İÇİNDEKİLER BEŞİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ... VII DÖRDÜNCÜ BASKIYA ÖNSÖZ... IX ÜÇÜNCÜ BASKIYA ÖNSÖZ... XI İÇİNDEKİLER... XIII

Transkript

1 BEŞİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ... VII DÖRDÜNCÜ BASKIYA ÖNSÖZ... IX ÜÇÜNCÜ BASKIYA ÖNSÖZ... XI... XIII Birinci Bölüm CEZA HUKUKUNUN İŞLEVİ VE UYGULANMASI 1. CEZA HUKUKUNUN İŞLEVİ... 1 I. CEZA HUKUKUNUN HUKUK SİSTEMİMİZ İÇERİSİNDEKİ YERİ CEZA HUKUKUNUN KAYNAKLARI... 9 I. DOĞRUDAN KAYNAKLAR... 9 A. Anayasa... 9 B. Türk Ceza Kanunu Ceza Kanunu ile Özel Ceza Yasaları Arasındaki İlişki C. Uluslararası Sözleşmeler II. DOLAYLI KAYNAKLAR CEZA HUKUKUNA HÂKİM OLAN İLKELER...16 I. HUKUK DEVLETİ İLKESİ II. SUÇTA VE CEZADA KANUNİLİK İLKESİ A. Belirlilik B. Aleyhe Kanunun Geçmişe Yürütülmesi Yasağı C. Kıyas Yasağı D. İdarenin Düzenleyici İşlemlerle Suç Oluşturması ve Hürriyeti Bağlayıcı Ceza Vermesi Yasağı E. Örf Âdete Dayanılarak Suç Oluşturma ve Ceza Verme Yasağı III. KUSUR İLKESİ IV. CEZA SORUMLULUĞUNUN ŞAHSİLİĞİ İLKESİ V. ADALET VE KANUN ÖNÜNDE EŞİTLİK İLKESİ VI. ORANTILILIK/ ÖLÇÜLÜLÜK İLKESİ VII.İNSAN HAYSİYETİNİN KORUNMASI İLKESİ (HÜMANİZM) CEZA KANUNUNUN UYGULANMASI...50 I. ZAMAN BAKIMINDAN UYGULAMA A. Lehe Olan Kanunun Tespiti... 58

2 XIV B. İnfaz Rejimine ve Güvenlik Tedbirlerine İlişkin Yasaların Zaman Bakımından Uygulanması C. Geçici ve Süreli Kanunların Zaman Bakımından Uygulanması D. Türk Ceza Kanunu nun Uygulanması Bakımından Anayasa Mahkemesi nin İptal Kararı II. YER BAKIMINDAN UYGULAMA A. Mülkilik Sistemi (Toprak Esası) B. Şahsilik Sistemi (Vatandaşlık Esası) Faile Göre Şahsilik Mağdura Göre Şahsilik C. Koruma Sistemi D. Evrensellik Sistemi E. Yabancı Kanunun Göz Önünde Bulundurulması F. Soruşturma Koşulu Olan Cezanın Hesaplanması, Mahsup Ve Hak Yoksunluklarının Türkiye de Geçerliliği III. KİŞİ BAKIMINDAN UYGULAMA A. Cumhurbaşkanı B. Milletvekilleri C. Diplomatik Bağışıklık D. NATO Askerleri GERİ VERME (SUÇLULARIN İADESİ) I. GERİ VERMENİN ŞARTLARI II. GERİ VERME USULÜ III. GERİ VERME BENZERİ MÜESSESELER İkinci Bölüm SUÇ GENEL TEORİSİ 1. SUÇUN YAPISI SUÇUN UNSURLARI I. TİPİKLİK (SUÇUN KANUNİ TANIMI) II. MADDİ UNSURLAR A. Hareket (Fiil) Harekete Göre Suçların Sınıflandırılması a. İcrai Suçlar/İhmali Suçlar b. Bağlı Hareketli/ Serbest Hareketli Suç c. Tek Hareketli Suç- Çok hareketli Suç- Seçimlik Hareketli Suç d. İtiyadi Suç

