2013 nasıl geçti? RAFLARDA KAZANÇLI İŞBİRLİĞİ

Transkript

1 Türkiye Perakendeciler Federasyonu Dergisi 23 Sayı:36 48 ÇEVKO "Yeşil Nokta"yı anlatacak 23 nasıl geçti? Organik yumurtaya talep artıyor 34 RAFLARDA KAZANÇLI İŞBİRLİĞİ Yaşam markası Parex 32 e-fatura 28 dönemi başlıyor

2 2

3

4 başkandan Değerli Dostlarım, Selamet Aygün TPF Başkanı 23 yılı her açıdan farklı bir yıl oldu. Gerek Türkiye açısından gerekse perakende açısından gerekse de dünya açısından çok farklı bir yıl oldu. Gelecek yılların daha da zor olacağının sinyallerini verdi bizlere. Genel anlamda toplam perakendeye bakıldığında ülke büyümesinde daha çok büyümüştür. Aynı şekilde yerel perakende olarak bizler hedeflerimizi tutturmuş bulunmaktayız. Ülkemizdeki değişim ve gelişim çok kolay olmamıştır. Gerek ekonomik açıdan gerekse siyasi açıdan birçok değişim yaşanmıştır. Mutlaka perakende olarak etkilendik, lakin istikrarlı büyümemiz hedeflerimizdeki isabetten anlaşılmıştır. Müşterideki değişim yine en üst seviyelerde olmuştur. Bizler de 23 yılındaki yaptığımız etkinliklerle üyelerimizin gelecek hedeflerine ulaşmalarının sağlamak adına destek verdik. Üyelerimizin bilinçlenmesinin yanı sıra sosyal sorumluluk adına Van Erciş e okul yapımı ve yine Gözütok Köyüne sağlık ocağı, taziye evinin yanı sıra halkın bilinçlenmesi adına kamu spotları yaptık. Aynı zamanda nitelikli personel için başlatmış olduğumuz Perakende Akademisinin temellerini atarak sektörün ortak sorun olan eğitim konusunda büyük bir adım atmış olduk.24 yılında Perakende Akademisiyle ilgili olarak gerek üyelerimizin nitelikli personel ihtiyacını gerekse kariyer hedeflerine ulaşmak anlamında çalışanların eğitimlerinin planlamasını yaparak perakende sektörüne büyük bir ivme kazandıracağız. Bölgelerdeki eğitimlerle üyelerimizin ufuklarını açarken, çalışan personelimizin uzaktan eğitim uygulamalarıyla daha verimli ve bilinçli bir sektör çalışanı olmasını sağlayacağız. Çok uzun çalışmalar sonunda 24 yılında faaliyete geçireceğimiz Perakende Akademimiz şimdiden tüm perakende sektörüne hayırlı olsun. Emeği geçen tüm arkadaşlarıma da teşekkür ediyorum. 23 yılında üç adet yapmayı planladığımız ve sektörel bir dergi olan T_Retail Türkiye ile beraber ortak yapmış olduğumuz Anadolu Konferanslarının ilkini D.Anadolu Perder ile Erzurum da, ikincisini Ankara Perder ile Ankara da ve sonuncusunu Aralık ta Bursa Perder ile Bursa da gerçekleştireceğiz. Yine sektörden son gelişmelerin konuşulduğu ve alanında lider firmaların tecrübe paylaşımlarıyla gerçekleştirmeye planladığımız etkirliğimiz üyelerimizin birçok konuda aydınlanmasını sağlayacaktır. 23 yılında Gümrük ve Ticaret Bakanlığımızın üzerinde yıllarca çalıştığı ve günümüzdeki gelişmeleri de göz önüne alarak taslak haline getirdiği Perakende Yasası ile ilgili görüşmelerimizi Bakanlık yetkililerine ulaştırdık. Genel ticarette ve istihdamda ülkemizin üçüncü büyük sektörü olan perakendenin bir yasasının olması sektörün önünü daha da açacaktır. Yasa taslağındaki birçok maddeye ilavelerimizi ve düzeltmelerimizi sunmuş bulunmaktayız. Özellikle stratejik planların hazırlanması bölgelerin ihtiyaçlarına göre isletmelerin açılmasını sağlayacaktır. Stratejik Plan komisyonunda özellikle perakende ile ilgili sivil toplum kuruluşların olması daha verimli olacağını düşünmekteyiz. Belki klişe bir söylem olacak ama 24 yılı tüm sektörler için bir önceki yıllara göre zor bir yıl olarak görülüyor. Sürekli gelişim halinde olan kurumlar için ne kadar zor bir yıl olursa olsun rahat geçecektir. Bizler TPF olarak 24 yılında sadece Türkiye de değil etkinliklerimizi yurtdışına da taşıyarak ufuk çizgimizi daha da yukarılara çekeceğiz. Şimdiden tüm sektöre ve ülkemize hayırlı ve verimli bir yıl diliyorum. 4

5 Tarih 3 Aralık 23. Değerli müşterimiz Aşınızın Aşkı Kamaş Baharatları reklam ajansını yani bizi arayarak güzel bir dergi tasarımı istedi. Fakat biz Kamaş Baharatlarının lezzetini sıradan bir yemek tasarımıyla anlatmak yerine, ilk günden beri kullanan iyi bir tüketici olarak yemeklerinizde kullanmanızı tavsiye etmeyi uygun gördük. Bu nedenle tasarımın tamamı bu olup, lezzet severlerin, raflarda aşağıdaki logonun yer aldığı her ürünü gönül rahatlığı ile almasını tavsiye eder, tamamen doğal olan bitki çaylarının da her derde deva olduğunu hatırlatmak isteriz

6 içindekiler Türkiye Perakendeciler Federasyonu Adına İmtiyaz Sahibi İhsan Biçen Rüzgarlıbahçe Mah. Selvi Sok. No:6 K:6 Beykoz / İstanbul Perakende Turu 6 Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Babur Akyol Bahariye Cad. Canan Sok. 33/5 Kadıköy / İstanbul Editör Cennet Yavuzsoy Günel cennetgunel@tpdf.org Yazı İşleri Emre Durdu 4 Gündem Yönetim Yeri Rüzgarlıbahçe Mah. Selvi Sok. No:6 K:6 Beykoz / İstanbul Tel: Fax: TPF PERDER dergisi yerel süreli yayındır. 2 ayda bir Türkçe yayınlanır. YZB Konusu: Marketler ve market tedarikçileri Baskı Tarihi: Aralık 23 Baskı ve Cilt ŞAN OFSET MATBAACILIK Ayazağa Mah. Kemerburgaz Cad. No:3 Şişli/İstanbul Tel: Araştırma Yapım Ortakalan Sektörel Yayıncılık San. Tic. Ltd. Şti. Bahariye Cad. Canan Sok. 33/5 Kadıköy / İSTANBUL Tel: Dizgi & Mizanpaj 3yaprak Reklam Organizasyon Danışmanlık Şirketi Röportaj PAREX 32 6

7 Pazar 34 perder içindekiler Serbest Köşe Nakit yönetimi her şeydir 48 Sivil Toplum Ercüment Tunçalp Danışman 2 Perakende Akademisi Faaliyetlerine başlıyor Dosya 52 Yılmaz PEKMEZCAN Akademisyen 3 Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun 58 Röportaj SEDAT TAHİR Rıza KOÇAK Avukat 38 Eğitimde Pedagojik Yaklaşım Ekber IŞIK TPF Eğitim Danışmanı 5 23 Değerlendirme, 24 Planlama Haberler 64 Gurbet Altay TPF Genel Koordinatörü 62 7

