Deniz Ortamında Organik Kirleticilerin Bulunuşu ve Ekosistem Etkileşimi

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Deniz Ortamında Organik Kirleticilerin Bulunuşu ve Ekosistem Etkileşimi"

Çağatay Sabancı
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Deniz Ortamında Organik Kirleticilerin Bulunuşu ve Ekosistem Etkileşimi Gemi İnşaatı ve Deniz Bilimleri Fakültesi İSTANBUL TEKNİK ÜNİVERSİTESİ İstanbul Oya Okay

2 Kara Noktasal: Atıksular, dereler vs. Difüz: Sürüklenmeler Gemiler Deniz Kirliliği Deniz Atmosfer Platformlar

3 Kirleticiler Fiziksel Kimyasal Biyolojik

4 Kimyasal kirleticiler İnorganik Organik

5 ~ 9 milyon ~ Günlük kullanım???????

7 Tehlikeli kimyasallar Karar

8 İnorganik Nutrientler Ağır Metaller

9 Organik Basit Organik Kirleticiler POP Kalıcı Organik Kirleticiler PAH Poli Aromatik Hidrokarbon Diğer

10 PAH-Kaynaklar Petrojenik Pirolitik

11 PAH-Petrojenik Atıksular Rafineriler Petrokimya Endüstrisi Petrol Platformları Kaçaklar Gemi Kazaları

12 PAH-Pirolitik Baca gazları Gemi Egzost Araba Egzost Yangınlar

13 Petrol kirlenmesi -Sonuç

14 Kalıcı Organik Kirleticiler (POP) Küresel sorun Organizmalarda birikim Besin zincirinde artarak birikim Toksik/kanserojen Dayanıklı/kalıcı Uzun mesafelere atmosferik taşınım

15 Pestisitler Endüstriyel Ürünler İstenmeyen Yan Ürünler Aldrin Dieldrin Endrin Chlordane DDT Polychlorinated biphenyls (PCBs) Hexachlorobenzene (HCB) Polychlorinated dibenzo-pdioxins (PCDDs) Polychlorinated dibenzofurans (PCDFs) Polychlorinated biphenyls (PCBs) Hexachlorobenzene (HCB) Heptachlor Mirex Toxaphene Hexachlorobenzene (HCB)

Polychlorinated dibenzo-pdioxins (PCDDs) Polychlorinated dibenzofurans (PCDFs)

16 Stockholm Konvensiyonu Amaç Çevre ve insanları POPların zararlı etkilerinden korumak İlk karar 22/23 Mayıs 2001, 125 ülke (Türkiye dahil) Revizyon 17 Mayıs 2004 ve 2007 Türkiye 15 Ocak 2004-Proje 2005 Ulusal İcraat Planı (National Implementation Plan)

ülke (Türkiye dahil) Revizyon 17 Mayıs 2004 ve 2007 Türkiye 15

17 Diğer Önemli Organik Kirleticiler Organofosforlu İnsektisitler Herbisitler İlaçlar ve kişisel bakım ürünleri Organometalik bileşikler Kloro fenoller Poli florlu Organikler

18 Organometalik Bileşikler TBT Sedimentlerde, organizmalarda ve besin zincirinde birikir Kabuk deformasyonları Imposeks Bağışıklık sistemini etkiler

19 Saha çalışması İstanbul Boğazı Saros Körfezi, Çanakkale Boğazı Marina 1-Marmara Denizi Marina 2- Bodrum Tersaneler (3 istasyon)-tuzla Gemi Söküm Aliağa/İzmir TÜBİTAK BMBF (Almanya) GSRT (Yunanistan)

20 Istanbul Boğazı-Problemler İstanbul Şehri 15 million 20 % of Turkey Gemiler /yıl Kara taşıtları ve lokal deniz trafiği Karadeniz Günde yarım milyon insan şehir hatlarını kullanıyor

21 İstanbul Boğazı-Geçen gemiler Gemi tipine göre dağılım Gemi büyüklüğüne göre dağılım Tehlikeli madde taşıyan gemiler (2000 and 2006) Tankerler Birpınar ME et al (2009) Environ. Monit. Assess., 152, 13-23

