Basıncı Etkileyen Faktörler. 1-Sıcaklık

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Basıncı Etkileyen Faktörler. 1-Sıcaklık"

Transkript

1 BASINÇ Balonu şişirirsiniz balon patlar. Çünkü balonun içine hava sıkışır, yüksek basınç balonun içine dolmuştur ve dışarıdaki alçak basınca doğru hava akımı gerçekleşir. Basınç konusu bunun gibidir, yani aslında basit bir konudur. Bu konuyu zorlaştıran şey başka konuları bilmediğimizdendir. Çünkü bu başka konular basıncı etkileyen, yönlendiren, oluşturan faktörlerdir. Yerçekimine bağlı olarak her maddenin belli bir ağırlığı vardır. Maddelerin ağırlıkları oranında bulundukları yere uyguladıkları kuvvete basınç denir. Yani birim alana uygulanan dikey yöndeki kuvvete basınç denir. Atmosferde bulunan gazlarında belli bir ağırlığı vardır ve yerçekimi etkisiyle bu gazlar bulundukları yere basınç uygular. Atmosferin uygulamış olduğu bu basınca atmosfer basıncı yada hava basıncı denir. Atmosfer basıncı iklim ve hava olaylarında önemli etkiler yapar. Özellikle rüzgarların oluşumunda temel etken basınçtır. Ortalama basınç değeri 1013mb olarak bilinir. Bu değer 45 derece enlemlerinde deniz seviyesinde ölçülmüş bir basınç değeridir. Bu değerden daha yüksek olan basınç yüksek basınç (YB), bu değerden daha alçak olan basınç alçak basınç (AB) değerleridir.

2 Yüksek basınç atmosferin yere daha fazla ağırlık uygulaması olarak düşünülebilir. Alçak basınç ise havanın (atmosferin) yere daha az basınç uygulaması olarak düşünülebilir. Basınç dünyanın her yerinde vardır. Ancak bazı yerlerde daha fazla, bazı yerlerde daha az olabilir. Basınç yeryüzünde dikey ve yatay yönde dağılış gösterirken bölgeye ve zamana göre değişiklik gösterir. Bunun sebebi basıncı etkileyen faktörlerin zaman ve yere göre değişiklik göstermesidir. Basıncı Etkileyen Faktörler 1-Sıcaklık Basıncı etkileyen en önemli faktör sıcaklıktır. Sıcaklığın fazla olduğu yerlerde ısınan hava genleşerek yükselir ve yere uyguladığı basınç azalır. Soğuyan hava ise ağırlaşır ve alçalarak yere yakın yerlerde yoğunlaşır. Böylece soğuk yerlerde yüksek basınç oluşur. Sıcaklığa bağlı olarak oluşan basınca Termik Basınç denir. Ekvator ve çevresinde sıcaklık fazla olduğu için buralarda Termik Alçak Basınç (TAB) oluşur. Kutuplar ve çevresinde sıcaklık az olduğu için buralarda Termik Yüksek Basınç (TYB) oluşur. Sıcaklık herhangi bir yerde yıl içinde ve gün içinde değiştiği için basınç değerleride buna bağlı olarak değişir.

3 2-Dinamik Etken (Dünyanın günlük hareketi) Dünyanın kendi ekseni etrafında dönmesi sonucu dinamik basınç alanları oluşur. Dünyanın bu günlük hareketi sırasında atmosferdeki gazlar hareketin etkisiyle savrularak belirli bazı yerlerde yoğunlaşır bazı yerlerde ise seyrekleşir. Böylelikle 30 derece enlemlerinde AB, 60 derece enlemlerinde ise YB oluşur. 3-Yerçekimi Yeryüzündeki bütün maddelerin yerçekimi etkisinden dolayı ağırlığı vardır. Havanın ağırlığıda vardır ve yerçekiminin etkisine göre bu ağırlık artar yada azalır. Dünyanın kendine has geoid şeklinin sonucu olarak dünya kutuplardan basık ekvatordan şişkindir. Buna bağlı olarak kutuplarda yerçekimi ekvatora göre daha fazladır. Bu durumda yerçekiminin fazla olduğu kutuplarda havanın ağırlığıda fazla olacağı için

