İHTİYATLI BÜYÜME YILI OLACAK

Transkript

1 YIL/YEAR:8 SAYI/NUMBER:95 ARALIK/DECEMBER 2010 ISSN İ STANBUL Tİ CARET ODASI NIN AYLIK YAYINIDIR-A MONTHLY PUBLICATION OF ISTANBUL CHAMBER OF COMMERCE 2011 İHTİYATLI BÜYÜME YILI OLACAK 2011 WILL BE A YEAR OF CAUTIOUS GROWTH Havacılık sektörü zirveye uçuyor Aviation industry s flight to the top İstanbul uluslararası film pazarı olacak Istanbul will become an international movie market AB süreci Türkiye nin yatırım cazibesini artırdı The eu accession process has increased the investment attractiveness of Turkey

2 BA KAN DAN-FROM A N THE PRESIDENT Umutlar ve f rsatlar Hopes and opportunities Türkiye ekonomisi 2010 y l n yüzde 7 ye yak n bir büyüme sürprizi ile kapatacak. Hem bütçedeki performans, hem de kamu maliyesinde 2010 y l nda bizleri sevindiren geli meler oldu y l n n ilk yar s nda yüzde 11 artan GSYH, sadece resesyonun bitti ini i aret etmedi, ayn zamanda krizden güçlü bir ekilde ç k ld n n da göstergesi oldu. Türkiye 2010 y l n n ikinci yar s n s f r büyümeyle kapatsa bile, y l n tamam n 2008 y l GSYH de erlerini a an bir milli has layla kapatm olacak. Bir süre önce hükümet taraf ndan aç klanan, vergi ve prim borçlar n n yeniden yap land r lmas ku kusuz özel sektöre nefes ald racak. Temennimiz; gerek ülkemiz gerek dünyadaki ekonomik ko ullar n, vergisini zaman nda ödeyen mükelleflerimizi te vik edici düzenlemelere de elveri li hale gelmesidir. Ayr ca, hükümetin aç klad Orta Vadeli Program da bütçe disiplininden taviz vermeyece ini vurgulamas, yeni y lda yap lacak olan milletvekili genel seçimine ra men, makro ekonomik istikrar n korunmas da oldukça memnuniyet vericidir un riskli alanlar ise enflasyondaki dalgalanma ve cari aç ktaki art oldu. Üretim maliyetlerinin dünya ile rekabet edilebilir seviyede olmas, ihracatta döviz kurlar n n seviyesi yeni y lda da gündemde olacak. Ba ta Avrupa olmak üzere dünya ekonomisindeki e ilimleri de yak ndan izlemek durumunda olaca z. Atalar m z, Da ne kadar yüce olsa da yol onun üstünden a ar derler. Dünya ekonomisinin risklerle geçirdi i 2010 da ekonomimizin performans bize umut veriyor. Üretim, ihracat ve istihdam aç s ndan yeni y lda bizleri umutland ran en önemli unsur ise son anayasa referandumu ile Ekonomik ve Sosyal Konsey in hayat m za girmesidir. Önümüzdeki f rsat ve riskleri bu platformda elbirli i ile de erlendirdi imiz zaman, eminim ki her zorluk bizim için daha iyiye s çrama ta olacakt r. Bu duygularla sizlere mutlu ve bereketli bir y l diliyorum. The Turkish economy is to close 2010 with a surprising growth of almost 7 percent. Both the budget performance and the developments regarding the public finances were mostly welcomed in The 11 percent rise in GDP in the first half of the year not only indicated the end of the recession but also the fact that the recovery from the crisis was strong. Even if Turkey were to have a zero percent growth in the second half of the year, it would end the year with GDP figures exceeding that of The restructuring plan for outstanding tax and social security premium obligations, just recently announced by the government, will surely provide the private sector a breathing space. We are looking forward to further improvements to the economic conditions in both Turkey and the world, so as to be more accommodating for encouraging taxpayers who pay their taxes on time. Furthermore, the government's emphasis on no-compromise regarding the budgetary discipline in the Medium-Term Program, and the preservation of macroeconomic stability despite the general elections for the parliament to take place next year are assuring signs. The risky areas in 2010 were the fluctuations in inflation and the increase in current deficit. World-competitive production costs as well as the exchange rates regarding the exports will be the priority items of the new year's agenda. We will have to watch closely the global economic trends, especially the developments in Western Europe. However high the mountain, the other side runs down is a saying to remember at times like this. The performance of our economy in 2010, a year full of risks for the global economy, is a source of hope. The most important development concerning production, exports and employment is the formation of the Economic and Social Council through the latest constitutional referendum. Within this framework, the opportunities and risks to come will surely be a stepping stone for the better, provided that we work together. I wish you a happy and prosperous new year. DR. MURAT YALÇINTA İ TOVİ ZYON ARALIK/DECEMBER

3 Ç NDEK L stanbul Ticaret Odas Ad na mtiyaz Sahibi Owner on Behalf of the stanbul Chamber of Commerce Dr. Murat Yalç nta SAYI/NUMBER 95 ARALIK/DECEMBER Genel Yay n Koordinatörü ve Sorumlu Yaz leri Müdürü Puplications Coordinator and Editor-in-Chief Dr. Cengiz Ersun TO Yay nlar Koordinatörü ICOC Puplications Coordinator smail en Yay n Kurulu Publishing Committee Dr. Cengiz Ersun Selçuk Tayfun Ok Kenan Öztekin Dr. Ahmet Naci Helvac efik Memi Zeliha Aslan Tamer Çerçi Do an Erdo an Genel Yay n Yönetmeni Executive Editor Zeliha Aslan Haber Koordinatörü News Coordinator Tamer Çerçi Haber Merkezi Press Department Reporters Dilek Ülker, Soyhan Alpaslan, lker Ba öz, Canan Bilgin, Nuran Çapk n, Yahya Gül, Dil ah Keflio lu, Nalan Söylemez, Fedai Y ld r m m Adres / Address STANBUL T CARET ODASI STANBUL CHAMBER OF COMMERCE, Re adiye Cad. Eminönü- stanbul / Turkey Telefon numaralar / Telephone numbers (44 lines) Bas n Yay n ubesi / Press Department Tel: Fax: Internet: Tasar m / Design Taze Ajans Bask / Publishing Alt noluk Yay n ve Sanayi A.. Tel: Yay n Türü: Yerel Süreli Yay n Yay n Tarihi: Bu dergi içeri indeki tüm yaz ve resimler, kaynak gösterilmeksizin ve izin al nmaks z n kullan lamaz. Tüm yaz lar n sorumlulu u yazarlar na aittir. The contents of this magazine may be repoduced by mentioning the source all responsibility of the views expressed and pictures published in this Review belong to the authors of the articles 14 4 Almanya da mü teri bulma yollar anlat ld Ways of finding customers in Germany TO yay nlar Kitap Fuar nda okuyucuyla bulu tu ICOC publications met the readers at the Book Fair Japonya n n 16 dev firmas TO da Türk firmalar yla bulu tu 16 giant companies from Japan came together with Turkish companies at ICOC Hong Kong dan fuarlara kat l m ça r s Call for participation in fairs from Hong Kong Slovak ve Türk firmalar aras nda teknolojik i köprüsü Technological business bridge between Slovakian and Turkish companies 73 Türk irketi Pri tine deyd deydi 73 Turkish companies were in Pristine TO, 35 milyar dolara aç lan kap y aralad ICOC has opened the gate leading to 35 billion dollars KAPAK-COVER 2011 ihtiyatl büyüme y l olacak 2011 will be a year of cautious growth KAPAK-COVER Turizmde 2010 hedefleri tutuyor targets are to be met in tourism EKONOM DÜNYA-WORLD ECONOMY Almanya n n n n sert tavr, boomerang etkisi yaratabilir The tough attitude of Germany may create boomerang effect EKONOM TÜRK YE-TURKISH TURKISH ECONOMY Türkiye 2011 için olas riskleri iyi hesaplamal Turkey must calculate carefully the possible risks for 2011 ANAL Z-ANALYSISANALYSIS Nefes nefese ikinci dalga haz rl klar Turkey must calculate carefully the possible risks for 2011

4 ER-CONTENTS TURİZM-TOURISM Turizmciler kruvaziyere çıkmalı The tourism sector must catch up with cruise ship tourism HİBE REHBERİ-GRANT GUIDELINES Kalkınma Ajansları ndan 56 milyon liralık hibe 56 million Turksih Liras grant from development agencies AB AJANDASI-EU AGENDA AB süreci Türkiye nin yatırım cazibesini artırdı The EU accession process has increased the investment attractiveness of Turkey AVRUPALI TÜRKLER-EURO TURKS Türkler kitap okumaz tezini çürüten bir başarı A success story that negates the theory Turks don t read HABER-NEWS 680 milyar dolarlık helal pazar The halal market reaching 680 billion dollars SAĞLIK-HEALTH Tüketici bakteriye karşı atağa geçti The consumer is counterattacking the bacteria ULAŞIM-TRANSPORT Havacılık sektörü zirveye uçuyor Aviation industry s flight to the top SEKTÖR-INDUSTRY İstanbul uluslararası film pazarı olacak Istanbul will become an international movie market İSTANBUL-ISTANBUL Bir tık ile 2 bin özel mekan gezilecek Visit 2 thousand special places with a single click BAŞARI ÖYKÜSÜ A SUCCESS STORY Yazma nın yazgısını değiştirdi Changed the fate of printed fabric ASIRLIK ÇINARLAR AGE-OLD VETERANS Sinan Ece: İç piyasanın kısır döngüsüne girmeyin Sinan Ece: Do not fall into the vicious cycle of domestic market KAYBOLAN MESLEKLER DIMINISHING PROFESSIONS Bakırcıların ardından onlar da yitip gitti: Bakır işlemecileri Withering away in the track of coppersmiths copper engravers SEKTÖREL AÇIKOTURUM SECTORAL OPEN FORUM Hizmet ihraç etmek istiyorlar Willing to export services VERGİ-TAX Kamu alacaklarının ödenmesine kolaylık sağlanıyor Facility afforded for payment of public claims KİTAPLIK-BOOKSHELF EKONOMİK VERİLER ECONOMIC INDICATORS ADRESLER-ADDRESSES İ TOVİ ZYON ARALIK/DECEMBER

