GUVENLIK... SORUNLARI VE GUVENLI TICARET YAPMANIN YOLLARI

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "GUVENLIK... SORUNLARI VE GUVENLI TICARET YAPMANIN YOLLARI"

Transkript

1

2 1 ' t ' ' ~ ~ '. 1 ı 1... '. i' ı. l '.'; ı '\" ı Lı.~... c.~~.-)-~~j ı'o..,;..!t rnı ~)uı.. h:.:si C:ı,~o: İSTAN - u TİCARET ODASI..... INTERNET. UZERINDE GUVENLIK... SORUNLARI VE GUVENLI TICARET YAPMANIN YOLLARI PANEL YAYlN NO: İstanbul, 2007

3 Copyright İTO Tüm haklar saklıdır. Bu yayının hiç bir bölümü, yazarın ve İTO'nun önceden yazılı izni olmaksızın mekanik olarak, fotokopi yoluyla veya başka herhangi bir şekilde çoğaltılamaz. Eserin bazı bölümleri veya paragraflan, sadece araştırma veya özel çalışmalar amacıyla, yazann adı ve İTO belirtilmek suretiyle kullanılabilir. ISBN İTO ÇAÖRI MERKEZi Tel: (212) 444 O 486 İTO yayınlan için aynntılı bilgi Bilgi ve Doküman Yönetimi Şubesi Dokümantasyon Servisi'nden alınabilir. Tel : (212) Faks : (212) E-posta : ito.yayin@ito.org.tr İnternet : Odamız yayınıanna tam metin ve ücretsiz olarak internetten ulaşabilirsiniz. YAYINA HAZIRLIK, BASKI, CİLT Prive Grafik Matbaacılık San. ve Tic. Ltd.Şti. Alayköşkü Cd. Küçük Sk. No.4 Cağaloğlu/İSTANBUL Tel: Faks: Ol priveltd@ gmail.com

4 ÖNSÖZ Internet, iletişim alanında bu güne değin ulaşılan en son ve en farklı kavramı temsil etmektedir. "Bilgi toplumuna" geçişimizin ve enformasyon devriminin en büyük işareti sayılan internetin teknik ve işlevsel yönü ile birlikte aynı zamanda sosyal yönü de zamanla gelişmiştir. İnternetin hızla gelişmesiyle birlikte bilgi paylaşımı artmaya başlamış, buna paralel olarak güvenliği tehdit eden unsurlar da çoğalmıştır. Elektronik ticaretin bilişim teknolojilerine bağlı alternatif bir ticaret kanalı olarak gelişmesi ise güvenlik konusunu ön plana çıkarmış ve 'güvenlik' bilişim teknolojisi çerçevesi içinde özel bir bölüm olarak kendini göstermeye başlamıştır. "İnternet Üzerinde Güvenlik Sorunlan ve Güvenli Ticaret Yapmanın Yollan" isimli bu çalışmanın elektronik ticaret süreçlerinin uygulamalannda güvenlik konusuna ışık tutması açısından faydalı olmasını diler, Yıldız Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof.Dr.İbrahim Kırcova'ya ve tüm konuşmacılara teşekkür ederim. Dr. Cengiz Ersun Genel Sekreter

5

6 ... IÇINDEKILER OTURUM BAŞKANI PROF. DR. İBRAHiM KIRCOVA YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ İKTİSAD I VE İDARi BİLİMLER FAKÜLTESi İşletme Bölümü Pazarlama Bilim Dalı Öğretim Üyesi... 9 KONUŞMAClLAR SERDAR TURAN BUSINESSWEEK GENEL YAYIN YÖNETMENi Dünyada ve Türkiye'de Elektronik Ticaretle ilgili Sorunlar PROF. DR. ÇETİN KAYA KOÇ İSTANBUL TİCARET ÜN. BİLGİ GÜVENLİGİ ARAŞTIRMA MERKEZi MÜDÜRÜ E-Ticarette Güvenlik Teknolojileri BURAKSADIÇ SYMANTEC TÜRKİYE TEKNOLOJi MÜDÜRÜ E-Perakende İşlemlerinde Tüketicilerin Sorumluluklan TOLGA KABATAŞ GİTTİGİDİYOR BİLGİ TEKNOLOJiLERİ A.Ş. KURUCU ORTAGI Elektronik Ticarette Güvenli Ticaret Uygulamaları METEVARAS ISENTRY BÖLGE MÜDÜRÜ Güvenli E-Ticaret Yapmada Elektronik İmza ve Elektronik Sözleşmelerin Kullanılması... 33

7 ALİ SÜHATER GARANTi BANKASI ŞUBESiZ BANKAClLlK, İNTERNET YÖNETİMİ YETKİLİSİ Güvenli E-Ticarette Bankaların Rolü ve Sorumluluklan SORU- CEVAP YAYlN LİSTESİ... 69

8 AÇIŞ KONUŞMASI KENAN ÖZTEKİN İSTANBUL TİCARET ODASI GENEL SEKRETER YARDIMCISI Saygıdeğer Konuklar Günümüzde bankacılıktan ihracata, pasaport işlemlerinden perakende alışverişe kadar hemen her yerde bilişim teknolojilerinin yarattığı nimetlerden yararlanmaktayız. Bilişim teknolojileri; bir yandan mevcut iş yapılarını radikal bir şekilde değiştirirken diğer yandan ağ sistemleri üzerinde kendi işini kurmak isteyen girişimciler için yeni fırsatlar yaratmaktadır. E-ticaret bunlardan biridir. Bildiğiniz gibi elektronik ticaret, ticaret yapan herkesin yapabileceği farklı bir pazarlama sistemidir. Ürünleri bir mağaza yerine sanal ortamda pazarlama şeklidir. Elbette gerekli alt yapının hukuki ve finansal düzenlernelerin yapılması gerekmektedir Sayın Katılımcılar Bugünki konumuz güvenlik. Bilginin sürekli olarak kullanıma açık olması nedeni ile güvenliğin sağlanması çok önemlidir. Bunun için bilginin bir bütün olarak tehlikelerden korunması ve bu korumanın devlet tarafından yasal olarak ta tüm önlemler alınarak desteklenmesi ve devlet nezdinde bilişim ile ilgili bir yapılanma oluşturulması zorunludur. Nüfusumuzun oldukça genç olan yapısı bu teknolojilerin ve buna bağlı sorunların hayatımıza daha çabuk entegre olacağını göstermektedir yılı itibari ile nüfusumuzun %45'i 0-24 yaş arasındadır. Bir başka ifade ile nüfusumuzun çok büyük bir bölümü bu teknolojik gelişmeleri kullanmaya başlamıştır dersek çok ta abartmış olmayız. Teknolojinin de hızla gelişmesine paralel olarak güvenliği tehdit eden kaynaklar büyük çeşitlilikler göstermeye başlamış ve bu kaynaklardan gelen saldırılada büyük zaman, para ve işgücü kayıpları yaşanınaya başlanmıştır. Öyle ki ağ sistemlerinin güvenliği günümüzde bilişim teknolojileri alanında en fazla 7

9 yatınm yapılan alan haline gelmiştir. Herkesin katılımına açık, belli bir kurum tarafından denetlenmeyen ve "anonim" özellik taşıyan bu ağ sisteminde yüzde yüz güvenlik kuşkusuz ki mümkün değildir. Ancak bu alanda kat edilen mesafe ile bazı önlemlerin alınması halinde ileri derecede güvenli bir iletişim ve etkileşim ortamı yaratmak mümkündür. Değerli Misafirler, Tüm dünyada bilgi güvenliğine verilen önem her geçen gün daha da artmaktadır. Bu konuda gelişmiş ülkelerde bilgi güvenliği konusundaki eğilimler bir çok kuruluş tarafından araştırılmakta, ayrıca bu konuda eğitim, seminer gibi bilgilendirmeye ve bilinçlendirmeye yönelik aktiviteler yoğun şekilde sürdürülmektedir. Biz de İstanbul Ticaret Odası olarak bilgi ve iş kayıplannın önlenmesi ve yapacağınız işlere ışık tutması amacıyla siz değerliüyelerimizebu ve benzeri bilgilendirme toplantıları ile destek vermeyi hedeflemekteyiz. Haziran ayında düzenlediğimiz ve nasıl e-ticaret yapılır isimli panelimiz bu konuya bir başlangıç noktası idi ve bu çalışma kitap olarak basılıp sizlerin istifadesine sunulmuştur. Şimdi ise bir adım ileri gidip internette güvenlik konusunu işliyoruz. Bundan sonraki çalışmalarımız için sizlerin görüşleri bizim için son derece önemlidir. Bu nedenle girişte sizlere dağıtılan anket formunu doldurursamz bundan sonraki faaliyetlerimizin planlanmasında bizlere yön vermiş olursunuz. Değerli Katılımcılar Bizler de bilişim teknolojilerinin sağladığı imkanlardan faydalanarak sizlere daha iyi hizmet vermek için, e-ito diye adlandırdığımız ve üyelerimize sunduğumuz tüm hizmetleri elektronik ortamda verınemizi sağlayacak bir projeye başladık ve oldukça da ilerledik. Projemizi tarnarnladığımız zaman sizlere verdiğimiz bir çok hizmeti sanal ortamda kendi ofisinizden alabileceksiniz. Sayın Misafirler, Sizleri daha fazla meşgul etmeden yeniden İstanbul Ticaret Odası panelimize hoş geldiniz deyip saygıyla selamlıyorum. Teşekkür ederim. adına 8

10 Başkan: Çok teşekkürler sayın Genel Sekreter Yardımcısı. Çok güzel özetlediniz. Ben aslında kısa bir giriş konuşması yapacaktım ama, siz elektronik ticaretteki güvenlikle ilgili konuları çok kısaca özetlediniz. Daha önce de burada bir panel yapmıştık bundan birkaç ay önce, orada da nasıl e-ticaret yapılırdı konumuz. Konuyu çeşitli yönleriyle ele alırken, güvenlik konusuna çok takılınaya başladık. Çünkü konuşmacılar anlattılar, dinleyicilerden de güvenlikle ilgili sorular geldi, hatta bu yaptığımız panelin kitabını bugün bana arkadaşlarım verdi, ne kadar çok konuşmuşuz diye de hayret ettim. Eğer merak ediyorsanız nasıl e-ticaret yapılırla ilgili çalışmamızın kitabı bir alt katta yayın bölümünden satın alınabilir. Bu panel onun devamı gibi olacak. O zaman ortaya şöyle bir olay çıkmıştı. Elektronik ticaret nasıl yapılır dediğimiz zaman, çok değişik elektronik ticaret yapma yöntemleri tespit ettik. Bunlara kısaca iş modelleri diyelim. Farklı iş modelleri söz konusu. Daha önce hiç yaşamadığımız, bilmediğimiz, görmediğimiz iş modelleri ortaya çıktı. Tüketicilerin kendi aralarında iş yapmaları, dev le tl e iş yapmak, elektronik ortanidan ihale yapmak gibi. Ama en genel hatlan ile ihracatta, pazarlamada özellikle tüketicilere yönelik ürünlerin pazarlanmasında, uluslararası pazarlamada elektronik ticaretle ilgili konular çok biliniyor, çok merak ediliyor ama güvenlik işin en enteresan tarafı. Açılış konuşmasını da dinlediniz. Son yıllarda en çok yatırım yapılan alan bilişim teknolojileri. Ağ sisteminden bahsediyoruz. Herhangi bir üst kuruluşu olmayan, kontrolü olmayan, denetimi olmayan, yasası, yönetmeliği olmayan, herkesin çok rahatlıkla }<:atılıp, bilgi ekleyebildiği, bilgi paylaşabildiği bir alandan bahsediyoruz. Bir kere% 100 güvenlik mümkün değil. Hemen onu söyleyerek başlayalım ama, çok güvenli bir elektronik ticaret ortamı yaratmak mümkün. Yine daha önceki konuşmalarımda, bu tip konferanslarda bana soruldu, şimdi orada kim yoksa, hep onun arkasından konuşmaya başlıyorduk. Biz bankacılar yoksa, bu işin problem, esas kaynağı bankacılardır deyip, bankacılara yıkıp kaçıyorduk. Sonra onlar oradaysa onlar cevap hakkını kullanıyordu, öbür taraftan biz yazılırncılarda problem, yazılırncılar iyi yazılım geliştiremiyor diyorduk, işte onlar varsa, teknoloji tarafına, donanımcılara yükleniyorduk. Bugün herkes var burada. Ben Yıldız Teknik Üniversitesi'nde, İktisadi İdari Bilimler Fakültesinde öğretim üyesiyim. Pazarlama benim esas konum ama yaklaşık 1997 yılından beri elektronik ticaretle ilgili konularda çalışıyorum. Mobil ticaret, elektronik ticaret, internetin çeşitli konularıyla ilgili, hukuksal tarafıyla ilgili yaptığım çalışmalar var. Profesör Dr. Çetin Kaya Koç hocamız var. İstanbul Ticaret Üniversitesi 9

