ENGELLİLERE YÖNELİK HİZMETLER

Transkript

1 130 ENGELLİLERE YÖNELİK HİZMETLER Stratejik Hedef 3.1 Stratejik Hedef 3.5 Dezavantajlı Gruplara Yönelik Hizmetleri Etkinleştirmek ve Yaygınlaştırmak Sosyal Destek Hizmetleri Konusunda Paydaşlarla, Gönüllülerle İşbirliğini Güçlendirmek Engelli hemşehrilerimizin; kapasitelerini geliştirmek, yaşam koşullarını iyileştirmek, bağımsızlaşmalarına destek olmak, toplumsal gelişmelerden pay almalarını ve toplumsal üretime katkıda bulunmalarını sağlamak, bakım ve korunmaya ihtiyacı olan engellilerin özel ihtiyaçlarını karşılayarak yaşam kalitelerini yükseltmek amacıyla idari hizmetlerin de yürütüldüğü Tophane İstanbul Engelliler Merkezi de dahil olmak üzere toplam 23 merkez de ve 1 yaz kampı binasında çeşitli hizmetler yürütülmektedir. İSEM, İstanbul il sınırları içinde ikamet etmek kaydıyla, tam teşekküllü bir hastaneden %40 veya üzeri vücut fonksiyon kaybı olduğunu bir sağlık kurulu raporuyla belgeleyen; görme, işitme-konuşma, ortopedik ve zihinsel engelliler ile ruhsal-duygusal rahatsızlığı veya süreğen hastalığı olan bütün engellilere hizmet vermektedir. Merkezlerimize 2012 yılı itibariyle kişi kayıtlıdır. Tıbbi ve Sosyal Rehabilitasyon Engellinin fonksiyonelliğini, bağımsızlığını, günlük yaşam aktivitelerini yapabilmesini artırmaya ve sosyal hayata uyumunu sağlamaya yönelik hizmetlerden oluşmaktadır. Engellinin yeterlilik ve gelişim özelliklerine göre uygun ortamlarda uzman personel eşliğinde verilmektedir.

2 131 İstanbul Büyükşehir Belediyesi FAALİYET RAPORU 12 Bilgilendirme, Yönlendirme ve Danışmanlık Kendilerine sunulan eğitim programlarıyla engellilerin; muhtaç değil, kendi ayakları üzerinde duran donanımlı, üretken ve toplumla sağlıklı ilişkiler kurabilen bireyler haline gelmeleri hedeflenmektedir. Yasal Haklar Birimi Engelli ve aileleri yasal haklarıyla ilgili konularda bilgilendirilmektedirler. Engelli ve engelli yakınlarının resmi-özel kurumlarla yaşadıkları güçlükleri ortadan kaldırmak, engellilere hizmet veren kurumlarla işbirliği yapmak ve onların engelli bireylerin haklarını en iyi şekilde kullanmalarını sağlamak hedeflenmektedir. Psiko-Sosyal Servis Engelli ve ailesinin toplumsal hayata katılımını arttırma, yaşadıkları bireysel ve çevresel sorunlarla başa çıkma becerileri kazandırma amaçlanmaktadır. Yaşanan ruhsal problemlerin çözümü konusunda destek sağlanarak engelli bireylerin eğitsel, mesleki, duygusal ve sosyal gelişimlerinin desteklenmesine yönelik çalışmalar yürütülmektedir. Tıbbi Yardımlar Zihinsel Engelliler Beceri Kazandırma Birimleri: Bu birimlerde yaş arası hafif orta zihinsel engeli bulunan eğitilebilir-öğretilebilir kategorisindeki engellilere öz bakım becerileri, sosyal beceriler, mesleki eğitim ve sanat eğitimleri verilmektedir. Karma Engel Gruplarının Eğitim Birimi: Bu birimde engelinden dolayı temel eğitim alamayan tüm engel gruplarındaki engellilere destek eğitimleri verilmekte, engel durumlarına ve yeteneklerine göre Milli Eğitim Bakanlığı onaylı sertifikalı mesleki eğitimler düzenlenmektedir. Yaz Okulu Eğitimleri: Örgün eğitime devam etmelerine rağmen çeşitli nedenlerle yeterli eğitim desteği alamamış olan 8-13 yaş arası engelli çocuk ve gençlere yönelik örgün eğitim kurumlarında aktif katılımcı bireyler olması amacıyla sosyal rehabilitasyonlarını destekleyecek kültürel çalışmalar yapılmaktadır. Türk İşaret Dili Eğitimleri: İşitme engelli bireylerle sağlıklı iletişim kurmak isteyen herkese hafta içi ve hafta sonu Türk İşaret Dili Stüdyosu nda Türk İşaret Dili kursları ücretsiz olarak verilmektedir. Sporla Rehabilitasyon: Engelli çocukların, fizyolojik gelişimine ve onlara başarılı olabileceklerini hissettirerek psikolojik gelişimlerine katkıda bulunmak amacıyla yürütülen hizmetlerdir. Sosyal güvencesi olmayan ihtiyaç sahibi engellilere beyaz baston, tekerlekli sandalye, akülü araba, işitme cihazı, ortez/protez, hasta altı bezi gibi tıbbi malzeme yardımları yapılmaktadır. Eğitim Hizmetleri Engellilere Eğitim Hizmeti, 2012 Sporla Rehabilitasyon, 2012 Hidroterapi: Ortopedik veya zihinsel engellilere su içinde egzersiz yaptırılarak bedensel ve zihinsel gelişimlerine destek olunmaktadır. Avrupa ve Amerika da Watsu adıyla bilinen engellinin psikolojik ve fizyolojik rahatsızlıklarının giderilmesi için uygulanan rehabilitasyon yöntemini Türkiye de ilk olarak İSEM hizmete koymuştur. Hipoterapi (Atla Terapi): Atın çok boyutlu hareketlerinden faydalanılarak, engelli çocukların duygusal, zihinsel ve fiziksel gelişimleri için destekleyici bir terapi yöntemi uygulanmaktadır. İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ I 2012 FAALİYET RAPORU

