Farmakokinetik ve Klinik Toksikolojiye Uyarlanması
|
|
- Direnç Menderes
- 8 yıl önce
- İzleme sayısı:
Transkript
1 Farmakokinetik ve Klinik Toksikolojiye Uyarlanması Doç. Dr. Atila KARAALP Marmara Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Farmakoloji Ab. D. Haydarpaşa İstanbul İçerik Farmakoloji Farmakodinamik Toksikodinamik Farmakokinetik Toksikokinetik Emilim Dağılım Metabolizma İtrah 1 o ve 0 o kinetik
2 Zehir Zehirlenme İnsanlar ve hayvanlar için doğal veya yapay bir çok madde toksiktir. Toksik maddeler ilaçlar, lar, bitkiler, tarım m ilaçlar ları, gıda katkı maddeleri, endüstriyel ürünler, çevresel evresel etkenler (egzoz, kirli hava vs.), doğal toksinler ve ev toksinleri olabilir. Toksikolojide zehirlenme olarak bilinen durumlar farklı tanımlamalarla ifade edilir. Tanımlar Alım m (ingestion): bir ilacın veya kimyasalın istemli veya istemsiz şekilde alınması veya verilmesidir. Yüksek doz (overdose): ilacın istemli veya istemsiz toksik dozda alınması veya verilmesidir. Zehirlenme (poisoning): bir ilacın veya kimyasal maddenin toksik etkilere yol açmasıdır. Maruziyet (exposure): toksik maddeyle inhalasyon, cilt veya oküler yoldan karşılaşmaktır.
3 Farmakoloji nedir? Farmakoloji: (Eski Yunanca da: farmakon=ilaç; logos=bilim) Toksikoloji: (toksikon=zehir; logos=bilim) Günümüzdeki anlamıyla canlı organizma ile ilaç arasındaki tüm etkileşmeleri ve ilaçların yapısını inceleyen bir bilim dalıdır. Yeni sentezlenmiş veya bitkilerden ayrıştırılmış maddelerin etkilerini laboratuvar çalışmaları ile deney hayvanlarında ve klinik araştırmalar ile insanlarda inceleyerek ilaç geliştirme çalışmalarına katkı veren bir tıp ve eczacılık bilimidir.
4 Farmakoloji Toksikoloji Farmakodinamik Toksikodinamik Etki İstenmeyen etkiler (yan, advers, toksik) Farmakokinetik Toksikokinetik Emilim Dağılım Metabolizma İtrah Farmakolojinin alt dalları Farmakodinami: İlaçların canlılardaki (insan veya deney hayvanı) etkileri ile etki mekanizmalarını araştırır. İlaçların n organizmaya ne yaptığı sorusuyla ilgilenir. Farmakokinetik: İlaçların vücuttaki emilimini, dağılımını, dönüşümünü ve vücuttan atılmasını inceler. Organizmanın n ilaca ne yaptığı sorusuna cevap arar. Klinik farmakoloji Farmakoterapi Nörofarmakoloji Psikofarmakoloji İmmünofarmakoloji Endokrin Farmakoloji Kardiyovasküler Farmakoloji Kronofarmakoloji Biyokimyasal farmakoloji Moleküler farmakoloji
5 Farmakodinamik Toksikodinamik Farmakodinamit Farmakodinamik veya farmakodinami, farmakoloji biliminin ilaçların vücutta yaptıkları etkileri inceleyen alt dalıdır. İlacın vücutta bir etki gösterebilmesi için ilacın vücuda herhangi bir yolla uygulanmış olması gerekir. Uygulanmasının ardından ilaç, farmakokinetik süreçler içinde kan dolaşımı ile etki göstereceği organa ve dokuya taşınır. Kapiller (kılcal) damardan dokuya çıkan ilaç, hedef hücrelerinde h hücre h membranı veya hücre h içinde inde bulunan reseptörlerine rlerine bağlanarak etkisini gösterir. g
6 Farmakodinami İlacın n ortaya çıkan bu etkisinin büyüklb klüğü ilacın n o dokuda bulunan miktarına bağlıdır. Dokudaki ilaç konsantrasyonu ilacın reseptörler üzerindeki etkisini belirler. Dolayısıyla konsantrasyonunun artması ilaç etkisini artırır. Bu da alınan ilaç miktarına (doz) bağlıdır. İlacın dozu veya konsantrasyonu arttıkça oluşturduğu etki de artar. Ancak belirli bir düzeyden sonra ilaç konsantrasyonu arttığı halde etki daha fazla artmaz. Artık ilacın n etkisini gösterebileceği i boşta kalan reseptör r yoktur, yani tüm reseptörler ilaç molekülleri tarafından etkilenmektedir. Farmakodinami Belirli bir noktadan sonra ilacın dozunun veya konsantrasyonunun artırılmasına rağmen artık daha fazla biyolojik yanıt oluşturamaz olur. İnsanda kullanılan ilaçlar genellikle bu kadar yüksek dozda verilmez. İlacın dozu belirlenirken toplumun genelinde bakılarak, toplumun % 50'sinde etki oluşturan dozu (medyan etkin doz ED 50 ) dikkate alınır. İlaç dozu yerine, ilacın etkisini gösterdiği dokudaki konsantrasyonuna bakılarak da medyan etkin konsantrasyon (EC 50 ) hesaplanır.
7 Medyan Etkin Doz (ED 50 ) Bütün maddeler zehirdir. Zehirli olmayan madde yoktur. Zehir ile tedavi edici olanı ayıran şey doğru dozdur. Paracelsus ( )
8 Farmakodinami (istenmeyen etkiler) İlacın oluşturduğu etkilerin tamamı istenen etkiler değildir. İlacın istenen etkilerinin dışında kalan etkilerine, istenmeyen etki, yan etki, advers etki, toksik etki gibi isimler verilir. İlacın her bir etkisi için doz yanıt hesaplanabilir. İstenmeyen etkileri istenen etkilerinden önce ortaya çıkıyorsa o bileşik ilaç olarak geliştirilemez. Farmakodinami
9 Farmakodinami (LD 50 ) İlacın toksik etkileri için de ED 50 değeri hesaplanabilir, ancak buna artık istenmeyen bir etki olduğu için medyan toksik doz anlamına gelen TD 50 denir. Aynı şekilde daha uç olan ölüm için de aynı değer hesaplanabilir. Buna da medyan öldürücü (letal) doz denir ve LD 50 olarak belirtilir. LD 50 bir toplumun yarısında ölüme neden olan ilaç dozudur. Farmakodinami (terapötik indeks) İstenmeyen etkiler ile istenen etkiler arasındaki fark, ilacın n güvenlik g sınırınıs belirler. Bu terime terapötik tik indeks (Tİ) veya pencere denir. Terapötik indeks= medyan toksik doz medyan etkin doz Bir başka deyişle Tİ = LD 50 / ED 50 Terapötik indeks ne kadar genişse ilaç o kadar güvenlidir, yani bir ilacı tedavi edici dozunun kaç katında alınmas nması ölüm m meydana getiririn göstergesidir. İdeal bir ilaçta TİT değeri eri en az 1000 olmalıdır.
