Nitel Araştırmalarda Veri Toplama

Transkript

1 Nitel Araştırmalarda Veri Toplama

2 Veri Toplama Döngüsü Veriyi saklama Yeri ve kişiyi saptama Ulaşma ve uyum Alan sorunlarını çözümlemek Bilgiyi kaydetme Amaçlı örnekleme Veri toplama

3 Yeri ve kişiyi saptama Nta Desenleri Genellikle ne üzerinde çalışılır? Yaşam öyküsü (Biyografi) Olgu bilim (Fenomenoloji) Kuram oluşturma (Grounded teori) Kültür analizi (Etnografi) Durum çalışması (Case study) Tek bir birey, ulaşılabilir ve kendine özgü Aynı olayı deneyimlemiş çok sayıdaki kişi Temel bir olaya ait, sürece katılan veya bir eyleme tepki veren çok sayıda birey Aynı kültürü paylaşan bireyler veya bir grubun temsilcisi olan bireyler Süreç, etkinlik, olay, program, veya çok sayıda bireyle sınırlı sistem

4 Ulaşma ve uyum Nta Desenleri Yaşam öyküsü (Biyografi) Olgu bilim (Fenomenoloji) Kuram oluşturma (Grounded teori) Kültür analizi (Etnografi) Durum çalışması (Case study) Tipik ulaşma ve uyum sorunları nelerdir? Bireylerden izin alma ve arşivdeki bilgilere ulaşmada izin alma Olayı deneyimlemiş insanları bulmak Homojen örneğin yerini bulma Kapı görevlilerini aşabilmek, bilgi verenlerin güvenini kazanmak Kapı görevlilerini aşabilmek, bilgi verenlerin güvenini kazanmak

5 Amaçlı Örneklem Stratejileri Nta Desenleri Yaşam öyküsü (Biyografi) Olgu bilim (Fenomenoloji) Kuram oluşturma (Grounded teori) Kültür analizi (Etnografi) Durum çalışması (Case study) Çalışmadaki bireyler ve çalışma yeri nasıl seçilir? İnsana dayalı pek çok strateji(örn. Uygun, politik olarak önemli, kendine özgü, kritik vaka) Olayı deneyimlemiş bireyleri bulmak Kriter örnek Homojen örnek bulmak, teori bazlı örnek, kuramsal örnek Araştırmacının yabancı olduğu bir kültürel grup bulma, temsil eden örnek Bir olgu veya olgular, tipik olgu veya maksimum sapmalı veya uç olgular

6 Veri Tipleri Nta Desenleri Hangi tip bilgiler toplanılır? Yaşam öyküsü (Biyografi) Olgu bilim (Fenomenoloji) Kuram oluşturma (Grounded teori) Kültür analizi (Etnografi) Durum çalışması (Case study) Dokümanlar ve arşiv materyalleri, açık uçlu görüşmeler, deneklerin kaydı, katılımcıların gözlemleri, tesadüfi söyleşiler En fazla 10 kişiye kadar yapılan görüşmeler Temel olarak teorinin ayrıntısı konusunda bilgi almak için kişi ile görüşme Katılımcıların gözlemleri, görüşmeler, dokümanlar Dokuman ve kayıtlar gibi kapsamlı formlar, görüşmeler, gözlemler.

7 Veri toplama araçları Gözlem Katılımcı olarak gözlem notları Gözlemci olarak Daha çok katılımcı olarak Daha çok gözlemci olarak Önce gözlemci sonra katılımcı

8 Veri toplama araçları Görüşme Yapılandırılmamış, açık uçlu ve not alma Yapılandırılmamış, açık uçlu ve not alma, kasete kayıt ve görüşme özeti Yarı yapılandırılmış, kasete kayıt ve görüşme özeti Odak grup görüşmesi, kasete kayıt ve görüşme özeti

9 Veri toplama araçları Dökumanlar Araştırma süresince tutulan kayıtlar Katılımcıların tuttukları kayıtlar Katılımcıların kişisel mektupları Genel dokuman analizleri Otobiyografi ve biyografiler Fotoğraf ve video kayıtları

10 Veri toplama araçları Görsel materyaller Film ve video kayıt E mail Ses kayıtları

11 Bilgi Kaydetme Nta Desenleri Yaşam öyküsü (Biyografi) Olgu bilim (Fenomenoloji) Kuram oluşturma (Grounded teori) Kültür analizi (Etnografi) Durum çalışması (Case study) Bilgiler nasıl kaydedilir? Notlar, görüşme protokolleri Uzun görüşme protokolleri Görüşme protokolleri Alan notları, görüşme ve gözlem protokolleri Alan notları, görüşme ve gözlem protokolleri

12 Alan Sorunları Nta Desenleri Yaşam öyküsü (Biyografi) Olgu bilim (Fenomenoloji) Kuram oluşturma (Grounded teori) Kültür analizi (Etnografi) Durum çalışması (Case study) Veri toplamada temel sorunlar nelerdir? Anlatılanların ve materyallerin güvenliği Deneyimlerini destekleme, görüşmenin mantığı Görüşme sorunları (ör. Lojistik, açıklık) Alan sorunları (ör. Tepkisellik, karşıtlık, gizli bilgileri açığa vurma, yalancılık) Görüşme ve gözlem sorunları

13 Veri Kaydı Nta Desenleri Yaşam öyküsü (Biyografi) Olgu bilim (Fenomenoloji) Kuram oluşturma (Grounded teori) Kültür analizi (Etnografi) Durum çalışması (Case study) Tipik olarak bilgiler nasıl saklanır? Dosya klasörleri, bilgisayar klasörleri Kopyalar, bilgisayar klasörleri Kopyalar, bilgisayar klasörleri Alan notları, kopyalar, bilgisayar klasörleri Alan notları, kopyalar, bilgisayar klasörleri

14 Veri Çeşitlemesi (Data Triangulation) Aynı araştırmada birden fazla veri toplama yönteminin kullanılmasıdır. Yararları: Tek yöntemin sınırlılığı aşılır. Bulguların geçerlilik ve güvenirliği arttırılır.