Bulgaristan-Türkiye Sınırında Yaşayan Yerel Halkın Geleneksel Kültürleri ve Yaşayan Müzik Biçimleri

Ebat: px

Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Bulgaristan-Türkiye Sınırında Yaşayan Yerel Halkın Geleneksel Kültürleri ve Yaşayan Müzik Biçimleri"

Tolga Erem
8 yıl önce
İzleme sayısı:

1 Bulgaristan-Türkiye Sınırında Yaşayan Yerel Halkın Geleneksel Kültürleri ve Yaşayan Müzik Biçimleri İnsanlığın ortak mirasının ve farklı kültürlerce paylaşılan değerlerin korunmasını ve geliştirilmesini, kültürler arası diyalogun sağlanmasını ve arttırılmasını hedefleyen pilot projeler üretmek ve UNESCO tarafından desteklenen kültürel koridorlar konulu projelere katılım sağlamak amacıyla kurulan Kültürel Koridorlar İhtisas Komitesi, kuruluşa amacına uygun olarak 2009 yılında iki başarılı projeye imza atmıştır. Projeler, UNESCO nun Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi çerçevesinde hazırlanmıştır. Kaybolma tehlikesi altındaki kültürel mirasların korunması ve gelecek kuşaklara aktarılması projelerin hedefleri arasında yer almıştır. Projelerde yer alan ortak değerler tanımlaması ile Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi nin presnsiplerine uygun olarak bir mirasın birden fazla ülkede bulunması durumunda korumanın ikili ve bölgesel işbirliği ile gerçekleştirilmesi düşünülmüştür. Projeler sonunda ülkeler arasında UNESCO Millî Komisyonlarının ortak çalışma ilkelerine uygun bir işbirliği sergilemeleri somut olmayan kültürel mirasın korunması ve bu bağlamda bir kültür koridorunun oluşumuna hizmet edilmesi sağlanmıştır yılı içerisinde tamamlanan bir başka proje, Bulgaristan-Türkiye Sınırında Yaşayan Yerel Halkın Geleneksel Kültürleri ve Yaşayan Müzik Biçimleri projesidir. Proje, UNESCO Türkiye Millî Komisyonu Somut Olmayan Kültürel Miras ve Kültürel Koridorlar İhtisas Komiteleri, Kültür ve Turizm Bakanlığı Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğü ile UNESCO Bulgaristan Millî Komisyonu, Bulgaristan Bilimler Akademisi Folklor Enstitüsü işbirliği ile ortaya çıkarılmıştır. Projenin amacı iki ülke sınırında yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olan müzik mirasının korunması ve sonraki kuşaklara aktarılması için alınabilecek önemlerin belirlenmesidir. Proje başkanlığını UNESCO Türkiye Millî Komisyonu Somut Olmayan Kültürel Miras İhtisas Komitesi M. Öcal Oğuz (Gazi Ünversitesi) yürütmüş, UNESCO Türkiye Millî Komisyonu Kültürel Koridorlar İhtisas Komitesi Başkanı Mehmet Kalpaklı (Bilkent Üniversitesi) başkan yardımcısı olarak görev almıştır. Proje saha çalışmaları Ekim 2009 tarihleri arasında Bulgaristan ın Ahtapol, Brodilovo, Gramatikovo ve Malko Turnovo yerleşim yerlerinde, 1-8 Aralık tarihleri arasında Türkiye nin Kırklareli, Beğendik, Limanköy, Terzidere, Yiğitbaşı yerleşim alanlarında yapılmıştır. Saha çalışmaları sırasında gerek Bulgaristan da gerek Türkiye de sınırlı sayıda kaynak kişiye ulaşılabilmiştir. Türkiye den bu ekipte yer alanlar Meltem Ağır (Gazi Üniversitesi), Neslihan Demirkol Sönmez (Bilkent Üniversitesi), Burak Sönmez (Kanal B) ve Selcan Gürçayır dır (Gazi Üniversitesi). Bulgaristan adına çalışmalara Bulgaristan Akademisi Folklor Enstitüsü Halk Sanatları ve görsel Biçimler Antropolojisi Bölümünden Mila Santova, yine aynı bölümden Miglena Ivanova, Balkan ve Slav Folkloru Bölümünden Bozhidar Aleksiev ve Müzik ve Dans Antropolojisi Bölümünden Ruzha Nejkova katılmıştır. Projenin kapanış çalıştayı, 15 Mart 2010 tarihinde Sofya da yapılmış ve sekiz araştırmacı saha çalışmalarından elde ettikleri veriler doğrultusunda

amacıyla kurulan Kültürel Koridorlar İhtisas Komitesi, kuruluşa amacına uygun olarak 2009 yılında iki başarılı projeye imza atmıştır.

