SÜT ÇOCUĞU EGZEMASI. dr. tülin ergun MÜTF Dermatoloji AD

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "SÜT ÇOCUĞU EGZEMASI. dr. tülin ergun MÜTF Dermatoloji AD"

Fidan Aytaç
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 SÜT ÇOCUĞU EGZEMASI dr. tülin ergun MÜTF Dermatoloji AD

2 İÇERİK AD allerjik bir hastalık mı? TANI/AYIRICI TANI Her kaşıntılı-kuru derili çocuk AD mi? Her alevlenme AD alevlenmesi mi? Delmeli mi? Delmemeli mi? TEDAVİ Hedefler? Neleri eksik yapıyoruz? Direnç-nüks sorunu nasıl yönetilir?

3 AD ALLERJİK BİR HASTALIK MI? Erken evrede Th2 (IL-4, 13,31) IgE üretimi, ileri evrede Th1 deviasyonu Bariyer fonksiyonu bozukluğu (filaggrin mutasyonu, proteaz inhibitör yetmezliği ) Anormal mikrobial kolonizasyon( Staph. aureus, Malassezia furfur), deri enfeksiyonlarına yatkınlık Psikosomamatik etki otonom sinir sistemi dengesizliği inflamatuar hücrelerden mediatör salımı

bozukluğu (filaggrin mutasyonu, proteaz inhibitör yetmezliği ) Anormal mikrobial

4 FİLAGRİN Keratin filamentlerinin agregasyonu Natural moisturizing factor (NMF) Stratum corneum hidrasyonu, bariyer homeostasisi, deskuamasyon ve plastisite sağlıyor. Filaggrin (FLG) gen mutasyonu ; ichthyosis vulgaris Egzema predispozisyonu Egzema ilişkili astım(atopik marş) Astım şiddeti ile ilişkili

5 FİLAGRİN & AD AD te % 30 filagrin mutasyonu Filagrin proteini üretimi % 50 Mutasyonu olmayanlarda Pro-filagrinin filagrine dönüşümü Filagrin mutasyonu (+) olan hastalarda; hastalık şiddeti, kalıcılığı HSV enfeksiyonu riski Astım riski

Pro-filagrinin filagrine dönüşümü Filagrin mutasyonu (+)

6 PROTEAZ İNHİBİTÖR YETMEZLİĞİ

7 STRATUM CORNEUM & AD Seramid miktarı, su tutma kapasitesi TESK ve yüzey nemi, infamasyon BARİYER FONKSİYONUNDA BOZULMA DOĞAL & EDİNSEL İMMÜN YANIT

8 AD GELİŞİMİ Postnatal preklinik evre (Faz 0) IgE yanıtı olmaksızın kronik deri inflamasyonu (IgE ile ilişkisiz infantil egzema)(faz I) Besin veya çevresel allerjenlere duyarlaşma(ige ilişkili egzema) % olguda 7-18 yaş arası spontan tam iyileşme, %80 saman nezlesi-astım Bieber T.Allergy 2012; 67

çevresel allerjenlere duyarlaşma(ige ilişkili egzema) % 40 60 olguda 7-18

14 HER KAŞINTILI-KURU DERİLİ ÇOCUK AD Mİ? Kaşıntı Süregen, yineleyici dermatit Öz-soygeçmişte atopik hastalık Tipik yerleşim ve görünümde döküntü; Bebeklerde yüz-ekstansör(2 yaşa kadar) Çocuk ve erişkinde kıvrımlarda likenifikasyon, eritem, pullanma, yoluklar, veziküller(>2 yaş)

Tipik yerleşim ve görünümde döküntü; Bebeklerde yüz-ekstansör(2 yaşa

17 PRP

26 HER KAŞINTILI-KURU DERİLİ ÇOCUK AD Mİ? Yerleşim, görünüm ve/veya kaşıntı nedeniyle taklitçi dermatozlar var Ayırım çoğu kez iyi öykü&fm ile yapılabilir Sıradışı görünümlerde!!!! Dirençli olgularda!!!

27 HER ALEVLENME AD ALEVLENMESİ Mİ? İnfeksiyonlar-aşılanma Fiziksel etkenler (sıcak, UV, kuruluk-kış) Duygudurum, stres, gerginlik. Örtüşen hastalıklar!

34 AD allerjik bir hastalık mı? TANI/AYIRICI TANI Her kaşıntılı-kuru derili çocuk AD mi? Her alevlenme AD alevlenmesi mi? Delmeli mi? Delmemeli mi? TEDAVİ Hedefler? Neleri eksik yapıyoruz? Direnç-nüks sorunu nasıl yönetilir?