3 132 İstihdam Birimi İSEM Kariyer Geliştirme ve İstihdam Destek Birimince engellilerin çalışma hayatına katılımı için gerekli danışmanlık ve eğitim hizmetleri de yürütülerek engellinin fiziksel ve psikososyal özelliklerine uygun iş olanakları araştırılmakta ve işverenlerle temasa geçilmektedir. Konuşma Terapisi Ağız ve dil kaslarında gelişim bozukluğu olan, konuşma güçlüğü çeken çocuklar için rehabilitasyon çalışmaları yapılmaktadır. Çağrı Merkezi İstanbul Büyükşehir Belediyesi nin çağrı merkezi olarak hizmet veren ALO 153 ü arayan herkes, 3 ü tuşladıktan sonra engellilerle ilgili servislere ulaşabilmekte ve sağlanan tüm hizmetlerden kolaylıkla faydalanabilmektedir. Engelli ve Kimsesiz Yaşlılara Ücretsiz Ulaşım Hizmeti İstihdam Birimi, 2012 Toplu taşıma araçlarını kullanamayan engelli ve yaşlıların sosyal hayatın içerisinde daha fazla yer almalarını sağlamak amacıyla; kamu kurum ve kuruluşlarına, eğitime, alışverişe, cenazeye, gezi amaçlı yerlere, OKS, ÖSS, ÖMSS ve Açık Öğretim Sınavlarına ulaşımları sağlanmaktadır. Ulaşım için 2012 yılında 70 araçla hizmet verilmiştir. Yaz Kampı Çiroz Engelliler Yaz Kampı nda, her yıl Mayıs-Eylül ayları arasında engellilere ve engelli ailelerine 6 şar günlük dönemler halinde eğitim, sosyal ve kültürel faaliyetler içeren kamp düzenlenmektedir. Sosyal Organizasyonlar İSEM, düzenlediği sosyal etkinliklerle, engellilerin sosyal hayatın içinde yer almasına imkân sağlamaktadır. Bu amaçla engelliler, tiyatro, sinema, konser gibi sanatsal etkinliklere katılmakta; tarihî ve turistik mekânlara götürülmektedir. ÖSHA Projesi (Engellilerin Sosyal Hayata ya da Toplumun Engellilere Adaptasyonu Projesi) İlk ve ortaöğretim öğrencilerine engellilik bilincinin kazandırılması ve engellilerin genç nesil tarafından daha iyi anlaşılmasının sağlanması amaçlamaktadır. Küçük Adımlar Erken Eğitim Projesi 0-6 yaş arası gelişimsel geriliği olan çocukların ailelerine yönelik hazırlanmış bir erken eğitim programıdır. Üniversitelerle işbirliği halinde yürütülen proje; 0-4 yaş arasında normal gelişim sürecinde edinilen becerileri kapsamakta ve ailenin eğitilerek çocuğun gelişimi sağlanmaktadır. Erişilebilirlik Hizmetleri Erişilebilir Yaya Sistemleri (EYS) Engelli ve Kimsesiz Yaşlılara Ücretsiz Ulaşım Hizmeti, 2012 Yayalar için maksimum yaya ulaşılabilirliliğinin sağlanması amacı ile sinyalize edilmiş olan kavşak ve yaya geçitlerinde, gerekli geometrik düzenlemeler, yatay düşey trafik işaretlemeleri ve sinyalizasyon sistemine entegre edilen fonksiyonel sesli uyarımlı yaya butonu uygulamaları yapılmaktadır. Bu hizmetlerle öngörülen standartların uygulanmasıyla engelli ve yaşlılar gibi hareket kısıtlılığı olan bireylerin toplum yaşantısına eşit fırsatlarda katılabilmelerinin sağlanmasının yanı sıra, hedef kitle olarak görme engelliler alınarak tüm yayaların entegre olabildiği ve trafikte maksimum emniyetin sağlandığı yaya hareketlerinin sağlanması hedeflenmiştir.