2 hazırladıkları bildirilerini bu çalıştayda sunmuşlardır. Yine bu bildirilerin yer aldığı bir bildiri kitabı projenin nihai ürünü olarak yayımlanmıştır.

4 İçindekiler Önsöz 1 Takdim 7 Nabi Avcı I. Açış Konuşmaları Somut Olmayan Kültürel Mirasın Korunması Sözleşmesi ve Bulgaristan-Türkiye Sınırındaki Halkların Yaşayan Müzik Kültürü 9 M. Öcal Oğuz Müzikle Buluşmak 1 3 Mehmet Kalpaklı Bulgaristan ve Türkiye: Geleneksel Müzik Kültürlerinin ve Günümüzde Yaşayan Biçimlerinin Ortak Bir Çalışması 15 II. Bildiriler Kaval yapıyorum ve onu çocukların bulması için ağaçlara asıyorum..." Bulgar-Türk Sınırı Boyunca Kim, Nasıl, Ne Zaman Şarkı Söyler ve Geleneksel Müziği İcra Eder? 17 Bulgaristan'da Çitalişte Türkiye'de Askerlik Bağlamında Kurumların Müzik Geleneğinin Aktarımındaki Rolü 29 Selcan Gürçayır Istranca Bölgesinin Şarkı-Folklor Kültürü: Dünü ve Bugünü 39 Ruja Neykova Geleneksel Müziğin İcrasında Cinsiyetin Rolü 49 Neslihan Demirkol Sönmez

Bildiriler Kaval yapıyorum ve onu çocukların bulması için ağaçlara asıyorum..." Bulgar-Türk Sınırı Boyunca Kim, Nasıl, Ne Zaman Şarkı Söyler ve Geleneksel Müziği İcra Eder?

5 İki Müzik Geleneğinin Günümüzdeki Durumu: Türü Değiştirilmiş ya da Yapılandırılmış? 53 Bojidar Aleksiev Korunan Alandaki Türkü Temaları ve Türleri 61 Meltem Ağır Istranca Bölgesinde Geleneksel Şarkı Eğilimleri, Dil engelleri ve Ulus-Ötesi Kültür Koridorları Oluşturma İmkânları 75 Miglena Ivanova Korunan Bölgede İki Enstrüman: Gayda ve Bağlama 83 Burak Sönmez III. Yıldız Dağları'ndan Türküler ve Notaları 90 IV. Fotoğraflar 11 9

Geleneksel Şarkı Eğilimleri, Dil engelleri ve Ulus-Ötesi Kültür Koridorları Oluşturma İmkânları 75 Miglena

6 Introduction Preface 1 Presentation 3 Nabi Avci I. Opening Remarks Convention for the Safeguarding of Intangible Cultural Heritage and the Project for Field Research on the Existing Musical Forms and Traditional Cultures of the Peoples of the Border Regions of Turkey and Bulgaria 5 M. Ocal Oguz Meeting with Music 11 Mehmet Kalpakli Bulgaria and Turkey: A joint study of traditional music culture and its current surviving forms 13 II. Papers I make wooden flutes and hang them on trees so that the children will find them..." Who plays and sings traditional music on either side of the Bulgarian-Turkish border today? When and how? 15 The Role of Social Establishments in the Transfer of Musical Traditions: Citalista in Bulgaria and Military Service in Turkey 25 Selcan Gürçayır Folklore Singing Culture in Bulgarian Strandzha-Past and Present 35 Ruzha Neykova The Role of Gender in the Performances of Traditional Music 43 Neslihan Demirkol Sonmez The Being of Two Musical Traditions in The Modern World: Transformed or Constructed? 49 Bozhidar Alexiev Folksong Themes and Types Present in the Area under Conservation 57 Meltem Agir

Regions of Turkey and Bulgaria 5 M. Ocal Oguz Meeting with Music 11 Mehmet Kalpakli Bulgaria and Turkey: A joint study of traditional music culture and its current surviving forms 13 II.

7 Traditional Singing, Language Barriers and The Opportunity to Create Trans-National Cultural Routes and Corridors in The Strandzha Region 73 Miglena Ivanova Two Musical Instruments in the Area under Conservation: Gayda and Baglama 79 Burak Sonmez Folk Songs from the Strandzha Mountains and Their Notations 87 Photographs 119

Ivanova Two Musical Instruments in the Area under Conservation: Gayda and Baglama

Benzer belgeler

Aynı Tadı Paylaşmak: Türkiye ve Makedonya Ortak Geleneksel Yemek Kültürü Projesi (2009)

Aynı Tadı Paylaşmak: Türkiye ve Makedonya Ortak Geleneksel Yemek Kültürü Projesi (2009) İnsanlığın ortak mirasının ve farklı kültürlerce paylaşılan değerlerin korunmasını ve geliştirilmesini, kültürler