3 XV B. Netice (Sonuç) Ani Suç- Kesintisiz (Mütemadi) Suç Tehlike Suçu-Zarar Suçu C. İlliyet Bağı (Nedensellik Bağı- Sebep/Sonuç İlişkisi) D. Fail E. Mağdur/Suçtan Zarar Gören F. Konu G. Suçun Nitelikli Halleri III. MANEVİ UNSUR A. Kast Doğrudan Kast Olası Kast B. Taksir (Bilinçsiz) Taksir Bilinçli/ Öngörülü Taksir C. Neticesi Sebebiyle Ağırlaşmış Suç (Kast-Taksir Kombinasyonu) IV. HUKUKA AYKIRILIK UNSURU A. Kanun Hükmünü Yerine Getirme (Görevin İfası) B. Meşru Müdafaa (Haklı Savunma) C. Saldırıya İlişkin Şartlar a. Gerçekleşen (mevcut) ve gerçekleşmesi kesin olan bir saldırı olmalıdır b. Saldırı bir insan hareketi olmalıdır c. Saldırı haksız olmalıdır d. Saldırı bir hakka yönelmiş olmalıdır D. Savunmaya İlişkin Şartlar a. Savunmada zorunluluk olmalı b. Savunma ile saldırı arasında nedensellik bağı olmalı c. Savunma ile saldırı arasında oran bulunmalı E. Hakkın Kullanılması F. İlgilinin (Mağdurun) Rızası a. Mağdur (İlgili) rıza göstermeye ehil olmalıdır b. Rıza açıklaması kişinin üzerinde mutlak surette tasarruf edebileceği bir hakka ilişkin olmalıdır c. Rızanın eylemden önce veya en geç icra hareketleri sırasında gösterilmiş olması ve en geç fiil anında geri alınmamış olması gerekir

4 XVI G. Hukuka Uygunluk Sebeplerinde Sınırın Aşılması a. Sınırın kasten aşılması b. Sınırın taksirle aşılması c. Sınırın korku, heyecan ve panik ile aşılması V. SUÇUN UNSURLARI DIŞINDA KALAN HUSUSLAR A. Cezalandırılabilme Şartları B. Kişisel Cezasızlık Nedenleri C. Muhakeme Şartları KUSURLULUK I. KUSURLULUK/KUSURLULUĞU KALDIRAN VEYA AZALTAN SEBEPLER A. Zorunluluk (Iztırar) Hali B. Haksız Tahrik C. Bağlayıcı Emrin Yerine Getirilmesi D. Cebir, Şiddet, Korkutma ve Tehdit E. Hata (Yanılma) F. Yaş Küçüklüğü G. Sağır ve Dilsizlik H. Akıl Hastalığı I. Geçici Nedenler, Alkol ve Uyuşturucu Etkisinde Olma II. CEZA KUNUNUNDA DÜZENLENMEYEN KUSURLULUĞU KALDIRAN SEBEPLER A. Mücbir Sebep (Zorlayıcı Neden) B. Kaza ve Tesadüf SUÇUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ BİÇİMLERİ I. TEŞEBBÜS A. Genel Olarak Teşebbüs Suça Teşebbüsün Ön Şartı: Suç Tipinin Teşebbüse Elverişli Olması Teşebbüsün Şartları a. Suçun, kasten işlenebilen bir suç olması b. Suçun icra hareketlerine elverişli hareketlerle doğrudan doğruya başlamak c. Failin, elinde olmayan sebeplerle suçu tamamlayamaması Teşebbüste Faile Verilecek Cezanın Belirlenmesi B. İşlenemez Suç (Elverişsiz Suç) C. Sözde Suç (Mefruz Suç) D. Gönüllü Vazgeçme İştirak Halinde İşlenen Suçlarda Gönüllü Vazgeçme E. Etkin Pişmanlık