8 perakende turu Darülaceze de Aşure Günü Reis Gıda yetkilileri, Aşure Günü nde Darülaceze sakinleri ile buluştu Resi Gıda, Aşure Günü kapsamında Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Darülaceze Başkanlığı nda bir organizasyon düzenledi. Organizasyona Darülaceze Başkanı Nevzat Bayhan ve Reis Gıda Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Reis de katıldı. Darülaceze Başkanı Nevzat Bayhan, Aşure Günü ne atıfta bulunarak şunları söyledi: Geçmişin derinliklerine kadar uzanmış kökleri üzerinde doğrulmuş ve geçmişinden beslenen insanoğlunun, bu köklerine olan ilgisinin arttırılması zaman zaman onu hatırlamakla mümkündür. Dünyayı değiştiren onlarca hadisenin vuku bulduğu Aşure Günü nde, insanların kaynaşma, dayanışma adına bir arada olması toplumların güçlenmesi için çok önemli özel bir adımdır. Reis Gıda Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Reis ise, Komşularımız, ailemizden sonra, bize en yakın olan sosyal çevremiz. Evimizde, acil bir şeye ihtiyaç duyduğumuzda, yanımızda herkesten önce komşularımız var. Komşu komşunun külüne muhtaçtır, Ev alma, komşu al atasözlerimiz de, komşuluğun kültürümüzdeki önemini vurgulamakta. Kimi zaman yoğun şehir yaşamında, oturduğumuz apartmandaki komşularımızı tanımaya fırsat bulamayabiliyoruz. Muharrem ayı, komşulukların başlaması ve dostluklarımızın pekişmesi için önemli bir tarihtir. Reis Gıda ailesi olarak, böylesine anlamlı bir günde, büyüklerimiz ile bir arada olup, onların anılarını dinlemekten büyük bir mutluluk ve gurur duyuyoruz diye konuştu. Darülaceze sakinlerinden Nazmiye Özkul, Eskiden, Aşure gününe hürmet edilirdi. Çocukken annelerimiz erkenden kalkar, bizleri kaldırır, önce eve su getirmeye gönderirlerdi. Böylelikle, bereketle başlardık. Aşure Günü ne hürmeten oruç tutar, bu güne özel üzücü hadiseleri anardık. Suyu özendiren bardaklarda içmemeye özen gösterirdik. Aşureler pişer ve tüm komşulara dağıtır, bugünü beraber yaşardık.ben de, 6 sene devam ettirdim bu geleneği. Kurumumuzda da bu şekilde devam ettirmek beni çok mutlu ediyor dedi. Elita 42 nci sırada Elita Gıda, Türkiye nin en hızlı büyüyen şirketi listesine 42. sıradan girdi AllWorld Network ve TOBB un öncülüğünde, TEPAV ın desteğiyle Türkiye nin en hızlı büyüyen şirketlerine küresel ölçekte dikkat çekmek için yürütülen Türkiye Projesi çalışmasının sonuçları açıklandı. Sonuçlara göre Sunar Grup şirketlerinden Elita Gıda, Adana dan 3 firmanın girdiği Türkiye nin en hızlı büyüyen şirketi listesine 42. sıradan girerek Adana nın en hızlı büyüyen şirketi unvanını adı. Sunar Grup, 2-22 dönemi arasında gerçekleştirdiği yüzde 22 lik büyüme oranıyla listeye girip kazananlar arasında yer aldı. Sunar Grup Koordinatörü Erol Çomu, 5. İzmir İktisat Kongresi nde Sunar Grup adına aldığı Türkiye Projesi Ödülü nü, Elita Gıda Genel Müdürü İbrahim Ethem Can ile birlikte Sunar Grup Yönetim Kurulu Başkanı Nuri Çomu ya takdim etti. Ödülün takdimi esnasında Nuri Çomu, Grup şirketlerinden Elita Gıda nın kısa sürede gösterdiği bu büyüme bizi oldukça sevindirdi. Sunar Grup un büyüyerek ülkemize katma değer sağlaması için sergilediğiniz çaba sebebiyle sizlere teşekkür ediyorum, başarılarınızın devamını diliyorum dedi. 8

9 perakende turu NAMETRUB bölgesine Gökçelik atandı Unilever de Şahin Ali Gökçelik, Kuzey Afrika, Ortadoğu, Türkiye, Rusya, Ukrayna&- Belarus bölgesine Tedarik Zinciri Direktörü olarak atandı Son olarak, İsviçre de dondurma kategorisi Küresel Tedarik Zinciri Direktörü olarak görev yapan Şahin Ali Gökçelik, Unilever Kuzey Afrika, Ortadoğu, Türkiye, Rusya, Ukrayna&Belarus (NAMET- RUB) bölgesine İçecek ve Dondurma Kategorisi Tedarik Zinciri Direktörü olarak atandı. Elektronik Mühendisliği ve MBA mezunu olarak kariyerine 99 yılında Unilever de başlayan Şahin Ali Gökçelik, daha öncesinde Unilever Filipinler de Başkan Yardımcılığı (Güneydoğu Asya Bölgesi), Algida Türkiye Tedarik Zinciri Direktörlüğü (Avrupa, AMET Bölgesi) ve Unilever Türkiye gıda ve dondurma operasyonlarında fabrika, lojistik, mühendislik, proje yönetimi gibi farklı görevler üstlendi. Lisanslı basketbol geçmişi bulunan Gökçelik in diğer hobileri arasında futbol, binicilik, köpek yetiştiriciliği, orman ve dağ gezisi yapmak yer alıyor. Uluslararası köpek yarışması hakemi olan Gökçelik, evli ve 2 çocuk babası. UNO dan yeni yatırım UNO, iki yılda 9 milyon dolarlık yatırım ile beş üretim tesisi daha açacak 3 milyar lira büyüklüğündeki Türkiye unlu mamuller pazarında, 2 yılında 3 milyonuncu ekmeğini üreten UNO, yüzde 65 lik pazar payı ile Türkiye nin lider paketli ekmek markası olmaya devam ediyor. 23 yılını yüzde 55 büyüyerek 3 milyon liralık ciro ile kapatmayı öngören şirket, yeni yatırımlar için de düğmeye bastı. 25 e kadar 9 milyon dolarlık yeni yatırım yapacak olan UNO, paketli ekmek pazarında artan talebi karşılamak için beş yeni üretim tesisi kuracak. UNO nun, İstanbul ve Ankara dışındaki ilk tesisi İzmir de faaliyete başlayacak. UNO nun yeni dönem projelerine ilişkin detayların paylaşıldığı basın toplantısı, Yıldız Holding Mali İşler Başkanı Dr. Cem Karakaş, UNO Yönetici Ortak ve CEO su Federico Caruncho ile UNO Yönetim Kurulu Başkanı Hasip Gençer in katılımıyla gerçekleşti. Yıldız Holding in gıda vizyonunu ve UNO ile ilgili hedeflerini anlatan Yıldız Holding Mali İşler Başkanı Dr. Cem Karakaş; Yıldız Holding olarak UNO ya 28 yılında ilk yatırımımızı gerçekleştirdik. Aradan geçen 5 yıl içerisinde bu yatırım bizi çok memnun etti ve UNO bizim için artık stratejik bir iş haline geldi. Bu sebeple UNO da hisselerimizi yüzde 6 a çıkartarak, bu sektörde uluslararası alanda uzmanlığı bulunan Sn. Federico Caruncho ile ortak olarak şirketi daha süratli büyütmeye karar verdik. Bu noktada, Federico Caruncho UNO nun yönetici ortağı olarak şirketin başına geçmiştir. Yine ortaklığımız bulunan Komşufırın daki çoğunluk hisselerimizi ise Hasip Gençer e devretmiş bulunuyoruz dedi. Beş yeni fabrika için 9 milyon dolarlık yatırım Beş yeni fabrika için 9 milyon dolarlık yatırım Yıllık 65 bin ton ekmek üreten UNO, halen İstanbul da Dudullu ve İkitelli de iki ve Ankara da bir fabrika olmak üzere toplam üç tesiste üretim yapıyor. Şirket, önümüzdeki iki yıl içerisinde Türkiye nin farkı bölgelerinde yeni üretim tesislerinin inşasına hazırlanıyor. Yeni tesislerin ilk kısmı taze ürün kategorisinde 24 de İzmir de hayata geçecek. 24 Mayıs ında İstanbul Dudullu da 35 milyon dolarlık donuk ürün tesisi işletmeye alınacak. 25 te ise yine taze ürün kategorisinde Antalya ve Doğu Karadeniz de iki yeni tesis, donuk kategoride ise Akdeniz bölgesinde ilave bir tesis açılması hedefleniyor. 9

