Kimler konut ek yardımı alabilir? [Vem kan få bostadstillägg?]

Transkript

1 Försäkringskassa tarafından verilen bilgiler Aktivite Ödeneği veya Erken Emeklilik Aylığı Alanlar İçin Konut Ek Yardımı [Bostadstillägg] [Bostadstillägg till dig som har aktivitetsersättning eller sjukersättning] Aktivite ödeneği veya erken emeklilik aylığı alan kişiler konut ek yardımı alabilirler. Konut ek yardımı olarak ne kadar alabileceğiniz konut giderleriniz ile gelir miktarınıza bağlıdır. Kimler konut ek yardımı alabilir? [Vem kan få bostadstillägg?] İsveç te yaşıyan ve erken emeklilik aylığı veya aktivite ödeneği alan veya bir başka AİA ülkesinden emekli aylığı veya maluliyet ödeneği alan kişiler, konut ek yardımı alabilirler. Dondurulmuş ödenekler [Vilande ersättningar] Eğer dondurulmuş erken emeklilik aylığı veya aktivite ödeneği alıyorsanız iki yıl süre ile konut ek yardımı alabilirsiniz. Ne kadar konut ek yardımı alabilirim? [Hur mycket kan jag få i bostadstillägg?] Ne kadar konut ek yardımı alabileceğiniz, konut giderleriniz ile gelir miktarınıza bağlıdır, evli değilseniz en fazla 5 000, evliyseniz krona kadar olan konut giderlerinizin % 93 i oranında konut ek yardımı alabilirsiniz. Bu, en yüksek konut ek yardımı miktarının evli olmayanlar için ayda kron, evli olanlar için ise ayda kron olabileceği anlamına gelmektedir. Kayıtlı çift olarak yaşayanlar evli olarak kabul edilirler, birlikte yaşayanlar da normal koşullarda evli sayılırlar. Bazı durumlarda evli kişiler bekâr sayılabilirler. Bu, örneğin eşleriden birisinin hasta bakımevinde kalması gibi durumlarda böyledir. Eğer özel ikamet biçimlerinden birinde örneğin hasta bakımevi- iki yataklı bir odada kalıyorsanız krona kadar olan konut giderleri için konut ek yardımı alabilirsiniz. Bu durumda ödenebilecek en yüksek konut ek yardımı ayda krondur. Konut ek yardımı miktarının hesaplanması sırasında ilk olarak konut giderlerinizin size en fazla ne kadar konut ek yardımı alma hakkı kazandıracağını hesap ederiz. Daha sonra, gelirinizden bir miktar kesinti yaparız. Konut ek yardımı miktarının hesaplanması sırasında ilk olarak konut giderlerinizin size en fazla ne kadar konut ek yardımı alma hakkı kazandıracağını hesaplarız. Daha sonra bu miktardan, geliriniz in bir miktarını çıkarırız. Bu konuda daha fazla bilgiyi Konut Ek Yardımınız Nasıl Hesaplanır? başlıklı bölümde okuyabilirsiniz.

2 Konut giderleriniz şöyle hesaplanır [Så här beräknas din bostadskostnad] Evliyseniz, herbirinizin konut gideri, toplam konut giderinin yarısı olarak kabul edilir. Bazı durumlarda konut giderleriniz, bir şablon (sabit) miktar esas alınarak yapılır. Şablon miktar her yıl, örneğin elektrik ve yakıt fiyatlarından hareket edilerek tespit edilir.

