DOKTORA TEZİ Y. Müh. İbrahim GİRGİN. Anabilim Dalı : MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ. Programı : ENERJİ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "DOKTORA TEZİ Y. Müh. İbrahim GİRGİN. Anabilim Dalı : MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ. Programı : ENERJİ"

Transkript

1 İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TERMOAKUSTİK SOĞUTUCU ANALİZİ DOKTORA TEZİ Y. Müh. İbrahi GİRGİN Anabili Dalı : MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ Prograı : ENERJİ KASIM 007

2 İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ TERMOAKUSTİK SOĞUTUCU ANALİZİ DOKTORA TEZİ Y. Müh. İbrahi GİRGİN Tezin Entitüye Verildiği Tarih : 9 Haziran 007 Tezin Savunulduğu Tarih : 0 Kaı 007 Tez Danışanı : Diğer Jüri Üyeleri Prof. Dr. A. Feridun ÖZGÜÇ (İ.T.Ü.) Prof. Dr. Taner DERBENTLİ (İ.T.Ü.) Prof. Dr. Recep ÖZTÜRK (Y.T.Ü.) Prof. Dr. Ce PARMAKSIZOĞLU (İ.T.Ü.) Doç. Dr. Murat HOŞÖZ (K.Ü.) KASIM 007

3 ÖNSÖZ Teroakutik oğutucular yapılarının baitliği, yükek güvenilirliği, ucuz aliyeti, atofere zarar vereei gibi nedenlerle geleceğin oğuta teknolojilerinden birii olaya adaydır. Yapılan çalışalar onucunda on yıllarda laboratuar ortaından çıkıp çeşitli yerlerde prototip ve ticari olarak boy götereye başlaışlardır. Teroakutik konuunda çalışalar on yıllarda artarak deva etektedir. Bu çalışada dizaynı ve inşaı gerçekleştirilen hoparlör tahrikli bait bir teroakutik oğutucuda rezonan frekanları ve bu frekanlarda baınç dağılıları inceleniş, itein çalışa frekanında yığın üzerinde ölçülen ıcaklık değerleri teorik onuçlarla karşılaştırılış, oğutucuda yığın varlığının ve poziyonunun çalışa frekanı üzerine etkileri araştırılıştır. Bu uzun çalışa periyodunda tü eeği geçen arkadaşlarıa, yardılarından dolayı Sayın Doç. Dr. Murat HOŞÖZ e, anevi deteğinden dolayı Eşi Funda GİRGİN e, teroakutik konuuna yönelei ağlayan, taviye ve yardılarından dolayı tez danışanı Sayın Prof. Dr. A. Feridun ÖZGÜÇ e içtenlikle teşekkür ederi. Kaı 007 İbrahi GİRGİN ii

4 İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ TABLO LİSTESİ ŞEKİL LİSTESİ SEMBOL LİSTESİ ÖZET SUMMARY ii v vi viii x xii. GİRİŞ.. Teroakutiğin Tarihçei ve Uygulaaları.. Teroakutik Etki 8.3. Teel Denkleler ve İfadeler 5.4. Teel Terodinaik Terodinaiğin I. ve II. Kanunu Iı Makinei Soğuta Makinei ve Iı Popaı 5. TERMOAKUSTİK SİSTEM DEVRE ELEMANLARI 8.. Aracı Gaz 8.. Yığın 9.3. Iı Değiştiriciler Rezonan Tüpü 3.5. Akutik Kaynak TERMOAKUSTİK DENKLEMLER Tek Plaka Akışkanın Akutik Sıcaklık Genliği Taşınan Iı İş Veri Paralel Plakalar Araından Akış Akutik Hız Genliği Plakadaki Sıcaklık Genliği Akışkandaki Akutik Sıcaklık Genliği Dalga Denklei Taşınan Iı İş Sınır Tabaka ve Kıa Yığın Yaklaşıları Vikoziteiz Salını Dalga Denklei 57 iii

5 Taşınan Iı Denklei İş Denklei Vikoziteli Salını Dalga Denklei Taşınan Iı Denklei İş Denklei Sınır Tabaka ve Kıa Yığın Yaklaşılarında Boyutuz Denkleler Boyutuz Taşınan Iı Boyutuz İş Soğuta Makinei Etkinlik Katayıı TERMOAKUSTİK SİSTEMİN DİZAYNI VE İNŞASI Dizayn Kurulan Site Hoparlör Rezonan Tüpü Yığın Iı Değiştiricileri Tero Eleanlar ve Dinaik Baınç Ölçü Sitei Sinyal Jeneratörü ve Afi Oilokop ve Voltetreler DENEYSEL SONUÇLAR Çalışa Frekanının Tepiti Deneyel Olarak Çalışa Frekanının Tepiti Denkle Kullanılarak Çalışa Frekanının Tepiti Sitedeki Baınç Dağılıı Deneyel Olarak Sitedeki Baınç Dağılıı Teorik Olarak Sitedeki Baınç Dağılıının Heaplanaı Sitedeki Sıcaklık Dağılıı Tero Eleanların Ölçü Doğruluklarının Tepiti Yığın Üzerindeki Sıcaklık Farkları Deneyel ve Teorik Sıcaklık Farkları Üzerine Yorular c Uzunluğundaki Yığın Üzerindeki Sıcaklık Dağılıı Rezonan Frekanı ve Baınç Antinodu Poziyonunun Değişii Rezonan Frekanına Yakın Frekanların Site Perforanına Etkii 0 6. TARTIŞMA 03 KAYNAKLAR 07 EKLER ÖZGEÇMİŞ 9 iv

6 TABLO LİSTESİ Sayfa No Tablo 3. Teroakutik denklelerin boyutuzlaştırılaında kullanılan boyutuz değişkenler... 6 Tablo 5. Tero eleanın tet edileinde okunan ıcaklık değerleri.. 93 Tablo 5. Çeşitli yığın poziyonlarında itein rezonan frekanları Tablo 5.3 Sabit ve değişken rezonan frekanlarında yığın üzerindeki ıcaklıklar Tablo 5.4 Yığının varlığının baınç antinodunun poziyonuna etkii. 0 Tablo 5.5 Sitein çalışa frekanındaki kayaların itein oğutaına etkii 0 Tablo C. 0 c uzunluktaki yığın ile yapılan ölçüler. 4 Tablo C. 5 c uzunluktaki yığın ile yapılan ölçüler. 4 Tablo C.3 c uzunluktaki yığın ile yapılan ölçüler. 5 Tablo D. Tablo E. Tablo F. Tablo G. T tipi tero eleanda 0 o C referan ıcaklığında V cininden voltaj değerleri. 6 Çeşitli baınç duyargaı poziyonlarında rezonan tüpü içeriinde baınç değerleri Rezonan frekanlarında rezonan tüpü içeriinde poziyona göre baınç değişii... 8 İlk rezonan frekanında farklı baınçlarda rezonan tüpünde baınç dağılıları... 9 v

7 ŞEKİL LİSTESİ Şekil. Şekil. Şekil.3 Şekil.4 Şekil.5 Şekil.6 Şekil.7 Şekil.8 Şekil.9 Şekil.0 Şekil. Şekil. Şekil.3 Şekil.4 Şekil.5 Şekil.6 Şekil. Şekil. Şekil.3 Şekil.4 Şekil.5 Şekil.6 Şekil 3. Şekil 3. Şekil 4. Şekil 4. Şekil 4.3 Şekil 4.4 Şekil 4.5 Şekil 4.6 Şekil 4.7 Şekil 4.8 Şekil 4.9 Şekil 4.0 Şekil 4. : Sondhau Tüpü... : USS Deyo Geiine onte edilen teroakutik oğutucunun keit rei... : TRITON Soğutucuu... : Teroakutik tahrikli teroakutik doğalgaz ıvılaştırıcıı : Salını yapan bir piton-ilindir iteinde oluşan teroakutik etki.. : Bait bir teroakutik itede oluşan hız ve baınç dağılıları : Iı popaında yığın içeriinde ıcaklık ve baınç değişileri : Duran dalga içeriinde bir noktadaki partikülün hareketi : Plaka üzerinde ıının bir taraftan diğer tarafa doğru taşınaı : Teroakutik ıı ve oğuta akinelerinin çalışa ilkei. : Etrafında duran dalga bulunan abit bir plaka. : Bir duran dalgada ortalaa baınç etrafındaki baınç alınıları : Her iki ucu kapalı rezonan tüpü. : Çeyrek dalga boyu rezonan tüpündeki hız ve baınç dağılıları : Bir ıı akineinin grafikel göterii : Bir oğuta akinei/ıı popaının grafikel göterii.. : Palanaz çelikten ial ediliş bir yığın... : Yığın ve ıı değiştiricilerin yerleşii... : Yığın ve ıı değiştiriciler araında ıının taşınaı. : Uygun olayan ıı değiştirici boyları. : Rezonan tüpü çeşitleri : Tez çalışalarında kullanılan akutik güç kaynağı. : Aralarındaki eafe y o olan l kalınlığındaki plakalardan oluşan yığın.. : tanh[(+i)y o /δ k ] ifadeinin grafiği... : Farklı x n değerleri için L n ye karşılık COP eğrileri... : Farklı x n değerleri için L n ye karşılık boyutuz Q cn değerleri Sayfa No : λ/4 uzunluğundaki ideal rezonan tüpünde hız ve baınç dağılıı 68 : Sitein ilk haroniğinde baınç dağılıı. 69 : Kurulan teroakutik ite ve ölçü aletlerinden bir görünü.. 70 : Sitede kullanılan akutik güç kaynağı. 7 : Taarlanan ve kurulan oğutucu ite 7 : Rezonan tüpünün içindeki baınç dağılıı. : Rezonan tüpünün görünüşü : Sitede kullanılan yığın ve yığın uhafazaı : Sitede kullanılan ıcaklık ve baınç duyargaları vi

8 Şekil 4. Şekil 4.3 Şekil 5. Şekil 5. Şekil 5.3 Şekil 5.4 Şekil 5.5 Şekil 5.6 Şekil 5.7 Şekil 5.8 Şekil 5.9 Şekil 5.0 Şekil 5. Şekil 5. Şekil 5.3 Şekil 5.4 Şekil 5.5 Şekil 5.6 Şekil 5.7 Şekil 5.8 Şekil 5.9 Şekil 5.0 Şekil 5. Şekil 5. : Sitede kullanılan inyal jeneratörü ve afi. : Sitede kullanılan oilokop ve voltetreler : Site içeriindeki baıncı ölçek üzere kurulan düzenek. : Baınç duyargaı X=0 c poziyonunda genlik değerleri. : Baınç duyargaı X=30 c poziyonunda genlik değerleri. : Baınç duyargaı X=75 c poziyonunda genlik değerleri. : Çeşitli poziyonlarda frekana göre genlik değerleri... : İlk rezonan frekanında ite içindeki baınç dağılıı : İkinci rezonan frekanında ite içindeki baınç dağılıı... : Üçüncü rezonan frekanında ite içindeki baınç dağılıı : Dördüncü rezonan frekanında ite içindeki baınç dağılıı : Farklı baınçlarda ilk rezonan frekanında baınç dağılıları... : Bir ucu atofere açık rezonan tüpü içeriindeki hız dağılıı... : Örnek bir rezonan tüpü içeriindeki teorik baınç dağılıı : Deneyel ve denklele bulunan baınç dağılılarının karşılaştırılaı.. : Yığın üzerindeki ıcaklıkları ölçek için kullanılan tero eleanlar... : 0 c uzunluğundaki yığın uçları araında deneyel/teorik ıcaklık farkı. : 5 c uzunluğundaki yığın uçları araında deneyel/teorik ıcaklık farkı. : c uzunluğundaki yığın uçları araında deneyel/teorik ıcaklık farkı. : Örnek bir yığın uçları araındaki deneyel ve teorik ıcaklık farkı... : 5 c uzunluğunda yığın üzerinde ölçülen deneyel ıcaklık dağılıları. : Çeşitli yığın poziyonlarında itein rezonan frekanı değişileri : Sabit ve değişen rezonan frekanlarında yığın üzerindeki ıcaklık farkı... : Çalışa frekanındaki kayaların yığın üzerindeki ıcaklık farkına etkii..... Sayfa No vii

9 SEMBOL LİSTESİ A : Keit Alanı a : Se hızı, akutik hız B : Yığın doluluk oranı c p : Sabit baınçta özgül ıı COP : Etkinlik katayıı D : Baınç antinodundaki baınç genliğinin ortalaa baınca oranı f : Akutik frekan H, H : Taşınan ıı I : Hoparlörden geçen akı K : Iı ileti katayıı k : Dalga nuaraı L : Rezonan Tüpü uzunluğu L : Yığın uzunluğu L n : Boyutuz yığın uzunluğu l : Yığın kalınlığının yarıı p A : Baınç tepe noktaındaki baınç genliği p : Baınç p : Ortalaa baınç p : Baınç değişi genliği p : Baınç genliğinin pozitif reel kıı Q : Iı Q cn : Boyutuz taşınan ıı R : Gaz abiti : Entropi T : Sıcaklık T : Ortalaa ıcaklık T : Yığının ıcaklığı T : Sıcaklık değişi genliği t : Zaan U A : Hız antinodundaki hız genliği U : Hoparlör yüzey hız genliği u : Hız X : Rezonan tüpünün atofere açık ucundan alınan eafe x : x ekeni x : Yer değiştire genliği x n : Boyutuz yığın poziyonu u : Hızın x bileşeni u : Hız genliği u : Hız genliğinin pozitif reel kıı v : Hızın y bileşeni W : İş : Boyutuz iş W n viii

10 y o : Plakalar araındaki eafenin yarıı β : Iıl genleşe katayıı Г : Yığın üzerindeki ıcaklık dağılıının kritik ıcaklık dağılıına oranı x : Plaka (yığın) uzunluğu T n : Yığın üzerindeki ıcaklık farkının ortalaa ıcaklığa oranı δ k : Iıl nüfuz derinliği δ v : Vikoz nüfuz derinliği δ kn : Boyutuz ııl nüfuz derinliği γ : Özgül ıılar oranı ε : Yığın ııl kapaite oranı η : Veri κ : Iıl yayılı katayıı κ : Yığının ııl yayılı katayıı λ : Dalga boyu µ : Dinaik vikozite ν : Kineatik vikozite П : Plakanın çevrei ρ : Yoğunluk ρ : Ortalaa yoğunluk σ : Prandtl Sayıı ω : Açıal frekan ix