10 perakende turu Nestle den dev yatırım Karacabey çoklu üretim tesisleri, Nestle nin Ortadoğu ve Kuzey Afrika daki ihracat üretim merkezi haline geldi Nestle, Ortadoğu daki en büyük üretim merkezlerinden biri olan Bursa Karacabey Çoklu Üretim Tesisileri nde, 22 milyon TL lik yatırımla ihracata yönelik iki ek üretim hattı açtı. Bu yeni hatlarda, bulyon talebi artmakta olan Ortadoğu pazarına yönelik olarak üretim yapılacak. Hattın açılışı Nestle nin Asya, Okyanusya, Afrika ve Ortadoğu dan Sorumlu Kıdemli Başkan Yardımcısı Nandu Nandkishore ve Nestle Türkiye Genel Müdürü ve Yönetim Kurulu Başkanı Reinhold Jakobi nin katılımıyla gerçekleştirildi. 22 yılını yüzde 5 büyüme ve.4 milyar TL ciro ile tamamlayan Nestle nin Türkiye ye yaptığı yatırım her yıl ortalama milyon TL olarak gerçekleşiyor. Türkiye de yılı aşkın bir süredir faaliyet gösteren Nestle, Karacabey deki çoklu üretim tesisleri nde 22 yılının başında da yaklaşık 85 milyon TL lik yatırımla kahvaltılık gevrek fabrikasının açılışını yapmıştı. İhracata yönelik bu yeni üretim hatlarıyla birlikte Karacabey Çoklu Üretim Tesisleri nin Nestle nin Ortadoğu ve Kuzey Afrika daki en büyük üretim merkezlerinden biri olma konumu daha da güçlenmiş bulunuyor. Yüksek teknolojiye sahip makinelerin kullanıldığı hatların üretim kapasitesi 2 katına çıkarak; dakikada.2 paketlik üretim gerçekleştirilecek. Hatlarda yapılacak üretim ağırlıklı olarak Suudi Arabistan pazarına ihraç edilecek. Nestle, yeni yatırımla birlikte Türkiye de istihdam ettiği 3.8 kişiye ilave olarak, Karacabey de yaklaşık e yakın ek istihdam sağlayacak. Unilever Türkiye den yeni tesis Unilever, Konya da yeni bir üretim tesisine 5 milyon Avro yu aşkın yatırım yapacağını açıkladı Yeni fabrika, şirketin büyüme hedeflerine paralel olarak, üretim kapasitesini önemli ölçüde artıracak ve OMO, Domestos, Yumoş, Cif, Rinso, Elidor ve Dove gibi pek çok markanın üretimi bu tesiste yapılacak. Bu fabrikanın tasarımında da, tıpkı Unilever in kısa bir süre önce Konya da açılan Dondurma Fabrikası gibi, Unilever in sürdürülebilir iş modeli prensiplerine uygun şekilde, çevre üzerindeki etkisi çok düşük olan fabrikalar tasarlamakta kullandığı model temel alınacak. Konya daki Ev ve Kişisel Bakım ürünleri fabrikasının enerji etkin motorlar, yağmur suyu toplama ve tam su arıtımı uygulamalarıyla LEED sertifikalı ve katı atık bir fabrika olması hedefleniyor. Unilever Türkiye CEO su Mehmet Altınok Ev ve kişisel bakım pazarının toplam boyutu yaklaşık 2.5 milyar USD ve %8-9 oranında büyüyor. Unilever için çok büyük bir potansiyele sahip ve Konya daki yeni fabrika yatırımımızla bu potansiyeli sermayeye dönüştürebileceğiz. dedi. Unilever in Türkiye de doğrudan kendisine bağlı 5 i aşkın çalışanı bulunuyor. Merkez ofisi İstanbul da bulunan şirket, Anadolu, Karadeniz ve Marmara bölgelerinde toplam 8 üretim tesisine sahip.

11 perakende turu Büyümeye devam edecek Kotex, kendi segmentinde yüzde 5 payla pazarda ikinci sıraya yerleşti Kimberly Clark, Türkiye pazarına 26 yılında girdi. Kotex Türkiye, pazara girdiği 7 yılda 3 milyon haneye ulaştı, bu yıl itibarıyla yüzde 5 lik pazar payıyla ikinci sıraya yerleşti. Pazardaki büyümenin sonucunda 22 yılında Kurtköy de üretime de başlayan şirketin hedefi inovasyonda öncü bir marka olmak, daha fazla Türk kadının hijyenik ürünlerle tanışmasını sağlamak. Türkiye pazarında kısa sürede bu noktaya gelmelerinin önemli bir başarı olduğunu söyleyen Kotex Pazarlama Direktörü Deniz Gürler Utkutan, Pazarın cirosal büyüklüğü 22 de 2 milyon dolar, hacim olarak.9 milyar adet oldu. 23 ün ilk 9 ayında geçen yılın aynı dönemine göre ciro yüzde 7 hacim yüzde 5 büyüdü. Kotex in bu yıl 9 ayda cirosal büyümesi yüzde 26, adetsel büyümesi yüzde 28 diye konuştu. Türkiye de hijyenik ped kullanım alışkanlığının her geçen yıl arttığını da kaydeden Deniz Gürler Utkutan, şöyle devam etti: Bunun en önemli etkenleri arasında; gelir düzeyindeki artış ve sosyo-ekonomik yapıdaki değişim sayılabilir. Eğitim ve çalışan kadın sayısındaki artış da hijyenik kadın ürünleri tüketimini artıran faktörler arasında. Biz de bu gelişmeler doğrultusunda yatırımlarımızı planlıyoruz. 24 yılında ürün tarafında yeni yatırımlarımız olacak. Kükrer den önemli hamle Kemal Kükrer Japon ortakla pazarda 5 yılda 3 kat büyüme hedefliyor Bir asra yaklaşan tarihi ile Türkiye nin en büyük sirke ve sos üreticisi Kemal Kükrer, sektöründe bir ilki gerçekleştirerek yine kendi konusunda dünyanın en büyük gıda şirketleri arasında yer alan Japon Ajinomoto ile bir ortaklığa imza attı. Les Ottomans Hotel de düzenlenen basın toplantısında şirket yöneticileri sektörde büyük ses getiren ortaklıkla ilgili detaylı açıklamalarda bulundu. Kükre A.Ş. Genel Müdürü Sabri Gülel: 37 bin tona yaklaşan yıllık üretim kapasitesi ve 33 milyon TL nin üzerindeki cirosuyla sirke ve sos grubunda Türkiye nin lider şirketi olarak uluslararası düzeydeki bu ortaklıkla yeni tatlar ve yeni ürünlerle hem pazarda büyümek hem de pazarı büyütmeyi hedefliyoruz. Yeni tatlar ve ürünlerle mevcut pazarı geliştirmek ve yeni yatırımlar yapmak her zaman öncelikli hedeflerimiz olmuştur. Şu anda sektörde önemli bir pazar payına sahibiz ama yerimizi daha da sağlamlaştırmak ve sektörün gelişimi için uzun zamandır dünya genelinde kendini ispatlamış bir firma ile yetenek ve know-how anlamında birliktelik yapmak istiyorduk. Bu birlikteliğin aynı zamanda ülke ekonomisine fayda sağlamada da yapılabilecek en doğru ve hızlı yöntem olduğuna inandık. açıklamasında bulundu. Gülel, ortaklık sonrası kısa ve orta vadedeki yatırımlarıyla ilgili olarak da Kısa vadedeki yatırım planımız içerisinde mevcut ürünlerimizden bir kategoriyi büyütmek amacıyla yapacağımız yeni bir üretim tesisi var. Burada da yaklaşık 8 kişilik bir istihdam yaratacağımızı öngörüyoruz. açıklamasında bulundu.

12 perakende turu Cihan Group tan yeni fabrika Cihan Group, Adapazarı nda kurduğu fabrika ile bebek bezi üretimine giriyor Türkiye nin en önemli distribütörlerinden biri olan Cihan Group, şimdiye kadar e yakın ulusal ve uluslararası markanın satış ve dağıtım organizasyonlarını üstlendi. Adapazarı nda milyon dolarlık yatırımla hayata geçirilen fabrikada üretilecek baby&baby markası Cihan Group un ticaretteki en önemli atılımlarından biri olacak. 24 yılında market raflarında yerini alacak olan baby&baby, Türkiye de bebek bezi kullanım alışkanlığını artıracak ve bu konuda ciddi bir bilinçlenme yakalanmasını sağlayacak. Konuyla ilgili gerçekleştirilen basın toplantısında Cihan Group CEO su Mehmet Hanifi Çiftçi, Yeni yaptığımız yatırımla bebek bezi pazarına yeni bir boyut kazandıracağız. Fiyat olarak uygun, ancak kalite olarak ise üst seviyede bir ürün yapılabileceğini ispat ediyoruz dedi. Çiftçi grubun hedefleriyle ilgili de şunları aktardı: Yine 24 yılında Mavibeyaz 3 katlı ürün grubu, Ekobeyaz relansmanı, Flexilife relansmanı ile yüksek bir çıkış yapmaya hazırlanan grup; 25 yılında tamamlanacak olan Adapazarı ndaki bin metrekare açık alan üzerindeki 5 bin metrekare kapalı alanda 5 ayrı üretim tesisine dönüşecek ve milyon $ ile tamamlanacak olan fabrika ve hat yatırımı ile üretim kapasitesini 3 kat arttırmayı hedeflemektedir. 24 yılı vizyonunda mevcut 2 ülkeye gerçekleştirdiği ihracatını 35 ülkeye çıkarmayı hedefleyen Cihan Group ülke ekonomisine katma değer ve yeni istahdam sağlamayı hedeflemektedir. Numil e inovasyon ödülü Numil Gıda, Avrupa İş Dünyası Ödülleri nde Türkiye İnovasyon Şampiyonu oldu Sağlıklı nesillerin yetişmesine katkıda bulunmak misyonu ile bebek beslenmesi sektöründe faaliyet gösteren Numil, Avrupa İş Dünyası Ödülleri (European Business Awards) elemelerinde İnovasyon Şampiyonu olarak Türkiye yi Avrupa elemelerinde temsil etme hakkı kazandı. İş dünyasının en prestijli ödüllerinden biri olan Avrupa İş Dünyası Ödülleri nin Türkiye Ulusal Şampiyonları Temmuz ayında açıklandı. Ulusal Şampiyon olan 4 şirket, Kasım 23 te başlaması planlanan halk oylamasının ardından, Ocak ve Nisan aylarında gerçekleştirilecek elemelerde Ruban D Honneur ünvanı için mücadele edecek. İnovasyon, iş mükemmeliyeti ve sürdürülebilirlik konularında yüksek performans sergileyen şirketlerin değerlendirildiği ve iş dünyasında Oscar Ödülü niteliği taşıyan yarışmaya bu yıl 3 Avrupa ülkesi katıldı. Birçok sektörden binlerce şirketin; inovasyon, liderlik, sosyal sorumluluk, pazarlama, büyüme stratejileri, çalışan bağlılığı, süreç yönetimi ve müşteri sadakati alanlarındaki çalışmalarını paylaştığı yarışma, Avrupa da şirketlerin kendi güç ve potansiyellerini göstermeleri için bir fırsat sunuyor. 2