11 Bilgi Güvenliği Araştırma Merkezi Müdürü. Ben kısaca tanıtayım kendilerini. O da bize elektronik ticarette güvenlik teknolojileriyle ilgili, altyapı teknolojileriyle ilgili bilgiler verecek. Burak Sağdıç arkadaşım var. Symantec Türkiye teknoloji Müdürü. Biraz daha böyle güvenlikle ilgili daha derde deva cevaplar alabileceğimiz bir arkadaşımız. Mete Varas var, İsentry Bölge Müdürü, çok enteresan bilgiler verecek. Çünkü güvenlik problemini aşmak için, işin elektronik imza tarafı, elektronik sözleşme tarafına eğilrnek gerekiyor. Oradaki imkanlardan bize bahsedecek. Serdar Turan var, Business Week Genel Yayın Yönetmeni, dünyaca ünlü bir dergi biliyorsunuz. Çok yakından izliyor piyasaları, pazarlan, özellikle elektronik ticaretle ilgili konulan. Serdar arkadaşımdan da bu konuyla ilgili son gelişmelerle ilgili bilgiler alacağız. Tolga Kabataş var, geçen toplantıda kulaklannı çınlatmıştık, Gittigidiyor, bu e-bay iş modelinin Türkiye'deki uzantısı demiştik. Tüketiciler arasındaki iş, tüketicilerin birbirleriyle iş yaptıklan, iş modelinin Türkiye uzantısı. Çok enteresan bir iş modeli. Orada tüketiciler tarafından, yada perakendeci sektör tarafında güvenlikle ilgili ne gibi sıkıntılar var, onlara ilişkin soruları sorabileceğimiz, cevaplar alabil eceğimiz arkadaşımız. Bir tek Ali Süha Ter gelmedi, sanıyorum zaman içerisinde o gelir, gelirse de işin gerçekten önemli bir boyutu olan bankalar tarafında değerlendirmemiz gerekiyor. Çünkü bir iş modeli diyoruz, firma diyorduk daha önce, şirket diyorduk, işletme diyorduk, kurucusu, ortakları, genel müdürü, işte finans müdürü, pazarlama müdürü oluyordu, kapısı hacası oluyordu, giriyorduk, çıkıyorduk, alıyorduk, satıyorduk. Ama bugün böyle bir kavramı kullanamıyoruz. Çünkü sadece tek bir firma elektronik ticaret yapmak için yeterli değil. Alt yapısı olacak, yazılım sağlayacak, donanım sağlayacak, güvenlik tarafını halledecek, banka ayağı olacak, hukuki, hukukla ilgili yasal birtakım düzenlemelerle ilgili danışmanlık alacağı, bilgi alacağı yer olacak, yani çok farklı işlerin çok farklı firmalann bir araya gelmesiyle, bir iş modeli ortaya çıkıyor. Bu iş modelinin sağlıklı, güvenlikli bir şekilde iş yapmasının mümkün olup olmayacağını, yada münıkünse hangi yöntemlerin kullanılacağını, bugün burada değerlendirmeye çalışacağız. İlk önce sektöre çok böyle genel bir giriş yapsın diye, dünyada ve Türkiye'deki gelişmeleri bize aktarsın diye, sözü Serdar Turan'a bırakmak istiyorum. Sevgili Serdar, bize söyleyebilir misin elektronik ticaretle ilgili Türkiye'de ve dünyada ne gibi sorunlar var ve bu sorunlarla ilgili neler konuşuluyor, neler söyleniyor? lo

12 SERDAR TIJRAN BUSINESSWEEK GENEL YAYlN YÖNETMENi DÜNYADA VE TÜRKİYE'DE ELEKTRONiK TİCARETLE İLGİLİ SORUNLAR Hocam çok teşekkürler. Öncelikle çok teşekkür ediyorum herkese katıldığı için, bugün bu saatte. Çok kısa bir hikaye anlatacağım. Yıl 1999, o sırada ben yüksek lisans yapıyorum. Pazarlama dersi var, sınıfa girdik, hocamız geldi, hocamız şöyle bir yorumda bulundu. Arkadaşlar dedi, sınıf içerisinde elektronik ticaretle ilgili bir ödev hazırlayacak bir grup varsa, on1arı vize yapmayacağım, ödevi değerlendirip öyle bir geçiş notu vereceğim Hafif bir cesaretle elimi kaldırdım, daha sonra sınıftaki dersle çok fazla alakası olmayan birkaç arkadaş da bana katıldı. Öylelikle 1999 yılında ilk elektronik ticaret macerasına katıldık Bir ödev anlamında. Ne yapıyorduk? Arkadaşıının bir tanesi Kayseriliydi, o pastırma satınayı teklif etti, internet üzerinden, bir tanesi Malatya'lıydı, o da ben kaysı koyarım dedi, benim de bir tamdığıının bahçesi, çiftliği vardı. Ben de domates koyarım dedim. Tarım ürünleri satan bir site tasarladık. Güzel bir tecrübeydi. Elimizden geldiğince bir şeyler yaptık ve sınıftaki birçok arkadaş, o dönem o dersten zar zor iki vizeden geçerken, biz çok yüksek bir notla geçtik. Şimdi o siteyi yaparken birçok şeye dikkat etmiştik, çok güzel tasarım koymuştuk siteye, ürünleri doğru yerlere yerleştirmeye çalışmıştık, ama hiç güvenlik tarafını düşünmemiştik sitenin. Heİhalde kimsenin pastırma satan bir siteye saidıracağını zannetmiyorduk. Ama bugün durum öyle değil. Elektronik ticaret özellikle son birkaç yılda çok ciddi şekilde boyut kazandı ve ilerliyor. Her teknolojik süreçte olduğu gibi bu alanda da bir doğma dönemi, standartların oturma dönemi, işlerin yerli yerine, taşların yerli yerine oturma dönemi ve ondan sonra da bir yükselme dönemi var. Şu anda bu tarafta genel anlamda iyi bir dönemde olduğunu söyleyebilirim elektronik ticaretin. Hepimizin bildiği. gibi, şöyle internet üzerinde, geçmişte sitelerin durumunu gösteren bazı siteler var. Oraya girip, mesela amazon.com' un 5 yıl önceki haline baktığınızda, yada e-bay'in birkaç yıl önceki haline baktığınızda ve bugünkü haliyle kıyasladığınızda, geldiği noktayı çok net olarak görebiliyorsunuz. Diğer taraftan Türkiye'de de bu konuda gelişmeler hızla devam ediyor. Tolga bu konuda bize çok daha fazla bilgi verecektir ama, bugün dünyanın anlı şanlı, elektronik müzayede şirketi e-bay, Türkiye'de gittigidiyor şirketine ortak olabiliyor. Bu gerçekten gittigidiyor'un ne kadar uluslararası standartlarda C2C, yani tüketiciden ll

13 tüketiciye bir alışveriş ortamı oluşturduğunun en iyi göstergesi. Bugün baktığınız zaman, 3-4 gencin ya tutar mı diye başladığı bir elektronik mağaza modeli bugün 10 milyonlarca dolar ciro yapan bir hale gelebiliyor. Bunun birçok nedenini sayabilirsirıiz ama, sonuçta ekonomideki en basit denkleme dönerseniz bu bir arz talep meselesi. Yani her geçen gün, biraz evvel açılış konuşmasında da sayın genel sekreter yardımcısının s9ylediği gibi, her geçen gün beklentiler ortam değiştiriyor. Bugün belki benim babamın hiç hayalinde olmayan bir şey; bir alışveriş sitesine girip sipariş verip akşarnın belli saatlerinde onun evine sepetlerin, poşetlerin ulaştınlması, 20 yaşında yeni evlenen yeğenimin uzun süredir Migros'a gitmediğini biliyorum. Bütün alışverişlerini internet üzerinden yapıyor. Keza eskiden bir kitap almak için Amerika'ya giden arkadaşımıza sipariş verip, şunu bir getirsene diye hevesle beklediğimiz günler vardı. Bugün artık birkaç gün içerisinde hızlı kargo ile kitabırnızı elimize alabiliyoruz. Yani bir nevi beklentilerin ortaını değişiyor. Bu alışverişin ortamına da yansıyor ve internetin her geçen gün Türkiye'de penetrasyonunun artrnasıyla, daha fazla kişiye ulaşrnasıyla da bu eğilim daha üst noktaya çıkıyor. Elbetteki hocaının özetiediği gibi, burası herkes için demokratik bir ortam. Daha doğrusu, teknoloji nötr bir ortam. Her alanda olduğu gibi, bu nötr ortarnı alıp ne amaçla kullanacağımz tamamen sizin niyetinize bağlı. Füzyon teknolojisini alıp, nükleer santral yapıp, enerji de üretebilirsiniz, alıp uranyurnu birazcık daha zenginleştirerek atom bombası da üretebilirsiniz. Buradan gelrnek istediğim nokta, bu. Bu ortam iyi ve iş yapmak amaçlı kişilere açık olduğu kadar, kötü niyetli kişilere de açık ve teknoloji dünyasındaki arkadaşlar bunu çok daha iyi özetleyeceklerdir. Her zaman kötüler iyilerden bir adım önde gitmeye çalışır bu dünyada, ve bu elektronilc ticaret dünyasının güvenliği açısından da aynıdır. Çok kısa bir iki rakam vereyim. Mesela dünyanın önemli araştırma şirketlerinden bir tanesi olan Gartner 2006 yılına yönelik bir araştırma yapmış. Bunun sonucuna göre elektronilc ticarette tüketicilerin güvenlik kaygılanndan dolayı 2006 yılında 2 milyar dolarlık bir yapılabilir işlemin yapılmadığı yani insanların acaba benim başıma kötü bir şey gelir mi kaygısından yapabileceği ama yapmadığı, alışveriş miktarının 2 milyar dolar olduğunu bulmuş. Diğer taraftan bakıyorsunuz FBI Computer Security Institute diye adlandırılan bir kuruluşla birlikte 12 yıldır sürekli bir güvenlik araştırması düzenliyor. Yüzlerce, hatta binden fazla Amerikan şirketine sizin güvenlikle ilgili başınıza geçen yıl neler geldi ve bunlar neden kaynaklandı, size neye mal oldu diye soruyor yılına yönelik sonuçlara baktığınız zaman, güvenlikle ilgili 12