4 133 İstanbul Büyükşehir Belediyesi FAALİYET RAPORU 12 Bu kapsamda 2012 yılında 34 adet sinyalize kavşakta EYS dönüşümü tamamlanarak kent genelinde toplam 129 adet sinyalize kavşakta EYS dönüşümü gerçekleştirilmiştir. Yatay ve Düşey Trafik İşaretleme Çalışmaları Yaya yürüme alanlarında maksimum güvenliğin sağlanması, engellilerin sosyal hayata katılımda önlerindeki engellerin kaldırılması amacı ile kent genelinde gerçekleştirilen yatay ve düşey trafik işaretlemeleri kapsamında, engelli park levhası, kenarı kıvrılmış standart levha, esnek refüj başı levhası, T ve S konsol aparatı ve engellilere yönelik yaya geçidi çizgi gibi çalışmalar yürütülmüştür. Tablo 3 Engellilere Yönelik Düşey Trafik İşaretleme Çalışmaları Yapılan İşin Adı Adedi TOPLAM Engelli Park Levhası Adet Kenarı Kıvrılmış Standart Levha Adet Esnek Refüj Başı Levhası Adet T ve S Konsol Aparatı Adet TOPLAM Adet Kaynak. Ulaşım Daire Başkanlığı, 2012 Tablo 4 İlçe Bazlı Engellilere Yönelik Yatay ve Yaya Geçidi Verileri İlçe Yaya Geçidi (m 2 ) Arnavutköy Ataşehir 388,72 Avcılar 449 Bağcılar 154 Bahçelievler 521 Bakırköy 700 Başakşehir 361 Bayrampaşa Beşiktaş Beykoz 140,22 Beylikdüzü Beyoğlu Büyükçekmece 444 Esenyurt Eyüp Fatih Gaziosmanpaşa Güngören 77 Kadıköy Kağıthane Kartal Küçükçekmece Maltepe Pendik Sancaktepe Sarıyer Sultanbeyli Sultangazi Şişli Tuzla Ümraniye Üsküdar Zeytinburnu TOPLAM , , , , ,45 696,77 771, Kaynak. Ulaşım Daire Başkanlığı, 2012 Trafik Eğitim Çalışmaları Engellilere Yönelik Düşey Trafik İşaretleme Çalışmaları, 2012 Engelli öğrencilerimize eğitim alanında da eşitlik sağlamak ve sosyal hayata katılımlarını kolaylaştırmak amacı ile Topkapı Eğitim Parkımızda 2012 yılı boyunca öğrenciye trafik eğitimi verilmiştir. Yayalara ve Engellilere Yönelik Düşey Levha Uygulaması, 2012 Görme Engelli Öğrencilere Yönelik Kabartma İstanbul Karayolu Haritası, 2012 İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ I 2012 FAALİYET RAPORU

5 134 Toplu Ulaşım Araçlarının (Minibüs, Taksi, Taksi Dolmuş) Engelli Kullanımına Uygun Hale Getirilmesi Engelli Kullanımına Uygun Hale Getirilen Bir Minibüs, 2012 Minibüs, taksi ve taksi dolmuşların engelli erişebilirliğine uygun hale getirilmesi çalışmaları kapsamında, araç üreticisi firmalarla toplantılar düzenlenmiş, ilgili tüm esnaf odalarına ve ulaşım otoritelerine ilgili kanunda belirtilen süre içerisinde araçların engellilere uygun hale getirilmesi için gereğinin yapılması hususu tebliğ edilmiş, esnaf odaları temsilcileri ile üretici firmaların bir araya gelmesini sağlayan toplantılar düzenlenmiştir. Üretici firmalar tarafından bazı hatlarda minibüslere yönelik engelli kullanımına uygun araçların teslimatları başlamıştır. (Örnek Hat: C81 Kartal-Esentepe) Tablo 5 Kayıt Altına Alınan Engelli Sayısı Tıbbi Rehabilitasyon Sporla Rehabilitasyon Sosyal Organizasyonlar Sosyal Organizasyonlara Katılan Sayısı Yaz Kampına Katılan Sayısı İstihdam Edilen Sayısı Yasal Haklar Danışmanlığı Bilgilendirme-Yönlendirme- Danışmanlık Yaz Okulu Eğitimleri ÖSHA Projesi Kapsamında Eğitim Verilen Öğrenci Sayısı Engellilere Yönelik Ulaşım Hizmeti Ölçü Seans Seans Adet Engellilere Yönelik Hizmetler * * Kaynak. Sağlık ve Sosyal İşler Daire Bakanlığı, 2012 *Sayı kümülatiftir. Engelliler Yaz Kampı, 2012