BAfiKENT ÜN VERS TES KÜLTÜR YAYINI 1 A USTOS SAYI: 2014 / 08 F YATI: 4 TL. Yetifltik Türkiye m

Transkript

1 BAfiKENT ÜN VERS TES KÜLTÜR YAYINI 1 A USTOS SAYI: 2014 / 08 F YATI: 4 TL Yetifltik Türkiye m

2 "Bal kç n n bana anlatt klar, bana verdi i yetkiyle yazd m ve kendi araflt r p bulduklar m; türünde ve Türkiye de ilk galiba... fiimdiye kadar yazd m 40 aflk n kitab n, beni en doyuran oldu diyebilirim. Yazmam gerekirdi. "Ben bu ifllevi yerine getirmek için" dünyaya getirilmifltim! Hele rehberlikle ilgili bölümler... San r m rehberdefllerimiz için yol gösterici olacak; ders al nacak deneyim ve bilgiler içeriyor. ddial konuflay m: Ses Getirecek!" fiadan Gökoval BÜTÜN K TAPÇILARDA

3 BD A USTOS 2014 MUSTAFA KEMAL GÖRDÜM DÜfiÜMDE DAHA D YORDU U RUNA fieh T OLASIM GELD HEMEN, SABAHA D YORDU. AL B R KALPAK G YM fit, AL B R ATA B NM fit, ZAFER IRAK MI DED M AHA D YORDU. Faz l Hüsnü Da larca Resim: AVN ARBAfi 1

4 BAfiKENT ÜN VERS TES KÜLTÜR YAYINI Bütün Dünya 1 A USTOS Baflkent Üniversitesi Ad na Sahibi: Prof. Dr. Mehmet Haberal Yay n Genel Yönetmeni Mete Akyol Görsel Yönetmen ve Yay n Genel Yönetmeni Yard mc s : Turgut Keskin Sorumlu Yaz flleri Müdürü: Gülçin Orkut Akyol Teknik Yap m Yönetmeni: Faruk Güney Yay n Dan flman : Yaflar Öztürk Türk Dili Dan flman : Haydar Göfer Sanat Dan flman : Süheyla Dinç E itim Dan flman : Dr. Fatma Ataman Düzeltme Sorumlusu: Nükhet Aliciko lu Baflkent Üniversitesi nin bir kültür hizmeti olan Bütün Dünya 2000, Baflkent Üniversitesi kurulufllar ndan 1. Cadde, No: 77, Bahçelievler, Ankara adresindeki Aküm Reklamc l k, Dan flmanl k ve Yay nc l k Ajans Sanayi ve Ticaret A. fi. nin 3. Cadde, No: 2, Yenimahalle, Ankara adresindeki tesislerinde bas lm flt r. Seçiciler Kurulu: Prof. Dr. Nevzat Bilgin (An sal Baflkan) Prof. Dr. Ahmet Mumcu Prof. Dr. Solmaz Do anca Prof. Dr. Sevil Öksüz Prof. Dr. Ender Varinlio lu, Prof. Dr. Okay Eroskay Prof. Dr. Fuat Çelebio lu, Prof. Dr. Sedefhan O uz, Prof. Dr. Levent Peflkircio lu, Gürbüz Atabek, Kaya Karan, Alaettin Giray, Ayhan Erten, lhan Banguo lu, Ahmet Aydede, Manuel Bilos, Cengiz Dolunay Sürekli Yazarlar: Yücel Aksoy, Pelin Hazar Aliabbasi, Sabriye Afl r, Dr. Sıtkı Aydınel, Nuray Bartoschek, Sadi Bülbül, Haluk Cans n, Haluk Erdemol, Sema Erdo an, Konur Ertop, Gürbüz Evren, Metin Gören, Mümtaz dil, Muzaffer zgü, Sinan Meydan, Filiz Lelo lu Oskay, Cengiz Önal, Sebahat Önen, Cengiz Özak nc, Saniye Özden, Tekin Özertem, Bekir Özgen, Nergis Öztürk, Yaflar Öztürk, Sezin San, Mete Tizer, zlen fien Toker, zmir Tolga, Suat Türker, Engin Ünsal, Mehmet Ünver, Dr. Mehmet Uhri, Orhan Velidedeo lu, Mustafa Y ld z Yönetim Merkezi: 10. Sokak No: 45, Bahçelievler, Ankara Tel: (0312) Faks: (0312) letiflim Adresi: Sedef Cad Ada, 1. Parsel, A Blok, Kat: 3, Da: 16, Ataflehir, stanbul Tel: (0216) (pbx) Faks: (0216) Da t m: Yaysat Bas m Tarihi: 21 / 07 / butundunya@butundunya.com.tr 2

5 BAfiKENT ÜN VERS TES KÜLTÜR YAYINI Bütün Dünya 2000 YIL:17 SAYI: Zafere Do ru F. Hüsnü Da larca 5 Yetifltik, Ey Vatan... Mete Akyol 7 30 A ustos Zaferine Do ru Dr. S tk Ayd nel 10Baflkent te 5 Y ll k Mezuniyet Ayr l Son Buldu A ustos Gece Sabaha Karfl Tekin Özertem 21 Korku Hikmet Ulu bay 25 Yeni Hilafet Tuza Cengiz Özakıncı 33 Kürt Raporunun S rr Sinan Meydan 39 Atatürk ün Hastal n n Seyri ve Aram zdan Ebediyen Ayr l fl Cengiz Önal 44 Hakimiyeti Milliye Yaz lar 47 Kaçak Madenlerde Ölümle Burun Buruna Kaya Karan 50 lk Kad n Avukat 54 Sanat n Ölümü Meriç Sümen 57 Nuri Bilge Ceylan a Aç k Mektup Demir Aytaç 60 Tarihteki Kösem Sultan Tiyatrodaki Kösem Sultan Konur Ertop 65 Sunay Ak n Prof. Dr. fiadan Gökoval 69 Aziz Kardeflim Dr. fiahin Musao lu Suat Ayt n 74 Yar madan n S rr Gürbüz Evren Ç NDEK LER 79 Bilmiyorum Diyebilmek Nuray Bartoschek 82 Baba Bana Top At Metin Gören 85 Alper Demir Sema Erdo an 90 Suyun Hikayesi Can Pulak 92 Eros ile Psyche Haluk Erdemol 96 Newton Mümtaz dil 102 Dua Eden Eller Nergis Öztürk 105 Salondaki Kauçuk ve Balkondaki Saks Çiçekleri Mustafa Tokyay 109 Ampul Komplosu Sabriye Afl r 115 Neler Olmuyor ki Dünyada Sezin San 119 Akl ma Düfltü de... Bekir Özgen 124 Haydarpafla Gar zlen fien Toker 129 Buyrun Dut Pestili Yiyelim Muzaffer zgü 133 Yaflam n Ürküntülü Gecelerinden Mehmet Ünver 137 Gazetecinin Aynas Mehmet Uhri 144 Tehlikenin Büyü ü Yücel Aksoy 147 Uykusuz Kalanlar Kilo Veremiyor Yrd. Doç. Dr. Gamze fienbursa 149 Tesla n n 21.yy Kehanetleri 46 F rçalayarak 53 lk Dersimiz Türkçe 73 Bilginizi Denetleyin 142 Ufak Tefek Bilgiler 151 Çözümler 152 Yar n n Büyükleri 154 Bulmaca 156 Satranç 158 Ay n Kitaplar 160 Bir Fotograf Bin Sözcük 3

6 Tarih: 27 Aral k ki y l sonra evimde uyand m sabaha. Kütüphaneye girdim; polisler darmada n etmiflti. Baflbakan Recep Tayyip Erdo an ile ilgili yaz lm fl kitaplar bir araya getiriyordum... Arad m Arad m Yok Bulamad m. Peki H rs z kimdi... Niye çalm flt? Bilgileri- belgeleri ileride Erdo an'a karfl kullanmak için al p götürdüler dosyay. 17 Aral k Operasyonu bafllay nca, bekledim; "Bakal m bizim dosya ve defterden de bilgiler ortaya serilecek mi" diye! Cemaat/paralel yap, o bilgileri Cumhurbaflkanl seçiminde mi kullanacakt? " Ç kmas n hiç bekleme, otur yaz" dedim. "Kay p Sicil/ Erdo an' n Çal nan Dosyas " kitab böyle ortaya ç kt. Soner Yalç n May s 2014 BÜTÜN K TAPÇILARDA