3 Kiralık dairede oturuyorsanız konut giderleri miktarı ısıtma giderleri dahil olmak üzere kira miktarı kadardır. Elektirik gideri kiraya dahil ise yardım bu konuda geçerli olan şablon miktar kadar azaltılır. İnternet ve TV kanalları aboneliği ile kiracılar derneği üye aidatını konut giderleri arasında sayamazsınız. İkinci elden daire kiralamışsanız konut giderleri olarak kiralık dairede geçerli olan kurallar söz konusudur. Bir kooperatif evde kalıyorsanız konut gideri, ısıtma giderleri dahil olmak üzere yıllık kooperatif aidatı kadardır. Elektirik gideri aidata dahil ise yardım bu konuda geçerli şablon miktar kadar azaltılır. Kooperatif evinizi almak veya onarmak için evi ipotek ederek borç almışsanız, borç için ödediğiniz faizin % 70 i konut giderine dahil edilir. Tek ailelik müstakil evinizde oturuyorsanız, muhtemel faiz yardımı çıkarıldıktan sonra borcunuzun geriye kalan faiz miktarının % 70 ini hesaba katabilirsiniz. Bu borcu, evi almak veya onarmak için almış olmalısınız ve ayrıca konutunuzu bu borç için ipotek ettirmiş olmalısınız, Ayrıca, şunlar da konut giderine dahildir: Muhtemel arsa hakkı ücretinin % 70 i; Belediye emlak vergisi; Şablon miktara göre yapılan ısıtma ve diğer işletim giderleri. Size ait iki ailelik müstakil evde kalıyorsanız konut gideri tek ailelik müstakil ev için geçerli kurallar ile aynı biçimde hesaplanır. Daha sonra konut gideri miktarı iki ev arasında eşit bölüşülür. Kırsal kesimde (çiftlikte) kendi müstakil evinizde kalıyorsanız, konut gideri tek ailelik müstakil ev için geçerli kurallar ile aynı biçimde hesaplanır. Sadece konut olarak kullanılan taşınmazın masraflarını, yani konutun ve üzerinde bulunduğu arsanın masraflarını sayabilirsiniz. Bir çiftlikte icarlı müstakil evde kalıyorsanız konut gideri miktarı, arsa ücreti dahil olmak üzere konut için icar ücretinden ve şablon miktara göre hesaplanan ısıtma ve diğer işletme giderlerinden oluşur. Çok hisseli veya çok konutlu bir binada kalıyorsanız konut giderini Försäkringskassan [İsveç Sosyal Sigortalar Kurumu] her yıl İsveç te geçerli ortalama konut fiyatlarından hareketle sabit bir miktar olarak tespit eder. Eğer ücretsiz bir konutta kalıyorsanız konut gideri Vergi Dairesi [Skatteverket] tarafından tespit edilen kurallara göre kararlaştırılır. Fonksiyon engellilere hizmet ve bakım sunan bir konutta kalıyorsanız, konut gideri, ikamet ettiğiniz konuta ödediğiniz ücret kadardır. Özel konutlar, örneğin hasta bakımevi, grup konutları gibi konutlardır. Başka her hangi bir ücreti hesaplayamayacağınıza dikkat edin. Şunlar konut giderinizi azaltır [Det här minskar bostadskostnaden] Aşağıda belirtilen durumlarda konut giderleriniz daha az olarak kabul edilir: Döşemeli bir daire kiralamışsanız; Başkasını kendi evinize kiracı olarak almışsanız; Yakın bir akrabanız ile konutunuzu paylaşıyorsanız; Çocuklu ailelere kira yardımı alıyorsanız; Evininzde ticari faaliyet yürütüyorsanız.

4 Gelir miktarınız şöyle hesap edilir [Så här beräknas dina inkomster] Çalışarak kazandığınız, ticari faaliyetten veya sermayenizden elde ettiğiniz gelirlerin dışında vergiden muaf olan bazı gelirleri de konut ek yardımı hakkına esas olacak gelir olarak hesaplamaktayız. Sizin veya eşinizin varlığı varsa bu da varlık eki [förmögenhetstillägg] olarak hesaba katılır. Brüt gelir miktarınız esas alınır. Evliyseniz gelirleriniz toplanır ve aranızda eşit olarak bölünerek hesaba katılır. Hizmet geliri [Inkomst av tjänst] Hizmet geliri olarak şunlar sayılır: İşiniz nedeniyle aldığınız maaş ve diğer hakedilmiş ayrıcalıklar (yemek ödeneği, araç ödeneği, konut ödeneği); Özel emeklilik sigortalarından yapılan ödemeler; Erken emeklilik aylığı ve aktivite ödeneği; Hastalık parası [sjukpenning], rehabilitasyon ödeneği [rehabiliteringspenning] ve hastalık maaşı [sjuklön]; Anababalık parası [föräldrapenning]; Çocuk bakım yardımı [vårdnadsbidrag]; İşsizlik sigortası ödeneği [arbetslöshetsersättning] ve aktivite yardımı [aktivitetsstöd]; Engelli veya hasta çocuk için verilen yardımın [vårdbidrag] vergiye tabi bölümü; Sözleşmeli grup hastalık sigortalarından (AGS) verilen ödenekler; Yaşam sigortası tazminatı [livränta] ve benzeri periyodik ödenekler. Yaşam sigortası tazminatı ile kastedilen, iş kazası tazminatı [arbetsskadelivränta] ve meslek kazası tazminatının [yrkesskadelivränta] vergiye tabi olan bölümüdür. Aynı zamanda eski eşiniz tarafından ödenen periyodik geçim nafakası da hizmet gelirine dahildir. Gelir beyannamenizde masraflarınız için yaptığınız kesintilerin aynısını, hizmet gelirinden de yapabileceğinizi aklınızda bulundurun. Bu giderlere örnek olarak, işe gidiş geliş masrafları, mesleki kitap ve dergiler vs. gösterilebilir. Ticari faaliyet geliri [Inkomst av näringsverksamhet] Şahsa ait firma, adi şirket veya limited şirket olarak ticari faliyet gösteriyorsanız, bunlardan kazandığınız gelir yardıma esas alınan gelir miktarı içinde sayılır. Daha önceki yıllar için yararlanılmamış sermaye açığı kesintisi hariç, gelir beyannamenizde masraf olarak yapmayı düşündüğünüz kesintilerin aynısını ticari faaliyet kaynaklı geliriniz için de yapabilirsiniz. Şahsi emeklilik sigortası giderleri için yapılacak indirim olanağı kısmen düşürülmüştür.