14 ilginç bir tablo ortaya çıkıyor. Araştırmaya katılan şirketlerin sayısı ile güvenlikten dolayı düştükleri hasarı karşılaştırdıklarında, böldüklerinde bir endeks buluyorlar. Buna katılımcı başına "ortalama kayıp" diyorlar yılında katılımcı başına ortalama kayıp ı67.7 dolardı. Yani buraya bu ankete başvuran diyelim ki ı 000 tane şirketin toplam kaybının şirket başına düşen payı bu. 2007'de bu rakam 345 dolara çıkmış, yani iki katına. Bu rakamı şöyle okuyabiliriz, bir yıl içerisinde şirketlerin güvenlik kaybı nedeniyle, güvenlik Bunun altına sıkıntılan nedeniyle yaşadıklan finansal kayıp iki kat artmış. şöyle bir çizgi de çekebiliriz, bir çok şirket aslında bu ankete katılan veya katılmayan, yaşadıklan bu tarz kayıplan duyurmaktan da çekiniyorlar. Çünkü kendileri için negatif bir imaj oluşturacağını düşünüyorlar. Benim şirketim 2007 yılında sadece güvenlik sıkıntılarından dolayı ı O milyon dolar içeri girdi demek her şirketin ve yöneticinin harcı değil. Dolayısıyla diğer taraftan, peki bunun yapısında ne var diye bakıyorsunuz. Enteresan sonuçlar ortaya çıkıyor. ı 2 yıldır yapılan bu ankette ilk defa bu yıl finansal sahtekarlıklar virüslerin oluşturduğu zararı geçmiş. Yani ı ı yıldır en büyük zararı virüs saldırılan veriyordu şirketlere. Bunun da oranı % 52 idi. Bu sene finansal sıkıntılar, finansal sahtekarlıklar oranı %ı 2 olmasına rağmen 2 ı. ı milyon dolar zarar vermiş toplamda. Baktığınız zaman artık internet üzerindeki iş hacminin de artmasıyla birlikte buradaki kötü niyetli kişilerin, güvenlik konusunda karanlık tarafta yer alan kişilerin artık daha profesyonelleştiği ve bu konuda daha entegre hareket ettiği gibi bir yorumda bulunmak çok da yanlış olmaz. Diğer taraftan çok fazla şu aşamada girmek istemiyorum ama güvenlik çok geniş bir konu. Ve neresinden baktığınıza göre çok değişen bir konu. En basit bir elektronik ticaret işlemini bir üçgen olarak düşünürseniz, bu üçgenin bir köşesinde siz varsınız, bir köşesinde ticaret yaptığınız kurum var, yani sanal site var. Bir tarafında da işlemi gerçekleştiren finansal kurum var, banka var. Şimdi bunların hepsinde ayrı güvenlik katmanları, ayrı güvenlik uygulamalan ve ayrı güvenlik sorunları söz konusu. Ne tarafından baktığınıza göre veya nerede oturduğunuza göre buradaki yorum çok fazla değişir. Ama tüm şu söylediklerimi genel anlamda bir özetlemek gerekirse, evet elektronik ticaret her geçen gün daha fazla ağırlık kazanıyor. Açılış konuşmalarında ifade edildiği gibi genç kitlenin internet üzerindeki ilgisi her geçen gün artıyor. Sanal ağlar, sosyal şebekeler, sanal hayatlar gelişiyor. Biliyorsunuz Second Life denilen bir oyunda insanlar gerçek para harcıyorlar, Rixos otelleri bu sanal ortamda otel açıyor, Reuters bu gelişmeyi izlemek için bir tane muhabir atıyor. Ayrıca IBM buraya bir genel merkez kuruyor. Yani gerçekten artık hayatımızın ayrılmaz bir parçası haline geliyor bu olay ve bu bizim gerçek hayattaki yani fizikse hayattaki dengelerimizi ı3

15 de etkiliyor. Buradaki dikkat edilmesi gereken nokta kişi ve bilinç eksenine geliyor. Bunu da ileriki konuşma süresi içerisinde çok daha derin ele alacağımızı düşünüyorum. Başkan: Teşekkürler Serdar.. Şimdi sözü Çetin Kaya Koç hocaya bırakmak istiyorum. Bu konuda alt yapı teknolojilerinde neler olup bitiyor hocam bize biraz bahseder misiniz? Yani bu güvenlikle ilgili, ya da güvenilir elektronik ticaret yapmakla ilgili teknolojiler konusunda bize biraz bilgi verebilir misiniz? 14

16 PROF. DR. ÇETIN KAYA KOÇ İSTANBUL TİCARET ÜN. BİLGİ GÜVENLİGİ ARAŞTIRMA MERKEZI MÜDÜRÜ E-TİCARETTE GÜVENLİK TEKNOLOJiLERİ Hepinize günaydın arkadaşlar. Ben aşağı yukarı 25 yıldır ABD' de güvenlik teknolojileri altyapısıyla ilgili çalışmalar yapıyorum. Aslında ben bir elektronik mühendisiyim. Biliyorsunuz 25 sene önce Türkiye'de bilgisayar mühendisliği diye bir şey yoktu, doğal olarak elektronik mühendisi olduk. Fakat oraya gittiğirnde çalışmalarımı daha çok beğendiğim, Kriptografi ( güvenliğin alt yapısı olan bir matematik dalı) üzerinde çalıştım. Kriptografi aslında diplomatik servislerin, askerlerin ilgi duyduğu güvenli haberleşme konusudur. Fakat ben size 1984 yılından bahsediyorum bu benim çalışmaya başladığım yıllar o zaman elektronik ticaret diye bir kavram yoktu. O zaman güvenli haberleşme özellikle akademik ve endüstri çevrelerinde çok farklı bir konuydu. Şirketler güvenliklerine çok dikkat ediyorlardı. 1984'ten 2007'ye kadar 23 sene içinde bir sürü şey değişti. Kriptografi'ye olan ilgi de arttı. Bu sektörde bütün terimler İngilizce. Yani birisi size benden bir SSL sertifika alır mısın derken sizinle Türkçe konuşmuyor, İngilizce konuşuyor. SSL sertifika Türkçe bir terim değil. Ben size kısa bir özet vereyim, fazla mühendislik konuşması değil. Elektronik ticarette bizim kastettiğimiz şey, bir sürü olay var; bir tanesi, kredi kartı kullanarak online olarak birtakım alışverişler yapmak. Özellikle ürün satın almak, kitap ısmarlamak mesela fiziksel ürün satın almak. İkincisi, yine bunu yapıyoruz ama, bu sefer dijital, sayısal içerik satın alıyoruz. Mesela müzik satın alıyoruz. Arada büyük bir fark var. Ötekisi kutuyla bize geliyor, diğeri ise elektronik olarak bize teslim ediliyor. Elektronik olan bir dokümanın kopyasını yapabiliriz, kutunun kopyasını yapamayız. Yani birisi bize bir ipod sattı ysa, onun kopyasını yapamıyoruz. Ama işte bir müzik satmışsa, onun bir kopyasını yapabiliyoruz. Bir başka konu ise bankacılık, kredi servisleri ve ödemeler. Mesela elektronik ödemeler ve yatırım. Özellikle yatırım konusu çok önemli. Yani biliyorsunuz okuyorsunuz gazetelerde, Japonya'da hanımlar yen satıp Türk Lirası alıyorlarmış, bunun için Karaköy'e gelmiyorlar yani, bunu elektronik olarak online servislerle yapıyorlar. Şirketlerin iç yapılannda da bir sürü elektronik şey olması gerekiyor. Hawlet Packard gibi bir de global bir şirketi düşünürseniz, o kadar çok ürünü, o kadar çok servisi, o kadar çok birimi var ki bunların hepsini bir arada tutahilrnek için elektronik bir alt yapıya 15

17 ihtiyacı var. Ve orada bol miktarda elektronik ticaret oluyor. Mesela Havlett Packard bir ihale açıyor, küçük şirketler o ihaleye giriyor. Ve bunlar tamamen elektronik oluyor, hemen hemen hiç insan kontrolü yok. Bir yazıcının bir plastik parçasını almak için elektronik ihale açılıyor, elektronik olarak kabul ediliyor ondan sonra aksama olduğu zaman insanlar işin içine giriyor. Ve en sonunda işyerinden işyerine, Business to Business (B2B) dediğimiz aktiviteler var, yine burada bir sürü problem var. Ticarette problem çok ama bir tanesi güvenlik problemi. Şimdi güvenlik problemine birçok açıdan da bakılabilir. İşte virüs geldi, bilgisayarım mahvoldu, yok efendim işyerinden çıkan elemaniarım aldı her şeyimi götürdü... Binlerce güvenlik problemi var. Konuyu daraltınam lazım çünkü ben bir mühendisim, problemleri parça parça çözebiliyorum. Yani böyle top yekun çözmek söz konusu değil. O yüzden problemi daraltacağım. Elektronik ticarette benim açımdan güvenlik problemi şu arkadaşlar, benim taramam şu; elektronik ticaret yapan insanların, birbirlerinin kimliğini doğrulaması gerekiyor. Kimlik doğrulamadan ticaret olmaz, güvenlik problemi olur. Yoksa virüs problemi filan bu elektronik ticaretin güvenlik problemi değil. Bu başka her şeyin güvenlik problemidir, yani hiç elektronik ticaret yapmayan bir insanın da güvenlik problemidir. Evinde bilgisayarda çalışan bir çocuğun bile bilgisayarında bir virüs çıktığı zaman o bir güvenlik problemi, elektronik ticaretin güvenlik problemi değil o. Elektronik ticaretin güvenlik problemi bir tanedir bence arkadaşlar, kimlik doğrulama. Şimdi bundan sonrası artık mühendislik. Bunu yapmak için, yani bu güvenliği sağlayabilmek için, benim söylediğim güvenliği sağlayabilmek, karşılıklı kimliklerimizi doğrulayabilmemiz için. Çünkü bir araya gelmiyoruz ya, karşılıklı bir araya gelsek. Mesela şöyle bir olay var; şurada Ali Muhiddin Hacıbekir diye bir dükkan var, ben oraya girdiğimde fiziksel bütünlükten dolayı, oranın Ali Muhiddin Hacıbekir olduğunu biliyorum. 1875'ten beri dükkan orada, cadde orada, yani onun o olduğuna eminim, birisi geceleyin orayı boşaltıp başka bir dükkan, aynı isimde başka bir dükkan açıp, bana başka bir şey satma ihtimali yok. Çünkü bir tane Sirkeci var, bir tane Sultanahmet Caddesi var, bir tane de işte o dükkandan var. İkincisi onların benim kimliğiıni doğrulamalarma ihtiyacı yok. Onlar benim ce birndeki paranın kimliğini doğrulamaya ihtiyaçları var. Sonuçta bana ürünü veriyor, benden de parayı alıyor. O parayı doğrulamaya ihtiyacı var. O yüzden hani parayı kasaya koymadan şöyle bir bakar, fotokopi mi yoksa başka şey mi diye ister istemez. 16