7 Yetifltik, Ey Vatan... Baflkent Ailesi nde bu y l Haziran n son haftas n n ad Diploma Haftas idi. Pazartesi gününden, Cuma günü akflam na de in o son haftan n her günü, ilkö retim ve ortaö retim okullar m zda, çeflitli meslek yüksek okullar m zla kimi fakültelerimizde, ö renciler ve ö retim üyeleriyle birlikte velilerimiz, onursal konuklar m z ve evsahibi kimliklerimizle biz de, Baflkent Üniversitesi nde ö rencilerimizin diploma töreni coflkular n yaflad k, mezuniyet heyecanlar n duyumsad k. Yaln zca bu kadarla kalmad k; ço umuz, ö rencilik y llar m za uzanan düflsel yolculuklar da yapt k; kimimiz on, kimimiz yirmi, otuz, k rk y l önceki kendi mezuniyet coflkumuzu ve heyecan m z bir kez daha yaflad k. Bu düflsel yolculuklar m z, kurgu bilim öykülerindeki fl nlama yönteminden hiç de farkl de illerdi. Gitti imiz yer ve zaman dilimleri ne denli uzakta ya da yak nda olsalar da, oralara yapt m z yolculuklar m - z n süresi hiçbir zaman de iflmiyordu. Bir y l öncesine de, otuz, k rk, elli y l öncesine de gidifl dönüfllerimizin süresi, göz aç p kapama süresinin bafllang ç ve bitifl çizgilerinin belirledi i s n rlar hiçbir zaman aflm yordu. Hemen her diploma töreninde benim de yapt m bu düflsel yolculuklar mdan birini daha, Baflkent Üniversitesi ndeki bu y l n diploma töreninde de yapt m ve bir an için ben de, üniversite ö rencili i y llar m n sonuncunun, son aylar na gittim, geldim. Tan k oldu um birkaç sahneyi size de anlatay m: y l n n Mart, Nisan ve May s aylar nda da Türkiye yine rahats zd, yine sanc lar çekiyordu ama Bafl ndaki tüm bask ve fliddete karfl n halk korkmuyor, muhalefet partileri, üniversiteler ve bas nla bütünleflerek, iktidar yola getirmek için, iktidara sokakta da kafa tutuyordu. 5

8 BD A USTOS 2014 Baflka bir aflk istemez Aflk nla çarpan kalbimiz Ey vatan, gözyafllar n dinsin, Yetifltik çünkü biz. Siyasal muhalefet cephesinde bugünün Kol k r l r, yen içinde kal r deyiflinin anlams z hoflgörü melteminin yerinde, o y l n o aylar nda smet nönü nün, Sizi ben bile kurtaramam uyar s n n, iktidar en yüksek Richter ölçe inde sarsan kas rgas esiyordu. Üniversitelerde profesörler ve doçentler, Gözlerini kapat p s n fa girip ç kmakla ve kürsüye ç k p inmekle vazifelerini yapm fl olamayacaklar n n bilinciyle üniversite kap s nda gö üslerinden duvar oluflturuyorlar, üniversite mahremiyetine tecavüze kalk flan iktidar partisi polislerinin coplar n n hedefi yap lmak istenen evlatlar ö rencilerinin kafalar n n ve gözlerinin, kollar n n ve bacaklar n n yerine kendi kafa ve gözlerini, kendi kol ve bacaklar n uzat yorlard. Siyasal ya da parasal bir güç karfl s nda ellerini havalara kald r p, bir anda kendi ekseninde 180 derece dönebilme yetene ine sahip bugünlerin kimi gazetecilerinin yerlerinde o günlerde, Hadi can m sen de diye efelenmelerinin bedeli olarak Ulucanlar 6 Cezaevi ni mesken tutmak zorunda b rak lan Metin Toker ler, Cüneyt Arcayürek ler, fiinasi Nahit Berker ler, Beyhan Cenkçi ler, Ülkü Arman lar vard. Son s n flardaki a abey ve abla lar n n öncülü ünde üniversiteli gençler, iktidar polisinin coplar na ald rmadan, iktidardaki hükümete karfl hemen hergün demokratik protesto haklar n kulllan yorlar, sonra da, demokratik protesto eylemlerinin gerekçesi olarak, seslerinin ve öfkelerinin tüm gücüyle, Mülkiye Marfl n n flu k tas n hayk r yorlard : Baflka bir aflk istemez Aflk nla çarpan kalbimiz Ey vatan, gözyafllar n dinsin, Yetifltik çünkü biz. * * * Diploma ald m 54 y l önceki kendi mezuniyet törenimden Göz aç p kapay ncaya de in geçen bir sürede, ö rencilerimizin bir bölümüne diploma verdi im Baflkent Üniversitesi Ders Y l Diploma Töreni ne geldi imde Gözlerimin önünde gö e uzanan yüzlerce ö rencimizin ellerinin rampas ndan, uzay n s n rs zl na f rlat lan yüzlerce mezuniyet flapkas - n n simgeledi i bir gençlik coflkusu görüntüsü ve Kulaklar m n içinde, bugün de özelli ini, canl l n ve geçerlili ini koruyan 1960 y l n n unutulmaz müjdesinin flu dizeleri vard : Ey Vatan, Gözyafllar n Dinsin, Yetifltik Çünkü Biz meteakyol@butundunya.com.tr

9 Y lmadan Yorulmadan Dr. S tk Ayd nel 30Ağustos Zaferine Doğru 30 A ustos zaferinin elde ediliflini anlatmadan önce bu zafere giden yolda neler yap ld n özetle aç klamak gerekir. B u nedenle yaz m z n bafll n "30 A ustos zaferine do ru" diye koyduk. Yunan kuvvetleri Mondros Mütarekesi hükümleri sonucunda ordumuz da t ld için, zmir'in iflgalinden sonra do ru dürüst bir mukavemetle karfl laflmad. Anadolu içlerine do ru süratle ilerlemifllerdir. 1.ve 2. nönü Muharabelerindeki baflar lar m z karfl s nda Yunanlar Genel Seferberliklerini yapm fllar, Anadolu daki kuvvetlerini takviye etmifller ve 2. nonu Muharebelerinden 3 ay kadar sonra üçüncü genel taaruzlar na bafllam fllard r. (Kütahya Eskiflehir Muharebeleri) diye adland r lan muharebelerde zay f kuvvetlerimizi ma lup etmifllerdir. Bu buhranl günlerde, 18 Temmuz da M. Kemal Pafla Eskiflehir civar nda Karacahisar a giderek bat cephesi komutan na flu direktifi vermifl- 7

10 BD A USTOS 2014 tir: "Orduyu Eskiflehir Kuzey ve Güney inde toplad ktan sonra araya büyük bir mesafe koymak gerekir. Bu surette ordu yeniden düzene sokulur. kmal üslerimize yaklaflm fl düflman da üslerinden uzaklaklaflt r lm fl olur. Bu maksatla Sakarya do usuna çekilmek zorunday z." Mustafa Kemal Meclis önünde halk selaml yor (1920) 8 Ordumuz, bu suretle Eskiflehir den km geriye çekilecek ve imhadan kurtulacakt. Ancak bu çekilmenin sak ncas ülkede ve orduda manevi sars nt yapmak ihtimaliydi. Nitekim Meclis te kötümser bir hava esmeye ve M. Kemal in aleyhinde dedikodular yap lmaya baflland. (Ordunun bafl na geçsin bakal m diyenler vard ). M. Kemal Meclisi arkada b rakmadan Milletvekillerinin kararlar ile Baflkomutan olmay ye ledi. 5 A ustos 1921 e kadar süren çetin tart flmalardan sonra Meclis M. Kemal e 3 ay için Baflkomutanl k verdi. Baflkomutanl k kanununa göre Meclis bütün yetkilerini bir kifliye devrediyordu, bu tek kiflinin istekleri, direktifleri kanun kuvvetinde olacakt. O gün M. Kemal Meclis kürsüsünden flunlar söylemifltir: "'Zavall milletimizi esir etmek isteyen düflmanlar kesinlikle ma lup edece imize dair olan emniyet ve itimad m bir dakika olsun sars lmam flt r. Bu dakikada bu kesin inanc m yüce heyetinize karfl, bütün ulusa karfl ve bütün dünyaya karfl ilan ederim." Zavall milletimizi esir etmek isteyen düflmanlar kesinlikle ma lup edece imize dair olan emniyet ve itimad m bir dakika olsun sars lmam flt r flte bu 5 A ustos günü Kurtulufl Savafl m z n idaresinde bir dönüm noktas olmufltur. Bu gerçekten stratejik bir karard r. Art k milletin bütün varl n mücadeleye atmak zaman gelmifltir. Türk Baflkomutan Meclis e tasar - lar n flöyle söylüyor: Düflman memleketin Harîm-i smetinde (Namus oca ) mahvedece iz. Bu neticeye varmak için milletin maddi ve manevi kuvveti toplanacakt r. Art k flu veya bu düflünce ile seferberlik yap labilir mi yap lamaz m sorusu yoktur. Baflar l olmak için ne laz msa yap la-