5 Sermaye kazancı [Inkomst av kapital] Sermaye kazancı olarak şunlar sayılır: Faiz gelirleri; Hisse senedi kârları; Varlık ve mal satışından edinilen sermaye geliri; Özel konutun kiraya verilmesinden edinilen gelir. Sermaye gelirlerinizden, sadece gelir vergisi beyannamenizde yapmış olduğunuz kesintilerin bir kısmını kesinti olarak hesaplayabilirsiniz. Faiz giderleri ve işletme giderleri için kesinti yapamazsınız. Vergiden muaf olan gelirler [Skattefria inkomster] Konut ek yardımına esas alınan gelirin hesaplanmasında vergiden muaf olan şu gelirler yer alır: İsveç yasalarına veya çift vergilendirme anlaşmasına göre vergiden muaf tutulan yurtdışından alınan emekli aylıkları yaşam sigortası tazminatları ve çalışarak kazanılan gelirler; İstihdam yardımı [rekryteringsbidrag]; Ayda krondan fazla olan vergiden muaf burslar; 1991 yılından önce ortaya çıkmış hastalıklar için sözleşmeli grup hastalık sigortasından (AGS) alınan ödenek. Varlık eki [Förmögenhetstillägg] Konut ek yardımı başvurusu yaptığınız yıldan bir önceki yılın 31 Aralık tarihinde sizin veya eşinizin sahibi olduğu varlık miktarı ile ilgili olarak Försäkringskassa tarafından gelirinize bir ilave yapılır. Bu ek miktar, toplam varlık miktarının, bekâr olanlar için , evli olanlar için ise krondan fazla olan bölümünün yüzde 15 i kadardır. Varlıklar ve borçlar eski varlık vergisi için geçerli olan kurallara göre hesaplanır. Bu durumun istisnası, sürekli olarak ikamet ettiğiniz özel konut taşınmazınız veya kooperatif evinizdir. Bunlar varlık kapsamı içine alınmaz. Bu durumlarda söz konusu taşınmazlara ait ipotekli borçlar da kapsam için alınmaz. Varlıkların hesaplanmasında kapsama alınan varlıklar şunlardır: Sürekli ikamet yeriniz olmayan özel konut taşınmazı veya kooperatif eviniz; Hisse senetleri, fon payları ve diğer değerli kağıtlar; Sermaye sigortaları; Banka tasarrufunuz; Nakit olarak alacaklarınız; krondan fazla nakit paranız; Otomobil, tekne, karavan ve benzeri araçlar. OM Grup A.Ş. nin hisse endeksi listesindeki pay senetlerinin, piyasaya sürülmüş fon hisse senetlerinin ve karma fonların bir önceki yılın 31 Aralık tarihi itibarıyla piyasa değerinin % 80 i hesap edilir. Faiz fonlarındaki payların değerinin tamamı hesaba katılır.

