 7.3.Malzeme Teçhizat Olanakları Bitirme projesinde kullanılan malzemelerin piyasa aktif olarak kullanılan ve kolaylıkla temin edilebilen ürünlerdir. Söz konusu ürünlerin fiyat ve adet miktarlarını ayrıntılı olarak hazırlamış olup çizelge 3 de gösterilmiştir. Çizelge 3 de EK-3 de verilmiştir. 38

50 KAYNAKLAR [1]. B. Yücel, Đkili ton çoklu frekans algılama algoritmaları ve farklı tip filtrelerle performanslarının analizi, Yüksek Lisans Tezi, Boğaziçi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Đstanbul, Türkiye, (1999). [2]. S. Ateş, Ev otomasyon sistemi, Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi Elektrik-Elektronik Fakültesi, Đstanbul, Türkiye (2006). [3]. Đ. Coşkun, H. Ardam, A REMOTE CONTROLLER FOR HOME AND OFFĐCE APPLĐANCES BY TELEPHONE, IEEE TRANSACTĐONS ON CONSUMER ELECTRONĐCS, Ankara, Türkiye, [4]. CMOS Integrated DTMF Receiver CM8870 Data Sheet, Milpitas, California [5]. H. Yurt, Tasarımdan imalata elektronik proje aşamaları, Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi, Ankara, Türkiye, [6]. S. Ayyıldız, Jal ile PIC programlama, Atlaş Yayıncılık, Đstanbul, Türkiye,

51 EKLER EK 1 EK 2 EK 3 : Çalışma Takvimi : Standartlar ve Kısıtlar Formu : Malzeme Listesi 40

52 Çizelge 2. Çalışma takvimi

53 Karadeniz Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü STANDARTLAR VE KISITLAR FORMU Tasarım Projesinin hazırlanmasında Standart ve Kısıtlarla ilgili olarak, aşağıdaki soruları cevaplayınız. 1. Projenizin tasarım boyutu nedir? Açıklayınız. Telefonla Uzaktan Kontrol sistemi yapılması ve geliştirilmesi kolaydır. Đnsanların daha rahat, daha güvenli bir yaşam oluşturmak için yapılmış bir sistemdir. 2. Projenizde bir mühendislik problemini kendiniz formüle edip, çözdünüz mü? Bu projede herhangi bir mühendislik problemi ile karşılaşmadım. 3. Önceki derslerde edindiğiniz hangi bilgi ve becerileri kullandınız? Elektroniğe giriş ve Elektronik dersleri: Besleme devresinin tasarımında bu ders içeriklerini kullandım. 4. Kullandığınız veya dikkate aldığınız mühendislik standartları nelerdir? Sistemin ana hatlarının projesi çizilip, malzemelerin tespiti yapıldı. Mikroişlemciler ile ilgili araştırmalar yapıldı. DTMF protokolü incelendi ve sistemde CM8870 Entegresinin kullanılmasına karar verildi. 5. Kullandığınız veya dikkate aldığınız gerçekçi kısıtlar nelerdir? a) Ekonomi Projede yapımında ekonomi önemli bir kıstastır. Sonuçta mühendislik yapılan işin hem ekonomik hem de verimli yapılmasını sağlamaktır. Bu projede de kullanılan malzemeler araştırılıp en uygun fiyata elde edilmiştir. Ayrıca yapımdan sonra da bakım ve onarım da ekonomi için önemlidir. b) Çevre sorunları: Tasarlamış olduğum sistem çevreye herhangi bir yan etkisi bulunmamaktadır.

54 Karadeniz Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü STANDARTLAR VE KISITLAR FORMU c) Sürdürülebilirlik: Tasarlanan sistem toplum için sürdürebilirlik açıdan daha rahat ve kolay yaşama imkanı sağlıyor. d) Üretilebilirlik: Proje üretilebilirlik açısından teknik olarak, fiziki olarak, ekonomiklik açısından uygun projedir. Ve istenilen şart ve koşullarda gelişime açıktır. e) Etik: Bu sistemde herhangi bir etik sorun bulunmamaktadır. f) Sağlık: Tasarladığımız projenin insan sağlığına herhangi bir olumsuz yönü bulunmamaktadır. g) Güvenlik: Güvenlik açısından bu sistem herhangi bir risk taşımamaktadır. Zaten sistem açılırken kullanıcıdan şifre girmesini beklemektedir. Ayrıca şifre girilmediğinde 15s içinde sisteme erişimi kapatmaktadır. h) Sosyal ve politik sorunlar: Tasarlana sistemde herhangi bir sosyal ve politik bir sorun bulunmamaktadır. Projenin Adı Projedeki Öğrencilerin adları TELEFONLA UZAKTAN KONTROL DEVRESĐ Mehmet BĐÇĐCĐ Tarih ve Đmzalar