10 Farmakodinami (toksik etkiler) İlaçların toksik etkileri şu başlıklar altında toplanır: Yalın toksik etkiler (ilaç etkisiyle ilişkili) Yapısal toksik etkiler (biyokimyasal ölçütler) Özel toksik etkiler: Mutajenite Kanserojenite (karsinojenite) Teratojenite İdiyosenkratik etkiler (bilinmeyen etkiler) Farmakodinami (ilaç etkileşmesi) Bir ilaç, başka bir ilaçla (veya besinle) uygulandığında aralarında çeşitli etkileşmeler olabilir. Bu etkileşmeler genellikle istenmez. İki tip etkileşme vardır: İlaç etkisinin artması (agonizma veya sinerjizma) Aditif etkileşme (sumasyon: 1+1=2) Supraaditif etkileşme (potansiyalizasyon: 1+0=3) İlaç etkisinin azalması (antagonizma) Farmakolojik antagonizma (aynı reseptör) Fizyolojik antagonizma (farklı reseptörler) Kimyasal antagonizma (iki ilaç birbiriyle bağlanır)
11 Doktorlar; az bildikleri ilaçları, daha az bildikleri vücudumuza vererek, hiç bilmedikleri hastalıkları tedavi ederler Voltaire Farmakokinetik Toksikokinetik
12 Farmakokinetik Farmakokinetik, farmakoloji biliminin ilaçların vücuttaki emilimi, dağılımı, dönüşümü ve atılması gibi süreçlerini matematiksel modeller kurarak inceleyen bir alt dalıdır. Farmakokinetik genel olarak dört ana bölümden oluşur. Emilim (absorbsiyon) Dağı ğılım (distribüsyon) Metabolizma (biyotransformasyon) İtrah (atılım) Eliminasyon Maruziyet Plazma düzeyi Etki yeri Etkiler Farmakokinetik Toksikokinetik Farmakodinamik Toksikodinamik
13 The absorption and disposition of a foreign compound (from Principles of Toxicology, 2nd ed., New York: Wiley- Interscience, 2000). İlaç Oral Vücuda giriş Parenteral Emilim ve doku ile organlaradağılım Etki Metabolizma İtrah
14 Farmakokinetik (emilim) Emilim: İlacın uygulama yerinden kan veya lenf dolaşımına geçmesidir. İlaç emilimini değiştiren bazı etkenler vardır. İlaç molekülüne ait olanlar: Molekül büyüklüğü (küçük olanlar daha iyi emilir) İlacın yağda çözünürlüğü (yağda çözünenler daha iyi emilir) İyonize olup olmadığı (iyonize olmayanlar daha iyi emilir) İlaç uygulanan bireye ait olanlar: İlacın uygulandığı dokunun yüzey alanının büyüklüğü Dokudan geçen kan miktarı Kan akımını yavaşlatan bazı hastalıklar Toksikokinetik 1 Emilim Bir zehirin vücuda girişi: Solunum sistemi (inhalasyon), Cilt (dermal absorpsiyon), Gastrointestinal sistem (yutma). Zehirin vücuda birden fazla yoldan girişi de olasıdır!
15 Kimyasalların Membranlardan Geçişi MEMBRANDAN GEÇİŞ Pasif difüzyon Kolaylaştırılmış difüzyon Aktif transport Pasif difüzyonu belirleyenler: Konsantrasyon gradienti Emilim yüzeyinin alanı Dokudan geçen kan akımı Emilim yüzeyinin permeabilitesi Permeabiliteyi belirleyenler: Hücre membranları için: Yağda çözünürlüğü Ortamın ph sı Kimyasalın pk sı Endotel için: Kimyasalın büyüklüğü, şekli ve elektrik yükü Emilim Mekanizmaları Pasif difüzyon: İlaçlar genellikle bu yolla emilir (% 90) Yüksek konsantrasyondan düşük konsantrasyona doğru Enerji gerektirmez Her iki kompartmanda konsantrasyon eşitleninceye kadar devam eder Kanlanma çok ve yüzey genişse geçiş kolay olur Aktif taşı şınma: Taşıyıcı proteinlere gereksinim vardır Difüzyonun tersine düşük konsantrasyondan yüksek konsantrasyona doğrudur Enerji gerektirir Doygunluk söz konusudur (taşıyıcıların taşıma kapasitesi doygunluğa ulaşır)
16 İlaç Mukoza veya Deri İnterstisyel Sıvı Kılcal Damar Zarı Emilim (kan) Plazma Absorbsiyon Kılcal Damar Zarı İnterstisyel Sıvı Hedef Hücre Zarı Hücre İçi Sıvı Dağılım Hücre içi Organel Zarı Dağılım Organeller arası Sıvı (Mitokondri, Lizozom, Nükleus) Oral Emilimi Etkileyen Faktörler İlacın n fizikokimyasal özellikleri: pk, ph, iyonizasyon vb) İlacın n stabilitesi: Asitte parçalanma, çeşitli ph lara ve sekresyonlara dayanıklılığı. İlacın n farmasötik şekli: Çözünemiyorsa emilim gecikir (tablet, sıvı vb) GİS S kanalının n boşalma zamanı: Mide boşalma zamanı, mide içeriğinin yarıya inmesi için geçen süredir (normalde erişkinlerde bu süre 1 saattir).
17 Mide Boşalmasını Değiştiren Faktörler Geciktiren durumlar Hızlandıran durumlar Diabetes Mellitus Soğuk içecekler Ülserasyon Hafif egzersiz Gebelik Sağ yana yatma Yaşlılık Gİ kanal hast. (rezeksiyon) Yağlı diyet Vizkoz içecekler Ağır egzersiz Antikolinerjik ilaçlar Çok sıcak besinler İyon Tuzağı İki ayrı vücut kompartmanında dağılan bir maddenin her bir kompartman içinde denge halindeki konsantrasyonu; eğer kompartmanlar arası ph farkı mevcutsa eşit değildir. Maddeler iyonize olduğu kompartmanda daha fazla birikme eğilimindedir. Asidik maddeler bazik ortamda, Bazik maddeler asidik ortamda konsantre olurlar. Morfin bazik bir maddedir ve midenin asit ortamında birikir (sekestrasyon). Adli olaylarda otopsi sırasında mide sıvısı alınır ve morfin gibi bazik maddelerin varlığı araştırılır.
18 İlaç oral yoldan alındığında aşağıdaki etkenler ilacın emilimini değiştirebilir: 1 Presistemik eliminasyon: Karaciğerden ilk geçişte ilacın yıkıma uğraması (Bu tip ilaçlarda, parenteral dozdan çok daha yüksek dozda oral doz gerekmektedir). 2 Enterohepatik döngd ngü: İlacın metabolize edildikten sonra safrayla barsağa atılmasının ardından barsak bakterilerinin ilacı yeniden aktif hale çevirmeleri sonucu ilacın yeniden emilmesi Presistemik Eliminasyon Uygulanan doz Elimine edilen miktar
19 İlaç oral yoldan alındığında aşağıdaki etkenler ilacın emilimini değiştirebilir: 1 Presistemik eliminasyon: Karaciğerden ilk geçişte ilacın yıkıma uğraması (Bu tip ilaçlarda, parenteral dozdan çok daha yüksek dozda oral doz gerekmektedir). 2 Enterohepatik döngd ngü: İlacın metabolize edildikten sonra safrayla barsağa atılmasının ardından barsak bakterilerinin ilacı yeniden aktif hale çevirmeleri sonucu ilacın yeniden emilmesi Enterohepatik Döngü
20 İlacın plazma konsantrasyonu (Cp) ve Enterohepatik döngü İlacın ilk emilimi Cp Safrayla atılan ilacın yeniden emilimi Doz 2 6 Zaman (saat) Biyoyararlanım Barsak lümeninde yıkım Emilmeyen Barsak duvarında yıkım Karaciğerde yıkım Maruziyet Sistemik dolaşıma geçen miktar
21 Farmakokinetik (dağılım) Dağı ğılım: İlacın, uygulandığı yerden emildikten sonra önce kan dolaşımına ardından da vücuda dağılması olayıdır. İlaçlar kanda albümin gibi büyük proteinlere bağlanarak taşınır. Bu bağlanma % olarak ifade edilir ve albümine bağlı olan ilaç kısmı damardan dışd ışarı çıkamaz (ne dokuya geçip etki gösterir, ne de yıkım veya atılım organına geçer). Bu nedenle proteine yüksek y oranda bağlanan ilaçlar ların etki süresi s uzundur. İlaçların proteinlere bağlanmaları geri dönüşümlüdür. Bağlanma oranı affinite, protein konsantrasyonu, bağlanma yeri sayısı ve ilaç konsantrasyonu gibi faktörlerden etkilenir. İlaçların (albümin gibi) Plazma Proteinlerine Bağlanması