5 TO DAN HABERLER ALMANYA DA MÜŞTERİ BULMA YOLLARI ANLATILDI WAYS OF FINDING CUSTOMERS IN GERMANY NEWS FROM ICOC Almanya ya etkili pazarlama yapmak ve bu ülkede yeni mü teri bulmak isteyen stanbul Ticaret Odas ( TO) üyeleri, KOSGEB E le tirme Merkezleri tan t m toplant s nda bir araya geldi. Toplant da KOSGEB Almanya E le tirme Merkezi (TURA) Genel Müdürü F rat O uztürk, KOB lere etkili yurt d pazarlama ve yeni mü teri bulmakta neler yap lmas gerekti i konusunda KOSGEB in Almanya da yürüttü ü çal malar aktard. O uztürk, Türkiye nin ihracat yapt ülkelerin kültürel farkl l klar n da örneklerle anlatt ilk oturumda uluslararas pazarlama, pazar ara t rmas türleri, rakipler, ba ar l olman n yollar, bu ara t rmalar yapan özel veya kamu kurulu lar gibi konularda bilgi verdi. SIAL International Food Trade Members of Istanbul Chamber of Commerce (ICOC), who want to perform more effective marketing in Germany and to find new customers in this country, came together at the promotional meeting of KOSGEB Twinning Centres. At the meeting, F rat O uztürk, the General Director of KOSGEB Germany Twinning Centre (TURA), talked about the works KOSGEB has been carrying out in Germany in order for the SMEs to perform effective marketing abroad and to find new customers. In the first session of the meeting, O uztürk explained with examples the cultural differences of the countries Turkey has been exporting to and provided information regarding topics such as international marketing, market research types, competitors, ways of becoming successful, and private and public sector agencies carrying out these kinds of research. İTO YAYINLARI KİTAP FUARI NDA OKUYUCUYLA BULUŞTU ICOC PUBLICATIONS MET THE READERS AT THE BOOK FAIR stanbul Kitap Fuar, 37 ülkeden yay nc firmalar n kat l m yla 29. kez kap lar n ziyaretçilere açt. Beylikdüzü TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi nde 7 Kas m a kadar devam eden fuarda, yerli ve yabanc 550 yay nevi kat l mc olarak yer ald. spanya n n onur konu u oldu u fuar, Kültür ve Turizm Bakan Ertu rul Günay ile spanya Kültür Bakan Angeles González- Sinde Reig birlikte açt. Fuara Türkiye nin yan s ra spanya, Fransa, talya, Almanya, Küba, ABD, Finlandiya, Hollanda, Yunanistan, Hindistan, ngiltere, Romanya ve ran dan 550 yay nevi ve sivil toplum kurulu u kat ld. Fuar boyunca yakla k 300 etkinlik gerçekle tirilirken, ziyaretçiler de kitaplar n yazarlar na imzalatma imkan buldu. stanbul Ticaret Odas ( TO) da her y l oldu u gibi bu y l da yay nlar yla kitap fuar n n kat l mc lar aras ndayd. TO, ücretli ve ücretsiz yay nlar n 3 üncü holde 36 metrekarelik standda sergiledi. TO nun haz rlad 36 standart ve 23 adet prestij yay n ücretli olarak sat a sunulurken, Avrupa Birli i nden Türkiye ekonomisine, yurt d hedef pazar ara t rmalar ndan ekonomik ve bölgesel kalk nma etütlerine kadar 12 farkl ara t rma kitab da ücretsiz olarak ziyaretçilerin be enisine sunuldu. stanbul Ticaret Gazetesi ile TOV ZYON dergisi de fuarda ücretsiz olarak ziyaretçilere da t ld. Istanbul Book Fair has opened its doors to the visitors for the 29th time with the participation of publishing companies from 37 companies. 550 domestic and foreign publishers took part at the fair held at the Beylikdüzü TUYAP Fair and Convention Centre until November 7th. The fair, where Spain was the guest of honour, was inaugurated jointly by Culture and Tourism Minister Ertu rul Günay and Spain s Culture Minister Angeles González-Sinde Reig. 550 publishing houses and NGOs from Turkey, Spain, France, Italy, Germany, Cuba, the US, Finland, the Netherlands, Greece, India, the UK, Romania and Iran took part at the fair. During the fair, where around 300 events were held, visitors had the opportunity to get their books signed by their authors. As in the previous years, this year also Istanbul Chamber of Commerce (ICOC) was among the fair s participants. ICOC exhibited its paid and free of charge publications at the 36 sqm booth space in Hall No 3. While 36 standard and 23 prestigious publications prepared by ICOC were put on sale, 12 different research books regarding topics ranging from the European Union to the Turkish Economy, from international target market research to economic and regional development surveys were offered to the liking of the visitors. Istanbul Commerce Newspaper and ITOVIZYON magazine were also given away free of charge to the visitors at the fair. -4- İ TOVİ ZYON ARALIK/DECEMBER 2010

6 JAPONYA NIN 16 DEV FİRMASI İTO DA TÜRK FİRMALARIYLA BULUŞTU 16 GIANT COMPANIES FROM JAPAN CAME TOGETHER WITH TURKISH COMPANIES AT ICOC STANBUL Ticaret Odas ( TO) ve Japon D Ticaret Te kilat (JETRO) i birli inde düzenlenen Yenilenebilir Enerji ve Enerji Verimlili i Sempozyumu kapsam nda Japonya n n en büyük sermayeli 16 firmas, 100 Türk firmas ile ikili görü meler gerçekle tirdi. Türk ve Japon firmalar n kar l kl sunumlar yapt sempozyumda, 20 Japon firmas çal malar n ve ürünlerini tan tt. 16 büyük Japon irketinin TO da olmas n n iki ülke aras ndaki ekonomik ticari ili kilere önemli bir ivme kazand raca na dikkat çeken Japonya stanbul Ba konsolosu Katsuyoshi Hayashi konu mas nda, Türkiye ve Japonya n n birbirine yak nla mas için baz f rsatlar gerekiyor. kili i görü melerini de bu f rsatlar sunmas aç s ndan önemsiyoruz. Hükümetimizin ve özel sektörün Türk taraflarla olan ili kiler ba lam nda ciddi çabalar oldu ve 2012 de bu çabalar m z n meyvelerini toplamaya ba layaca z dedi. Bilateral meetings between 16 companies with the biggest capital in Japan and 100 Turkish companies were held within the scope of the Renewable Energy and Energy Efficiency Symposium, organised by Istanbul Chamber of Commerce (ICOC) and the Japan External Trade Organisation (JETRO). 20 Japanese companies promoted their works and products at the symposium where Turkish and Japanese companies delivered presentations. In his speech, Japan s Consul General to Istanbul Katsuyoshi Hayashi, pointing out that the presence of Japan s top 16 companies at ICOC will give economic relations between the two countries a significant impetus, said: There is a need for some opportunities in order for Turkey and Japan to get closer to each other. We pay importance to bilateral business meetings as they are providing these opportunities. There were significant efforts by our government and the private sector with respect to relations with the Turkish counterparts. In 2011 and 2012, we will begin to get the results of these efforts." İ TOVİ ZYON ARALIK/DECEMBER