18 Şimdi bu fiziksel dünyada olan bu olayı bizim elektronik dünyaya taşımamız lazım. Yani elektronik dünyada nasıl ben senin kimliğinden emin oluyorum, çünkü ben gidiyorum tık tık yapıyorum, işte Hacı Muhiddin Hacıbekir.com. Oradan 7 kilo lokum ısmarlayacağım. Gerçekten o onlar mı, yoksa adamın bir tanesi o ismi satın mı almış veya o isme giden trafiği mi yönlendirmiş, şimdi bana başka bir lokum satmasınlar? Şimdi elektronik dünyada bu olmuyor. Mecbursunuz bir şekilde bir güven oluşturmaya, bu gerçekten odur. Benim yine kimliğime ihtiyaç olmayabilir. Orada benim verdiğim 10 lira sahte mi, gerçek mi diye kasaya koymadan bakıyorlarsa, benim verdiğim kredi kartı geçerli mi, değil mi, benim kimliğimin ne önemi var ki, adam bana 7 kilo lokum satıyor. Alır benden parayı, kimliği, kredi kartı numarasını, işte İş Bankası'na sorar, İş Bankası tamam der, ondan parayı alır, bana verir. Satıcının kimliğinin çok büyük bir önemi var. Yani bu alıcının problemi oluyor dolayısıyla, şimdi bunun bir teknolojisi var. Bunun teknolojisi çok enteresan bir şekilde gitti, bu gitti 3 bin yıllık Kriptografi denilen şifreleme teknolojisine dayandı. Çok enteresan yani bu niye böyle oldu? Bu şifreleme teknolojisini Çin'liler kullandı, Araplar kullandı, Sezar basit emirleri şifreleyerek gönderiyormuş. Ondan sonra geliyoruz 1850 'lere, N apoiyon savaşıarına geliyoruz, orada şifreleme teknolojisi daha çok gelişiyor. Birinci Dünya savaşında iyice artıyor, İkinci Dünya savaşında bir çeşit taçlanıyor. Almanlar yaptıkları bir cihazla bayağı bir komünikasyon ağı kuruyorlar, o cihazı Polonyalılar çalıyor, götürüyor. İngilizlerle birlikte cihazın özelliklerini öğrenip kırıyorlar. Ondan sonra Almanların denizatlılarının yerlerini öğrenmeye başlıyor Amerikalılar. Başlıyorlar onları avlamaya, yani bütün bu teknolojinin elektronikle ne alakası. var, şifreleme ile alakası var. Orada şifreleme içerisinde birtakım fonksiyonlar var. Ama herkes her kafadan bir ses çıkıyor böyle olmalı şöyle olmalı diye. O yüzden çok emin olamadım. Birinci tip fonksiyonları, özet fonksiyonlan deniyor. Özet fonksiyonu diye bir kavram var. O kavram bize bir alt yapı sağlıyor. İkinci tip fonksiyonlara gizli anahtarlı şifreleme deniyor. Anahtarlar gizli ve şifreleme yapıyoruz. Üçüncü tip, açık anahtarlı şifreleme, bu da çok enteresan bir şey. Bu elektronik imza da sağlıyor aynı zamanda. Buİıun daha kanşık kavramı var. Dijital zarf diye bir kavram var, sayısal zarf. Hem imzalamaya yanyor, hem şifrelerneye yanyor. Dijital imza ile açık anahtarlı şifreleme onlar da birbirine yakın alakalı, ve en sonunda da sertifika denen bir kavram var. Biliyorsunuz, onun Türkiye'de bayağı bir tartışılması oluyor. Çünkü 3-4 tane şirket var, biraz da pahalıya satıyorlar sanki. Ve yeteri kadar da artmıyor, satılmıyor bunlar. Yani insanlanmızı 17

19 nedense yönlendiremiyoruz ama bunda insanlarımızın suçu yok aslında. Yani başka ülkelerde de bunlar çok yavaş gelişti, zorlama olmadan pek olmuyor. Teknoloji bunun arkasına dayanıyor. Şimdi bunun teknik kısmını atlamak istiyorum. Bunu şimdi daha dar bir gruba anlatmak istedim. Bu özetierne fonksiyonu büyük bir data yı alıyor çok küçük bir data ya dönüştürüyor. Bu bir. Şifreleme fonksiyonu alıyor, bir grup datayı şifreliyor, öyle ki şifreli dataya baktığımızda böyle birtakım random bitlerin kümesini görüyorsunuz, oradan gerçek datayı anlamanız mümkün değil. Ama şifreyi bilen bir adam, o şifreyi açabiliyor. Tekrar datayı görebiliyor. Bunları kırmak mümkün. Bunların kırılmasına engel olmamız için bizim şifre uzunluklarda tutmamız gerekiyor. 40 bitlik şifreleri, 56 bitlik şifreleri kırabiliyor bugün. Ama 112 bit, 128 bit, hatta 80 bitin üstünü kıramıyorlar. Bunun bir nedeni var. Şimdi 2 üzeri 40 çok büyük bir sayı değil. 2 üzeri 30 milyar demek. Yani dolayısıyla 2 üzeri 40 binlerce milyar demek, yani bin milyar filan demek. Trilyon demek. Dolayısıyla trilyon deneme yapmak mümkün. Bu yüzden mesela bir bilgisayarınız varsa bu kadar zaman alır, iki bilgisayarınız varsa şu kadar zaman alır veya bin tane bilgisayarınız varsa şu kadar zaman. Yani insanlar oturup gerçekten bunları deniyorlar bunların güvenlik alt yapısının ne kadar kuvvetli olduğunu anlamak için. Şimdi en çok bizim işimize yarayan şey, imzalama, dijital imzalama. Elektronik ticarette çok önemli bir kavram. Her yerde önemli değil, kredi kartıyla ticarette önemli değil ama onun dışındaki her yerde çok önemli, yani kredi kartının dışındaki her yerde çok önemli. Bu dijital imza konusu da bir çeşit şifreleme metodu. Yapılan şey şu, dijital bir dokümana kendi kimliğinizi gömüyorsunuz. Sizin kimliğinizle o doküman bir arada bulunuyor. Diyelim ki dijital bir çek, sayısal bir çek üretiyorsunuz, çek yazıyorsunuz arkadaşınıza, sana 125 lira ödeyeceğim diye. Elektronik olarak imzalıyorsunuz, bu elektronik i bankamza gönderiyorsunuz. Yolda birisi bunu eline geçiriyor. Onun imza kısmını çekip atabilir ama, o zaman banka geçersiz bir doküman elde eder ve hiçbir işlem yapmaz. Sizin hesabımzdan da bir şey çıkmaz. Ama sizin imzamz bulunan doküman bankanın eline geçmişse sizin hesabımzdan çıkarır. Önemli olan şu, birisinin o saldırıyı yapıp o elektronik imzalı doküman içerisindeki, diyelim ki, çekin yazıldığı şahsın ismini, Ahmet, Mehmet yerine Ali Hasan yapabilir mi? İşte onu yapabilmesi için oturup kırması gerekiyor bu sistemi. O yüzden bizim anahtar uzunluklarıınızia biz onu halletmeye çalışıyoruz. Bir iki şey daha söyleyeyim size. Bütün bunların hikayesi nereden başladı? Şuradan başladı; hatırlıyor musunuz bir zamanlar Akbank bir telefonla benzeyen bir cihaz veriyordu bankacılık yapmak için, uzunluklarını belli 18

20 elektronik bankacılık yapmak için. Alıyordunuz onu eve getiriyordunuz veya iş yerine koyuyordunuz, hala olabilir, ben kurumsal bankacılık yapmadığım için bilmiyorum. Halen böyle cihazlar olabilir. Bu cihaz telefon hattı üzerinden Akbank'ın serverine bağlanıyordu ve sizin firmanızın çeklerini, senetlerini, ödemelerini takip ediyordunuz. Şimdi bu bir çözüm. Bu çözümün adı private network, yani özel network, şimdi niye özel network? Çünkü size özel bir cihaz vermiş, sizin hesabınız yoksa Akbank size o cihazı vermiyor, bir. İkincisi, sizde o cihaz olduğu zaman, o cihaz bir çeşit kişiselleştirilıniş, sizin firmanızın adı falan filan içine konmuş, o cihaz serveri aradığı zaman o cihazın sizin firmanızın cihazı olduğunu biliyor. Dolayısıyla o cihazın sizin tirınanızla ilgili bankacılık işlemlerine izin veriyor. Harika, yani bu iyi bir şey de, şimdi bunun problemi şurada; teknoloji devamlı gelişiyor, size bugün Akbank bir cihaz verdi, siz kullandınız, bir süre sonra Türkiye dijital telefona geçiyor, her yerde DSL var, yeni bir versiyona ihtiyaç oluyor, hızlı versiyona ihtiyaç oluyor. Akbank ne yapacak? Yeni bir tane cihaz ını verecek? Yani şimdi Akbank bir network sağlayıcı ını oldu? teknoloji firmasına ın ı dönüşsün? Yok, o iyi değil. Bütün bu özel networklerini kaldırıp, onun yerine internet networku üzerinden bunları yapalım diye bir fikir oluştu. Bu fikrinoluşma yıllan 1980'ler. Bu yıllarda internet diye bir network popüler oldu. Bu networkun yüzlerce uzınam var. Bu networkü bilen çok. 6-7 tane farklı teknoloji vardı. Hepsi yavaş yavaş kayboldu. ISDN bunlardan bir tanesi. ISDN Amerika'nın internetinin yerine geçecek bir teknoloji diye düşünülüyordu. Ama yani alakası yok. 128 bite sabitlenıniş bir teknoloji. 128 bit/second, yani 128 kilobit hıza sabitlenıniş bir teknoloji, bugün benim evimde bile 4 megabit hız var. 89 liraya alıyorum. Şimdi bunu azıcık düşünürseniz, yapılınası gereken şey interneti kullanmak diye düşünüldü ve gerçekten de doğru bir görüşmüş bu 1987 yılında. 20 sene sonra bunun doğru görüş olduğunu anlıyoruz. Ama şimdi internet nedir? İnternet, özel, o da özel bir network, Amerikan hükümetinin, Amerikalı bilim adamlannın birbirine bağlanmasını sağlamak için para verip kurdurttuğu bir network. İnsanlar dediler ki ben Utah'ta, Santa Barbara' da, Los Angeles'teki hocalada ikide bir bir araya gelmek yerine internet diye bir network kuralım, bir network üzerinden bir araya gelelim. Bu network düzenlendiği zaman, bu network icat edildiği veya koşturulduğu zaman ortaya çıkan şeyin amacı bilim adamlannın birbiriyle konuşmasını sağlamaktı. Bilim adaını bilim adaınına yalan söy leınez, bilim adamı, bilim adaınının bir şeyini çalınaz, bilim adamı, bilim adaınına mail bombası göndermez, virüs göndermez, ne işi var ki yapsın böyle şeyler? Yapmaz. Bu amaçla düzenlenmiş bir network. Bakın bütün network bundan ibaret. Santa Barbara'dasımz, Utah'taki bilgisayara bağlanıp 19

Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000)

Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000) Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000) 14.08.2014 SIRA SIKLIK SÖZCÜK TÜR AÇIKLAMA 1 1209785 bir DT Belirleyici 2 1004455 ve CJ Bağlaç 3 625335 bu PN Adıl 4 361061 da AV Belirteç 5 352249 de

Detaylı

12.06.2008 16:48 FİLİZ ESEN-BİROL BAŞARAN

12.06.2008 16:48 FİLİZ ESEN-BİROL BAŞARAN 12.06.2008 16:48 FİLİZ ESEN-İROL AŞARAN : Efendim : İyiyim sağol sen nasılsın : Çalışıyorum işte yaramaz birşey yok : Kim yazmış bunu : Kim yazmış bunu Milliyet te : Yani sen sen birşey yollamış mıydın

Detaylı

OKUL MÜDÜRÜMÜZLE RÖPORTAJ

OKUL MÜDÜRÜMÜZLE RÖPORTAJ OKUL MÜDÜRÜMÜZLE RÖPORTAJ Kendinizden biraz bahseder misiniz? -1969 yılında Elazığ'da dünyaya geldim. İlk orta ve liseyi orada okudum. Daha sonra üniversiteyi Van 100.yıl Üniversitesi'nde okudum. Liseyi

Detaylı

TÜRKİYE DE İŞ DÜNYASINDA ÇALIŞANLAR SOSYAL MEDYAYI NASIL KULLANIYOR?