11 cakt r.'' Bütün bu sözleri ile bir taraftan ulusu temsil eden Meclis ten tam yetki alm fl, her hareketinde oldu u gibi yine ulusu ile birlikte oldu unu kan tlam fl ve asla bir diktatör gibi davranmam fl di er taraftan bütün sorumlulu u üstüne alarak üstün bir cesaret örne i göstermifl; kendisinin ne kadar özgüven sahibi oldu unu baflar ya kesinlikle inanc n belirtti i gibi ulusunun da moralini yükseltmifltir. Keza bu kararl l ile düflman n moralini iyice bozmufltur. M. Kemal Baflkomutan olduktan sonra küçük bir Baflkomutanl k karargâh kuruldu. Milli Savunma Bakanl bu Karargâh n idari k sm oldu. Genelkurmay bizatihi harekâtla u raflt. Ayr ca Baflkomutan bütün devlete bafl oldu u için di er Bakanl klarla olan iliflkilerini yürütecek bir özel kalem bürosu teflkil edildi. 10 adet Milli Mükellefiyet kanunu yay nlanarak ulusun bütün maddi ve manevi kuvvetleri topland. Bu kanunun 1. Maddesine dikkatinizi çekmek isterim. (Her evin bir kat çamafl r bir çift çorap ile bir çar k vermesi zorunlu tutuldu.) Sadece bu madde ordunun hangi koflullarda yoksulluk içinde muharebelere kat ld n gostermektedir. Sonra orduda düzenlemeler yap ld stiklal Mahkemeleri kuruldu, devletin mevcut kuvvetlerinin hepsi Sakarya n n do usuna getirildi. Sakarya Meydan Muharebesi bu koflullar alt nda bafllad (Bu konunun detay na girmeyece iz). Ancak kuvvetlerimiz bu muharebede çok zay f Mustafa Kemal cephede düfltü. Orduda yeniden düzenleme yap lmas, eksik haz rl klar için süre gerekti. May s 1922 de Baflkomutanl k müddeti bitmiflti; hemen uzat lamad fakat, Temmuz a kadar haz rl klar o kadar baflar l olmufltu ki M. Kemal Baflkomutanl k kanununa bile gerek kalmad n söyledi; buna karfl n Meclis Baflkomutanl bu defa süresiz olarak M. Kemal e verdi. Yunanlar bu arada bütün kuvvetleri ile cepheyi takviye ettiler. Gemlik ten Uflak-Civril-Seyitgazi-Afyon Ahir Da lar hatt ndaki mevzilerini güçlendirdiler. Özellikle Afyon u çevreleyen ve Bat ya Ahir Da lar na do ru tahkimatlar n da iyice kuvvetlendirdiler. ngiliz komutanlar bu mevzileri gezdikten sonra Türk Kuvvetlerinin buralar 6 aydan önce geçemeyeceklerini söylemifllerdir. Fakat Türk Kuvvetleri bu mevzileri 24 saat içinde aflm fllard r. Zafere giden muharebeler bundan sonraki makalemde belirtilecektir. sitkiaydinel@butundunya.com.tr 9

12 Baflkent te 5 Y ll k Mezuniyet Ayr l Son Buldu

13 BD A USTOS 2014 Prof. Dr. Mehmet Haberal 5 y l sonra ilk kez mezuniyet törenine kat ld CHP Zonguldak Milletvekili, Baflkent Üniversitesi Kurucusu ve Kurucu Rektörü Prof. Dr. Mehmet Bütün Dünya Haber Bölümü Haberal, befl y ldan bu yana zorunlu olarak kat lamad Baflkent Üniversitesi Mezuniyet Töreni ne bu y l kat ld. Baflkent Üniversitesi nin, e itim y l mezuniyet töreni, Haziran günlerinde, Baflkent Üniversitesi nin Ba l ca Yerleflkesi ndeki Amfi de yap ld. 26 Haziran Perflembe günü ve 27 Haziran Cuma günü olmak üzere, iki gün iki ayr tören biçiminde gerçeklefltirilen mezuniyet törenleri, sayg duruflunda bulunulmas ve stiklal Marfl n n okunmas yla bafllad. Daha sonra ö renciler ad na konuflmalar yap l rken, ilk gün yeni mezun ö rencileri temsilen Sa l k Bilimleri Fakültesi Hemflirelik ve Sa l k Hizmetleri Bölümü mezunu Gökçe Kantarc, ikinci gün ise Ticari Bilimler Fakültesi Uluslararas Ticaret Bölümü mezunu Simay Saral, törenlere kat lanlara duygular n anlatt lar. Kuruldu u 1993 y l ndan bu yana y l mezuniyet töreni aç l fl konuflmas n Prof. Dr. Ali Haberal yapt 11

14 BD A USTOS 2014 on binlerce mezun veren Baflkent Üniversitesi nin Rektörü Prof. Dr. Ali Haberal da, mezun olan ö rencilere, ailelerine ve törene kat lanlara seslendi. Say lar bin 756 ya ulaflan bu y l n mezunu ö rencilerine diplomalar n vermenin mutlulu u ve heyecan n yaflad klar n belirten Prof. Dr. Ali Haberal, flöyle dedi: Bu y l diplomalar n z daha büyük coflku, umut, inanç ve güvenle verece iz. Ve düzenledi imiz bu tören bizler için farkl bir anlam ifade etmektedir. 4 y l 4 ay özgürlü ünden mahrum edilen kurucumuz ve kurucu rektörümüz Say n Prof. Dr. Mehmet Haberal, befl y ld r kat lamad mezuniyet törenlerimize bu y l kat lm flt r. Kendisinin suçunu bilmeden mesle ine ve ülkesine hizmet ortamlar n n k s tlanmas, do ru ile yanl fl n, hakl ile haks z n birbirine kar flt r ld ak l tutulmas dönemleri olarak an lacakt r. Soma da yaflanan faciay da an msatarak, flehit 301 maden iflçisini rahmetle anan, aileleri ve yak nlar na ise baflsa l dileyen Prof. Dr. Ali Haberal, sözlerini flöyle sürdürdü: Baflkent Üniversitesi nin e itim ve araflt rma alanlar nda yükselen baflar s ilk günden bu yana art fl gösteren bir grafik çizmektedir. Kaliteyi temel ilke olarak benimseyen Baflkent Üniversitesi, SO 9000 kalite belgesi alan ilk vak f üniversitesi olmas n n yan nda, New York 2013 Uluslararas Kalite Zirvesi nde yönetim kalitesi ve ifl mükemmeliyetini kurma, gelifltirme ve sürdürme 12

15 Baflkent Üniversitesi, Ankara da yer alan vak f üniversiteleri aras nda 42 bin 882 aday say s ile en çok tercih edilen vak f üniversitesi olarak birinci s rada yer alm flt r. baflar s nedeniyle alt n kalite ödülü de kazanm flt r. Kaliteli e itim anlay fl n n göstergesi olarak 2012 y l ö renci seçme ve yerlefltirme tercihleri ve yerleflenlerin baflar s ralar na göre üniversiteler aras de erlendirme sonucunda Baflkent Üniversitesi, Ankara da yer alan vak f üniversiteleri aras nda 42 bin 882 aday say s ile en çok tercih edilen vak f üniversitesi olarak birinci s rada yer alm flt r. Ö retim üyelerine gayretleri ve özverileri için teflekkür eden Rektör Haberal, mezun olan ö rencilerin ailelerini de emeklerinden ötürü kutlad. Prof. Dr. Ali Haberal, diplomalar n alarak yaflamlar nda yeni bir sayfa açacak gençlere, yeni mezun ö rencilere ise flöyle seslendi: Bugün ülkemizi ça dafl uygarl k düzeyinin üzerine tafl yacak insan gücü potansiyelimizi art rmak üzere kullanman z bekledi imiz diplomalar n z alacaks n z ve 21 bin Baflkentli BD A USTOS 2014 Prof. Dr. Mehmet Haberal bölümlerinden birincilikle mezun olan ö rencilere diplomalar n verdi mezunlar ailesine kat lacaks n z. Uluslararas akreditasyonu olan e itiminiz, size meslek yaflam n zda ihtiyaç duyaca n z özgüven ve yetkinli i sa layacakt r. 91 y l önce Atam z n ateflledi i meflale, flimdi milyonlar n elinde, yolumuzu, ufkumuzu ayd nlat - yor. Sizlerle bin 756 genç daha ellerinde alev alev yanan meflaleleriyle bu mirasa ortak oluyorlar. fieref yolu, zafer yolu, ayd nlanma yoludur ç kt m z yol. Bafl n z dik, yüre iniz pek, yolunuz aç k olsun. ÜLKEM Z N BUGÜNKÜ DÜZEY, ÜN VERS TELER N ESER D R CHP Zonguldak Milletvekili ve Baflkent Üniversitesi Kurucu Rektörü Prof. Dr. Mehmet Haberal da, ö ren- 13

