EMEKLİLİK & ÇALIŞAN EMEKLİNİN BİLDİRİMİ

Transkript

1 EMEKLİLİK & ÇALIŞAN EMEKLİNİN BİLDİRİMİ

2 Emeklilik Statüsü Emeklilik ilk defa sigortalı olunan tarihe ve emekli olunacak sigorta statüsüne göre belirlenir. Emeklilik statüsünün tespiti için; İlk defa 1 Ekim 2008 tarihinden önce sigortalı olanlar açısından primi ödenmiş olan son 7 yılın yani en son 2520 gün prim statüsüne bakılır. Hangi statüde fazla prim ödenmişse emeklilik o statüye göre değerlendirilir. Eşitlik varsa en sonuncu statü geçerli olur

3 Emeklilik Statüsü Örnek; İlk defa tarihinde sigortalı olan 1967 doğumlu kişinin toplamda 4600 gün SSK ve 3800 gün Bağ-Kur prim ödemesi var ve en son 2520 gün prim, 1400 gün Bağ-Kur 1120 gün SSK statülü ise emeklilikte Bağ-Kur şartlarına tabidir gün primi bulunmadığı için emekli olamaz. Örnekteki sigortalının en son 2520 gün prim, 1400 gün SSK ve 1120 gün Bağ-Kur statülü olsa idi 25 yıl sigorta 52 yaş ve 5525 gün prim şartı oluştuğundan işten çıkması ve emeklilik talebinde bulunması halinde emekli maaşı bağlanırdı

4 İşten Çıkış yoksa Maaşı Bağlanmaz Bir sigortalıya emekli maaşı bağlanması için eğer halen 4/A kapsamında sigortalı çalışmakta ise işten çıkış işleminin yapılması gerekir. Emekli müracaatı yapılan ay içinde işten çıkışı yapılmayana emekli maaşı bağlanmaz. Emeklilik müracaatında bulunan sigortalı çalışmaya devam edecekse işten çıkışının yapılması ve emeklilik müracaatında bulunması sonrası takip eden günden/günlerden geçerli olmak üzere destek primine tabi bildirim yapılabilir

5 Malulllük Aylığı Alanların 4/A lı Olması Dört farklı malullük aylığı vardır. Bunlar; -4/A ve 4/B ve 4/C statülü malullük aylığı, -Adi Malullük Aylığı (5434 sayılı Kanun gereği malullük aylığı bağlanan memur) -Vazife Malulü (5434 sayılı Kanuna tabi memurun vazifesini ifa ederken malul sayılması) -Harp Malulü/2330 Kapsamında aylık bağlanan maluller (Polis subay vb kamu görevi yaparken malul kalanlar, askerlik yaparken malul kalanlar)

6 Malul 4/A Emeklisi SGDP li Çalışamaz İlk defa 1 Ekim 2008 tarihinden önce sigortalı olup 4/B statüsünden malullük aylığı alanlarla adi malullük aylığı alanların sigortalı çalışmaları halinde işe giriş bildirgeleri SGDP kodlu verilmeli prim bildirgeleri SGDP olarak bildirilmelidir. 4/A statülü malullük aylığı alanların çalışmaya başlamaları halinde malullük aylığı kesilir. Bunların SGDP tabi çalışma hakları yoktur. 4/A statüsünde malullük aylığı alanın tahsis numarası 1 ile başlar

7 Harp-Vazife Malulleri Kısmi Sigortalı Harp ve vazife malulleri sadece kısa vadeli sigorta kollarına tabidir. Bunların 4/A lı çalışması halinde işe giriş bildirgeleri 25 koduyla Harp m. Vazife m veya 3713 aylık alan koduyla verilmelidir. Bunların prim belgelerinin 23 kodu ile verilmesi için işlem görülen SGK Müdürlüğüne bildirge aktivasyonu için başvuru yapılmalıdır. Bunlardan uzun vadeli sigorta kollarına tabi olup olmayacağına ilişkin yazılı beyan alınmalı, uzun vadeye tabi olacağını yazılı beyan edenler 24 numaralı belge türü ile sigortalı bildirilmelidir. (Prim oranı: %22)

8 15 Temmuz Gazilerinin Sigortalılığı 15 Temmuz 2016 tarihinde FETÖ tarafından girişilen hain darbe teşebbüsünün bertaraf edilmesinde yaralanan 15 Temmuz Gazilerinin malul sayıldığı için aylık bağlanan ile malul sayılmadıkları için aylık bağlanmayanları için prim bildirgeleri farklıdır