13 Henkel, kârlılığını artırdı 23 yılının üçüncü çeyrek mali sonuçları açıklandı. Mali sonuçları değerlendiren Henkel CEO su Kasper Rorsted, Henkel, giderek daha da zorlu bir hal alan pazarda güçlü performansını sürdürerek, 23 yılının üçüncü çeyreği itibarıyla organik büyümesini hızlandırdı. Vergi öncesi kâr marjımız ilk kez yüzde 6 yı aştı. Tüm iş birimlerimizin ve bölgelerimizin katkısı ile sağlam bir organik büyüme elde ettik. Yükselen pazarlar bir kez daha son derece dinamik bir gelişme sergiledi. Ancak kur etkileri, satışlar üzerinde olumsuz bir etkiye sahip oldu dedi. Rorsted, yılın son bölümüyle ilgili şu değerlendirmeyi yaptı: Ekonomik ortam zorlu olmaya devam edecek. Bu nedenle, değişken pazar ortamında esnekliğimizi ve verimliliğimizi daha fazla artırabilmek için süreçlerimizi ve yapılarımızı buna göre uyarlamaya devam edeceğiz. Daha önceden belirtmiş olduğumuz gibi, organik büyümenin mali yılın tamamı için yüzde 3 ila 5 arasında olmasını ve düzeltilmiş imtiyazlı hisse başına kazancın da yaklaşık yüzde civarında artmasını bekliyoruz. Düzeltilmiş vergi öncesi kar marjımızla ilgili olarak tahminimizi yaklaşık yüzde 4,5 ten yaklaşık yüzde 5 e çıkartmaktayız. 23 yılı üçüncü çeyrek mali performansı Henkel, 23 yılının üçüncü çeyreğinde 4 milyar 84 milyon Euro luk bir satış gerçekleştirdi. Bu miktar, yüzde 6,7 civarında gerçekleşen olumsuz kur etkileri nedeniyle önceki yılın aynı dönemine ait miktarın altında kaldı. Kur ve satın alma/ satış etkilerinden arındırılmış organik büyüme ise yüzde 4,2 artış gösterirken, tüm iş birimleri buna katkıda bulundu. Çamaşır ve Ev Bakımı iş birimi yüzde 5,5 lik sağlam bir organik büyüme sağladı. Güzellik ve Bakım yüzde 3, ile sağlam bir organik büyüme elde etti. Yapıştırıcı Teknolojileri de önceki yılın aynı çeyreğine oranla yüzde 4,2 lik bir artışla organik satışlarda sağlam bir büyüme yakaladı. Her üç iş biriminin de katkısıyla faaliyet karı yüzde 6,5 lik artışla 63 milyon Euro dan 672 milyon Euro ya yükseldi. Satış gelirleri yüzde,4 gibi önemli bir artışla yüzde 4,7 den yüzde 6, e çıktı. Döneme ait net gelir yüzde 6,7 artarak 42 milyon Euro dan 469 milyon Euro ya çıktı. İmtiyazlı hisse başı kazanç ise,9 Euro dan,6 Euro ya yükseldi. Henkel in 23 Yılına Genel Bakışı Henkel, 23 mali yılında yüzde 3 ila 5 arasında organik büyüme öngörüyor. Şirket, her bir iş biriminin bu aralıkta büyüme göstermesini bekliyor. Henkel, düzeltilmiş satış gelirleri için yüzde perder perakende turu Henkel, 23 yılının üçüncü çeyreğinde 4 milyar 84 milyon Euro luk bir satış gerçekleştirdi 4,5 ile yüzde 5 lik (22: yüzde 4,) öngörüsünü tekrar teyit ederek, tüm iş birimlerinin önceki yıla oranla elde edilecek olan artışa katkıda bulunmasını bekliyor. Henkel ayrıca imtiyazlı hisse senedi başına kazancının yüzde civarında yükselmesini bekliyor. (22: 3,7 Euro) Konuk a yeni görev Panko Birlik Yönetim Kurulu Başkanı Recep Konuk, Dünya Pancar ve Kamış Üreticileri Birliği Yönetim Kurulu na seçildi Dünyada şeker sektörünün görüşüldüğü Londra da ilk gün Uluslararası Şeker Örgütü (ISO) ile Dünya Pancar ve Kamış Üreticileri Birliği nin (WABCG) istişare toplantısı yapıldı. Sektördeki mevcut durum ile fırsat ve tehditlerin görüşüldüğü istişare toplantısının ardından, WABCG nin Genel Kurulu gerçekleştirildi. WABCG nin önümüzdeki 3 yıl için yeni yönetiminin belirlendiği Genel Kurul da Pankobirlik Genel Başkanı Recep Konuk, Hollanda, Fransa, ABD başta olmak üzere çok sayıda ülkenin üretici birlikleri tarafından aday gösterildiği seçimde ittifakla Yönetim Kurulu na seçildi. Organizasyonun ikinci ve üçüncü gününde ise şeker sektörünün tarımsal üretimden sanayisine kadar tüm aktörlerinin bir araya geldiği ve 66 ülkeden yaklaşık 45 temsilcinin katıldığı Uluslararası Şeker Örgütü (ISO) semineri gerçekleştirildi. Her yıl Kasım ayında gerçekleştirilen bu seneki seminere sektör temsilcilerinin yanı sıra büyük enerji şirketleri ile finans sektörü yoğun ilgi gösterdi. 3

