T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI /14 UKRAYNA

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI 2013 1/14 UKRAYNA"

Transkript

1 T.C. EKONOMİ BAKANLIĞI /14 UKRAYNA

2 1. GENEL BİLGİLER TABLOSU 2/14 Resmi Adı Ukrayna Cumhuriyeti Başkenti Kiev Resmi Dil Ukraynaca Bağımsızlık Tarihi 24 Ağustos 1991 Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç Hükümet Başkanı Mykola Azarov Din Ortodoks % 83,7, Katolik % 10,2, Protestan % 2,2, Yahudi % 0,6 Yüzölçümü km² Nüfus 45,6 milyon (Kadın: %54 - Erkek: %46) Nüfus Artış Hızı % -0,622 (tahmini) Yaş Ortalaması 39,9 Karadeniz Ekonomik İşbirliği Örgütü (BSEC), Baltık Denizi Devletleri Konseyi (CBSS - observer), CE, Orta Avrupa Ülkeleri İnsiyatifi (CEI), Asya Karşılıklı Tedbir ve Güvenlik Önlemleri Konferansı (CICA - observer), Bağımsız Devletler Topluluğu (CIS) (katılımcı üye, toplantılara katılım sağlamasına karşın 1993 CIS Sözleşmesini imzalamamıştır), Üyesi Olduğu Başlıca Avrasya Ekonomik Topluluğu (EAEC - Uluslararası Kuruluşlar gözlemci), Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası (EBRD), Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası (IBRD), Uluslararası Para Fonu (IMF), Birleşmiş Milletler (UN), Dünya Gümrük Örgütü (WCO), Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Dünya Fikri Mülkiyet Hakları Örgütü (WIPO), Dünya Ticaret Örgütü (WTO) Kaynak: EIU, CIA World Factbook

3 3/14 2. TEMEL EKONOMİK GÖSTERGELER (2011) Para Birimi/Paritesi 1 ABD Doları= 8 Grivna GSYİH (Nominal) 163,4 Milyar Dolar 37. Büyük Ekonomi (IMF) 176,3 Milyar Dolar (2012 tahmini) GSYİH Büyüme Hızı 5,2 0,2 (2012) Enflasyon Oranı 4,6-0,2 (2012) Kişi Başına GSYİH (PPP) ABD Doları 7,400 ABD Doları (2012 tahmini) İhracat (FOB) 69,418 Milyar Dolar 55.sırada 69,812 Milyar Dolar (2012 tahmini) İthalat (FOB) 85,670 Milyar Dolar 41.sırada 90,304 Milyar Dolar (2012 tahmini) Borç Stoğu 126,677 Milyar Dolar Uluslararası Rezervler 31,790 Milyar Dolar Toplam İşgücü 22,1 milyon İşsizlik Oranı 7,9 Dünya Bankası İş Yapma Kolaylığı Sıralaması 152 GSMH nın Sektörel Dağılımı Tarım % 10,3, Sanayi % 32,7, Hizmetler % 56 Petrol, doğalgaz, kömür, demir, manganez, Doğal Kaynaklar kireç ve kireçtaşı, titanyum, civa, sülfat ve potasyum tuzları, sülfür. Kömür, elektrik üretimi, demir ve demir dışı Başlıca Sanayi Dalları metaller, makine ve ulaşım araçları, kimyasallar, gıda işleme sanayi Başlıca Tarımsal Üretim Hububat, şeker pancarı, ayçiçeği tohumu, sebzeler, sığır eti, süt. Kaynak: EIU, CIA World Factbook