7 TO DAN HABERLER NEWS FROM ICOC SLOVAK VE TÜRK FİRMALARI ARASINDA TEKNOLOJİK İŞ KÖPRÜSÜ TECHNOLOGICAL BUSINESS BRIDGE BETWEEN SLOVAKIAN AND TURKISH COMPANIES Slovak ve Türk firmalar aras ndaki i birli i f rsatlar n n yolunu açmak amac yla stanbul Ticaret Odas nda Türkiye Slovakya novasyon ve Teknoloji Forumu düzenlendi. Toplant n n aç l konu mas n yapan TO Yönetim Kurulu Üyesi srail Kuralay, Ar-Ge ye ayr lan kaynaklar n art bak m ndan Türkiye de olumlu geli meler ya and n söyledi. statistiki verilere göre Slovakya, eski Do u Blo u ülkeleri aras nda en iyi durumda olan. Ekonomik göstergeler durumun gelecekte daha da iyi olaca na i aret etmekte diyen Kuralay öyle devam etti: Slovakya n n ilgili konularda büyük bir potansiyelinin oldu unun bilincinde olan Odam z, Türk ve Slovak firmalar birbirine ba lamak ad na bu etkinli in son derece faydal olaca n dü ünüyor. Slovakya n n küçük, Türkiye nin ise büyük bir ülke oldu unu söyleyen Slovakya Ba konsolosu Dr. Jozef Šesták, Bilgiye dayal ekonomiyi uygulama becerisine sahibiz. Bu forumun amac, teknolojik aç dan e it olan Slovakya ve Türk firmalar n bir araya getirmek. Bilim, sanayi ve i dünyas aras nda i birli i kurmak dedi. Turkey Slovakia Innovation and Technology Forum was held at Istanbul Chamber of Commerce with the aim to pave way for the cooperation opportunities between Slovakian and Turkish companies. In his opening speech at the meeting, ICOC Board Director srail Kuralay said that there were significant developments in Turkey with respect to increasing the resources allocated to R&D. Kuralay said: According to statistical data, Slovakia is in the best condition among the countries of the former Eastern Bloc. Economic indicators suggest that the situation will improve even further in the future, and added further: Aware of the fact that Slovakia has a big potential in relevant areas, our Chamber believes that this event will be of great benefit in terms of tying Turkish and Slovakian companies to each other. Dr Jozef Šesták, the Consul General of Slovakia, stating that Slovakia is small country and Turkey is a big one, said: We have the skills to implement the knowledge-based economy. The aim of this forum is to bring together Slovakian and Turkish companies that are equal in terms of technology and to establish cooperation between scientific, industrial and business world. HONG KONG DAN FUARLARA KATILIM ÇAĞRISI CALL FOR PARTICIPATION IN FAIRS FROM HONG KONG Hong Kong Ticaret Geli tirme Merkezi nden (HKTDC) bir heyet stanbul Ticaret Odas n ziyaret etti. TO Yönetim Kurulu Üyesi Murat Sungurlu taraf ndan kar lanan heyetle kar l kl i birli i konular ele al nd. Toplant da ayr ca Hong Kong fuarlar na Türk firmalar n n kat l m n n te viki ve milli kat l m konular da de erlendirildi. Sungurlu, TO nun ticari görü melere verdi i önemi belirterek, bu konuda da gerekli çal malar n yap lmas nda fayda oldu unu söyledi. HKTDC Ba kan Jack Ho da, Türkiye yi ziyaret etmekten duyduklar memnuniyeti dile getirerek, Dü ük vergi politikas, serbest ve adil piyasa düzeni, rekabet ko ullar, etkin yap da in a edilmi mali ve yasal mevzuat, geli mi altyap, modern ula m ve haberle me olanaklar Hong Kong un ekonomik alanda gösterdi i ba ar n n temel unsurlar ndan baz lar d r. Ayr ca Hong Kong son derece liberal bir d ticaret mevzuat na sahip. Uluslararas ba ms z kurulu lar taraf ndan yap lan de erlendirmelere göre de Hong Kong, dünyan n en serbest ekonomilerinden biri diye konu tu. A delegation from Hong Kong Trade Development Council (HKTDC) visited Istanbul Chamber of Commerce. Mutual cooperation matters were discussed at the meeting with the delegation hosted by ICOC Board Director Murat Sungurlu. Supporting Turkish companies' participation as well as national participation in fairs in Hong Kong was also discussed at the meeting. Sungurlu, pointing out the importance ICOC has been paying to commercial meetings, stated that carrying out the necessary works regarding this topic will also be of benefit. Expressing their delight of visiting Turkey, HKTDC Chairman Jack Ho said: Low tax policy, free and just market system, competition conditions, efficiently constructed financial and legal legislation, advanced infrastructure, modern transportation and communication opportunities are some of the basic qualities that made Hong Kong successful in the economic area. In addition, Hong Kong has extremely liberal foreign trade legislation. Also according to the assessment by international independent rating agencies, Hong Kong is one of the freest economies in the world. -6- İ TOVİ ZYON ARALIK/DECEMBER 2010

8 REKLAM

9 TO DAN HABERLER Nalan Söylemez NEWS FROM ICOC Kosova iş dünyas Türk yat r mc larla buluştu Business world in Kosovo came together with Turkish investors 73 TÜRK ŞİRKETİ 73 TURKISH COMPANIES PRİŞTİNE DEYDİ WERE IN PRISTINE stanbul Ticaret Odas 73 Türk firmas n Kosoval i adamlar ile Pri tine de bulu turdu Kas m tarihleri aras nda bu y l birincisi düzenlenen Kosova Türk Ürünleri Sergisi, Kosoval lardan yo un ilgi gördü. Güney Do u Avrupa ülkeleri aras nda y ld zlar parlamaya ba layan Kosoval i adamlar Türk yat r mc larla i birli i yap lmas na çok s cak bak yor. T he Istanbul Chamber of Commerce brought together 73 Turkish companies with Kosovar businessmen in Pristine. The Kosovo Made in Turkey Exhibition, held for the first time this year on November 9-12, attracted huge interest of Kosovar people. Kosovar businessmen, the rising stars among the South Eastern European countries, look very positively to cooperating with Turkish investors. stanbul Ticaret Odas ( TO), Türk özel sektörüne yeni ufuklar açmaya devam ediyor. Balkanlar dan Orta Do u ya, Afrika dan Amerika ya kadar dünyan n dört bir yan ndaki fuarlara özel sektör temsilcileri ile kat lan TO, bu kez de Kosova 1. Türk Ürünleri Sergisi yle yeni bir pazar n daha kap s n aralad. Kosova 1. Türk Ürünleri Sergisi, 9-12 Kas m 2010 tarihleri aras nda Pri tine de gerçekle tirildi. Kosova Geçici Hükümeti Çevre ve Alan Planlama Bakan Mahir Ya c lar n da kat ld aç l ta, TO Heyeti ve Türkiye nin Pri tine Büyükelçisi Metin Hüsrev Ünler de yer ald. Dört gün boyunca saatleri aras nda aç k kalan Türk Ürünleri Sergisi nde; otomotivden mobilyaya, hediyelik e yadan kimyasal ürünlere, kozmetik ürünlerden plastik e yaya ve g da ürünlerine kadar hemen her sektörden 73 firma stant açt. Her gün Türk folkloründen örneklerin sunuldu u sergide, ayn zamanda Türk yemek kültüründen lezzetler de ziyaretçilere tatt r ld. GÜNEYDO U AVRUPA YA ÖZEL ÖNEM TO, bu sergi ile Güney Do u Avrupa ülkeleri aras nda y ld zlar parlamaya ba layan Kosoval irketlerin Türk karde leri ile kavu mas n amaçl yor. Sergi yeniden yap lanma sürecindeki Kosova n n ekonomik aç l m için de önem ta yor. Sergi sadece iki ülke aras ndaki ekonomik ve ticari ili kilerin geli mesini de il, ayn zamanda sosyal ve kültürel ili kilerin art r lmas n da hedefliyor. Türk ürünleri sergilerinde ortak tarihi ve kültürel ba lar n kuvvetli bulundu u ülkeleri tercih eden TO, Güney Do u Avrupa ya özel önem veriyor lardan bu yana uluslararas platformlarda çe itli organizasyonlar düzenleyen TO, 1999 dan beri de çe itli ülkelerde Türk Ürünleri Sergisi gerçekle tiriyor. TO, daha önce Kosova ya kom u olan Bosna Hersek ve Arnavutluk ta da 4 kez Türk Ürünleri Sergileri düzenledi. SA LIK ALANINDA YATIRIM ÇOK TO Yönetim Kurulu Üyesi Muhammet Yenel in ba kanl k etti i TO Heyeti nde, TO Genel Sekreteri Dr. Cengiz Ersun ve TO Melis Üyeleri yer ald. TO Heyeti temaslar çerçevesinde Pri tine Türkiye Büyükelçi i, Kosova Ticaret Odas, Kosova Türkiye Ticaret Odas, Kosova adamlar ve Esnaflar Derne i ile bir araya geldi. -8- İ TOVİ ZYON ARALIK/DECEMBER 2010