22 Albümin Albumin, 580 aminoasitten oluşan ve bükülebilen bir plazma proteinidir. Albümin, üzerindeki birçok bağlayıcı nokta ile endojen ve ekzojen maddeleri bağlayabilir. Albümine bağlanan ilacın etkisi uzun sürer, bağlı ilaç damar dışına çıkamayacağı için depo görevi görür. Albümine bağlanma konusunda ilaçlar arasında yarışma söz konusudur. Bu yarışma kompetetif ve nonkompetetif olabilir. Emilim İlaç Kan Hücreleri Serum Proteinleri Dağılım Kanda serbest ilaç Dokularda Depolanma Etki Bölgesi Eliminasyon Metabolizma İtrah
23 Sanal Dağılım Hacmi Verilen dozdaki ilacın, plazmada bulunana eşit konsantrasyonda dağılması mümkün olan sıvı hacmidir. Tercihen damardan (İV) belirli bir dozda ilaç verildikten sonra dağılımının dengeye erişmesini takiben plazmadaki konsantrasyonu ölçülerek şu formülde yerine konarak hesaplanır: Sanal Dağı ğılım m Hacmi (Vd; litre)= Uygulanan doz D (mg/kg) Konsantrasyon C (mg/l) Toksikokinetik 2 Dağılım Dağılım, emilim, biyotransformasyon ve atılıma göre daha hızlı bir olaydır Dağılımı belirleyen faktörler Kan akımı (başlangıçta önemli) Molekül büyüklüğü Lipidde çözünürlüğüve iyonizasyonu Plazma proteinlerine bağlanması Doku bağlanması (ilerleyen dönemde önemli)
24 Plazma proteinlerine bağlanmanın değişmesi 1000 molekül 999 BAĞLI SERBEST 100 İlacın etki yerinde, serbest (yani farmakolojik olarak etkili olan) kısmın 100 kat artışı TEDAVİ TOKS KSİSİTE Dağılım Dağılımı engelleyen bazı doğal bariyerler: Kan beyin bariyeri: Endotel membranlarında porlar bulunmaz Endotel hücrelerindeki taşıyıcılar (p glikoprotein) Glia hücreleri endotel hücrelerini sarar İnterstisyel sıvıda daha az protein bulunur Kan plasenta fetüs bariyeri
25 Farmakokinetik (metabolizma) Metabolizma: İlacın karaciğer veya diğer dokular tarafından kimyasal olarak başka maddelere (metabolit) dönüştürülmesidir. Vücuda giren çeşitli kimyasal maddeleri etkisizleştirmek (detoksifiye etmek) için evrimsel süreçte milyonlarca yıl boyunca uyum sağlamış olan karma işlevli oksidaz enzim sistemi (mikrozomal enzimler veya sitokrom p450 enzimleri) bu olaydan sorumludur. Vücuttaki diğer enzimlerden farklı olarak mikrozomal enzimler daha önce hiç karşılaşılmamış olan bir maddeyi (örneğin bir ilacı) tanıyıp onu etkisizleştirmek için molekülü parçalamak ve/veya bir başka molekül eklemek suretiyle başka maddelere dönüştürür (metabolitler). Farmakokinetik (metabolizma) İlaçların metabolizmasında görev alan başlıca organ karaciğer erdir. Karaciğer hücrelerinde temel olarak iki tür metabolizma vardır: Faz I: mikrozomal p450 enzimleri (oksidasyon, redüksiyon, kopma) Faz II: konjugasyon reaksiyonları (glukuronik asit, glisin, sülfat) Faz I ilacı parçalayıp daha polar (yüklü) hale getirir Faz II ise ilaca başka bir grup ekleyerek suda çözünürlüğünü artırır
26 Farmakokinetik (metabolizma) Karaciğerde ilaç metabolizmasını etkileyen faktörler: Cinsiyet Çevresel etkenler Yaş Sigara alkol Irk İlacın dozu Başka hastalıklar Genetik faktörler Kullanılan diğer ilaçlar Diyet Hormonal durum (örn. hamilelik) Toksikokinetik 3 Eliminasyon Biyotransformasyon (metabolizma): Ksenobiyotiğin başka (daha zararsız ve suda çözünen) maddelere dönüştürülmesi Atılım (itrah veya ekskresyon): ksenobiyotiğin veya metabolitinin vücuttan idrar, safra, nefes vs ile atılması Eliminasyon = Biyotransformasyon + Atılım
27 BÖBREKLERBREKLER filtrasyon sekresyon reabsorbsiyon Ksenobiyotiğin in vücuttan eliminasyonu KARACİĞ İĞER metabolizma atılım AKCİĞ İĞER ekshalasyon DİĞER ter tükrük anne sütüs Karaciğerden eliminasyon Metabolizma major 1) Faz I ve II reaksiyonları 2) Molekülün daha az aktif ya da etkisiz bir türevine dönüştürülmesi 3) İşlev: Yağda çözünür olan molekülün daha çok suda çözünür hale getirilmesi (böbrekten atılabilsin) Safrayla (değişmeden) atılım minör
28 Farmakokinetik (eliminasyon) Eliminasyon: İlacın ve veya metabolitinin idrar, safra, solunum havası gibi yollar aracılığıyla vücuttan atılmasıdır. Bu işlev başlıca böbrekten atılım ile gerçekleştirilir. İdrar oluşumunun hızı, miktarı, ilacın proteinlere bağlanma oranı, idrar ph'sı gibi etkenler ilacın veya metabolitinin atılım hızı ve miktarını belirler Farmakokinetik (eliminasyon) İlaçların veya metabolitlerinin böbrekten atılmasını değiştiren faktörler: İlacın suda veya yağda çözünmesi Böbrek kan akımı Albümin düzeyi İdrar ph'sı Böbreği ya da kan dolaşımını etkileyen hastalıklar Cinsiyet Yaş Tüketilen günlük sıvı miktarı
29 Böbreklerden eliminasyon İtrah (atılım veya ekskresyon) major 1) Glomerüler filtrasyon (+) Glomerül yapısı, molekül büyüklüğü, protein bağlanması 2) Tübüler reabsorpsiyon/sekresyon ( /+) İdrar asidifikasyonu/alkalinizasyonu Aktif transport başka maddelerin varlığı Protein bağlanması Metabolizma minor Diğer Yollardan Eliminasyon Akciğer : Difüzyonla havaya geçebilen uçucu gazlar ve sıvılar için geçerli. Anestezik gazlar, etanol Anne sütü Genellikle basit difüzyon yoluyla Süt plazmaya göre daha fazla lipid içerir ve daha asidiktir (alkali ve yağda çözünen maddeleri tutar) 2 nedenle önemlidir: Bebeğe geçer ve etki oluşturur İnek sütünden insana geçer Diğer ter, tükrük vs.. Eliminasyon bakımından önemli değil, ancak tanıda önemli
30 Birinci ve Sıfır Derece Kinetik Birinci derece kinetik: Maddenin konsantrasyonuna bağlı olarak eliminasyon değişir (artarsa artar). Birim zamanda elimine edilen oran sabittir (t 1/2 değişmez). Sıfır derece kinetik: Maddeyi elimine edecek moleküllerin (pompa, enzim vs) tamamının doyurulması durumunda ortaya çıkar. Birim zamanda yıkılan madde miktarı sabittir (t 1/2 artar). Madde miktarı arttıkça ilacın eliminasyon ömrü de artar. Zehirlenmelerde genellikle bu durum ortaya çıkar.
31
İLAÇLARIN VÜCUTTAKİ ETKİ MEKANİZMALARI. Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL
İLAÇLARIN VÜCUTTAKİ ETKİ MEKANİZMALARI Öğr. Gör. Nurhan BİNGÖL Vücudun İlaçlara Etkisi (Farmakokinetik Etkiler) Farmakokinetik vücudun ilaca ne yaptığını inceler. İlaçlar etkilerini lokal veya sistematik
DetaylıFARMAKOKİNETİK. Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN
FARMAKOKİNETİK Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN 2 İlaç Vücuda giriş Oral Deri İnhalasyon Absorbsiyon ve Doku ve organlara Dağılım Toksisite İtrah Depolanma Metabolizma 3 4 İlaçların etkili olabilmesi için, uygulandıkları
Detaylıİlaçların Etkilerini Değiştiren Faktörler, ve İlaç Etkileşimleri
İlaçların Etkilerini Değiştiren Faktörler, ve İlaç Etkileşimleri Prof. Dr. Öner Süzer Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Farmakoloji ve Klinik Farmakoloji Anabilim Dalı www.onersuzer.com Son güncelleme: 10.03.2009
Detaylı1. Farmakokinetik faz: İlaç alındığı andan sonra vücudun ilaç üzerinde oluşturduğu etkileri inceler.