16 BD A USTOS 2014 Prof. Dr. Ali Haberal baflar yla mezun olan ö rencilere diplomalar n verdi cilerin ve törene kat lanlar n yo un alk fllar aras nda kürsüye ç kt. Törene kat lanlar selamlayan Prof. Dr. Haberal, flu görüfllere yer verdi: Üniversiteler, ülkelerin gelece idir. E er bir ülke güçlü ise, mutlaka o ülkenin e itim sistemi ve üniversiteleri güçlüdür. Atatürk, Hayatta en hakiki mürflit ilimdir dedi. Benim manevi miras m, ak l ve bilimdir dedi. Bilgi ve bilgi kaynaklar, ülkelerin gelece idir. Ülkemiz, odun atefli fl ndan lazere geldi. Bugün ülkemizde sanki iki grup üniversite varm fl gibi görülüyor. Asl nda Türk yüksekö retimi tektir. Ama o yüksekö retimin daha ileriye gidebilmesi için büyük insan, merhum hocam hsan Do ramac çok büyük bir ifl yapm flt r. Ülkemizde adeta bir ç r açm flt r. Vak f üniversitelerinin kurulmas n sa lam flt r. Ama hiçbir zaman, vak f üniversitesi-devlet üniversitesi diye bir ayr m olamaz. Ülkemiz bugünkü düzeye ulaflt ysa, bugün art k t pta insanlar m z tedavilerini baflka ülkelerde aram yorlarsa, teknikte gerçekten Atatürk ün söyledi- i gibi asr n medeniyetini yakalam fl isek, sanatta, sanatç lar m z uluslararas bir seviyeye ulaflm fl ise, bu baflar üniversitelerin, bilginin eseridir. Bilgi bir hazinedir. O hazine ne kadar 14

17 ço al rsa, ülkemizin baflar s da o kadar fazla olacakt r. Baflkent Üniversitesi kuruldu- unda Hacettepe den ö retim üyesi arkadafllar yla ifle bafllad klar n anlatan Prof. Dr. Mehmet Haberal, flunlar kaydetti: Art k Baflkent Üniversitesi, di er üniversitelere ö retim üyesi yetifltiriyor. flte Baflkent Üniversitesi nin geldi i nokta buradad r. Bugün ülkemizde pek çok vak f üniversitesi hizmet veriyor. Bu bir yar flt r, bilim yar fl d r. Son bir haftad r Baflkent Üniversitesi nde her gün bir mutlu an yafl yoruz. Bununla gurur duyuyoruz. Bin 700 ün üzerinde çok de erli gencimiz, ülkemizin gelece ine katk sa lamak üzere art k Baflkent Üniversitesi ne veda ediyorlar. Asl nda biz onlara veda etmiyoruz. Onlar bugün için Baflkent Üniversitesi ne veda ediyorlar. Bu bir formalitedir. nan - yorum ki, onlar Baflkent Üniversitesi BD A USTOS 2014 ile devaml iliflkilerini sürdürecekler. Ve yüksek lisanslara devam ederek, gerek Baflkent Üniversitesi nin gelece- ine, gerekse di er üniversitelerin gelece ine, ö retim üyesi olarak katk sa layacaklard r. Gençlerimizi bugünlere tafl yan ö retim üyeleri- Prof. Dr. Haberal: Üniversiteler, ülkelerin gelece idir. E er bir ülke güçlü ise, mutlaka o ülkenin e itim sistemi ve üniversiteleri güçlüdür. 15

18 Baflkent Üniversitesi logolu pastan n kesilmesinin ard ndan tören sona erdi. mize, ailelere çok teflekkür ediyorum. De erli gençler, Atatürk ün Türk çal fl, güven, övün sözünü hat rlay n z. Çal flt n z. Sadece siz de il, de erli ö retim üyesi arkadafllar m da 7 gün 24 saat çal flt lar. Çal fl rken birbirinize güvendiniz, aileleriniz size güvendiler. Aileleriniz bize, Baflkent Üniversitesi ne güvendi i için sizleri buraya getirdiler. Art k bugün hepimizin övünme günü. Sizlerle övünüyoruz. Bugün sizleri, ülkemize yeni enerji sa layacak kifliler olarak, ülkemizin gelece ine katk sa layacak, onu yüceltecek ve yükseltecek kifliler olarak topluma kat yoruz. Ne mutlu ki ülkemiz var. Ve bu ülkeyi kuran Atatürk, arkadafllar ve aziz flehitlerimizi de rahmetle, flükranla an yorum. Onlar hayatlar pahas na bu ülkeyi kurmam fl olsalard, gerçekten bugün bizler bu mutlu günü yaflayamayacakt k. Görevimiz, ülkemizi yüceltip yükseltmektir. Hepinize tekrar baflar - lar diliyorum, ülkemizin gelece ine önemli katk lar sa laman z bekliyorum. Yolunuz aç k olsun diyorum. 16 Baflkent Üniversitesi mezunlar n n, mezuniyet coflkusunu yaflad klar törenlere, birçok milletvekili yan s ra, birçok eski milletvekili ve eski bakanlar ve Prof. Dr. Mehmet Haberal n Silivri Cezaevi nde ayn hücreyi paylaflt ve iki hafta önce tüm Balyoz Davas san klar yla birlikte tahliye edilen Emekli Albay Suat Ayt n ve Prof. Dr. hsan Do ramac n n k z fiermin Savaflç gibi özel konuklar da kat ld lar. Konuflmalar n ard ndan Kanal B Haber Müdürü Metin Kay han, Atatürk ün Gençli e Hitabesi ni seslendirdi. Yeni mezunlar, Gençli e Hitabe yi ayakta alk fllad. Baflta Cumhurbaflkan Abdullah Gül, Meclis Baflkan Cemil Çiçek ve 9. Cumhurbaflkan Süleyman Demirel olmak üzere pek çok siyasetçi de, kat lamad klar mezuniyet törenine mesajlar göndererek yeni mezun gençlere güvenlerini ve takdirlerini ilettiler. Konuflmalar n ard ndan bölümlerinde birinci olanlar plaketlerini Prof. Dr. Mehmet Haberal n elinden ald. Daha sonra da Baflkent Üniversitesi nin e itim y l mezunlar n n tümü, tek tek sahneye ç karak diplomalar n ald lar. Baflkent Üniversitesi logolu pastan n kesilmesinin ard ndan tören, 16. dönem mezunlar n n keplerini havaya atmalar yla sona erdi. Törenin ard ndan ö renciler, Prof. Dr. Mehmet Haberal ile an foto raflar çektirdiler.

19 Kültür ve Sanat Dünyas ndan Tekin Özertem BD A USTOS A ustos Gece Sabaha Karfl... Büyük Taaruz dendi inde iki fliir gelir akl ma. Biri, Yusuf Ziya Ortaç n Akdenize adl fliiri; di eri Naz m Hikmet Ran n Kuvai Milliye Destan n n Sekizinci Bab. Yusuf Ziya Ortaç n 26 A ustos, gece sabaha karfl, / Toplar n çelik a z çald bir hücum marfl./ Bu ölüm bestesinin içinde yand da lar, / Altüst oldu siperler, eridi demir a lar... dizeleri ile bafllayan fliirini yanl fl hat rlam yorsam ilkokul üçüncü ya da dördüncü s n ftayken ö renip ezberlemifltim. Yaz tatiline denk geldi i için okullarda ne 26 A ustos ta ne de 30 A ustos ta her hangi bir etkinlik düzenlenmezdi. 30 A ustos, bugün oldu- u gibi Zafer Bayram olarak kutlan r, askerler, tanklar, toplar geçer; akflamlar fener alaylar düzenlenir, millet de seyrederdi. Sadece ordunun, askerlerin bayram idi 30 A ustos Gazi Mustafa Kemal Kocatepe de

