EXCEL FORMÜLLER, FONKSİYONLAR

Transkript

1 EXCEL FORMÜLLER, FONKSİYONLAR Hesaplama Operatörleri Excel de kullanılan hesaplama operatörleri, (+), (-), (*) ve (/) dir. Bu operatörler kullanılarak Excel uygulamanızda dört işlem yapabilirsiniz. Excel bu operatörleri kullanırken, aşağıdaki öncelik kurallarını izler: Bir formülde birden fazla işlem işareti varsa, Excel de işlemler şu sırayla yapılır: İşaret Anlamı Öncelik sırası İşaret İşaret Anlamı Öncelik Sırası ^ Üst alma 1 * Çarpma 2 / Bölme 2 + Toplama 3 Çıkarma 3 & İki metin dizesi artarda bağlama 4 = Eşittir 5 < Küçüktür 5 > Büyüktür 5 <= Eşit ve küçüktür 5 >= Eşit veya büyüktür 5 <> Eşit değildir 5 Bir formülde, aynı önceliğe sahip olan işaret varsa (örneğin, hem bir çarpma, hem de bir bölme varsa) Excel işlemleri soldan sağa doğru sırayla yapar. Değerlendirme sırasını değiştirmek için, formülün ilk olarak hesaplanacak olan parçası parantez içine alınabilir. Hücre başvuruları hakkında; Bir formül, bir hücreye başvurabilir. Bir hücrenin, başka bir hücreyle aynı değeri içermesini istiyorsanız, bir eşit imi ve arkasından hücreye başvuruyu(a1,b2 vb..) girin. Formülü içeren hücreye, Bağımlı Hücre denir. Bu hücrenin değeri, diğer hücredeki değere bağlıdır. Formülün başvurduğu hücre her değiştiğinde, formülü içeren hücre de değişir. Resim_Bağımlı Hücre

2 Aşağıdaki formül, A1 hücresindeki değeri, 5 le çarpıp sonucu A2 hücresinde hesaplamaktadır. Formül, A1 hücresindeki değer her değiştiğinde, yeniden hesaplanacaktır. Resim_Bağımlı Hücre Kullanımı ile Hesaplama Formülleri Kopyalama Excel çalışma sayfasında gerçekleştirilmek istenen bir uygulamada alt alta veya yan yana olan hücreler için yapılacak hesaplama işlemi, aynı formülü her bir hücre için tekrar yazmaya gerek kalmadan formülün yazılı olduğu hücrenin kopyalanıp sonucun görüntülenmesi istenen diğer hücrelere yapıştırılması ile gerçekleştirilir. Formül yapıştırma işlemi bittiğinde kopyalanan formülün yapıştırılan hücrenin adresine göre kendini revize ettiği formül çubuğundan gözlemlenir. Resim_Formül Kopyala Resim_Formül Yapıştır 2

3 Mutlak Referans (Hücre) Excel çalışma sayfasında oluşturulan bir Tabloda formül içinde kullanılan bir hücre referansı, kopyalama yapıldığında sabit kalsın isteniyorsa mutlak referans olarak belirlenmelidir. Yukarıda bahsedilen formül kopyalama işleminden hatırlayacaksınız bir formülü kopyalayıp başka bir alan yapıştırdığınızda yapıştırıldığı hücreye göre formül içindeki adreslerinde güncelleme yapıyordu. Tablo içerisinde kullanılan bir hücrenin sabit kalması kopyalamalardan etkilenmemesi gerekiyorsa satır ve sütun numaralarının yanına $ işareti yazarak hücreyi sabitlemek gerekir. $ işaretinin kullanılması, ilgili hücrenin sabit olduğu ve kopyalansa bile bu hücre referansının değişmeyeceği anlamına gelir. Örnek formül : =A5+$B$2 Formüllerde Hata Denetimi Aşağıda Excel çalışma sayfalarında yanlış kullanılan formüllerin verdiği hatalar ve nedenlerinin listesi bulunmaktadır. ##### Hücreye sığmayacak kadar büyük bir sonuç var bunun için sütunu genişletmek gerekir. #AD? Excel de bulunmayan bir işlev kullanılmakta #SAY! Sayı ile ilgili bir problem var. #BAŞV! Geçerli olmayan bir hücre başvurusunda bulunulmuş. #DEĞER! Bir sayı ya da mantıksal değer gerektiren bir yere metin girilmiş #SAYI/0! Bir sayının sıfıra bölünmüş. FONKSİYONLAR Matematiksel Fonksiyonlar Yuvarla Yuvarla fonksiyonu ondalık bir sayıyı tamsayıya veya istenen sayıda ondalık basamağa yuvarlar. Yuvarla fonksiyonunda virgül sonrası basamak değeri 5 ve üstü ise bir üst rakama, küçük ise sayının kendisine yuvarlanır. Yuvarla fonksiyonun kullanımı Yuvarla(Sayı;Sayı_rakamlar) şeklindedir. Sayı: bağımsız değişkenine yuvarlanacak sayı, Sayı_rakamlar: bağımsız değişkenine ise ondalıktan sonra kalacak basamak sayısı yazılır. 3

4 İstatiksel Fonksiyonlar Resim_=Yuvarla(A1;0) olması durumunda 35,5 değeri 36 ya yuvarlandı Eğersay Eğersay fonksiyonu belli bir koşula uyan değerlerin kaç tane olduğunu bulmak için kullanılır. Eğersay fonksiyonu kullanımı; =Eğersay(Aralık;ölçüt) şeklindedir. Aralık: değişkenin bulunduğu aralık yazılır. Ölçüt: koşul yazılır. Örneğin; aşağıdaki tabloda yer alan ders saatlerinden, 3 ten büyük ders saatine sahip kaç tane ders olduğunu bulmak için kullanılacak hücreye =EĞERSAY(C2:C7;">3") fonksiyonu yazılmalıdır. Resim_Eğersay 4