4 4/14 3. BAŞLICA EKONOMİK VERİLER (Milyar Dolar) Yıl GSYİH (Nominal) Reel Büyüme (%) Kişi Başı Gelir (PPP-$) Enflasyon (%) İhracat (FOB) İthalat (FOB) ,1 2, ,3 35,0 36, ,8 7, ,6 38,9 44, ,7 7, ,6 49,8 60, ,0 2, ,3 67,7 83, ,2-14, ,3 40,3 44, ,4 4, ,1 52,1 60, ,4 5,2 7,236 4,6 69,4 85,6 2012* 176,3 0,2 7,400-0,2 69,8 90,3 (*) Tahmini Kaynak: EIU 4. UKRAYNA NIN DIŞ TİCARETİNDE BAŞLICA ÜRÜN VE ÜLKELER (2011) Başlıca İhraç maddeleri Başlıca İthal Maddeleri İhracatında Başlıca Ülkeler İthalatında Başlıca Ülkeler Kaynak: EIU, Trademap Metal ve Müstahzarları (% 32,3), Gıda ve Tarım Ürünleri (% 18,7), Makine, Cihazlar ve Aksamları (% 17,4), Maden Cevherleri Dahil, Yakıt ve Enerji (%15,0) Diğerleri (16,6) Yakıt ve Enerji - Maden Cevherleri Dahil (%36,4), Makine, Cihazlar ve Aksamları (% 24,3), Kimyasallar (% 9,7), Gıda ve Tarım Ürünleri (% 7,7), Diğerleri (% 21,9) Rusya Federasyonu (% 29), Türkiye (% 5,5 / 2. sırada), İtalya (% 4,4) Polonya (% 4,1) Rusya Federasyonu (% 35,3), Almanya (% 8,3), Çin (% 7,6), Belarus (% 5,1), Türkiye (% 1,8 / 10. sırada)

5 5/14 5. UKRAYNA PARA BİRİMİ GRİVNA NIN ABD DOLARI NA KARŞI DEĞERİNDEKİ DEĞİŞİM TABLOSU Kaynak:

6 6/14 6. TÜRKİYE-UKRAYNA DIŞ TİCARET VERİLERİ (Milyon Dolar) YILLAR İHRACAT DEĞİŞİM (%) İTHALAT DEĞİŞİM (%) HACİM DENGE ,1 14,3 981,6 26, ,7-723, ,2 12,0 757,6-22, ,8-468, ,3 8,3 991,1 30, ,4-677, ,0 42, ,5 34, ,5-886, ,8 29, ,4 88, , , ,0 42, ,0 5, , , ,4 36, ,1 15, , , ,2 32, ,1 47, , , ,7 47, ,3 35, , , ,5-52, ,7-48, , , ,4 22, ,7 21, , , ,7 37, ,0 25, , , ,4 5, ,1-8, , , (1-4) 539,1 9, ,8-20, ,0-954, (1-4) 650,1 20, ,9 9, ,1-978,7 İhracatçı Birlikleri Kayıtları: İhracatçı Birlikleri kayıtlarına göre, 1 Ocak 20 Haziran 2013 döneminde ülkemizden Ukrayna ya ,70 dolar tutarında ihracat gerçekleştirilmiştir.

7 7/14 Ukrayna Pazara Giriş Komitesi nin kararı ile dönemi için belirlenen Hedef ülkeler arasında yer almaktadır. Ukrayna ya ihracatımız 2012 yılında bir önceki yıla göre %5,8 oranında artarak 1,8 milyar dolar olmuştur. Söz konusu ülkenin anılan dönemde toplam ihracatımızdaki payı %1,2 olurken, Ukrayna en fazla ihracat yaptığımız ülkeler arasında ise 22. sırada yer almaktadır yılında anılan ülkeden yaptığımız ithalat ise bir önceki yıla göre %8,7 oranında azalarak 4,4 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.

