Verim ve Değişim. Elektromanye,k Kirlilik Nedir? Türk Telekom binalarında durum ne? Hayatınızı Kolaylaştıracak Ufak İpuçları

Transkript

1 Verim ve Değişim Aylık e-bülten // Haziran Sayı 22 Elektromanye,k Kirlilik Nedir? Türk Telekom binalarında durum ne? Hayatınızı Kolaylaştıracak Ufak İpuçları Haziran Ayında Fikir Kutusu Fikir TTakımı Çalıştayı Erzurum da Yapıldı Binlerce kilometrelik bir yolculuk bile bir adımda başlar Lao Tzu

2 Elektromanyetik Kirlilik Nedir? Bu ayki sayımızda sizlerle Anadolu Merkez II Bölge Müdürlüğü, Malatya İl Telekom çalışanı Teoman Karadağʼın bizlerle paylaşmış olduğu ve doktora çalışmasında yazdığı makalelerden Yeni nesil haberleşme sistemlerinin çevremizde yaratmış oldukları elektromanyetik etkiler konusunu, inceleyerek söz konusu elektromanyetik değerlerin insan sağlığına etkileri ve Teoman Beyʼin çalıştığı Telekom binasındaki ölçümleri ile karşılaştırıyoruz. Elektromanyetik Alan nedir? Elektrikle çalışan her cihazın çalışır durumda iken etrafına yaydığı dalgalarla oluşturduğu alandır. Teknolojik gelişimlerin bir sonucu olarak çevremizde elektrikle çalışan cihazların çeşitliliği ve sayısı hızla artış göstermektedir ve bundan dolayı günlük yaşantımızda doğada bulunanın çok üstündeki seviyelerde elektromanyetik dalgalara maruz kalınmaktadır. Günlük hayata kullandığımız cihazların bir çoğu (saç kurutma makinesi, ütü, fotokopi makinesi vs.) 50Hz şebeke frekansında çalışmak ve haberleşme alanında kullanılan bir çok cihaz ise ses ve data iletimi için (Radyo-TV, GSM, Wi-Fi) ortalama 80MHz - 5GHz frekans aralığını kullanmaktadır. Yüksek frekansta çalışan bu sistemlerin çevrelerinde yaymış oldukları elektromanyetik alanlarda çalışma frekansı kadar güçleri de önem arz etmektedir. Örneğin yakın mesafede bir televizyonun çalışma anında yaymış olduğu elektrik alanı, bir baz istasyonundan daha fazladır fakat gücü yüksek olmadığından oluşan alan metreler içerisinde hızla azalmaktayken, baz istasyonlarının çıkış güçleri, televizyona kıyasla daha fazla olduğundan kilometrelerce uzağa elektromanyetik dalga yayabilirler. Elektromanyetik Radyasyonun canlılar üzerindeki etkileri nelerdir? Radyo Frekans (RF) elektromanyetik dalgaların foton enerjileri, atomları ve molekülleri iyonlaştıracak düzeyde değildir. Elektromanyetik Radyasyonun göreceli olarak düşük frekanslı biçimleri olan görünen ışık, kızıl ötesi ve RF dalgalar iyonlaştırıcı olmayan radyasyona örnektir. İyonlaştırıcı olmayan radyasyonun etkileri de Isıl ve Isıl olmayan etkiler olarak incelenmektedir. 2