20 BD A USTOS 2014 Zafer Bayram. Öncesini bilmem ama benim çocukluk ve gençlik y llar mda böyleydi. Benim akl ma tak lan soru da: Baflkomutanl k Meydan Muharebesi nin sonucunda Atatürk ün at n n üzerinde parma n ileriye uzat p ( zmir in Cumhuriyet Meydan ndaki heykelinde oldu u gibi) neden Ordular, ilk hedefiniz Akdenizdir. leri! deyip de Ege Denizidir. demedi iydi. Evet, aynen böyle demiflti Mustafa Kemal, 1 Eylül 1922 günü Türk Ordusuna yay nlad bildiride: Türkiye Büyük Millet Meclisi Ordular! Afyonkarahisar, Dumlup nar Büyük Meydan Muharebelerinde zalim ve kendini be enmifl bir ordunun ana unsurlar n inan lm yacak kadar az Baflkomutan Mustafa Kemal, smet nönü Pafla ve Albay As m Gündüz savafl plan üzerinde çal fl yorlar. (25 A ustos 1920) 18

21 zamanda yok ettiniz. Büyük ve soylu milletin fedakârl klar na lay k oldu- unuzu ispat ediyorsunuz. Sahibimiz olan Büyük Türk Milleti gelece imizden emin olmaya hakl d r. Muharebe meydanlar ndaki maharet ve fedakârl n z yak ndan gördüm ve izliyorum. Milletimizin hakk n zdaki övgülerine arac olmak görevini aral ks z ve devaml yerine getirece im. Baflkomutanl a öneride bulunulmas n Cephe Komutanl na emrettim. Bütün arkadafllar m n Anadolu da daha baflka meydan muharebeleri verilece ini dikkate alarak ilerlemesini ve herkesin ak l gücünü, kahramanl k kayna n ve vatanseverlik onurunu birbirini geçmeye çal flarak ortaya koymas na devam etmesini isterim. Ordular, ilk hedefiniz Akdeniz dir. leri!.. Bu sorunun yan t n y llar sonra ö rendim. Me er o y llarda bugünün Ege Denizi nin ad Akdeniz imifl. Akdeniz dermifliz Ege Denizi ne... Baflkomutan Mustafa Kemal, Kocatepe de Naz m Hikmet Ran n Kuvayi Milliye Destan n n sekizinci bab na gelince: lk ve orta okul y llar mda yasakl oldu u için ancak 1960 l y llarda okuyabildim Naz m Himmet in di er eserleri gibi Kuvayi Milli Destan n. O zaman canland 26 A ustos 1922 gününün ilk saatleri, o zaman gördüm flayak kalpakl adam n gözünden Mustafa Kemal i ve o zaman kavrad m Mustafa Kemal in askeri olman n gerçek anlam n... Da larda tek tek atefller yan yordu. Ve y ld zlar öyle fl lt l öyle feraht lar ki fiayak kalpakl adam Nas l ve ne zaman gelece ini bilmeden Güzel, rahat günlere inan yordu Ve gülen b y klar yla duruyordu ki mavzerinin yan nda, Birden bire befl ad m sa nda onu gördü. Paflalar onun arkas ndayd lar. O, saati sordu. Paflalar `üç` dediler. Sar fl n bir kurda benziyordu. Ve mavi gözleri çakmak çakmakt. Yürüdü uçurumun bafl na kadar, E ildi durdu... B raksalar nce uzun bacaklar üstünde yaylanarak Ve karanl kta akan bir y ld z gibi kayarak Kocatepe`den Afyon Ovas `na atlayacakt. Nas l ve ne zaman gelece ini 19

22 bilmeden, güzel, rahat günlere inan - yorduk biz de -ben ve arkadafllar m- flayak kalpakl adam gibi, henüz terlemeye bafllam fl, biran önce ç ks n diye usturaya vurdurdu umuz gülen b y klar m zla. Özgür bir ulusun vatandafllar yd k. Kuvayi Milliye Destan n yaratan Mustafa Kemal in askerlerinin torunlar ve çocuklar yd k. Biz de onlar gibi Mustafa Kemal in askerleriydik... Yavafl yavafl anlamaya, kavramaya bafllam flt k Mustafa Kemal in askeri ve yurttafl olman n pek öyle kolay bir ifl olmad n... Bizim sanat m zda; resim, müzik, heykel, roman, öykü, fliir, tiyatro, sinema, bale, opera dahil cumhuriyetin ilk y llar ndaki - kimi güdümlü, idealize edici eserleri saymazsak- nedense gere ince ele al n p ifllenmemifltir / ifllenememifltir ulusal kurtulufl savafl - m z. Bunun bir nedeni: gerçe i bilmemek, görememek; bir nedeni de bütün ö retmenlerin devrimci, bütün imamlar n gerici, bütün askerlerin kahraman ve vatan sever, bütün polislerin dürüst, bütün yarg çlar n adil vb. bir toptanc yaklafl m ile bu anlay fl körükleyip besleyen sansürdür. MustafaKemal in askerleri 20 Türk dilinin iki büyük flairini Mehmet Akif Ersoy ile Naz m Hikmet Ran vatan haini ilan eden zihniyet de gerçek sanatla ilgisi olmayan bu toptanc siyaset ve ç karc yaklafl mların destekçisi olmufltur. 20. yüzy l n ikinci yar s nda Kemal Tahir in Kurtulufl Savafl m z konu alan Yorgun Savaflç filminin yak lmas da bu ba naz anlay fl ve inan fllar n yüz y llarca an msanacak simgesidir. Türkçemizdeki özlü deyifllerden biri, pek sevdi imiz Kol k r l r, yen içinde kal r. deyimidir. lk bak flta olumlu gelse de bence hiç de benimsenecek bir düflünüfl de il. Çünkü kol k r l r yen içinde kal rsa, yani kolun k r ld gizlenirse o kol kangren olur ve kesilip at lmak zorunda kal r. Sanat n görevi de k r lan kollar n yen içinde kal p kangren olmalar n önlemek; var olanla var olmas gerekeni, özleneni, duyumsanan topluma sunmakt r. 30 A ustos Zafer Bayram m z milletimize kutlu olsun... tekinozertem@butundunya.com.tr

23 BD A USTOS 2014 KORKU2 Yazar m z Hikmet Ulu bay' n "Korku" konusunu iflledi i ekteki yaz s, ayn konulu yaz s n n bir bölümüdür. Yaz n n tümü yan s ra, yararlan lan kitaplar n belirtildi i dipnot listesini de okumak isteyen okurlar m z, internetteki hikmetulugbay.com sitesine baflvurabilirler. Yazan: H KMET ULU BAY ngiliz devlet adam Sir Winston S. Churchill ( ) II. Dünya Savafl nda Müttefiklerin talya ya asker ç karmas ndan sonra Çizme ye yapt seyahatinden döndü ü 28 Temmuz 1944 günü flu söylemi dile getirmifltir: Bir ulus kendisini despotik bir rejime teslim ederse, o rejimin iflledi i suçlardan kaynaklanan hatalar ndan dolay ba fllanamaz. [12] Benzeri bir gözlem, çok daha önceleri Atatürk taraf ndan 28 Aral k 1919 günü aç klanm flt r. Atatürk, o gün Ankara ya ulaflt nda kendisini karfl layanlarla yapt söyleflide, Dünya Savafl sonras nda yenilginin Winston S. Churchill 21

24 BD A USTOS 2014 yol açt felaketleri aç klad ktan sonra, stanbul Hükümeti nin Ulusal Kurtulufl Hareketi çal flmalar na yönelik olarak yapt kötülük ve hatalar konusundaki gözlemini flöyle belirtmektedir: hükümetlerin icraat menfi olup da millet itiraz etmez ve hükümeti skat etmezse, bütün kusur ve kabahatlere ifltirak etmifl demektir. [13] Atatürk liderli indeki Kurtulufl Savafl sonunda kurulan Cumhuriyet 22 M. Kemal Atatürk hükümetlerin icraat menfi olup da millet itiraz etmez ve hükümeti skat etmezse, bütün kusur ve kabahatlere ifltirak etmifl demektir. rejimi, ulusu, yeniden korku alt nda yaflamayacak bir devlet yap s na kavuflturmufltu. K ymetini bildik mi? Sanm yorum. II. Dünya Savafl öncesinde ülkelerini seçimlerle despotik rejimlere teslim eden Alman, talyan ve Japon halklar hem savafl s ras nda hem de savafl sonras nda çok a r bedeller ödemek zorunda kalm fllard r. Bu ülkelerin halklar savafl öncesinde, seçtiklerinin k sa sürede demokrasiyi ve adaleti ayaklar alt na almaya bafllamalar ile birlikte, özgürlüklerini yitirmifl ve korku alt nda yaflamaya bafllam fllard. Bu ülkelerde iktidar ele geçirenler, iktidarlar n insanlar n korku duygular n devaml ve artan dozlarda beslemeyi, ülkelerini felakete u ratana kadar, sürdürmüfllerdir. nsanl k tarihi gününe ve gelece e uyar lar yapan birçok bilge ile doludur. talyan kuyumcu ve heykelt rafl Benvenuto Cellini ( ) otobiyografisinde, Yasalar n efendisi yapt klar n za, yasalar uygulayamazs n z. [14] gözleminde bulunmaktad r. Meclislerde etrafl ca görüflülmeden ve tart fl lmadan liderlerin buyruklar na göre yasa yap lan ülkelerdeki yasalar, buyruklar verenlerin uygulamalar olas m? Buyruk verenler yasalar ifline gelmedikçe veya kendisini denetlemeye ve sorgulamaya olanak verdikçe, bunlar de ifltirmezler mi? Yasamay denetimine alan lider, 14. Louis den farkl m düflünür? Frans z Kral 14. Louis ( ) 1655 y l nda parlamentoda yap-