11 TERMOAKUSTİK SOĞUTUCU ANALİZİ ÖZET Se dalgaları içeriinde baınç değişilerine bağlı olarak baınç, poziyon ve ıcaklık alınıları evcuttur. Bu etkilerden dolayı akışkan ve akışkana tea eden katı yüzey araındaki ııl etkileşiler teroakutik olarak adlandırılır. Bu etkileşilerden faydalanılarak inşa edilen ıı ve oğuta akineleri prototip olarak görüneye başlaışlardır. Bu çalışada öncelikle teel teroakutik denkleleri unuluş, ardından literatürde evcut bir dizayn iteatiği kullanılarak bait bir teroakutik oğutucu dizayn ve inşa ediliştir. Daha onra rezonan tüpü içeriine ıraıyla üç farklı poziyona dinaik bir baınç duyargaı yerleştiriliş, her bir duyarga poziyonunda ayrı ayrı frekan taraaı yapılarak itein rezonan frekanları tepit ediliştir. Sitein rezonan frekanları birinci haronikten itibaren yaklaşık olarak 0 Hz, 80 Hz, 300 Hz olarak ölçülüştür. Ardından bu frekanlarda baınç duyargaı ite içeriinde hareket ettirilerek rezonan tüpü içeriindeki baınç dağılıları ölçülüştür. İdeal dalga boyunun dörtte biri uzunluğunda bir ucu açık rezonan tüpünde kapalı uçta baınç antinodu ve hız nodu, açık uçta ie baınç nodu ve hız antinodu bulunur. Fakat akutik kaynak olarak hareketli bir yüzeye ahip olan hoparlör kullanıldığında kapalı uçta hoparlör yüzeyinin hareketinden dolayı hız nodunun oluşayacağı açıktır. Kurulan deney düzeneğinde akutik kaynak olarak hoparlör kullanıldığından ideal rezonan tüpünden farklı olarak hoparlörün evcut olduğu kapalı uçta hız nodunun oluşadığı, ite içeriindeki baınç dağılıının idealden çok farklı olduğu görülüştür. İdeal rezonan tüpünde kapalı uçta oluşan baınç antinodu rezonan tüpü ortaına doğru kayıştır. Teroakutik ite taarıında öneli olan bu onucu detekleek üzere akutik denklelerden bait bir forül türetiliş, bu forül ile birinci haronikte oluşturulan teorik baınç dağılıı ile deneyel onuçlar karşılaştırılış, deneyel ölçülerin teoriye uygunluğu görülüştür. Daha onra çalışa frekanında baınç antinodunun akutik kaynak genliğine bağlı olarak değişii inceleniş, bu poziyonun deneyel onuçlar ve unulan denklee göre akutik kaynak genliğine bağlı oladığı, akışkan özelliklerine bağlı olarak değiştiği onucuna varılıştır. Ardından üç farklı uzunlukta yığın kullanılarak farklı yığın poziyonlarında yığın üzerindeki ıcaklık dağılıları ve yığın uçları araındaki ıcaklık farkları ölçülüştür. Yığınların her iki ucu araında; 0 c uzunluğundaki yığın ile en yükek 0.4 o C, 5 c uzunluğundaki yığın ile en yükek.4 o C, c uzunluğundaki yığın ile en yükek 7.6 o C ıcaklık farkları x

12 ölçülüştür. Bulunan ıcaklık farkları ekenel yöndeki ıı ileti etkilerini göz önüne alarak ve aladan teoriyle karşılaştırılıştır. Karşılaştıra onucu oğuta gücünün düşük olduğu itelerde ekenel yöndeki ıı ileti etkilerinin öneli olabileceği onucuna varılıştır. Daha onra yapılan çalışalarda rezonan tüpü içeriinde yığının varlığının ve poziyonunun itein baınç dağılıını ve rezonan frekanını ne şekilde değiştirdiği inceleniştir. Yığın rezonan tüpü içeriinde kaydırılış, değişen yığın poziyonlarında itein rezonan frekanı ve baınç antinodunun değişii kaydediliştir. Yapılan deneylerde boş rezonan tüpünün rezonan frekanı Hz iken ite içeriinde yığın evcut iken rezonan frekanının poziyona bağlı olarak 08 Hz ile Hz araında değiştiği görülüştür. Boş tüpün rezonan frekanında baınç antinodunun poziyonu rezonan tüpü açık ucundan itibaren 7 c olarak ölçüleine rağen yığının varlığında bu poziyonun 66 c ye kadar düştüğü görülüştür. Son olarak itein çalışa frekanındaki kayaların ite perforanını ne ölçüde etkilediği araştırılış, abit bir yığın poziyonunda çalışa frekanına yakın frekanlarda yığın uçları araındaki ıcaklık farkı ölçülüş, birkaç Hertzlik frekan kayalarının yığın üzerindeki ıcaklık dağılıında öneli değişiler eydana getirediği, fakat daha büyük frekan kayalarının ite perforanını öneli ölçüde etkilediği görülüştür. xi

13 ANALYSIS OF THERMOACOUSTIC COOLER SUMMARY Acoutic wave hold ocillation of preure, diplaceent and teperature in repone to the preure variation. The interaction of thee effect in ga cloe to a olid urface generate theroacoutic ocillation. Soe prototype of cooler have been contructed uing the principle of theroacoutic nowaday. In thi tudy, firtly, the baic theroacoutic equation were preented. Secondly, a theroacoutic cooler wa deigned and contructed uing a deign ethod that exit in the literature. Later, a dynaic preure tranducer wa inerted at three different poition into the reonator. At each tranducer location, eperate frequency earche were perfored to find reonance frequencie in quetion. The reonance frequencie of the yte were approxiately eaured at Hz, 80 Hz and 300 Hz tarting fro the firt haronic. Following the eaureent, preure ditribution at each reonance frequency were exained by oving the preure tranducer inide the experiental etup. An ideal reonator that ha the length of a quarter wavelength contain a preure antinode and a velocity node at the cloed end, and a preure node and velocity antinode at the open end. However, it i obviou that there hould not be a velocity node at the cloed end of the yte which ue a peaker with a oving urface a the acoutic ource. In the experiental etup, where the peaker i ued a the acoutic ource, it i oberved: ) No velocity node at the cloed end where peaker i located ) Direpancie fro the ideal preure ditribution. Thee are the ditinctive propertie againt ideal reonator. It wa een that preure antinode of an ideal reonator at the cloed end ove toward the iddle of the reonator. In the deign of theroacoutic yte, firt, iple acoutic forula were derived to upport thi reult. Then, thee iple forula were ued to copare theoretical and experiental preure ditribution at the firt haronic. It wa found that experiental reult atch with the theoretical reult. In addition, it wa oberved the behavior of the preure antinode with repect to aplitude of acoutic ource at reonance frequency. It wa een that thi poition i not related to the acoutic ource aplitude but it i a function of fluid propertie. In the experient, three tack at different length were fored and teperature ditribution on thee tack at different tack poition were exained and copared to the theoretical reult. The axiu teperature difference, eaured between the tip of the tack are 0.4 o C (0 c length tack),.4 o C (5 c length tack), 7.6 o C ( c tack). The xii

14 teperature difference were copared to the theoretical reult with and without the auption of axial conduction effect. A a reult of the procedure, it wa een that axial conduction effect can play an iportant role for the yte with a low cooling power. In the following tudie, it wa exained how the exitence and the poition of the tack, affect the preure ditribution and the reonance frequency of the yte. The reonance frequency of the yte and variation of preure antinode poition wa recorded while the tack wa gradually oved inide the reonator. In the experient, it wa eaured that the reonance frequency of the yte wa changed between 08 Hz and Hz depending on the tack poition while the reonance frequency of the epty reonator i Hz. Depite the fact that preure antinode poition fro open end of the reonator wa eaured 7 c at epty reonator reonance frequency, it wa oberved that the preure antinode poition decreaed down to 66 c a a reult of the tack inide the reonator. Finally, it wa tudied the effect of the hifting reonance frequencie to the yte perforance. The teperature difference between the tack tip wa eaured at the frequencie cloe to working frequency at a contant tack poition. It wa oberved that frequency change in ter of few Hertz doe not affect the yte perforance ignificantly, but there i a harp fall at the yte perforance when the frequency change are above few Hertz. xiii

15 . GİRİŞ Se dalgaları içeriindeki baınç alınıları ile birlikte gerçekleşen ıcaklık alınıları onucu akışkan ve akışkana tea eden katı yüzey araındaki ııl etkileşiler teroakutik olarak adlandırılır. 770 yılında inceleneye başlayan teroakutik etki üzerindeki çalışalar yıllar içinde artarak deva etiş, on yıllarda laboratuar ortaından çıkarak prototip ya da ticari olarak çeşitli yerlerde boy götereye başlaıştır. Teroakutik itelerin aliyetlerinin düşük, yapılarının bait olaı, atofere zarar veren gazlar kullanaaı, hareketli parçalarının bulunaaı gibi ebeplerle, klaik oğuta itelerine göre pratikteki verilerinin düşük olalarına rağen üzerlerindeki ilgi artarak deva etiştir. Soğutada geleceğin teknolojilerinden birii ola potaniyeli bulunan teroakutik oğutucularla ilgili olarak ülkeizde yeterli çalışa bulunaaktadır. Ca zanaatkarlarının aırlardır gözleledikleri, fakat değerini yakın geçişte bulan bu teknolojinin yakın gelecekte günlük hayatta hak ettiği yeri alaı kuvvetle uhteeldir. Teroakutik iteler teroakutik etkiler onucu ıı enerjiinin akutik güce çevrileinde ya da akutik güç kullanılarak düşük ıcaklıktaki ıı kaynağından yükek ıcaklıktaki ıı kaynağına ıı taşınaında kullanılır. Buna göre teroakutik iteler, teroakutik ıı akinei ya da teroakutik oğutucu olarak kullanılırlar. Bu tezde havayla çalışan bait bir teroakutik oğutucu taarıı yapılış, daha onra ite üzerinde baınç ve ıcaklık ölçüleri yapılarak teoriyle karşılaştırılıştır. Site içindeki yığın poziyonunun oğutucunun çalışa frekanına ve rezonan tüpünün içindeki baınç dağılıına etkii inceleniş, itein çalışa frekanındaki kayaların ite perforanı üzerine etkileri araştırılış ve bu konuda ölçüler yapılıştır. Bu bölüde teroakutiğin tarihçei hakkında bilgi verilecek, inşa edilen teroakutik oğutuculardan örnekler verilecek ve teroakutik etki incelenecektir. Ayrıca teel teroakutik ifadeler ve terodinaik kavralardan bahedilecektir.. Teroakutiğin Tarihçei ve Uygulaaları Teroakutik ile iki yüz yıldan daha uzun üredir ciddi olarak çalışalar deva etektedir. Uygun koşullarda içinden ıı akan bir itede ıının bir kıı akutik titreşilere ebep olakta, işe dönüşektedir. Keşfedilen bu özellikle ilgili olarak

16 770 li yıllardan bu yana çalışalar deva etektedir. Putna ve Denni, Byron Higgin tarafından 777 yılında yapılan, içine uygun şekilde hidrojen alevi uygulanan uzun bir boruda oluşan akutik alınıları inceleiştir []. Aırlardan bu yana ca zanaatkarları ıcak bir ca kürenin ilindirik oğuk bir ca apla birleştiğinde ca apın bazen bir e yaydığını gözleleişlerdir. Sondhau bu ilindirik apın boyutları ve çıkan ein tizliği ile ilgili araştıralar yapıştır. Şekil. de görülen Sondhau tüpü ilk teroakutik akine olarak 850 yılında [], Rijke tüpü 859 yılında [3] karşııza çıkaktadır. Lord Rayleigh 896 yılında Sondhau tüpünü doğru olarak yorulaıştır [4]. Fakat teorik bir tanılaa ekikti ve bu teori yarı yüzyıl daha ekik kalacaktı. Teroakutik alınılarla ilgili ortaya çıkan başka bir akine de Taconi alınııdır [5]. Bu alınılar içinde gaz bulunan ilindirik bir tüpün ıcaklığının oda ıcaklığından çok düşük ıcaklıklara değişilerinde ortaya çıkaktadır. Taconi konu ile ilgili Rayleigh ile aynı açıklaaları yapıştı. Taconi alınıları ile ilgili ilave çalışalar onraları diğer araştıracılar tarafından da yapıldı. Se çıkışı Iı Girişi Şekil. : Sondhau Tüpü Carter ve arkadaşları 96 yılında Sondhau tüpünün içeriine plakalardan oluşan uygun bir yapı konduğunda perforanının arttığını gözleledi [6]. Yığın adı verilen bu yapı teroakutik konuunda çok öneli bir gelişe idi. Çünkü artık plaka ve aracı akışkan araındaki ıı geçişi pek çok paralel plaka boyunca gerçekleşecek, küçük hacili itelerden çok daha büyük iş üretilebilecekti. Carter ın bu çalışaları üzerine Feldan Sondhau akinei ile doktora tezini yaptı [7]. Kurduğu en etkin ite 600 W ııyı kullanarak 7 W akutik iş üretti. Teroakutik konuundaki teorik çalışalar 868 yılında bir ıı kaynağından doğan akutik alınıı heaplayan Kirchoff ile başlaıştır [8]. 949 yılında Taconi in deneylerinden etkilenen Kraer Taconi alınıları ile ilgili çalışalar yaptı [9]. Yaklaşık 0 yıl onra Rott ve arkadaşları içeriinde bir ıcaklık gradyanı ve inüel

17 alınılar bulunan bir kanaldaki hareket, baınç dağılıı ve enerji geçişini ilk defa doğru olarak ifade eden denklelere iza attılar [0]. Rott un teorii aracı akışkan olarak helyu kullanılarak Yazaki [], hava kullanılarak Müller ve Lang [], yükek baınçlı helyu kullanılarak Hofler tarafından deneyel olarak doğrulandı[3]. Bu üç deneyde de onuçların Rott un teoriine uygunluğu oldukça iyi idi. Yazaki nin yaptığı çalışada helyu gazı ile dolduruluş bir tüpe bilinen bir ıcaklık dağılıı uygulandı. Gazın alını yaptığı ıcaklık aralığı ve alını frekanı bulundu ve onuçlar Rott un teoriiyle karşılaştırıldı. Sıcaklık verilerinin %5 lik, frekan verilerinin % lik yaklaşılarla teoriye uygunluğu görüldü. Müller ve Lang aracı akışkan olarak hava kullandıkları, içinde yığın ve ıı eşanjörleri bulunan bir teroakutik akine yaptı. Iı değiştiriciler araındaki ıcaklık ve baınç dağılılarını ölçtü ve Rott un teoriiyle karşılaştırdı. Hofler teroakutik oğutucuunda 0 bar baınçta, ortalaa baıncın %3 değerinde baınç genliği kullandı. Iı değiştiricilerindeki ıcaklıkları ölçtü ve onuçları teoriyle karşılaştırdı. Soğuk ve ıcak ıı değiştiricilerdeki ıcaklık oranları teoriden % ile %9 civarında farklılık göteriyordu. Düşük baınç genliklerindeki yaklaşılar daha iyi idi. Iı kullanılarak e üretilei ile ilgili çalışalar oldukça fazla ve eki bir konu iken akutik alınılar kullanarak ıı taşıak daha yeni bir olgudur. Gifford ve Longworth bir tüpün içindeki gaza düşük frekanlı yükek genlikli baınç alınıları uygulayarak öneli bir iktarda oğuta elde etti [4]. İcat ettikleri bu akineye Pule Tube Soğutucu iini verdiler. 975 yılında Merkli ve Thoan bir ucu kapalı diğer ucunda alını yapan bir piton bulunan bir tüpte hız antinodu yakınlarında oğua gözleledi [5]. Bu gelişeler üzerine Sekenli yıllarda Aerika da Lo Alao laboratuarında (LANL) Wheatley, Swift ve arkadaşları tarafından teroakutik oğutucular üzerine çalışalar hızlandı. İlk geliştirilen teroakutik ıı popaında rezonan tüpünün bir ucunda hoparlör kullanıldı. Teroakutik etkiyi güçlendirek için taarlanan yığın ie kapalı uca yakın bir noktaya kondu. Sekenli yılların başındaki bu gelişelerden onra teroakutik konuu yeni bir teknoloji olarak oldukça ilgi çekti. Bu gelişelerden onra özellikle Monterey California daki Deniz Entitüü (Naval Potgraduate School), Lo Alao Laboratuarı ve Pennylvania Eyalet Üniveriteinde pek çok teroakutik akine yapıldı. Deniz Entitüünde geliştirilen ve yığın üzerinde 80 derece ıcaklık farkı ile 4 W ıı taşıak üzere taarıı yapılan bir teroakutik oğutucu (STAR) 99 yılında Dicovery uzay ekiğine onte edildi [6]. Aerikan Deniz Kuvvetlerinin deteklediği bir proje ile Aerikan avaş geii USS Deyo daki radar devre eleanlarını oğutak üzere geliştirilen ve Şekil. de keit rei görülen teroakutik oğutucu (SETAC) 995 yılında geiye onte edildi. 0 At baınçta 3