1. Farmakokinetik faz: İlaç alındığı andan sonra vücudun ilaç üzerinde oluşturduğu etkileri inceler. Bunlar; absorbsiyon, dağılım; metabolizma (biotransformasyon) ve eliminasyondur. 2. Farmakodinamik faz:
DetaylıPediatriye Özgü Farmakoterapi Sorunları
[Çocuklarda Akılcı İlaç Kullanımı] Pediatriye Özgü Farmakoterapi Sorunları Ayşın Bakkaloğlu Hacettepe Üniversitesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Pediatrik Nefroloji Ünitesi İlaç Metabolizması Esas organ
DetaylıDOZ hastada belli bir zamanda, beklenen biyolojik yanıtı oluşturabilmek için gerekli olan ilaç miktarıdır.
DOZ hastada belli bir zamanda, beklenen biyolojik yanıtı oluşturabilmek için gerekli olan ilaç miktarıdır. 1. Etkisiz Doz 2. Terapötik Doz ( Efektif Doz, Tedavi Dozu) 3. Toksik Doz 4. Letal Doz Terapötik
DetaylıFarmasötik Toksikoloji
Farmasötik Toksikoloji 2014 2015 2.Not Doç.Dr. Gül ÖZHAN Absorbsiyon Kan hücreleri Dağılım Dokularda depolanma Eliminasyon Kimyasal Serum proteinleri Kan veya plazma Etki bölgesi Metabolizma Eliminasyon
DetaylıFarmasötik Toksikoloji
Farmasötik Toksikoloji 2014 2015 3.Not Doç.Dr. Gül ÖZHAN Hücre membranları önemli engel! Çevre İnterstisyel sıvı Mukoza deri Absorbsiyon Plazma Kapiler membranı İnterstisyel sıvı Kapiler membranı Hücre
Detaylıİlaçların Etkisini Değiştiren Faktörler
İlaçların Etkilerini Değiştiren Faktörler, ve İlaç Etkileşimleri Prof. Dr. Öner Süzer Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Farmakoloji ve Klinik Farmakoloji Anabilim Dalı www.onersuzer.com Son güncelleme: 17.04.2008
Detaylı1.2)) İLAÇLARIN VÜCUTTAKİ ETKİSİ
10.Sınıf Meslek Esasları ve Tekniği 9.Hafta ( 10-14 / 11 / 2014 ) 1.)İLAÇLARIN VÜCUTTAKİ ETKİSİ 2.) İLAÇLARIN VERİLİŞ YOLLARI VE ETKİSİNİ DEĞİŞTİREN FAKTÖRLER Slayt No : 13 1.2)) İLAÇLARIN VÜCUTTAKİ ETKİSİ
DetaylıFAZ II Enzimlerine bağlı genetik polimorfizmler - 1
FAZ II Enzimlerine bağlı genetik polimorfizmler - 1 1 İlaçların,öncelikle yararlı etkileri için kullanılmaktadır. Ancak bazen ilaç kullanımı yan etkiler gösterebilmektedir. Bazı hastalarda aynı ilaç için
Detaylı2x2=4 her koşulda doğru mudur? doğru yanıt hayır olabilir mi?
ÇOCUKLARDA İLAÇ KULLANIMINDA FARMAKOKİNETİK VE FARMAKODİNAMİK FARKLILIKLAR 17.12.2004 ANKARA Prof.Dr. Aydın Erenmemişoğlu ÇOCUKLARDA İLAÇ KULLANIMINDA FARMAKOKİNETİK VE 2x2=4 her koşulda doğru mudur? doğru
DetaylıYoğun Bakım Hastalarında Beklenebilecek Farmakokinetik Değişiklikler
Yoğun Bakım Hastalarında Beklenebilecek Farmakokinetik Değişiklikler Prof. Dr. Ersin Yarış Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi Farmakoloji Anabilim Dalı 2. Karadeniz Yoğun Bakım Hemşireliği Kongresi
DetaylıToksikoloji & Farmakokinetik
Toksikoloji & Farmakokinetik Prof. Dr. Sibel Göksel Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Farmakoloji Anabilim Dalı Paracelsus (1493-1541) Her madde zehirdir. Zehir olmayan madde yoktur. Zehir ile ilacı
DetaylıHÜCRE MEMBRANINDAN MADDELERİN TAŞINMASI. Dr. Vedat Evren
HÜCRE MEMBRANINDAN MADDELERİN TAŞINMASI Dr. Vedat Evren Vücuttaki Sıvı Kompartmanları Vücut sıvıları değişik kompartmanlarda dağılmış Vücuttaki Sıvı Kompartmanları Bu kompartmanlarda iyonlar ve diğer çözünmüş
DetaylıFarmasötik Toksikoloji
Farmasötik Toksikoloji 2015-2016 II Prof.Dr.Buket Alpertunga Farmasötik Toksikoloji Anabilim Dalı 1 Doz-cevap ilişkisi «Her madde zehirdir, zehir olmayan madde yoktur, zehir ile ilacı birbirinden ayıran
DetaylıToksisiteye Etki Eden Faktörler
Toksisiteye Etki Eden Faktörler Toksik etki (toksisite) Tüm ksenobiyotiklerin biyolojik sistemlerde oluşturdukları zararlı etki. 2 Kimyasal Madde ile İlgili Faktörler Bir kimyasal maddenin metabolizmasında
DetaylıDağılımı belirleyen primer parametre plazma proteinlerine bağlanma oranıdır.
DAĞILIM AŞAMASINI ETKİLEYEN ÖNEMLİ FAKTÖRLER Dağılımı belirleyen primer parametre plazma proteinlerine bağlanma oranıdır. Bu bağlanma en fazla albüminle olur. Bağlanmanın en önemli özelliği nonselektif
DetaylıFİZYOLOJİ LABORATUVAR BİLGİSİ VEYSEL TAHİROĞLU
FİZYOLOJİ LABORATUVAR BİLGİSİ VEYSEL TAHİROĞLU Fizyolojiye Giriş Temel Kavramlar Fizyolojiye Giriş Canlıda meydana gelen fiziksel ve kimyasal değişikliklerin tümüne birden yaşam denir. İşte canlı organizmadaki
DetaylıTIBBİ BİTKİLERDEN FAYDALANMA YOLLARI
TIBBİ BİTKİLERDEN FAYDALANMA YOLLARI ÇAY HAZIRLAMAK (IHLAMUR, ADAÇAYI VS.) İLAÇ ETKEN MADDESİ ELDESİ (VİNBLASTİN) İLAÇ YARDIMCI MADDESİ ELDESİ YARISENTEZLE FARKLI İLAÇ HAMMADDESİ ELDESİ (KODEİN) SENTETİK
DetaylıHamilelik Döneminde İlaçların Farmakokinetiği ve Farmakodinamiği
Hamilelik Döneminde İlaçların Farmakokinetiği ve Farmakodinamiği İlaçlar hamilelik esnasında rutin olarak kullanılmaktadır. Kronik hastalığı olan (astım, diyabet, hipertansiyon, epilepsi, depresyon ve
DetaylıFarmasötik Toksikoloji
Farmasötik Toksikoloji 2014 2015 1.Not Doç.Dr. Gül ÖZHAN TOKSİKOLOJİ ZEHİR BİLİMİ Kimyasallar ile biyolojik sistemler arasındaki etkileşimleri zararlı sonuçları yönünden inceler. 2 2 Terminoloji: Ksenobiyotik
DetaylıÜNİTE 2 İlaçların Vücuttaki Yazgısı
ÜNİTE 2 İlaçların Vücuttaki Yazgısı Amaçlar Bu üniteyi çalıştıktan sonra; İlaçların vücuda girdikten sonra ne gibi değişikliklere uğradığı, bunları ne gibi faktörlerin etkilediğini öğreneceksiniz. İçindekiler
DetaylıFARMAKOKİNETİK KİŞİSEL VARYASYONLAR NEDENLERİ VE KLİNİK SONUÇLARI
FARMAKOKİNETİK KİŞİSEL VARYASYONLAR NEDENLERİ VE KLİNİK SONUÇLARI Ercüment KARASULU Ege Üniversitesi İlaç Araştırma-Geliştirme ve Farmakokinetik Araştırma - Uygulama Merkezi ( ARGEFAR ) 24 MART 2010 İlaçların
DetaylıFarmakolojiye Giriş, İlaçların İnsan Vücudundaki Yolculuğu. Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI İKBÜ Sağlık Hizmetleri M.Y.O.