25 t konuflmada L Etat, c est moi cümlesi ile Meclisi oluflturanlara Devlet benim diyerek tüm yetkinin kendisinde oldu unu, di er bir deyiflle devlete atfedilen tüm yetkilerin kendisine ait oldu unu söyleyerek, Krallar n Tanr dan yetki ald klar inanc n vurgulam flt r. Dolay s ile de Kral n söyledikleri ve yapt klar n n toplumsal ç kara uygun oldu u ve onun gere i oldu u anlay fl n yans tm flt r. Baflta, Hitler, Mussolini olmak üzere, tüm diktatörler, bu cümleci i kullanmasalar bile o anlay flla ülkelerini felakete götürmüfllerdir. Benito Mussolini ( ) 1934 y l nda yapt bir konuflmada. Özgürlü ün kokuflmufl cesedini gömmüfl bulunuyoruz. [15] demifltir. zleyen y llarda görüldü ü üzere, talyanlar, özgürlü ü kokuflmufl ve gömülmesi gereken bir ceset olarak tan mlayan Duce lerinin peflinden felaketten felakete sürüklenmekten kurtulamam fllar ve çok a r bedeller ödemifllerdir. Adolf Hitler ( ) ise Kavgam isimli kitab nda flu söylemi dile getirmifltir: nsan y nlar, (...) küçük bir yalandan çok, büyük bir yalan n tuza- na kolayl kla düflerler. [16] Almanlar da Führer in büyük yalanlar na inanarak kendilerinin oldu u kadar Avrupa n n da ac kaderini belirlemifllerdir. kinci Dünya Savafl na iliflkin filmlere monte edilen özgün Mussolini veya Hitler konuflmalar n izleyenleriniz, Montaigne in Öfke üzerine bafll kl denemesinde BD A USTOS 2014 Latin flairi Publius Ovidus Naso dan ( M.Ö. 43- M.S. 18) yapt flu al nt ya ne denli benzediklerini de an msayacaklard r: Yüzü öfkeden fliflmifl, damarlar nda / Kara kanlar kabarm fl, gözleri ise, / Bir Gorgon unkinden [17] daha vahflice parl yor. [18] Yeniden Montaigne e dönersek, onun Denemeleri için de Korku üzerine olanlar var. Bunlardan Zalimli in anas korkakl k bafll kl olanda bulundu u çok ilginç gözlemlerinden ikisini buraya almak isterim. Adolf Hitler nsan y nlar, (...) küçük bir yalandan çok, büyük bir yalan n tuza na kolayl kla düflerler. Zafer kazan ld ktan sonra, korkaklar kan dökerek flenlik yapar ve Öldürmek, cesaretten çok korku iflidir; bir önlem iflidir, sald r dan çok 23

26 BD A USTOS 2014 Korku içinde yaflayan insan asla özgür olamaz. savunmad r. [19] Korkunun köleli e yol açt n, özgürlü ü için savaflm fl bir kifliden dinleyelim: Etrüsk lere karfl Roma y Tiber köprüsünde savunan Quintus Horatius Flaccus (M.Ö. 65-8) bu savaflma gücünü flu söyleminden alm fla benzer: Korku içinde yaflayan insan asla özgür olamaz. [20] nsan n ne zaman korkmas gerekti ine iliflkin ilginç bir gözlem de, brani kültüründe flöyle dile getirilmektedir: Kifli, keçinin önündeyken, kat - r n s rt ndayken ve bir aptal n neresinde olursa olsun korkmal d r. [21] Asl nda bu söyleme geri att çifteler ile daima büyük tehlike yaratan eflek ile at da dahil edilmeliydi diye düflünüyorum. Noksan na ra men, bu gözlem asl nda çok ilginç olan flu uyar y da içeriyor: Nezaman, ne yapaca kolayca kestirilemeyen ve sizin için her an tehlike yaratmas olas l yüksek 24 olanlar n ne önünde, ne üzerinde, ne de çevresinde bulunmay n diyor. Asl nda Bafl n z n üzerine de ç karmay n demek istiyor galiba. Bu noktada insan n akl na benzeri bir Hindu özdeyifli de geliveriyor: Diktatörler, inmeye cesaret edemedikleri bir kaplan n üzerinde ileri geri koflturuyorlar. [21] Toplumlar n korku duvar n afl p kaplan olduklar n anlad klar nda zaten s rtlar na binenleri silkip s rtlar ndan atmay baflarabildiklerini tarih yaz yor. Korkutanlara teslim olup cehaleti s n lacak bir liman olarak seçen toplumlar ise neyin bekledi ini ABD Baflkanlar ndan Thomas Jefferson ( ) net bir biçimde söylemifl. Jefferson: Bir ulus cahil ve özgür olabilece ini umuyorsa, uygarl n var oldu- u bir ortamda bu beklentisi hiçbir zaman gerçekleflmemifltir ve bundan sonra da gerçekleflmeyecektir. [22] (Sürecek)

27 Müslüman olmak baflka, Siyasal slamc olmak baflka Otopsi Cengiz Özak nc Yeni Hilafet Tuza Siyasal slamc l k, siyasi örgüt ya da parti kurup, öteki örgüt ya da partileri Müslümanl k karfl t olarak göstererek Müslümanl ve Müslümanlar kendi tekeline almak çabas d r. Cumhuriyet döneminde Siyasal slamc l k, Hilafet in kald r lmas ndan 7-8 ay sonra, 17 Kas m 1924 te kurulan Terakkiperver Cumhuriyet F rkas program nda Partimiz dinsel inançlara ve düflüncelere sayg l d r ([i]) denilerek, Atatürk ün partisinin dolayl biçimde dine sayg s z gösterilmesiyle bafllay p, süreç içerisinde Bizim Terakkiperver Cumhuriyet F rkas n n kurucular. (Resimli Gazete)

28 BD A USTOS 2014 partiden olmayanlar patates dinindendir söylemleriyle, Yeni-Osmanl c - l k ve Yeni-Hilafetçilik fl r ngalar ile günümüze dek uzanm flt r. Siyasal slamc l k n düflünsel dayanaklar n çürüterek toplumu bu ak ma karfl uyaran ayd nlar m z, her dönemde çeflitli bask ve sald r lara u rad lar. Ben de 1977 de 23 yafl mda bu ak ma karfl çal flmalar mdan dolay tutukland m, sorgulara çekildim, iflkence gördüm, hapse at ld m; 12 Eylül 1980 Darbesi yap ld nda hapisteydim; yaflam m n toplam 5 y l cezaevlerinde geçti; 1984 de özgürlü üme kavuflabildim. Özyaflam öykümün bu yaz m n konusuyla kopmaz bir ba lant s var. 12 Eylül yönetimi, pek çok yay n n hapishanelere sokulmas n yasaklad halde, Süreç dergisinin bir kaç say s n yasaklamam fl, o günlerde bütün ülkede solcu av yürütüldü ü halde, bu Marksist görünümlü dergi, Metris hapishanesi kantininde sat l - yordu. lk kez 1981 y l nda iflte orada al p okudu um bu dergide; seküler olarak nitelenen Osmanl yönetim biçimine övgüler düzülüyor; Cumhuriyet döneminde uygulanan Laiklik e veryans n ediliyor ve Nutuk tan al nt larla okuyucu Atatürk ün ileride Hilafeti yeniden kurmak istedi ine inand r lmaya çal fl l yordu. Anlafl lan 12 Eylül döneminin Genelkurmay, kendi amaçlar yla örtüflen bu görüfllerin, bu sol görünümlü dergi arac l - yla, Atatürksever sol görüfllü tutuklular aras nda yay lmas n istiyordu. 26 Süreç dergisinin Metris Cezaevinde sat n ald m Ekim Kas m Aral k 1980 tarihli say s. (Üstte) Süreç dergisinin Ocak fiubat Mart 1981 tarihli say s nda, Atatürk ün hilafete karfl olmad n savunan makale. (altta)