6 Bütün gelirler tam olarak hesaba katılmazlar [Alla inkomster räknas inte fullt ut] Ne kadar konut ek yardımı alabileceğiniz hesaplanmadan önce gelirlerinizde kesintiler yapılarak yardıma tabi gelir miktarı hesaplanır. Bu durum, hem bazı gelir biçimlerinin sadece belirli bir yüzdesini hesaba katılabileceğinizi, hem de bir muaf gelir miktarın kesintisini yapabileceğiniz anlamına gelmektedir. Yüzde 100 oranında gösterilecek gelirler şunlardır [Inkomster som tas upp med 100 procent är] Hayatta kalan yakınlara bağlanan aylık [efterlevandepension]; Erken emeklilik aylığı ve aktivite ödeneği; Yurtdışından bağlanan emeklilik veya maluliyet aylığı; Sermaye geliri; Varlık eki. Yüzde 80 oranında gösterilecek gelirler şunlardır [Inkomster som tas upp med 80 procent är] Anababalık parası; Hastalık parası; Çocuk bakım yardımı; İşsizlik sigortası ödeneği. Yüzde 50 oranında gösterilecek gelirler şunlardır [Inkomster som tas upp med 50 procent är] Çalışarak ve ticari faaliyetten kazanılan gelirler. Muaf gelir miktarı [Fribelopp] Hesaplanacak olan gelir miktarınızdan muaf gelir miktarı denilen bir bölüm çıkarılır. Muaf gelir miktarı erken emeklilik aylığı alanlar için krondur. Aktivite ödeneği alanların muaf gelir miktarı kaç yaşında olduklarına göre değişir. Muaf gelir miktarı çıkarıldıktan sonra geriye kalan gelir miktarınız yardıma tabi gelir miktarı [reduceringsinkomst], yani konut ek yardımınızın hesaplanmasında esas alınacak gelir miktarınız olarak adlandırılır.

7 Konut ek yardımı nasıl hesaplanır? [Hur beräknas bostadstillägget?] Konut giderlerinizin size sağlayacağı en yüksek konut ek yardımı miktarı, hesaplanmış olan yardıma tabi gelir miktarından çıkarılır. Bu çıkarma oranları aşağıda belirtilen miktarlardadır: krona kadar olan yardıma tabi gelir miktarının yüzde 62 si; kronu aşan yardıma tabi gelir miktarının yüzde 50 si. Konut ek yardımı yıllık olarak hesaplanır. Hesaplanan miktar onikiye bölünür ve bu miktar her ay ödenir. Konut özel ek yardımı [Särskilt bostadstillägg] Konut ek yardımı alan kişi aynı zamanda konut özel ek yardımı [särskilt bostadstillägg] da alabilir. Bu durum, konut giderleri ödendikten sonra geçimi için elinde krondan daha az miktarda para kalan kişiler için geçerlidir. Evliyseniz, bu miktar ayda krondur. Bu gelir sınırı kabul edilebilir yaşam standardı olarak adlandırılmaktadır ve fiyat katsayısından [prisbasbeloppet*] hareketle hesaplanmaktadır. * Fiyat katsayısı toplumdaki fiyat gelişimini izler yılı için fiyat katsayısı krondur. Konut ek yardımı miktarını etkileyen gelirler konut özel ek yardımı miktarını da etkilemektedir. Bu durumda konut ek yardımı da bir gelir olarak hesaba katılır. Ancak konut özel ek yardımı hesaplandığı zaman, elinize geçen toplam net geliriniz esas olarak alınır. Buna rağmen yine de iki konuda kısıtlama sözkonusudur. Eğer bekârsanız ayda 6 200, evliyseniz ayda krondan daha fazla konut giderini hesaba katamazsınız. (Evli olanlar için toplam konut giderinin yarısı çiftlerin her birisinin aylık konut gideri miktarı olarak kabul edilir ve hesaba katılır.) Ve daima, gerçekte daha az geliriniz olsa bile hesaplama sırasında her zaman belirli bir asgari gelirinizin olduğu kabul edilerek hesap yapılır. Erken emekli aylığı alanlar için, kabul edilebilen asgari gelir miktarı ayda krondur. Gelirinizden % 30 oranında vergi kesintisi yapılıyorsa konut özel ek yardımı hesabı sırasında dikkate alınan asgari aylık gelir miktarınız ayda kron ( = 5 936) olarak kabul edilir. Aktivite ödeneği alanlar için en düşük gelir miktarı kaç yaşında olduklarına göre değişir. Konut özel ek yardımı alabilmek için özel bir başvuruda bulunmanız gerekmez. Konut ek yardımı için nasıl başvururum? [Hur ansöker jag om bostadstillägg?] Emeklilere konut ek yardımı başvurusu Försäkringskassa ya yapılır. Konutunuzun sahibi olup olmadığınıza bağlı olarak farklı başvuru formlarını doldurmanız gerekir. Evliyseniz, siz ve eşiniz konut ek yardımı için ortak başvuruda bulunmalısınız. Sadece biriniz konut ek yardımı için başvuru yapsanız bile, başvuruda her ikinizin de gelir ve varlık bilgileri yer almalıdır. Bu, konut ek yardımı alma hakkınızı kararlaştırırken ikinizin gelirlerinin toplamından hareket ettiğimiz için gereklidir. Kural olarak konut ek yardımı her defasında 12 ay süre için kabul edilir. Ancak eğer özel bir neden varsa konut ek yardımı 36 aylık bir süre için de karara bağlanabilir. Konut ek yardımı üç ay süreyle geriye dönük olarak kabul edilebilir.