Farmakolojiye Giriş, İlaçların İnsan Vücudundaki Yolculuğu Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI İKBÜ Sağlık Hizmetleri M.Y.O. Farmakoloji Nedir? Farmakoloji, ilaç bilimidir. İlaçların ve ilaç olabilme potansiyeli
DetaylıAnestezik Farmakolojiye Giriş
Anestezik Farmakoloji 2017-2018 Bahar / Ders:1 Anestezik Farmakolojiye Giriş Temel Kavramlar Farmakokinetik ve Farmakodinamik İşleyiş Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI Farmakoloji Nedir? Farmakoloji, ilaç bilimidir.
DetaylıHücre. 1 µm = 0,001 mm (1000 µm = 1 mm)!
HÜCRE FİZYOLOJİSİ Hücre Hücre: Tüm canlıların en küçük yapısal ve fonksiyonel ünitesi İnsan vücudunda trilyonlarca hücre bulunur Fare, insan veya filin hücreleri yaklaşık aynı büyüklükte Vücudun büyüklüğü
DetaylıHÜCRE FİZYOLOJİSİ Hücrenin fiziksel yapısı. Hücre membranı proteinleri. Hücre membranı
Hücrenin fiziksel yapısı HÜCRE FİZYOLOJİSİ Hücreyi oluşturan yapılar Hücre membranı yapısı ve özellikleri Hücre içi ve dışı bileşenler Hücre membranından madde iletimi Vücut sıvılar Ozmoz-ozmmotik basınç
DetaylıFARMASÖTİK KİMYAYA GİRİŞ
FARMASÖTİK KİMYAYA GİRİŞ Farmasötik Kimya Anabilim Dalı 2017 İLAÇLAR İnsan sağlığını korumak Yaşam kalitesini yükseltmek Sağlıklı bir toplumsal yaşam oluşturmak Hastalıkların teşhisi Tedavisi Önlenmesi
DetaylıFarmakoloji IV (2 0 2)
Farmakoloji IV (2 0 2) 1 Kardiyovasküler sistem fizyolojisi, hastalıkları ve tedavide kullanılan ilaçlar 2 Konjektif kalp yetmezliği ve tedavisinde kullanılan ilaçlar 3 Aritmi ve tedavisinde kullanılan
DetaylıYGS ANAHTAR SORULAR #3
YGS ANAHTAR SORULAR #3 1) Bir insanın kan plazmasında en fazla bulunan organik molekül aşağıdakilerden hangisidir? A) Mineraller B) Su C) Glikoz D) Protein E) Üre 3) Aşağıdakilerden hangisi sinir dokunun
DetaylıKLİNİK TOKSİKOLOJİ EĞİTİMİNİN ÖNEMİ. Prof. Dr. Arzu Denizbaşı
KLİNİK TOKSİKOLOJİ EĞİTİMİNİN ÖNEMİ Prof. Dr. Arzu Denizbaşı Tanım Toxicon = Zehir Logos =Bilgi Sizde iki kolay dersle bir toksikolog olabilirsiniz. Ancak bu derslerin her biri 10 yıldır. Arnold Lehman,1955
DetaylıHÜCRE ZARINDA TAŞIMA PROF. DR. SERKAN YILMAZ
HÜCRE ZARINDA TAŞIMA PROF. DR. SERKAN YILMAZ Hücre içi ve hücre dışı sıvılar bileşimleri yönünden oldukça farklıdır. Hücre içi sıvı intraselüler sıvı, hücre dışı sıvı ise ekstraselüler sıvı adını alır.
DetaylıFizyoloji. Vücut Sıvı Bölmeleri ve Özellikleri. Dr. Deniz Balcı.
Fizyoloji Vücut Sıvı Bölmeleri ve Özellikleri Dr. Deniz Balcı deniz.balci@neu.edu.tr Ders İçeriği 1 Vücut Sıvı Bölmeleri ve Hacimleri 2 Vücut Sıvı Bileşenleri 3 Sıvıların Bölmeler Arasındaki HarekeF Okuma
DetaylıSU VE HÜCRE İLİŞKİSİ
SU VE HÜCRE İLİŞKİSİ Oluşturacağı her 1 g organik madde için bitkinin 500 g kadar suyu kökleriyle alması ve tepe (uç) noktasına kadar taşıyarak atmosfere aktarması gerekir. Normal su düzeyinde hayvan hücrelerinin
DetaylıBÖBREK FONKSİYON TESTLERİ I. Doç.Dr. Mustafa ALTINIŞIK ADÜTF Biyokimya AD 2006
BÖBREK FONKSİYON TESTLERİ I Doç.Dr. Mustafa ALTINIŞIK ADÜTF Biyokimya AD 2006 1 Böbreklerin işlevleri (fonksiyonları) Düzenleyici işlevler Endokrin işlevler Metabolik işlevler Ekskretuvar işlevler 2 Böbreklerin
DetaylıİLAÇ ETKİNLİĞİ DİYETLE NASIL DÜZENLENİR? Doç. Dr. Aslı AKYOL MUTLU Hacettepe Üniversitesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü
İLAÇ ETKİNLİĞİ DİYETLE NASIL DÜZENLENİR? Doç. Dr. Aslı AKYOL MUTLU Hacettepe Üniversitesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü İDEAL FARMAKOLOJİK TEDAVİ * Etkilerin spesifik olması * Aynı düzeyde öngörülebilir
DetaylıDÖNEM 2- I. DERS KURULU AMAÇ VE HEDEFLERİ
DÖNEM 2- I. DERS KURULU AMAÇ VE HEDEFLERİ Kan, kalp, dolaşım ve solunum sistemine ait normal yapı ve fonksiyonların öğrenilmesi 1. Kanın bileşenlerini, fiziksel ve fonksiyonel özelliklerini sayar, plazmanın
DetaylıBMM307-H02. Yrd.Doç.Dr. Ziynet PAMUK
BMM307-H02 Yrd.Doç.Dr. Ziynet PAMUK ziynetpamuk@gmail.com 1 BİYOELEKTRİK NEDİR? Biyoelektrik, canlıların üretmiş olduğu elektriktir. Ancak bu derste anlatılacak olan insan vücudundan elektrotlar vasıtasıyla
DetaylıPROSPEKTÜS BECOVİTAL YUMUŞAK KAPSÜL
PROSPEKTÜS BECOVİTAL YUMUŞAK KAPSÜL FORMÜLÜ : Bir Yumuşak Kapsül ; B 1 vitamini 15 mg B 2 vitamini 15 mg B 6 vitamini 10 mg B 12 vitamini 10 mcg Nikotinamid 50 mg Kalsiyum Pantotenat 25 mg D-Biotin 0.15
DetaylıYrd. Doç.Dr. Mehmet AK GATA Psikiyatri AD
Yaşlılarda Psikofarm akoloji Uygulam a Prensipleri Yrd. Doç.Dr. Mehmet AK GATA Psikiyatri AD ABD > 65 yaş, nüfusun %13 ancak reçete edilen tüm ilaçların % 35 > 70 yaş, hastaneye yatış 1/6 ilaç yan etkisi
DetaylıBÖLÜM I HÜCRE FİZYOLOJİSİ...
