TEST 1 ÇÖZÜMLER IŞIK VE GÖLGE

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "TEST 1 ÇÖZÜMLER IŞIK VE GÖLGE"

Aysel Armağan
5 yıl önce
İzleme sayısı:

1 ES 1 ÇÖZÜE IŞI VE GÖGE Z Şekil-I ee üzeine un tam gölgesinin oluşmaması için noktasal ışık kaynağı ya a Z noktasına konulmalıı. Şekil-II. Gözlemci şekileki G noktasınan baktığına, sayam olmayan cisimen olayı ota kısmı göemez. G ESEN AINAI Şekil-III Şekil - I e 1 ve laının yaı çaplaı aasına >, Şekil - II e ise = i. oplaın şekileki uumlaınan e tam gölgele oluşu. oplaın faklı uumlaına a e tam gölgelei eşit büyüklükte oluşu. Işık kaynağının uumuna göe, kaynağın laın mekezleine olan uzaklıklaı eşit olabili. I. ve II. yagıla oğu olabili. Şekil - III te oluğu gibi kesinlikle laın mekezlei ile ışık kaynağı aynı oğu üzeine olamaz. III. yagı yanlıştı. Sayam olmayan cismin şekileki gibi göülebilmesi için gözlemcinin kesinlikle kesikli çizgile üzeinen ve ışınlaın keşistiği noktanın sağınan kaynağa bakması geeki. Sayam olmayan cisim ışık kaynağınan uzaklaştıılısa ışık kaynağının göünen kısmı azalı. Gözlemci sayam olmayan cisme yaklaştığına, ışık kaynağının göülen kısmı azalı. Işık kaynağı sayam olmayan cisme yaklaştığına ışık kaynağının göülen kısım ata. I ve II işlemlei yapılmalıı. 4. eee tam gölge oluşmaz. Ι., ΙΙ. ve ΙΙΙ. yagıla oğuu. A B Z yaı gölge ayınlık yaı gölge CEVA E Oİ 395

2 y y cisim küe Benzelikten ve yaıçaplaı, 1 3 = & 1 = 3 = & = olu. am gölgenin alanı, A = = ( ) 9 = 4 eenin üşey üzleme haeketi tam ve yaı gölgenin alanını eğiştimez. I. yagı oğuu. kaynağı y yönüne kayasa tam gölge +y yönüne kaya. II. yagı oğuu. Cisim +y yönüne kayacak olusa üzeine oluşan tam ve yaı gölge +y yönüne kaya. III. yagı oğuu. CEVA E aı gölgenin alanı, A = ( - ) 9 = ( 4- ) 4 7 = 4 1 A 1 ve A taaf taafa oanlanısa, 9 A = = olu. A ESEN AINAI 8. +y x +x y cisim 6. F f f f aı gölge am gölge Işık kaynağınan sayam olmayan cisme ve çuku aynaya ışınla göneiğimize e şekileki gibi tam ve yaı gölge oluşu. Işık kaynağı +x yönüne haeket eese, ışınlaın aası açılacağınan, tam ve yaı gölge büyü. I. yagı oğuu. Cisim +y yönüne haeket ettiiliğine, tam ve yaı gölgee +y yönüne kaya. II. yagı yanlıştı. ee x yönüne haeket eese, tam gölge ve yaı gölge küçülü. III. yagı yanlıştı. 396 Oİ

3 9. I. uuma: 10. O am gölgenin yaıçapı, = ( 3 3 = olu. am gölgenin alanı, A 1 = =.(3) = 9 olu. II. uuma: ve ışık laınan sayam olmayan cisimlee ışınla göneiliğine, tam ve yaı gölge şekileki gibi olu. kaynağı kalıılığına, e tam gölgenin alanı eğişmez. küesi kalıılığına, e oluşan tam ve yaı gölge küçülü. II. ifae oğuu. ışık kaynağı kalıılığına, e yalnız tam gölge olu ve alan büyü. CEVA B am gölgenin yaıçapı, = ( = olu. am gölgenin alanı, A = =.() = 4 olu. ESEN AINAI III. uuma: am gölgenin yaıçapı, = ( 4 = olu. am gölgenin alanı, A 3 = =.() = 4 olu. Bu uuma, A 1 > A = A 3 olu. CEVA B Oİ 397

4 ES ÇÖZÜE IŞI VE GÖGE m h h h h G S 3., ve 3 laınan sayam olmayan cisimlee teğet ışınla göneiliğine, ışık alamayan kısımla şekile gösteilmişti. S noktası ve 3 ışık kaynağınan ışık alabili, kaynağınan ışık alamaz. Şekile göülüğü gibi ve noktalaı he üç tan a ışık alabili. ESEN AINAI Cisim - aasına sebest üşme haeketi yaptığınan, 1 h = gt 1 h = $ 10 $ 1 h = 5 m olu. Cisim - aasına sebest üşme haeket yapacağınan, 1 4h = gt 45. = 1 $ 10 $ t ( t = solu. Cisim - aasını 1 saniyee, - aasını saniyee alığınan, - aasını 1 saniyee alı. Z 5. 3 Şekile göülüğü gibi, yalnız noktası he üç tan a ışık alı. 3. (1) ve () bölgelei kaynağınan, (3) ve (4) bölgelei ise kaynağınan ışık alabili. (3) bölgesinin 1 bi kısım en, bi O kısmıa en ışık alabili. Ancak tamamının a iki tan ışık alması mümkün eğili. I. yagı 3 4 yanlıştı. (1) ve (4) bölgeleine kaanlık alanla mevcut oluğunan II. yagı oğuu. () bölgesi kaynağınan ışık alamayacağına III. yagı oğuu. CEVA E ve ışık laınan sayam olmayan cisimlein sını eğeleine ışınla göneiğimize şekileki gibi tam ve yaı gölge oluşu. Şekile e göülüğü gibi alt kısımaki yaı gölgenin alanı, üst kısımaki yaı gölgenin alanınan büyük olu. CEVA B 398 Oİ