4 gazlar yere doğru yoğunlaşır ve yüksek basınç oluşturur. Kısacası kutuplarda basınç fazla ekvatorda az olur. 4-Yükselti Yüksekliğin fazla olduğu yerlerde gazlar seyrekleşir ve alçak basınç oluşur. Bunun iki sebebi vardır. Birincisi yükseldikçe yerçekimin etkisi azalır ve gazlar seyrekleşir. İkincisi ise yüksek dağlık alanlarda etrafı açık olduğu için gazlar etrafa yayılır ve basınç azalır. Yüksek dağlık alanlara çıkıldıkça kulaklarımızın çınlamasında ve burnumuzun kanamasında alçak basıncın etkisi vardır. Aynı şekilde denizde dibe daldığımızda vücudumuza olan baskı derinlere inildikçe oluşan yüksek basınçtandır. Termik ve Dinamik Basınç Kuşakları Sıcaklığa bağlı olarak oluşan termik alçak basınç (TAB) alanları ve termik yüksek basınç (TYB) alanları ile, dünyanın günlük hareketinin ortaya çıkardığı savrulma etkisiyle oluşan dinamik alçak basınç (DAB) alanları ve dinamik yüksek basınç (DYB) alanlarının dünya üzerindeki dağılımı yandaki şekilde gösterilmiştir. Aşağıdaki şekildende yararlanarak bu basınç alanlarının nasıl dağıldığını inceleyelim.

5 Kutuplar soğuk olduğu için buralarda hava soğumadan dolayı ağırlaşarak aşağılara doğru çöker ve yüksek basınç oluşturur. Ayrıca kutuplarda yerçekiminin fazla olması da burada havanın yere daha çok çekilmesine sebep olarak yüksek basınç oluşumuna katkı sağlar. Şekil üzerinde 90 derece enlemlerinde oluşan basınç kuşakları bu şekilde oluşmuştur. 60 derece enlemlerinde dünyanın kendi ekseni etrafındaki hareketinden ortaya çıkan savrulmanın etkisiyle buradaki gazlar yükselmeye uğrar. Böylece bulunduğu bölgede hava yükseldiği için basınç azalır. 30 derece enlemlerinde yine dünyanın kendi ekseni etrafındaki hareketi ile doğan savrulmanın etkisi gazların bu sefer alçalmasına sebep olur. Böylece alçalan gazlar yeryüzüne yakın yerlerde yığılarak yüksek basınç alanlarını ortaya çıkarır. 90 derece enlemlerinden 60 derece enlemlerine gelen hava akımı 60 derece enlemlerinde yükselmişti. Bu sefer 60 derece enlemlerinden yüksekten doğru gelen hava akımı savrulmanın etkisiyle 30 derece enlemlerinde alçalmaya başlayarak bulunduğu yere basınç yapmıştır. 0 derece enlemlerinde yani ekvatorda sıcaklığın fazla olmasından dolayı alçak basınç alanları oluşur. Sıcaklıktan dolayı genleşen gazlar hafifleyerek yükselir ve bulunduğu yere yaptığı basınç azalır. Ayrıca ekvatorda yerçekimin kutuplara göre daha az olmasıda burada basıncın az olmasına etki yapmaktadır. Sıcaklığa bağlı olarak termik basınç kuşakları oluşmuştur. Farklı basınç alanları arasında basınç farkından doğan hava akımı olur. Bu hava akımı her zaman yüksek basınçtan alçak basınca doğru olur. Bu sebeple kutuplardan ekvatora doğru bir hava akımı başlar. Ancak bu hava akımı dünyanın dönmesinden dolayı savrulmaya uğrayarak 60 enlemlerinde yükselmeye başlar. 60 enlemlerinde yükselen hava 30 derece