18 helyu ve argon karışıı gaz kullanan ite, yapılan deniz tecrübelerinde 6 W lık akutik gücü kullanarak 49 W lık oğuta elde etti. Soğutucu çalışabileceği en düşük ıcaklıkta (4 o C) aynı ıcaklık aralığında çalışan Carnot oğuta akineinin etkinlik katayıının %7 inde çalıştı. Soğutucunun kendii ideal oğuta akineinin etkinlik katayıının %6 ına ulaştıya da ıı değiştiricilerinin yeterizliğinden dolayı etkinlik katayıı %7 ye düşüştü [7]. Şekil. : USS Deyo Geiine onte edilen SETAC oğutucuunun keit rei SETAC ın USS Deyo daki başarıından onra Aerikan Donanaı 0 KW oğuta kapaiteinde bir teroakutik oğutucu talebinde bulundu. Pennylvania Eyalet Üniveriteinde taarıı yapılan bu oğutucuya bir günde 0 o C ıcaklıktaki 3 ton uyu buz haline getirebileceğinden TRITON ii verildi. TRITON projei 996 yılında başladı ve taarıı 998 yılında taalandı. Şekil.3 de görülen ve 005 yılında taalanan 30 at baınçta helyu ve argon karışıı aracı gaz kullanan bu cihaz 0 kw oğuta gücünde Carnot etkinlik katayıının %9 una ulaşıştır[8]. Şekil.3 : TRITON Soğutucuu 4

19 Lo Alao Laboratuarı (LANL) daha çok büyük çaplı ticari uygulaalarla uğraşaktadır. Bu uygulaalarda önce ıı kullanılarak e elde edilekte, daha onra ie üretilen bu e dalgaı kullanılarak ya elektrik işi üretilekte, ya da ikincil bir yığın kullanılarak oğuta ağlanaktadır. Özel ektör ve LANL ile birlikte üretilen teroakutik oğutuculardan birii de teroakutik olarak tahrik edilen teroakutik oğutucudur (TADOPTR). 989 yılında üretilen bu cihazda doğalgazın %30-40 ı yakılarak ıı üretilekte, üretilen ıı ile elde edilen akutik alınılarla oğuta ağlanakta ve geri kalan %60-70 doğalgazın ıvılaştırılaı ağlanaktadır. İlk yatırı aliyeti oldukça düşük olan, hareketli parçaı bulunayan bu itele 5 K ıcaklığa ulaşılaktadır. Şekil.4 de görülen günde 50 galon ıvılaştırılış doğalgaz üreten bu ite halen kullanılaktadır. Şekilde bölgeinde doğalgaz yakılarak akutik iş üretilekte, bölgeinde üretilen akutik enerji kullanılarak geri kalan doğalgaz ıvılaştırılaktadır [9]. Şekil.4 : Teroakutik tahrikli teroakutik doğalgaz ıvılaştırıcıı Son yıllarda teroakutik itelerle ilgili deneyel ve ayıal çalışalar artarak deva etektedir. Pek çok teroakutik ite inşa edilekte, ayıal ve deneyel çalışalar yapılakta, daha etkin teroakutik iteler elde etek için çabalar iveli bir şekilde ürektedir. Zhou ve Matubara ürettiği 6 Wattlık akutik güçle teroakutik oğuta yapan bir teroakutik itein deneyel analizini yaptı [0]. 5

20 Tijani, Zeeger ve Waele teroakutik denklelerdeki paraetreleri boyutuzlaştırarak paraetre ayıını azalttılar ve teroakutik oğutucuların taarıı için bir iteatik ortaya koydular. Bu şekilde taarı ile ilgili büyük bir boşluğu doldurdular []. Taarılarını yaptıkları hoparlörle tahrik edilen bir teroakutik oğutucunun iali ve perforan ölçülerini yaptılar. Kurdukları itede 0 bar baıncında helyu gazı kullanıldı ve -65 o C ıcaklığa ulaşıldı. Soğutucuda hoparlörün elektroakutik veriini arttırak için hoparlör arkaında değişebilen iktarda bir gaz haci kullanayı önerdiler. Sitein rezonan frekanı ve hoparlörün rezonan frekanının birbirine uyaının hoparlörün elektroakutik veriini ve ite içeriindeki baınç genliğini öneli oranda arttırdığını gözlelediler []. Marx ve Blanc-Bennon yığın araında alını yapan akışkanın hız profilini ayıal olarak çözülediler. Yaptığı çalışalarda yığın plakaları araındaki eafenin akış çizgileri üzerine etkilerini araştırdılar [3]. Teroakutik tahrikli teroakutik oğutucularda daha düşük ıcaklıklara ulaşabilek için daha yükek baınç oranlarına ulaşak gereklidir. Daha yükek baınç oranlarına ulaşak için ie helyu yerine azot gibi gazlar kullanılalıdır. Fakat bu gazlarda akutik hız düşüktür. Hu, Luo ve Dai bir teroakutik tahrikli teroakutik oğutucuyu elatik bir ebran ile iki parçaya ayırdılar. Böylece ebran ile akutik güç iletilirken diğer taraftan itede iki farklı gaz kullanılabilekteydi. Teroakutik akine kıında azot gazı kullanılırken oğutucu kıında helyu gazı kullanıldı. Bunun onucu olarak taaı helyu kullanan bir itede 86 K e ulaşılırken helyu ve azot kullanan ve bir ebran ile fizikel olarak ayırdıkları itede 39 K ıcaklığa ulaştılar [4]. Qiu ve arkadaşları,.08 MPa baınçta helyu kullanan teroakutik tahrikli bir teroakutik oğutucuda 80 K ıcaklığa ulaştılar. Bu o ana kadar teroakutik bir itele ulaşılış en düşük ıcaklıktı [5]. Tang ve arkadaşları. MPa helyu gazı kullanarak 88.6 K e ulaşan teroakutik tahrikli bir teroakutik oğutucuda rezonan tüpünün uzunluğunun ite perforanı üzerine etkiini incelediler [6]. Luo, Ling, Dai ve Yu hareketli dalga teroakutik akinede rezonan tüpünün şeklinin ite perforanı üzerine etkiini incelediler. Yaptıkları deneyde rezonan tüpünün şeklinin ite perforanını büyük oranda etkilediğini gözlelediler [7]. Hu, Li, Xie, Zhou ve Li bir etre uzunluğunda, 500 Hz çalışa frekanında teroakutik tahrikli bir teroakutik oğutucunun dizaynı ve tetlerini yaptılar. 6

21 Yaptıkları deneylerde teorik ve ölçülen baınç ve ıcaklık verilerinin iyi bir uyu göterdiğini incelediler [8]. Piccolo ve Pitone akutik genliğin, plakalar araı eafenin, plaka kalınlığının ve Reynold ayıının ıı geçişi üzerine etkilerini incelediler. Salınılı akışta heapladıkları akışkan ve plakalar araındaki boyutuz taşını katayıı ve Nuelt ayıını literatürdeki onuçlarla karşılaştırdılar ve onuçların %0 farklılıkla uyulu olduğunu gördüler [9]. Nofor, Çelik ve Wang teroakutik oğutucuda ıı değiştiricilerde alını yapan gazlarda ıı geçişini incelediler. Yapılan deneyel çalışalar onucu Prandtl ayıı, Reynold ayıı ve Nuelt ayıı araında alınıla ıı geçişinde yeni bir korelayon ifade ettiler. Aynı zaanda ortalaa baınç ve frekan ile alınılı ıı geçiş katayıı araında bir ilişki ortaya koydular [30]. Teroakutik akine içeren teroakutik itelerde frekanın belirlenei öneli bir işledir. Dai, Luo ve Yu teroakutik tahrikli teroakutik akinelerin frekan tayininde bait ve deneyel olarak doğruladıkları bir ayıal çözü geliştirdiler. Böylece rezonan tüpünün ınır koşullarına bağlı olarak belirlenen çalışa frekanını ayıal olarak yükek bir doğrulukla heapladılar [3]. Ling, Luo ve Dai teroakutik akineleri ayıal olarak iüle ettiler. Elde ettikleri ayıal onuçları iyi bir yaklaşıla deneyel onuçlarla karşılaştırdılar [3]. Tang ve arkadaşları rezonan tüpünün şeklinin teroakutik akinenin ite perforanı üzerine etkiini araştırdılar. Yaptıkları çalışada bir teroakutik akinede çapı düzgün bir şekilde artan ve çapı abit iki rezonan tüpünün perforanını karşılaştırdılar. Çapı değişen rezonan tüplü teroakutik akinenin perforanının daha yükek olduğunu ölçtüler [33]. Bao ve arkadaşları rezonan tüpünün geoetrik şeklinin teroakutik akinenin perforanı üzerine etkiini inceleek için çift yığın kullanarak her iki ucu geniş bir hace açılan bir teroakutik akine yaptılar. İki yığın araında ilindirik ve çapı düzgünce değişen rezonan tüpleri kullanarak deneyler yaptılar. Yaptıkları iülayon ve deneyler onucunda akutik hız genliğinin ve buna bağlı olarak topla akutik güç kaybının rezonan tüpünün çapının fonkiyonu olaından dolayı, çapı ietri ekenine göre artan rezonan tüpü kullanıının abit çaplı ilindirik rezonan tüpü kullanaktan daha etkin olduğunu gözlelediler [34]. Chen, Luo ve Dai paralel plakalar ve ilindirik borularda düşük genlikli alınılı akışlarda lineer akutik teoriye dayanarak Nuelt ayıı denklei önerdiler [35]. Piccolo ve Pitone teroakutik yığının kenarlarındaki ıı akıı ve ıcaklık dağılılarını bulak üzere klaik lineer teroakutik teoriyi kullanarak bait ayıal 7

22 bir yönte oluşturdular. Buldukları ayıal onuçların deneyel onuçlarla iyi bir şekilde uyuştuklarını gözlelediler [36].. Teroakutik Etki Se dalgaları, baınç ve hız bileşenlerini içeren küçük alınılar olarak düşünülebilir. İnan kulağını oldukça rahatız eden bir e dalgaı bile küçük bir alınıdır, çünkü böyle bir dalganın baınç genliği atoferik baıncın x0-4 katı ertebelerindedir. Akutik dalgalarda baınç ve hareket alınılarının yanında, baınç alınılarından kaynaklanan ıcaklık alınıları da eydana gelektedir. Salını terii ortalaa bir değer etrafında inüel olarak dalgalanaları ifade etektedir. Bahe konu bu etkiler alını yapan bir gazın içeriindeki katı bir yüzeyde teroakutik etkileşileri eydana getirir. Günlük hayatta da benzer etkiler oluşakta, fakat noral eviyedeki bir konuşada baınç değişilerinden kaynaklanan havadaki ıcaklık değişileri yaklaşık 0-4 o C ertebelerinde olduğundan bu etkiler fark edileeektedir. Teroakutik itelerde ıcaklık değişii ile birlikte ıı geçişinin daha hızlı gerçekleşebilei için uygun baınç artış/azalışlarını ağlaak üzere günlük hayattaki e dalgalarından daha yükek genlikli dalgalar kullanılır. Şekil.5 de teroakutik oğuta ilkei görülektedir. Şekil.5(a) da bir ucu kapalı, diğer ucunda hareketli bir piton bulunan itede piton abit bir frekanla alını yapaktadır. Sitede akutik dalga onucu eydana gelen baınç artış/azalışları onucu gazın ıcaklığı da artakta/azalakta ve gaz ile yanındaki katı yüzey araında ıı geçişi eydana gelektedir. Şekil.5(b) de piton ağa doğru hareket etekte, bu enada şekilde görülen dikdörtgen şeklindeki bir gaz parçacığını da ağa kaydıraktadır. Hareket eden ve baıncı artan gaz parçacığının baınca bağlı olarak ıcaklığı da artaktadır. Şekil.5(c) de bu gaz parçacığının ıcaklığı ilindir yüzey ıcaklığının üzerine çıkakta ve yükek ıcaklıktaki gaz parçacığından kendiinden daha düşük ıcaklıktaki tea ettiği katı yüzeye ıı geçişi eydana gelektedir. Şekil.5(ç) de alını yapan piton ola doğru hareket etekte, baıncı azalan parçacığın ıcaklığı da baınç düşüüyle doğru orantılı olarak düşektedir. Şekil.5(d) de ıcaklığı tea ettiği katı yüzeyin ıcaklığının altına düşen gaz parçacığı duvardan ıı çekektedir. Bu çevri tek bir gaz parçacığı için değil de yüzeye tea eden bütün parçacıklar için düşünülecek olura bu parçacıklar oldan ağa doğru ıı taşıaktadırlar. Böylece duvar üzerinde oldan ağa doğru artan bir ıcaklık dağılıı eydana gelektedir. Gaz ile katı yüzey araındaki bu ııl etkileşi ııl nüfuz derinliği adı verilen yüzeye tea eden, kalınlığı ilietre ertebelerindeki gaz tabakaında gerçekleşir. 8