BÖLÜM I HÜCRE FİZYOLOJİSİ... 1 Bilinmesi Gereken Kavramlar... 1 Giriş... 2 Hücrelerin Fonksiyonel Özellikleri... 2 Hücrenin Kimyasal Yapısı... 2 Hücrenin Fiziksel Yapısı... 4 Hücrenin Bileşenleri... 4
DetaylıPazoloji ve Kullanım Şekli Çocuklar ve erişkinlerde kullanımı aşağıdaki tabloda verilmiştir;
KISA ÜRÜN BİLGİLERİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI NAC 200 mg efervesan tablet 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde: Asetilsistein 200 mg Yardımcı madde(ler): Aspartam (E 951) Sodyum hidrojen karbonat
DetaylıToksikolojide Hemodiyaliz, Hemoperfüzyon, Hemofiltrasyon. Dr. Evvah Karakılıç Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Acil Tıp Kliniği
Toksikolojide Hemodiyaliz, Hemoperfüzyon, Hemofiltrasyon Dr. Evvah Karakılıç Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Acil Tıp Kliniği Zehirlenmelerde vücuda alınan toksinin uzaklaştırılmasında birçok
DetaylıİLAÇ ETKİLEŞİMLERİ. Amaç. Hastalık, yaralanma ya da cerrahi girişim sonrası ortaya çıkan ağrı ve diğer belirtileri ortadan kaldırmak
İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ İLAÇ İlaç, canlı hücrelerde oluşturduğu etki ile bir hastalığın teşhisini, iyileştirilmesi veya belirtilerinin azaltılması amacıyla tedavisini veya bu hastalıktan korunmayı mümkün kılan,
DetaylıETKİN İLAÇ KULLANIMINDA GENETİK FAKTÖRLER. İlaç Kullanımında Bireyler Arasındaki Genetik Farklılığın Önemi
ETKİN İLAÇ KULLANIMINDA GENETİK FAKTÖRLER İlaç Kullanımında Bireyler Arasındaki Genetik Farklılığın Önemi PLAVİX FİLM TABLET 75 mg KISA ÜRÜN BİLGİSİ 4.2. Pozoloji ve uygulama şekli Farmakogenetik CYP2C19
DetaylıVÜCUT SIVILARI. Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN. Copyright 2004 Pearson Education, Inc., publishing as Benjamin Cummings
VÜCUT SIVILARI Yrd.Doç.Dr. Önder AYTEKİN Su Dengesi Vücudumuzun önemli bir bölümü sudan oluşur ve su dengesi vücudun en önemli sorunlarından birisidir. Günlük olarak alınan ve vücuttan atılan su miktarı
DetaylıMODÜL 1: KLİNİK BİLİMLERE GİRİŞ & ARAŞTIRMA. Amaç. Öğrenme Kazanımları: Kapsam
MODÜL 1: KLİNİK BİLİMLERE GİRİŞ & ARAŞTIRMA Amaç Temel ve klinik farmakolojinin, otonom ve otakoid sistemde ilaç etkisinin, doku hasarı, tamiri ve rejenerasyonunun, patolojik ve genetik tanıda kullanılan
DetaylıBİYOLOJİK AJANLARIN DİĞER İLAÇLARLA ETKİLEŞİMLERİ. Mustafa ÖZGÜROĞLU Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı
BİYOLOJİK AJANLARIN DİĞER İLAÇLARLA ETKİLEŞİMLERİ Mustafa ÖZGÜROĞLU Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji Bilim Dalı İki ilaç etkileşime girdiği zaman ne tür ürünle karşımıza gelebilirler? Pozitif etkileşim
DetaylıĐÇERĐK. Vitamin B6 Formları. LOGO www.themegallery.com. Tarihsel Bakış. Yapısal Formüller. 4 Piridoksin Piridoksal Piridoksamin Piridoksal-fosfat
LOGO ĐÇERĐK Tarihsel Bakış B6 Vitamininin Genel Özellikleri Kimyasal Ve Biyolojik Fonksiyonları Biyokimyasal Fonksiyonları YRD. DOÇ. DR. BEKİR ÇÖL SUNAN: DUYGU BAHÇE Emilim, Transport ve Metabolizma İmmün
DetaylıECZACILIK FAKÜLTESİ TOKSİKOLOJİ. Dersin Kodu Dersin Adı Z/S T U K
ECZACILIK FAKÜLTESİ TOKSİKOLOJİ PROGRAM KOORDİNATÖRÜ Prof. Dr. Şahan SAYGI, sahan.saygi@neu.edu.tr YÜKSEK LİSANS DERSLERİ Dersin Kodu Dersin Adı Z/S T U K ETKS 600 Uzmanlık Alan Dersi Z 4 0 4 ETKS 601
DetaylıADIM ADIM YGS LYS Adım BOŞALTIM SİSTEMİ 3
ADIM ADIM YGS LYS 184. Adım BOŞALTIM SİSTEMİ 3 2) Geri Emilim (Reabsorpsiyon) Bowman kapsülüne gelen süzüntü geri emilim olmadan dışarı atılsaydı zararlı maddelerle birlikte yararlı maddelerde kaybedilirdi.
Detaylı1-GİRİ 1.1- BİYOKİMYANIN TANIMI VE KONUSU.-
1-GİRİ 1.1- BİYOKİMYANIN TANIMI VE KONUSU.- Biyokimya sözcüğü biyolojik kimya (=yaşam kimyası) teriminin kısaltılmış şeklidir. Daha eskilerde, fizyolojik kimya terimi kullanılmıştır. Gerçekten de Biyokimya
DetaylıASİT- BAZ DENGESİ VE DENGESİZLİKLERİ. Prof. Dr. Tülin BEDÜK 2016
ASİT- BAZ DENGESİ VE DENGESİZLİKLERİ Prof. Dr. Tülin BEDÜK 2016 Herhangi bir çözeltinin asitliği veya bazlığı içindeki hidrojen iyonunun (H + ) konsantrasyonuna bağlıdır. Beden sıvılarının asit-baz dengesi
DetaylıHücrelerde gerçekleşen yapım, yıkım ve dönüşüm olaylarının bütününe metabolizma denir.
METABOLİZMA ve ENZİMLER METABOLİZMA Hücrelerde gerçekleşen yapım, yıkım ve dönüşüm olaylarının bütününe metabolizma denir. A. ÖZÜMLEME (ANABOLİZMA) Metabolizmanın yapım reaksiyonlarıdır. Bu tür olaylara
DetaylıDR BEHİCE KURTARAN Ç.Ü.T.F. ENFEKSİYON HASTALIKLARI VE KLİNİK MİKROBİYOLOJİ AD
DR BEHİCE KURTARAN Ç.Ü.T.F. ENFEKSİYON HASTALIKLARI VE KLİNİK MİKROBİYOLOJİ AD ANTİBİYOTİK DOZLAMA HİPOALBUMİNEMİ Kritik hastalarda hipoalbuminemi sık %40-50 Yüksek oranda protein bağlayan antimikrobiyallerin,
DetaylıBİYOKİMYA ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI
BİYOKİMYA ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI SAĞLIK BİLİMLERİ ENSİTÜSÜ İ Yüksek Lisans Programı SZR 101 Bilimsel Araştırma Ders (T+ U) 2+2 3 6 AD SZR 103 Akılcı İlaç Kullanımı 2+0 2 5 Enstitünün Belirlediği
DetaylıKanın fonksiyonel olarak üstlendiği görevler
EGZERSİZ VE KAN Kanın fonksiyonel olarak üstlendiği görevler Akciğerden dokulara O2 taşınımı, Dokudan akciğere CO2 taşınımı, Sindirim organlarından hücrelere besin maddeleri taşınımı, Hücreden atık maddelerin
Detaylımadde2 Transport protein Transport protein
Terimler Uniport taşınma Hücre zarına yerleşmiş bir transport proteinin tek bir maddeyi tek yönde taşıması. Taşınan maddeye göre pasif veya aktif olarak gerçekleşir madde Transport protein Simport taşınma
DetaylıPsikofarmakolojiye giriş
Psikofarmakolojiye giriş Genel bilgiler Beyin 100 milyar nöron (sinir hücresi) içerir. Beyin hücresinin i diğer beyin hücreleri ile 1,000 ile 50,000 bağlantısı. Beynin sağ tarafı solu, sol tarafı sağı
DetaylıPropiverin HCL Etki Mekanizması. Bedreddin Seçkin
Propiverin HCL Etki Mekanizması Bedreddin Seçkin 24.10.2015 Propiverin Çift Yönlü Etki Mekanizmasına Sahiptir Propiverin nervus pelvicus un eferent nörotransmisyonunu baskılayarak antikolinerjik etki gösterir.