35 Orta-şidetli AD li çocukların %35 inin besin allerjisi var, erişkinlerde (-) En sık yumurta, süt, buğday, soya(tüm reaksiyonların % 75 i) Delme testi ve spesifik RAST sonuçlarının klinik değeri??? Duyarlılık klinik allerji Rutin uygulamaları gereksiz, anlamsız!!! Test (+) nedeniyle diet uygulananların % ünde eliminasyon dieti sonlandırılmış Besinle tetiklenme öyküsü varsa test; ÇKBUT Kim SJ. Semin Cutan Med Surg 2008 Allergy Asthma Clin Immunol 2011

36 Delme testinin pozitif öngördürme değeri % 30-65, negatif öngördürme değeri % 95 Aeroallerjenle egzema alevlenmesi çok nadir aeroallerjene yönelik rutin tetkik egzema için yararsız! Seçilmiş olgular dışında elementel dietin egzema şiddetine olumlu etkisi yok Seçilmiş olgular dışında yumurta/sütsüz dietin egzema şiddetine olumlu etkisi yok Havayolu hastalığı geliştirme riskini belirlemede anlamlı de Bruin Weller MS. Clinical & Experimental Allergy 2012;42(3) Kim SJ. Semin Cutan Med Surg 2008

37 AD allerjik bir hastalık mı? TANI/AYIRICI TANI Her kaşıntılı-kuru derili çocuk AD mi? Her alevlenme AD alevlenmesi mi? Delmeli mi? Delmemeli mi? TEDAVİ Hedefler? Neleri eksik yapıyoruz? Direnç-nüks sorunu nasıl yönetilir?

38 TEDAVİ HEDEFLERİ Ebeveyn & hasta eğitimi Tetikleyicilere maruziyetin engellenmesi Allerjenlere duyarlaşma ve enfeksiyonun engellenmesi Bariyer onarımı & Egzemanın yatıştırılması

39 TETİKLEYİCİLERDEN UZAK DURMA Yün, kimyasallar, kırçıllı, sıkı, terleten giysiler Terleme!!!! Kolonya, antiseptik sabunlar, deterjanyumuşatıcı artıkları Havadaki aerosol kimyasallar, sigara dumanı, egzos dumanı Mikroorganizmalar, kedi tüy/epiteli Duyarlı bireylerde ev tozu-polen

40 TEMİZLİK - BANYO Banyo(27-30C), 5 dk süreli, günlük olabilir Yumuşak temizleyiciler Nazik temizlik Antisepsi? Küvete 1 fincan(60 ml) çamaşır suyu koyup 10 dk banyo, durulanma ve nemlendirme, haftada iki, 3 ay (?) Tuzlu suyla banyo

41 ANTİBAKTERİEL-ANTİSETİKLER Çamaşır suyu ile banyonun etkisi minimal Antibakteriel sabunlar yararsız Rutin antibakteriel uygulaması gereksiz Enfeksiyon varsa oral/topikal tedavi Baş-boyun-omuz tipi egzemada Malassezia sympodialis superenfeksiyonu antifungal

42 BARİYER ONARIMI-NEMLENDİRME Bariyer fonksiyonunun onarımı Enfeksiyona dayanıklılık Steroid gereksiniminin azalması Kaşıntının azalması

43 BARİYER ONARIMI - NEMLENDİRME 249 AD, 16 hf, 2/7 Metilprednizolon aceponid vs nemlendirici MPA % 87.1, nemlendirici % 65.8 lezyonsuz Peserico A. Br j Dermatol 2008 ;158(4) 295 AD, 16 hf, 2/7 Flutikazon vs nemlendirici vs plasebo FT 5.8, nemlendirici 1.9 kat daha az nüks Berth-Jones J. BMJ 2003;326

44 BARİYER ONARIMI - NEMLENDİRME Sık kullanım, >günde 2 Sürekli ve yaygın kullanım Haftalık, Çocuk; g, Erişkin; 500 g Remisyon dönemlerinde de kullanılmalı

45 HANGİ NEMLENDİRİCİ?, NE ZAMAN? Seramid ve esansiyel yağ asitleri içermesi?? Parfüm, boyar madde katkısının olmaması Humektan&emolyen özellik Kolay uygulanabilme, uzun süreli etki Yeterli miktar ve sıklıkta uygulanması Antienflamatuar ajandan 15 dk önce veya sonra Sulantı olduğunda wet wrap daha iyi

46 ISLAK SARGI Güçlü bir steroidin, gövdeye % 10, yüze % 5 konsantrasyonda seyreltilerek sürülmesi Suyla ıslatılmış tübüler bandaj ve üzerine kuru katmanın uygulanması Her 2-3 saatte bir ıslak katmanın tekrar ıslatılması 7-14 gün, günde 1 Devillers ACA. Pediatric Dermatology 2012;29

47 EGZEMANIN YATIŞTIRILMASI TOPİKAL KORTİKOSTEROİDLER Akut alevlenmelerde birinci basamak tedavi Parmak ucu ünitesine göre kullanımı pratik 1 PUÜ=0.5 g=iki avuç içi genişliğindeki alana yeterli(vücut yüzeyinin % 2 si) Çocuklarda; 1 PUÜ ellere, 2 PUÜ yüze, 3 PUÜ kola, 6 PUÜ bacağa ve 14 PUÜ tüm gövdeye yeterli Hafif orta güçlü KS, günde 1-2, birkaç hafta

48 TOPİKAL KORTİKOSTEROİDLER- İDAME Hafif hastalıkta, Bol ve sık nemlendiriciler haftada 2-3, az miktarda(aylık miktar bebeklerde 15 gr, çocuklarda 30 gr. ı aşmamalı) topikal KS ile; Hastalık aktivitesinde iyi baskılanma Uzun dönem kullanım lokal/sistemik yan etki açısından güvenli!

