Rettigheder for patienter i voksenpsykiatrien, tyrkisk. Bilgi. Yetişkin psikiyatri hastalarının HAKLARI. Psykiatri og Social psykinfomidt.

Transkript

1 Rettigheder for patienter i voksenpsykiatrien, tyrkisk Bilgi Yetişkin psikiyatri hastalarının HAKLARI Psykiatri og Social psykinfomidt.dk

2 İÇINDEKILER 04 İletişim 04 Akrabalarınızla çalışmak 04 Hastalığınız ve tedaviniz hakkında bilgi edinme hakkı 04 Gözlemci 04 Tedavi planı 05 Kendi kaderini tayin etme hakkı ve bilgilendirilmiş rıza 06 Hasta danışmanı 06 Gizlilik yükümlülüğü 06 Bilgi aktarma ve edinme 07 Belgelere erişim 07 Elektronik hasta kayıtları (Hasta Kayıtlarım) 08 Tercüman 08 Nasıl şikayetçi olabilirsiniz? 08 Hasta Bürosu 08 Yolunda gitmeyen bir şey varsa 09 Hasta Tazminatı Birliği 09 Özgür hastane seçimi 09 Hızlı tanı hakkı 09 Genişletilmiş tedavi hakkı 09 Hastaneye gidiş ve dönüş 10 Daha fazla bilgi 11 Kitaplar 11 Faydalı adresler 2

3 Yetişkin psikiyatri tedavisi görmekte olan DEĞERLI HASTAMIZ Bu broşürle, Region Midtjylland psikiyatri servisi sizi hasta olarak haklarınız konusunda bilgilendirmeyi amaçlamaktadır. Tedavinin herhangi bir yönünü tatmin edici bulmadığınızda nasıl şikayetçi olabileceğinizi de broşürde okuyabilirsiniz. Yetişkin psikiyatri hastalarının hakları Bu broşürün hasta olarak tedavinizle ilgili oluşabilecek her tür sorunuza cevap olacak faydalı bilgiler sağlayacağını umarız. Broşür, daha ayrıntılı bilgileri nerede bulabileceğiniz konusunda da bilgi içerir. Sık sık değiştikleri için belirli kanunlara veya düzenlemelere atıfta bulunmamayı tercih ettik. Bunun yerine güncel kuralları içeren web sitelerine referans verdik. Çeşitli akıl hastalıkları için bilgiler, Psikiyatri web sitesinde bulunabilir: Bu web sitesi, yetişkin hastalar için hazırlanmış materyallerin yanı sıra çocuk ve genç psikiyatri hastaları ve akrabaları için hazırlanmış materyalleri de içerir. 3

4 4 İletişim Hasta olarak size, bağlı olduğunuz departmandan/bölümden bir irtibat görevlisi atanacaktır. Size bu görevlinin adının ve telefonunun yazılı olduğu bir iletişim kartı verilecektir. Bu kişi, tedavinizin devamlılığını ve tüm sorularınızın yanıtlarını almanızı sağlamak için size yardımcı olacaktır. Akrabalarınızla çalışmak Region Midtjylland'daki psikiyatri servisi, tedavinizle ilgili olarak akrabalarınız ile birlikte çalışmak ister. Tedavinize akrabalarınızın dahil olup olmayacağı size kalmıştır, bunun için sizin rızanız gereklidir. Fakat personel, izniniz olmadan, akıl hastalığı ve tedavisiyle ilgili genel konular hakkında akrabalarınızı bilgilendirebilir ve aynı zamanda nereden yardım ve destek alabilecekleri konusunda da onlara bilgi verebilir. Hastalığınız ve tedaviniz hakkında bilgi edinme hakkı Sağlık durumunuz, hastalığınız ve tedavi seçenekleriniz hakkında bilgi edinme hakkına sahipsiniz. Aynı zamanda tedavinin riskleri ve olası yan etkileri ve tedavi olmak istemezseniz bunun sonuçları konusunda da bilgilendirilmelisiniz. Tedavinizin sonucu hakkında da bilgi edinme hakkınız vardır. Gözlemci Tedavi hakkındaki konsültasyonlar vb. sırasında gözlemci olarak yanınızda bir akrabanızı veya başka birini bulundurma hakkına sahipsiniz. Ancak sağlık uzmanları, hasta olarak size verilmesi gereken önemden daha fazla ağırlık taşıyan, önemli kamusal veya kişisel çıkarlar söz konusu olduğunda, bu haktan vazgeçmeye karar verebilir. Bu tarz bir talebiniz reddedilirse sözlü olarak size nedeni bildirilecektir ve eğer isterseniz, gerekçenin yazılı olarak verilmesini de isteyebilirsiniz. Örneğin tedavi hakkındaki bir konsültasyon sırasında bir gözlemcinin yanınızda bulunmasına izin verilmiyorsa Region Midtjylland'ın kanunlara uygunluğunu denetleyen Orta Danimarka Devlet İdaresi'ne bir talep gönderebilirsiniz, ancak doğrudan temyiz hakkınız bulunmaz. Tedavi planı Hastaneye yatırıldığınızda ilk 24 saat içinde bir ön tedavi planı başlatılacaktır. Ön tedavi planı, gözlemsel tanıları veya kısa tanısal değerlendirmeleri ve muayene ile tedaviyi içerir. Bir hafta içinde tedavi planı uygulamaya konulmalıdır. Ayakta tedavi edilen hastalar için ise tedavi planı, ikinci temasa/ziyarete kadar hazırlanacaktır. Mümkün olduğunda personel, tedavi planınızla ilgili olarak sizinle çalışacaktır. İstemediğiniz durumlar haricinde size de tedavi planınızın bir kopyası verilecektir.