Akümülatörler ve piller (Pb, Hg, Cd, Ni, Zn, Mn, Li ) Asbest Balast suları Boya kaynaklı atıklar

22 Gemi yapım/onarım Hammadeler Metaller Boyalar ve Çözücüler Aşındırıcılar Makine ve Kesme Yağları Deterjanlar Acidik ve Basik çözeltiler Gemi Söküm Potansiyel Atıklar Sintine suları ve atık yağlar Akümülatörler ve piller (Pb, Hg, Cd, Ni, Zn, Mn, Li ) Asbest Balast suları Boya kaynaklı atıklar Elektrik ve Elektronik donanım vb. Kirleticiler Emisyonlar (Hava, toprak, su) Atıksular ve kaçaklar (Toprak, su)

23 Marinalar (ve Bakım/Onarım faalitleri) Yarı kapalı alanlar Sınırlı su sirkülasyonu Problemler Kaçaklar Emisyonlar Sintine Evsel atıksular vb.

24 Sonuçlar

25 Farklı bilgiler Matrisler Sediment Sahaya transplante edilen midyeler SPMDs Pasif Örnekleyiciler Sahaya yerleştirme BK sorbentleri Lokal Midyeler Sahadan toplama 7/21 gün 30/60 gün

Yakıt yanması ERL:4022 ERM: 44792 (ng/g)

26 Sediment PAH PAH Kaynakları? Hesaplamalar: Pirolitik İleri Hesaplamalar: Yakıt yanması ERL:4022 ERM: (ng/g) Gemi Söküm S3:79674 Tersaneler Marinalar Saros Çanakkale B.

Sediment PCB 209 farklı yapı İlk Üretim: 1929 Yasaklama: 1970-1980 Kaynaklar: Transformatör, makine yağları, plastikler, boyalar vb.

27 Sediment PCB 209 farklı yapı İlk Üretim: 1929 Yasaklama: Kaynaklar: Transformatör, makine yağları, plastikler, boyalar vb. Sökümü yapılan gemilerdeki PCB içeren donanım, Aliağada özel bir muameleye tabi tutulmamaktadırlar ERL:23 ERM: 180 (ng/g) 847ng/g 72 ng/g

28 Klorlu pestisit Tersaneler-OCPs Sediment DDT bileşikleri 77 S HCH-1 HCH-2 HCH-3 HCH-4 HCH-5 PeCBHCBPCA HCH-1 HCH-2 HCH-3 HCH-4 HCH-5 PeCBHCBPCA OCS 4,4'-DDT 2,4'-DDT 4,4'-DDD 2,4'-DDD 4,4'-DDE 2,4'-DDE t-chl c-chl OXC OCS 4,4'-DDT 2,4'-DDT 4,4'-DDD 2,4'-DDD 4,4'-DDE 2,4'-DDE t-chl c-chl OXC Heptachlor c-het-he Heptachlor c-het-he S2 S3 Aldrin Dieldrin Endrin (END)-I (END)-II (END)-S MOCMirex Aldrin Dieldrin Endrin (END)-I (END)-II (END)-S MOCMirex

29 PROJE EKİBİ Istanbul Teknik Üniversitesi Dr. Burak KARACIK Dr. Sevil Deniz YAKAN DÜNDAR Ar-Gör Atilla YILMAZ (PhD student) MSc, Nazmi Can KOYUNBABA İnönü Üniversitesi Prof. Dr. Murat Özmen Doç. Dr. Abbas Güngördü Helmholtz Centrum of Munich Prof. Dr. Karl-Werner SCHRAMM Dr.Bernhard HENKELMANN Dr.Gerd Pfister

30 Madenciler, tersane işçileri, gemi sökümcüler.. Bu sunum, iş kazalarında Tuzla da, Aliağa da, Soma da hayatını kaybeden tüm işçilerin anısına.. Teşekkürler

Benzer belgeler

Hava Kirliliğinin Sucul Ekosistemlere Etkileri

Hava Kirliliğinin Sucul Ekosistemlere Etkileri Prof. Dr. Gülen GÜLLÜ Hacettepe Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölümü E-mail: ggullu@hacettepe.edu.tr Ulusal Su ve Sağlık Kongresi Antalya-26-30 Ekim 2015