5 6. 8. y O x ve noktasal ışık laınan ve laına ışınla göneiğimize laın oluştuuklaı gölgele eşit olmaktaı. kaynağı kalıılısa e oluşan tam gölgenin alanı eğişmez. kaynağı kalıılısa e oluşan tam gölgenin alanı eğişmez. kaynağı ile u bilikte kalıılısa tam gölgenin alanı küçülü. Şekil-I Şekil-II Şekil-III Şekil-IV O mekezli küesel cisim şekileki gibi ayınlatılığına, Şekil - II eki gibi göülebilmesi için noktasınan, Şekil - III teki gibi göülebilmesi için noktasınan, Şekil - IV teki gibi göülebilmesi için noktasınan bakılması geeki ı üzlem ayna ESEN AINAI Şekil-I ı üzlem ayna ı Şekil-II Işık kaynağı Şekil - II e oluğu gibi aynaya bi biim yaklaştıılısa göüntü ı cisme bi biim yaklaşı. am gölge bu taafınan oluştuuluğunan tam gölge S ata. aı gölge geçek taafınan oluştuulmaktaı. Geçek cisimen uzaklaştığına yaı gölge S küçülü. I. ve II. yagıla oğuu. III. yagı yanlıştı. ışık kaynağının üzlem aynaaki ı göüntüsü bulunuktan sona, ve ı ışık laınan, sayam olmayan cisme, ışınla göneili. Eğe üzlem ayna uzun olsayı eki gölgenin şekli D şıkkınaki gibi oluu. Ayna, kesikli çizgile hizasına oluğunan, ı ışık kaynağınan yansıyan ışınla, sol kısmı ayınlatamayacağınan, yaı gölge oluşmaz. Bu uuma, cevap C şıkkınaki gibi olu. Oİ 399

6 10. S Şekil - I Şekil - II ışık kaynağı noktasına, ışık kaynağı S noktasına konuğuna e Şekil - II eki gölge gözleni. Benzelikten, 5 = & = 5 = & = 3 olu. 1 3 CEVA B ESEN AINAI 400 Oİ

7 ES 3 ÇÖZÜE IŞI VE GÖGE N Şekil - I İkinci noktasına konuluğuna, üst kısıman gien ışınla aynı oğultua oluğunan, e gözlenen gölge Şekil - II eki gibi olu. Eğe ışık kaynağı N noktasına konsayı, üst kısımaki ışınla aynı oğultua giemeyeceğinen, gözlenen gölge, Şekil - II eki gibi olamaz. Şekil - II CEVA B 4. Z alnız Z noktası he iki tan a ışık alı. ESEN AINAI. aanlık otamaki ve noktasal ışık laınan çıkan ışınla çiziliğine sayam olmayan ve cisimleinin üzeineki gölgelei şekileki gibi olu. levhası kalıılığına tam ve yaı gölge eğişmez. I. ifae oğuu. ve ışık laınan ışınla çiziliğine, e 8 b uzunluğuna, üşey üzleme tam gölge oluşu. kaynağı kalıılığına, tam gölgenin alanı eğişmez, yaı gölge oluşmaz. II. ifae oğuu. levhası ok yönüne 1 biim kayıılığına, ışık kaynağınan çıkan ışınla tam gölgenin alanını eğiştimez. III. ifae e oğuu. CEVA E Oİ 401

8 5. 7. I x 1 x II engel ve ışık laınan engelin uçlaına ışınla göneiğimize, I bölgesi yalnız kaynağınan, II bölgesi ise yalnız kaynağınan ışık alabili. eee he iki ışık kaynağınan ışık alan bölge yoktu. Onun için e he taaf ayınlık bölge olu. Eğe nin bi bölgesi bi tan ışık alabiliyo, iğe taafı alamıyo ise yaı ayınlık bölgeen bahseilebili. ve ışık laınan ve cisimleinin uçlaına ışınla göneilsin. Benzelikten, x1 = ( x1 = 4 x = ( x = 4 olu. 4 Bu uuma üzeine oluşan yaı gölgelein yaıçaplaı eşit olu. ESEN AINAI aanlık otamaki ışık kaynağınan çıkan ışınla çiziliğine sayam olmayan ve cisimleinin üzeine tam gölgelei oluşu. Işık kaynağına yakın olan cisminin gölgesi aha büyük olu. CEVA B ve ışık laınan sayam olmayan cisimlee ışınla göneiliğine, e oluşan tam ve yaı gölgele şekileki gibi olu. Oluşan yaı gölgele aasına 3 > 1 >, tam gölgele aasına 3 > 1 > ilişkisi vaı. 40 Oİ

Benzer belgeler

TEST 1 ÇÖZÜMLER IŞIK VE GÖLGE

TEST 1 ÇÖZÜMLER IŞIK VE GÖLGE ES 1 ÇÖÜMER IŞI VE GÖGE 1. 4. M Güneş Dünya Bu olay ışığın faklı sayam olaa faklı hızlaa yayılığını açıklayamaz. Ay küesel ışık kaynağı aynağa noktasınan bakılığına amı göülü. M noktasınan bakılığına hiç