23 Teroakutik oğuta cihazlarında ite üzerinde akutik alınılar eydana getirek için Şekil.5 de görüldüğü gibi bir piton/hoparlör itei ya da teroakutik ilkelere göre çalışan akutik alını üreten bir ıı akinei kullanılır. Teroakutik tahrikli teroakutik oğutucularda ite üzerinde birden fazla yığın kullanılaktadır. Bu tür teroakutik itelerde yığınlardan birii üzerine dışarıdan uygulanan ıı kaynağı ile akutik alınılar eydana getirilirken oluşan akutik alınılar başka bir yığın üzerinde Şekil.5 deki teroakutik etki ile oğuta akatlı kullanılaktadır. Uygulanan e dalgaının frekanı tüpün içinde alını yapan gazı rezonana okacak şekilde ayarlanır. Salını yapan piton Gaz parçacığı (a) (b) (c) (ç) dq H (d) dq L Şekil.5 : Salını yapan bir piton-ilindir iteinde oluşan teroakutik etki Iıl nüfuz derinliği δ k ilietre ertebelerinde olduğundan oğutucunun pratikte kullanılabilei için ıı geçiş yüzeyinin arttırılaı gerekir. Bu akatla tüpün uygun bir noktaına taarıa bağlı olarak, aralarındaki eafe en az ııl nüfuz derinliğinin iki katı olan Yığın adı verilen bir levha deeti konur. Hoparlörün çalışaıyla bir uçtan diğer uca taşınan ııdan dolayı yığın üzerinde bir ıcaklık dağılıı eydana gelecektir. Yığının her iki ucuna onte edilen ıı eşanjörleri ile yığının ıcaklığı azalan ucundan yararlanılarak oğuta yapılacak, ıcaklığı artan taraftaki ıı eşanjöründen atık ıı dış ortaa verilecektir. Bu şekilde eydana getirilen, uzunluğu dalga boyunun yarıı kadar olan bait bir teroakutik oğutucu ve ite içeriindeki hız ve baınç dağılıları Şekil.6 da görülektedir. Şekildeki 9

24 teroakutik oğutucu içeriinde bir akutik kaynak olduğunu düşüneli. Rezonan Tüpü ya da Rezonatör adı verilen içeriinde rezonanın eydana geldiği tüpte hızın ıfır olduğu hız nodu, kayaa ınır koşulundan dolayı tüpün her iki ucunda oluşurken hızın en yükek alını yaptığı hız antinodu rezonan tüpünün ortaında oluşaktadır. Akışkanın rezonan tüpü içeriindeki alınıından dolayı en yükek baınç genlikleri yani baınç antinodu tüpün her iki ucunda oluşurken baıncın alını yapadığı baınç nodu tüpün ortaında yer alaktadır. Yığını oluşturan paralel plakaların ağ tarafında ıcaklık artarken buraya taşınan Q H atık ııı çevre ortaa verilektedir. Teroakutik etkiden dolayı yığının ol tarafında ıcaklık azalakta, ıı değiştirici ile dış ortadan ıı çekilerek oğuta ağlanaktadır. Q L Yığın Q H Akutik dalga Rezonan tüpü Soğuk ıı eşanjörü Sıcak ıı eşanjörü Hız Baınç Şekil.6 : Bait bir teroakutik itede oluşan hız ve baınç dağılıları 0

25 Bir teroakutik oğutucuda yığın içeriinde oluşan teroakutik etkinin daha iyi anlaşılabilei için üzerinde T ıcaklık dağılıı bulunan plakalar araında akutik alını içinde hareket eden bir gaz parçacığının davranışları yakından incelenecektir. Şekil.7 (b) ve Şekil.7 (ç) de ıı geçişlerinin yönü itein ıı popaı ya da ıı akinei olaını belirler. Salını yapan gaz ve plakalar araındaki ıı geçiş yönü plakaların üzerindeki ıcaklık dağılıına bağlı olduğundan plaka üzerindeki T ıcaklık dağılıı itein ıı akinei ya da ıı popaı olarak çalışaını belirleyecektir. Şekil.7 (a) da akutik duran dalganın ıkıştıra zaanında akışkan parçacığı yer değiştirirken bir taraftan da baınç artıına bağlı olarak ıcaklığı artaktadır. Hareket eden bu parçacık için iki ıcaklık önelidir: adyabatik ıkışa onundaki parçacık ıcaklığı ve ıkıştıra işleinden onra parçacığın yan T -x T T +x T T -x T T +x T δw PLAKA x PLAKA δw δq T -x T T -x T +T p -p p +p (a) x T -x T +T T +x T (b) p +p T -x T T +x T PLAKA - x δw T -x T PLAKA δq δw T +x T T +x T -T T +x T p -p p +p T +x T -T T -x T (c) P -P (ç) Şekil.7 : Iı popaında yığın içeriinde ıcaklık ve baınç değişileri [37] tarafındaki tea ettiği plaka ıcaklığı. Eğer akışkanın ıcaklığı plaka ıcaklığından fazla ie akışkandan plakaya ıı akacaktır. Eğer dışarıdan plakaya uygulanan bir ıcaklık dağılıı vara ve akışkan ıcaklığı daha düşük ie ıı geçişi terine gerçekleşecek, plakadan akışkan parçacığına ıı akacaktır. Bu iki duru itein ıı popaı ya da ıı akinei olarak çalışaını belirleyecektir. Şekil.7 (b) de

26 ağ tarafa doğru kayan akışkan partikülünün ıcaklığı tea ettiği plaka ıcaklığından büyük olduğundan plakaya ıı geçişi gerçekleşektedir. Şekil.7(c) de akutik dalganın etkiiyle parçacık x yönüne doğru kayarken baıncı azalakta, baınca bağlı olarak da ıcaklığı T kadar azalaktadır. Şekil.7(ç) de parçacık ıcaklığı tea ettiği plaka ıcaklığına göre daha düşüktür ve bu ebeple plakadan parçacığa ıı akışı gerçekleşektedir. Görüldüğü üzere parçacık tarafından +x yönüne doğru ıı taşınıştır [37]. Teroakutik bir ite içeriinde yığın içeriinde alını yapan bir partikül Şekil.8 de görüldüğü gibi x ve +x poziyonları araında hareket edecektir. Hareket iktarı (x ) poziyona bağlı olarak değişecek olup parçacığın hareketi: x iωt = x x) e (.) ( olacaktır. -x x +x Şekil.8 : Duran dalga içeriinde bir noktadaki partikülün hareketi x genliği hız genliğinin açıal frekana ω = πf oranı olup: x = u ω (.)

27 olarak ifade edilir [37]. Yer değiştire genliği genellikle yığının öneli bir eafeini oluşturur. Fakat her zaan dalga boyundan küçüktür. Parçacığın poziyonu -x den +x e giderken Şekil.7 de görüldüğü üzere ıcaklığı T kadar değişektedir. Poziyon değişii x olurken ıcaklık değişii T olarak gerçekleşektedir. Yığın üzerinde de aynı ıcaklık değişii olduğunda ıkışa onraı parçacık ve yığın ıcaklığı eşit olacak, bu yüzden akışkan ve yığın araında ıı geçişi eydana geleeyecektir. Bu duruda akutik kaynak tarafından akışkan adyabatik olarak ıkıştırılıp genişletilecek, herhangi bir iş üretii ya da yığın üzerinde ıı taşınıı eydana geleyecektir. Yığın üzerinde ite üzerine teroakutik bir etkii bulunayan bu ıcaklık dağılıına Kritik Sıcaklık Dağılıı adı verilir ve T x T kritik = (.3) olarak ifade edilir [37]. Yığın üzerindeki ıcaklık dağılıı kritik ıcaklık dağılıına oranlanıra: T Γ = T kritik (.4) ifadei yazılabilir. Bu oran çalışan itein bir ıı akinei olarak ı, bir ıı popaı olarak ı yoka boş yere i çalıştığını göterir. Yığın üzerindeki ıcaklık dağılıı Γ ite ıı akinei olarak çalışır, yani kritik ıcaklık dağılıından yükek ie ( ) yığın üzerine uygulanan bir ıcaklık farkında akutik iş üretir. Yığın üzerindeki Γ ite yığın üzerinde ıcaklık dağılıı kritik ıcaklık dağılıından düşük ie ( ) ıı taşıyarak bir ıı popaı olarak çalışır. Yığın üzerindeki ıcaklık dağılıı ve kritik Γ = yığın ve gaz araında ıı geçişi olaz, aracı ıcaklık dağılıı birbirine eşit ie ( ) gaz adyabatik olarak ıkışır ve genişler. Genellikle parçacığın yer değiştire eafei yığın uzunluğuna göre küçüktür. Bu duruda ıının yan yana pek çok parçacık tarafından hep beraber taşındığı düşünülebilir. Bir parçacık tarafından çekilen ıı yan tarafındaki parçacık tarafından yarı çevri önce plakaya verilen ııya eşittir. Bu şekilde akışkan parçacıkları anki yan yana diziliş yangın peronelinin u kovalarını birbirlerine vererek bir uçtan diğer uca taşıdıkları gibi davranırlar [38]. Plakalar ie ııyı geçici olarak depolaak için kullanılır. Şekil.9 da parçacıklar tarafından ıının taşınaı görülektedir. Plakada ıının geçici olarak depolanıp akışkan parçacıkları tarafından baınç antinoduna doğru taşınaı onucu plakanın baınç nodu tarafında kalan kıı 3

28 oğuyacak, baınç antinodu tarafında kalan kıı ie ıınacaktır. Iı ıcaklığın arttığı taraftan çevreye verilecek, ıcaklığın azaldığı taraf ie oğuta akatlı olarak kullanılacaktır. Iının bu şekilde plaka üzerinde bir uçtan diğer uca doğru taşınaı ııl nüfuz derinliği içeriinde gerçekleşir. Iıl nüfuz derinliğinin dışında kalan partiküller duran dalga içeriinde adyabatik ve terinir olarak ıkışıp genişler, herhangi bir şekilde katı yüzeyle ıı geçişi gerçekleştireez. Baınç Nodu Tarafı T L T H Baınç Antinodu Tarafı Q δ L k δq δq δq δq Q H x x x x Şekil.9 : Plaka üzerinde ıının bir taraftan diğer tarafa doğru taşınaı Teroakutik ıı akinei ve oğuta akineinin çalışa ilkei Şekil.0 da görülektedir. Şekilde görüldüğü gibi ıı akineinde yığının bir tarafına ıı verilerek bu tarafta ıcaklık yükek bir değere çıkartılır, diğer tarafından ie ıı çekilerek yığın üzerinde oldan ağa doğru doğrual olarak azalan bir ıcaklık dağılıı oluşturulur. Bu yükek gradyanlı ıcaklık dağılıı yığın araındaki akışkan parçacıklarını rezonan tüpünün uzunluğuna ve akışkan e hızına bağlı olarak belirlenen bir frekanta alını yaptırır ve akutik bir güç üretir. Böylece ite iş üreterek bir ıı akinei olarak çalışır. Şekilde görülen teroakutik oğuta akineinde ie rezonan tüpüne uygulanan akutik iş onucunda yığın üzerinde bir ıcaklık farkı eydana gelir. Yığının baınç antinodu tarafında ıcaklık artarken diğer tarafında ıcaklık azalır. Her iki tarafına yerleştirilen ıı değiştiriciler yardııyla ıcaklığı düşen tarafından faydalanılarak oğuta yapılırken ıınan tarafından atık ıı çevreye verilir. 4

29 T H Yığın üzerine oldan ağa azalan yükek gradyanlı ıcaklık dağılıı uygulanır Q H ISI MAKİNESİ W Q L T L Q L T L Yığın üzerinde oldan ağa doğru artan doğrual bir ıcaklık dağılıı eydana gelir SOĞUTMA MAKİNESİ W Q H T H Şekil.0 : Teroakutik ıı ve oğuta akinelerinin çalışa ilkei.3 Teel Denkleler ve İfadeler Bir akutik dalgada e hızı, frekan ve dalga boyu araındaki ilişki λ = a f (.5) denkleiyle ifade edilektedir. Bu denklede λ dalga boyu, f frekan, a e hızıdır. Se hızı gazın cini ve orta ıcaklığına bağlı olup: ( p ρ ) = RT a = γ (.6) denkleine göre heaplanır. Bu denklede γ özgül ıılar oranı, R gaz abiti, T utlak ıcaklıktır. 5

30 Teroakutik bir itede yüzeyle ıı geçişi olan gaz partikülleri, yüzeye çok yakın olan gaz tabakaı ile ınırlı olup, ω zaanında akışkan içinde ıının nüfuz edebileceği gaz tabakaının kalınlığı δ = k κ ω (.7) denkleiyle ifade edilektedir [37]. Bu denklede κ = K ρ c ııl yayılı p katayıı, ω = πf açıal frekan, K ıı ileti katayıı olup akışkanla ıı geçişinin etkinlikle gerçekleştiği bu tabakanın kalınlığı δ ııl nüfuz derinliği iini k alaktadır. 300 K ıcaklığındaki atoferik havada 00 Hz frekanta ııl nüfuz derinliği yaklaşık 0.3 dir. Benzer şekilde akışkan içinde ω ürei içinde ürtüne yüzey etkilerinin hiedildiği yüzeye tea eden akışkan kalınlığı vikoz nüfuz derinliği olarak adlandırılakta olup δ v = ν ω (.8) olarak ifade edilir [37]. Bu denklede ν kineatik vikozitedir. Vikoz ve ııl nüfuz derinliği içindeki akışkan yüzeyin ürtüne ve ııl etkilerinin her ikiini de hieder. Bu tabakaların dışında olan bölgede akışkan yüzeyin vikoz ve ııl etkilerini hietez. Prandtl ayıı kineatik vikozitenin ııl yayılı katayıına oranı olup ν σ = κ (.9) olarak ifade edilir. Prandtl ayıı teroakutik akinelerde çok öneli bir rol oynar. Vikoz etkiler ile akışkan içeriindeki ııl yayılı etkilerini karşılaştırır. Prandtl ayıı ııl nüfuz derinliği ve vikoz nüfuz derinliğinin fonkiyonu olup δ v σ = (.0) δ k olarak da yazılabilir. Oda ıcaklığında pek çok gaz için Prandtl ayıı /3 civarındadır. Bu yüzden ııl ve vikoz nüfuz derinlikleri kalınlıklarının birbirine yakın olduğu öylenebilir. Teroakutik akinelerde ve oğutucularda vikoz etkiler itein gücünü azaltıcı iteneyen etkiler olarak karşııza çıkaktadır. Prandtl ayıının düşürülei nipi olarak vikoziteyi azaltırken ıı geçişini arttırır. 6