8 8/14 TÜRKİYE NİN İHRACATINDA BAŞLICA ÜRÜN GRUPLARI (YILLIK / DOLAR) ÜLKE SITC KODU SITC ADI DEĞİŞİM PAYI % % 65 TEKSTİL ELYAFI VE MAMULLERİ ,69 14, DİĞER ÖRME MENSUCAT ,43 3, KOKO LİFLERİNDEN VE DİĞER ELYAFTAN YER KAPLAMALARI ,81 1,90 05 SEBZELER, MEYVALAR VE MAMULLERİ ,30 12, PORTAKAL, MANDARİN ,62 3, LİMON, GREYFURT, POMELO, DİĞER TURUNÇGİLLER ,96 2,08 84 GİYİM EŞYASI VE AKSESUARLARI ,80 8, ÖRME KAZAK, SÜVETER, HIRKA, YELEK VB.EŞYA ,76 1, DOKUMAYA ELVERİŞLİ MADDELERDEN ERKEK İÇİN PANTOLON, TULUM, ŞORTLAR ,47 1,34 78 KARA ULAŞIM ARAÇLARI ,65 7, İÇTEN YANMALI MOTORLU OTOMOBİLLER VD., ELEKTRİK MOTORLU TAŞITLAR VD ,82 4, EŞYA TAŞIMAYA MAHSUS MOTORLU TAŞITLAR ,01 2,42 77 ELEKTRİKLİ MAKİNA VE CİHAZLAR ,56 5, ELEKTRİK DEVRESİ TEÇHİZATI-GERİLİMİ <=1000 VOLT DEVRELER İÇİN ,83 1, ELEKTRİKLİ ISITICILAR, KURUTMA MAKİNALARI, ÜTÜLER VB ,92 1,13 89 ÇEŞİTLİ MAMUL EŞYA ,39 5, GÜMÜŞ, KIYMETLİ METALLERLE KAPLI GÜMÜŞ, İNCİLİ EŞYA ,07 3, PLASTİKTEN YER, DUVAR, TAVAN KAPLAMALARI, SOFRA VE DİĞER EV EŞYASI ,26 0,46 69 METALLERDEN NİHAİ ÜRÜNLER ,23 4, ADİ METAL KİLİT, SÜRGÜ, DONANIM, TERTİBAT, KASA, EMNİYET ÇEKMECELERİ ,18 1, DEMİR, ÇELİKTEN, BAKIR VE ALUMİNYUMDAN SOFRA, MUTFAK EŞYASI ,37 0,55 67 DEMİR VE ÇELİK ,48 3, ÇİNKO KAPLAMALI DEMİR, ALAŞIMSIZ ÇELİK YASSI MAMULLERİ ,67 2, BOYANMIŞ DEMİR, ALAŞIMSIZ ÇELİK YASSI MAMULLER ,86 0,43 58 PLASTİKTEN MAMULLER ,38 3, POLİMERLERDEN LEVHA, PELİKÜL, LAMLAR- TAKVİYESİZ ,97 1, BORULAR, HORTUMLAR(SERT)-ETİLEN POLİMERLERİNDEN ,94 0,61 74 DEĞİŞİK SANAYİ KOLLARINDA KULLANILAN MAKİNA VE CİHAZLAR ,79 2, VİTRİN, TEZGAH VB TİPİ SOĞUTUCU VE DONDURUCULAR, AKSAMI, PARÇALARI ,67 0, KLİMA CİHAZLARI ,93 0,33 İLK 10 TOPLAM ÜLKE TOPLAM ,76