3 Mobil telefon ve baz istasyonları baş ağrısı, uykusuzluk, dikkat bozukluğu gibi durumlara neden olabilir mi? Günlük yaşamda maruz kalınan RF seviyelerinin baş ağrısı, uykusuzluk gibi s o r u n l a r a y o l a ç t ı ğ ı k e s i n o l a r a k gösterilmemiştir. Ancak çeşitli çalışmalarda Uluslararası İyonlaştırıcı Olmayan Radyasyondan Korunma Komitesi (ICNIRP)ʼnin belirlemiş olduğu sınır değerlerinin altında mobil telefon sinyallerinin beynin elektriksek aktivitelerinde ve algılama fonksiyonlarında (dikkat, hatırlama ve tepki verme gibi) kısa süreli değişimlere neden olduğu gösterilmiştir. Fakat bu değişimlerin insan sağlığı üzerinde etkileri bilinmemektedir. Elektromanyetik radyasyonun insan vücudunda en fazla etkili olduğu bölgeler nerelerdir.? Elektromanyetik Radyasyonun ısıtma yönünden insan vücudunda en etkili olduğu bölgeler, vücudun diğer uzuvlarından farklı olarak, fazla ısıyı dağıtacak kan akışı olmamasından dolayı gözler ve testislerdir. Biz de çalışmalarımızda göz üzerinde etkiyen elektromanyetik alanın modellenmesi üzerinde ağırlıklı olarak çalışmaktayız. Elektromanyetik Alanlardan nasıl korunabiliriz.? Elektromanyetik alan kaynağından uzaklaştıkça etki, mesafenin karesi ile ters orantılı olarak azalmaktadır. Mümkün oldukça bu kaynaklardan uzak durulması etkiyi azaltacaktır. Örnek olarak cep telefonu kullanma kılavuzlarında cep telefonunun vücuda en fazla 1,5 cm mesafeden kullanılması önerilmektedir mümkün olduğunca görüşmelerde kablolu kulaklık kullanılması etkinin azaltılması için etkin olacaktır. Bu şekilde elektrikli cihazlarda hem tüketimin, hem de etkinin azaltılması yönünde etkili olacaktır. 3

4 Türk Telekom Binalarında Durum Ne? Şekil-1 Bir Türk Telekom binası ve radyolink istasyonunda elektromanyetik alan kaynaklarının incelenmesi ve bu kaynakların oluşturmuş oldukları elektromanyetik alan büyüklüklerinin belirlenmesi amacıyla Malatya İl Müdürlüğü binamızda yer alan İletim Sistemleri, Veri Sistemleri, Santral Sistemleri, Enerji ve Soğutma Sistemleri sistem salonları ile bu birimlere ait ofisler, Ticari Faaliyetler ofisimiz ve radyolink istasyonumuzda uzun süreli ve sürekli (7/24) ölçümler yapılmıştır. Yapılmış olan çalışma iki aşamalı olarak ele alınmıştır. İlk aşamada 100kHz-8GHz frekans aralığında Alçak Frekans - Süper Yüksek Frekans bandı incelenmiştir. İkinci aşamada ise 5Hz - 100kHz aralığında Aşırı Alçak Frekans - Alçak Frekans bandı incelenmiştir. metoduʼ ile alınan ortalama elektrik alan değerleri hesaplanmıştır. Toplam alınmış ölçüm değeri olup, ortalama alınmış ölçüm değeri 3504ʼdür. Belirtilmiş olan periyotta ölçüm alınmış en yüksek elektrik alan değeri 4.58V/m, ortalama elektrik alan değeri 3.31V/mʼdir. Ölçülmüş olan bu değerler aşağıdaki grafikte verilmiştir. 6 Kasım Ocak 2013 tarihleri arasında 100kHz-8GHz frekans bandında çalışan sürekli (7/24) elektromanyetik alanları ölçüm istasyonu Türk Telekom binamızın çatısına konuşlandırılmıştır. Saniyede iki ölçüm alarak, yarımşar saatlik periyotlar halinde ʻSliding Windows Average 4