10 TO Heyeti gerçekle tirdi i ziyaretlerle Kosova n n mevcut ekonomik ve politik durumuna ili kin görü al veri inde bulundu. Görü melerde Kosova n n daha çok t p, telekomünikasyon ve sa l k alanlar nda yat r mlara ihtiyac oldu una i aret edildi. Son bir y ld r Türk firmalar n n burada önemli i ler gerçekle tirdi ine de dikkat çekildi. Türk i adamlar, özellikle sa l k alan nda önemli yat r mlar yap yor. Küçük ve orta ölçekli Türk firmas say s da h zla art yor. Ayr ca Kosova daki tek kalp hastanesi de bir Türk firmas taraf ndan kurulmu olup her gün hayat kurtar yor. Kosova da faaliyet gösteren Türk yat r mc lar, ülkedeki en önemli altyap projelerinin de temellerini at yor. Pri tine havaalan bunun en güzel örneklerinden birisi. Öte yandan önemli altyap ihalelerinde de Türk firmalar en güçlü adaylar. Genç ve dinamik nüfusuyla yat r mc lar için önemli f rsatlar sunan Kosova da özellikle Türk yat r mc larla i birli i yap lmas na çok s cak bak l yor. Bu ba lamda Kosova I. Türk Ürünleri sergisinin ticari ba lar h zland rmak ad na etkili oldu una da dikkat çekiliyor. Istanbul Chamber of Commerce (ICOC) continues to open new horizons for the Turkish private sector. Having participated together with private sector representatives at fairs across the world from the Balkans to the Middle East, from Africa to America, ICOC has this time opened the gate for yet another new market with the Kosovo 1st Made in Turkey Exhibition. The 1st Kosovo Made in Turkey Exhibition took place on November 9-12, 2010, in Pristine. The ICOC Delegation and Turkey's Ambassador of Pristine Metin Hüsrev Ünler were present at the inauguration ceremony attended also by the Mahir Ya c lar, the Minister of Environment and Spatial Planning of the Kosovo Transitional Government. 73 Turkish companies representing almost all sectors from automotive to furniture, from gifts to chemicals, from cosmetics to plastic products opened booths at the Made in Turkey Exhibition, which was opened for visit between 10:00-18:00 hours and lasted four days. At the exhibition, where examples of Turkish folklore were presented every day, visitors also had the opportunity to taste samples from Turkish cuisine. SPECIAL ATTENTION TO SOUTH EASTERN EUROPE With this exhibition ICOC aimed at bringing together Kosovar companies, which are becoming the rising stars among South Eastern European companies, with their Turkish brothers. The exhibition is also important for the economic drive in Kosovo which is in the process of restructuring. The exhibition targets not only the development of the economic and commercial relations between the two countries but also to boost social and cultural ties. ICOC, which is organising the Made in Turkey exhibitions in countries with strong common historical and cultural ties, is paying special attention to South Eastern Europe. Having organised various international events ever since the 1960s, ICOC has been organising the Made in Turkey Exhibition in various countries since ICOC had previously organised the Made in Turkey Exhibition once in the neighbouring Bosnia and Herzegovina and four times in Albania. MANY INVESTMENTS IN THE AREA OF HEALTHCARE Headed by ICOC Board Director Muhammet Yenel, the ICOC delegation was comprised of ICOC Secretary General Dr. Cengiz Ersun and ICOC Assembly Members. The Turkish Embassy in Pristine, Kosovo Chamber of Commerce, Kosovo-Turkey Chamber of Commerce and Kosovo Association of Businessmen and Tradesmen came together within the scope of the visit of the ICOC Delegation. During the visits the ICOC Delegation exchanged information regarding the current economic and political situation in Kosovo. At the meetings it was stated that investments are needed mostly in the areas of medicine, telecommunications and healthcare. It was also pointed out that Turkish companies carried out important works here in the last year. Turkish businessmen are investing significantly in the area of healthcare. The number of Turkish small and medium enterprises is rising quickly. In addition, the only heart hospital in Kosovo was established by a Turkish company and saves lives every day. Turkish investors operating in Kosovo are laying the foundations of the most important infrastructural works in the country. Pristine airport is one of the best examples to this end. On the other hand, Turkish companies are the strongest contenders in the important infrastructural tenders. Cooperating with Turkish investors is looked upon very favourably in Kosovo which is presenting significant opportunities with its young and dynamic population. In this regard, it is being pointed out that the 1st Kosovo Made in Turkey Exhibition was influential on accelerating commercial ties. İ TOVİ ZYON ARALIK/DECEMBER

11 İ TO DAN HABERLER Soyhan Alpaslan NEWS FROM ICOC İTO, 35 MİLYAR DOLARA AÇILAN KAPIYI ARALADI ICOC HAS OPENED THE GATE LEADING TO 35 BILLION DOLLARS Uluslararası gıda piyasasının en büyük fuarı SIAL e Türkiye nin milli katılımını düzenleyen İTO, bu kez Ortadoğu ve Körfez ülkelerine açılmak için SIAL Middle East 2010 a Türk firmalarını götürdü. Firmalarımız 35 milyar dolarlık gıda hacminin yüzde 90 ını ithal eden Ortadoğu ve Körfez ülkelerine açılan kapı Birleşik Arap Emirlikleri nde gerçekleştirilen fuardan işbirliği anlaşmaları ile ayrıldı. Organising the national participation to SIAL, the world's largest exhibition of the international food market, ICOC has this time round taken Turkish companies to SIAL Middle East 2010 in order to penetrate the countries of the Middle East and the Gulf. Our companies left the United Arab Emirates, the gate to the countries of the Middle East and the Gulf which import 90 percent of their 35 billion dollar food volume, with cooperation agreements. İstanbul Ticaret Odası (İTO), 35 milyar dolarlık gıda hacminin yüzde 90 ını ithal eden Ortadoğu ve körfez ülkelerine açılan kapı Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) nin başkenti Abu Dabi de düzenlenen SİAL Middle East 2010 a Türkiye nin milli katılımını gerçekleştirdi. İlk kez düzenlenen SIAL Middle East in de SIAL Fransa gibi sürekli olması planlanıyor li yıllardan başlayarak Fransa da her iki yılda bir gerçekleştirilen SIAL Fuarı na da Türkiye nin milli katılımını İTO organize ediyor. İTO, bu fuarla; gıda ihtiyacının neredeyse tümünü ithalatla karşılayan Birleşik Arap Emirlikleri ve bölge ülkelerine Türkiye nin gıda sektörünü tanıttı. 6 AYLIK GIDA STOĞU YAPACAKLAR Abu Dabi de düzenlenen SIAL Middle East 2010 Fuarı Türk firmaları için ayrı bir önem taşıyor. Çünkü; ortak din, benzer kültür, tarihi bağlar Türkiye yi Orta Doğu ve Körfez ülkelerinde avantajlı kılıyor. Türkiye nin Abu Dabi Büyükelçisi Vural Altay da bu etkilerle Türkiye ye ve Türk ürünlerine sıcak bakan BAE ne, bölge ülkelerine özel önem vermemiz gerektiğine dikkat çekiyor. Abu Dabi çok önemli bir pazar ve bölgenin merkez üssü. Bölgenin de en önemli önceliklerinin başında gıda güvenliği geliyor. Kişi başına düşen milli geliri ile dünyanın sayılı zengin ülkeleri arasında bulunan BAE nin 6 aylık gıda Istanbul Chamber of Commerce (ICOC) has organised the Turkish national participation at the SIAL Middle East 2010, held in the capital Abu Dhabi of the United Arab Emirates, the gate to the countries of the Middle East and the Gulf which import 90 percent of their 35 billiondollar food volume. Similarly to SIAL France, SIAL Middle East, which was organised for the first time, is being planned to be made permanent. ICOC is organising the Turkish national participation at SIAL Exhibition which has been held in France biannually since 1980s. By participating in this exhibition, ICOC promoted the food sector of Turkey to the United Arab Emirates and the countries in the region which meet their demand for food almost exclusively with imports. 6-MONTH STOCKPILE TO BE MADE The SIAL Middle East 2010 Exhibition, held in Abu Dhabi, carries special importance for Turkish companies. That is because common religion, similar culture and historical ties put Turkey in advantageous position in the countries of the Middle East and the Gulf. Turkey's Ambassador to Abu Dhabi Vural Altay, too, is pointing out that we need to pay special attention to UAE and the countries in the region which look favourably to Turkey and the products made in Turkey. Abu Dhabi is a very important market and a prime centre in the region. And food safety is leading the most important -10- İ TOVİ ZYON ARALIK/DECEMBER 2010