14 serbest köşe Nakit yönetimi her şeydir 4 Ercüment Tunçalp Danışman Evdeki hesap çarşıya uymayınca da kötü sonuç kaçınılmazdır. Oysa, işletmenin finansal yükümlülükleri karşılamak üzere yeterli nakit sağlaması birinci kuraldır. Büyüme ve yatırım fırsatlarından yararlanmak için ise daha fazlasına ihtiyaç vardır. Nakit akışını yönetemiyorsanız şirketi de yönetemezsiniz. Bu bakımdan mağaza içinde yaptığımız bütün doğru işler iyi nakit yönetimi ile sonlandırılmalıdır. Tersden okursak, başarılı nakit yönetimi için her şeyi doğru yapmalıyız. İyi stok yönetimi, doğru ürün portföy yönetimi, verimli alan yönetimi ve kontrollü gider yönetimi başarılamadan nakit yönetiminde istikrar sağlanamaz. Nasıl ki canlıların yaşamını sürdürmesi için toprak, su, hava ve ışığa ihtiyaç varsa, şirketlerin yaşamını sürdürmesi için de ko- lay nakite dönen varlıklara ihtiyaç vardır. Ancak toplumsal alışkanlığımız; her zaman hazırlıklı olmak yerine, ne miktarda ve ne zaman geleceği garanti olmayan cirolara ve ticari alacaklara göre borçlanmamızdır. Evdeki hesap çarşıya uymayınca da kötü sonuç kaçınılmazdır. Oysa, işletmenin finansal yükümlülükleri karşılamak üzere yeterli nakit sağlaması birinci kuraldır. Büyüme ve yatırım fırsatlarından yararlanmak için ise daha fazlasına ihtiyaç vardır. Bu şekilde önemli ölçüde faiz tasarrufu sağlamak mümkündür ve hatta gereklidir. Zira bizim iş kolumuz kredi maliyetini karşılayacak net karları üretemez. Oysa, birçok patronun dağ gibi stokları kafaya takmadan kredi arayışına girdiklerini görmekteyiz. İşte şaşırtıcı olan budur. Zira stoklar arttıkça işletme sermayesi gereksinimi de artar. Stok, perakendecinin bilançodaki en büyük varlıklarından biridir. Aynı zamanda kar ve zarar tablosuna ek maliyetler ekler. Stok tutma maliyeti, eskime, faiz oranları, sigorta, stok alanı vb Dolayısıyla stok ayarlamaları yoluyla işletme sermayesini azaltma kararı da ihtiyaçtır. Ancak müşteri hizmeti düzeyi üzerindeki etkisini de önceden analiz etmelidir. Her gün aynı rüyayı görmemek için günlük faaliyetlerin gerektirdiği ihtiyaçları karşılamak ve vadesi gelmiş ödemeleri yapabilmek üzere çok önceden o parayı garantiye almak önemlidir. Buna likidite sorumluluğu diyoruz. Elbette bu kadarı yetmez. Dönemsel ve mevsimsel dalgalanmalar ile beklenmedik durumlara karşı da hazırlıklı olmak amacıyla nakit bulundurulmalıdır. Yine yetmez. Avantajlı yatırım fırsatlarından yararlanmak veya spekülatif alım yapabilmek üzere de nakit bulundurmak şarttır. Oysa bu paraların lüks otomobillere veya gayrimenkullere gittiği çok rastlanan olaylardandır. Az rastladığımız olay ise nakdin güce dönüştürülmesi, ciro ve karlılıkta rekorlar kırılabilmesidir. Ülkemizde bunu başaran - şubeli örnek bir yerel zincir bulunmaktadır. Alımlarını peşin yaparak kimsenin ulaşamadığı düşük maliyetlere ulaşmaktadır. Elbette rekor cirolara ve karlara da Demek ki, el altında nakit bulundurmanın, ezberlenmesi gereken birçok yararı vardır. Birincisi, günlük faaliyetlerin gerektirdiği ödemeleri aksatmadan yapabilme gücüdür. Vadesi gelen ödemelerde sorun yaşamamak diğer faydasıdır. Peşin alımlarda nakit ıskontosundan faydalanabilmektir. Olağanüstü olaylar karşısında hazırlıklı olmaktır. Bankalar nezdinde itibarlı olmaktır. Ani çıkan karlı yatırım imkanlarından yararlanabilmektir. Nakit yetersizliğini düşünmek bile istemiyorum. Zira birçok sakıncası bulunmaktadır. Öncelikle ya kredi sağlama imkanı zorlaşacak ya da kredi koşulları kötüleşecek demektir. Vade farkları yükselecek veya tedarikçiler işletmeye ikinci sınıf müşteri muamelesi yapacak demektir. Rakipler nakit ıskontosundan yararlanabilirken, elverişli koşullarda bile alım yapamama durumuna düşülecek demektir. Bu kötümser tablo her zaman ihtimal dahilinde iken işletme sermayesi kavramı da tam anlaşılamamaktadır. Nasıl olsa vadeler uzun, satar öderiz mantığı yaygındır. Oysa işletme sermayesi, işletmenin iş hacmini genişletebilmesi, riskini azaltabilmesi, olağanüstü durumlarda mali yönden zorlanmaması, faaliyetlerini karlı ve verimli bir biçimde yerine getirebilmesi için ilk şarttır. O zaman bütün şirketlerin, etkin işletme sermayesi yönetimi ihtiyacı konusunda hiç tereddüt yaşamaması gerekir. Bu konuda mutlaka yetişmiş insan kaynağına sahip olmak veya en azından ilgili kadroları eğitimle desteklemek gerekir. Daimi finans danışmanı bulundurmakta alternatifler arasındadır.

15 5

16 Perakendecilik zor bir meslek Bu işin zor olduğunun en iyi biz yerel zincir yöneticileri farkındadır çünkü bu işin mutfağından geldik. Geçmişe göre kıyasladığımızda çalışma saatlerinin artık daha düzenli ve adil seviyelere geldiğini görüyoruz. Bunun böyle olmasında firmaların teknolojiyi daha doğru kullanmaya başlaması ve bazı süreçleri kolaylaştırması, hızlandırması da bir etken oldu. Çalışma koşullarında da herperder gündem 23 nasıl geçti? Türkiye Perakendeciler Federasyonu Başkanı Selamet Aygün ve bölgelerdeki PERDER Başkanları, geride bıraktığımız 23 yılının sektör açısından neler getirdiğini ve 24 yılından beklentilerini açıkladı 23 yılını geride bıraktığımız şu günlerde sektör açısından hareketli günler yaşanıyor. Öncelikle Perakende Yasa Tasarısı nın taslak metninin Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından açıklanması ardından Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu tarafından açıklanan kredi kartlarıyla ilgili yasal düzenleme sektörün gündeminde yerini aldı. Aşağıdaki görüşlerde her iki konuyla ilgili, PERDER Başkanları nın görüşlerini bulabilirsiniz. Ayrıca hareketli başlayan 23 yılının son çeyreğinde yaşanan durgunluğun nedenleri ve 24 yılıyla ilgili beklentilerde görüşlerin içinde yer alıyor. Selamet AYGÜN - TPF Başkanı Rakamlara baktığımızda Türkiye Perakendeciler Federasyonu (TPF) üye sayısının 37 e, bu üyelerin toplam mağaza sayısının ise 359 a ulaştığını görüyoruz. Federasyonumuza son bir yılda ilk defa gıda dışında bir dernek olan Beyaz Eşya Perakendecileri Derneği ve yine ardından ilk defa ülkemiz dışından uluslararası bir katılımla KKTC PERDER katıldı. Bu iki katılımla TPF ye üye dernek sayısı 6 ya yükseldi. Sektörle ilgili genel tabloya baktığımızda; 23 ün ilk yarısının daha hareketli, ikinci yarısının ise biraz daha durgun geçtiğini gözlemledik. Buna rağmen yerel zincirler, sektörde en hızlı gelişen yapı olmayı sürdürdüler. Bildiğiniz gibi yeni mağaza açacak alanlar sınırlandı hem de fiziki büyüme ile ciro artışı yapmak artık sektörün geldiği noktada bizler adına anlamını yitirmeye başlıyor. Daha verimli çalışmak ve mevcut operasyonumuzu iyileştirerek satışlarımızı artırmak zorundayız. Üyelerimizin bu durumun çok net farkında olduğunu ve hemen hepsinin insan kaynaklarını ve teknolojiyi maliyetleri düşürmek adına daha aktif kullanmaya çalıştığını görüyoruz. Perakende sektörünün yıllardır çıkmasını beklediği Perakende Yasası nın, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından taslak halinde kamuoyuna sunulması biz perakendecilerde yeni bir heyecan yarattı. Gümrük ve Ticaret Bakanımız Hayati Yazıcı, tasarının 24 ilk çeyreğinde yasalaşacağını dile getirdi. Umarım bu heyecanımız tüm tarafları memnun eden bir yasanın hayata geçirilmesiyle büyük bir sevince dönüşür. Başından beri perakende sektörünün bir yasaya ihtiyacı olduğunu savunduk ve bu yönde yapılan çalışmalara elimizden gelen katkıyı sunduk. İlgili makamlarla yaptığımız görüşmelerde taleplerimizi dile getirdik. Türkiye perakende sektörünün bir düzene kavuşması için kayıtlı ve kurallı bir sistemle hareket edilmesi gerektiğinin bir kez daha altını çizmek istiyorum. Perakende sektöründe faaliyet gösteren irili ufaklı çok sayıda işletme var. Haliyle her ölçekteki işletmelerin istek ve beklentileri farklılık gösteriyor. Şu andaki taslak metnin tam anlamıyla bu istek ve beklentilerin tamamına cevap vereceği kanısında değiliz. Taslak metnin yayınlanmasının ardından tekrar ilgili makamlara ilettiğimiz birçok eksik madde bulunuyor. Bu eksiklerin tamamlanması adına yasa çıkana kadar ve çıktıktan sonra da çalışmalarımıza devam edeceğiz. İstanbul PERDER Yönetimi nin gayretleriyle PERDER Akademi bu yıl pilot bir proje olarak start aldı. Burada hemen unutmadan altını çizeyim bu projenin ilk günlerinden itibaren eğitimcilerini göndererek bizlere destek olan üretici firmalarımıza da teşekkür ediyoruz. Şimdi bu pilot projenin de başarısını gördükten sonra Türkiye çapında yaygınlaştırıyor ve TPF nin bütün üyelerinin yararlanmasını sağlıyoruz. PERDER Akademi artık bir iktisadi teşebbüs oldu. Yani kendi yönetimi, geliri, gideri ayrı olan, profesyonel yapıda bir kurum oldu. Bu kurum, bizim üyelerimizin dışında da sektörün tamamına hizmet verir konumda olacak. Türkiye Perakendeciler Federasyonu nun kurulduğu günden itibaren en çok önem verdiği konu eğitim oldu. Türkiye çapında her bölgemizde çok sayıda projeye imza atttık. Gerek bölgelere gönderdiğimiz hocalarımız gerek üretici firmalardan aldığımız eğitim destekleri gerekse de İŞKUR ve Milli Eğitim Bakanlığı destekleriyle gerçekleştirdiğimiz projelerle bu konuda sürekli aktif bir çalışma gösterdik. Ancak bu zamana kadarki eğitim çalışmalarımızda bizim açımızdan en büyük handikap, bu çalışmaların dönemsel fayda ile sınırlı kalması oldu. Ancak bundan sonrasında konuyu bir ileri safhaya taşıyor ve dönemsel gelişmelere bağlı olmaktan çıkarıp sürdürülebilir bir yapıya getiriyoruz. PERDER Akademi yi hayata geçirmemizin nedeni bu. Eğitim müfredatı oluştururken hem üyelerimize hem tedarikçilerimize sorduk. Sonrasında eğitimlere uygun kadroyu belirledik. Bu kadroyu belirlerken sektöre hizmet veren değerli eğitimci dostlarımızdan hem de üretici firmalarımızın profesyonel kadrolarından faydalandık. Mezun olanlara tüm sektörde geçerli olacak sertifikalar vereceğiz. Bu sertifikalara sahip olmak gıda perakendeciliğinde çok önemli bir artı olacak. Mezun olan kişinin hem uzmanlığı ve bilgisi artmış olacak hem de sektöre bağlılığı ve perakendeyi bir meslek olarak devam ettirme kararının pekişmesi sağlanacak. PERDER Akademi nin en önemli avantajlarından biri ise oluşturduğumuz altyapı sayesinde görüntülü eğitim hizmeti sunmak olacak. Böylece eğitim almak isteyen sektör temsilcileri, bu içeriğe istedikleri zaman ve istedikleri şehirden ulaşma imkanına sahip olacak. 6