9 9/14 TÜRKİYE NİN İHRACATINDA BAŞLICA ÜRÜN GRUPLARI DÖNEMSEL (NİSAN) SITC SITC ADI KODU 2012/1-4 ($) 2013/1-4 ($) DĞŞ % PAY % 65 TEKSTİL ELYAFI VE MAMULLERİ ,88 16, DİĞER ÖRME MENSUCAT ,41 4, SENTETİK FİLAMENT İPLİKLERDEN MENSUCAT ,23 1,86 5 SEBZELER, MEYVALAR VE MAMULLERİ ,39 15, PORTAKAL, MANDARİN ,59 4, LİMON, GREYFURT, POMELO, DİĞER TURUNÇGİLLER ,95 3,46 84 GİYİM EŞYASI VE AKSESUARLARI ,46 11, ÖRME TİŞÖRT, FANİLA, ATLET, KAŞKORSE VE DİĞER İÇ GİYİM EŞYASI ,1 2, DOKUMAYA ELVERİŞLİ MADDELERDEN ERKEK İÇİN PANTOLON, TULUM, ŞORTLAR ,63 1,6 78 KARA ULAŞIM ARAÇLARI ,22 5, İÇTEN YANMALI MOTORLU OTOMOBİLLER VD., ELEKTRİK MOTORLU TAŞITLAR VD ,98 2, EŞYA TAŞIMAYA MAHSUS MOTORLU TAŞITLAR ,03 2,35 77 ELEKTRİKLİ MAKİNA VE CİHAZLAR ,35 4, ELEKTRİK DEVRESİ TEÇHİZATI-GERİLİMİ <=1000 VOLT DEVRELER İÇİN ,07 1, ELEKTRİKLİ ISITICILAR, KURUTMA MAKİNALARI, ÜTÜLER VB , DİĞER ULAŞIM ARAÇLARI ,05 4, UÇAKLAR, DİĞER HAVA TAŞITLARI-BOŞ AĞIRLIĞI>15000 KG , HAVA TAŞITLARININ AKSAM VE PARÇALARI ,37 0,62 69 METALLERDEN NİHAİ ÜRÜNLER ,81 3, ADİ METAL KİLİT, SÜRGÜ, DONANIM, TERTİBAT, KASA, EMNİYET ÇEKMECELERİ ,68 0, DEMİR, ÇELİKTEN, BAKIR VE ALUMİNYUMDAN SOFRA, MUTFAK EŞYASI ,06 0,66 89 ÇEŞİTLİ MAMUL EŞYA ,14 3, GÜMÜŞ, KIYMETLİ METALLERLE KAPLI GÜMÜŞ, İNCİLİ EŞYA ,28 1, PLASTİKTEN YER, DUVAR, TAVAN KAPLAMALARI, SOFRA VE DİĞER EV EŞYASI ,21 0,43 74 DEĞİŞİK SANAYİ KOLLARINDA KULLANILAN MAKİNA VE CİHAZLAR ,93 3, VİTRİN, TEZGAH VB TİPİ SOĞUTUCU VE DONDURUCULAR, AKSAMI, PARÇALARI ,17 0, KLİMA CİHAZLARI ,11 0,31 58 PLASTİKTEN MAMULLER ,29 2, POLİMERLERDEN LEVHA, PELİKÜL, LAMLAR- TAKVİYESİZ ,66 1, BORULAR, HORTUMLAR(SERT)-ETİLEN POLİMERLERİNDEN ,2 0,33 İLK 10 TOPLAM ÜLKE TOPLAM ,59 100