12 stoğu yapmaya hazırlanması da ayrı bir avantaj Türk firmaları için. Türkiye, Abu Dabi nin önde gelen ticaret ortaklarından biri. 3 EMİRLİK BÜYÜK MARKET İSTİYOR BAE nüfusunun yaklaşık yüzde 75 ini barındıran 3 emirlik, Abu Dhabi, Dubai ve Sharjah da yaşayan tüketiciler genel olarak büyük ölçekli perakende zincirlerinden alış verişi tercih ediyor. Diğer emirliklerde yaşayan tüketiciler ise daha çok mini marketler ve bakkal türü küçük perakende birimlerinden alış veriş ediyorlar. Hipermarket, mağaza zincirleri ve süpermarketlerin BAE gıda piyasasındaki payı yüzde 50 gibi önemli bir düzeyde. BAE perakende gıda piyasasının hacmi 3,5 4 milyar dolar. BAE perakende sektörü her yıl yüzde 10 büyürken piyasaya yeni katılan batılı anlamda gelişmiş mağaza zincirleri ile rekabet daha fazla hissedilir hale geliyor. TOPTANCILARIN GIDA İTHALATI BAE'nde gıda maddeleri ağırlıklı olarak toptancılar tarafından ithal ediliyor. Tüm ithalatçıların lisans almaları zorunlu. İthalatçı ancak lisansında belirtilen malları ithal edebiliyor. BAE piyasasında dağıtım faaliyeti, ithalat yapılıp perakendecilere toptan mal vermek şeklinde olduğu gibi, doğrudan ithal ettiği malları perakende satmak şeklinde de gerçekleşebiliyor. Ülke piyasasında faaliyet gösteren firmaların büyük çoğunluğu yabancı ortaklı firmalar. Yasal zorunluluk nedeni ile firmanın yüzde 51 inin yerli ortağa ait olması gerekiyor. Buna karşın bu firmalar fiili olarak tamamen yabancı firmalar oldukları için kendi ülkelerinden mal getirebiliyorlar ve diğer ülkelerden de ithalat yapabiliyorlar. KOOPERATİF MAĞAZACILIĞI GELİŞİYOR BAE ye özgü bir gelişme ise kooperatif mağazaları olarak anılan büyük perakendeciler. Kooperatif türü mağaza zincirlerinin ülke perakende piyasasındaki payları yüzde 30. Büyük ölçekli mekânlarda, sürekli artan ürünlerini cazip fiyatlarla satıyorlar. Kooperatif türü büyük perakendeciler dışında genelde zincir mağazalar gıda ürünleri için kendi ithalatlarını doğrudan veya yerel ithalatçı firmalar aracılığı ile tedarik yoluyla gerçekleştiriyorlar. HELAL SERTİFİKASI ETTE ÇOK ÖNEMLİ Bölgeye ihracat yaparken özellikle aktif bileşeni et olan ürünlerde Helal Sertifikası Abu Dabi Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Türkiye bölgeye yaptığı ihracatı artırabilir SIAL Middle East Fuarı na bir inceleme gezisi yapan İTO heyetine İTO Yönetim Kurulu Başkan Vekili Dursun Topçu Başkanlık etti. İTO Yönetim Kurulu Üyesi İsrafil Kuralay, İTO Genel Sekreteri Dr. Cengiz Ersun un da bulundu heyette çeşitli sektörlere mensup meclis üyelerinin de yer aldığı inceleme gezisinin ilk durağında heyeti Abu Dabi Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Mohamed Thani Murshid Al Romaithi kabul etti. Birinci Başkan Yardımcısı Khalfan Saeed Al Kaabi ve yönetim kurulu üyelerinin de hazır bulunduğu görüşmelerde verilen ortak mesaj, Türkiye ve Abu Dabi iş dünyasının işbirliğinin sağlayacağı ticari ve ekonomik güç oldu. Topçu, Türkiye ile Birleşik Arap Emirlikleri arasındaki ticaret hacminin olması gereken potansiyelin çok altında olduğuna dikkat çektiği konuşmasında, gıda ve turizm gibi karşılıklı avantajlar taşıyan sektörlerde hızla işbirliğine gidilebileceğine, ortaklıklar gerçekleştirilebileceğine dikkat çekti. Romaithi de iki oda arasındaki işbirliği anlaşmasının yenilenmesini istediklerini belirterek, Türkiye nin bölgeye yaptığı ihracatı yükseltebileceğine dikkat çekti. Chairman of the Abu Dhabi Chamber of Commerce and Industry Turkey can increase its exports to the region ICOC Vice President Dursun Topcu headed the ICOC delegation which carried out a study visit to the SIAL Middle East Exhibition. During the first stop of the study visit, Mohamed Thani Murshid Al Romaithi, the Chairman of Abu Dhabi Chamber of Commerce and Industry, received the delegation which comprised also ICOC Board Director Israfil Kuralay, ICOC Secretary General Dr. Cengiz Ersun and many assembly members representing various sectors. The common message delivered at the meeting, where the First Deputy Chairman Khalfan Saeed Al Kaabi and the board directors were also present, was that the cooperation between the business circles of Turkey and Abu Dhabi would generate commercial and economic power. Pointing out in his speech that the trade volume between Turkey and the United Arab Emirates was below the its real potential, Topcu stated that cooperation in sectors such as food and tourism that offer mutual advantages can be developed and partnership can be set up. Romaithi, stating that they wished for the renewal of the cooperation agreement between the two chambers, pointed out that the exports by Turkey to the region can be increased. priorities in the region. The fact that UAE, ranking among the rich countries in the world with its per capita national income, is gearing up to make a 6-month food stockpile, is a further advantage for Turkish companies. Turkey is one of the leading trade partners of Abu Dhabi. 3 EMIRATES WANT BIG MARKETS Consumers living in Abu Dhabi, Dubai and Sharjah, the 3 emirates which account for 75 percent of UAE's population, generally prefer to shop at big retailer chains. Consumers in the other emirates, on the other İ TOVİ ZYON ARALIK/DECEMBER

13 Pazar n avantajlar BAE ve Körfez ülkeleri Türklere ve Türk ürünlerine s cak bak yor. Savunma, turizm ve g da BAE ve Türkiye aras nda öncelikli i birli i yap lacak sektörler. BAE nin merkezi Abu Dabi de 100 e yak n ülkenin büyük elçili i var. Türkiye müteahhitlik hizmetlerinde büyük i ler yap yor. Alt yap yat r mlar na 30 y l içinde 1. 3 trilyon dolar harcanacak. BAE ve körfez ülkeleri pazar kaliteli ürün istiyor. Türkiye ve Türk mal na s cak bak yorlar. Deniz ta mac l ve hava ta mac l nda sorunlar n giderilmesi ticaretimizi art racak. Suriye den, Akabe üzerinden Türkiye ye ba lanacak bir demiryolu projesi gündemde. Dünyan n en büyük 500 firmas n n bulundu u serbest bölgelerde çok büyük yat r m avantajlar var. Abu Dabi, petrol ve do algaz d nda ekonomisini çe itlendiriyor. Abu Dabi de, BAE de i yapmak için yerel bir sponsor, ortak bulmak çok önemli. Dünyan n tüm bölgelerinin yo un ilgi gösterdi i pazar son derece rekabetçi. Dünyan n dört bir yan ndan en kaliteli ürünler pazara giriyor. H zla geli en turizm g da tüketimini art r yor ve ekillendiriyor. Büyükelçili imiz ve Abu Dabi-Türkiye Konseyi, aç k kap lar yla Türk i dünyas n bekliyor. Advantages of the market UAE and the Gulf countries look favourably to the Turks and the products made in Turkey. Defence, tourism and food are the priority sectors for cooperation between UAE and Turkey. Around 100 countries have their embassies in Abu Dhabi, the capital city of UAE. Turkey has undertaken large construction projects. 1.3 trillion dollars will be spent for infrastructural investments in 30 years. The market in UAE and the Gulf countries demand quality products. They look favourably towards Turkey and the products made in Turkey. Resolving the problems in sea and air transportation will increase our trade volume. A railway project is on the agenda which will connect via Aqaba and Syria to Turkey. There are very big investment advantages in the free trade zones where the world s top 500 companies are present. Abu Dhabi is diversifying its economy away from oil and natural gas. In order to do business in Abu Dhabi and UAE, it is very important to find a local sponsor or partner. The market which attracts huge interest from all the regions in the world is extremely competitive. Products with the highest quality from around the globe are entering the market. The rapidly growing tourism is increasing and shaping food consumption. Our embassy and the Abu Dhabi-Turkey Business Council are welcoming the Turkish business world with wide opened doors. isteniyor. Ayr ca birçok üründe de Helal Sertifika o mal n öncelikli olarak tercih edilmesini sa l yor. Fuarda yer alan Türk firmalar ndan baz lar Helal Sertifikalar n ba ka ülkelerden alm lar. Türkiye de bu alanda çal an G MDES sertifikas na sahip olan firmalar da var. Kümes hayvanlar n n yüzde 70 ini Brezilya dan, k rm z etin yüzde 70 ini Hindistan dan alan BAE süt tozunun yüzde 30 unu Hollanda dan, pirincin yüzde 40 n Pakistan dan, taze meyvenin yüzde 23 ünu ise Pakistan dan al yor. 6 B N SERA, 22 B N Ç FTL K Ülke topraklar n n yüzde 87 sine sahip Abu Dabi Emirli i, BAE deki toplam say s 6 bin 313 e ula an seralar n ve 22 bin 797 adet tar m çiftli inin de büyük bölümünü bünyesinde bar nd r yor. Çevre ve Su Bakanl (MEW), sulu tar m yayg nla t rmaya çal rken, s n rl su kaynaklar n n art r lmas ve yönetimine yönelik çal malar yürütüyor. KÖRFEZ GÜMRÜK B RL BAE, Körfez birli i Konseyi nin (Gulf Cooperation Council- GCC) üyesi. Gümrük Birli i kapsam nda Konsey in üyeleri Bahreyn, Kuveyt, Umman, Katar, Suudi Arabistan ve Birle ik Arap Emirlikleri ortak bir gümrük politikas ve gümrük tarifesi ile di er ülkelerle ticari al veri lerini gerçekle tiriyorlar. GCC üyesi ülkelerden yap lan ithalattan en az yüzde 40 n n bu ülkelerde üretilmesi durumunda gümrük vergisi al nm yor. G da ürünlerinin vergiden muaf veya dü ük gümrük vergisine tabi olmas yan nda KDV benzeri vergi uygulamalar n n bulunmamas ürün fiyatlar n n di er ülkeler ile mukayeseli olarak dü ük seviyede kalmas n hand, shop predominantly at mini markets and small retailer shops like groceries. The share of hypermarkets, chain stores and supermarkets in the UAE food market is as high as 50 percent. The size of the UAE retailer food market is billion dollars. The UAE retailer sector is growing annually by 10 percent and competition with western type advanced store chains that are newly entering the market is gradually becoming more visible. FOOD IMPORTS BY WHOLESALERS Food stuffs in UAE are being imported mainly by wholesalers. All importers are required to obtain licences. The importer can import only the products mentioned in the licence. Distribution operations in the UAE market can be carried out by wholesaling to retailers by importing as well as by direct retail selling after importing. The majority of the companies operating in the country s market are foreign ventures. Due to legal requirement, 51 percent of the company s shares must belong to the domestic partner. Despite this, because these companies are actually foreign companies, they can import goods from their native country and the other countries. COOPERATIVE RETAILING IS DEVELOPING The big retailers known as "cooperative stores" is practice that is peculiar to UAE. The share of cooperative type chain stores in the country's retail market is 30 percent. They market their ever increasing range of products at attractive prices in large spaces. Other than the cooperative type big retailers, the chain stores are typically importing their goods directly or through domestic importer companies İ TOVİ ZYON ARALIK/DECEMBER 2010