17 kes elinden gelen iyileştirmeleri yapıyor. Daha sosyal bir ortam yaratmak, motivasyonla ilgili organizasyonlar, ödüllendirme, çeşitli sosyal haklar gibi konuları özellikle PERDER üyeleri artık çok daha istekli ve aktif. Biz bu çalışmaları, PERDER Akademi ile beraber düzenli bir şekilde eğitim ile destekleyerek perakendeyi daha tercih edilir bir meslek haline getirmeye çalışıyoruz. Tabi kanun koyucunun bu konuyu yasa ile desteklemesini de arzu ederiz. Bu da gerçekleşirse çok iyi bir noktaya geleceğimizi düşünüyorum. Bu yıl tüketiciyi bilinçlendirmek adına önemli bir proje gerçekleştirdik. Tarım ve Gıda Bakanlığı ile birlikte kamu spotlarını yayınladık. Tüketici sağlığı adına bu çalışmanın etkili olduğu ve önemli bir fark yarattığını bakanlık yetkilileri bizimle paylaştı. Biz de memnun olduk. Biliyorsunuz iki konu vardı. Biri gıda takviyelerinin yanlış ve gereksiz kullanımıydı. İkincisi de alışveriş sürecindeki yanlışlar yüzünden soğuk zincir gerektiren ürünlerde oluşan tehlikelerdi. Bu iki konuyla ilgili de kamu spotlarının çok yararlı olduğunu gördük. Bizim adımıza da TPF nin sorumluluklarının televizyonlarda tüketici tarafından da görülmesi önemli bir değer oldu. Bu tarz çalışmalara devam etmek istiyoruz. perder gündem Mevcut derneklerin bölgelerinde yer alan ve halen üye olmayan ya da zamanında olmuş ama üyelikten çıkmış perakende zincirleri var. Bu arkadaşları aramıza katmak için çalışmalar yapıyoruz, yapmaya da devam edeceğiz. Yerel ve yerli perakendenin ayrı bir kültürü, duygusal bir bağı ve ortak değerleri var. Bu değerleri hep birlikte geleceğe taşımak için, sesimizin daha güçlü çıkması için bu arkadaşlarımızı da aramızda görmek istiyoruz. 24 yılında PERDER Akademi nin etkinleştirilmesi, yasadaki eksiklerin giderilmesi, sosyal sorumluluk çalışmaları ve diğer faaliyetlerimizin dışında organizasyonlarımız da devam edecek. Bu organizasyonların en büyüğü tabi ki YZB olacak. 24 yılında Yerel Zincirler Buluşuyor un ana teması markalaşma olarak belirlendi. Bu konuyla ilgili çok değerli, uzman isimleri katılımcılarla buluşturacağız. Yıl boyunca da markalaşma konusunu pekiştiren toplantılar, seminerler gerçekleştirmeye devam edeceğiz. Yusuf EROL - Akdeniz PERDER Başkanı Akdeniz de Bölgesi ve Antalya açısından ele aldığımızda 23 yılı beklentilerimizi karşılamaktan uzaktı. Sektör 22 yılına göre ciro kaybı yaşadı. Bizim bölgemizin kendine has bazı zorlukları var. Kalifiye personel bulmakta her zaman problem yaşanıyor çünkü genç nüfus marketler yerine turizm sektöründe çalışıyor. Özellikle yaz aylarına girilirken müthiş bir sirkülasyon, giriş çıkış yaşanıyor. Bu durum verdiğiniz eğitimleri de boşa çıkarıyor. Ayrıca dükkan kiraları artık anormal seviyelere yaklaştı. Bazı bölgelerde market açmak imkansız hale geldi. Market açılabilecek kiraların olduğu yerlerde ise her sokakta neredeyse 5 metre arayla discountlar sıralanmış durumda. Tabi ki kentin büyümesi, zenginleşmeye devam etmesi bir şekilde pazarı ayakta tutuyor. Ancak rekabet koşulları her yıl daha da zorlayıcı hale gelmeye devam ediyor. 24 ve sonrası için artık marketçiliği çok daha verimli yapmak gerektiğini düşünüyorum. Buradaki marketlerde turizm sezonunda ayrı, normal sezonda ayrı ürün grupları satılıyor. Fakat bu lojistik olarak doğru yönetilmediğinde marketlere yarardan çok zarar veriyor. Lojistik yönetimi, ürün yönetimi, stok yönetimi gibi konularda hata kaldırmayan bir döneme giriyoruz. Mustafa ALTUNBİLEK - Ankara PERDER Başkanı 23 yılının ikinci yarısı, özellikle Kurban Bayramı sonrası perakende sektöründe durgunluk yaşandı. Rekabet şartlarının zorlaştığını, kâr marjlarının düştüğünü zaten biliyoruz. Bu dönemde ekstra durgunluk olmasının nedeni bence kredi kartları ile ilgili yaşananlar oldu. Türkiye de ciddi bir kredi kartı sorunu yaşanıyor. Maalesef tüketiciler geçmişten bugüne karta çok yüklendiler ve hesapsız açıldılar. Bu harcamalar daha çok gıda dışı alanlarda olmasına karşın bugün gelinen noktada bizleri de etkilemeye başladı. Özellikle yeni yasal düzenlemeyle birlikte herkes harcamalarına dikkat etmeye başladı. Gıda maddeleri ve temel tüketim ürünleri yine alınıyor ancak bizim güçlü olduğumuz şarküteri, sebze meyve gibi alanlarda tüketici kısıntıya gidiyor. Bu durum önümüzdeki yıl boyunca sürecek ve süpermarketleri zorlayacak. Diğer bir gündem maddesi olan Yasa Tasarısı nda, bakanlığın kararlı olması ve yasanın artık 24 ilk çeyreği içinde çıkacak hale gelmesi tabi ki önemli bir konu. Yasanın şu andaki taslağında eksikler elbette çok. Türkiye Perakendeciler Federasyonu nun ısrarla üzerinde durduğu birkaç madde taslakta yok. Bazı maddeler ise eksik ele alınmış. Bunları biliyoruz ancak yasa çıktıktan sonra bunları tamamlamak daha kolay olacaktır. Bu zamana kadar uzlaşma sağlanmaması yasanın çıkmasını geciktirdi. Eksikleri olsa da yasanın çıkması, sonrasında düzenlemelerin geliştirilmesi için yeni bir kapı açacaktır. Rekabet açısından hepimizi zorlayan konu tabi ki discountlar oluyor. Hipermarket formatında kan kaybı yaşanıyor. Özellikle Ankara da ciddi bir AVM kirliliği var. Birçoğu da iş yapmıyor. İş yapmamasına karşın yenilerinin açılması gündemde Bunların hem trafik yükü hem de sosyal anlamda artık Türkiye ye zarar verdiğini hükümetin de anlamaya başladığını düşünüyorum. Tahmin ediyorum yakın tarihlerde birçoğunun kapandığını veya başka mecralara dönüştürüldüğünü göreceğiz. Yasaya bağlı 7

