GRAFIK TASARIMIN, AMBALAJ VE PROMOSYON ENDÜSTRIYEL ÜRÜNLERINE UYGULANMASINDA DIJITAL BASKININ ÖNEMI

Transkript

1 GRAFIK TASARIMIN, AMBALAJ VE PROMOSYON ENDÜSTRIYEL ÜRÜNLERINE UYGULANMASINDA DIJITAL BASKININ ÖNEMI THE SIGNIFICANCE OF DIGITAL PRINTING IN THE APPLICAIION OF GRAPHICAL DESIGN, PACKAGING AND PROMOTIONAL INDUSTRIAL PRODUCTS Onur KARATAŞ 1 * ABSTRACT Graphical design within the printing industry is an important element of communication in printed materials and digital media. The messages intended for the target audience in graphical design can be presented by following certain principles or through digital practices. Familiarity with the printing technologies used in the application of graphical designs on industrial products provides significant advantages in the design process. In particular, the advancements in digital printing technologies enable quicker and more cost-effective provision to certain requirements of printing industry, compared to other printing technologies. These advantages increase the need to use digital printing in certain fields of the printing industry. Specifically, in designs for industrial products in packaging and promotion sector, it provides positive results for the marketing of personalized design products. The ability to easily present personalized designs through digital printing technology bolsters the significance and necessity of digital printing technology in graphical design applications. This study examines the use of digital printing technologies in the application of graphical design to industrial products in packaging and promotion sector, to inform on its significance. Key Words: Graphical Design, Printing Industry, Digital Printing, Packaging ÖZET Basım endüstrisi içinde, grafik tasarım; basılı materyallerde ve dijital mecralarda önemli iletişim unsurlarındandır. Grafik tasarımda hedef kitleye ulaşması istenilen mesajlar, bazı tasarım ilkelerine uyularak basılı veya dijital uygulamalarla sunulabilmektedir. Endüstriyel ürünler üzerine grafik tasarımların uygulamasında kullanılan basım teknolojilerinin neler olduğunun bilinmesi tasarım çalışmalarında önemli faydalar sağlamaktadır. Özellikle günümüzde dijital baskı teknolojilerinin gelişimi, basım endüstrisinin bazı ihtiyaçlarına diğer baskı teknolojile- 1 * Sorumlu Yazar Öğr. Gör. İstanbul Aydın Üniversitesi Basım ve Yayın Teknolojileri Programı, okaratas@aydin.edu.tr 909

2 rine göre daha hızlı ve daha az maliyetle cevap vermektedir. Bu avantajlar, basım endüstrisinin bazı alanlarında dijital baskı kullanım ihtiyaçlarını artırmaktadır. Özellikle de ambalaj ve promosyon sektöründeki endüstriyel ürünlere yönelik tasarımlarda, kişiye özel tasarım ürünlerinin pazarlanması açısından olumlu sonuçlar meydana getirmektedir. Buradaki kişiye özel tasarımların dijital baskı teknolojisi ile kolaylıkla sunulması, grafik tasarım uygulamalarında dijital baskı teknolojisinin önemini ve gerekliliğini artırmaktadır. Bu çalışmada da grafik tasarımın ambalaj ve promosyon sektöründeki endüstriyel ürünlere uygulamalarında dijital baskı teknolojilerinin kullanımı incelenerek, önemi hakkında bilgi verilecektir. Anahtar kelimeler: Grafik Tasarım, Basım Endüstrisi, Dijital Baskı, Ambalaj 1. GİRİŞ Grafik tasarım, görsel bir iletişim sanatı olarak tanımlanmaktadır. Grafik tasarım hedef kitleye bir ürünü veya hizmeti tanıtmayı ya da bir mesajı iletmeyi sağlamaktadır [1]. Grafik tasarım çalışmalarında hedef kitleye sunulan ürünü, hizmeti tüketiciye en iyi şekilde tanıtıp ve satın almasını sağlamaktır amaç [2]. Günümüzde grafik tasarım uygulamaları birçok alanda çeşitli ürünlerle karşımıza çıkmaktadır. Dijital ve basılı mecralar bunlardan bazıları olarak bilinmektedir. Her iki mecrada da amaç hedef kitleye ulaşmaktır. Basılı materyallerde uygulanan tasarımlar farklı baskı teknikleri kullanılarak uygulanmaktadır. Hedef kitle ihtiyaçlarının artması ürün çeşitliliğinin artmasını da beraberinde getirmiştir. Özellikle ambalaj ürünleri kullanım artışı, basım sektörünü büyütmekte ve baskı teknolojileri gelişimini olumlu yönde etkilemektedir. Son yıllarda dijital baskı teknolojilerinin basım endüstrisi içindeki gelişimi buna örnektir. Bu gelişim ambalaj ve promosyon ürünlerine grafik uygulamalarında, tasarımcının tasarımda yeni yaklaşımlarla, yeni teknolojileri kullanarak hedef kitleye ulaşmasına imkan sunmaktadır. 2. DİJİTAL BASKI Dijital baskı bilgisayarda hazırlanmış veya bilgisayara aktarılmış tasarımların kaliteli ve hızlı olarak çoğaltmaya yarayan makinelerle, baskı altı materyallere aktarılması işlemine denmektedir. Bu sistemde baskı öncesi kalıp vb. hazırlama süreçleri yoktur. Dijital baskı sistemi etkili dijital çalışmalar ortaya koymaktadır [3]. Dijital baskı sistemi basılı bir görsel oluşturmak için kalıp ve kalıp hazırlık süreçleri gerekmeden elektronik parçalar sayesinde baskıyı oluşturması sebebiyle ofset baskıdan farklı sistemdir. Dijital baskı sistemi olarak; masa üstü lazer yazıcılar, inkjet yazıcılar, ofis yazıcıları ve yüksek hızdaki dijital baskı makineleri örneklendirilebilir [5] Dijital Baskı Sistemleri Günümüzde masaüstü yazıcılar ev ya da ofislerde kullanabildiğimiz, renkli veya siyah beyaz çıktılar alabildiğimiz dijital çalışma tekniğine örnek makinelerdir. 910