55 Çizelge 3. Malzeme listesi EK - 3: MALZEME LĐSTESĐ MALZEME ADI ÖZELLĐKLERĐ GÜÇ ÇALIŞMA GERĐLĐMĐ ÇALIŞMA AKIMI TĐP AD/M T BĐRĐM FĐYAT (TL) TOPLAM FĐYAT (TL) Direnç 10KΩ 1W Karbon, film direnç 1 0,25 TL 0,25 TL Direnç 10KΩ 0,25W Karbon, film direnç 3 0,05 TL 0,15 TL Direnç 470Ω 1W Karbon, film direnç 1 0,25 TL 0,25 TL Direnç 1KΩ 5W Taş direnç 1 2,50 TL 2,50 TL Direnç 1KΩ 0,25W Direnç 56KΩ 0,25W Direnç 47KΩ 0,25W Direnç 68KΩ 0,25W Direnç 150KΩ 0,25W Direnç 330KΩ 0,25W Direnç 100KΩ 0,25W Direnç 470Ω 0,25W Kondansatör 470nf 250V Karbon, film direnç Karbon, film direnç Karbon, film direnç Karbon, film direnç Karbon, film direnç Karbon, film direnç Karbon, film direnç Karbon, film direnç Seramik (mercimek) 6 0,05 TL 0,30 TL 4 0,05 TL 0,20 TL 1 0,05 TL 0,05 TL 1 0,05 TL 0,05 TL 1 0,05 TL 0,05 TL 1 0,05 TL 0,05 TL 1 0,05 TL 0,05 TL 10 0,05 TL 0,50 TL 1 0,25 TL 0,25 TL Kondansatör 470µf 25V Elektrolitik 1 0,25 TL 0,25 TL Kondansatör 220nf 400V Kondansatör 15nf 63V Kondansatör 100nf 63V Kondansatör 22pf 35V Seramik (mercimek) Seramik (mercimek) Seramik (mercimek) Seramik (mercimek) 1 0,10 TL 0,10 TL 2 0,10 TL 0,20 TL 4 0,10 TL 0,40 TL 4 0,10 TL 0,40 TL Kondansatör 1000µf 50V Elektrolitik 2 0,50 TL 1,00 TL Kondansatör 330nf 63V Seramik (mercimek) 2 0,10 TL 0,20 TL Kondansatör 1000µf 25V Elektrolitik 2 0,25 TL 0,50 TL

56 MALZEME ADI ÖZELLĐKLERĐ GÜÇ ÇALIŞMA GERĐLĐMĐ ÇALIŞMA AKIMI TĐP AD/M T BĐRĐM FĐYAT (TL) TOPLAM FĐYAT (TL) Transformatör 2W 220VAC 2*9V 0,222A Orta uçlu transformatör 1 7,50 TL 7,50 TL Transformatör Yalıtım trafosu 1 4,50 TL 4,50 TL Diyot 1N V 0,2A Doğrultmaç diyot 2 0,90 TL 1,80 TL Diyot 1W 20V Zener diyot 2 2,00 TL 4,00 TL Diyot 1N5228 3,9V Zener diyot 2 2,00 TL 4,00 TL Diyot 1W 5,6V Zener diyot 2 2,00 TL 4,00 TL Diyot 1N V 0,2A Doğrultmaç diyot 1 0,90 TL 0,90 TL Diyot 1N V Doğrultmaç diyot 4 0,90 TL 3,60 TL RB154 50V 1A Köprü diyot 3 2,25 TL 6,75 TL U1 4N39 Optocoupler 1 1,00 TL 1,00 TL U2 CM8870 6V 10mA DTMF decoder 1 3,50 TL 3,50 TL U3 16F877 5V Mikro denetleyici 1 12,00 TL 12,00 TL U4 16F84 5V Mikro denetleyici 1 7,00 TL 7,00 TL X1 3, MHz Kristal 1 2,50 TL 2,50 TL X2,3 4 MHz Kristal 2 2,50 TL 5,00 TL RL1,2,3 5V Röle 3 2,00 TL 6,00 TL T1,2,3,4,5,6 BC547 50V 100mA NPN Transistör 6 0,75 TL 4,50 TL POT1 20KΩ 0,25W Potansiyometre 1 1,00 TL 1,00 TL Led Diyot LED diyot 10 0,75 TL 7,50 TL Röle 12V Röle 4 2,00 TL 8,00 TL U1 soketi 8 ayaklı 1 0,25 TL 0,25 TL U2,4 soketi 18 ayaklı 1 0,50 TL 0,50 TL U3 soketi 40 ayaklı 1 0,75 TL 0,75 TL

57 MALZEME ADI ÖZELLĐKLERĐ GÜÇ ÇALIŞMA GERĐLĐMĐ ÇALIŞMA AKIMI TĐP AD/M T BĐRĐM FĐYAT (TL) TOPLAM FĐYAT (TL) Sigorta 250V 50mA Cam sigorta 1 0,75 TL 0,75 TL Sigorta yuvası 250V 25A Kutuya monteli 1 1,00 TL 1,00 TL Erkek, Dişi soket 250V 25A Plakete monteli 5 0,40 TL 2,00 TL LM V Regülatör 1 1,00 TL 1,00 TL LM7805 5V Regülatör 1 1,00 TL 1,00 TL Besleme kablosu Bağlantı kablosu Açma-Kapama düğmesi Fişli 250V 3A 2*0,5mm 2 * 1,5m 1 2,50 TL 2,50 TL 0,75 mm 2 1 4,00 TL 4,00 TL Kırmızı Siyah lambalı 1 2,50 TL 2,50 TL LCD Ekran 2*16 5V Mavi Ekran 1 25,00 TL 25,00 TL Bakır plaket 150*120 Bakır 2 5,00 TL 10,00 TL TOPLAM FĐYAT 154,00 TL

58 ÖZGEÇMĐŞ yılında Konya Ereğli de doğdu. Đlk, orta ve lise öğrenimini Ereğli de tamamladı yılında Konya - Ereğli Endüstri Meslek Lisesi nin Elektronik Bölümü nden mezun oldu yılında Gazi Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Elektronik Öğretmenliği Bölümü nü kazandı yılında Karadeniz Teknik Üniversitesi Elektrik Elektronik Mühendisliği bölümünü kazandı. Ve halen 4. Sınıf öğrencisi olarak öğrenimine devam etmektedir.