31 Teroakutik akinelerde ürtüneyi azaltıp ite veriini arttırak üzere çeşitli gazlar karıştırılarak kullanılan aracı gazın Prandtl ayıı azaltılır. Teroakutik itelerde ııl ve vikoz nüfuz derinlikleri gaz yer değiştire genliğinden çok küçük iken gaz yer değiştire genliği de akutik dalga boyundan çok küçüktür: δ, δ << x << λ v k Se dalgaı, içeriinde plaka bulunayan bir ortada adyabatik olarak alınır. p baınç alınılarından kaynaklanan ıcaklık alınılarına T, gazın ııl genleşe β = ρ T ρ denilecek olura baınç değişiinden (p ) katayıına ( ) p kaynaklanan ıcaklık değişii (T ) T T β T = p p = p (.) ρ c p olarak ifade edilebilir. İdeal gaz için p ( γ ) T β T ρ c γp = (.a) olarak yazıldığında ( γ ) T p = (.b) T γ p ifadei ortaya çıkar [37]. Bu denkleden ükeel bir gazda p baınç değişikliğinden ortaya çıkan T ıcaklık değişii bulunabilir. Bir plaka üzerinde alını yapan duran bir dalga incelenecek olura iki öneli etki ortaya çıkar: Plaka yüzeyinde akışkan ve plaka araında ortalaa bir ıı geçişi Plaka yüzeyinde akutik güç oluşuu ya da eilei Bu iki bait etki teroakutik akinelerin teelini oluşturur. Şekil. de görülen genişliği Π /, uzunluğu x olan bir plaka göz önüne alının. Plakanın kalınlığı ihal edilebilir olun. Bu plakanın bir rezonan tüpü içeriinde bulunduğunu varayalı. Rezonan tüpü bir gaz ile dolu olup bir ucunda akutik bir kaynak diğer 7

32 Π/ x y x z Şekil. : Etrafında duran dalga bulunan abit bir plaka ucu atofere açık olun. Akutik inyal kaynağı rezonan tüpünün ilk haroniğinde çalıştırılın. Rezonan frekanında kaynaktan çıkan hareket eden dalga, rezonan tüpü içeriinde alını yapan dalganın üzerine binecek ve onu güçlendirici yönde bir etki yapılacaktır. Akutik kaynak ve alınan aracı gaz rezonana girecektir. Bu şekilde hareket eden kararlı dalgalara duran dalga denir. Bu dalgalarda yer değiştirenin ıfır olduğu noktalara hız nodu ya da hız düğü noktaları denir. En yükek duran dalga baınç genliğini elde etek için tüp içeriinde akutik dalga ve alını yapan gaz rezonana okulduğundan tüpe rezonatör ya da rezonan tüpü adı verilir. Rezonan tüpü içeriindeki akışkanın baıncı ve yoğunluğu ortalaa bir baınç ve yoğunluk etrafında alını yaparken herhangi bir noktadaki hız ie ıfır hız etrafında alını yapacaktır. Bu dağılılar aşağıdaki şekilde yazılabilir [37]: p iωt = p + p ( x) e (.3) ρ ρ ρ ) iωt = + ( x e (.4) u u( x e iωt = ) (.5) Bu denklelerde p ve ρ ortalaa baınç ve yoğunluktur. p i t e ω zaana bağlı olarak değişen baınç olup ortalaa baınç ve bu ifadenin toplaı herhangi bir poziyondaki anlık baıncı verir. p, ρ, u değişkenleri poziyonun fonkiyonudurlar. Tüp içeriindeki baınç dağılıını reel olarak ifade edecek olurak: 8

33 ( x t) p + p ( x) in( t) p = ω (.6a), ( x) p ( kx) p = A co (.6b) şeklinde yazılabilir [37]. Bu baınç dağılıında p, x in fonkiyonu olup k, k = π / λ dalga nuaraı olarak adlandırılır. p ortalaa baınç olup indii ortalaa değerleri ifade etektedir. p poziyona bağlı olup indii o poziyondaki genliği göterektedir. p baınç antinodunda baıncın en yükek A alınıı yaptığı genlik değeridir. Ortalaa ve genlik değerlerinin daha iyi anlaşılabilei için Şekil. de bir akutik baınç dağılıı göteriliştir. Şekilde p ortalaa baınç, p (x ), p (x ), p (x 3 ) baınçları x, x, x 3 poziyonlarındaki genliklerdir. Şekilde görüldüğü üzere baınç x in fonkiyonu olup p ortalaa baıncı etrafında alını yapaktadır. x=0 poziyonunda baınç genliğinin en yükek olduğu baınç antinodu evcut iken, x arttıkça baınç genliği azalakta ve grafiğin ağ tarafında baınç alını yapaaktadır. Baıncın abit kaldığı bu nokta baınç nodudur. p A P (x) P (x 3) P (x ) P (x ) P, bainç P x=0 x Şekil. : Bir duran dalgada ortalaa baınç etrafındaki baınç alınıları Duran bir dalgada hız dağılıı: u ( x t) u ( x) coωt = (.7a), 9

34 u p = (.7b) ρ a ( x) A in( kx) olarak ifade edilir [37]. Denkle (.6b) ve Denkle (.7b) x poziyonuna bağlı olarak baınç ve hız genliklerini ifade etektedir. Bu denkleler incelenecek olura baınç genliğinin (p ) ıfır olduğu noktada hız genliğinin (u ) en yükek değer, hız genliğinin ıfır olduğu poziyonda baınç genliğinin en yükek değer olduğu görülür. Buradan hız nodunun bulunduğu poziyonun baınç antinodu, baınç nodunun bulunduğu poziyonun ie hız antinodu olduğu görülektedir. Hız ve baıncın aralarında 90 o faz farkı bulunaktadır. Denkle (.7b) de hız genliğinin en büyük değeri in(kx) i yapan değer olup bu değer baınç nodunda gerçekleşektedir. Bu duruda en büyük hız genliği ile en büyük baınç genliği araındaki ilişki U A p A = (.8) ρ a olarak ifade edilebilir. Teroakutik itelerde akutik duran dalganın frekanı gazın cini, rezonan tüpünün uzunluğu, orta ıcaklığı ve ınır koşulları tarafından belirlenir. Şekil.5 de görülen yarı dalga boyu uzunluğundaki rezonan tüpünün her iki ucunda kayaa ınır koşulundan dolayı hız ıfır olacaktır. Şekildeki tüp içinde alını yapan akışkan hızı her iki uçta ıfır olacağından Denkle (.7b): u p A ( x) = in( kx) 0 = ρ a (.9) olarak yazılır. Bu denkle çözülecek olura itein rezonan frekanları için rezonan tüpünün uzunluğu: in ( kl ) = 0 (.0a) kl = nπ (n=,,3, ) (.0b) nλ L = (n=,,3, ) (.0c) olarak elde edilir. 0

Termoakustik soğutucu analizi

Termoakustik soğutucu analizi itüdergii/d ühendilik Cilt: 8, Sayı:, 8-9 Nian 9 Teroakutik oğutucu analizi İbrahi GİRGİN *, A. Feridun ÖZGÜÇ İTÜ Fen Bilileri Entitüü, Makine Mühendiliği Enerji Prograı, 34469, Ayazağa, İtanbul Özet Se

Detaylı

5. MODEL DENEYLERİ İLE GEMİ DİRENCİNİ BELİRLEME YÖNTEMLERİ

5. MODEL DENEYLERİ İLE GEMİ DİRENCİNİ BELİRLEME YÖNTEMLERİ 5. MODEL DENEYLEİ İLE GEMİ DİENİNİ BELİLEME YÖNTEMLEİ Gei projeinin değişik erelerinde iteatik odel deneylerine dayalı yaklaşık yöntelerle gei topla direnci e dolayııyla gei ana akine gücü belirlenektedir.

Detaylı

ÇİFT ETKİLİ LiBr-H 2 O AKIŞKANLI ABSORPSİYONLU SOĞUTMA SİSTEMİNDE TERMODİNAMİKSEL BÜYÜKLÜKLERİN SİSTEM PERFORMANSINA ETKİLERİ

ÇİFT ETKİLİ LiBr-H 2 O AKIŞKANLI ABSORPSİYONLU SOĞUTMA SİSTEMİNDE TERMODİNAMİKSEL BÜYÜKLÜKLERİN SİSTEM PERFORMANSINA ETKİLERİ Çift Etkili LiBr-H 2 O Akışkanlı Aborpiyonlu Soğuta Siteinde Terodinaikel Büyüklüklerin Site Perforanına Etkileri HAVACILIK VE UZAY TEKNOLOJİLERİ DERGİSİ OCAK 20 CİLT SAYI (9-26) ÇİFT ETKİLİ LiBr-H 2 O

Detaylı

PASİF ve YARI AKTİF SÜSPANSİYON SİSTEMLERİNİN TİTREŞİM YALITIM PERFORMANSININ İNCELENMESİ

PASİF ve YARI AKTİF SÜSPANSİYON SİSTEMLERİNİN TİTREŞİM YALITIM PERFORMANSININ İNCELENMESİ 9. Ululararaı Makina Taarı ve İalat Kongrei 3 5 Eylül 000, ODTÜ, Ankara, Türkiye PASİF ve YARI AKTİF SÜSPANSİYON SİSTEMLERİNİN TİTREŞİM YALITIM PERFORMANSININ İNCELENMESİ Meut ŞENGİRGİN, Uludağ Üniveritei

Detaylı

2. BENZERLİK ve MODEL TEORİSİ, BOYUT ANALİZİNİN DENİZ ARAÇLARININ DİRENCİNE UYGULANIŞI

2. BENZERLİK ve MODEL TEORİSİ, BOYUT ANALİZİNİN DENİZ ARAÇLARININ DİRENCİNE UYGULANIŞI . BENZEİK e MODE TEOİSİ, BOYUT ANAİZİNİN DENİZ AAÇAININ DİENCİNE UYGUANIŞI.1 Benzerlik e Model Teorii Benzerlik e odel teorii ile farklı büyüklükteki ciilerin ekanik bir olay karşıındaki daranışlarının

Detaylı

3. DİNAMİK. bağıntısı ile hesaplanır. Birimi m/s ile ifade edilir.

3. DİNAMİK. bağıntısı ile hesaplanır. Birimi m/s ile ifade edilir. 3. DİNAMİK Dinamik konuu Kinematik ve Kinetik alt başlıklarında incelenecektir. Kinematik, hareket halindeki bir itemin konum (poziyon), hız ve ivmeini, bunların oluşmaını ağlayan kuvvet ya da moment etkiini

Detaylı

5. SANTRİFÜJ POMPALARDA TEORİK ESASLAR

5. SANTRİFÜJ POMPALARDA TEORİK ESASLAR 5. SANTRİFÜJ POMPALARDA TEORİK ESASLAR 5.5. Santrifüj Popalarda Kıyaslaa Değerleri Santrifüj popalarda kıyaslaa değerleri, bazı değişkenler yardıı ile elde edilektedir. Bu değişkenler; Çalışa hızı (n)

Detaylı

Ders #9. Otomatik Kontrol. Kararlılık (Stability) Prof.Dr.Galip Cansever. 26 February 2007 Otomatik Kontrol. Prof.Dr.

Ders #9. Otomatik Kontrol. Kararlılık (Stability) Prof.Dr.Galip Cansever. 26 February 2007 Otomatik Kontrol. Prof.Dr. Der #9 Otomatik Kontrol Kararlılık (Stability) 1 Kararlılık, geçici rejim cevabı ve ürekli hal hataı gibi kontrol taarımcıının üç temel unurundan en önemli olanıdır. Lineer zamanla değişmeyen itemlerin

Detaylı

Frekans Analiz Yöntemleri I Bode Eğrileri

Frekans Analiz Yöntemleri I Bode Eğrileri Frekan Analiz Yöntemleri I Bode Eğrileri Prof.Dr. Galip Canever 1 Frekan cevabı analizi 1930 ve 1940 lı yıllarda Nyquit ve Bode tarafından geliştirilmiştir ve 1948 de Evan tarafından geliştirilen kök yer

Detaylı

BİR BUHARLI GÜÇ SANTRALİNİN ENERJİ ve EKSERJİ ANALİZİ. Reşat Selbaş b. Isparta

BİR BUHARLI GÜÇ SANTRALİNİN ENERJİ ve EKSERJİ ANALİZİ. Reşat Selbaş b. Isparta Selçuk Üniveritei ISSN 1/6178 Journal of Technical-Online Volue 1, Nuber:1-11 Cilt 1, Sayı:1-11 BİR BUHARLI GÜÇ SANTRALİNİN ENERJİ ve ESERJİ ANALİZİ Hili Yazıcı a,, Reşat Selbaş b a Paukkale Üniveritei,

Detaylı

ÖRNEKLEME VE NİCEMLEME

ÖRNEKLEME VE NİCEMLEME ÖNEKLEME VE NİCEMLEME Eliizde ürekli bir işaret yada onun graiği olduğunu, bu işareti teleonla arkadaşııza tari edip onun da aynı işareti üreteini/çizeini ağlaak itediğiizi varayalı. Örneğin böyle bir

Detaylı

TAM KLİMA TESİSATI DENEYİ

TAM KLİMA TESİSATI DENEYİ TAM KLİMA TESİSATI DENEYİ. AMAÇ Klia sistelerini sınıflandırarak, tipik bir klia tesisatında kullanılan eleanların incelenesi, yaz ve kış kliasına etki eden paraetrelerin deneysel ve teorik olarak gözlenesidir.