5 Şekil-1ʼde Ölçüm alınmış olan değerler içerisinde, elektromanyetik alana sebep olan kaynakları belirleyebilmek için GSM frekansları 900MHz ve 1800MHz ve UMTS 2100MHz frekansında sürekli elektromanyetik alan ölçümü yapan ikinci bir istasyon aynı bölgeye yerleştirilmiştir Ocak 2013 tarihleri arasında beraber çalıştırılan istasyonlarımızın ölçmüş olduğu verilere göre; a) b) Şekil-2 Ölçüm bölgesinde Ocak 2013ʼe ait elektrik alan a) 100kHz-8GHz aralığında ölçüm alan istasyona ait değerler. (İstasyon 12MT0026, Periyodun ortalama elektrik alan değeri: 3.25 V/m, periyotta ölçülmüş en yüksek elektrik alan değeri: 4.22 V/m.) b) GSM frekans bantlarında ve UMTS frekansında ölçüm alan istasyona ait değerler. (İstasyon 12MT0082, Periyodun ortalama elektrik alan değeri: 2.51 V/m, periyotta ö l ç ü l m ü ş e n y ü k s e k elektrik alan değeri: 3.31 V/m). Sonuç olarak grafikler karakteristik olarak birbirlerine benzemekte olup görülmüştür ki ortamda ölçülmüş elektromanyetik alanın %77,23ʼü baz istasyonlarından kaynaklanmaktadır. Alınmış olan ortalama 1824 elektrik alan değeri incelendiğinde; günün çalışma saatlerinde ortamdaki elektrik alanın hızla arttığı ve çalışma saatlerinin sonuna doğru hızla azaldığı görülmektedir. Buraya kadar yapılmış olan çalışma özetlenecek olursa 100kHz-8GHz frekans aralığında yapılmış olan ölçümler ile ortamdaki elektrik alan değerleri belirlenmiştir Şekil-1. Çalışmanın yapıldığı bölgede elektromanyetik alan kaynağının kök nedenine inebilmek adına GSM frekansları ve UMTS frekansında ölçüm alan ikinci bir istasyon aynı bölgede konumlandırılmış, uzun süreli ve sürekli(7/24) ölçümler alınmıştır. Ortamdaki alanın %77,23ʼüne sebep olan kaynağın bölgede bulunan baz istasyonları olduğu tespit edilmiştir Şekil-2. Ortamdaki alanın Ocak 2013 tarihleri arasında, yarımşar saatlik ortalama değerler gruplanarak oluşturulmuş grafik ʻŞekil-3ʼ incelendiğinde günün çalışma saatlerinde alanın yükseldiği ve gece saatlerinde alanın belirli bir seviyeye kadar düştüğü, muayyen bir alanın sürekli olarak ortamda olduğu görülmektedir. Şekil-3 5

6 Bu noktadan sonra bina içindeki elektrik alanların tespiti için Network sistem salonları ve ofislerinde hafta içi çalışma saatlerinde, ortamdaki elektrik alanın yükselme eğiliminde olduğu saatlerde ölçümler alınmıştır. 100kHz-8GHz frekans aralığındaki elektrik alanın ortalama değerleri, aşağıda ʻXʼ ile verilmiştir. Bu değerler her bir ölçüm noktasında 300 bağımsız ölçüm alınarak hesaplanmış olan ortalama değerle tespit edilmiştir. 5Hz-100kHz aralığındaki elektrik alanın ortalama değerleri aşağıda ʻYʼ ile verilmiştir. Bu değerler her bir ölçüm noktasında en az 60 bağımsız ölçüm alınarak hesaplanmış olan ortalama değerle tespit edilmiştir. Bu alınmış ölçümleri inceleyecek olursak; Santral & Enerji ve Soğutma Sistemleri Ofisi:!"!!!!!!#$%!"%&'()*)+)$$#$%&$',( -!!#%!)%&'()*)+)$$#$%&*+(-!!!!#%!,%&'()*)+)$$#$%*-&,(-!!!!#%!.%&'()*)+)$$#$%/*$,(-!!!!.%!"%&'()*)+)$$#+%01-,(-! Santral S12 Sistem Salonu:!!!"#!"#$%&'(')'**#$%&'(+),!!!!-#!"#$%&'(')'**#$%*$*+),! Network Sistem Salonu:!!!! "#! "#$%&'(')'* * # $%&'(+),!!!!! "#! *#$%&'(')'* * # $%+,++),!!!!! -#! "#$%&'(')'* * # $%-'.+),!!!!! -#! *#$%&'(')'* * # $%-&'+),! Ticari Faaliyetler Ofisi:!!!! "#! "#$%&'(')'* * # $%&'(+),!!!!! "#! *#$%&'(')'* * # $%+&,+),!!!!!!!!-#! "#$%&'(')'* *# -%-(',+),! Enerji Odası: TT Bina Garaj:!!!"#!"#$%&'(')'**#$%&&'+(,!!!!!!!!-#!"%)#$%&'(')'**#*+%,&-+(,!!!!-#!"#$%&'(')'**#$%.',+(,!!!!"#!"#$%&'(')'**#$%&'(+),!!!!"#!*#$%&'(')'**#+%+&,+),!!!!!!!!!!! - #! "%)#$%&'(')'* * #./0/%'&/%! 0'(12&131!12%2)1'! İletim Sistemleri Ofisi:!!!"#!"#$%&'(')'**#$%&$'+(,!!!!-#!"#$%&'(')'**#)%*+,+(,! 6