18 gündem olmaksızın buna mecbur kalabilirler. Fakat kredi kartlarıyla ilgili son düzenlemeden sonra tüketicilerin daha ucuz ürünlere kaçabileceğini düşünüyorum. Bu durum hipermarketlere hipermarketlerin kaybettiği pazarı artık bizlerin değil discountların daha fazla almasına yol açabilir. Bu açıdan dikkatli olmak gerekli Tamamen müşteri odaklı çalışmamız gereken bir döneme giriyoruz. Özellikle lojistik verimlilik sağlamak artık çok önemli hale geldi. 28 de yaşanan global durgunluğun yararı, o dönemde birçok yerel zincirin mağaza açmayı yavaşlatıp lojistik yatırımlarını başlatması oldu. Bugün itibariyle birçok yerel zincir, lojistik altyapı anlamında geçmişe kıyasla çok daha iyi noktalara geldi. Şimdi ise önemli olan bu tesisleri doğru kullanmak olmalı. Sadece lojistik merkez yapmakla olmaz. Bunu en verimli şekilde kullanmalıyız. Şakir OKTAY - Batı Karadeniz PERDER Başkanı Bizim bölgemizde perakendeciliği veya herhangi bir ekonomik gelişmeyi tersanelerden ayrı değerlendirmenin anlamı olmaz. Tersaneler tekrar kendini toparlamadığı, eski günlerine dönmediği sürece zaten Batı Karadeniz de hiçbir olumlu yükseliş beklememek gerekli. Tersaneler 28 sonrası dibe vurduktan sonra hala toparlanmış değil. İşsizlik devam ediyor. İkinci sektör olan demir çelikte de sıkıntılar var. Fabrikalar özelliştiriliyor, küçülüyor. Birçok kişi işten çıkarıldı. Dolayısıyla bizim açımızdan zaten marketçiliği konuşmanın anlamı kalmıyor. Parası, işi olmayan insana ne satacaksın. Bunların yanında bir de her tarafımıza sürekli discount marketler açılmaya devam ediyor. Bu durumu daha oda zora soktu. Birkaç yıldır insanlar, parası işi olmasa bile sürekli kredi kartına yüklenip az da olsa harcama yapıyorlardı. Şimdi yeni düzenlemeyle de onun da önüne geçildi. Sosyal açıdan baktığımızda ben kararı doğru buluyorum. Mutlaka bir şey yapılması gerekiyordu, o işin sonu felaketti. Ancak bizim açımızdan baktığımızda şimdi harcamalar iyice azalacak. Şu anda hükümetten beklentilerimiz var. Bu bölgenin sorunlarına artık çare bulmaları gerekli. Bursa PERDER Başkanı Haşim Kılıç Türkiye de belli bir süredir ekonomiyi inşaat sektörü sürüklüyor. Üretime dayalı sektörlerde önemli sıkıntılar var. Tekstil, tarım, hayvancılık gibi reel ekonomiyi oluşturan alanlarda yatırımın, emeğin karşılığını almakla ilgili problemler var. Enerji maliyetleri, lojistik maliyetleri üretime dayalı sektörleri artık çok zorluyor. Sadece inşaat sektöründeki büyümeye dayanarak Türkiye nin yol alması çok tehlikeli. Bu açıdan mutlaka genel anlamda bazı tedbirlerin alınması gerekiyor. Gıda perakendeciliği ile ilgili baktığımızda 23 yılı iyi değildi. Özellikle Kurban Bayramı sonrası gerçekten çok sıkıntılıydı. Tüketiciler, geçmişte kriz dönemlerinde bile yiyeceğinden içeceğinden kısıtlamaya gitmezdi. Bu yıl, Kurban Bayramı sonrası ilk defa bunu gördük. Maaşlı çalışan insanlardan asgari ücretle geçinenlerin zaten kredi kartlarında artık harcama yapabilecekleri bir limit kalmadı. Birazcık daha iyi durumda olanlar ise ev kredisi, araba kredisi gibi borçların altındalar. Herkes şu anda bankalara borçlu durumda Kredi kartıyla ilgili yapılan yasal düzenlemeyi yerinde buluyorum. Bu işin bir şekilde önü alınmalıydı. Ancak bu düzenleme, özelikle 24 boyunca perakende sektörünü daha da zorlayacaktır. Belki de daha kademeli olarak insanların borçlarını eritecek daha yumuşak bir düzenleme getirilebilirdi. Yasa Tasarısı nın 24 yılında yasalaşıp meclisten geçme ihtimali güçlendi fakat tasarının şu andaki durumunda büyük belirsizlikler var. Özellikle yetki karmaşasıyla ilgili sorunlar çözülmemiş durumda. Bugün perakendecileri herkes denetleme yetkisine sahip. Mağazalarımıza her gün farklı farklı bakanlıklardan bir denetimci geliyor. Biz kime bağlıyız, kim neyi denetliyor önce bunun sadeleştirilmesi ve tek bir mecraya bağlanması gerekiyor. Ayrıca daha önemlisi bu denetimlerin tekil marketlere ve geleneksel kanala uygulanmasındaki hakkaniyetin oluşturulmasıdır. Yeni mağaza açmakla ilgili düzenleme gelmesi gerekli. Bursa da bütün ulusalların ve yerellerin bir arada, dip dibe mağaza açtıkları caddeler var. Bu konunun yerel yönetimlerin yetkisine bırakılması yerine kesin kurallara bağlanması gerekir. Çalışma saatleri ve Pazar günü tatiliyle ilgili de herhangi bir madde yok. Dolayısıyla bu yasa çıksa bile herhangi bir şey değiştirmeyecek. Fakat en azından bir yasa olmuş olacak, bunun üzerine eklemeler yapma şansımız olacak. Bu açıdan çıkması, hiç olmamasından iyidir. 24 yılında, 23 yılının son çeyreğindeki bu daralmanın etkileri sürecektir. İkinci çeyrekte, bahar aylarına girerken belki biraz düzelebilir. Yeni bir yatırım yaparken herkes çok daha dikkatli olacaktır. Yatırıma gücü olanların da bunu bilinçsiz mağaza açmak yerine altyapıya, lojistiğe harcaması gerektiğini düşünüyorum. Servisçilikten depoya, arka ofisten promosyon uygulamalarına kadar bütün detaylara tek tek bakmamız gerek. Şu anda hiç kimsenin verimsiz iş yapma lüksü kalmadı. 8