5 Tedavi planları aşağıdakiler ışığında yeniden gözden geçirilir: Farklı muayene sonuçları Hastanın durumunda önemli değişiklik Genel tedavi stratejisinde değişiklikler Hasta tanısında/tanılarında değişiklikler Tamamlanan tanı süreci Şu konularda tarafınıza bilgi verilmelidir: Sorununuz nedir Tedavi seçenekleri neler Muayene veya tedavi hangi komplikasyonlara ve yan etkilere neden olabilir Rahatsızlığı önleme ve bakım için hangi seçenekler mevcut Tedavinin reddedilmesinin olası sonuçları neler Yetişkin psikiyatri hastalarının hakları Kendi kaderini tayin etme hakkı ve bilgilendirilmiş rıza Tedavi başlamadan önce bilgilendirilmiş rızanızı vermeniz gerekir. Rızanızı verdiğinizde, ve verirseniz, tedavinizden sorumlu kişi hastalığınız ve tedaviniz hakkında size önce derinlemesine bilgi verecektir. Bununla birlikte, bu bilgiyi almamayı isteyebilirsiniz. Aynı zamanda size tedaviye başlamak istememeniz halinde bunun sonuçlarının ne olacağı konusunda da bilgi verilmelidir. Rıza, her an geri çekilebilir. Bununla birlikte, bilgilendirilmiş rıza verme gerekliliği konusunda istisnalar vardır: Derhal tedavi gerektiren, yaşamsal tehlike arz eden bir durumdaysanız ve bilgilendirilmiş rızanızı veremiyorsanız, rıza alınmaksızın tedavi edilirsiniz. Hiçbir zaman bilgilendirilmiş rıza verme becerisi olmayacak hastalar için en yakın akrabası veya velisi bilgilendirilmiş rıza verebilir. Tedavinin beklenen sonucu Belirli özel koşullarda Danimarka Psikiyatri Bakım Kanunu, bilgilendirilmiş rızanız olmaksızın bir psikiyatri koğuşunda özgürlüğünüzü kısıtlamaya ve tedaviye başlamaya izin verir. Kanun aynı zamanda başka güç kullanımlarına da izin verir. Bu kurallar, sadece akıl hastası olarak ilan edilmiş veya benzer durumda olan bireylere uygulanır. Zorla müdahale örnekleri zorla hastaneye yatırma, özgürlüğünden yoksun bırakma veya zorla tedavi etmedir. Zorla müdahale, rıza göstermediğiniz müdahaledir. Güç yalnızca rızanızı almak için mümkün olan her şey yapıldıktan sonra ve daima minimum güç kullanımı prensibi uyarınca uygulanabilir; yani personel tedavinize gereken özeni göstererek gerektiğinden fazla güç kullanmaz. 5