8 Försäkringskassa nın hatalı işlem yaptığını düşünüyorsanız itiraz edebilirsiniz [Du kan överklaga om du tycker att Försäkringskassan gjort fel] Försäkringskassa nın konut ek yardımı hakkında vermiş olduğu kararın yanlış olduğunu düşünüyorsanız, bu kararı yeniden gözden geçirebiliriz. Bu durumda karar tarihinden itibaren en geç iki ay içinde yazılı olarak Försäkringskassa ya bu talebinizi bildirin. Yeni kararın da yanlış olduğunu düşünüyorsanız, bu karara İl İdare Mahkemesi [länsrätten] nezdinde itiraz edebilirsiniz. İl idare Mahkemesi kararına da Yüksek İdare Mahkemesi [kammarrätten] nezdinde itiraz edilebilir. Yüksek İdare Mahkemesinin itirazı incelemesi için temyiz izni gereklidir. Değişiklikleri her zaman bildirin! [Anmäl alltid förändringar!] Geliriniz azalırsa, kiranız yükselirse veya ekonomik durumunuz başka bir değişikliğe uğrarsa daha yüksek miktarda konut ek yardımı alma hakkınız doğabilir. Bundan dolayı bu tür değişiklikleri Försäkringskassa ya bildirin! Ancak, aşağıda belirtilen değişiklikleri de Försäkringskassa ya bildirmekle yükümlüsünüz: Sizin veya eşinizin geliri önemli ölçüde artmışsa; Konut değiştirmişseniz, evinize bir kiracı almışsanız veya konut durumunuzda başka bir değişiklik olmuşsa; Evlenirseniz veya boşanırsanız. Bu tür değişiklikleri bildirmemeniz durumunda, geri para ödemekle yükümlü olabilirsiniz. Uzun bir süre kalmak veya sürekli olarak taşınmak üzere başka bir ülkeye giderseniz bu durumu Försäkringskassa ya bildirmek zorundasınız, çünkü yurtdışında bulunmanız da konut ek yardımı alma hakkınızı etkileyebilir. Sorularınız için nolu telefondan Müşteri Hizmetleri bölümümüzü arayabilirsiniz. Bu bilgi formu konuya ilişkin yasa metni değildir. Försäkringskassa Denetler [Försäkringskassan kontrollerar] Försäkringskassa verdiğiniz bilgileri kontrol eder. Bu kontrol, geliriniz, işe gitmediğiniz günler, medeni haliniz veya ikamet yerinize ilişkin olabilir. Diğer resmi kurumlar ile bilgi alışverişinde bulunuyoruz ve bilgi işlem merkezimizdeki kayıt bilgilerini, başka kurumlar yanında, İsveç Öğrenci Yardım Kurumu [CSN], işsizlik sigortası kasaları ve Vergi Dairesi ile eşgüdüm içinde kontrol ediyoruz. Ödenek alma hakkını etkileyebilecek biçimde bilerek yanlış bilgi vermek veya değişiklikleri bildirmekten sakınmak suç teşkil edebilir. Försäkringskassa, parasal yardım suçu işlendiğinden kuşkulandığı tüm durumlarda polise suç duyurusunda bulunur.