5 XVII II. İŞTİRAK A. Genel Olarak İştirakın Şartları a. Kasten işlenebilen bir suç olmalı b. Suçun işlenmesine katkı sağlayan birden fazla kimsenin bulunması ve aynı suçun işlenmesi konusunda aralarında anlaşma bulunması c. Kararlaştırılan suçun işlenmesi (suçun icra hareketlerine başlanmış olması) B. Faillik Türleri Faillik/ Müşterek (Birlikte) Faillik Dolaylı Faillik C. Suça Ortaklık (Şeriklik) Türleri Suça Azmettirme Yardım Etme D. İştirakta Bağlılık Kuralı III. SUÇLARIN İÇTİMAI (SUÇLARIN BİRLEŞMESİ) A. Birleşik (Mürekkep) Suç B. Zincirleme (Müteselsil) Suç Zincirleme Suçun İşleniş Biçimleri a. Aynı suçun, aynı mağdura karşı, farklı zamanlarda, birden fazla kez işlenmesi b. Aynı suçun, birden fazla kişiye karşı tek bir fiille işlenmesi Zincirleme Suç Hükümlerinin Uygulanamayacağı Suçlar C. Fikri İçtima (Farklı Nev iden Fikri İçtima) Üçüncü Bölüm YAPTIRIMLAR 1. CEZA KAVRAMI, CEZANIN AMACI ve NİTELİKLERİ TÜRK CEZA KANUNU NDA ÖNGÖRÜLEN YAPTIRIM TÜRLERİ I. HAPİS CEZASI A. Kısa Süreli Hapis Cezasının Seçenek Yaptırımlara Çevrilmesi Seçenek Yaptırımlara Çevirmenin Zorunlu Olduğu Haller Taksirli Suçlar Bakımından Kısa Süreli Hapis Cezalarının Seçenek Yaptırımlara Çevrilmesi Kısa Süreli Hapis Cezasının Seçenek Yaptırımlara Çevrilmesinin Sonucu Seçenek Yaptırımların Gereklerinin Yerine Getirilmemesi B. Hapis Cezasının Ertelenmesi II. ADLİ PARA CEZASI

6 XVIII III. CEZALARIN BELİRLENMESİ ve BİREYSELLEŞTİRİLMESİ A. Takdiri İndirim Nedenleri B. Mahsup IV. GÜVENLİK TEDBİRLERİ A. Belli Hakları Kullanmaktan Yoksun Kılma Hak Yoksunluğunun Uygulanmadığı Hal Hak Yoksunluğunun Taksirli Suçlar Bakımından Uygulanması B. Eşya Müsaderesi a. Kasten işlenmiş bir suç olmalı b. Mevcut bir eşya olmalı c. Eşya, iyi niyetli üçüncü kişilere ait olmamalı d. Eşya, suç ile irtibatlı olmalı C. Kazanç Müsaderesi D. Çocuklara Özgü Güvenlik Tedbirleri E. Akıl Hastalarına Özgü Güvenlik Tedbirleri F. Suçta Tekerrür (Tekrar Suç İşleme) ve Özel Tehlikeli Suçlular G. Sınır Dışı Edilme H. Tüzel Kişiler Hakkında Uygulanacak Güvenlik Tedbirleri Dördüncü Bölüm DAVA VE CEZAYI DÜŞÜREN SEBEPLER 1. SANIĞIN VEYA HÜKÜMLÜNÜN ÖLÜMÜ AF ZAMANAŞIMI I. DAVA ZAMANAŞIMI A. Dava Zamanaşımı Süreleri ve Sürelerin Başlangıcı B. Dava Zamanaşımını Durduran ve Kesen Sebepler II. CEZA ZAMANAŞIMI A. Ceza Zamanaşımı Süreleri ve Sürelerin Başlangıcı B. Ceza Zamanaşımını Kesen Sebepler III. ZAMANAŞIMININ HESABI VE UYGULANMASI IV. ZAMANAŞIMI HÜKÜMLERİ UYGULANMAYAN SUÇ TİPLERİ ŞİKÂYET YOKLUĞU ÖN ÖDEMENİN GERÇEKLEŞMESİ KAYNAKÇA KAVRAMLAR DİZİNİ...471