TÜRKİYE DE İŞ DÜNYASINDA ÇALIŞANLAR SOSYAL MEDYAYI NASIL KULLANIYOR? Haziran 2010 SOSYAL MEDYA ARAŞTIRMASI: TÜRKİYE DE İŞ DÜNYASINDA ÇALIŞANLAR SOSYAL MEDYAYI NASIL KULLANIYOR? Proje Koordinatörleri: İndeks Araştırma Ekibi Simge Şahin, İstanbul Bilgi Üniversitesi Giriş:

Detaylı

Eğitimde Bilişim Teknolojilerinin Yeri Ve Önemi

Eğitimde Bilişim Teknolojilerinin Yeri Ve Önemi Eğitimde Bilişim Teknolojilerinin Yeri Ve Önemi Sunumumuza Bir Soru İle Başlayalım Laptop Tablet Masaüstü Pc Akıllı Telefon Soru1: Hangisini Kullanıyorsunuz? Laptop Tablet Masaüstü Pc Akıllı Telefon Soru2:

Detaylı

5 milyon kişi online ticarete 31 milyar lira harcıyor

5 milyon kişi online ticarete 31 milyar lira harcıyor Tarih: 06.10.2013 Sayı: 2013/16 Türkiye de e-ticaret Raporu na göre online alışveriş beş yılda 3 e katlandı 5 milyon kişi online ticarete 31 milyar lira harcıyor İSMMMO nun Türkiye de e-ticaret adlı raporuna

Detaylı

Örnek bir kullanım ve bilgisayar ağlarını oluşturan bileşenlerin özeti

Örnek bir kullanım ve bilgisayar ağlarını oluşturan bileşenlerin özeti Bu sayfaları okuduğunuza göre bir şekilde bilgisayarlar ve bilgisayar ağlarıyla ilişkiniz olduğunu biliyorum. Ancak yine de en başta niçin bilgisayar ağı kullanıyoruz sorusunun cevabını vermekle işe başlayabiliriz.

Detaylı

Şimdi olayı şöyle düşünün. Temel ile Dursun iddiaya giriyor. Temel diyor ki

Şimdi olayı şöyle düşünün. Temel ile Dursun iddiaya giriyor. Temel diyor ki Bildiğiniz üzere Deutsche bank'ın arzı ile varantlar İMKB'de işlem görmeye başladı. Bu konuda çok soru gelmiş. Basit bir şekilde ne olduğunu açıklamak da bize farz oldu. Fakat hemen şunu belirteyim ki;

Detaylı

KİŞİSEL "GÜÇ KİTABINIZ" Güçlenin!

KİŞİSEL GÜÇ KİTABINIZ Güçlenin! KİŞİSEL "GÜÇ KİTABINIZ" Güçlenin! Hangi alanlarda başarılıyım? Ne yapacağım? Okul hayatınız bittiğinde, önünüze gerçekleştirebileceğiniz çok sayıda fırsat çıkar. Kendi iş yerlerini açan insanların ne tür

Detaylı

EN BEĞENİLENLER 70 CAPITAL 12 / _071_072_CP_12.indd 2 11/26/16 6:44 PM

EN BEĞENİLENLER 70 CAPITAL 12 / _071_072_CP_12.indd 2 11/26/16 6:44 PM EN BEĞENİLENLER 70 CAPITAL 12 / 2016 Türkiye nin En Beğenilen Şirketleri araştırmasının 16 ncısında dikkat çekici değişimler var. 2013, 2015 yıllarının lideri Koç Holding, liderlik koltuğuna iyice yerleşti.

Detaylı

Bilgi Güvenliği Eğitim/Öğretimi

Bilgi Güvenliği Eğitim/Öğretimi Bilgi Güvenliği Eğitim/Öğretimi İbrahim SOĞUKPINAR Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü İçerik Bilgi Güvenliği Eğitim/Öğretimi Dünyadaki Örnekler Türkiye deki Örnekler GYTE de Bilgi Güvenliği Dersi Sonuç ve

Detaylı

İnternet Nedir? 1. İnternet Teknolojileri. İçerik. İnternet Nedir? 2. Ders 1

İnternet Nedir? 1. İnternet Teknolojileri. İçerik. İnternet Nedir? 2. Ders 1 İnternet Nedir? 1 İnternet Teknolojileri Ders 1 Internet, teknik olarak, birçok bilgisayarın ve bilgisayar sistemlerinin birbirine bağlı olduğu, dünya çapında (170den fazla ülke arasında) yaygın olan ve

Detaylı

İnternet Teknolojileri. Ders 1

İnternet Teknolojileri. Ders 1 İnternet Teknolojileri Ders 1 İçerik İnternet nedir? İnternet in kısa tarihi Türkiye de internetin gelişimi World Wide Web İnternet Nedir? 1 Internet, teknik olarak, birçok bilgisayarın ve bilgisayar sistemlerinin

Detaylı

Erbil Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Dara Celil Hayat ile Türkiye-Kürdistan Ekonomik ilişkileri. 02 Temmuz 2014

Erbil Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Dara Celil Hayat ile Türkiye-Kürdistan Ekonomik ilişkileri. 02 Temmuz 2014 Erbil Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Dara Celil Hayat ile Türkiye ile Kürdistan arasındaki ekonomik ilişkiler son yılların en önemli rakamlarına ulaşmış bulunuyor. Bugünlerde petrol anlaşmaları ön plana

Detaylı

Toplam Perakende 2016

Toplam Perakende 2016 www.pwc.com.tr/toplamperakende Toplam Perakende 2016 Orhan Öztürk Yusuf Bulut 20 Toplam perakende 2016 raporunda önemli noktalar Araştırmanın 6. yılı Asya nın genişlemiş katılımı: Tayland, Singapur & Malezya

Detaylı

E-İmza Kavramı. Bilginin bütünlüğünü ve tarafların kimliklerinin doğruluğunu sağlayan sayısal imzaları da içermektedir.

E-İmza Kavramı. Bilginin bütünlüğünü ve tarafların kimliklerinin doğruluğunu sağlayan sayısal imzaları da içermektedir. E-İmza Bilişim E-İmza Kavramı 2 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu nda elektronik imza, Başka bir elektronik veriye eklenen veya elektronik veriyle mantıksal bağlantısı bulunan ve kimlik doğrulama amacıyla

Detaylı

Oyder Toplu Sms Gönderimi MART 2014

Oyder Toplu Sms Gönderimi MART 2014 Oyder Toplu Sms Gönderimi MART 2014 OTOMOTİV SEKTÖRÜ Satışlarınızı ve karlılığınızı arttıracak kampanyaları hedef kitlenize toplu SMS ile duyurabilirsiniz, Müşterilerinizi özel günlerini, doğum günlerinin,

Detaylı

TurkPOS a GENEL BAKIŞ

TurkPOS a GENEL BAKIŞ Turk a GENEL BAKIŞ Turuncu Holding A.Ş. yazılımdan, donanıma, inşaattan eğitime, finanstan finansal teknoloji alanındaki iştirak şirketleri ile güçlü bir yapıya sahiptir. Elektronik Para ve Ödeme Hizmetleri

Detaylı

Görmeden, dokunmadan, mobilya alınır mı?

Görmeden, dokunmadan, mobilya alınır mı? Online Mobilya Alıverişi Görmeden, dokunmadan, mobilya alınır mı? Internetten mobilya almak isteyenlere, önemli ipuçları! 1 Mobilyayı daha ucuza ve yorulmadan almak Ekonomik fiyat Yorulmadan alışveriş

Detaylı

APPLE BİLGİSAYARI İCAT EDEN TEKNİSYEN: STEVE WOZNIAK

APPLE BİLGİSAYARI İCAT EDEN TEKNİSYEN: STEVE WOZNIAK APPLE BİLGİSAYARI İCAT EDEN TEKNİSYEN: STEVE WOZNIAK Steve Wozniak, hesap makinası üreten bir firmada teknisyendi. Tek başına, 1976 da Apple-I ve 1977 de Apple-II bilgisayarlarını icat etti ve satış rekorları

Detaylı

Bilgi Güvenliği Hizmetleri Siber güvenliği ciddiye alın!

Bilgi Güvenliği Hizmetleri Siber güvenliği ciddiye alın! Bilgi Güvenliği Hizmetleri Siber güvenliği ciddiye alın! 2 Securitas ile Bir adım Önde Olun Bir kurumda çalışanlarla ilgili kişisel bilgilerin internette yayınlanması, interaktif bankacılık sistemi kullanıcısının

Detaylı

KAMU SİBER GÜVENLİK GÜNÜNE HOŞGELDİNİZ

KAMU SİBER GÜVENLİK GÜNÜNE HOŞGELDİNİZ KAMU SİBER GÜVENLİK GÜNÜNE HOŞGELDİNİZ SİBER GÜVENLİK FARKINDALIĞI 01.11.2013 Koray ATSAN korayatsan@kamusgd.org.tr Derneğimiz hakkında Kamu Siber Güvenlik Derneği 2013 yılında kuruldu. Temel Amaç : Ülkemizde

Detaylı

Bugün kadın ve erkeğin daha eşit olacağı bir toplumda yaşamak için sen ne yapacaksın?

Bugün kadın ve erkeğin daha eşit olacağı bir toplumda yaşamak için sen ne yapacaksın? Bugün kadın ve erkeğin daha eşit olacağı bir toplumda yaşamak için sen ne yapacaksın? Çözüm Analizi Araştırma Hakkında 2 Kadın ve Erkeğin Eşit Olduğu Bir Toplum Dünyada ve ülkemizde hemen hemen tüm kurumsal

Detaylı

için Cenk Serdar Katma Değerli Servisler

için Cenk Serdar Katma Değerli Servisler E-Devlet Uygulamaları için Cenk Serdar Katma Değerli Servisler Genel Müdür Yardımcısı Nedir? 5070 Sayılı Elektronik İmza Kanunu Kabul Tarihi: Ocak 2004 Islak imzaya eşdeğer nitelikli elektronik sertifika

Detaylı

Türkiye E Ticaret Pazarı

Türkiye E Ticaret Pazarı Türkiye E Ticaret Pazarı 28 Mart 2012 İTO Okyar Tahaoğlu 1 Bankalararası Kart Merkezi 1990 yılında kamu ve özel banka ortaklığıyla kuruldu 27 üyeye hizmet veriyoruz Misyon Ödemeler sektöründe, nakitsiz

Detaylı

ORGANİK HABERLEŞME TEKNOLOJİLERİ

ORGANİK HABERLEŞME TEKNOLOJİLERİ Mobil pazarlama nedir? Mobil pazarlama, tüke4cide sa7n alma isteği yaratma amacıyla, mobil mecra üzerinden ve/ veya mobil ürünler kullanılarak yapılan faaliyetler olarak tanımlanmaktadır. Bir başka ifadeyle;

Detaylı

Kızla İlk Buluşmada Nasıl Sohbet Edilir? Hızlı Bağ Kurma Teknikleri

Kızla İlk Buluşmada Nasıl Sohbet Edilir? Hızlı Bağ Kurma Teknikleri 1 Kızla İlk Buluşmada Nasıl Sohbet Edilir? Hızlı Bağ Kurma Teknikleri Bugün kızla tanışma anında değil de, flört süreci içinde olduğumuz bir kızla nasıl konuşmamız gerektiğini dilim döndüğünce anlatmaya

Detaylı

I.TÜRK SPORU SPONSORUYLA BULUŞUYOR KONFERANSI

I.TÜRK SPORU SPONSORUYLA BULUŞUYOR KONFERANSI I.TÜRK SPORU SPONSORUYLA BULUŞUYOR KONFERANSI Ankara-2006 DELİLİK NEDİR? DELİLİK; Aynı şeyleri tekrar tekrar yapmak Ama farklı sonuçlar beklemektir Sponsorluğu daha iyi anlayabilmek için onun

Detaylı

> > ADAM - Yalnız... Şeyi anlamadım : ADAMIN ismi Ahmet değil ama biz şimdilik

> > ADAM - Yalnız... Şeyi anlamadım : ADAMIN ismi Ahmet değil ama biz şimdilik KISKANÇLIK KRİZİ > > ADAM - Kiminle konuşuyordun? > > KADIN - Tanımazsın. > > ADAM - Tanısam sormam zaten. > > KADIN - Tanımadığın birini neden soruyorsun? > > ADAM - Tanımak için. > > KADIN - Peki...