10 TÜRKİYE NİN İTHALATINDA BAŞLICA ÜRÜN GRUPLARI (YILLIK) 10/14 ÜLKE SITC KODU SITC ADI 2011 ($) 2012 ($) DEĞİŞİM PAYI % % 67 DEMİR VE ÇELİK ,80 49, DEMİR, ÇELİK YASSI HADDE MAMULLERİ ,26 14,35 DEMİR, ALAŞIMSIZ ÇELİKTEN YARI MAMULLER AĞIRLIKÇA KARBON < % 0, ,70 14,16 42 BİTKİSEL YAĞLAR ,39 7, AYÇİÇEĞİ, ASPİR (YALANCI SAFRAN) TOHUMU YAĞI ,37 7, MISIR YAĞI VE FRAKSİYONLARI ,52 0,15 56 GÜBRELER ,89 6, AZOTLU MİNERAL VE KİMYASAL GÜBRELER ,79 6, İKİ VEYA ÜÇ MİNERAL İÇEREN KİMYASAL, MÜSTAHZAR GÜBRELER ,73 0,42 28 METAL CEVHERLERİ, KIRINTI, DÖKÜNTÜ, HURDALARI ,01 6, KALAYLI DEMİR-ÇELİK DÖKÜNTÜ VE HURDALARI, TALAŞLARI ,51 4, DEMİR CEVHERLERİ-AGLOMERE EDİLMİŞ ,00 2,03 22 YAĞLI TOHUMLAR VE MEYVALAR ,78 5, AYÇİÇEĞİ TOHUMU ,59 2, SOYA FASULYESİ ,76 1,63 TAŞKÖMÜRÜ, LİNYİT VE BUNLARDAN ÜRETİLEN 32 KOK, HAM YAĞLAR ,52 5, ANTRASİT ,20 2, KOK-SÖMİKOK ,55 1,17 24 YAKMAYA MAHSUS AĞAÇLAR, TABİİ MANTAR ,43 4, DİĞER İĞNE YAPRAKLI AĞAÇLAR-YUVARLAK, KABACA YONTULMUŞ ,81 2, UZUNLAMASINA KESİLMİŞ, BİÇİLMİŞ İĞNE YAPRAKLI AĞAÇ-KALIN>6MM ,70 1,14 08 HUBUBAT SAPLARI VE KAVUZLARI, GIDA SANAYİ KALINTILARI, YEMLER ,12 3, KEPEK, KAVUZ, DEĞİRMENCİLİK ARTIKLARI ,44 1, YAĞLI TOHUM KÜSPELERİ-YAĞ ÜRETİMİ ARTIKLARI ,69 1,20 52 ANORGANİK KİMYASALLAR, RADYOAKTİF, NADİR ELEMENTLERİN BİLEŞİKLERİ ,21 2, ANORGANİK BAZLAR; METALLERİN OKSİT, HİDROKSİT, PEROKSİTLERİ ,08 1, KARBON, KARBON KARASI-DİĞER ŞEKİLDE KARBONLAR ,19 0,34 04 HUBUBAT VE MAMULLERİ ,29 1, DİĞER BUĞDAYLAR ,76 0, MISIR-DİĞER ,13 0,53 İLK 10 TOPLAM ÜLKE TOPLAM ,68

11 11/14 TÜRKİYE NİN İTHALATINDA BAŞLICA ÜRÜN GRUPLARI DÖNEMSEL (NİSAN) SITC KODU SITC ADI 2012/1-4 ($) 2013/1-4 ($) DĞŞ % PAY % 67 DEMİR VE ÇELİK ,62 44, DEMİR, ÇELİK YASSI HADDE MAMULLERİ ,71 14, DEMİR, ALAŞIMSIZ ÇELİKTEN YARI MAMULLER-AĞIRLIKÇA KARBON < % 0, ,16 13,26 56 GÜBRELER ,38 9, AZOTLU MİNERAL VE KİMYASAL GÜBRELER ,62 9, İKİ VEYA ÜÇ MİNERAL İÇEREN KİMYASAL, MÜSTAHZAR GÜBRELER ,85 0,12 04 HUBUBAT VE MAMULLERİ ,16 9, MISIR-DİĞER ,10 7, DİĞER BUĞDAYLAR ,22 1,03 28 METAL CEVHERLERİ, KIRINTI, DÖKÜNTÜ, HURDALARI ,32 7, DEMİR CEVHERLERİ-AGLOMERE EDİLMİŞ ,05 5, KALAYLI DEMİR-ÇELİK DÖKÜNTÜ VE HURDALARI, TALAŞLARI ,81 0,82 42 BİTKİSEL YAĞLAR ,13 6, AYÇİÇEĞİ, ASPİR (YALANCI SAFRAN) TOHUMU YAĞI ,39 5, MISIR YAĞI VE FRAKSİYONLARI ,18 0,05 22 YAĞLI TOHUMLAR VE MEYVALAR ,7 4, AYÇİÇEĞİ TOHUMU ,88 2, SOYA FASULYESİ ,59 1,98 08 HUBUBAT SAPLARI VE KAVUZLARI, GIDA SANAYİ KALINTILARI, YEMLER ,13 4, KEPEK, KAVUZ, DEĞİRMENCİLİK ARTIKLARI ,84 2, YAĞLI TOHUM KÜSPELERİ-YAĞ ÜRETİMİ ARTIKLARI ,62 1,59 32 TAŞKÖMÜRÜ, LİNYİT VE BUNLARDAN ÜRETİLEN KOK, HAM YAĞLAR , KOK-SÖMİKOK ,55 1, ANTRASİT ,9 1,45 24 YAKMAYA MAHSUS AĞAÇLAR, TABİİ MANTAR ,4 3, DİĞER İĞNE YAPRAKLI AĞAÇLAR- YUVARLAK, KABACA YONTULMUŞ ,35 1, UZUNLAMASINA KESİLMİŞ, BİÇİLMİŞ İĞNE YAPRAKLI AĞAÇ-KALIN>6MM ,63 1,05 ANORGANİK KİMYASALLAR, 52 RADYOAKTİF, NADİR ELEMENTLERİN BİLEŞİKLERİ ,71 1, ANORGANİK BAZLAR; METALLERİN OKSİT, HİDROKSİT, PEROKSİTLERİ ,22 0, KARBON, KARBON KARASI-DİĞER ŞEKİLDE KARBONLAR ,33 0,24 İLK 10 TOPLAM ÜLKE TOPLAM ,04 100