19 Ömer DÜZGÜN - Doğu Anadolu PERDER Başkanı Bölgenin şartları gereği süpermarketlerin ölçek ekonomisini uygulaması mümkün olmuyor. Zincir tanımına uyan az sayıda firma var. Dolayısıyla ürün satın alma şartları her geçen gün bu firmalar açısından daha zor hale geliyor. Mantıksal olarak bakıldığında zaten bu şartlar altında birkaç şubeli yerel zincirlerin discountlar ile aynı fiyatlarda ürün satabilmesi mümkün değil. Bizlerin yapabileceği şarküteri ve sebze meyvede güçlü kalmak ayrıca tüketici ile samimiyete dayalı ilişkimizi geliştirmek, hizmet kalitesini üst seviyede tutmak. Bunları hepimiz en iyi şekilde yapmaya gayret ediyoruz. Fakat gelecek günlerde bunlar yetecek mi derseniz, çok iyimser değiliz. Doğu Anadolu nun iklim şartlarından dolayı yakınlık, tüketicinin mahallesinde olmak her zaman için en büyük avantaj olmuştur. Bizler burada zaten hipermarketlerden hiçbir zaman korkmadık. Korkmamız için bir sebep yoktu. Ancak discountlar son yıllarda bu yakınlık avantajını ortadan kaldırdılar. Bir umudumuz olan Yasa Tasarısı nda bizim dertlerimize derman olacak herhangi bir madde göremiyorum. Discountlar yine istedikleri yere açabilecek. Private Label de herhangi bir kısıtlama yok. Dolayısıyla yasa bizler açısından pozitif etki yaratmıyor. Doğu bölgesinin tek kurtuluş umudu ticari olarak bir güç birliği olabilir. Bunu nasıl yaparız, Türkiye Perakendeciler Federasyonu nun bizlere bu yönde ne katkısı olabilir, onu değerlendirmemiz gerekli. perder gündem Veli GÜRLER - Ege PERDER Başkanı Sektör 23 yılına, 22 yılından süre gelen bir durgunlukla girmiştir. İlk 7 ayda daha normal seviyelerdeydi. Temmuz ayından sonra mevcut mağazalarla büyüme sağlanamadı. Ancak yeni mağazaların açılışı ile büyüme gözüktü. Bunun sebeplerinden bir tanesi; bölgenin kapasitesinin üzerinde mağaza açılmış olmasıdır. Özellikle Ulusal perakendecilerin agresif yayılma politikaları yerel perakendecilerin işini daha da zorlaştırmaktadır. Bir diğer faktör ise ülkenin genel ekonomik durumunun geçen seneye göre düşüş yaşamasıdır. Buda perakende sektöründe daralmaya yol açmaktadır. Toplumda kredi, kredi kartı taksitlendirme gibi olmayan parayı harcama alışkanlığının yaygınlaşması piyasayı daha çok daraltmaktadır. Yerel perakendenin mevcut mağazalar ile cirolarının artmaması ve sabit maliyetlerinin düşmemesi durumu zorlaştırmaktadır. Bu piyasa koşulları böyle devam eder ve üst üste mağaza açılmaya devam ederse özellikle yerel perakendeci adına durum hiç iç açıcı görünmemektedir. Bu tabloya göre, zaman içerisinde yerel perakendecilerde birleşmeler görülebilir. Derviş SEVGİ - Güneydoğu PERDER Başkanı Bölgemizde perakendecilik hep zordu, 23 yılında da zor olmaya devam etti. Genel anlamda bölgede bu yıl güvenlik ve huzur ortamının daha güçlü olmasıyla birlikte bir morallenme var. Bu tabi ki bizleri de çok memnun ediyor. Ancak bu ortam işlerimize çok pozitif yansımıyor. Geleneksel perakendeciliğin halen çok güçlü olduğu bölgemizde ayrıca discountlar da çok yaygınlaştı. Dolayısıyla bizim açımızdan işler iki kat daha zor. Halk etini, sütünü geleneksel yapılardan alıyor. Markalı ürünü ise ucuz diye discounttan alıyor. Ancak buna rağmen özellikle yaz aylarında çok sayıda açılış gerçekleşti. Üyelerimiz gençler için istihdam yaratmaya, onları topluma kazandırmaya devam etti. Ayrıca birçok okulun onarımını yaptık, özürlüler ve engellilere yardımlarda bulunduk. Sosyal amaçlarla kurulan dernekler ve kuruluşlara katkılarımız oldu. Fakir ve yoksullara hizmet götüren devletin ilgili birimlerine bağışlarda bulunduk. Güneydoğu PERDER, bölge ticareti açısından önemli bir dernek haline geldi. Ekonomik koşullara ve mesleğin zorluklarına rağmen bölgede huzurlu bir ortam devam ettiği sürece işlerimizin yine de gelişeceğini düşünüyoruz. 9

20 gündem Vedat CERGİBOZAN - İpek Yolu PERDER Başkanı Bölgemizde market sahipleri çok bilinçli davranmadıkları, bazı konularda eksikleri olduğu için zararına çok satışlar oluyor. Bazı arkadaşlarımız beşe alıp dörde satıyor. Müşteri ürünü tarladan alsa marketteki raf fiyatından daha pahalıya geliyor. Bu da sektörü çok zorluyor. Mesela bizim bölgede 2-3 şubeli pek çok firma var ve batanlar oldu. Her yıl birkaç firma batıyor. Bu durum elbette sektör için büyük bir kayıp ama aynı zamanda zarar da veriyor. İşini doğru yapmayan firmaların sektörün tamamını kötü etkilememesi için yasal düzenlemeler getirilmesi gerekli. Yeni tasarıda birçok eksik var ancak en azından yürürlüğe girmesi iyi olur. Üzerine eklemeler yapılabilir. Sektörün geleceğine baktığımızda tek tek konuşulabilecek birçok ayrıntı tabi ki var ama aslında belirleyici olan firmaların finansal yapıları olacak. Ayağını yorganına göre uzatmış, kendini bilerek büyümüş firmalar birkaç tedbir alarak sıkıntılı dönemi atlatabilir. Fakat borç yükünün altına girmiş, geleceği kendi kararlarından çok tedarikçisinin veya bankanın insafına kalmış firmalar için zor günler yaşanabilir. Birçok satın alma göreceğimizi düşünüyorum. Bunların yerel perakendenin gücünü bölmemesi ve PERDER in kendi içinde olması daha iyi olacaktır. İhsan BİÇEN - İstanbul PERDER Başkan Sektörümüzde 23 yılındaki rekabet şartlarını ve genel görünümü, 22 yılı ile kıyasladığımızda birbirine benzer olduğunu görüyoruz. Bundan sonraki yıllarda da bu şartlar devam edecek. Dolayısıyla şartların değişmesini beklemek yerine onlara uygun hareket etmeliyiz. Yerel zincirlerin öncelikle Tüketici neden beni tercih etsin? sorusunu kendisine sorması gerekli... Tüketicilerin tercihi konumuna gelmek için sadece taze sebze meyve satmak, kaliteli şarküteri satmak veya temiz bir mağaza açmak yeterli değil. Bunlar standart hale geldi, şimdi daha ötesine bakmak gerek. Yönetim becerilerimizi geliştirmemiz gerekiyor. Her bir kategoriyi ayrı ayrı ele almak gerekiyor. Sadece manavım iyi olsun, diğerlerini rafa dizeriz satılır mantığı yanlış. Örneğin bir erkek kişisel bakım kategorisini ele alırsak bu yerel zincirlerde genelde zayıftır. Fakat üzerinde çalışılsa, emek harcansa verimliliğinin artacağını göreceğiz. Bunun gibi pek çok kategori var. Yapabileceklerimizi yapmıyorsak şikayet etmeye de hakkımız kalmaz. Şu anda yapmamız gereken her bir kategoriyi ayrı ayrı ele alıp hepsinin verimliliğini artırmak için titizlikle çalışmak. Başka bir seçeneğimiz yok. 2 Eğitimin öneminden hep bahsettik. Bundan sonrasında da en öncelikli konumuz bu olmalı. PERDER Akademi nin kurulması ve ilk mezunlarını vermiş olması önemli. Şimdi bu çalışmayı Türkiye genelinde yaygınlaştıracağız. Gerektiğinde hocalarımız gidecek fakat bu her zaman olamayacağı için, kesintisiz eğitimi devam ettirmek adına uzaktan eğitim sistemini devreye sokuyoruz. Altyapı çalışmaları tamamlandı. Firmalarımız kendilerine en uygun zamanda, istedikleri konuda, gerek duydukları eğitimi, çalışanlarına görüntülü olarak izletebilecekler. Rakamsal verilerle 23 yılında İstanbul da perakendeciliğin durumunu ele aldığımızda; bu yıl lokal zincirlerin payının yüzde 9,7 ye çıktığını görüyoruz. 2 yılında bu oran yüzde 3,2 seviyesinde idi. Yani zor şartlara rağmen son 3 yılda önemli bir büyüme gerçekleştirdik. Ulusal zincirlere baktığımızda ise 2 yılında yüzde 3,4 olan pazar payları, yüzde 2,7 ye geriledi. Biz büyürken onlar son üç senede pazar kaybetti. Araştırmamıza göre yerel zincirler bu büyüme esnasında yüzde 4 ulusallardan, yüzde 2 geleneksel kanallardan pay alırken büyümenin yüzde 74 ünü de organik olarak yeni marketler açarak gerçekleştirdi. Bu rakamların da gösterdiği önemli bir sonuç yerel zincirler, perakendede halen en çok gelişen ve büyüyen yapı. Ayrıca değişen rekabet şartlarının ulusalları da çok zorladığını, özellikle hipermarket segmentine büyük darbe vurduğunu görüyoruz. Öte yandan bütün bunların yanında bir discount gerçeği olduğunu unutmamak gerekiyor. Discount marketler taze ürün grupları olmamasına karşın yerel zincirleri en çok zorlayan unsur haline geldiler. Discountlar şu zamana kadar daha çok büyümeye odaklı hareket etti. Kendi aralarında tam anlamıyla fiyat rekabeti yapmadılar. O tarz bir rekabet başlarsa ve fiyatları daha da aşağı çekerlerse, durum süpermarket segmenti açısından daha da riskli hale gelebilir. Sonuç olarak; evet rekabet etmek zorlaştı, para kazanmak zorlaştı. Her bir mağazadaki her rafın verimliliğinin hesaplanması gereken günlere geldik. Bu dönemin gelmesi, beklenmedik bir şey değildi. Hepimiz işlerin zorlaşacağını biliyorduk. PERDER kurulmamış olsa, yerel zincirler gerek eğitim gerek teknoloii konusunda son yıllardaki gelişimlerini yapmamış olsa çok daha hazırlıksız yakalanabilirdik. Fakat şu anda çok karamsar olmak için sebep yok.