6 Güç kullanımı konusunda katı koşullar vardır ve güçle kontrol edilen hastaların özel hakları bulunur; örneğin, bu hastalara bir hasta danışmanı atanır. Çocukların ve gençlerin tedavisinde rızaya ilişkin özel kurallar vardır. Çocuk ve genç psikiyatri hastalarının ve yakınlarının hakları hakkındaki broşürü adresinde bulabilirsiniz. Hasta danışmanı Hastanede kaldığınız süre içinde güç kullanımına maruz kalırsanız size bir hasta danışmanı atanacaktır. Hasta danışmanı Devlet İdaresi tarafından istihdam edilir. Hasta danışmanı, güç uygulanmasının ardından mümkün olduğunca çabuk ve 24 saat geçmeden sizi ziyaret etmeli ve bunu, en azından haftalık ziyaretler izlemelidir. Hasta danışmanı; hastaneye yatırılışınız, psikiyatri koğuşunda kalışınız ve tedaviniz ve her tür şikayetinize ilişkin her hususta size rehberlik etmeli ve fikir vermelidir. Gizlilik yükümlülüğü Personel gizlilik yükümlülüğüne tabidir. Kural olarak sağlığınız hakkındaki veya diğer kişisel bilgilerinizi sizin rızanız olmadan aktaramazlar. Gizlilik yükümlülüğü, ilgili yakınlara yönelik olarak da geçerlidir. Bilgi aktarma ve edinme Kural olarak bilgi sadece sizin rızanız ile aktarılabilir. Tedavi amaçlı bilgi aktarımı için sözlü onay yeterlidir. Tedavi dışındaki amaçlar için bilgi verilmesi ile ilgili onay yazılı olarak verilmelidir ve yalnızca bir yıl için geçerlidir. Rıza, istenildiği zaman geri çekilebilir. Ön rızanızın gerekli olmadığı durumlar da vardır: 1 Tedavinize katılan veya tedavinizi devam ettiren personele bilgi aktarılması gereken durumlarda. 2 Hastanede tedavi için sizi sevk eden pratisyen hekiminize veya uzmanınıza taburcu mektubu hazırlanması gereken durumlarda. 3 Daha önce tedavinize katılan bir doktora bilgi aktarılması gereken durumlarda. 4 Tedavinize katılan bir öğrenciye bilgi aktarılması gereken durumlarda. 5 Sizinle veya başkalarıyla ilgili ortak konular ve önemli düşünceler nedeniyle bilgi aktarılması gereken durumlarda. 6 Kanunların gerektirmesi durumunda. 7 Denetim ve kontrol görevlerini üstlenmek üzere bir devlet kurumunun devreye alınması gereken durumlarda. 6