12 12/14 7. TİCARİ VE EKONOMİK İŞBİRLİĞİ KOMİSYONU TOPLANTISI Türkiye-Ukrayna Hükümetlerarası Ticari ve Ekonomik İşbirliği Komisyonu (TEİK) 9. Dönem Toplantısı, Başbakan Yardımcısı Sayın Ali BABACAN ve Ukrayna Başbakan Yardımcısı Yuriy BOYKO Eşbaşkanlığında, 25 Haziran 2013 tarihinde, Ankara da gerçekleştirilmiştir. 8. YÜKSEK DÜZEYLİ STRATEJİK İŞBİRLİĞİ KONSEYİ TOPLANTISI Başbakanımız Sayın Recep Tayyip ERDOĞAN ve Ukrayna Devlet Başkanı Sayın Viktor YANUKOVİÇ in Eşbaşkanlıklarında Aralık 2011 tarihlerinde Ankara da, Türkiye-Ukrayna Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi (YDSK) kurulmuştur. YDSK II. Toplantısı ise, Ekonomi Bakanımız Sayın Zafer ÇAĞLAYAN ın da katılımlarıyla 13 Eylül 2012 tarihinde Kiev de gerçekleştirilmiştir. 9. İŞ KONSEYİ Türkiye-Ukrayna İş Konseyi nin son toplantısı, 23 Aralık 2011 tarihinde İstanbul da gerçekleştirilmiştir. Türkiye-Ukrayna İş Konseyi Türk kanadı başkanı TUREKS Yönetim Kurulu Başkanı Ruşen ÇETİN, Ukrayna kanadı başkanı ise Ukrayna Ticaret ve Sanayi Odası Başkan Yardımcısı Viktor YANOVSKİ dir. 10. MÜTEAHHİTLİK VE TEKNİK MÜŞAVİRLİK HİZMETLERİ Türk Müteahhitlik firmaları Ukrayna da şimdiye kadar 4 milyar dolar değerinde 151 proje üstlenmişlerdir yıllarında Türk müteahhitlik firmalarının Ukrayna da üstlendikleri projelere ilişkin verilere aşağıda yer verilmektedir:

13 UKRAYNA DA ÜSTLENİLEN PROJELER 13/14 YILLAR PROJE SAYISI PROJE BEDELİ (USD) KÜMÜLATİF PROJE BEDELİ (USD) ORTALAMA PROJE BEDELİ 2000 ve Öncesi TOPLAM

14 11. UKRAYNA İLE TÜRKİYE ARASINDAKİ BAŞLICA ANLAŞMA VE PROTOKOLLER 14/14 Anlaşmanın Adı İmza Tarihi RG Tarihi Ticaret ve Ekonomik İşbirliği Anlaşması Gümrük Alanında İşbirliği ve Karşılıklı İdari Yardım Anlaşması Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşması Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması Enerji Alanında İşbirliği Anlaşması VI. Dönem TEİK Toplantısı Protokolü VII.Dönem TEİK Toplantısı Protokolü VIII.Dönem TEİK Toplantısı Protokolü Vatandaşların Karşılıklı Seyahatlerine İlişkin Usullere Dair Anlaşma