7 Radyolink istasyonumuzda 21 Ocak- 12 Haziran tarihleri arasında 100kHz-8GHz frekans aralığında alınmış olan ölçüm ve bu ölçümlerin yarımşar saatlik periyotlarında elde edilmiş 6774 ölçüm değerince elde edilmiş en yüksek elektrik alan değeri 5.84V/m, periyodun ortalama elektrik alan değeri 4.26V/mʼdir. Uluslararası anlamda; 1990 yılında, Radyasyondan Korunma Birliği İyonlaştırıcı Olmayan Radyasyon Komitesi (International Radiation Protection Association International Nonionizing Radiation Committee - IRPA/INIRC) ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Çevre Sağlığı Bölümüʼnün iş birliği ve Birleşmiş Milletler Çevre Programıʼnın (United Nations Environment Programme - UNEP) desteği ile 50/60 Hzʼlik elektrik ve manyetik alanlar için belirlenen sınır değerleri aşağıdaki gibidir.!"#$%&'"()"&'*+$(("#,! -(./0#1/&2("3,&/45)! 6"(,+"3&0")&).7"1&8939! "#! 6"(,+"3&/,7"&79#.! $#! :"(/&;<7""05893! %! =93>.&?1#/"@&7""0! "#! Avrupa Birliğiʼnde (AB) elektrik alanı ve manyetik alanlar için kullanılan referans değerler (CEI ENV Normu), TSE Standardı ile aynıdır. Ülkemizde alternatif akımda işletilmekte olan enerji iletim hatlarının frekans değerleri 50Hzʼdir. Türk Standartları Enstitüsünün, TS ENV /Nisan 1996 Baskı ICS sayılı ve İnsanların Elektromanyetik Alanlara Maruz kalması Düşük Frekanslar (0Hz-10kHz) adlı standardında, iletim hatları için geçerli olan frekanslarla ilgili referans değerlerde yer almaktadır. Bu değerler aşağıdaki gibidir.!"#$%&'"()"&'*+$(("#,! -(./0#1/&2("3,&/45)! 6"(,+"3&0")&).7"1&8939! "#! 6"(,+"3&/,7"&79#.! $#! :"(/&;<7""05893! %! =93>.&?1#/"@&7""0! "#! *E: Ortamda Ölçülen Elektrik Alan Değeri!"#$"$%&#'%'"'(")%! *%$#)+,-./0! $"$#1%2#-)")+-(233$12-4&5! *66-7$1-89-:',);-)+,<-&-<$$$-=>>?! "##! $%##! &'! ($! +%@AB-=>>C:'#;! "##! $"##! &(! ($! <6+<%AB-=>>D-6$+$"$6B:$';-=>>9! "##! $%##! )$##! &$! *%! ($! 1!%#2E$! "##! $%##! )$##! $#! $&! $*! Sonuç olarak: Yapılmış olan 37 milyonu aşan ölçüm sonucu belirlenen olan elektrik alan değerleri ulusal ve uluslar arası standart kuruluşların belirlemiş olduğu limit değerler ile kıyaslandığında; ofislerimiz, sistem salonlarımız ve radyolink istasyonumuzda limitlerin üzerinde bir değere rastlanılmamış ve ölçüm sonuçlarının limitlerin oldukça altında olduğu görülmüştür. 7

8 İz Bırakanlar Richard Branson Procter&Gamble'ın eski CEO'su A.G. Lafley yakın tarihimizin en başarılı CEO'larından birisi olarak gösteriliyor. Chief Executive Magazine tarafından 2006 yılının Ceoʼsu seçilen Lafley; 2010 yılında inovasyon, pazarlama ve insan odaklı çalışmalarından dolayı Edison Başarı ödülünü aldı. Aynı yıl ayrıca Süpermarketçiler Birliği (GMA) tarafından Başarılı Ödülü alan Lafley, başarılarını 2011 yılında aldığı Warren Bennis Liderlik Mükemmelliği ödülü ile de perçinledi. İz Bırakanlar köşemizde bu ay İş dünyasının çılgın çocuğu olarak bilinen Virgin Gruo Ceoʼsu Richard Bransonʼdan bahsetmek istiyoruz. Gelin kendisini bizim köşemize taşıyan özellikleri neymiş hep birlikte görelim. 18 Temmuz 1950,İngiltere doğumlu olan Sir Richard Charles Nicholas Branson dünyanın en zengin insanları arasında. Ünlü girişimci, bir avukatın tek oğlu olarak dünyaya geldi. Annesi ise dansçı, tiyatro oyuncusu ve hostes olarak çalışmıştı. Öğrenme bozukluğu problemi olan Branson,16 yaşındayken ailesini ikna ederek okulu bıraktı ve girişimcilik serüvenine başladı. Şuanda 350'den fazla şirketi bulunan Virgin şirketler grubunun CEO'su olan Branson ilk ticari başarısını henüz 16 yaşında iken çıkardığı Student adlı dergi ile kazandı. Derginin ilk trajından 8000 $ reklam geliri elde etti. 8