Detaylı

EGE ÜNİVERSİTESİ-MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ-MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 1 MK371 ISI TRANSFERİ (2+2) DERSİ

EGE ÜNİVERSİTESİ-MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ-MAKİNA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 1 MK371 ISI TRANSFERİ (2+2) DERSİ EGE ÜNİVERSİESİ-MÜHENDİSİK FAKÜESİ-MAKİNA MÜHENDİSİĞİ BÖÜMÜ 1 MK371 ISI RANSFERİ (+) DERSİ-ÖZE BİGİER: (8.6) EGE ÜNİVERSİESİ-MÜHENDİSİK FAKÜESİ MAKİNA MÜHENDİSİĞİ BÖÜMÜ MK371 ISI RANSFERİ (+) DERSİ.BÖÜM

Detaylı

KENDİNDEN TETİKLEMELİ İNDÜKSİYON ISITICI TASARIMI VE DENEYSEL UYGULAMASI

KENDİNDEN TETİKLEMELİ İNDÜKSİYON ISITICI TASARIMI VE DENEYSEL UYGULAMASI Gazi Üniv. Müh. Mi. Fak. Der. J. Fac. Eng. Arch. Gazi Univ. Cilt 6, No 4, 77-776, 0 Vol 6, No 4, 77-776, 0 KENDİNDEN TETİKEMEİ İNDÜKSİYON ISITICI TASARIMI VE DENEYSE UYGUAMASI Güngör BA, Seli ÖNCÜ* ve

Detaylı

GPS Ölçüleriyle Farklı Modeller Kullanarak Yoğuşabilir Su Buharı Miktarının Hesaplanması

GPS Ölçüleriyle Farklı Modeller Kullanarak Yoğuşabilir Su Buharı Miktarının Hesaplanması MMOB Harita ve Kadatro Mühendileri Odaı, 14. ürkiye Harita Biliel ve eknik Kurultayı, 14-17 Mayı 013, Ankara. GPS Ölçüleriyle Farklı Modeller Kullanarak Yoğuşabilir Su Buharı Miktarının Heaplanaı İlke

Detaylı

Soru No Puan Program Çıktısı 1,3,10 1,3,10 1,3,10

Soru No Puan Program Çıktısı 1,3,10 1,3,10 1,3,10 OREN000 Final Sınavı 0.06.206 0:30 Süre: 00 dakika Öğrenci Nuarası İza Progra Adı ve Soyadı SORU. Bir silindir içerisinde 27 0 C sıcaklıkta kg hava 5 bar sabit basınçta 0.2 litre haciden 0.8 litre hace

Detaylı

DALGACIK PAKET TABANLI HARMONİK ANALİZİ WAVELET PACKET BASED HARMONIC ANALYSIS

DALGACIK PAKET TABANLI HARMONİK ANALİZİ WAVELET PACKET BASED HARMONIC ANALYSIS 5. Ululararaı İleri eknolojiler Sepozyuu (IAS 9), 3-5 Mayı 9, Karabük, ürkiye DALGACIK PAKE ABALI HARMOİK AALİZİ WAVELE PACKE BASED HARMOIC AALYSIS Fahri VAASEVER a, *, Yılaz UYAROĞLU a, Ayhan ÖZDEMİR

Detaylı

YAĞLAMA VE KAYMALI YATAKLAR

YAĞLAMA VE KAYMALI YATAKLAR YAĞLAMA TĐPLERĐ YAĞLAMA VE KAYMALI YATAKLAR Yağlamanın beş farklı şekli tanımlanabilir. 1) Hidrodinamik ) Hidrotatik 3) Elatohidrodinamik 4) Sınır 5) Katı-film VĐSKOZĐTE τ F du = = A µ dy du U = dy h τ

Detaylı

Bölmeli bir kare kapalı ortam içindeki nanoakışkanın doğal konveksiyonla ısı transferinin sayısal olarak incelenmesi

Bölmeli bir kare kapalı ortam içindeki nanoakışkanın doğal konveksiyonla ısı transferinin sayısal olarak incelenmesi 359 Bölmeli bir kare kapalı ortam içindeki nanoakışkanın doğal konvekiyonla ıı tranerinin ayıal olarak incelenmei Engin AKÇAOĞLU 1, Mülüm ARICI 1, Eli Büyük ÖĞÜT 1 Kocaeli Üniveritei,Mühendilik Fakültei,

Detaylı

BİR BUHARLI GÜÇ SANTRALİNİN ENERJİ ve EKSERJİ ANALİZİ. Reşat Selbaş b. Isparta

BİR BUHARLI GÜÇ SANTRALİNİN ENERJİ ve EKSERJİ ANALİZİ. Reşat Selbaş b. Isparta Selçuk-Teknik Dergii ISSN 13-6178 Journal of Selcuk-Technic Cilt 1, Sayı:1-11 Volue 1, Nuber:1-11 BİR BUHARLI GÜÇ SANTRALİNİN ENERJİ ve EKSERJİ ANALİZİ Hili Yazıcı a,, Reşat Selbaş b a Paukkale Üniveritei,

Detaylı

ESM 406 Elektrik Enerji Sistemlerinin Kontrolü 4. TRANSFER FONKSİYONU VE BLOK DİYAGRAM İNDİRGEME

ESM 406 Elektrik Enerji Sistemlerinin Kontrolü 4. TRANSFER FONKSİYONU VE BLOK DİYAGRAM İNDİRGEME . TRNSFER FONKSİYONU VE BLOK DİYRM İNDİREME. Hedefler Bu bölümün amacı;. Tranfer fonkiyonu ile blok diyagramları araındaki ilişki incelemek,. Fizikel itemlerin blok diyagramlarını elde etmek, 3. Blok diyagramlarının

Detaylı

TÜM DERSLERDE VİZE SINAVI İÇİN VERİLEN ÇALIŞMA SORULARI DA FİNALE DAHİLDİR

TÜM DERSLERDE VİZE SINAVI İÇİN VERİLEN ÇALIŞMA SORULARI DA FİNALE DAHİLDİR TÜM DERSLERDE VİZE SINAVI İÇİN VERİLEN ÇALIŞMA SORULARI DA FİNALE DAHİLDİR 5 ORTALAMA HIZ (u) 53 HACİMSEL AKIŞ DEBİSİ ( v ) Hacisel debi, herhangi bir sınırdaki sıvı hacinin sınıra dik yönde biri zaandaki

Detaylı

ANALOG SERVO MOTOR DEVRESİ TASARIMI VE SİMULASYONU

ANALOG SERVO MOTOR DEVRESİ TASARIMI VE SİMULASYONU ANALOG SEVO MOTO DEVESİ TASAIMI VE SİMULASYONU Caner BEYONT, Çağata ÇAI, İlker ALTAY İtanbul Teknik Üniveritei Makina Fakültei, Makina Mühendiliği Bölüü, İSTANBUL cbekont@ahoo.co, cagatacakir@gail.co,

Detaylı

BÖLÜM 1 GİRİŞ, TERMODİNAMİK HATIRLATMALAR

BÖLÜM 1 GİRİŞ, TERMODİNAMİK HATIRLATMALAR BÖLÜM GİİŞ, EMODİNAMİK HAILAMALA.-ermodinamik hatırlatmalar..- Mükemmel gaz..- İç enerji e antali..3- ermodinamiğin. kanunu..4- Antroi e termodinamiğin. kanunu..5- Antroinin healanmaı..6- İzantroik bağıntılar.-

Detaylı

AKIŞKANLAR. 8. 1 Giriş 8. 2 Basınç, Basıncın Derinlikle Değişimi

AKIŞKANLAR. 8. 1 Giriş 8. 2 Basınç, Basıncın Derinlikle Değişimi 8 AKIŞKANLAR 8. 1 Giriş 8. Baınç, Baıncın Derinlikle Değişimi 8. Archimede Prenibi ve Kaldırma Kuvveti 8. 4 ikozluk 8. 5 Süreklilik Denklemi 8. 6 Yüzeyel Gerilim Akışkan ortam; durgun halde iken veya ideal

Detaylı

DİELEKTRİK ÖZELLİKLER

DİELEKTRİK ÖZELLİKLER 0700 ENEJİ HATLAINDA ÇAPAZLAMA! zun meafeli enerji taşıma hatlarında iletkenler belirli meafelerde (L/) çarazlanarak direğe monte edilirler! Çarazlama yaılmadığı durumlarda: Fazların reaktan ve kaaiteleri

Detaylı

BETONARME TAŞIYICI SİSTEMLERDE KAPASİTE TASARIMI

BETONARME TAŞIYICI SİSTEMLERDE KAPASİTE TASARIMI etonare taşııı itelerde kapaite taarıı ETONRE TŞIYICI SİSTELERDE KPSİTE TSRII Zekai Celep Prof.Dr. İtanbul Teknik Üniveritei İnşaat Fakültei elep@itu.edu.tr http://www.in.itu.edu.tr/zelep/z.ht İnşaat ühendileri

Detaylı

d K d6 m Karışımın özkütlesini bulalım. (1) 6m kütleli sıvının özkütlesini bulalım.

d K d6 m Karışımın özkütlesini bulalım. (1) 6m kütleli sıvının özkütlesini bulalım. 1.. Karışıın özkütleini bulalı. d K 6 v v v d 9 3v (1) 6 kütleli ıvının özkütleini bulalı. O noktaına göre oent alırak şekildeki T niceliğinin büyüklüğünü bulabiliriz. 7P. = P.1 + T.4 Bu ifade yardııyla

Detaylı

Temel Yasa. Kartezyen koordinatlar (düz duvar) Silindirik koordinatlar (silindirik duvar) Küresel koordinatlar

Temel Yasa. Kartezyen koordinatlar (düz duvar) Silindirik koordinatlar (silindirik duvar) Küresel koordinatlar Temel Yaa Fourier ıı iletim yaaı İLETİMLE ISI TRANSFERİ Ek bağıntı/açıklamalar k: ıı iletim katayıı A: ıı tranfer yüzey alanı : x yönünde ıcaklık gradyanı Kartezyen koordinatlar (düz duvar Genel ıı iletimi

Detaylı

2011-2012 Öğretim Yılı Bahar Yarıyılı Karayolu Dersi (0423412) Grup 4 Uygulama-I -Çözümler

2011-2012 Öğretim Yılı Bahar Yarıyılı Karayolu Dersi (0423412) Grup 4 Uygulama-I -Çözümler 011-01 Öğreti Yılı Bahar Yarıyılı Karayolu Der (04341) Grup 4 Uygulaa-I -Çözüler Soru 1 (MSY-3+4)- Topla kütle 1,5 ton olan bir otoobil 80 k/a hızla %6,5 eğili bir yol keinde eyrederken yarıçapı 350 olan

Detaylı

EŞANJÖR (ISI DEĞİŞTİRİCİSİ) DENEYİ FÖYÜ

EŞANJÖR (ISI DEĞİŞTİRİCİSİ) DENEYİ FÖYÜ EŞANJÖR (ISI DEĞİŞTİRİCİSİ) DENEYİ FÖYÜ Giriş Isı değiştiricileri (eşanjör) değişik tiplerde olup farklı sıcaklıktaki iki akışkan arasında ısı alışverişini temin ederler. Isı değiştiricileri başlıca yüzeyli

Detaylı

Soğutma ve ticari makineleri bölümü

Soğutma ve ticari makineleri bölümü Donetk Milli Mikhail Tugan Baranovkogo Ekonomi ve Ticaret Üniveritei (DETÜ) Soğutma ve ticari makineleri bölümü Derin konuu: Termodinamiğin İkinci Yaaı ve onu uygulamaı Öğt. Doç. Karnaukh Viktoriia Donetk-Adana

Detaylı

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ISI TRANSFERİ LABORATUARI

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ISI TRANSFERİ LABORATUARI ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ISI TRANSFERİ LABORATUARI DENEY FÖYÜ DENEY ADI ZORLANMIŞ TAŞINIM DERSİN ÖĞRETİM ÜYESİ DENEYİ YAPTIRAN ÖĞRETİM ELEMANI DENEY

Detaylı

Vorteks Tüpünde Akışkan Olarak Kullanılan Hava İle Karbondioksitin Soğutma Sıcaklık Performanslarının Deneysel İncelenmesi

Vorteks Tüpünde Akışkan Olarak Kullanılan Hava İle Karbondioksitin Soğutma Sıcaklık Performanslarının Deneysel İncelenmesi CÜ Fen-Edebiyat Fakültesi Fen Bilileri Dergisi (2003)Cilt 24 Sayı 2 Vorteks Tüpünde Akışkan Olarak Kullanılan Hava İle Karbondioksitin Soğuta Sıcaklık Perforanslarının Deneysel İncelenesi *Hüseyin USTA,

Detaylı

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR -I TAŞINIM VE IŞINIMLA BİRLEŞİK ISI TRANSFERİ DENEY FÖYÜ 1. Deney Amacı Farklı

Detaylı

5. SANTRİFÜJ POMPALARDA TEORİK ESASLAR

5. SANTRİFÜJ POMPALARDA TEORİK ESASLAR 5. SANTRİFÜJ POMPALARDA TEORİK ESASLAR 5.1. ız Üçenleri Suyun çark içindeki hareketine etki eden çeşitli hız bileşenleri, hız vektörleri halinde österilerek incelenir. ız vektörlerinin oluşturduğu diyara

Detaylı

İdeal ve Gerçek Gaz Türbini ( Brayton ) Çevrimleri 9-92 İş akışkanı hava olan rejeneratörlü bir Brayton çevriminin basınç oranı 7 dir.

İdeal ve Gerçek Gaz Türbini ( Brayton ) Çevrimleri 9-92 İş akışkanı hava olan rejeneratörlü bir Brayton çevriminin basınç oranı 7 dir. İdeal ve Gerçek Gaz ürbi ( Brayton ) Çevrileri 9-9 İş akışkanı ava olan rejeneratörlü bir Brayton çevri baınç oranı 7 dir. Çevri en düşük ve en yükek ıcaklıkları 0 ve 0 dir. opreörün izantropik verii yüzde

Detaylı

MAK 212 - TERMODİNAMİK (CRN: 20662, 20664, 20667, 20669)

MAK 212 - TERMODİNAMİK (CRN: 20662, 20664, 20667, 20669) MA - ERMODİNAMİ (CRN: 066, 066, 0667, 0669) 006-007 BAHAR YARIYILI - ARA SINAV 70007 Soru -) Şekilde örülen yalıtılmış piton-ilindir düzeneğinin vanaı piton en üt konumda iken aılmakta (V0 m ) ve acim

Detaylı

AĞIRLIK MERKEZİ. G G G G Kare levha dairesel levha çubuk silindir

AĞIRLIK MERKEZİ. G G G G Kare levha dairesel levha çubuk silindir AĞIRLIK MERKEZİ Bir cise etki eden yerçekii kuvvetine Ağırlık denir. Ağırlık vektörel bir büyüklüktür. Yere dik bir kuvvet olup uzantısı yerin erkezinden geçer. Cisin coğrafi konuuna ve yerden yüksekliğine

Detaylı

Boşlukta Dalga Fonksiyonlarının Normalleştirilmesi

Boşlukta Dalga Fonksiyonlarının Normalleştirilmesi Boşlukta Dalga Fonksiyonlarının Noralleştirilesi Konu tesilinde oentu özduruları, u p (x) ile belirlenir ve ile verilir. Ancak, boşlukta noralleştirilecek bir olasılık yoğunluğu gibi yorulanaaz zira (

Detaylı

VORTEKS TÜPÜNDE AKIŞKAN OLARAK KULLANILAN HAVA İLE AZOT GAZININ SOĞUTMA SICAKLIK PERFORMANSLARININ DENEYSEL İNCELENMESİ

VORTEKS TÜPÜNDE AKIŞKAN OLARAK KULLANILAN HAVA İLE AZOT GAZININ SOĞUTMA SICAKLIK PERFORMANSLARININ DENEYSEL İNCELENMESİ BAÜ Fen Bil Enst Dergisi (2004)62 VORTEKS TÜPÜNDE AKIŞKAN OLARAK KULLANILAN HAVA İLE AZOT GAZININ SOĞUTMA SICAKLIK PERFORMANSLARININ DENEYSEL İNCELENMESİ *Hüseyin USTA *Volkan KIRMACI **Kevser DİNCER *GÜ

Detaylı

Kontrol Sistemleri. Kontrolcüler. Yrd. Doç. Dr. Aytaç GÖREN

Kontrol Sistemleri. Kontrolcüler. Yrd. Doç. Dr. Aytaç GÖREN ontrol Sitemleri ontrolcüler Doğrual Sitemlerin Sınıflandırılmaı: Birinci Mertebeden Gecikmeli BMG Sitemler: x a T 1 x a t x e t Son değer teoremi : x x x adr adr adr lim xa 0 lim 0 T 1 t T t 2T t 3T t

Detaylı

ADI: SOYADI: No: Sınıfı: A) Grubu. Tarih.../.../... ALDIĞI NOT:...