5 Metinsel Fonksiyonlar Birleştir Birleştir fonksiyonu birden fazla metin dizesini birleştirilmesi için kullanılan bir fonksiyondur. Birleştir fonksiyonun kullanımı =Birleştir(metin1;metin2;..) şeklindedir. Örneğin 2.satırda bulunan öğrenci adı, dersi ve ders saatini birleştirmek için; =BİRLEŞTİR(A2;B2;C2) fonksiyonu yazılır. Tarih Fonksiyonları Resim_Birleştir Bugün Bugün fonksiyonu, bir formül veya hücreye geçerli sistem tarihini ekler. Bugün fonksiyonunun kullanımı =Bugün() şeklindedir. Resim_Bugün Mantıksal Fonksiyonlar Mantıksal fonksiyonlar, belli olasılıkları karşılaştırmak için kullanılır. Bir hücrenin veya bir aralığın alacağı değerin sonucuna göre başka bir hücrenin değeri belirlenecekse mantıksal fonksiyonlar kullanılmalıdır. 5

6 Mantıksal Operatörler < Küçük <= Küçük Eşit > Büyük >= Büyük Eşit = Eşit <> Eşit Değil Eğer Kullanılan Eğer fonksiyonu belirtilen koşulun doğru olması durumunda bir değer, yanlış olması durumunda ise başka bir değer döndürür. Eğer fonksiyonun kullanımı =Eğer(mantıksal_sınama;eğer_doğruysa_değer;eğer_yanlışsa_değer) şeklindedir. Örneğimizde sayıların toplamının 50 nin altında olması durumunda AZ, üstünde olması durumunda ise ÇOK yazmasını sağlayacak bir eğer fonksiyonu yazalım. Örneğimiz için kullandığımız eğer fonksiyonumuz: =EĞER(B8<50;"Az";"ÇOK") şeklindedir. Resim_Eğer YADA/VE Yada fonksiyonu yazılan koşullardan en az birinin sağlanması durumunda Doğru sonucunu koşulların hiçbirinin sağlanmamış olması durumunda Yanlış sonucunu verir. Bu sayede sütuna belli kriterler dışında girilen verilerin tespit edilmesi kolaylaşmış olur. 6

7 Yada fonksiyonunun kullanımı =Yada(mantıksal1;mantıksal2; ) şeklindedir. Örneğimizde B sütununda Türkçe ve Matematik haricinde girilen derslerin yanlış olarak etiketlenmesini sağladık bunun için =YADA(B2="Matematik";B2="Türkçe") fonksiyonunu oluşturduk. Resim_Yada Ve fonksiyonu belirtilen koşullardan hepsinin sağlanması durumunda Doğru, Koşullardan herhangi birinin sağlanmaması durumunda ise Yanlış sonucunu verir. Ve fonksiyonun kullanımı =Ve(mantıksal1;mantıksal2; ) şeklindedir. Örneğimizde öğrencinin aldığı dersin matematik ve saatin 4 koşullarını sağlaması durumu ile ilgili =VE(B2="Matematik";C2=4) fonksiyonu yazılmıştır. Arama ve Başvuru Fonksiyonları Resim_Ve Excel de kullanılan arama fonksiyonları, bir tabloda veri aramak ya da başvuruları yönetmek için kullanılır. Excel de arama fonksiyonu olarak Düşeyara, Yatayara ve Ara fonksiyonları kullanılır. Düşeyara: Sütunlar halinde düzenlenmiş dikey tablolarda veriyi arar. Yatayara: Satırlar halinde düzenlenmiş tablolarda veriyi arar. 7

8 Ara fonksiyonu ise yatay ve dikey tablolarda arama yapar. Düşeyara ve Yatayara Düşeyara ve Yatayara fonksiyonları için arama yapılacak tablonun yatay veya dikey olması önemlidir. Düşeyara fonksiyonu dikey tablolarda arama yapar. Aranan değer tablonun ilk sütununda olmalıdır. Düşeyara fonksiyonun kullanımı =Düşeyara(aranan_değer;tablo_dizisi;sütun_indis_sayısı;aralık_bak) şeklindedir. Aranan_değer: Tablo ya da aralıkta bulunmak istenen değer ya da hücredir. tablo_dizisi: Bakılacak tablonun tanımlı olduğu aralıktır. sütun_indis_sayısı: Sonucun seçileceği sütun numarasıdır. aralık_bak: Bulunmak istenen değerin tam ya da yaklaşık olup olmadığını belirler. Tam eşleştirme için Yanlış ya da 0, en yakın eşleştirme için Doğru ya da 1 yazılır. Örneğimizde Ali isimli öğrencinin Matematik dersinden aldığı notu bulmak için =DÜŞEYARA("Ali";A1:C5;3;YANLIŞ) fonksiyonu yazıldı. Buradaki 3 arama yapılacak sütunun sıra numarasıdır. Resim_Düşeyara Yatayara fonksiyonu yatay tablolarda arama yapar. Aranan değer tablonun ilk satırında olmalıdır. Yatayara fonksiyonu ile aranan değerin altındaki satırlarda sonuç bulunabilir. Örneğimizde Ali isimli öğrencinin Yabancı Dil dersinden aldığı notu bulmak için 8

9 =YATAYARA("Ali";A1:E5;4;YANLIŞ) fonksiyonu yazıldı. Buradaki 4 Yabancı Dil dersinin satır numarasını ifade eder. Resim_Yatayara 9