9 İz Bırakanlar 1969 yılında ise Londraʼda Virgin Megastore adında bir plak dükkanı açarak müzik sektörüne girdi. Buradan kazandığı parayla da 1972 yılında kendi kayıt stüdyosunu açtı. Birçok ünlü marka ve müzisyen çalışmaları için stüdyoyu kiraladı. Mike Oldfield, Sex Pistols, Rolling Stones ve daha birçok sanatçı ilk albümlerini bu stüdyoda doldurdu. Kısa zaman içinde de Virgin Records rakip stüdyolar arasından bir numaraya yükseldi. Dışarıya karşı her zaman kot pantalonlu, kazaklı, kalender girişimciyi temsil eden Branson, 80'li yılların başında, çoğu iletişim ve medya branşında olmakla beraber, birkaç gece kulübünü de kapsayan yaklaşık 50 firmanın bağlı bulunduğu imparatorluğunu kurmuştu. Branson 1984'te Virgin Atlantic Airlines havayollarını kurarak devletin British Airways şirketine ABD'ye giden hatlarında, özellikle daha iyi yolcu servisiyle rakip oldu. Branson, Virgin Airwaysʼin kuruluş öyküsünü şöyle anlatıyor: "Şimdi sahibi olduğum Necker adasını satın almak için Joan (ikinci eşi) ile Virgin Adalarıʼna gittik. Adayı aldık ve tatilin geri kalan kısmını da Beef adasında geçirdik ve orada ilginç bir olay sonucu Virgin Airwaysʼi kurdum. Beefʼten Porto Rikoʼya gideceğimiz uçak iptal edildi. Terminal güç durumdaki turistlerle doluydu. Adadaki Charter uçak şirketlerini aradım ve Porto Rikoʼya 2 bin sterline uçtuklarını öğrendim. Hemen birini kiraladım. Ödeyeceğim fiyatı koltuk sayısına böldüm. Bir kara tahtayı ödünç aldım ve şöyle yazdım: Virgin Airways Porto Rikoʼya sadece gidiş bileti 39 dolar. Terminali dolaşıp bilet satmaya başladım. Kısa sürede koltuklar doldu. Porto Rikoʼya indiğimiz zaman bir yolcu bana dönüp ʼVirgin Airways fena değil. Hizmeti biraz güncelleştirince bu işe girebilirsinizʼ dedi." Bu cümle Richard Branson'u Virgin Airways adında bir havayolu şirketi kurmaya teşvik eder ve kurar. 1 tane uçak kiralayarak ABD-İngiltere arası sefer yapmaya başlayan Bransonʼın o hattaki tek rakibi İngilterenin devlet şirketi olan British Airwaysʼdir. Bransonʼın bu girişimciliği son derece sert eleştirilir alır. Hiç bilmediği bir sektörde üstelik çok güçlü bir rakibe karşı şansının olmadığını söylerler. Bununla birlikte zaman içinde başarıya ulaşır. Özellikle 90'lı yılların başında Virgin Atlantic'in başarısı British Airways ile çok acımasız fiyat savaşlarına yol açar. Bu savaş Branson'un sözde nakit 9

10 İz Bırakanlar sıkıntısı çektiğine ilişkin yalan haberlerle büsbütün kızışır. Ne var ki Branson bu tartışmalardan galip olarak çıkar ve 1992'de yaklaşık 900 milyon Alman Markıʼna Virgin Plak Şirketini EMI şirketine satarak tamamen iletişim ve seyahat sektörlerine yoğunlaşır. Aynı zamanda macera tutkunu olan Branson yaptığı yankı uyandıran eylemlerle de adından sıkça söz ettirmiştir yılında Atlantikʼi tutkunu olduğu sürat motoru ile en kısa sürede geçen kişi olmayı başarır ve bu rekoru sayesinde Mavi Kurdele ile ödüllendirilir. Bundan bir yıl sonra da İsveçli Per Lindstrad ile birlikte sıcak hava balonu vasıtası ile Atlantikʼi geçen ilk insan olarak tarihe geçer. Aynı ikili 1991ʼde de Pasifikʼi geçerek Japonyaʼdan ABDʼye başarılı bir yolculuk gerçekleştirirler yılında kurduğu şirketler grubunun cirosu 3 Milyar markı geçen Richard Bransonʼun bugün sadece kendisinin 4.6 milyar dolar kişisel serveti ve 350ʼden fazla şirketi bulunmaktadır. Branson söz konusu bu serveti ile İngiltereʼnin dördüncü, dünyanın ise 225. en zengin insanıdır. Öte yandan Richard Branson geçtiğimiz yıllarda Virgin Galactic isimli bir şirket kurdu ve 2015 yılından itibaren uzaya turistik seferler düzenlemeye başlayacağını açıkladı. 1. Eğer hoşlanmıyorsan, yapma! Yaptığınız işe aşık olmalısınız. 2. İnovatif olun. Göze çarpacak farklı şeyler yaratın. 3. Çalışanlarınız en değerli varlığınızdır. Mutlu çalışanlar, mutlu müşteriler demektir. 4. Dinleyerek liderlik edin. Müşterilerinizden ve ekibinizden düzenli olarak geri bildirim alın. 5. Görünür olun! Şirketinizi ve hizmetlerinizi, kendiniz ya da üst düzey birini kameraların önüne koyarak pazarlayın. 10

11 Günlük Hayatınızı Kolaylaştıran İpuçları Kaset kutuları sayesinde akıllı telefonlar dimdik ayakta! Küçük kıskaçlı saç tokaları sayesinde artık karışan kulaklık kablolarına son! Çivi çakarken mandallar parmaklarınızı korumak için birebir! Siz matkapla duvarları delerken post-itler tozu toplasın! Kabloların çıkması için düğüm birebir! Kağıt maşası sayesinde kablolar artık masanızın arkasına kaçmayacak! 11

12 12

13 13

14 Fikir TTakımı Çalıştayı Doğu-I Bölge Müdürlüğüʼnde Yapıldı Nisan 2012 de başlayan ve Fikir Kutusu uygulamasına paralel olarak devam eden, Fikir TTakımı çalıştaylarının dokuzuncusunu, İstanbul (Genel Müdürlük) İzmir, Kayseri, Samsun, Antalya, İstanbul 2 ve Bursa ve Adana ve Trabzon ve Ankaraʼnın ardından, bu ay Erzurumʼda Doğu 1 Bölge Müdürlüğü binasında gerçekleştirdik. 25 haziran tarihinde gerçekleştirilen söz konusu çalıştaylar kapsamında Anadolu Doğu 1 Bölge Müdürlüğümüze bağlı illerden gelen çalışanlarımızla güzel ve verimli bir gün geçirdik. Günün ilk saatlerinde inovasyon ve yenilikçilik üzerine yaptığımız bir sunum ile başlayan çalıştay, daha sonra katılımcıların gruplara ayrılması ve birlikte fikir ve projeler geliştirmeleri ile devam etti. Öğleden sonraki bölümde birer sözcü seçen gruplar, belirtilen konu başlıkları ve bu konu başlıklarının sahipleri jüri üyelerimize fikirlerini sunma imkanı buldular. Koç ve Serdar Ergünʼden oluşan grup İknayla gelen gülerek gider fikri ile jüriden en yüksek puanı elde ederek çalıştayı diğer dört grubun önünde birinci bitirdiler ve bizlerden birer adet Dijital çerçeve kazandılar. Kendilerini tebrik ediyor, başarılarının devamını diliyoruz. Çalıştayın sonunda kendilerine Grup Gündoğarken adını veren ve Ünal Odabaşı, Mustafa Cihan Subaşı, Didem 14

15 Karikatürler Post-itlerle tüm datanızı yedekliyoruz çünkü post-itler hiç bir zaman çökmüyor. Kimliğimin birisinin çalmasından önce ben onu ebay de satışa çıkardım. Bazı önemli bilgileri hackerlardan korumak için kendimizi gizlemeye çalıştık ama henüz yeterli bütçemiz yok. 15

16 Siz de yayınlanmasını istediğiniz inovasyonla ilgili her türlü içerik önerilerinizi, dünyadaki örneklerini, yazılarınızı, karikatürlerinizi, kısaca her şeyi adresine gönderebilirsiniz. desteği ile hazırlanmıştır.