7 Hasta olarak, aktif şekilde 1-4 maddelerinde aktarılan bilgilerin dışında kalabilirsiniz. Bilgi edinme: Sizin hakkınızda tedavinizle bağlantılı olarak bilgi edinilmesi gerekebilir. Kural olarak onayınız gerekir, ancak istisna oluşturabilecek durumlar da bulunmaktadır: 1 Tedaviyle bağlantılı elektronik sağlık bilgilerinin edinilmesi. reddedilmesi durumunda, nedenlerinin açıklanmasını ve nasıl şikayette bulunacağınıza dair yol gösterilmesini isteme hakkına sahipsiniz. 1 Ocak 2010'dan önceki kayıt girişleri için, siz veya başkalarına ilişkin önemli konular bunu gerektirirse belgelere erişim hakkı sınırlandırılabilir. Hasta kayıtları şu bilgileri içerir: Tanı Yetişkin psikiyatri hastalarının hakları 2 Sizinle veya başkalarıyla ilgili önemli konular dışında ortak konular nedeniyle gereken bilgilerin edinilmesi. Hasta olarak, aktif şekilde 1. maddede aktarılan bilgilerin dışında kalabilirsiniz. Hakkınızdaki sağlık bilgisinin yanlış yollarla aktarıldığına veya edinildiğine inanıyorsanız Ulusal Hasta Hakları ve Şikayetleri Ajansı'na şikayette bulunabilirsiniz. Belgelere erişim Hasta kayıtlarınızdaki belgelere erişme hakkına sahipsiniz. Bu da hasta kayıtlarınızı görme ve hatta bir kopyalarını edinme hakkına sahip olduğunuz anlamına gelir. Hasta kayıtlarınızı tutan sağlık hizmetleri çalışanından veya hastane yetkilisinden belgelere erişim talep edebilirsiniz. Belgelere erişim talebinizin, talep alınmasını takip eden yedi iş günü içinde tamamen işleme alınması gerekir. Talebinizin tamamen veya kısmen Hastalığın gidişatı Muayene sonuçları Pratisyen hekim, kamu yetkilileri ve mümkünse en yakın akraba ile yazışmalar Elektronik hasta kayıtları (Hasta Kayıtlarım) Dijital imzanızı/nemid'nizi kullanarak, sayfasında oturum açabilir ve elektronik olarak Hasta Kayıtlarınızı bulabilirsiniz. Hasta Kayıtlarınız, tüm Danimarka devlet hastaneleri ve pratisyen hekimlerden derlenen sizinle ilgili ilaç bilgileri, laboratuvar test sonuçları gibi bilgilerden oluşan hasta kayıtlarıdır. Bilgilerinizi yazıldıktan 14 gün sonra okuyabilirsiniz. 14 günlük bu süre, doktorların muayene sonuçları ve tedavi hakkında sizi bilgilendirmesine izin vermek içindir. Sağlık uzmanlarına yönelik bir araç olması nedeniyle hasta kayıtlarının anlaşılması zor olabilir. İsterseniz, personel size içeriği açıklamada yardım edebilir. 7

8 Henüz kayıtlarınızda yer alan bilgilerin tümüne, Hasta kayıtlarından ulaşamamaktasınız. Tercüman Tedavinizle bağlantılı size verilen bilgileri anlamanızı sağlamak için gerekirse bir tercüman kullanılabilir. Tercümana ihtiyaç olup olmadığına personel karar verecektir. Tercümanı personel sağlamalı ve tercümanın gerekli dil niteliklerine sahip olduğundan emin olmalıdır. Tercüman için bir ücret ödemeniz gerekmeyecektir. Nasıl şikayetçi olabilirsiniz? Memnun olmadığınız konular varsa ilk aşamada tedavi gördüğünüz departmanın personeli veya müdürü ile temas kurabilir veya Region Midtjylland Psikiyatri ve Toplum Yönetimi ile iletişime geçebilirsiniz. Profesyonel tedavi veya hasta hakkının ihlali konusunda bir şikayette bulunmak isterseniz Ulusal Hasta Hakları ve Şikayetleri Ajansı'na şikayet başvurusunda bulunabilirsiniz. Psikiyatri Hastası Hukuk Kurulu psikiyatri koğuşuna yatırma sırasında yapılan zorla müdahaleler hakkındaki şikayetlerle ilgilenir. Zorla müdahale, rıza göstermediğiniz müdahaledir. Psikiyatri koğuşuna yatırılırken zor kullanımına maruz kaldıysanız, Psikiyatri Hastası Hukuk Kurulu'na şikayette bulunabilirsiniz. Şikayetin formatı konusunda özel gereklilikler yoktur. Şikayet, sözlü veya yazılı olarak yapılabilir. Şikayet, tedavi gördüğünüz tedavi birimine mümkünse hasta danışmanınız aracılığıyla teslim edilmelidir. Daha sonra birim şikayetinizi Psikiyatri Hastası Hukuk Kurulu'na aktarır. Şikayette bulunma konusunda Region Midtjylland Hasta Bürosu'ndan da yardım alabilirsiniz. Hasta Bürosu Hasta Bürosu'ndan sağlık hizmetlerinin bir hastası olarak haklarınız konusunda rehberlik ve danışmanlık hizmeti alabilirsiniz. Hasta Bürosu, aynı zamanda memnun olmadığınız hususlar varsa şikayette bulunmanıza da yardımcı olabilir. Hasta Bürosu, hasta olarak size verdiği özel rehberlik hizmetinde Bölge'den bağımsızdır. Hasta Bürosu'nun personeli gizlilik yükümlülüğüne tabidir ve rızanız olmaksızın hastane departmanları vb. ile iletişime geçmeyecektir. Yolunda gitmeyen bir şey varsa Muayene veya bakımınız ile ilgili hatalar yapıldıysa ya da önemli bir yaralanma riskiyle karşı karşıya kaldıysanız, bu kasıtsız zarardır. Karşılaştığınız olayları web sitesini kullanarak yazabilirsiniz. Yaşadıklarınızı kasıtsız zarar veritabanına buradan girebilirsiniz. Raporunuz hastanede olayın gerçekleştiği departmana gönderilir. Departman, yeniden bu gibi bir şeyle karşılaşılmasını önlemek için yapabileceklerini araştırır. Lütfen departmanın size yanıt vermek zorunda olmadığını unutmayın. 8