14 G da ithal ederken bunlar istiyorlar G da içeren tüm i e, kutu, paketler üretim ve son kullanma tarihini içermek zorunda. lgili ülkenin sa l k kurulu u veya yerel yönetimden sa l k sertifikas art. Aktif bile eni et olan ürünlerde helal sertifikas zorundu. Tar msal ürünler ve çiçekler için Tar m Bakanl ndan karantina testi ve bitki hijyen raporu aran yor. Kitap, dergi, sureli yay nlar, video ve kasetler gibi ürünler gümrük incelemesinden ve sansürden geçiyor. Uluslararas nakliye kurallar kapsam nda belge düzenlemek gerekli. Men ei sertifikas uluslararaas nakliye kurallar kapsam nda düzenlenmeli. slam kar t yay nlar, müstehcen resim ve foto raflar ile silah, cephane, hayvan derisi ithali yasak. Ticari amaçl çiçek, tohum ve di er tar msal ürünlerin ithalat Sa l k Bakanl n n özel iznine tabi. Ticari amaçl ilaç ve g da ürünleri ithalat Yerel Yönetimlerin ve Sa l k Bakanl n n iznine ba l. Marka ve di er aç klamalar ngilizce ve Arapça olmal ve paketin en az üç taraf nda yer almak zorunda. Food importing requirements All bottles, boxes and packages containing food must have production and best before date. Health certificate from the healthcare institution or local administration of the country in question is a must. Halal certificate for products which have meat as active ingredient is required. Quarantine test and plant hygiene report from the Ministry of Agriculture is required for agricultural products and flowers. Products such as books, magazines, periodicals, videos and cassettes are subjected to customs scrutiny and censoring. Document must be issued in accordance with the international transportation rules. The certificate of origin must be issued in accordance with the international transportation rules. Importing anti-islam publications, pornographic pictures and photographs, weapons and ammunition, and animal skin is prohibited. Importing flowers, seeds and other agricultural products for commercial purposes is subject to special permission by the Ministry of Health. Importing medical and food products for commercial purposes is subject to permission of the Local Administrations and the Ministry of Health. The brand name and the other descriptions must be printed in English and Arabic languages and featured on the three sides of the packaging. sa l yor. Umman, Bahreyn, Katar ve Kuveyt teki ithalatç lar n önemli bir k sm g da ithalatlar n BAE üzerinden gerçekle tiriyor. thal edilen g da ürünlerinin yakla k yüzde 50 si GCC ülkeleri ve ran, Orta Asya Cumhuriyetleri, Hint Yar madas ve Do u Afrika men eli HALAL CERTIFICATE IS VERY IMPORTANT IN MEAT PRODUCTS Halal Certificate is required when exporting to the region particularly products which have meat as active ingredient. In addition, the Halal Certificate in many products ensures that these goods would be preferred at the onset. Some of the Turkish companies taking part in the exhibition had obtained Halal Certificates from other countries. There are also companies in Turkey which have certificates issued by GIMDES that specialises in this area. UAE imports 70 percent of the poultry from Brazil, 70 percent of the red meat from India, 30 percent of the milk powder from the Netherlands, 40 percent of the rice and 23 percent of the fresh fruit from Pakistan. 6,000 GREENHOUSES AND 22,000 FARMS The Abu Dhabi Emirate, which accounts for 87 percent of the lands of UAE, also holds most of the 6,313 greenhouses and the 22,797 agricultural farms in country. The Ministry of Environment and Water is trying to popularise irrigated farming and is carrying out works to increase water resources and water management. GULF CUSTOMS UNION UAE is member of the Gulf Cooperation Council (GCC). Within the scope of the Customs Union, Council members Bahrain, Kuwait, Oman, Qatar, Saudi Arabia and United Arab Emirates are executing their trade transactions with other countries under a common customs policy and customs tariffs. Customs duties are not charged if at least 40 percent of the imported goods are produced in the GCC member states. The fact that there are no tax applications similar to VAT along with that food products are exempted from taxes or are subjected to low customs duties, ensures that product prices are comparatively lower than in the other countries. Importers in Oman, Bahrain, Qatar and Kuwait carry out significant part of their food imports through UAE. Close to 50 percent of the imported food products originate from the GCC countries and from Iran, Central Asian Republics, the Indian Peninsula and East Africa. İ TOVİ ZYON ARALIK/DECEMBER

15 KAPAK-COVER Nevzat Eren-Tamer Çerçi Sürpriz büyüme sevindirecek ama yeni y lda hedefler iddial değil Unexpected growth will be rejoiced but the targets for the New Year will be moderated 2011 İHTİYATLI BÜYÜME YILI OLACAK 2011 WILL BE A YEAR OF CAUTIOUS GROWTH -14- İ TOVİ ZYON ARALIK/DECEMBER 2010

16 2 010 y l na güçlü büyüme beklentileri ile giren Türkiye ekonomisi bu beklentileri a an bir performans gösterdi. Kamu maliyesi ve bütçedeki performans 2010 y l n n ba ar hanesinde yer al yor. Geride b rakmaya haz rland m z 2010 un riskli alanlar ise enflasyonda dalgalanma ve cari aç ktaki art. Hükümetin makro ekonomik hedeflerine bak ld nda önümüzdeki y l Türkiye yi daha dü ük bir büyümenin bekledi i görülüyor. T he Turkish economy has recorded a better-than-expected performance having started 2010 with strong growth expectations. Public finances and budget performance are also among the success stories of The risky areas of 2010, the year we are about to leave behind, are the fluctuations in inflation and the increase in current deficit. Scrutiny of the government s macro economic targets reveals that Turkey is to expect more moderate growth next year. Türkiye ekonomisi 2010 y l n yüzde 7 ye yak n bir büyüme sürprizi ile kapatacak. Kamu maliyesi ve bütçedeki performans da 2010 y l n n ba ar hanesinde yer al yor. Bu olumlu tabloyla birlikte Türkiye, küresel krizin ba lad 2008 y l ndaki milli has lay yakalayabilecek. Bu veriler Türkiye nin küresel kriz sürecinden ç kt n ortaya koyuyor. Geride b rakmaya haz rland m z 2010 un riskli alanlar ise enflasyonda dalgalanma ve cari aç ktaki art oldu. Bu nedenle y l boyunca TL nin a r de erli olup olmad yönündeki görü ler ve s cak para, tart ma konusuydu. Yine Mali Kural uygulamas n n ertelenmesi ve 2011 in seçim y l olmas kamuoyunda endi elere neden olmakla birlikte, aç klanan Orta Vadeli Program hedeflerinin Mali Kural hedeflerine yak n olmas bu endi eleri k smen de olsa giderdi. Hükümetin makro ekonomik hedeflerine bak ld nda ise önümüzdeki y l Türkiye yi daha dü ük bir büyümenin bekledi i görülüyor. IMF 2011 y l için Gayri Safi Yurtiçi Has la (GSYH) büyüme tahminini yüzde 3.6 olarak aç klarken, Orta Vadeli Program da büyüme oran yüzde 4.5 olarak öngörüldü y l nda cari aç k ve enflasyondaki art lar n sürpriz say lmamas gerekti i; bütçe performans ndan taviz verilmeyece i anla l yor. Bu arada emtia ve petrol fiyatlar ndaki olas dalgalanmalar ve özellikle dünyadaki geli meler ekonomiyi etkileyecek d faktörler aras nda yer al yor. YÜZDE 7 BÜYÜME BEKLENT S 2010 y l na güçlü büyüme beklentileri ile giren Türkiye ekonomisi bu beklentileri a an bir performans gösterdi y l n n ilk yar s nda yüzde 11 artan GSYH sadece resesyonun bitti ini i aret etmekle kalmay p, ayn zamanda krizden güçlü bir ekilde ç k ld n n da göstergesi oldu. Türkiye 2010 y l n n ikinci yar s n s f r büyümeyle kapatsa The Turkish economy is to close 2010 with a surprising growth of almost 7 percent. Public finances and budget performance are also among the success stories of Along this positive performance, Turkey is to reach the GDP level of 2008 when the global crisis broke out. These data reveal that Turkey has recovered from the global crisis. The risky areas of 2010, the year we are about to leave behind, were the fluctuations in inflation and the increase in current deficit. That is why, throughout the year, views on whether the TL was overpriced and the hot money inflow were a matter of debates. Also, the fact that the targets contained in the Medium Term Programme were close to that of the Fiscal Rule has partially subdued the concerns created by the postponing of implementation of Fiscal Rule and that 2011 will be an election year. Scrutiny of the government s macro economic targets reveals that Turkey is to expect more moderate growth next year. The IMF forecasted a 3.6 percent growth for the Gross Domestic Product (GDP) in 2011 while the growth rate forecast in the Medium Term Programme was 4.5 percent. It is understood that the increases in current deficit and inflation in 2011 should not be surprising and that no concessions from the budgetary performance will be made. Meanwhile, possible fluctuations in commodity and petrol prices and global developments in particular will be among the external factors affecting the economy. 7 PERCENT GROWTH EXPECTATION The Turkish economy has recorded a better-than-expected performance having started 2010 with strong growth expectations. The 11 percent rise in GDP in the first half of the year not only indicated the end of the recession but also that the recovery from the crisis was strong. Even if Turkey were to have a zero percent growth in the second half of the year, it would end the year with GDP figures that exceed that of İ TOVİ ZYON ARALIK/DECEMBER