3 Resim 1: Günümüzde Masaüstü Yazıcı Ofis yazıcıları günümüzde genellikle ofislerde, kırtasiyelerde kullanılmakta, kaliteli renkli ve siyah beyaz çıktılar almakta kullanılan makinelerdir. Resim 2: Günümüzde Ofis Yazıcısı Endüstriyel dijital baskı makineleri, geniş format boya püskürtmeli baskı makineleri olarak karşımıza çıkmaktadır. Reklam, ambalaj - etiket, promosyon ve tekstil endüstriyel ürünlerine kadar birçok sektörde kullanılmakta, kaliteli baskı sonuçları elde edilmektedir. Resim 3: Günümüzde Geniş Format Dijital Baskı Makineleri 911

4 Resim 4: Günümüzde Dijital Baskı Makineleri 3. Dijital Baskının Ambalaj ve Promosyon Sektöründeki Önemi Dijital baskı sistemleri günümüzde her sektöre hitap etmektedir. Bunlara örnek olarak ambalaj, etiket, grafik sanatları, tekstil, seramik, cam sektörleri gösterilebilir. Burada ihtiyaca göre doğru yatırım yapabilmek önemlidir [4]. Ambalaj ve promosyon sektöründe tüketiciye ulaşmada hedef kitlenin gereksinimlerinin belirlenip hızlı şekilde cevap verebilme satışı artırmaktadır. Günümüzde neredeyse her ürünün ambalaja sahip olma gerekliliği artmaktadır, bu artışla beraber rekabetin getirdiği yenilikçi ambalaj yaklaşımları, kişiye özel tasarımlar yeniliği takip eden üreticileri dijital baskı ile ambalaj üretimine yönelmeyi sağlamaktadır [6]. Ambalaj başlangıçta ürünlerin korunması amacıyla geliştirildi. Zaman ilerledikçe ürün özelliklerini, kurum değerlerini, promosyonları ve daha birçok şeyi kapsayan bir iletişim ürününe dönüştü. Satın alma kararlarının büyük bir bölümünün satış anında alıcıyı etkilediği düşünüldüğünde, üreticiler ambalajlarda yapacakları değişiklikle satış performanslarını artırmaktadır [9]. Ambalaj özellikle raf aşamasında tüketicinin tercihini büyük oranda etkilemektedir. Tüketiciler ambalaj seçimlerinde farklı alternatifleri değerlendirmektedir. Üreticilerde piyasada tercih edilmeleri için bu alternatifleri oluşturmaları gerekiyor. Bunu yapabilmek için tüketicileri görsel, dokunsal vb. özelliklerini etkileyecek şekilde üretim-baskı yapmaları büyük önem taşımaktadır. Ambalaj sektöründe birçok sektöre kıyasla ilk olarak dijital baskıyı kullanıp faydalarından yararlanan etiket piyasası olmuştur [7]. Baskı sektöründe rekabetçi piyasanın avantajlarından biride; dijital baskıda en yüksek kalite baskıları yakalayarak; ofset ve flekso baskıya tamamlayıcılık sağlayabilmektedir [8]. Özellikle ambalaj - etiket üretiminde flekso baskıya, reklam ve promosyon sektöründe de az ve orta sayıdaki ürünlerde ofset baskı sistemlerine tamamlayıcı olarak kullanılabildiği karşımıza çıkmaktadır. 912