9 Kasıtsız zarara sağlık hizmetleri çalışanları, doktor yardımcıları vb. karıştıysa, onlar zaten bunu raporlamak zorundadır. Kasıtsız zarar raporlarının hasta güvenliğini artırmak için nasıl kullanıldığına dair daha fazla bilgiye Ulusal Hasta Hakları ve Şikayetleri Ajansı web sitesinden ulaşabilirsiniz. Hasta Tazminatı Birliği Tüm hastalar, kamu tazminat programı kapsamındadır. Program, tedavi sırasında yaralanırsanız sizi kapsamına alır. Hasta Tazminatı Birliği'nin görevi, hastaların yasal olarak hakları olan tazminatı almasını sağlamaktır. Dava açmak için bir ücret talep edilmez. Özgür hastane seçimi Danimarka'da özgürce hastane seçme hakkınız vardır. Ancak, seçiminiz ilgili hastanenin kapasitesinden ötürü kısıtlanabilir. Özgür hastane seçme hakkınız hakkında herhangi bir sorunuz olması halinde lütfen Hasta Bürosu ile temasa geçin. Hasta olarak, teknik açıdan mümkün olması durumunda, iki ay içinde tanı alma hakkına sahipsiniz. İki ay içinde tanı almanız mümkün değilse, tarafınıza bir tanı planı verilmelidir. Plan, hastanenin daha sonraki tanı için gereken tahmini muayene tarih ve yeri ile ilgili bilgileri içermelidir. Genişletilmiş tedavi hakkı Hastalar, genelde devlet hastanelerindeki bekleme süresi iki ayı geçerse özel bir hastanede tedavi olmayı seçebilir. Özel hastaneler ile Region Midtjylland arasında iki ay veya daha fazla bekleyecek hastaların tedavisine ilişkin olarak bir anlaşma vardır. Bölge'nin iki ay içinde tedavi sunup sunamayacağını hastaya bildirmek için sevkten sonra maksimum sekiz iş günü süresi bulunmaktadır. Sunamayacaksa hastalar anlaşma çerçevesinde bir özel hastane seçebilecekleri konusunda bilgilendirilmelidir. Bu genişletilmiş tedavi hakkı hakkında daha fazla bilgi için lütfen sundhed.dk sayfasını ziyaret edin veya Hasta Bürosu ile temasa geçin. Yetişkin psikiyatri hastalarının hakları Hızlı tanı hakkı 3 Temmuz 2014 tarihinde, Danimarka Parlamentosu (Folketinget) tarafından insanların hızlı tanı ve bakım hakkına sahip olduğu bildirilmiştir. Hastaneye gidiş-dönüş Genel olarak hastaneye gidişdönüşünüzü kendiniz ayarlamalısınız. Toplu taşıma araçlarına erişiminizin olmaması, otomatik olarak size ulaşım ve/veya ulaşım ödeneği hakkı tanımaz. 9