ADI: SOYADI: No: Sınıfı: A) Grubu. Tarih.../.../... ALDIĞI NOT:... ADI: SOYADI: No: Sınıfı: A) Grubu Tarih.../.../... ADIĞI NOT:.... Boşluk doldura a) uetin büyüklüğünü ölçek için... kullanılır. b) Uyduların gezegen etrafında dolanasını sağlayan kuet... c) Cisilerin hareket

Detaylı

ANTALYA DA YENİLENEBİLİR VE ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARIYLA ÖRTÜALTI TARIMSALALANIN ISITMA UYGULAMASI

ANTALYA DA YENİLENEBİLİR VE ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARIYLA ÖRTÜALTI TARIMSALALANIN ISITMA UYGULAMASI ANTALYA DA YENİLENEBİLİR VE ALTERNATİF ENERJİ AYNALARIYLA ÖRTÜALTI TARIMSALALANIN ISITMA UYGULAMASI Ali eal YAUT Erkan DİMEN Aet ABUL ÖZET Yapılan bu çalışayla, örtüaltı tarısal üretiinde Türkiye'de ilk

Detaylı

T. C. GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK VE DOĞA BİLİMLERİ FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ DENEYLER 2

T. C. GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK VE DOĞA BİLİMLERİ FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ DENEYLER 2 T. C. GÜMÜŞHANE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK VE DOĞA BİLİMLERİ FAKÜLTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ DENEYLER 2 DOĞAL VE ZORLANMIŞ TAŞINIMLA ISI TRANSFERİ DENEYİ ÖĞRENCİ NO: ADI SOYADI:

Detaylı

Uydu Kentlerin Tasarımı için Bir Karar Destek Sistemi ve Bilişim Sistemi Modeli Önerisi

Uydu Kentlerin Tasarımı için Bir Karar Destek Sistemi ve Bilişim Sistemi Modeli Önerisi Akademik Bilişim 0 - XII. Akademik Bilişim Konferanı Bildirileri 0-2 Şubat 200 Muğla Üniveritei Uydu Kentlerin Taarımı için Bir Karar Detek Sitemi ve Bilişim Sitemi Modeli Önerii TC Beykent Üniveritei

Detaylı

FİZİK 109 ÖRNEK SORULAR (1) m kg s. m kg s. m kg. e) kgm. 3) Bir atlet 10 m/s ortalama hızla koşuyor. Hızını kilometre/saat cinsinden ifade ediniz.

FİZİK 109 ÖRNEK SORULAR (1) m kg s. m kg s. m kg. e) kgm. 3) Bir atlet 10 m/s ortalama hızla koşuyor. Hızını kilometre/saat cinsinden ifade ediniz. FİZİK 19 ÖRNEK SORULAR (1) 1) SI biri iteinde kuvvetin birii nedir? c) e) ) SI biri iteinde enerjinin birii nedir? c) e) 3) Bir atlet 1 / ortalaa hızla koşuyor Hızını kiloetre/aat cininden ifade ediniz

Detaylı

TÜRKİYE DE TURİZM GELİRLERİ İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ İLİŞKİ ( )

TÜRKİYE DE TURİZM GELİRLERİ İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ İLİŞKİ ( ) SÜ İİBF Sosyal ve Ekonoik Araştıralar Dergisi 63 TÜRKİYE DE TURİZM GELİRLERİ İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ İLİŞKİ (992-23) Doğan UYSAL * Savaş ERDOĞAN ** Mehet MUCUK *** Özet Bu çalışa turiz gelirleri

Detaylı

5. SANTRİFÜJ POMPALARDA TEORİK ESASLAR

5. SANTRİFÜJ POMPALARDA TEORİK ESASLAR 5 SANTRİFÜJ POMPALARDA TEORİK ESASLAR 55 Santrifüj Popalarda Kıyaslaa Değerleri Daha önce açıklandığı gibi santrifüj popalar çok değişik tip ve yapıdadır Popanın verdi, basınç, hız ve güç gibi karakteristik

Detaylı

TEMEL KAVRAMLAR VE BİRİMLER

TEMEL KAVRAMLAR VE BİRİMLER 1 TEMEL KARAMLAR E BİRİMLER 1 1.1 MADDENİN HALLERİ Herhangi bir adde şu üç hal veya durudan birisi konuundadır: katı, sıvı ve gaz. Katılar sabit bir aralıkta birbirine katı olarak yerleştiriliş oleküllere

Detaylı

c) Geçme tipi şekil 19 dan belirlenir. Önce şekil 18 den kayma hızı ve ortalama yatak basıncına göre relatif yatak boşluk değeri seçilir.

c) Geçme tipi şekil 19 dan belirlenir. Önce şekil 18 den kayma hızı ve ortalama yatak basıncına göre relatif yatak boşluk değeri seçilir. Örnek: Bir jeneratörün kayalı yatağına F=18 kn luk radyal yük n=15 D/d da etki etektedir. Mil çapı d=8 dir. Aşağıdaki değerleri belirleyiniz ve kontrol ediniz. a)uygun yatak alzeesi (Türbin jeneratörü

Detaylı

Yay Dalgaları. Test 1 Çözümleri cm m = 80 cm

Yay Dalgaları. Test 1 Çözümleri cm m = 80 cm Yay Dalgaları YY DGRI 1 Test 1 Çözüleri 3. 0 c = 80 c 1. = 8 biri 0 c rdaşık iki tepe arasındaki uzaklık dalga boyudur. Bu duruda dalga boyu şekildeki gibi 80 c olarak bulunur. v = f bağıntısına göre hız;

Detaylı

LPG DEPOLAMA TANKLARININ GAZ VERME KAPASİTELERİNİN İNCELENMESİ

LPG DEPOLAMA TANKLARININ GAZ VERME KAPASİTELERİNİN İNCELENMESİ 825 LPG DEPOLAMA TAKLARII GAZ VERME KAPASİTELERİİ İCELEMESİ Fehmi AKGÜ 1. ÖZET Sunulan çalışmada, LPG depolama tanklarının gaz verme kapaitelerinin belirlenmei amacına yönelik zamana bağlı ve ürekli rejim

Detaylı

TOPRAKLAMA AĞLARININ ÜÇ BOYUTLU TASARIMI

TOPRAKLAMA AĞLARININ ÜÇ BOYUTLU TASARIMI TOPRAKLAMA AĞLARININ ÜÇ BOYUTLU TASARIMI Fikri Barış UZUNLAR bari.uzunlar@tr.chneider-electric.com Özcan KALENDERLİ ozcan@elk.itu.edu.tr İtanbul Teknik Üniveritei, Elektrik-Elektronik Fakültei Elektrik

Detaylı

THERM. Pilsa BASALTTHERM. PP-RCT Tesisat Borusu

THERM. Pilsa BASALTTHERM. PP-RCT Tesisat Borusu THERM PP-RCT den (Yeni Nesil Polipropilen) üretiliş benzersiz 3 katanı ve doğal bazalt lifler ile güçlendiriliş eşsiz sağlalığı ile bir kaya kadar sağla boru, rakipsiz ürün. Bazalt alzeesinin Özellikleri

Detaylı

Fatih Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü EEM 316 Haberleşme I DENEY 3 GENLİK (AM) MODÜLASYONU

Fatih Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümü EEM 316 Haberleşme I DENEY 3 GENLİK (AM) MODÜLASYONU Fatih Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölüü EEM 316 Haberleşe I DENEY 3 GENLİK (AM) MODÜLASYONU 3.1 Aaçlar 1. Genlik (AM) odülasyon prensiplerinin anlaşılası 2. Genlik (AM) sinyalinin

Detaylı

Elektromanyetik Dalga Teorisi

Elektromanyetik Dalga Teorisi Elektromanyetik Dalga Teorisi Ders-2 Dalga Denkleminin Çözümü Düzlem Elektromanyetik Dalgalar Enine Elektromanyetik Dalgalar Kayıplı Ortamda Düzlem Dalgalar Düzlem Dalgaların Polarizasyonu Dalga Denkleminin

Detaylı

1. AMAÇ Işınımla ısı transferi olayının tanıtılması, Stefan-Boltzman kanunun ve ters kare kanunun gösterilmesi.

1. AMAÇ Işınımla ısı transferi olayının tanıtılması, Stefan-Boltzman kanunun ve ters kare kanunun gösterilmesi. IŞINIMLA ISI TRANSFERİ 1. AMAÇ Işınımla ısı transferi olayının tanıtılması, Stefan-Boltzman kanunun ve ters kare kanunun gösterilmesi. 2. TEORİ ÖZETİ Elektromanyetik dalgalar şeklinde veya fotonlar vasıtasıyla

Detaylı

Otomatik Kontrol. Blok Diyagramlar ve İşaret Akış Diyagramları. Prof.Dr.Galip Cansever. Ders #3. 26 February 2007 Otomatik Kontrol

Otomatik Kontrol. Blok Diyagramlar ve İşaret Akış Diyagramları. Prof.Dr.Galip Cansever. Ders #3. 26 February 2007 Otomatik Kontrol Der # Otomatik Kontrol Blok Diyagramlar ve İşaret Akış Diyagramları ProfDralip Canever 6 February 007 Otomatik Kontrol ProfDralip Canever Karmaşık itemler bir çok alt itemin bir araya gelmeiyle oluşmuştur

Detaylı

ÜNİTE 1: FİZİK BİLİMİNE GİRİŞ Fizik Bilimine Giriş. 4. I. Hipotez oluşturulması. 5. I. Hava sıcaklığının termometre ile ölçülmesi

ÜNİTE 1: FİZİK BİLİMİNE GİRİŞ Fizik Bilimine Giriş. 4. I. Hipotez oluşturulması. 5. I. Hava sıcaklığının termometre ile ölçülmesi ÜNİTE 1: İZİK BİLİMİNE GİRİŞ izik Biliine Giriş UYGULAMA TESTİ 1 AS 1. Aşağıda verilenlerden hangisi fizik biliinin atoun olekül yapısını inceleyen alt alanıdır? A) Nükleer fizik B) Optik C) Ato fiziği

Detaylı

Rüzgar Türbininde Kullanılan AC/DC Çeviricilerde Uzay Vektörü Modülasyonu Yöntemi ile Kontrol

Rüzgar Türbininde Kullanılan AC/DC Çeviricilerde Uzay Vektörü Modülasyonu Yöntemi ile Kontrol Rüzgar ürbininde Kullanılan AC/DC Çeviricilerde Uzay ektörü Modülayonu Yöntemi ile Kontrol Cenk Cengiz Eyüp Akpınar Dokuz Eylül Üniveritei Elektrik ve Elektronik Mühenliği Bölümü Kaynaklar Yerleşkei, Buca-İzmir

Detaylı

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METOTLAR-II GENİŞLETİLMİŞ YÜZEYLERDE ISI TRANSFERİ DENEYİ 1.Deneyin Adı: Genişletilmiş

Detaylı

F oranı nedir? Tarih.../.../... ADI: SOYADI: No: Sınıfı: ALDIĞI NOT:...

F oranı nedir? Tarih.../.../... ADI: SOYADI: No: Sınıfı: ALDIĞI NOT:... ADI: OADI: No: ınıfı: ari.../.../... ADIĞI NO:... r r. aban yarıçapları r ve r olan ilindirik kaplarda bulunan ve ıvıların kütleleri m ve m dir. Buna göre kapların tabanlardaki F ıvı baınç kuvvetlerin

Detaylı

DENEY 7. Frekans Modülasyonu

DENEY 7. Frekans Modülasyonu DENEY 7 Frekans Modülasyonu Frekans Modülasyonu Frekans ve az odülasyonları açı (t) odülasyonu teknikleri olarak adlandırılırlar. Frekans odülasyonunda, taşıyıcı sinyalin rekansı odüle eden sinyal ile

Detaylı

ÇOKLU ALT SİSTEMLERİN SADELEŞTİRİLMESİ

ÇOKLU ALT SİSTEMLERİN SADELEŞTİRİLMESİ 73 BÖLÜM 5 ÇOKLU ALT SİSTEMLERİN SADELEŞTİRİLMESİ 5. Blok Diyagramları Blok diyagramları genellikle frekan domenindeki analizlerde kullanılır. Şekil 5. de çoklu alt-itemlerde kullanılan blok diyagramları

Detaylı

TAŞINIM VE IŞINIMLA BİRLEŞİK ISI TRANSFERİ DENEYİ

TAŞINIM VE IŞINIMLA BİRLEŞİK ISI TRANSFERİ DENEYİ TAŞINIM VE IŞINIMLA BİRLEŞİK ISI TRANSFERİ DENEYİ İÇİNDEKİLER Sayfa. Genel Bilgiler. Deney Düzeneği. Teori... Analiz 8 . GENEL BİLGİLER Aralarında sonlu sıcaklık farkı olan katı bir yüzey ve bu yüzeyle

Detaylı

SİSMİK PROSPEKSİYON DERS-2 DOÇ.DR.HÜSEYİN TUR

SİSMİK PROSPEKSİYON DERS-2 DOÇ.DR.HÜSEYİN TUR SİSMİK PROSPEKSİYON DERS-2 DOÇ.DR.HÜSEYİN TUR SİSMİK DALGA NEDİR? Bir deprem veya patlama sonucunda meydana gelen enerjinin yerkabuğu içerisinde farklı nitelik ve hızlarda yayılmasını ifade eder. Çok yüksek

Detaylı

2. Kütlenin korunumu ve Endüstriyel fırınlarda uygulanması

2. Kütlenin korunumu ve Endüstriyel fırınlarda uygulanması ENDÜSTRİYEL FIRINLARDA KÜTLE VE ENERJİ ANALİZİ Endüstriyel Fırınlar Endüstriyel fırınlar ergite, ısıl işle, pişire, kuruta, teperlee ve benzeri işleleri gerçekleştirek için sanayide yaygın bir biçide kullanılaktadır

Detaylı

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METOTLAR II DOĞRUSAL ISI İLETİMİ DENEYİ 1.Deneyin Adı: Doğrusal ısı iletimi deneyi..

Detaylı

MAK TERMODİNAMİK BAHAR YARIYILI ARA SINAV-1

MAK TERMODİNAMİK BAHAR YARIYILI ARA SINAV-1 Soru - Su buharı sürekli akışlı bir türbine Ma basınç, 50ºC sıcaklık e 00 /s hızla irekte, 00 ka basınçta doyuş buhar olarak 50 /s hızla çıkaktadır. ürbinin iriş kısı, çıkış kısından daha yüksektedir.