Detaylı

www.maviperde.com Elektronik ticaret e-ticaret

www.maviperde.com Elektronik ticaret e-ticaret www.maviperde.com 1995 li yıllardan sonra Dünyada ve Türkiye'de elektronik ticaretin ön plana çıkmasıyla ve gelecek yıllarda mekanik perde sistemi pazarının çoğunu elektronik ticaretle olacağı varsayımı

Detaylı

IP NİZİ NASI GİZLERSİNİZ?

IP NİZİ NASI GİZLERSİNİZ? IP NİZİ NASI GİZLERSİNİZ? İnternette herhangi bir maile kullanıcısına bir foruma yada mail grubuna Amannnn.Beni nerden bulacaklar???? deyip kahrolsun falanca gibi tehlikeli şeyler yazdınız. Birkaç saat

Detaylı

Kazova: Patronsuz üretim devam ediyor; herkes mutlu, herkes çalışmak istiyor.

Kazova: Patronsuz üretim devam ediyor; herkes mutlu, herkes çalışmak istiyor. Kazova: Patronsuz üretim devam ediyor; herkes mutlu, herkes çalışmak istiyor. İşçi Cephesi: Direnişiniz nasıl başladı? Kazova dan bir işçi: Bizim direnişimiz ilk önce 4 aylık maaşımızı, kıdem ve tazminat

Detaylı

1 Kasım 2012. 1 / Slayt Adedi

1 Kasım 2012. 1 / Slayt Adedi 1 / Slayt Adedi Türkiye 35 milyon internet kullanıcısı ile, Avrupa daki en büyük beşinci, dünyadaki en büyük 13. internet toplumunu temsil ediyor. Türkiye de 9 milyon online alışveriş kullanıcısı varken,

Detaylı

5 soru-cevap:layout 1 4/28/11 12:14 PM Page 201 CEVAPLAR VE PARALEL OTURUM I SORULAR 201

5 soru-cevap:layout 1 4/28/11 12:14 PM Page 201 CEVAPLAR VE PARALEL OTURUM I SORULAR 201 4/28/11 12:14 PM Page 201 PARALEL OTURUM I SORULAR VE CEVAPLAR 5 soru-cevap:layout 1 201 5 soru-cevap:layout 1 4/28/11 12:14 PM Page 202 202 5 soru-cevap:layout 1 4/28/11 12:14 PM Page 203 IX. türkiye

Detaylı

Koç Üniversitesi nde ders verme tecrübelerim BURAK ÖZBAĞCI 2013

Koç Üniversitesi nde ders verme tecrübelerim BURAK ÖZBAĞCI 2013 Koç Üniversitesi nde ders verme tecrübelerim BURAK ÖZBAĞCI 2013 2002 yılından beri Koç Üniversitesi nde lisans ve lisansüstü toplam 16 farklı dersi, 35 farklı şubede anlattım. 8-10 kişilik küçük sınıflara

Detaylı

Türkiye nin geleceğini 25 milyonluk kitle belirleyecek

Türkiye nin geleceğini 25 milyonluk kitle belirleyecek Tarih: 19.01.2013 Sayı: 2014/01 İSMMMO dan Türkiye nin Yaratıcı Geleceği / Y Kuşağı Raporu Türkiye nin geleceğini 25 milyonluk kitle belirleyecek İSMMMO nun Türkiye nin Yaratıcı Geleceği / Y Kuşağı adlı

Detaylı

BİLGİ GÜVENLİĞİ. İsmail BEZİRGANOĞLU İdari ve Mali İşler Müdürü Türkeli Devlet Hastanesi

BİLGİ GÜVENLİĞİ. İsmail BEZİRGANOĞLU İdari ve Mali İşler Müdürü Türkeli Devlet Hastanesi BİLGİ GÜVENLİĞİ İsmail BEZİRGANOĞLU İdari ve Mali İşler Müdürü Türkeli Devlet Hastanesi 2015 20.10.2012 tarihli Resmi Gazete de yayımlanan Ulusal Siber Güvenlik Çalışmalarının Yürütülmesi, Yönetilmesi

Detaylı

REKABET. Tüketicinin rekabetteki kaldıraç etkisi. Fulya DURMUŞ, GfK Türkiye

REKABET. Tüketicinin rekabetteki kaldıraç etkisi. Fulya DURMUŞ, GfK Türkiye REKABET Tüketicinin rekabetteki kaldıraç etkisi Fulya DURMUŞ, GfK Türkiye 1 Hemen her ürüne, markaya her yerden ulaşabiliyoruz Ben yine çarşıdaki ayakkabıcıya gideyim Biliyorum o telefonu istiyorsun ama

Detaylı

TV LERDEKİ PROGRAMLARA ÇIKANLAR KURAN OKUMASINI BİLMİYOR

TV LERDEKİ PROGRAMLARA ÇIKANLAR KURAN OKUMASINI BİLMİYOR Site İsmi : Zaman 53 Tarih: 10.05.2012 Site Adresi : www.zaman53.com Haber Linki : http://www.zaman53.com/haber/14544/camilerin-ayaga-kalkmasi-lazim.html ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Detaylı

Türkiye İç Denetim Kongresi, 11 Kasım 2013. Sosyal Medya Riski ve Denetimi. Doğan Tanrıseven EY Danışmanlık Hizmetleri, Direktör

Türkiye İç Denetim Kongresi, 11 Kasım 2013. Sosyal Medya Riski ve Denetimi. Doğan Tanrıseven EY Danışmanlık Hizmetleri, Direktör Türkiye İç Denetim Kongresi, 11 Kasım 2013 Sosyal Medya Riski ve Denetimi Doğan Tanrıseven EY Danışmanlık Hizmetleri, Direktör Sosyal Medya Kavramı Anket Soruları Sayfa 2 Sosyal Medya Kavramı Geleneksel

Detaylı

Nr. 514, September 2014 Neslihan Sargut nsargut@isravision.com +90 (212 ) 285 9745

Nr. 514, September 2014 Neslihan Sargut nsargut@isravision.com +90 (212 ) 285 9745 Yapay görme ile kalite sürekli denetim altında Yapay görme teknolojilerinin üretim dünyasına iki büyük faydayı birarada sunduğunu söyleyen ISRA Vision Vistek Genel Md. Yardımcısı Serkan Çakır, "Her üretimin

Detaylı

Murabaha Nedir? Murabahalı Satış Ne Demek?

Murabaha Nedir? Murabahalı Satış Ne Demek? Murabaha Nedir? Murabahalı Satış Ne Demek? Murabaha Nedir sorusuna lügâvi manasında cevap çok kısa olabilir ama burada daha çok günümüzdeki fiilî durumunu ele almak faydalı olacak. Bahse konu yöntemden,

Detaylı

3. Global SATELLITE SHOW HALİÇ KONGRE MERKEZİ STK, Kurum ve Kuruluşlarımızın Değerli Başkan ve Temsilcileri,

3. Global SATELLITE SHOW HALİÇ KONGRE MERKEZİ STK, Kurum ve Kuruluşlarımızın Değerli Başkan ve Temsilcileri, 3. Global SATELLITE SHOW HALİÇ KONGRE MERKEZİ 9.11.2017 Sayın Bakanım, STK, Kurum ve Kuruluşlarımızın Değerli Başkan ve Temsilcileri, 1 İş Dünyamızın Değerli Temsilcileri, Kıymetli Basın Mensupları, Global

Detaylı

MÜ DAD ONLİ NE Ü YELİ K

MÜ DAD ONLİ NE Ü YELİ K MÜ DAD ONLİ NE Ü YELİ K MÜDAD (Mümessil Dayanışma Derneği) resmi sitesi www.mudad.org, 20 Temmuz 2015 tarihinde yeni yüzüyle yayına başlamıştır. Yeni tasarımı ile birçok yeni özelliği de beraberinde getiren

Detaylı

ZORLUKLAR, FIRSATLAR VE STRATEJĐLER

ZORLUKLAR, FIRSATLAR VE STRATEJĐLER Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası FĐNANSAL EĞĐTĐM VE FĐNANSAL FARKINDALIK: ZORLUKLAR, FIRSATLAR VE STRATEJĐLER Durmuş YILMAZ Başkan Mart 2011 Đstanbul Sayın Bakanım, Saygıdeğer Katılımcılar, Değerli Konuklar

Detaylı

E-İmza Kavramı. Elektronik bilginin bütünlüğünü ve tarafların kimliklerinin doğruluğunu sağlar.

E-İmza Kavramı. Elektronik bilginin bütünlüğünü ve tarafların kimliklerinin doğruluğunu sağlar. E-İMZA E-İmza Kavramı Elektronik imza; Başka bir elektronik veriye (e-posta, e-belge, PDF, Powerpoint, Word, Excel vs.) eklenen ve bu veriyi imzalayan kişinin kimliğini doğrulama ve verinin bütünlüğünü

Detaylı

Blogger bunu uyguluyor!

Blogger bunu uyguluyor! Giriş Merhaba backlinkagi.com projemizin ilk adımını atmış bulunmaktasınız. Aramıza hoş geldiniz diyorum. Öncelikle sizlere bu projenin nasıl geliştiğini ve neye dayanarak oluşturulduğunu anlatacağım.

Detaylı

E-İmza Kavramı. Elektronik bilginin bütünlüğünü ve tarafların kimliklerinin doğruluğunu sağlar.

E-İmza Kavramı. Elektronik bilginin bütünlüğünü ve tarafların kimliklerinin doğruluğunu sağlar. E-İmza Kavramı Elektronik imza; Başka bir elektronik veriye (e-posta, e-belge, PDF, Powerpoint, Word, Excel vs.) eklenen ve bu veriyi imzalayan kişinin kimliğini doğrulama ve verinin bütünlüğünü yasal

Detaylı

Adım Adım Windows 2000 Server Kurulumu 11 Cuma, 08 Eylül 2006 14:32 - Son Güncelleme Cumartesi, 12 Eylül 2009 03:45

Adım Adım Windows 2000 Server Kurulumu 11 Cuma, 08 Eylül 2006 14:32 - Son Güncelleme Cumartesi, 12 Eylül 2009 03:45 Nasıl bayaa yol kat ettik değil mi? Aslında bu noktada sistemimiz ciddi ciddi çalışmaya başladı. Bir süre sonra bir de baktık ki, kullanıcılar masaüstüne bazı "uygunsuz" duvar kağıtları koymaya başlamışlar.

Detaylı

İki MVP, Türkiye Finans ta

İki MVP, Türkiye Finans ta İki MVP, Türkiye Finans ta Microsoft un dünya üzerindeki gözleri olarak tanımlanan MVP unvanına ülkemizden çok az kişi sahip.türkiye de MVP ünvanına sahip sadece 40 kişi var ve bunların iki tanesi Türkiye

Detaylı

Bilgisayarların birbirine bağlanması ve bir ağ oluşturmasının temel amacı veri alışverişi yapabilmekti. Yani bir nevi haberleşmeyi sağlamaktı.

Bilgisayarların birbirine bağlanması ve bir ağ oluşturmasının temel amacı veri alışverişi yapabilmekti. Yani bir nevi haberleşmeyi sağlamaktı. Bilgisayarların birbirine bağlanması ve bir ağ oluşturmasının temel amacı veri alışverişi yapabilmekti. Yani bir nevi haberleşmeyi sağlamaktı. İşte E-posta yada diğer adıyla E-Mail bu haberleşme işlevini

Detaylı

Mini rehber. Online Ödemeler.