29 Bu derginin kendisini Sol ve Kuva-y Milliyeci olarak tan mlayan yay n kurulu yönetmeni ve baflyazar Aytunç Alt ndal; Atatürk ün gerçekte hilafetten yana oldu u, Hilafetin gerçekte kald r lmay p TBMM de korunmakta oldu u, Türkiye de laikli in terk edilerek Osmanl Sekülarizm ine geri dönülmesi gerekti i,.. gibi görüfllerini yaymay, 1980 lerden 2013 te ölümüne dek sürdürdü. Onun bu görüflleri, Solcu, Siyasi slamc, BD A USTOS 2014 karfl laflt m. Osmanl c l a, Hilafetçili e yönelik bu elefltirilerimi içeren ve ilk bas m 1999 da yay mlanan United States of rtica ( blisin K blesi) adl kitab mla ilgili olarak da soruflturma aç ld, yarg land m te yay mlanan Dolmakalem Savafllar adl kitab m piyasaya ç kar ç kmaz, kendimi yine Savc karfl s nda buldum; bir kez daha Alt ndal - n Osmanl c / Hilafetçi görüfllerine Kuva-y Milliyeci, Türkçü ve dahi Atatürkçü / Kemalist / Ulusalc kesimlerden çok say da ayd n taraf ndan benimsendi, savunuldu. Yay mlad dergiyi 1981 de 12 Eylül zindanlar nda her sözcü ün anlam üzerinde durarak okumufl olan ben; Alt ndal n görüfllerini,1993 de, Kitap Gazetesi adl dergide OTTO- MANOMAN bafll kl bir dizi makale yazarak elefltiren belki ilk ve belki de tek yazar oldum. Elefltirilerim yay mlan r yay mlanmaz, tehditlerle yönelik elefltirilerimden dolay sorguland m. Her yay nlay fl mda hapis vs. bask ve tehditlerle karfl laflt m Osmanl c -Hilafetçili e karfl görüfllerimi, ilk bas m 2005 te gerçekleflebilen Türkiye nin Siyasi ntihar : Yeni Osmanl Tuza kitab mda derli toplu bir biçimde ortaya koyabildim. Alt ndal, elefltirilerimi yan tlamak yerine, Osmanl c / Hilafetçi görüfllerini yaymay sürdürdü. Hilafet makam - n kald ran kanunu ve Atatürk ün hilafetle ilgili Nutuk taki sözlerini tahrif ederek, Atatürk ü hilafet yanl s ve TBMM yi hilafetin sakl tutuldu u 27

30 BD A USTOS 2014 manevi flahsiyet (tüzel kiflilik) olarak gösteren yazarlar ço ald. Binlercesinden bir kaç özetle flöyle: Aytunç Alt ndal: Kanunda, Hilafet kald r lm flt r demiyor. ( ) Hilafet kurumu TBMM nin manevi flahsiyetindedir. ( Hürriyet). lber Ortayl : Atatürk Hilafeti kald rmayacakt. ( ) Hilafet flu anda TBMM nin flahs nda mündemiçtir. ( ). Abdurrahman Dilipak: Ço u kifli Hilafetin kald r ld n düflünse de, Hilafet kald r lmad. fl k l f na uyduruldu, amiyane tabiriyle. 3 Mart 1924 günü kabul edilen, say l Kanunun 1. maddesinden ( ) Hilafetin TBMM nin manevi flahsiyetine devredildi i ( ) anlam ç kmaktad r. (Yeni Akit, ). Arslan Bulut: Hilafet, Türkiye Büyük Millet Meclisi nin manevi flahsiyetinde mündemiçtir. Yani Hilafet Türkiye nin uhdesindedir. (Yeniça, ). Sinan Meydan: Mustafa Kemal Pafla Hilafeti kald r rken Hilafet TBMM bünyesinde mündemiçtir diye bir cümle düfltü. ( ) Halifelik TBMM nin bünyesinde sakl d r. (Yeniça, ) TBMM halifeli i kald r rken Atatürk Halifelik TBMM nin manevi flahs nda sakl d r. diye bir madde ekletmifltir. ( ) Halifeli- in kald r lmas yla ilgili yasada,.. kald r ld ifadesini kullanm yorlar. Atatürk kald rd k demedi saklad k dedi. (Ulusal Kanal, ). Oysa kanun Halife halledilmifltir. Hilafet, Hükümet ve Cumhuriyet mana ve mevhumunda esasen mündemiç oldu undan, 28 hilafet makam mülgad r. demektedir. (Mülga = Kald r lm fl). Kanun metninde, Cumhuriyet ve Hükümet kavramlar n n anlam n n, Halifelik - ten daha genifl oldu u belirtilmifltir. K anunda; Halifelik, TBMM nin manevi flahsiyetinde mündemiçtir (Türkçesi: Halifelik, TBMM nin tüzel kiflili inde içerilmifltir. ) denilmedi i gibi, Atatürk - ün de böyle bir sözü yoktur. Bu sözler; gerçekte 3 Mart 1924 günü, kanun önerisi TBMM de görüflülürken söz al p konuflan Kastamonu Milletvekili Halit Akmansü ve onun bir cümlesini düzelten Zonguldak Milletvekili Tunal Hilmi ye aittir.([ii]) Kastamonu Milletvekili Halit Akmansü Halit Bey (Kastamonu): ( ) Bendeniz bu sözü yani mülgad r sözünü aç kça söylemeyi ve kayd n fler an de il siyaseten büyük bir mahzur telakki ediyorum. Tunal Hilmi Bey (Zonguldak): O halde kapal kaydedelim.

31 BD A USTOS 2014 Halit Bey ve Tunal Hilmi Bey in konuflmalar, TBMM zab t Ceridesi nde. (solda) Kanunun Hilafetin lgas (Kald r lmas ) konulu 1. maddesi. (Resmi Ceride; 7 Nisan 1924.) (afla da) Halit Bey (Devamla): Büyük Millet Meclisi nin flahsiyet-i maneviyesinde, deriz. Do rudan do ruya mülgad r demek hatal d r. Tunal Hilmi Bey (Zonguldak): Zonguldak Milletvekili Tunal Hilmi Bey Büyük Millet Meclisinin flahs nda mündemiçtir. Halit Bey, Tunal Hilmi Bey ve birkaç milletvekilinin dile getirdi i Hilafet TB- MM nin manevi flahs ndad r, TBMM nin flahs nda mündemiçtir gibi ibareler milletvekillerinin ço unlu unca benimsenmeyerek kanun metnine sokulmam fl; günü yap lan oylamada, kanun, ilk biçmiyle hiç de ifltirilmeksizin kabul edilmifltir. fiuras önemlidir ve bugüne de in pek üzerinde durulmam flt r ki; kanun Meclis te oyland tarihinden 34 gün sonra günü Resmi Gazete de yay mlanarak yürürlü e girmifltir. Meclis teki oylamadan hemen 2 gün sonra, henüz Atatürk kanunu 29

32 BD A USTOS 2014 onaylamam flken, K z lay görevlisi olarak Hindistan da Delhi de bulunan Antalya Milletvekili Rasih Kaplan, oradan Atatürk e gönderdi i 5 Mart 1924 günlü telgrafta; Hintli Müslümanlar n Hilafetin kald r lmas na tepki gösterdiklerini, onlar n gönüllerini yapabilmek için Hilafet s fat n TBMM nin maneviyat nda muhafaza etmek gerekti ini, bu yap lmayacak olursa, artan tepkiler nedeniyle Hindistan da kalamay p Türkiye ye dönmek zorunda kalaca n belirtmifltir.([iii]) Atatürk, bunca iç ve d fl bask ya karfl n, onay için önünde duran kanuna Hilafet TBMM nin manevi flahsiyetinde mündemiçtir (içerilmifltir, sakl d r, korunmufltur) ibaresinin konulmas önerilerini kesin bir dille reddetmifl; Rasih Efendi ye yan t olarak gönderdi i ve t pk s n Hindistan Bombay Hilafet Merkez Komitesi ne de çekti i telgrafta flunlar söylemifltir: Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti nin yan nda ayr ca bir hilafet makam - n n varl n n Türkiye nin iç ve d fl siyasi birli ini çi nedi i kan tl d r. Öte yandan, dünya üzerinde (bütün müslümanlar n ba land ) bir tek islam devleti ilkesini gerçeklefltirmek için korunmufl olan hilafet makam n n bu amac hiç bir zaman gerçeklefltirilememifl, tersine, hilafet makam müslümanlar aras nda daima nifak ve anlaflmazl k arac olmufltur. Hindistan dan Atatürk e tel çekerek, kanuna Hilafetin TBMM nin maneviyat nda korundu u ibaresinin konulmas n isteyen Antalya Milletvekili Rasih Kaplan. 30 Görüldü ü üzere, Atatürk, Hilafet makam n n kald r lmas ile ilgili kanuna Hilafet TBMM nin manevi flahs nda mündemiçtir, korunmaktad r, sakl d r, gibi ibareler yaz lmas önerilerini, kesin bir dille geri çevirmifltir. Atatürk, Hilafetin kald r lmas kanunu Resmi Ceride de yay mlanmadan önce Frans z yazar Raymond Colrat a verdi i demeçte, M s r ulemas n n, te yay mlad klar bildiriye de inerek; M s r da düzenlenecek ve çeflitli Müslüman memleketlerin temsilcilerinin bir halife seçecekleri bir kongreden söz edilmektedir. Geçerlili- ini yitirmifl bu flerefi kabul etmek için aptal olmak laz m. O halde hilafet ve halifeleri geçmiflin gölgesinde uyumaya b rakal m. slam Birli i ak m sadece bir ütopyad r. demifltir. fiimdi, Aytunç Alt ndal ve di erlerinin yazd klar n, bu gerçekler fl - nda bir kez daha okuyal m; kanunun ve Atatürk ün görüfllerinin nas l tahrif