Detaylı

H09 Doğrusal kontrol sistemlerinin kararlılık analizi. Yrd. Doç. Dr. Aytaç Gören

H09 Doğrusal kontrol sistemlerinin kararlılık analizi. Yrd. Doç. Dr. Aytaç Gören H09 Doğrual kontrol itemlerinin kararlılık analizi MAK 306 - Der Kapamı H01 İçerik ve Otomatik kontrol kavramı H0 Otomatik kontrol kavramı ve devreler H03 Kontrol devrelerinde geri belemenin önemi H04

Detaylı

Kök Yer Eğrileri. Doç.Dr. Haluk Görgün. Kontrol Sistemleri Tasarımı. Doç.Dr. Haluk Görgün

Kök Yer Eğrileri. Doç.Dr. Haluk Görgün. Kontrol Sistemleri Tasarımı. Doç.Dr. Haluk Görgün Kök Yer Eğrileri Bir kontrol taarımcıı itemin kararlı olup olmadığını ve kararlılık dereceini bilmek, diferaniyel denklem çözmeden bir analiz ile item performaını tahmin etmek iter. Geribelemeli kontrol

Detaylı

ÇEV-220 Hidrolik. Çukurova Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü Yrd. Doç. Dr. Demet KALAT

ÇEV-220 Hidrolik. Çukurova Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü Yrd. Doç. Dr. Demet KALAT ÇEV-220 Hidrolik Çukurova Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü Yrd. Doç. Dr. Demet KALAT Borularda Türbülanslı Akış Mühendislik uygulamalarında akışların çoğu türbülanslıdır ve bu yüzden türbülansın

Detaylı

KBM0308 Kimya Mühendisliği Laboratuvarı I ISI İLETİMİ DENEYİ. Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 1

KBM0308 Kimya Mühendisliği Laboratuvarı I ISI İLETİMİ DENEYİ. Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 1 ISI İLETİMİ DENEYİ Bursa Teknik Üniversitesi DBMMF Kimya Mühendisliği Bölümü 1 1. Amaç Isı iletiminin temel ilkelerinin deney düzeneği üzerinde uygulanması, lineer ve radyal ısı iletimi ve katıların ısı

Detaylı

ELASTİK DALGA YAYINIMI

ELASTİK DALGA YAYINIMI ELASTİK DALGA YAYINIMI (016-10. Ders) Prof.Dr. Eşref YALÇINKAYA Geçtiğimiz ders; Cisim dalgaları (P ve S) Tabakalı ortamda yayılan sismik dalgalar Snell kanunu Bu derste; Yüzey dalgaları (Rayleigh ve Love)

Detaylı

A Statistical Study for Determination of Surface Roughness of AISI 304 Stainless Steel and EN 5754 Aluminum Alloy Machined by Fiber Laser

A Statistical Study for Determination of Surface Roughness of AISI 304 Stainless Steel and EN 5754 Aluminum Alloy Machined by Fiber Laser Makine Teknolojileri Elektronik Dergisi Cilt: 8, o:, 0 7-6 Electronic Journal of Machine Technologies Vol: 8, o:, 0 7-6 TEKOLOJĐK ARAŞTIRMALAR www.teknolojikarastiralar.co e-i:04-44 Makale Article AII

Detaylı

TAŞINIMIN FİZİKSEL MEKANİZMASI

TAŞINIMIN FİZİKSEL MEKANİZMASI BÖLÜM 6 TAŞINIMIN FİZİKSEL MEKANİZMASI 2 or Taşınımla ısı transfer hızı sıcaklık farkıyla orantılı olduğu gözlenmiştir ve bu Newton un soğuma yasasıyla ifade edilir. Taşınımla ısı transferi dinamik viskosite

Detaylı

Sulamada Kullanılan Santrifüj Pompalarda Kavitasyon Karakteristiklerinin Belirlenmesi*

Sulamada Kullanılan Santrifüj Pompalarda Kavitasyon Karakteristiklerinin Belirlenmesi* Tarısal Mekanizasyon 23. Ulusal Kongresi, 6-8 Eylül 2006, Çanakkale 205 Sulaada Kullanılan Santrifüj Popalarda Kavitasyon Karakteristiklerinin Belirlenesi* Tanzer Eryılaz (1) Sedat Çalışır (1) (1) S.Ü.Ziraat

Detaylı

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BİLECİK ŞEYH EDEBALİ ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ MAKİNE VE İMALAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MÜHENDİSLİKTE DENEYSEL METODLAR -I OSBORN REYNOLDS DENEY FÖYÜ 1. Deney Amacı Bu deneyin amacı laminer (katmanlı)

Detaylı

YTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Termodinamik ve Isı Tekniği Anabilim Dalı Özel Laboratuvar Dersi Radyasyon (Işınım) Isı Transferi Deneyi Çalışma Notu

YTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Termodinamik ve Isı Tekniği Anabilim Dalı Özel Laboratuvar Dersi Radyasyon (Işınım) Isı Transferi Deneyi Çalışma Notu YTÜ Makine Mühendisliği Bölümü Termodinamik ve Isı Tekniği Anabilim Dalı Özel Laboratuvar Dersi Radyasyon (Işınım) Isı Transferi Deneyi Çalışma Notu Laboratuar Yeri: E1 Blok Termodinamik Laboratuvarı Laboratuar

Detaylı

ELASTİK DALGA TEORİSİ

ELASTİK DALGA TEORİSİ ELASTİK DALGA TEORİSİ ( - 5. ders ) Doç.Dr. Eşref YALÇINKAYA Geçtiğiiz hafta; Dalga hareketi ve türleri Yaılan dalga Yaılan dalga enerjisi ve sönülene Bu derste; Süperpozison prensibi Fourier analizi Dalgaların

Detaylı

HİDROLİK. Yrd. Doç. Dr. Fatih TOSUNOĞLU

HİDROLİK. Yrd. Doç. Dr. Fatih TOSUNOĞLU HİDROLİK Yrd. Doç. Dr. Fatih TOSUNOĞLU Ders Hakkında Genel Bilgiler Görüşme Saatleri:---------- Tavsiye edilen kitaplar: 1-Hidrolik (Prof. Dr. B. Mutlu SÜMER, Prof. Dr. İstemi ÜNSAL. ) 2-Akışkanlar Mekaniği

Detaylı

TOA27 KOPOLİİMİD MEMBRAN MALZEMELERİNİN AYIRMA ÖZELLİKLERİNİN GRUP KATKISI YÖNTEMLERİ İLE TEORİK OLARAK HESAPLANMASI

TOA27 KOPOLİİMİD MEMBRAN MALZEMELERİNİN AYIRMA ÖZELLİKLERİNİN GRUP KATKISI YÖNTEMLERİ İLE TEORİK OLARAK HESAPLANMASI TOA27 KOPOLİİMİD MEMBRAN MALZEMELERİNİN AYIRMA ÖZELLİKLERİNİN GRUP KATKISI YÖNTEMLERİ İLE TEORİK OLARAK HESAPLANMASI Sadiye Halitoğlu, Ş. Birgül Tantekin-Ersolaz İstanbul Teknik Üniv., Kiya-Metalurji Fak.,

Detaylı

ESM406- Elektrik Enerji Sistemlerinin Kontrolü. 2. SİSTEMLERİN MATEMATİKSEL MODELLENMESİ Laplace Dönüşümü

ESM406- Elektrik Enerji Sistemlerinin Kontrolü. 2. SİSTEMLERİN MATEMATİKSEL MODELLENMESİ Laplace Dönüşümü ESM406- Elektrik Enerji Sitemlerinin Kontrolü. SİSTEMLERİN MATEMATİKSEL MODELLENMESİ Laplace Dönüşümü.. Hedefler Bu bölümün hedefleri:. Komplek değişkenlerin tanıtılmaı.. Laplace Tranformayonun tanıtılmaı..

Detaylı

Fizik 101: Ders 16. Konu: Katı cismin dönmesi

Fizik 101: Ders 16. Konu: Katı cismin dönmesi Fizik 0: Ders 6 Konu: Katı cisin dönesi Döne kineatiği Bir boyutlu kineatik ile benzeşi Dönen sistein kinetik enerjisi Eylesizlik oenti Ayrık parçacıklar Sürekli katı cisiler Paralel eksen teorei Rotasyon

Detaylı

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ AKIŞKANLAR MEKANİĞİ LABORATUARI

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ AKIŞKANLAR MEKANİĞİ LABORATUARI ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ AKIŞKANLAR MEKANİĞİ LABORATUARI DENEY FÖYÜ DENEY ADI SINIR TABAKA DENEYİ DERSİN ÖĞRETİM ÜYESİ DENEYİ YAPTIRAN ÖĞRETİM ELEMAN

Detaylı

SUYUN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ (UYGULAMA)

SUYUN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ (UYGULAMA) 016-017 EÖY AKIŞKANLAR MEKANİĞİ & HİDROLİK SUYUN FİZİKSEL ÖZELLİKLERİ (UYGULAMA) Özgül Ağırlığı γ = 6 g/d olan bir sıvı içerisinde rölatif basıncın 150 g/c olabilesi için ne kadar derine inek gerektiğini

Detaylı

Ses Dalgaları. Test 1 in Çözümleri

Ses Dalgaları. Test 1 in Çözümleri 34 Ses Dalgaları 1 Test 1 in Çözümleri 3. 1. 1 Y I. Sonar II. Termal kamera 2 Z 3 Sesin yüksekliği ile sesin frekansı aynı kavramlardır. Titreşen bir telin frekansı, telin gerginliği ile doğru orantılıdır.

Detaylı

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK - 402 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY 4

BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK - 402 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY 4 BAŞKENT ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ MAK - 0 MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ LABORATUVARI DENEY İÇİNDE SABİT SICAKLIKTA SİLİNDİRİK ISITICI BULUNAN DİKDÖRTGEN PRİZMATİK SAC KUTU YÜZEYLERİNDEN ZORLANMIŞ TAŞINIM

Detaylı

Şekil E1.1 bir rölenin manyetik devresini temsil etmektedir. Sarım sayısı N=500, ortalama nüve uzunluğu l 36cm

Şekil E1.1 bir rölenin manyetik devresini temsil etmektedir. Sarım sayısı N=500, ortalama nüve uzunluğu l 36cm Örnek 1.1 (P.C. SEN) Şekil E1.1 bir rölenin anyetik devresini tesil etektedir. Sarı sayısı N=500, ortalaa nüve uzunluğu l 36 ve hava aralığının her birisi 1.5 olarak veriliştir. Rölenin kontağı çekebilesi

Detaylı

İMALAT SÜREÇLERİNDEKİ PROBLEMLERE OPTİMUM ÇÖZÜM ARAMA VE BİR UYGULAMA

İMALAT SÜREÇLERİNDEKİ PROBLEMLERE OPTİMUM ÇÖZÜM ARAMA VE BİR UYGULAMA Uludağ Üniveritei Mühendilik-Miarlık Fakültei Dergii, Cilt 4, Sayı, 009 İMALAT SÜREÇLERİDEKİ PROBLEMLERE OPTİMUM ÇÖZÜM ARAMA VE BİR UYGULAMA Şaban ŞAHİ * Ferruh ÖZTÜRK ** Özet: Artan rekabet ortaı ile

Detaylı

dir. Periyodik bir sinyalin örneklenmesi sırasında, periyot başına alınmak istenen ölçüm sayısı N

dir. Periyodik bir sinyalin örneklenmesi sırasında, periyot başına alınmak istenen ölçüm sayısı N DENEY 7: ÖRNEKLEME, AYRIK SİNYALLERİN SPEKTRUMLARI VE ÖRTÜŞME OLAYI. Deneyin Amacı Bu deneyde, ürekli inyallerin zaman ve rekan uzaylarında örneklenmei, ayrık inyallerin ektrumlarının elde edilmei ve örtüşme

Detaylı

ELM201 ELEKTRONİK-I DERSİ LABORATUAR FÖYÜ

ELM201 ELEKTRONİK-I DERSİ LABORATUAR FÖYÜ TC SAKARYA ÜNİERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ ELM21 ELEKTRONİK-I DERSİ LABORATUAR FÖYÜ DENEYİ YAPTIRAN: DENEYİN ADI: DENEY NO: DENEYİ YAPANIN ADI ve SOYADI: SINIFI: OKUL NO:

Detaylı

5. SANTRİFÜJ POMPALARDA TEORİK ESASLAR

5. SANTRİFÜJ POMPALARDA TEORİK ESASLAR 5. SANTRİFÜJ POMPALARDA TEORİK ESASLAR 5.8. Santrifüj Popalarda Kavitasyon ve Karakteristiklere Etkisi Santrifüj popalarda kavitasyona neden olan aşırı basınç düşesi aşağıdaki etkenlere bağlıdır. 1) Popaj

Detaylı

PARÇACIKLAR SISTEMLERİNİN DİNAMİĞİ

PARÇACIKLAR SISTEMLERİNİN DİNAMİĞİ PARÇACIKLAR SISTEMLERİNİN DİNAMİĞİ 1. Aynı levhadan kesiliş 2r ve r yarıçaplı daireler şekildeki gibi yapıştırılıştır. Buna göre ağırlık erkezi O2 den kaç r uzaktadır? 2r r O 1 O 2 A) 12/5 B) 3/2 C) 3/5

Detaylı

9. ÜNİTE OHM KANUNU KONULAR

9. ÜNİTE OHM KANUNU KONULAR 9. ÜNİTE OHM KANUNU KONULAR 1. FORMÜLÜ 2. SABİT DİRENÇTE, AKIM VE GERİLİM ARASINDAKİ BAĞINTI 3. SABİT GERİLİMDE, AKIM VE DİRENÇ ARASINDAKİ BAĞINTI 4. OHM KANUNUYLA İLGİLİ ÖRNEK VE PROBLEMLER 9.1 FORMÜLÜ

Detaylı

Özlenen serinlik, keyif veren konfor...

Özlenen serinlik, keyif veren konfor... Özlenen serinlik, keyif veren konfor... Genel Katalog Kaset Tipi Klialar Soğuta Kapasitesi : 18.000 48.000 Btu/h Isıta Kapasitesi :.000 52.000 Btu/h Salon Tipi Klialar Soğuta Kapasitesi : 24.000 48.000

Detaylı

NOT: Toplam 5 soru çözünüz, sınav süresi 90 dakikadır. SORULAR VE ÇÖZÜMLER

NOT: Toplam 5 soru çözünüz, sınav süresi 90 dakikadır. SORULAR VE ÇÖZÜMLER Adı- Soyadı: Fakülte No : Gıda Mühendisliği Bölümü, 2015/2016 Öğretim Yılı, Güz Yarıyılı 00391-Termodinamik Dersi, Bütünleme Sınavı Soru ve Çözümleri 20.01.2016 Soru (puan) 1 (20) 2 (20) 3 (20) 4 (20)

Detaylı

BÖLÜM HAVALANDIRMA KANALLARININ TASARIMI AMAÇ

BÖLÜM HAVALANDIRMA KANALLARININ TASARIMI AMAÇ BÖLÜM HAVALANDIRMA KANALLARININ TASARIMI AMAÇ Havalandıra kanallarını tasarlayabile ve fan seçiine esas olacak basınç kaybı ve debi değerlerini esaplayabile.. HAVALANDIRMA KANALLARININ TASARIMI.1. Standart

Detaylı