10 Özel durumlarda ulaşım masraflarınız için yardım alabilir veya Region Midtjylland taksilerini veya sağlık durumunuz bunu gerektiriyorsa ambulans ile ulaşımınızı sağlayabilirsiniz. Region Midtjylland tarafından yayınlanan Hastaneye Gidiş-Dönüş broşüründe ulaştırma ve taşıma ödenekleri konusunda daha fazla bilgi edinebilirsiniz. Broşürün bir kopyasını basılı olarak tedavi noktanızda veya çevrimiçi olarak adresinde bulabilirsiniz. 10 Daha fazla bilgi Bölge Psikiyatri web sitesi. Hasta/ hakları bağlantısını takip edin. sundhed.dk, çevrimiçi kamu sağlık hizmetidir. Danimarka Bölgeleri, Sağlık Bakanlığı ve Yerel Danimarka Yönetimi tarafından hazırlanmıştır. Region Midtjylland web sitesi. Web sitesindeki bilgiler, Region Midtjylland psikiyatri hizmetlerini ve Hasta Bürosu hakkında bilgiler de dahil olmak üzere hastalar için önemli bilgileri içerir. retsinformation.dk, devletin ortak yasal bilgi sistemine erişim sağlar. Web sitesinde bakanlıklar ve merkezî hükümet yetkilileri tarafından çıkarılmış tüm kanunları ve düzenlemeleri (idari emirleri, genelgeleri vb.) ve Danimarka Parlamentosu'ndan belgeleri arayabilirsiniz. Danimarka Sağlık ve İlaç Yetkilileri web sitesi, gizlilik yükümlülüğü vb. hakkında bilgi sağlar. Sağlık Bakanlığı web sitesi, hasta hakları vb. hakkında bilgi içerir. Ulusal Hasta Hakları ve Şikayetleri Ajansı web sitesi, hasta şikayetleri, tazminat ve kasıtsız zarar hakkında bilgi sunar. Hasta Tazminatı Birliği web sitesi, hastalar için kamu tazminat programı hakkında bilgi içerir. Devlet İdaresi web sitesi, Psikiyatri Hastası Hukuk Kurulu hakkında bilgi içerir. Müşteriler ve yakınlar hakkında çeşitli konularda başka bilgiler de bulabilirsiniz.

11 Kitaplar Ellen Margrethe Basse ve Knud Kristensen Håndbog for psykiatribrugere og pårørende, Kend dine rettigheder ( Psikiyatri servisi müşterileri ve yakınları için kılavuz, Haklarınızı bilin ) Kitapta, psikiyatri servisinin kullanıcı veya kullanıcı yakını hakları açıklanmaktadır. Faydalı adresler Helle Bødker Madsen Sundhedsret [sağlık yasası], 2014 Bu kitap, sağlık hizmetleri yetkililerinin ve sağlık hizmetleri çalışanlarının görevleri hakkında temel kuralları ve hasta haklarını açıklar. Yetişkin psikiyatri hastalarının hakları Patientombuddet (Ulusal Hasta Hakları ve Şikayetleri Ajansı) Finsensvej Frederiksberg Tel: (Telefon hatları her gün 10:00-14:00 arasında açıktır) E-posta: pob@patientombuddet.dk Patientkontoret (Hasta Bürosu) Region Midtjylland Skottenborg Viborg Tel: Telefon hatları Pazartesi günleri 09:00-12:00 ve Salı-Perşembe 10:00-12:00 saatleri arasında açıktır E-posta: patientkontoret@rm.dk Det psykiatriske Patientklagenævn (Psikiyatri Hastası Hukuk Kurulu) Statsforvaltningen Storetorv Aabenraa Tel: E-posta: post@statsforvaltningen.dk Patientforsikringen (Hasta Tazminatı Birliği) Kopenhag Vesterbrogade 5, 3. sal 1450 Copenhagen K Tel: E-posta: pebl@patienterstatningen.dk Odense Thomas B. Thriges Gade 26, 1. sal Odense C Tel: E-posta: pebl@patienterstatningen.dk Psykiatri og socialledelsen i Region Midtjylland (Region Midtjylland Psikiyatri ve Sosyal yönetimi) Psykiatri og Social, Region Midtlylland P.O. Box 36 Tingvej 15, 2. tv Viborg E-posta: psykiatrisocial@rm.dk Risskov Aarhus Üniversite Hastanesi'nin Çocuk ve Genç Psikiyatri Merkezi'nde sosyal hizmetler danışmanı olarak çalışan yazar Ole Juul Jensen'e teşekkür ederiz. 11

12 Udgave Psykiatri og Social psykinfomidt.dk