17 bile, y l n tamam n 2008 y l GSYH de erlerini a an bir milli has layla kapatm olacak. Öte yandan mevsim ve takvim etkilerinden ar nd r lm verilere bakt m zda 2010 y l ilk çeyre ine göre ikinci çeyrekte yüzde 3.7 büyüme performans ilk çeyrekteki büyüme performans m z n durmad n, aksine güçlenerek devam etti ini gösteriyor. kinci çeyrekte yat r m harcamalar nda görülen yükselme, y l n geri kalan nda büyümede toparlanman n devam edece inin i areti olarak alg lan yor. Özellikle sanayi üretimi ve imalat sanayi kapasite kullan m oran ba ta olmak üzere öncü veriler üçüncü çeyrekte de GSYH büyümesinin yüksek olaca n gösteriyor. Bu nedenle son çeyrekte baz etkisinden dolay büyüme h z azalsa bile 2010 y l n n en az yüzde 7 büyümeyle kapat lmas sürpriz olmayacak. DE ERL TL VE CAR AÇIK 2010 y l nda Türkiye nin cari aç k performans ise beklentiler do rultusunda çok parlak olmad. Çok zay f bir canlanma gösteren d talep reel olarak de erlenen TL ile birlikte ihracatta güçlü bir s çrama olmamas na sebep oldu. thalat n ihracattan daha h zl büyümesi neticesinde d ticaret aç n n artmas cari aç kta gözlenen yüksek art n ana sebebi olarak görülüyor. Bununla beraber 2010 Ocak-Eylül döneminde d ticaret aç n n artmas n n yan s ra özellikle ta mac l ktan sa lanan net gelirlerin azalmas neticesinde, hizmetler kaleminde ya anan dü ü ve cari transferlerde gözlenen gerileme, cari aç kta gözlenen bu yükseli e sebep oldu. Cari i lemler aç n n y lsonunda 40 milyar dolar seviyesine eri mesi ve böylece cari aç n GSYH içindeki pay n n yüzde 5 in üzerinde olmas bekleniyor. Bu dönemde rezervlerde art kaydedilmekle hracatç lar n gözü kula TL-döviz kuru ili kisindeydi Bu y l emek yo un çal p yurtd na ihracat yapan sektörlerin gözü kula TL-döviz kuru ili kisindeydi. Yüksek girdi maliyetleri, TL nin de erlenmesi y l boyunca tart malara neden oldu. Bu arada katma de eri yüksek üretim yapan sektörlerde haks z rekabete neden olan ithalat n sadece gümrüklerde de il, piyasa gözetimi ile etkin bir ekilde denetlenmesi beklentisi vard. Hem haks z rekabetin engellenmesi hem de tüketicilerin korunmas birçok sektörün gündemindeydi. Otomotiv, perakende, tekstil bu y l kay plar n telafi edip, performans art yla geçirdi. Haz rgiyim sektörü ihracat art na ra men kriz öncesi tempoya henüz ula amad. Konut sektörü de durgun bir y l geçirdi. Müteahhitler ise kamu yat r mlar n n ve yap ruhsat izinlerinin artmas ndan memnun görünüyor. Bu arada beyaze ya sektörü de gerek üretim gerek sat ta geçen y l n üzerinde bir performans gösterdi. Önümüzdeki y l da sektörlerin gözü bütçe disipliniyle ba lant l olarak iç talep, TL-döviz kurlar n n seyri ve Avrupa pazar ndaki geli melerde olacak. Bu arada tekstil ve haz rgiyim sektörü y l n son çeyre indeki pamuk fiyatlar ndaki art tan, otomotiv sektörü de önümüzdeki y l daralma olas l ndan endi eli. Exporters kept an eye on the TL -foreign currency exchange rates The labour-intense exporting sectors watched closely the TL-foreign currency rates this year. High input costs and appreciating TL were a matter of debate throughout the year. Meanwhile, there was expectation in the sectors engaging in high value added production to efficiently monitor imports, which were creating unfair competition, not only through the customs but also employing the market control. Preventing unfair competition as well as protecting customers was on the agenda of many sectors. Automotive, retailer and textile sectors recovered their losses this year and recorded performance increases. Despite the increase in exports, the garment industry could not get back to its pre-crisis pace. The residential sector had a stagnant year, too. Contractors, however, seem to be happy from the increase in public investments and building permission licenses. Meanwhile, the white appliances sector showed a performance above that of the previous year in terms of production as well as sales. In the next year, too, the sectors will be watching closely domestic demand, trend of TL- foreign currency exchange rates and the developments in the European market related with the budgetary discipline. Meanwhile, the textile and garment industry is worried about the hike in cotton prices during the last quarter and the automotive sector is concerned about the possibility of contraction in the next year. On the other hand, scrutiny of the figures, freed from the seasonal and calendar effects, points out to the fact that our performance during the first quarter of the year not only had not stop but continued even stronger recording 3.7 percent growth in the second quarter. The increase in investment expenditures during the second quarter is being seen as an indicator that the recovery will continue throughout the rest of the year. Preliminary figures led by the industrial production and utilization ratio of manufacturing industry suggest that GDP growth in the third quarter will also be robust. That is why, even if the pace of growth in the last quarter is to slow down due to the basis effect, it would not be surprising to end 2010 with at least 7 percent growth. APPRECIATED TL AND THE CURRENT DEFICIT As expected, the current deficit performance of Turkey in 2010 was not very good. Weakly recovering external demand coupled with appreciating TL in real terms hindered the strong leap in exports. Rising foreign trade deficit as a result of imports growing faster than the exports is being seen as the main cause of the sharp increase in current deficit. Moreover, further to the rising foreign trade deficit, the fall in services item and the retreat in current transfers as a result of the falling net revenues particularly in transportation in the January- September 2010 period have caused this increase in current deficit. It is expected for the current deficit transactions to reach the 40 billion dollar level with a corresponding rise in the share of current deficit in GDP above 5 percent. Together with the increase in reserves, deterioration in the quality of current deficit financing was observed during this period. Very low share of direct investments and increase in portfolio investments comprised mainly -16- İ TOVİ ZYON ARALIK/DECEMBER 2010

18 birlikte cari aç n finansman kalitesinde bozulmalar görüldü. Do rudan yat r mlar n pay n n çok az olmas ve büyük ölçüde tahvil al mlar ndan kaynaklanan portföy yat r mlar n n artmas bu kalite kayb ndaki bozulman n unsurlar olarak göze çarp yor. ENFLASYONA GIDA ETK S Enflasyon oranlar na bak ld nda ise aylar itibariyle zaman zaman beklentilerin üzerinde yükselmeler görüldü. Özellikle son aylarda büyük ölçüde i lenmemi g da fiyatlar nda olu an art lar, bu yükseli in ana sebebi olarak gözüküyor. Öte yandan çekirdek enflasyon göstergelerinde l ml ve yataya yak n de i iklikler oldu. Y lsonu itibariyle enflasyonun yüzde 8 civar nda gerçekle mesi beklenirken, Merkez Bankas, çekirdek enflasyonun yükselme e ilimi göstermemesi nedeniyle politika faizlerini gelecek sene son çeyre ine kadar art rmayaca sinyalini verdi. Bununla birlikte Merkez Bankas teknik faiz oranlar nda ve kar l k oranlar nda de i iklikler yaparak kredilerdeki art h z n yava latacak önlemler ald. YEN YILDA BEKLENT LER 2010 y l na ait beklentilerde güçlü bir büyüme öngörülürken, 2011 y l na ait beklentilerde daha l ml görünüm söz konusu. Özellikle 2009 y l ndaki sert daralman n etkisiyle 2010 y l nda etkisini gösteren baz etkisinin ortadan kalkmas yla 2011 y l nda çok yüksek büyüme oranlar na eri ilmeyece i tahmin ediliyor. IMF 2011 y l için GSYH büyümeyi yüzde 3,6 olarak tahmin ederken, Orta Vadeli Programda büyüme oran yüzde 4,5 olarak öngörüldü. Enflasyonla ilgili 2011 beklentileri olumlu ve olumsuz senaryolara göre de i kenlik gösterirken, tahminler yüzde 4.5 ile yüzde 9.5 aras nda de i iyor. Merkez Bankas n n çekirdek enflasyonda dü ü e iliminin devam etti ini ve bu e ilimin muhtemelen 2011 in ikinci yar s ndan itibaren k sm yükselme göstermesini öngördü ünü hat rlamak gerekiyor. Merkez Bankas n n özellikle ola anüstü bir durum olmazsa faiz art r mlar n n 2011 y l n n son çeyre inde gündeme gelebilece i sinyalini vermesi 2011 y l enflasyon oranlar n n of bill purchases stand out as the deterioration elements in this quality loss. FOOD EFFECT ON INFLATION Scrutiny of the inflation rates, on the other hand, reveals that increases in monthly figures exceeded the expectations from time to time. Rises occurring largely in unprocessed goods particularly in the recent months stand out as the main cause for this increase. On the other hand, moderate changes occurred in core inflation indicators. While the end-of-year inflation is expected to be around the 8 percent, the Central Bank signalled that it would not raise the monetary policy interest rate until the last quarter of next year because core inflation has not been showing rising tendency. On the other hand, the Central Bank took measures to lower the pace in credit expansion by altering the technical interest rates and reserve ratios. EXPECTATIONS IN THE NEW YEAR There are more moderate expectations outlook for 2011 as opposed to the strong growth expectations for It is being estimated that very high growth would not be achieved in 2011 particularly with the removal of the basis effect which was effective in 2010 as a result of the sharp contraction in The IMF forecasted a 3.6 percent growth of GDP in 2011 while the growth rate forecast in the Medium Term Programme was 4.5 percent. With expectations for the inflation in 2011 vary based on positive and negative scenarios, estimates range from 4.5 to 9.5 percent. It needs to be reminded here that the Central Bank has forecasted the decline in core inflation to continue with a possible partial increase to be seen after the second half of The fact that the Central Bank has signalled increase in interest rates to be considered in the last quarter of 2011 is being interpreted as interest rates are being expected to follow a horizontal pattern. On the account of the fact that 2011 is an election year and that food prices may record spikes due to sudden changes in weather conditions, it is estimated that the inflation rate would materialise above the 5.8 percent level targeted in the Medium Term Programme. On the other hand, the İ TOVİ ZYON ARALIK/DECEMBER