5 Dijital baskı, az ve orta sayıdaki baskı tirajlarını, kısa sürede ürün elde etme, bireyselleştirip ve kişiselleştirerek iş basımı gibi avantajlarının yanında üretim esnekliği sebebiyle daha az stok yapabilme imkânı sağlamaktadır [7]. Daha az stok yapabilme imkânı kurumlara depolama vb. giderleri açısından olumlu avantajlar sunmaktadır. Bu özelliğiyle genellikle promosyon sektöründe talebi artan ürünlerin basım ihtiyaçlarına cevap verebilen bir alt yapıya sahip sistemdir. Üreticiler dijital baskı teknolojileriyle kişiye özel çalışmalar yaparak ambalaj da ad, adres, resim, şekil, yazı tipi kullanarak ürünü bireyselleştirebilirler [9]. Bu da grafik tasarım uygulamaların da, tüketicilerin kişisel olarak hızlı ve ani tüketim tercihinin değişimine uygun olarak çalışmalar yapılmasına imkân sağlamaktadır. yani ambalaj ve promosyon ürünlerinde kişisel beğeniler dikkate alınarak yapılan tasarımlar tüketicinin tercihini olumlu yönde etkilediği anlaşılmaktadır. 4. SONUÇ Genel olarak yapılan değerlendirmeler sonucunda, grafik tasarım uygulamalarında baskı üretim tekniklerinin bilinmesinin tasarım uygulamalarında faydalar sağladığı anlaşılmaktadır. Grafik tasarımcının, özellikle geleneksel baskı teknikleriyle birlikte günümüz dijital baskı tekniklerini biliyor olması, grafik tasarım uygulamalarında daha etkin ve yaratıcı tasarım uygulama süreci sağlamaktadır. Özellikle ambalaj ve promosyon sektöründe, tüketici tercihlerini etkileme noktasında, dijital baskı teknolojisinin avantajları değerlendirilip uygulanmış ve olumlu sonuçlar elde edildiği anlaşılmıştır. Dijital baskıda, az ve orta tirajlı baskıların kısa sürede yapılabilirliği, stok miktarı gerekliliğinin az olması; depolama vb. unsurlar açısından üreticilere, üretim maliyetlerini düşürebilme imkânları sunduğu anlaşılmıştır. Sonuç olarak grafik tasarım uygulamalarında ambalaj ve promosyon sektörünün hem ülkemizde hem de yurtdışında önemli artış ve gelişmeler gösterdiği bilinmeli ve bu sektörlere yönelik, dijital baskı teknolojilerinin altyapı ve teknolojik gelişmeleri takip edilmelidir. Grafik tasarım uygulamaları yapılırken, tüketicilerin ambalaj ve promosyon sektöründe tercihlerini etkileyen unsurlar doğru tespit edilmeli ve grafik tasarım uygulamalarını bu yönde geliştirmelidirler. Özellikle grafik tasarım uygulamalarında dijital baskı teknolojileri kullanımının, baskı öncesi ve baskı sonrası süreçteki avantajları hakkında yeterli bilgiye hâkim olunması ve tasarım uygulamalarında da bu avantajlardan verimli şekilde faydalanılması gerektiği anlaşılmaktadır. 5. KAYNAKÇA 1. Becer, E.: İletişim ve Grafik Tasarım Dost Kitapevi, Ankara, Odabaşı, A, H. (2002). Grafikte Temel Tasarım. İstanbul: Yorum Sanat Yayınları 3. Aşan. S. (2014) Teknoloji ve Eğilimler Dijital Baskıyı Hızla Geliştiriyor. Pack Converting Dergisi Keskin, B. Akdeniz Sanat Dergisi - Cilt: 11 - Sayı: (Erişim Tarihi: Ekim 2018) 913

6 5. (Erişim Tarihi: Ağustos 2018) 6. (Erişim Tarihi: Ağustos 2018) 7. (Erişim Tarihi: Ağustos 2018) 8. (Erişim Tarihi: Ağustos 2018) 9. Tarihi: Eylül 2018) (Erişim Tarihi: Eylül 2018) 914