49 KORTİZON SÜRÜNCE İYİ BIRAKINCA HEMEN GERİ GELİYOR PROAKTİF TEDAVİ(plasebo kontrollü) N SÜRE SIKLIK YANIT hf 2/7 İYİ /7, 2/7 Nüks 7.7 kat az hf 2/7 Nüks 5.8kat az hf 2/7 Nüks % 50 az /7 Nüks 3.5 kat az

50 KALSİNÖRİN İNHİBİTÖRLERİ Topikal steroidin kullanılamadığı AD olgularında 2.basamak Kıvrımlar, yüzde atrofi yapmadığı için seçilmeli Aralıksız kullanılmamalı Haftada iki kullanımı nüksleri azaltır proaktif tedavide değerli

51 KALSİNÖRİN İNHİBİTÖRLERİ Geçici yanma; 1 saate kadar sürebilir Egzema herpeticum, yaygın molluskum vb yaygın viral enfeksiyonlarda Deri kanseri riski açısından güneşten korunma!!!

52 KALSİNÖRİN İNHİBİTÖRLERİ & LENFOMA Mayıs 2011 de FDA güncel veri değerlendirmesi 6 milyon olguyu içeren 6 çalışmanın derlenmesinde artmış kanser riski yok 72 malignite; 25 lenfoma, 25 lösemi, 8 deri kanseri, 14 farklı kanserler Geniş epidemiolojik veriye karşın FDA;, takrolimus ile lenfoma arasında ilişki olabilir Carr WW. Pediatr Drugs 2013:Apr

53 SİSTEMİK KORTİKOSTEROİDLER Alevlenmelerin tedavisinde etkili Yan etki profili nedeniyle; Yalnızca şiddetli alevlenmelerde Kısa süreli(1hf)

54 TEDAVİ-FOTOTERAPİ Hafif-orta şiddette AD olguların % 74 yaz tatili sonrası tam, % 16 sı kısmi iyileşiyor Güneşe aşırı duyarlılığı olmayanlarda DB-UVB, 6-12 hf Duysal sinirleri, neuropeptidleri düzenleme Enflamatuar hücre apoptozu, LH inhibisyonu, sitokin sentezindeki değişiklikler immunomodulasyon Antimikrobial etki S. Aureus kolonizasyonunda Vitamin D Antibakteriyel, antienflamatuar, bariyer onarıcı

55 FOTOTERAPİ

56 AZATİOPÜRİN 5-18 y, 12 AD çocuk, mg/kg/gün 11 çocukta belirgin düzelme Uzun dönem kullanımı güvenli(15 ay) Caufield M. J Am Acad Dermatol 2013;68

58 SİKLOSPORİN AD çocuk/erişkinlerde çok etkili Aralıklı veya sürekli(süre???) Aralıklı kullanımda kümülatif doz ve toksisite 2-3 mg/kg, 2 eşit dozda, AÇ Remisyon süresi 8 hafta.

59 TEDAVİ Korunma! Günlük banyo ve sürekli-sık-bol nemlendirme Atak döneminde topikal KS veya TKİ ile tedavi Sık atak oluyorsa anatomik bölgeye göre KS veya Kİ 2/7 ile idame Yalnızca çok özel durumlarda kısa süreli sistemik KS Şiddetli olgularda DB-UVB, azatiopürin, siklosporin Omalizumab???

60 SONSÖZ AD, derinin bariyer fonksiyonunun birincil patoloji olduğu, kronik bir hastalık Birincil hedef bariyerin onarılması Hasta-ebeveyn eğitimi; düzenli deri bakımının günlük pratiğe sokulması steroid fobisi/istismarı!! Egzemanın yatıştırılması, nükslerin proaktif tedaviyle engellenmesi Şiddetli olgularda fototerapi ve immunsupresifler

61 TEŞEKKÜRLER TEŞEKKÜRLER

Benzer belgeler

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Çocuk Alerji-İmmünoloji BD Olgu Sunumu 7 Ağustos 2018 Salı

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Çocuk Alerji-İmmünoloji BD Olgu Sunumu 7 Ağustos 2018 Salı Uzman Dr. M. Tuğba Çöğürlü KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÇOCUK