AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ NE BAŞARILI BAŞVURU YAPMAK: TEORİDEN UYGULAMAYA

Transkript

1 Dili: Türkçe İnsan hakları en önemli hukuk alanına dahildir. Demokratik toplumun getirisidir ve hukuk sistemlerimize kök salmıştır. Strazburg daki AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ NE BAŞARILI BAŞVURU YAPMAK: TEORİDEN UYGULAMAYA programı Avrupa Hukuki İşbirliği Merkezi nin (CECJ) organize ettiği kilit profesyonel eğitimlerden biridir. Eğitim Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi nin tüm genel konuları ve odak noktalarını kapsıyor, hem ceza hem kamu hem de mülkiyet hukuku meseleleriyle ilgili sözleşme maddeleri ve dava hukukunu ele alıyor. Dolayısıyla çeşitli hukuk profesyonellerinin ihtiyacını karşılıyor. Programımızın amacı faaliyette bulunan avukatın şu ihtiyaçlarını karşılamak üzere tasarlandı: Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ne kabul edilebilir başvurular göndermenin etkili yolları (örneğin, tüm bilgileri sunmanın, davayı sunmanın ve AİHM nin uygun dava hukukuna atıfta bulunmanın ve savunma yapmanın yolları) Mahkemenin mantalitesini anlamaya yardımcı olmanın yolları (örneğin, karar alma sürecinde göz önünde bulundurulan kriterler nedir?) Prosedürle ilgili sorulara cevap bulmak Teorik bilgiyi uygulamalı atölye çalışmalarıyla konsolide etmek (dava canlandırması). Dersler, sunumlar ve atölye çalışmaları mantıksal bir düzende kurgulandı. Önce, katılımcıları AİHM nin yapısına ve başvuru prosedürüne aşina olmalarını sağlıyorlar. Sık yapılan hatalara odaklanıyor ve başvurunun resmi kriterlerini anlatıyorlar. Sonra, AİHM nin yaklaşımını belirli maddeler ve dava hukuku üzerinden gösteriyorlar (örneğin, bilgilerin değerlendirilmesinde mahkeme nasıl mantık yürütüyor? Hükümetin yazılı gözlemlerine cevap verirken hangi referanslar verilmeli? Vb.) Eğitim oturumlarında ele alınan tartışmalar yalnızca dikey değil yatay bilgiler sunuyor. Dolayısıyla, tepeden inme bir bilgi sunumundansa, her eğitim oturumu katılımcıların aktif tartışmalara katılmasını teşvik ediyor. Dinleyiciler genellikle uzman öğretmenlerle doğrudan diyalog kurarak eğitimlerde aktif rol alıyor. Bu tür bir organizasyonun en önemli avantajı katılımcıların, günlük olarak AİHM ye başvuru yapan veya karar metinlerini ele alan uzman ve hukuk profesyonellerinden, ilgi alanına özel sorularına cevap bulabilmeleri ve insan hakları mekanizmaları hakkında bilgi sahibi olabilmeleri. Avrupa Konseyi üye ülkelerinden heyetlerin katıldığı networking etkinliklerimiz, katılımcılara network kurma ve çeşitli bölgelerden insan hakları üzerine çalışan meslektaşlarının deneyimlerini öğrenme fırsatı tanıyor. 1

2 EĞİTİM PROGRAMI: PAZARTESİ 09:00 Kayıt Avrupa Konseyi 09:30-10:45 AİHM Başkan Yardımcısı ve Hakim Avrupa nın insan hakları koruması sisteminin yapısı, organizasyonu ve tarihi 11:00-11:45 Avrupa Konseyi Temsilcisi Avrupa Konseyi nin hukuk boyutu. Diğer ülkeler üstü yargı organizasyonları çerçevesinde AİHM nin işleyişi Avrupa nın insan hakları koruması sisteminin gelişimi; Ulusal seviyede etkisi Avrupa Antlaşması ve Avrupa Birliği Yargı oluşumları ve karar alma süreçleri Yargı oluşumlarının prosedür ve yapısal özellikleri: Komite, Oda ve Yüce Divan Avrupa Konseyi nin operasyon ve organizasyonu Operasyonun önemli hukuki meseleleri. 11:45-13:00 AİHM, Kayıt Bürosu, Hukuk Direktörü AİHM nin güncel reformu, Brighton konferansı ardından kabul edilme kriterleri. Modern eğilimler. En yüksek başvuru sayısı olan ülkelerin istatistikleri. Son iki yıldır hangi prosedür ve yapısal değişiklikler yapıldı? Bunlar AİHM nin başvuru değerlendirme kriterlerini nasıl etkileyecek? 13:00-14:30 Öğle yemeği ve diğer ülke heyetleriyle networking 14:30-16:00 Hakim, AİHM Mahkemenin dava hukukuna yönelik felsefesinin değerlendirilmesi. Türkiye nin AİHM deki dosya yükü. Tartışma. Türkiye nin AİHM deki dosya yüküne genel bakış. Mahkemenin dava hukuku ve ulusal hukukun gelişimine ve ulusal yargının işleyişine katkısı Sözleşmenin ulusal seviyede başarılı uygulamaları ve avukatların rolü. 16:15-17:45 AİHM nin eski kayıt memuru ve hukuk danışmanı Avrupa nın anayasal düzeninin bir parçası olarak Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Yaşayan bir araç olarak Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Sözleşmenin yorumlanması Modern Avrupa daki ulusal mevzuatla ilişkisi ve pozisyonu Devletlerin pozitif, negatif ve prosedür zorunlulukları: avukatlar için pratik tavsiyeler. SALI 09:00-10:15 Avukat, AİHM, Kayıt Bürosu AİHM den önce, pratik uygulamalar. 47. Madde nin kuralları. Kabul kriterleri. Başvuru prosedürleri: pratik öneriler. Hukuki bir temsilci/müvekkilin hazır bulunması gerekiyor mu? Mahkemeyle nasıl etkili iletişim kurulur? Dava önceliği nedir ve nasıl başvurulur? Mahkemeden geçici tedbir uygulaması nasıl istenir? 2

3 10:30-11:45 Avukatlar, Eleme, Kayıt Bürosu, Elemenin algoritması nedir? AİHM Başvuru nasıl sunulur? Pratik çalışması: Başvuru Ev ödevine göre örnek başvuru formu doldurmak dosyası nasıl hazırlanır? (örnek vaka) Tavsiyede bulunma. Bu çalışma, eğitim öncesinde katılımcılara verilen ev ödevi üzerine yapılır. 11:45-13:00 Avukat, Kayıt Bürosu, AİHM Pilot hüküm nedir? AİHM da pilot hükümler Ulusal yasamayı nasıl etkiler? uygulaması En güncel pilot hükümlerin genel değerlendirmesi ve pratik analiz. 13:00-14:15 Öğle yemeği ve diğer ülke heyetleriyle networking 14:15-15:45 Avukat, Kayıt Bürosu, AİHM Kamu davalarında sorunlu profiller. Adil yargılanma hakkı: 6. Maddenin kamu kolu 16:00-17:30 Avukat, Kayıt Bürosu, AİHM Kamu davalarında sorunlu profiller. Etkili başvuru hakkı: 13. Madde Ulusal mahkemelerin adil olmayan davaları konulu başvurular nasıl desteklenir? Mahkeme adalet ve makul süre kavramlarını nasıl tanımlıyor? Dava süreleri nasıl belirleniyor? Başvurunun/yazılı beyanın farklı safhaları nasıl anlaşılır? AİHM ye başvuruda bulunurken neye odaklanmalı ve AİHM dava hukukuna nasıl referans verilir? Tarafların eşitliği ve çekişmeli yargılama prensipleri, kanıta dayalı meseleler 6. Madde nasıl kovuşturmadan başka işlemlere uygulanır? 13. Maddenin içeriği ve yorumlanması. Hangi başvurular etkilidir? Ulusal örneklerle AİHM dava hukukuna genel bakış Madde 13 ün sözde ihlali durumunda başvuru taslağı hazırlamak için pratik öneriler ÇARŞAMBA 09:30-11:00 Avrupa Konseyi ceza davaları uzmanı Ulusal ceza mahkemelerinde AİHM standartlarının uygulanması ve delil meselelerine yönelik hukuki görüşler 11:15-12:45 Avukat, Kayıt Bürosu, AİHM Özgürlük ve güvenlik hakkı (5. Madde). Adil yargılanma hakkı: 6. Maddenin ceza kolu. Ceza mahkemesi altında avukatlık bürosu veya avukatın evinde arama ve el koymaya karşı başvuru yapmanın yolları. Ön araştırmada müvekkili temsil etmek (tanıkların sorgulanması, kanıt sunulması, savunma hazırlığı, vb.) Sınırlama önlemlerine nasıl aksiyon alınır? (tutuklanma, gözaltına alma, kefalet sıkıntıları, vb.) Polis tutuklamalarına karşı nasıl aksiyon alınır? (genel yaklaşımlar, tahrik testi, tutuklama savunması) Kanunsuzca veya sözleşmeye aykırı olarak elde edilen kanıtın kullanımına karşı nasıl aksiyon alınır? Göz altında tutulmaya karşılık nasıl başvuru yapılır (benzer kısıtlayıcı önlemlerin zamanı ve neden, alternatif kısıtlayıcı önlemlerin uygulanması, farklı tesislerdeki gözaltı şartları, uygun ve zamanında medikal tedavinin olmaması, suçluların iadesi ve kovma şartları, vb.) 3

4 Resmi tutuklama ve alıkoyma dışında hürriyetten yoksun bırakmaya karşı nasıl aksiyon almalı? Reşit olmayanların veya yabancıların göz altına alınmasına karşı nasıl aksiyon almalı? Hangi AİHM davsına atıfta bulunabilinir? Haksız alıkoymaya karşı tazminat nasıl talep edilir? (Zarar, zararın hesaplanması, etkili başvuru örnekleri) Ceza mahkemelerinde suçsuzluk karinesinin ihlaline karşı nasıl aksiyon almalı? (Jürili duruşma dahil) 12:45-14:00 Öğle yemeği ve diğer ülke heyetleriyle networking 14:15-15:45 Avukat, Kayıt Bürosu, AİHM Sözleşmenin 3. Maddesi. İşkence yasağı 16:00-17:30 Avukat, Kayıt Bürosu, AİHM Sözleşmenin 2. maddesi: Yaşama hakkı Devlet yetkililerince kötü muameleye (polis, askeriye, hapishane personeli vb.) ve tutuklulara empoze edilen disiplin önlemlerine karşı nasıl aksiyon almalı? Bireyler (hücre arkadaşı, iş arkadaşı) tarafından sert/acımasız muameleye karşı nasıl aksiyon almalı? Ulusal mahkemede haksız hüküm ve davalara karşı nasıl aksiyon almalı? (kanıtların kabul edilebilirliği, prosedür ihlalleri, sivil ceza davaları, temyizde avukatın olmayışı vb.) Cezaevi yönetimlerinin AİHM ye iletişimi engellemesine karşı nasıl aksiyon almalı? Devletin Negatif, pozitif ve prosedür zorunlulukları Haklı bir tutuklanma yerine getirmek veya hukuki olarak tutuklanan birinin kaçmasını engellemek adına kuvvet uygulamak Bir ayaklanmayı veya başkaldırıyı bastırmak adına hukuki haklar doğrultusunda kuvvet uygulamak Hapishanelerde ve askeriyede ölüm Sağlık hizmetleri Ortadan kaybolma PERŞEMBE 09:30-11:15 Avukat, Kayıt Bürosu, AİHM Adalete ulaşılmasının engellenmesi durumunda Özel hayatın ve aile hayatının korunması (Madde 8) ve ayrımcılık yasağı (Madde 14) nasıl aksiyon almalı? (dava sınırları konusunda anlaşmazlıklar, aksiyon konusu, duruşma talebini geri çevirme vb.) Tutuklu veya aciz bırakılmış insanlara karşı açılmış davalarla ilgili ihlallere karşı nasıl aksiyon almalı? Çeşitli şartlar altında tahliyeye karşı nasıl aksiyon almalı? (iyi niyetli alıcı, eşitsiz mübadele vb.) Velayet hakları ihlallerine karşı nasıl aksiyon almalı? (babalık testi, ebeveynlik haklarından mahrum bırakma, yapay döllenme, ebeveynin terki) Farklı çeşitlerdeki ayrımcılığa bağlı ihlallere karşı nasıl aksiyon almalı? (cinsiyet, sağlık, iş vb.) 4

5 11:15-12:45 Avrupa Konseyi Uzmanı Din özgürlüğü ihlallerine karşı nasıl aksiyon İfade özgürlüğü (madde 10) ve düşünce, vicdan ve din almalı? (bir dini gruba mensup olmayı reddetmek, dini grupların aktiviteleriyle bağlantılı ihraç edilme vb.) özgürlüğü (madde 9) Basılı medya yüzünden ifade özgürlüğünün ihlaline karşı nasıl aksiyon almalı? (lekeleme karşıtı davalar) 12:45-14:00 Öğle yemeği ve diğer ülke heyetleriyle networking 14:00-15:30 Avukat, Kayıt Bürosu, AİHM Mülkiyetin korunması. 1. protokolün 1. Maddesi AİHM dava hukukunun analizi. 15:45-17:15 Gruplar halinde pratik atölye çalışması. Duruşma canlandırması: Yüce Divan Duruşması Grup A: Başvuran Grup B: Hükümet Grup С: Mahkeme Ev ödevi değerlendirme ve varsayımsal davanın tartışması 09:30-10:15 İnsan Hakları Uzmanı Pratik atölye çalışması: Grupların hazırlanması ve analiz edilmesi. Son yazılı savunma 10:15-11:30 İnsan Hakları Uzmanı Pratik atölye çalışması: Duruşma simülasyonu. Tarafların sözlü savunması (Grup A ve B). Mahkemenin kararı (Grup C). 11:30-13:00 İnsan Hakları Uzmanı Pratik atölye çalışması: Analiz ve tartışma. Devlet yetkililerince finansal zorunlulukların yerine getirilmemesi sonucu mülkiyet hakkının ihlal edilmesine karşı nasıl aksiyon almalı? (devlet borçları, mülkiyet devri belgesi, farklı zararların karşılanması, dava sonucuna uymamak vb.) Devlet yetkililerinin aksiyonları sonucunda kaybedilen mülke karşı nasıl aksiyon almalı? (mülk korunmasının yerine getirilmemesi, yasadışı el koyma ve tahrip etme, yasadışı iflas aksiyonları, yasadışı ihraç etme, istimlak vb.) Devlet yetkililerinin lisanslama, patent ve telifle ilgili aksiyonlarına karşı nasıl aksiyon almalı? Tüzel kişilerin mülkiyet hakkı kısıtlamalarına karşı nasıl aksiyon almalı? (hissedar hakları sınırlamaları, hisselerin satışa zorlanması, rakip yetkililerin aksiyonları, reklam kısıtlamaları vb.) Pratik uygulama boyunca teorik bilgilerinizi geliştirecek ve durumsal rol alma oyunlarına dahil olacaksınız. Bu oyunlar varsayımsal ve AİHM nin gerçek davalara dayalı oyunlar olabilir. AİHM Kayıt Bürosu yetkilisi ve insan hakları uzmanlarıyla bire bir çalışma fırsatı bulacak ve sormak istediklerinizi sorabileceksiniz. Duruşma canlandırma için hazırlık: Ev ödevi değerlendirme ve varsayımsal davanın tartışması ( Bilgiler ve Hukuk ) CUMA Yüce Divan Duruşması simülasyonu. Her grubun 20 dakika içinde hukuki bir pozisyon belirleyip sunması gerekiyor. 5

6 13:00-14:30 Öğle yemeği ve diğer ülke heyetleriyle networking 14:30-16:00 Avukat, Hükmün İcrası Departmanı, Avrupa Konseyi AİHM hükümlerinin icrası: ulusal örneklerle teori ve uygulamaları Başvuranın haklarının iade edilmesi ve sözleşmenin ihlallerinin önlenmesi Türkiye davaları üzerinden hüküm icrası örnekleri 16:00-17:00 Programın sonu. Katılım belgelerinin takdim edilmesi. *Bu program taslaktır. Organizasyonu yapanlar, konuşmacıların programına ve projeye dahil olan beş ülkeden katılımcıların gündemine ve temasına göre haklı değişiklikler yapma hakkını saklı tutar. KAYIT ÜCRETİ: KAYIT ÜCRETİNE AŞAĞIDAKİLER DAHİLDİR: Kayıt ücretleriyle ilgili bilgiler Teori ve pratik kursu Konuşmacıların müdahalelerinin organize edilmesi Uzmanların seyahat masraflarının karşılanması Gerektiğinde simültane ve/veya ardıl tercüme, ayrıca gerekli özel ekipmanların kiralanması Ekipmanların koyulacağı odaların kiralanması Çalışma materyallerinin geliştirilmesi, tercüme edilmesi ve/veya redaksiyonu Tüm materyallere elektronik formatta erişim sağlayabileceğiniz interaktif çevrim içi platform (Kişisel alan) Belirli oturumların videoya kaydedilmesi Networking moderasyonu Bir set yüksek kalite dijital fotoğraf Eğitim programı boyunca orada olacak eğitmenler SORU SORUN: Centre Européen de Coopération Juridique 110 AV. JEAN JAURES STRASBOURG SIRET