DetaylıMinavit Enjeksiyonluk Çözelti
Prospektüs ; berrak sarı renkli çözelti olup her ml'si 500.000 IU Vitamin A, 75.000 IU Vitamin D 3 ve 50 mg Vitamin E içerir. FARMAKOLOJİK ÖZELLİKLERİ uygun farmasötik şekli, içerdiği A, D 3 ve E vitamin
DetaylıKISA ÜRÜN BİLGİSİ. 4. KLİNİK ÖZELLİKLER 4.1 Terapötik endikasyonlar NIZORAL Ovül, akut ve kronik vulvovajinal kandidozun lokal tedavisinde kullanılır.
KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI NIZORAL 400 mg Ovül 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde: Her bir ovül etkin madde olarak 400 mg ketokonazol içerir. Yardımcı maddeler: Bütil hidroksianizol
DetaylıMİNERALLER. Dr. Diyetisyen Hülya YARDIMCI
MİNERALLER Dr. Diyetisyen Hülya YARDIMCI MİNERALLER İnsan vücudunun yaklaşık %4-5 i minareldir.bununda yarıya yakını Ca, ¼ ü fosfordur. Mg, Na, Cl, S diğer makro minerallerdir. Bunların dışında kalanlar
DetaylıGebelik ve Antimikrobiyal İlaç Kullanımı
Gebelik ve Antimikrobiyal İlaç Kullanımı Dr. Güven ÇELEİ Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD 27 Mayıs 2009 - Ankara Klasik Görüş Uterus fetüs
DetaylıMİTOKONDRİ Doç. Dr. Mehmet GÜVEN
MİTOKONDRİ Doç.. Dr. Mehmet GÜVENG Hemen hemen bütün b ökaryotik hücrelerde ve ökaryotik mikroorganizmalarda bulunur. Eritrositlerde, bakterilerde ve yeşil alglerde mitokondri yoktur. Şekilleri (küremsi
Detaylı16 yaş altı hastalarda viral grip/ soğuk algınlığı veya suçiçeği durumlarında hekime danışılmadan kullanılmamalıdır.
1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI DENCOL Jel Sprey 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Her 1 g jel, Etkin madde: Kolin salisilat içerir. Yardımcı maddeler: Sorbitol (%70) Karboksimetil selüloz sodyum 87.1 mg 70.0
DetaylıFARMASÖTİK KİMYAYA GİRİŞ
FARMASÖTİK KİMYAYA GİRİŞ Farmasötik Kimya Anabilim Dalı 2015 İLAÇLAR İnsan sağlığını korumak Yaşam kalitesini yükseltmek Sağlıklı bir toplumsal yaşam oluşturmak Hastalıkların teşhisi Tedavisi Önlenmesi
DetaylıSolunum Sistemi Fizyolojisi
Solunum Sistemi Fizyolojisi 1 2 3 4 5 6 7 Solunum Sistemini Oluşturan Yapılar Solunum sistemi burun, agız, farinks (yutak), larinks (gırtlak), trakea (soluk borusu), bronslar, bronsioller, ve alveollerden
DetaylıADIM ADIM YGS LYS Adım DOLAŞIM SİSTEMİ 5 İNSANDA BAĞIŞIKLIK VE VÜCUDUN SAVUNULMASI
ADIM ADIM YGS LYS 177. Adım DOLAŞIM SİSTEMİ 5 İNSANDA BAĞIŞIKLIK VE VÜCUDUN SAVUNULMASI İNSANDA BAĞIŞIKLIK VE VÜCUDUN SAVUNULMASI Hastalık yapıcı organizmalara karşı vücudun gösterdiği dirence bağışıklık
Detaylı8 Boşaltım Sistemi Fizyolojisi
ÜNİTE 8 Boşaltım Sistemi Fizyolojisi Bu üniteyi çalıştıktan sonra, Amaçlar Nefronların yapısını ve idrar oluşumunu, Glomerul filtrasyon hızı ve klirens kavramını, Jukstaglomeruler aparatus ve renin-anjiotensin
DetaylıTÜRKİYE İLAÇ VE TIBBİ CİHAZ KURUMU KOZMETİK ÜRÜNLER VEYA HAMMADDELERİ İLE YAPILAN PERKÜTAN ABSORPSİYON/PENETRASYON TESTLERİNE İLİŞKİN KILAVUZ
TÜRKİYE İLAÇ VE TIBBİ CİHAZ KURUMU KOZMETİK ÜRÜNLER VEYA HAMMADDELERİ İLE YAPILAN PERKÜTAN ABSORPSİYON/PENETRASYON TESTLERİNE İLİŞKİN KILAVUZ Amaç MADDE 1- Bu kılavuz, kozmetik ürünler veya hammaddeleri
DetaylıİÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... III
İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... III 1: DİYABET...1 Diabetes insipedius...2 Diabetes mellitus...2 Diyabetin Etkileri...3 Belirtiler...4 Nedenler...4 Tedavi...4 Bitkilerin Rolü...5 Tıbbi Faydaları...6 2: KARACİĞER
DetaylıTerapötik İlaç Düzeylerinin İzlenmesi
Terapötik İlaç İzlemi ve İlaç Dozu Hesaplama Prof. Dr. Öner Süzer Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Farmakoloji ve Klinik Farmakoloji Anabilim Dalı www.onersuzer.com Son güncelleme: 10.03.2009 Terapötik İlaç Düzeylerinin
DetaylıKISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI. PROCTO-GLYVENOL Supozituvar
1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI PROCTO-GLYVENOL Supozituvar KISA ÜRÜN BİLGİSİ 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde: Her bir supozituvar (2 g), 400 mg tribenosid ve 40 mg lidokain içerir. Yardımcı
DetaylıPROSPEKTÜS DECAVİT YUMUŞAK KAPSÜL
Multivitamin ve Mineral Kombinasyonu FORMÜLÜ : PROSPEKTÜS DECAVİT YUMUŞAK KAPSÜL 11 Vitamin Vitamin A 10.000 I.U Vitamin B 1 20 mg Vitamin B 2 5 mg Vitamin B 6 10 mg Vitamin B 12 0.005 mg Vitamin C 150
DetaylıTüm yaşayan organizmalar suya ihtiyaç duyarlar Çoğu hücre suyla çevrilidir ve hücrelerin yaklaşık %70 95 kadarı sudan oluşur. Yerküre içerdiği su ile
Su Kimyası Tüm yaşayan organizmalar suya ihtiyaç duyarlar Çoğu hücre suyla çevrilidir ve hücrelerin yaklaşık %70 95 kadarı sudan oluşur. Yerküre içerdiği su ile canlılık için gerekli ortamı sunar. Canlıların
DetaylıBİY 471 Lipid Metabolizması-I. Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ Güz Yarı Dönemi
BİY 471 Lipid Metabolizması-I Yrd. Doç. Dr. Ebru SAATÇİ 2008-2009 Güz Yarı Dönemi Lipoproteinler Türev lipidler: Glikolipidler Lipoproteinler Lipoproteinler, lipidlerin proteinlerle oluşturdukları komplekslerdir.
DetaylıKISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI. BİOAK 5 mg tablet 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM. Etkin madde: Biotin (Vitamin H)
KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI BİOAK 5 mg tablet 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde: Biotin (Vitamin H) Yardımcı madde(ler): Laktoz anhidr 5,0 mg 48,5 mg Yardımcı maddeler için
Detaylı00220 Gıda Biyokimyası
00220 Gıda Biyokimyası Hazırlayan: Doç.Gökhan DURMAZ 00220 Gıda Biyokimyası-Şubat 2013 1 Bu notların hazırlanmasında aşağıdaki eserlerden yararlanılmıştır; Biyokimya, Engin Gözükara, Nobel Tip Kitabevi,
Detaylıayxmaz/biyoloji 7-Hücreye antijen özellik kazandırır.kalıtımın kontrolü altındadır Örn: Kan grupları 8- Oluşumunda golgi etkendir Hücre zarı
Hücre zarı özellikleri ve görevleri 1-Hücreyi çepe çevre kuşatır 2-Yağ-protein ve karbonhidrattan oluşur.temel yapı yağdır. 3-Hücreye şekil verir 4-Hücreyi dış etkilerden korur 5-Bazı organelleri oluşumunda
DetaylıADIM ADIM YGS-LYS 27. ADIM HÜCRE 4- HÜCRE ZARINDAN MADDE GEÇİŞLERİ
ADIM ADIM YGS-LYS 27. ADIM HÜCRE 4- HÜCRE ZARINDAN MADDE GEÇİŞLERİ Hücre zarı canlıdır ve seçici-geçirgendir. Bu özelliği nedeniyle bazı maddeler hücre zarından geçebilirken bazı maddeler geçemez. Hücre
Detaylı5-7 t 1/2 gerektirir. C ss ortalama. Yarı Ömür. Toksik. Terapötik. Sub-terapötik. Doz
TERAPÖTİK İ İLAÇ DÜZEYLERİ Dr.MURAT ÖKTEM Düzen Laboratuvarlar Grubu Kurallar Her insan birbirinden farklıdır Çocuklar farklıdır Hamileler farklıdır İlaç düzeyleri hastanın klinik durumu ile birlikte değerlendirilmelidir
DetaylıAntibiyotiklerin Farmakokinetik ve Farmakodinamiği
Antibiyotiklerin Farmakokinetik ve Farmakodinamiği Prof. Dr. Alper B. İskit Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Farmakoloji Anabilim Dalı Mayıs 2007 Farmakolojik açıdan optimal tedavi için dikkat edilecek
DetaylıLİPOPROTEİNLER. Lipoproteinler; Lipidler plazmanın sulu yapısından dolayı sınırlı. stabilize edilmeleri gerekir. kanda lipidleri taşıyan özel
LİPOPROTEİNLER LİPOPROTEİNLER Lipidler plazmanın sulu yapısından dolayı sınırlı olarak çözündüklerinden, taşınmaları için stabilize edilmeleri gerekir. Lipoproteinler; komplekslerdir. kanda lipidleri taşıyan
DetaylıHÜCRE ZARINDA TAŞINIM
HÜCRE ZARINDA TAŞINIM Yrd. Doç. Dr. Aslı AYKAÇ YDÜ TIP FAKÜLTESİ BİYOFİZİK AD Küçük moleküllerin zardan geçişi Lipid çift tabaka Polar moleküller için geçirgen olmayan bir bariyerdir Hücre içindeki suda
DetaylıFARMASÖTİK KİMYAYA GİRİŞ
FARMASÖTİK KİMYAYA GİRİŞ -YALÇIN Farmasötik Kimya Anabilim Dalı 2014 İLAÇLAR İnsan sağlığını korumak Yaşam kalitesini yükseltmek Sağlıklı bir toplumsal yaşam oluşturmak Hastalıkların teşhisi Tedavisi Önlenmesi
Detaylı* Yapılarında C, H, O bulunur. Bazılarında C, H, O dan başka N, P, S bulunur.
Lipitler ortak özellikleri su ile karışmamak olan organik maddelerdir ve kimyasal olarak yağ asitlerinin bir alkolle esterleşmesinden oluşur. 1.1. Lipitlerin Yapısı ve Ortak Özellikleri * Yapılarında C,
DetaylıHÜCRE ZARINDA MADDE İLETİMİ PROF.DR.MİTAT KOZ
HÜCRE ZARINDA MADDE İLETİMİ PROF.DR.MİTAT KOZ Nelerin Hücre Zarından geçmesi gereklidir? Besin maddeleri Atık maddeler Hücreye gelen sinyal molekülleri Hücreden gönderilen sinyal molekülleri Sıvı girebilmeli
DetaylıHÜCRE. Dicle Aras. Hücre bölünmesi, madde alışverişi ve metabolizması
HÜCRE Dicle Aras Hücre bölünmesi, madde alışverişi ve metabolizması Hücre Bölünmesi Hücre bölünme ve çoğalması iki şekilde gerçekleşir. Vücut soma hücrelerinin bölünme ve çoğalma biçimi Mitoz (mitosis),
DetaylıMETABOLİK DEĞİŞİKLİKLER VE FİZİKSEL PERFORMANS
METABOLİK DEĞİŞİKLİKLER VE FİZİKSEL PERFORMANS Aerobik Antrenmanlar Sonucu Kasta Oluşan Adaptasyonlar Miyoglobin Miktarında oluşan Değişiklikler Hayvan deneylerinden elde edilen sonuçlar dayanıklılık antrenmanları
DetaylıDoku kan akışının düzenlenmesi Mikrodolaşım ve lenfatik sistem. Prof.Dr.Mitat KOZ
Doku kan akışının düzenlenmesi Mikrodolaşım ve lenfatik sistem Prof.Dr.Mitat KOZ Mikrodolaşım? Besin maddelerinin dokulara taşınması ve hücresel atıkların uzaklaştırılması. Küçük arteriyoller her bir doku
DetaylıBöceklerde Boşaltım Yapıları
Böceklerde Boşaltım Yapıları Boşaltım Boşaltım sistemi metabolik atıklar ve diğer toksik maddeleri vücut bölümlerinden ayırarak ve elemine ederek içsel çevrenin devamını sağlar. Bu atıklar çoğunlukla suda
DetaylıFen Bilimleri Kazanım Defteri
Fen Bilimleri 6 Bir Bakışta Önemli noktalar... Akılda kalıcı özet bilgi alanları... Konu özetleri için ayrılmış bölümler... Konuyu pekiştiren farklı soru tipleri içeren alıştırma sayfaları... 2 Boşluk
DetaylıSOLUNUM SİSTEMİ FİZYOLOJİSİ 19/11/2015 SOLUNUM SİSTEMİ MEKANİZMASI SOLUNUM SİSTEMİ MEKANİZMASI SOLUNUM SİSTEMİ MEKANİZMASI
VE FİZYOLOJİSİ FİZYOLOJİSİ Müge BULAKBAŞI Yüksek Hemşire Canlılığın sürdürülebilmesi için vücuda oksijen alınması gerekir. Solunumla alınan oksijen, kullanılarak metabolizma sonucunda karbondioksit açığa
DetaylıFarmasötik Toksikoloji
Farmasötik Toksikoloji 2014 2015 4.Not Doç.Dr. Gül ÖZHAN BİYOTRANSFORMASYON Endojen maddelerin ve ksenobiyotiklerin metabolizma reaksiyonları ile suda çözünen bileşiklere dönüştürülmesi. Biyotransformasyon
DetaylıLevosimendanın farmakolojisi
Levosimendanın farmakolojisi Prof. Dr. Öner SÜZER Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Farmakoloji ve Klinik Farmakoloji AbD 1 Konjestif kalp yetmezliği ve mortalite 2 Kaynak: BM Massie et al, Curr Opin Cardiol 1996
DetaylıAdrenal Korteks Hormonları
Adrenal Korteks Hormonları Doç. Dr.Fadıl Özyener Fizyoloji AD Bu derste öğrencilerle Adrenal korteks hormonlarının (AKH) sentez ve salgılanması, organizmadaki hücre, doku ve sistemlerde genel fizyolojik
DetaylıKISA ÜRÜN BİLGİSİ. Uygulama şekli: Az miktarda su ile seyreltilerek ya da seyreltilmeden yutulmaksızın gargara yapılır.
KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI: DİCLORAL gargara 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde: Her 1 ml 0,74 mg diklofenak (serbest asit şeklinde) içerir. Yardımcı madde(ler): Yardımcı
DetaylıTabletler çiğnenmeden yeterli miktarda sıvı, örneğin bir bardak su ile yutulmalıdır.
KISA ÜRÜN BİLGİSİ 1. BEŞERİ TIBBİ ÜRÜNÜN ADI DEBRİDAT tablet 100 mg 2. KALİTATİF VE KANTİTATİF BİLEŞİM Etkin madde: Her bir tablet 100 mg Trimebutin Maleat içerir. Yardımcı maddeler: Laktoz monohidrat
Detaylı