19 yataya yak n seyretmesinin beklendi i eklinde yorumlan yor y l n n seçim y l olmas ve g da fiyatlar nda hava ko ullar na ba l olarak ani art lar ya anabilece i gerekçesiyle enflasyon oran n n Orta Vadeli Program hedefi olan yüzde 5.8 in üstünde gerçekle ece i öngörülüyor. Öte yandan hükümetin y l n son döneminde vergi ve pirim borçlar n n yeniden yap land r lmas na ili kin karar bütün sektörlerde memnuniyet yaratt. Yakla k 120 milyar liral k vergi ve pirim borcunun yap land r lmas n n sonuçlar yeni y lda al nacak. KUR VE SICAK PARA Orta Vadeli Program da 2011 y l ortalama dolar-tl kurunun 1.55 olmas beklenirken, cari i lemler aç n n artmaya devam edece i öngörülüyor. Bununla beraber cari aç n finansman n n s cak para a rl kl olmas ve TL faiz oranlar nda bir dü ü beklentisi olmamas nedeniyle, nominal kurun bu hedefin daha alt nda seyretmesi ve ithalattaki art n beklenenden daha fazla gerçekle mesi çok da sürpriz say lmayacak. Ek olarak petrol fiyatlar nda küresel toparlanmaya paralel görülecek art lar da d ticaret dengesini olumsuz etkileyecek. Orta Vadeli Program da 2011 y l petrol fiyatlar ortalama olarak 80 dolar/varil olarak kullan lm oldu unu ve Ekim 2010 tarihinde petrol fiyatlar n n 80 dolar geçti ini göz önüne ald m zda, d ticaret aç n n s rf bu sebepten dolay bile daha fazla olaca n söyleyebiliriz. Üstelik olas bir ülke notu art r m neticesinde TL nin daha da de erlenece i ve ithalat-ihracat fark n n daha da aç laca n beklentiler dahilinde. Sonuç itibariyle hedeflenen cari aç k rakamlar ndan yukar do ru bir sapma olaca n söylemek mümkün. Kamu maliyesi ba ar l 2010 y l nda dikkati çeken geli melerden biri de kamu maliyesinde, hedeflenenin ötesinde gösterilen performans oldu. Vergi gelirlerindeki art n ve faiz harcamalar ndaki dü ü ün etkisiyle, y l n ilk dokuz ay nda bütçe olumlu bir performans gösterdi. Bu dönemde bütçe aç yüzde 47.8 oran nda azal rken, faiz d fazla ise yüzde oran nda artarak y lsonu hedefinin 11.5 milyar TL üzerinde gerçekle ti. Bütçe gelirleri yüzde 20, vergi gelirleri yüzde 22.7 artarken; bütçe giderleri sadece yüzde 5,9 oran nda artt. Y l n son çeyre inde ekonomik aktivitede bir miktar yava lama beklendi inden vergi gelirlerinin a rl kl k sm n olu turan dolayl vergilerde art h z n n yava lamas öngörülüyor. Successful public finances One of the developments which stood out in 2010 was the better-than-expected performance of public finances. The budget performed well in the first nine months of the year through the impacts of the increase in tax revenues and the fall in interest rate expenditures. During this period, the budget deficit fell by 47.8 percent and the primary surplus rose by percent to above 11.5 billion TL. While the budgetary revenues and tax revenues rose by 20 and 22.7 percent, respectively, budgetary expenditures increased by only 5.9 percent. Since a certain slowdown has been expected in economic activity in the last quarter of the year, it is expected for the increase rate of indirect taxes, which constitute the bulk of tax revenues, to lose pace. Government s decision to restructure tax and premium debts, taken in the last quarter of the year, has been greeted with satisfaction by all sectors. The results of the restructuring of the 120-billion-lira tax and premium debt will be seen in the new year. EXCHANGE RATE AND HOT MONEY While the average Dollar-TL exchange rate for 2011 is estimated to be 1.55 in the Medium Term Programme, the rise in current transactions deficit is expected to continue to rise. On the other hand, the fact that the financing of the current deficit is done predominantly with hot money and that there is no expectation for TL interest rates to fall, it would not be very surprising if the nominal exchange rate fluctuate much below this target and the rise in imports to materialise above the expectations. In addition, increases in oil prices in parallel to the global recovery would also impact negatively on foreign trade balance. If we take into consideration that the oil prices in the Medium Term Programme 2011 were taken to be on average 80 dollars/ barrel and that the oil prices have exceeded 80 dollars as of October 2010, we can say that the foreign trade deficit target would be exceeded just for this reason alone. Moreover, it is reasonable to expect further widening in the imports-exports gap as a result of a likely country rating increase which would appreciate TL further. Consequently, it could be said that the targeted current account deficit figures would deviate upwards. Judging by the budgetary targets, the impression is that the fiscal discipline would be held under control in The fact that the general elections will be held in 2011 and that the implementation of the fiscal rule was postponed, had created certain amount of anxiety regarding public finances İ TOVİ ZYON ARALIK/DECEMBER 2010

20 Bütçe hedeflerine bakt m zda 2011 y l nda mali disiplinin elden b rak lmayaca izlenimi do uyor y l nda genel seçimlerin yap lacak olmas ve mali kural uygulamas n n ertelenmesi, piyasalarda 2011 y l kamu maliyesine ili kin bir miktar endi e yaratm t. Ancak, Orta Vadeli Program ile aç klanan hedeflerin Mali Kural uygulamas ile elde edilmesi amaçlanan düzeylere yak n olmas, bu endi eleri k smen de olsa giderdi. TEKST L KAYIPLARINI TELAF ETT Tekstil sektörü y l n ilk dokuz ay nda geçen y la oranla ihracat n yüzde 20.1 oran nda art rd. Bu ihracat n yüzde 45 i 27 üyeli Avrupa Birli i pazar na gerçekle tirildi. Böylelikle y l n ilk dokuz ay nda 4.68 milyar dolarl k ihracat gerçekle tirildi. TK B verilerine göre tekstil sektörünün bu 9 ayl k performans Türkiye nin toplam ihracat n n performans n n üzerinde. Nitekim ayn dönemde toplam ihracattaki art yüzde 12.5 olmu tu. Tekstil sektörünün bu performans ile toplam ihracattaki pay yüzde 5.3 ten yüzde 5.7 ye yükseldi. Sektör böylece bir önceki y ldaki kay plar n telafi etmi oldu. HAZIRG Y M KR Z ÖNCES NE DÖNEMED Haz rgiyim sektörü de geçen y l n ilk dokuz ay na göre bu y l n ilk dokuz ay nda ihracat n yüzde 11,5 oran nda art rmay ba ard, Bu dönemde Türkiye nin haz rgiyim ihracat 10.7 milyar dolar oldu. Ancak TK B verilerine göre sektörün halen 2008 y l ndaki dokuz ayl k 12.5 milyar dolarl k ihracat yakalayamad görülüyor. Bir anlamda haz rgiyim sektörü küresel krizden önceki performans na geri dönemedi. Haz rgiyim sektörünün 9 ayda toplam ihracat içindeki pay ise yüzde 13 oldu. Bu veri sektörün Türkiye ekonomisi içindeki konumunu krize ra men korudu unu gösteriyor. But the fact that the targets contained in the Medium Term Programme were close to that of the levels targeted by the Fiscal Rule has partially subdued these concerns. THE TEXTILE SECTOR HAS RECOVERED THE LOSSES The textile sector increased its exports by 20.1 percent in the first nine months of the year compared to the previous year. 45 percent of these exports were made to European Union market comprised of 27 member states. In this way, exports to the amount of 4.68 billion dollars were recorded in the first nine months of the year. According to data by ITKIB, this 9-month performance by the textile sector exceeded the performance of total exports in Turkey. In fact, total exports rose by 12.5 percent during the same period. Based on this performance, the share of the textile sector in total exports increased from 5.3 to 5.7 percent. In this way, the sector had recovered the losses of the previous year. GARMENT INDUSTRY COULD NOT GET BACK TO PRE-CRISIS LEVELS The garment industry has also managed to increase its exports by 11.5 percent during the first nine months of the year as compared to the same period last year. During this period, the clothing exports of Turkey reached 10.7 billion dollars. According to ITKIB data, however, it is seen that the sector could not reach the 12.5 billion dollar level realised during the first nine months of In this regard, the garment industry could not get back to its pre-crisis performance. The share of the garment industry in total exports during the 9 months was 13 percent. These figures suggest that the sector has maintained its position in the Turkish economy despite the crisis. President of TGSD Cem Nagrin, stating that the Turkish garment industry ranks among the main players in the global market, has said that the profitability in the sector has fallen from İ TOVİ ZYON ARALIK/DECEMBER