9 15 Temmuz Gazilerinin Sigortalılığı Aylıklı 15 Temmuz Gazileri ile harp ve vazife malulleri, 23 belge türü ile bunlardan uzun vadeli sigortaya tabi olma isteği bulunanlar 24 belge türü ile 60 gün FHZ ye tabi ise 31 belge türü ile 90 gün FHZ ye tabi ise 34 belge türü ile bildirimi yapılmalıdır. Aylıksız 15 Temmuz Gazileri 52 belge türü ile bunlardan 60 gün FHZ ye tabi ise 53 belge türü, 90 gün FHZ ye tabi ise 54 belge türü ile bildirimi yapılmalıdır

10 İş Kazası/Meslek Hastalığı Geliri Alanlar Sigortalı sadece İş kazası veya meslek hastalığına bağlı gelir alıyor ise işe girişi ve aylık bildirgesi tüm sigorta kollarına tabi olmalıdır. Bu durumdaki sigortalı ayrıca yaşlılık aylığı veya alıyorsa veya 1/10/2008 öncesi sigortalı olup 4/B malullük aylığı alıyorsa SGDP tabi tutulmalıdır. Sigortalı ayrıca 4/A statülü malullük aylığı alıyorsa bunların SGDP tabi olma hakkı söz konusu olmadığından işe girişi ve aylık bildirgesi tüm sigorta kollarına tabi olmalıdır. (Malullük aylığı kesilecektir)

11 Emeklinin Bildiriminin Hatalı Yapılması 4/A Emeklilerinin SGDP tabi çalışarak emekli aylıklarının devamı veya aylığı durdurularak tüm sigorta kollarına tabi çalışma olmak üzere iki seçeneği bulunmaktadır. Emeklinin seçeneği işveren/meslek mensupları tarafından verilen işe giriş bildirge sigorta koluna göre belirlenir. 4/A Emekli maaşı bulunan işçi için SGDP değil de tüm sigorta kollarına tabi işe giriş bildirgesi verilmesi halinde takip eden ödeme döneminde aylığı kesilir. Bildirge verme aşamasında sistem aylığın kesileceği uyarısını da verir

12 Düzeltme İçin İki Aylık Süre Var Emeklinin tüm sigorta kollarına tabi olma iradesi bulunmamakla birlikte işveren/meslek mensubu tarafından işe giriş bildirgesinin SGDP değil de tüm sig. Koll. tabi olarak bildirilmesi sonrası aylığı kesildikten sonra en son aylığın gönderildiği ayı takip eden ayın son gününe kadar yapılan düzeltme başvuruları kabul edilir. Bu süre geçtikten sonra yapılacak düzeltme başvuruları dikkate alınmaz. Dolayısıyla emeklinin maaşı işten çıkması ve yeniden emeklilik için müracaatta bulunması koşuluyla müracaatı takip eden aybaşından geçerli olarak bağlanır. ( t, 2018/38 Genelge)

13 Düzeltme İçin İki Aylık Süre Var Örnek-1: 4/A emekli maaşı alan sigortalı için meslek mensubu tarafından tarihinde tarihinden geçerli tüm sigorta kollarına tabi işe giriş bildirge verildiği için tarihinde ödenecek maaşı hesabına yatırılmamıştır. Dolayısıyla en son yatırılan aylık 2018/Aralık aylığıdır. 2018/Aralık ayını takip eden ay olan 2019/Ocak ayının son günü yani tarihine kadar düzeltme talebi yapılmaz ise geriye dönük düzeltme işlemi yapılmayıp sigortalının aylık kaybı olacaktır. Bu sigortalı yeniden aylık almak için işten ayrılıp yeniden emeklilik müracaatı yapmalıdır.

14 Düzeltme İçin İki Aylık Süre Var Örnek-2: 4/A emekli maaşı alan sigortalıiçin meslek mensubu tarafından tarihinde tarihinden geçerli tüm sigorta kollarına tabi işe giriş bildirgesi verildiği için tarihinde ödenecek maaşı hesabına yatırılmamıştır. Dolayısıyla en son yatırılan aylık 2019/Ocak aylığıdır. 2019/Ocak ayını takip eden ay olan 2019/Şubat ayının son günü yani tarihine kadar düzeltme talebi yapılmaz ise geriye dönük düzeltme işlemi yapılmayıp sigortalının aylık kaybı olacaktır. Bu sigortalı yeniden aylık almak için işten ayrılıp yeniden emeklilik müracaatı yapmalıdır.