Mini rehber. Online Ödemeler. Mini rehber Online Ödemeler. İçindekiler Giriş 3 Nasıl çalışır? 4 Neden online ödemeleri sağlıyoruz? 5 Booking.com sanal kredi kartları hakkında 6 Sıkça sorulan sorular için cevaplar 8 2 Online Ödemeler:

Detaylı

Dijital Cüzdanlar ve BKM Express. Serkan YAZICIOĞLU

Dijital Cüzdanlar ve BKM Express. Serkan YAZICIOĞLU 1 Dijital Cüzdanlar ve BKM Express Serkan YAZICIOĞLU 2 Ajanda 1) Dünyadan Rakamlar 2) Türkiye de Neler Oluyor? 3)BKM Express Mobilin Önlenemez Yükselişi Sürüyor Global Kullanıcı Sayıları (Milyon) 1900

Detaylı

01.01.2012. www.konutkredisi.com.tr

01.01.2012. www.konutkredisi.com.tr Türkiye'nin ilk konut çöpçatanı Tüketici ile bankaların arasını bulan bir çöpçatan gibi çalışıyor. Türkiye de büyüme potansiyelinin en yüksek olduğu piyasalardan biri de şüphesiz konut. Dünyada 2008 de

Detaylı

Anneye En Güzel Hediye Olarak Ne Alınması Gerekir?

Anneye En Güzel Hediye Olarak Ne Alınması Gerekir? Anneye En Güzel Hediye Olarak Ne Alınması Gerekir? Hayatımızın en değerli varlığıdır anneler. O halde onlara verdiğimiz hediyelerinde manevi bir değeri olmalıdır. Anneler için hediyenin maddi değeri değil

Detaylı

Mobil ödemeler ve dijital cüzdan uygulamaları ödeme sistemlerinin geleceğini belirleyecek

Mobil ödemeler ve dijital cüzdan uygulamaları ödeme sistemlerinin geleceğini belirleyecek BKM Genel Müdürü Canko: Mobil ödemeler ve dijital cüzdan uygulamaları ödeme sistemlerinin geleceğini belirleyecek Son üç yılda İnternet ten ödeme hacminin dünyada yüzde 16, Türkiye de ise 41 büyüme gösterdiğini

Detaylı

Yükselen Yıldız: Anlık İleti Uygulamaları

Yükselen Yıldız: Anlık İleti Uygulamaları DIGINEWS 2015 Yükselen Yıldız: Anlık İleti Uygulamaları Anlık İleti Uygulamaları Anlık mesajlaşma, internet üzerinden gerçek zamanlı olarak ileti transferi sağlayan bir online mesajlaşma şeklidir. Mart

Detaylı

ESAM [Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Merkezi] I. Dünya Savaşı nın 100. Yıldönümü Uluslararası Sempozyumu

ESAM [Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Merkezi] I. Dünya Savaşı nın 100. Yıldönümü Uluslararası Sempozyumu ESAM [Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Merkezi] I. Dünya Savaşı nın 100. Yıldönümü Uluslararası Sempozyumu -KAPANIŞ KONUŞMASI- M. Recai KUTAN 7 Kasım 2014 I. DÜNYA SAVAŞININ 100. YILDÖNÜMÜ ULUSLARARASI

Detaylı

12. Araştırmacılar Zirvesi nin açılış konuşmasını yapmak için beni davet etmenizden, bana bu fırsatı vermenizden dolayı sizlere teşekkür ederim.

12. Araştırmacılar Zirvesi nin açılış konuşmasını yapmak için beni davet etmenizden, bana bu fırsatı vermenizden dolayı sizlere teşekkür ederim. 1 GÜLER SABANCI KONUŞMA METNİ 12. ARAŞTIRMACILAR ZİRVESİ 12. Araştırmacılar Zirvesi nin açılış konuşmasını yapmak için beni davet etmenizden, bana bu fırsatı vermenizden dolayı sizlere teşekkür ederim.

Detaylı

ABD, İngiltere, İrlanda, Kanada, Hollanda, Avustralya, Yeni Zelanda.

ABD, İngiltere, İrlanda, Kanada, Hollanda, Avustralya, Yeni Zelanda. VerdeTaks dünya çapında vergi iadeleri hizmeti veren yeni kurulmuş bir şirkettir. Şirketimiz finansal, müşteri hizmetleri, pazarlama ve satış alanlarında 14 yıldan fazla bir deneyime sahiptir. Uzmanlarımızın

Detaylı

2000 li yıllardan itibaren teknolojinin hızlı gelişiminden belki de en büyük payı alan akıllı telefon ve tabletler gibi kablosuz iletişim olanağı

2000 li yıllardan itibaren teknolojinin hızlı gelişiminden belki de en büyük payı alan akıllı telefon ve tabletler gibi kablosuz iletişim olanağı 2000 li yıllardan itibaren teknolojinin hızlı gelişiminden belki de en büyük payı alan akıllı telefon ve tabletler gibi kablosuz iletişim olanağı sağlayan cihazların daha iyi, hızlı ve ucuz modellerle

Detaylı

15 Ekim 2014 Genel Merkez

15 Ekim 2014 Genel Merkez ÇİN Yatırım Fırsatları Paneli 15 Ekim 2014 Genel Merkez İş Dünyamızın Saygıdeğer Mensupları, Değerli MÜSİAD üyeleri, Değerli Basın Mensupları, Toplantımıza katılımından dolayı teşekkür ediyor, Sizleri

Detaylı

Mobil Güvenlik ve Denetim

Mobil Güvenlik ve Denetim Mobil Güvenlik ve Denetim IV. Bilgi Teknolojileri Denetim ve Yönetişim Konferansı Ümit Şen, Ernst & Young 14 Mart 2013 Gündem Mobil veri üretimi ve kullanımına ilişkin sayısal bilgiler Mobil cihazlara

Detaylı

E-Ticaret Ödeme Sürecini Etkileyen Faktörler

E-Ticaret Ödeme Sürecini Etkileyen Faktörler E-Ticaret Ödeme Sürecini Etkileyen Faktörler Mükemmel Ödeme Hız : Satın alma butonuna bastıktan sonra yaşanan duraksamalar güveni sarsan en büyük etkenlerden biridir. Sayfa açılırken yaşanan beklemeler

Detaylı

OYDER, Bursa'da 22. Diyalog Toplantısı'nı gerçekleştirdi

OYDER, Bursa'da 22. Diyalog Toplantısı'nı gerçekleştirdi DİYALOG OYDER Yönetim Kurulu Başkanı Ziya Alp Gülan OYDER, Bursa'da 22. Diyalog Toplantısı'nı gerçekleştirdi Bursa daki otomobil satıcılarıyla bir araya gelen Otomotiv Yetkili Satıcıları Derneği (OYDER)

Detaylı

Bilgi Güvenliği Farkındalık Eğitimi

Bilgi Güvenliği Farkındalık Eğitimi NECMETTİN ERBAKAN Ü N İ V E R S İ T E S İ Meram Tıp Fakültesi Hastanesi Bilgi Güvenliği Farkındalık Eğitimi Ali ALAN Necmettin Erbakan Üniversitesi Meram Tıp Fakültesi Hastanesi Bilgi İşlem Merkezi 444

Detaylı

Veri(Data), sayısal veya mantıksal her değer bir veridir. Bilgi(Information), verinin işlenmiş, anlamlı hale gelmişşekline bilgi denir.

Veri(Data), sayısal veya mantıksal her değer bir veridir. Bilgi(Information), verinin işlenmiş, anlamlı hale gelmişşekline bilgi denir. Gündem Bilgi Güvenliği Farkındalık Eğitim Örneği AB Seminer 2009 Ender ŞAHİNASLAN 00:00 00:05 Tanışma / Takdim 00:05 00:08 Temel Bilgi Kavramları 00:08 00:20 Bilgi Nerelerde Bulunur? 00:20 00:25 Temiz

Detaylı

TÜSİAD YÖNETİM KURULU ÜYESİ VE BİLGİ TOPLUMU, BİT VE İNOVASYON KOMİSYONU BAŞKANI ESİN GÜRAL ARGAT IN RAPOR TANITIM TOPLANTISI AÇILIŞ KONUŞMASI

TÜSİAD YÖNETİM KURULU ÜYESİ VE BİLGİ TOPLUMU, BİT VE İNOVASYON KOMİSYONU BAŞKANI ESİN GÜRAL ARGAT IN RAPOR TANITIM TOPLANTISI AÇILIŞ KONUŞMASI TÜSİAD YÖNETİM KURULU ÜYESİ VE BİLGİ TOPLUMU, BİT VE İNOVASYON KOMİSYONU BAŞKANI ESİN GÜRAL ARGAT IN DIGITAL PAZARIN ODAK NOKTASI e-ticaret RAPOR TANITIM TOPLANTISI AÇILIŞ KONUŞMASI 5 Haziran 2014 Sabancı

Detaylı

İnteraktif Türkler 2009 İnteraktif Mecra Kullanım Araştırması

İnteraktif Türkler 2009 İnteraktif Mecra Kullanım Araştırması İnteraktif Türkler 2009 İnteraktif Mecra Kullanım Araştırması Türkiye nin ilk ve öncü dijital ajansı adinteractive in Türk internet kullanıcısının davranış alışkanlıklarına ışık tuttuğu araştırması İnteraktif

Detaylı

Bir dil bir insan. Daha Fazla Kişiyle Bağlantıya Geçin

Bir dil bir insan. Daha Fazla Kişiyle Bağlantıya Geçin Bir dil bir insan. Muhtemelen bu atasözünü daha önceden duydunuz. Anladığım kadarıyla bu yabancı bir dili öğrenmenin sizi iki kat daha değerli kılacağı anlamına geliyor. Peki gerçekten NEDEN ikinci bir

Detaylı

Venatron Enterprise Security Services W: P: M:

Venatron Enterprise Security Services W:  P: M: VENATRON Enterprise Security Services Ltd. Şti. Danger is a click away. (Tehlike bir tık ötede ) sloganı ile 2011 de Siber Güvenlik sektöründe yerini alan Venatron Security güvenlik ihlallerini önlemek

Detaylı

FİRMALARIN PLAKA TAHDİTİ GÖRÜŞLERİ

FİRMALARIN PLAKA TAHDİTİ GÖRÜŞLERİ FİRMALARIN PLAKA TAHDİTİ GÖRÜŞLERİ 31 Ağustos 2015 Pazartesi 10:13 İSTAB yönetim kurulu üyesi 11 firmanın sahipleri de hem plaka tahdidi hem okul ücret zamlarına yönelik düşüncelerini açıkladılar. RÖPORTAJ:

Detaylı

Merhaba dediğini görün. Şimdi Cisco TelePresence ile gelecek yanınızda.

Merhaba dediğini görün. Şimdi Cisco TelePresence ile gelecek yanınızda. Broşür Merhaba dediğini görün. Şimdi Cisco TelePresence ile gelecek yanınızda. 2010 Cisco ve/veya bağlı kuruluşları. Tüm hakları saklıdır. Bu belge Genel Cisco Bilgileri ni içerir. Sayfa 1/5 Yeni Çalışma

Detaylı

Yaz l Bas n n Gelece i

Yaz l Bas n n Gelece i Emre Aköz Yeni Okur-Yazarlar ve Gazetelerin Geleceği ABD li serbest gazeteci Christopher Allbritton õn yaşadõklarõ bize yazõlõ medyanõn (ki bu tabirle esas olarak gazeteleri kastediyorum) geleceği hakkõnda

Detaylı

H.OĞUZ AYDIN: CAR DVR kaza esnasında - güç kesintisi olsa bile - 20 saniye daha kayıt yapabilmektedir.