33 BD A USTOS 2014 Sinan Meydan: Mustafa Kemal Pafla Hilafeti kald r rken Hilafet TBMM bünyesinde mündemiçtir diye bir cümle düfltü. (...) Halifelik TBMM nin bünyesinde sakl d r. TBMM halifeli i kald r rken Atatürk Halifelik TBMM nin manevi flahs nda sakl d r. diye bir madde ekletmifltir. (...) Halifeli in kald r lmas yla ilgili yasada,.. kald r ld ifadesini kullanm yorlar. Atatürk kald rd k demedi saklad k dedi. Frans z yazar Raymond Colrat n Atatürk ün hilafetin kald r lmas kanunuyla ilgili demecini içeren kitab, 1926 da bas lan kitap, Atatürk ün kitapl nda bulunmaktad r. edildi ini daha iyi görelim: Aytunç Alt ndal: Kanunda, Hilafet kald r lm flt r demiyor. ( ) Hilafet kurumu TBMM nin manevi flahsiyetindedir. lber Ortayl : Atatürk Hilafeti kald rmayacakt. ( ) Hilafet flu anda TBMM nin flahs nda mündemiçtir. Abdurrahman Dilipak: Ço u kifli Hilafetin kald r ld n düflünse de, Hilafet kald r lmad. fl k l f na uyduruldu, amiyane tabiriyle. 3 Mart 1924 günü kabul edilen, say l Kanunun 1. maddesinde ( ) Hilafetin TBMM nin manevi flahsiyetine devredildi i (...) anlam ç kmaktad r. Arslan Bulut: Hilafet, Türkiye Büyük Millet Meclisi nin manevi flahsiyetinde mündemiçtir. Yani Hilafet Türkiye nin uhdesindedir. Tahrifatlar ortada: Gerçekte Kastamonu Milletvekili Halit Bey (Akmansü) ile Zonguldak Milletvekili Tunal Hilmi Bey e ait olan sözler, sanki Atatürk e aitmifl gibi gösteriliyor; gerçekte kanun maddesine sokulmas reddedilmifl Tahrifatlar ortada: Gerçekte Kastamonu Milletvekili Halit Bey (Akmansü) ile Zonguldak Milletvekili Tunal Hilmi Bey e ait olan sözler, sanki Atatürk e aitmifl gibi gösteriliyor... olan ibareler, sanki kanun metninde varm fl gibi sunuluyor; an lan kanun gerçekte Hilafeti kald rd halde, Hilafeti TBMM bünyesinde koruyan bir kanunmufl gibi yutturuluyor; gerçekte hilafeti 31

34 BD A USTOS 2014 kald ran adam olan Atatürk, hilafeti TBMM nin manevi flahs nda koruyan adam gibi gösteriliyor. Bu tahrifatlar YEN -H LAFET TUZA I n n her iki yan nda da gürülmekte; hem tuza kuranlarda, hem tuza a düflenlerde den bu yana Yeni-Osmanl Tuza kapsam nda Yeni-Hilafet Tuza n deflifre eden makale ve kitaplar yay mlad m; yaz m n bafl nda de idi im gibi, yazd klar m n her sat r n n bedelini a r bir biçimde ödedim. Yafl m altm fl oldu. Okuyucuya diyece im flu: Yak n gelecekte Yeni-Hilafet rüzgarlar esecek. Bu gibi ak mlara karfl bugüne dek hep ayd nlar bedel ödedi. Lütfen tahrifatlara aldan p bu tuza a düflmeyin. Çünkü bu kez bedelini hepimiz, çocuklar m z, torunlar m z, torunlar - m z n torunlar ve onlar n da torunlar, çok ac bir biçimde öder. cengizozakinci@butundunya.com.tr Kaynakça: [i] T.C.F program : "F rka, efkâr ve itikadat- diniyyeye hürmetkard r" (6. madde) [ii] TBMM Zab t Ceridesi, Devre: II, Cilt: 7, çtima Senesi:1, kinci çtima, kinci Celse. sf. 36. [iii] Türkiye Cumhuriyeti Matbuat ve stihbarat Müdüriyet-i Umumiyesi Matbaa Müdüriyeti Adet 5 Mart Delhi - Ankara da: Gazi Mustafa Kemal Pafla hazretlerine; Hilafetin Türk milletinden tecridi Müslüman memleketlerinde muhtelif tesirat ve ihtirasat uyand racakt r. Bunun netayicinden Türkiye de müteessir ve muzdarip olacak, emniyet-i dahiliyesi taht- tehditte kalacakt r. Hilafeti Osmanl hanedan nda b rakma a hiçbir lüzum ve mecburiyet yoktur. Lakin Hilafet her Müslüman millet taraf ndan Türklerin mukaddes ve münakafla kabul etmez bir hakk olarak telakki edildi i cihetle bu s fat Millet Meclisi nin maneviyetinde katiyen muhafaza etmek ve onu reisinin flahs nda temsil ettirmek laz md r. Ayn mesele hakk ndaki son haberler bizi avdet etme e mecbur b rak yor. Emr-i telgrafîlerine muntaz r m. Antalya Mebusu Rasih Bilhassa bizim dinimiz için herkesin elinde bir ölçü vard r. Bu ölçü ile hangi fleyin bu dine uygun olup olmad n kolayca takdir edebilirsiniz. Hangi fley ki akla, mant a halk n menfaatine uygundur; biliniz ki o bizim dinimize de uygundur. Bir fley ak l ve mant a, milletin menfaatine, islâm n menfaatine uygunsa kimseye sormay n. O fley dinîdir. E er bizim dinimiz akl n mant n uydu u bir din olmasayd mükemmel olmazd, son din olmazd. *** Bizi yanl fl yola sevkeden soysuzlar bilirsiniz ki, çok kere din perdesine bürünmüfller, sâf ve temiz halk m z hep din kurallar sözleriyle aldata gelmifllerdir. Tarihimizi okuyunuz, dinleyiniz... Görürsünüz ki milleti mahveden, esir eden, harabeden fenal klar hep din örtüsü alt ndaki küfür ve kötülükten gelmifltir. M. Kemal Atatürk 32

35 Sakl Tarih Sinan Meydan ürkiye de etnik ve dinsel temelli bölücü hareketi besleyen iki ana damar vard r. Bunlardan biri afliret-tarikat kontrolündeki feodal yap, di eri ise emperyalizm k skac d r. Yüzy l n bafl nda Anadolu da uydu bir Kürt devleti kurdurmak isteyen ABD, ngiltere ve Fransa, Kurtulufl Savafl y llar nda, Anadolu daki Kürtlerle çok yak ndan ilgilenmifl, ayr l kç Kürtleri önce Türk ulusunun ölüm kal m mücadelesi olan Türk Kurtulufl Savafl na, sonra da ça dafl Türk ulus devletine karfl isyana teflvik etmifltir. Kurtulufl Savafl y llar nda ve sonras nda Anadolu da Türkiye karfl t 30 dan fazla Kürtçü isyan ç km flt r. Ancak Türk Ba ms zl k ve Ayd nlanma Savafl n verenler, özellikle Atatürk bütün bu isyanlar bast r p, Türkiye Cumhuriyeti ni kuran Türkiye halk na Türk milleti denir diyerek Türk-Kürt tüm etnik unsurlar eflit vatandafll k ba yla Türk milleti çat s alt nda birlefltirmifltir. 33