15 Esnaf Ve Memur Emeklisi SGDP li Olur İlk defa tarihinden önce sigortalı olup Bağ-Kur, Tarım Bağ-Kur veya 5434 kapsamından emekli olanlar için tercih hakkı olmadığı için bunların 4/A statüsünde çalışması halinde SGDP tabi olması zorunludur. Bu nedenle hem işe giriş bildirgesi hem de prim bildirgesi SGDP tabi verilmelidir

16 Hatalı Verilen Bildirgeyi Düzeltme İşe giriş bildirgesi kodu hatalı verilmiş ise düzeltme için işlem görülen SGK Müdürlüğüne dilekçe verilmelidir. Aylık prim bildirgesi hatalı verilmiş ise e- Bildirge şifresi ile E-Bildirge v2 programı üzerinden elektronik düzeltme (Tüm sigorta kolları için iptal SGDP için ek) yapılmalı, bu işlemi müteakip bildirgelerin onaylanması için işlem görülen SGK Müdürlüğüne dilekçe verilmelidir

17 Primsiz Rejim Maaşı Alanlar Sigortalının, yatırdığı primlerine göre bağlanmış maaş değil de bunun dışında bir primsiz rejim maaşı bağlanmış ise (65 yaş aylığı, evde bakım aylığı, Kıbrıs/Kore Gazi aylığı, Olimpiyat şampiyonluğu aylığı, eski korucu aylığı v.b.) bunların 4/A kapsamında çalışmaları halinde tüm sigorta kollarına tabi bildirilmesi gerekir. Hem sigorta aylığı hem primsiz aylığı alanlar ise SGDP tabi sigortalı bildirilmelidir

18 Şirket Ortaklarının Sigortalılığı Bir limitet şirkete ortak olan veya bir anonim şirketin hem ortak hem yönetim kurulu üyeliğine seçilenler 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren bu şirkette 4/A kapsamında sigortalı olamazlar, sigortalı bildirimi yapılsa da bu geçerli sayılmaz. Ortaklık tarihi itibariyle 4/B sigorta tescili yapılarak 4/A statüsünde ödenen primler 4/B prim borcuna mahsup edilir

19 Şirket Ortaklarının Sigortalılığı Örnek: 4/A kapsamında sigortalı çalıştığı limitet şirketten tarihinde hisse alanın 4/A sigortalılığı tarihinde sona erecektir. Dolayısıyla bu kişi için işten çıkış tarihli işten çıkış bildirgesi verilmeli, 2018/5.ay ve sonrası 4/A kapsamında sigortalı bildirilmemeli, 4/B dosyası açtırılmalıdır. Bu kişi 4/A lı bildirilse bile resen tarihinden geçerli 4/B sigorta tescili yapılır. Yatan 4/A bildirimleri iptal edilerek primleri /B sigorta prim borcuna aktarılır.

20 Şirket Ortaklarının Sigortalılığı 1 Ekim 2008 tarihinden önce SSK SİGORTALISI OLARAK ÇALIŞTIĞI ŞİRKETTEN SİGORTALI ÇALIŞIRKEN HİSSE ALANLARIN, sigortalılıkları kesintiye uğramadığı sürece 4/A sigortalılık bildirimleri geçerlidir. Dikkat edilirse buradaki en önemli detay kişinin SSK sigortalısı olduğu şirketten hisse almasıdır. Bu koşul yoksa bildirilen 4/A sigortalılığı yine geçersiz olacaktır

21 Şirket Ortaklarının Sigortalılığı Örnek: tarihinde SSK lı olarak çalıştığı limitet şirketten tarihinde hisse alanın SSK sigortalılığı kesintiye uğramadığı sürece geçerli olacak, kesinti olması halinde kesintinin olduğu tarihte 4/B sigortalılığı başlatılacaktır. Örneğin; bu işyerinden tarihinde kesinti/çıkış olması halinde başka bir işyerinde çalışma yoksa tarihinde 4/B sigortalılık tescili yapılacaktır. Kişi bir daha da ortak olduğu bu şirketten 4/A sigortalısı olamayacaktır

22 Şirket Ortaklarının Sigortalılığı Örnek: Bir limitet şirketten tarihinde hisse alan ve hisse aldığı tarihte bu işyerinde SSK sigortalılığı olmayan kişinin tarihinde ortak olduğu bu işyerinden SSK lı olarak bildirildiğini varsayalım. İlgili SSK lı çalıştığı şirketten hisse alan olmadığı için tarihi itibariyle Bağ-Kur sigortalılık tescili yapılacak, ödenen SSK primleri iptal edilerek ödenen primlerin sigortalı hissesi Bağ-Kur prim borcuna aktarılacaktır. Şirketin yazılı talebi halinde işveren hissesi de aktarılabilecektir