H.OĞUZ AYDIN: CAR DVR kaza esnasında - güç kesintisi olsa bile - 20 saniye daha kayıt yapabilmektedir. H.HÜSEYİN YAYLA Türkiye Otomotiv Sektöründe çığır açabilecek bir projeyi ülkemize getirmek üzere olan H.Oğuz Aydın ile birlikteyiz. Oğuz Bey ile Türkiye nin otomotiv pazarındaki gelişmelerine paralel olarak

Detaylı

ΕΘΝΙΚΟ & ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΤΟΥΡΚΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΩΝ ΑΣΙΑΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Μάθηµα : ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ II ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΟΝ

ΕΘΝΙΚΟ & ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΤΟΥΡΚΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΩΝ ΑΣΙΑΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Μάθηµα : ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ II ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΟΝ ΕΘΝΙΚΟ & ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΤΟΥΡΚΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΩΝ ΑΣΙΑΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Μάθηµα : ΤΟΥΡΚΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ II ΔΕΞΙΟΤΗΤΕΣ ΣΤΟΝ ΠΡΟΦΟΡΙΚΟ ΛΟΓΟ (70005Γ) DİNLEME İSTEKLER (9) Metinleri dinleyelim

Detaylı

İşletme Sonuçları Elde Etmek için Daha İyi Bir Çağrı Merkezi Deneyimi Sunma

İşletme Sonuçları Elde Etmek için Daha İyi Bir Çağrı Merkezi Deneyimi Sunma İşletme Sonuçları Elde Etmek için Daha İyi Bir Çağrı Merkezi Deneyimi Sunma Yayınlanan Temmuz 2016 Konular Hareketli Arama Tüketicilerin aklına takılan soruları yanıtlamanın en kolay yolu bazen gerçek

Detaylı

KABLOSUZ AĞ GÜVENLİĞİNE KURUMSAL BAKIŞ

KABLOSUZ AĞ GÜVENLİĞİNE KURUMSAL BAKIŞ KABLOSUZ AĞ GÜVENLİĞİNE KURUMSAL BAKIŞ Battal ÖZDEMİR Uzman Araştırmacı 15 Mart 2007, İstanbul Sunum İçeriği Kablosuz Ağlar Tehditler Riskler Kurumsal Yaklaşım 2 Neden Kablosuz Esneklik Mobil Veri Erişimi

Detaylı

"Kentsel Dönüşümün Anahtarı Kooperatiflerde"

Kentsel Dönüşümün Anahtarı Kooperatiflerde "Kentsel Dönüşümün Anahtarı Kooperatiflerde" 16 Ağustos 2014 Haber Linki: http://www.egemetropolgazetesi.com/haber/kentsel-donusumun-anahtari-kooperatiflerde-17554.html S.S. Batı Anadolu Konut Yapı Kooperatifleri

Detaylı

Forex Ek Kazanç Sistemi

Forex Ek Kazanç Sistemi 106 Forex Ek Kazanç Sistemi Bu anlatacağımız sistem Türkiye de tamamen yasal ve 4 aydır uygulamada olan ve giderek büyüyen bir sistem. ProjeX ProjeX Nedir? ProjeX bir kazanç sistemi; şu şekilde çalışıyor

Detaylı

Yetersiz Şifre Politikasının Sonuçları

Yetersiz Şifre Politikasının Sonuçları Yetersiz Şifre Politikasının Sonuçları Bünyamin Demir, Aralık 2009, WGT E-Dergi 3. Sayı Yazıya başlamadan önce değerli okura amacımı -iyi anlatmak- maksadıyla şu notları düşmek istiyorum; Aşağıda göreceğiniz

Detaylı

Bir Şizofrenin Kendisine Sorulan Sorulara Verdiği 13 Rahatsız Edici Cevap

Bir Şizofrenin Kendisine Sorulan Sorulara Verdiği 13 Rahatsız Edici Cevap Bir Şizofrenin Kendisine Sorulan Sorulara Verdiği 13 Rahatsız Edici Cevap Şizofreninin nasıl bir hastalık olduğu ve şizofrenlerin günlük hayatlarında neler yaşadığıyla ilgili bilmediğimiz birçok şey var.

Detaylı

Türkiye de İnternetten Yapılan Kartlı Ödemeler. Türkiye de ve Dünyada Mobil Ödemeler. Mobil Ödemelerde Global Trendler

Türkiye de İnternetten Yapılan Kartlı Ödemeler. Türkiye de ve Dünyada Mobil Ödemeler. Mobil Ödemelerde Global Trendler 01 Türkiye de İnternetten Yapılan Kartlı Ödemeler 05 Türkiye de ve Dünyada Mobil Ödemeler 08 Mobil Ödemelerde Global Trendler TÜRKİYE DE İNTERNETTEN YAPILAN KARTLI Kredi Kartı Sayısı Sahipliği 1, 2016

Detaylı

Türkiye nin 500 Büyük Hizmet İhracatçısı Araştırması Telekomünikasyon, Bilgisayar ve Bilgi Hizmetleri Sektör Kılavuzu 2018

Türkiye nin 500 Büyük Hizmet İhracatçısı Araştırması Telekomünikasyon, Bilgisayar ve Bilgi Hizmetleri Sektör Kılavuzu 2018 Türkiye nin 500 Büyük Hizmet İhracatçısı Araştırması Telekomünikasyon, Bilgisayar ve Bilgi Hizmetleri Sektör Kılavuzu 2018 Ajanda Hizmet İhracatı Mal ve Hizmet İhracatı Arasındaki Farklar Dünyada ve Türkiye

Detaylı

Bilişim Teknolojileri

Bilişim Teknolojileri Bilişim Teknolojileri Dünyada İnternet Kullanımı 2 milyardan fazla kişi internet kullanıyor. 1 milyardan fazla kişi sosyal ağ sitelerine üye. 5 milyardan fazla cep telefonu kullanıcısı var. Türkiye de

Detaylı

2015 DİJİTAL SAĞLIK REHBERİ

2015 DİJİTAL SAĞLIK REHBERİ 2015 DİJİTAL SAĞLIK REHBERİ Teknolojinin ilerlemesiyle beraber değişen dünyada her sektörün değişmesiyle beraber sağlık sektörü de değişmektedir. Fakat sağlık sektörü diğer sektörlere göre biraz daha yavaş

Detaylı

ÇANKAYA ÜNİVERSİTESİ BENİM GELECEĞİM OLDU. Sayın Yurduseven öncelikle bize biraz kendinizden bahseder misiniz?

ÇANKAYA ÜNİVERSİTESİ BENİM GELECEĞİM OLDU. Sayın Yurduseven öncelikle bize biraz kendinizden bahseder misiniz? Çankaya Üniversitesi Bilgi İşlem Departmanı nda çalışan ve 2007 Bilgisayar Mühendisliği Bölümümüzden mezun olan Hakan Yurduseven ile bilgilendirici bir söyleşi gerçekleştirdik. ÇANKAYA ÜNİVERSİTESİ BENİM

Detaylı

Türkiye ye Yönelik Beklentiler Olumsuz Olamaz

Türkiye ye Yönelik Beklentiler Olumsuz Olamaz MAKİNATEK AYIN KONUĞU Türkiye ye Yönelik Beklentiler Olumsuz Olamaz Türkiye deki büyümenin süreceği beklentisini aktaran Avrupa Forklift, İstifleme ve Depo Ekipmanları Federasyonları (FEM) Yönetim Kurulu

Detaylı

Merhabalar :) Projemde ilk ayı tamamladım, size sürecimden bahsedeyim.

Merhabalar :) Projemde ilk ayı tamamladım, size sürecimden bahsedeyim. Ülke: ispanya Şehir : Lleida Koordinatör Kuruluş : Associació Prosec Ev sahibi Kuruluş : Associació Prosec Proje Adı : Educación en el tiempo libre para niños y jóvenes Başlama Tarihi : 22.05.2016 Bitiş

Detaylı

yeni kelimeler otuzsekizinci ders oluyor gezi genellikle hoş geldin mevsim hoş bulduk ilkbahar gecikti ilkbahar mevsiminde geciktiniz kış mevsiminde

yeni kelimeler otuzsekizinci ders oluyor gezi genellikle hoş geldin mevsim hoş bulduk ilkbahar gecikti ilkbahar mevsiminde geciktiniz kış mevsiminde otuzsekizinci ders oluyor gezi genellikle hoş geldin mevsim hoş bulduk ilkbahar gecikti ilkbahar mevsiminde geciktin soğuk geciktim kış geciktiniz kış mevsiminde uç, sınır, son, limit bulunuyor/bulunur

Detaylı

MÜSİAD İSVİÇRE Değerli Yönetim Kurulu Üyelerim, Şube Başkanlarım,

MÜSİAD İSVİÇRE Değerli Yönetim Kurulu Üyelerim, Şube Başkanlarım, MÜSİAD İSVİÇRE 25.11.2017 Sayın Başkonsolosum (Asiye Nurcan İpekçi), Değerli Yönetim Kurulu Üyelerim, Şube Başkanlarım, İş Dünyamızın Değerli Temsilcileri, Değerli MÜSİAD Üyeleri ve MÜSİAD dostları, 1

Detaylı

Makro Veri. Cari açık yeni rekorda. Tablo 1: Cari Denge (milyon $) -month,

Makro Veri. Cari açık yeni rekorda. Tablo 1: Cari Denge (milyon $) -month, Makro Veri Ödemeler Dengesi: Cari açık yeni rekorda İbrahim Aksoy Ekonomist Tel: +90 212 334 91 04 E-mail: iaksoy@sekeryatirim.com.tr Cari denge Aralık ta 7,5 milyar $ rekor açık verirken, rakam, piyasa

Detaylı

Türkiye E-Ticaret Sistemleri

Türkiye E-Ticaret Sistemleri Türkiye E-Ticaret Sistemleri Türkiye E-Ticaret Sistemleri E-Ticaret Sorunları E-Ticaret Sorunları Dağıtılan bilgi üzerindeki denetim eksikliği Bilginin çalınması ve yayılması üzerindeki denetim eksikliği

Detaylı

Akıllı ve Çevreci Hastane Yatırımları

Akıllı ve Çevreci Hastane Yatırımları AKILLI VE ÇEVRECİ BİNA ÇÖZÜMLERİ HABERORTAK.com Mayıs 2015 Sayı: 02 Akıllı ve Çevreci Hastane Yatırımları Mimar Serter Karataban Danışman Cemil Yaman DANIŞMANDAN l CEMİL YAMAN 6 Biz Danışmanlar, Yatırımcıyı

Detaylı

Microsoft Dynamics İş Çözümleri Pazarlama Müdürü

Microsoft Dynamics İş Çözümleri Pazarlama Müdürü Microsoft Dynamics İş Çözümleri Pazarlama Müdürü http://www.youtube.com/watch?v=phmwz96_gos Akışkan topluluklarda işbirlikleri Bilgi sizi bulur Telefon, e-posta, konferans ve birlikte çalışmada entegre

Detaylı

Aslında, benim perakende sektöründeki kariyerim bir anlamda 12 yaşında sahibi olduğumuz süpemarkette yaz tatillerinde çalışmamla başladı.

Aslında, benim perakende sektöründeki kariyerim bir anlamda 12 yaşında sahibi olduğumuz süpemarkette yaz tatillerinde çalışmamla başladı. Değerli Basın Mensupları, Kıymetli Konuklar, İstanbul, 14 Temmuz 2008 Öncelikle Real Hipermarketleri Türkiye Genel Müdürü olarak gerçekleştirdiğimiz ilk basın toplantımıza katılımınız için çok teşekkür

Detaylı

B. Gates (13 yaşında) ve P. Allen 1968 de okulun terminalinde

B. Gates (13 yaşında) ve P. Allen 1968 de okulun terminalinde BİLL GATES: ÇOCUK YAŞTA YAZILIM PATRONU OLDU Dünyanın en büyük yazılım şirketini çocuk yaşta kuran B. Gates, 56 milyar dolarla dünyanın ikinci zengini. Yaptığı toplam bağış 26 milyar dolar oldu. B. Gates

Detaylı