6 enlemlerine geldiğinde yine dünyanın hareketinden dolayı savrulmaya uğrayarak bu sefer alçalmaya başlar. Alçalınca da yüksek basınç oluşturur. Hava Hareketleri Sıcaklığa bağlı olarak termik basınç kuşakları oluşmuştur. Farklı basınç alanları arasında basınç farkından doğan hava akımı olur. Bu hava akımı her zaman yüksek basınçtan alçak basınca doğru olur. Bu sebeple kutuplardan ekvatora doğru bir hava akımı başlar. Ancak bu hava akımı dünyanın dönmesinden dolayı savrulmaya uğrayarak 60 enlemlerinde yükselmeye başlar. 60 enlemlerinde yükselen hava 30 derece enlemlerine geldiğinde yine dünyanın hareketinden dolayı savrulmaya uğrayarak bu sefer alçalmaya başlar. Alçalınca da yüksek basınç oluşturur. Basınç farklarından doğan hava akımları kuzey ve güney yarımkürelerde farklı yönlerde sapmalar yapar. Bu sapmanın sebebi dünyanın kendi ekseni etrafında dönmesidir. Dönmenin etkisiyle hava hava akımı Kuzey Yarımkürede sağa, Güney Yarımkürede ise sola doğru olmaktadır. Aşağıdaki şekillerde basınç farklarından doğan hava hareketleri ve bunların yönleri gösterilmiştir. Dikey Yönlü Hava Hareketleri Yüksek basınç alanlarında hava alçalıcı hareket gösterir. Bu yüzden yere uygunanan basınç artar. Alçalan hava kütlesinde soğuma ve yoğunlaşma olmayacağı için yağış ta oluşmaz. Bu yüzden yüksek basınç alanlarında hava açık ve güneşlidir. 30 derece enlemlerinde yüksek basınç alanı olduğu için yağış yoktur. Bu enlemlerde çöllerin yer almasının sebebi de budur.

7 Alçak basınç alanlarında hava yükselici hareket gösterir. Bu yüzden yere uygunanan basınç azalır. Yükselen hava soğur ve yoğunlaşarak yağış oluşturur. Bu yüzden alçak basınç alanlarında hava genellikle bulutlu ve yağışlı olur. Yatay Yönlü Hava Hareketleri Yüksek basınç alanlarında alçalan hava kütlesi yere değdikten sonra etrafa doğru yayılmaya başlar. Yani merkezden çevreye doğru yatay yönlü bir hava hareketi başlar. Bu hareket kuzey ve güney yarımkürelerde dünyanın kendi ekseni etrafındaki hareketinden dolayı farklı yönlerde sapmaya uğrar. Kuzey yarım kürede gidiş yönünün sağına doğru sapma olurken, güney yarımkürede gidiş yönünün soluna doğru sapma olur.

8 Alçak basınç alanlarında basınç az olduğu için bu boşluğu çevreden gelen hava doldurur. Yüksek basınç alanlarından gelen hava dünyanın kendi ekseni etrafındaki dönüşünden etkilenerek sapmaya uğrayarak gelir. Çevreden gelen bu hava gelmeye devam ettikçe buradan yükselmeye başlar ve dikey yönlü bir hava hareketi başlar. Kuzey ve güney yarımkürelerde sapmanın yönünü daha iyi anlayabilmek için bir takım kodlamalar işimizi kolaylaştırır. Kuzey yarım kürede ok lar "S" harfine benzer bir şekil oluştururken, güney yarımkürede "Z" harfine benzer bir şekil oluşturur. RÜZGARLAR Yüksek basınç alanlarından Alçak basınç alanlarına doğru olan yatay yönlü hava hareketine rüzgar denir. Rüzgarın oluşumunda basınç değerleri çok önemlidir. Daha detaylı bakarsak iki farklı basınç merkezi arasındaki hava akımı olduğunu penceresi ve kapısı açık bir oda içerisinde oluşan hava akımıyla da anlayabiliriz. Başka bir örnekte şişirilmiş bir balonun ağzının açılmasıyla balonun içindeki sıkışmış havanın dışarı çıkması verilebilir. Rüzgarlarla ilgili bilmemiz gerekenleri; hızı, yönü, sıcaklığa etkisi, esme sıklığı ve çeşitleri olmak üzere gruplandırabiliriz. Rüzgarın Hızı Rüzgarın hızı saatte kilometre (km/saat) olarak anemometre ile ölçülür. Rüzgarın hızını; basınç farkı, basınç merkezleri arasındaki mesafe, dünyanın günlük hareketi ve sürtünme etkiler. Aşağıda bunlar detaylı bir şekilde incelenmiştir. 1-Basınç farkı Merkezler arasındaki basınç farkı arttıkça rüzgarın hızı artar.

9 2-Basınç merkezleri arasındaki mesafe Basınç merkezleri arasındaki mesafe arttıkça rüzgarın hızı azalır. Başlangıç ve bitiş noktaları arasındaki basınç farkı aynı olan iki vadiden uzunluğu fazla olanda rüzgar daha yavaş eser. 3-Dünyanın günlük hareketi Dün yanın günlük hareketinden dolayı rüzgarlar yön değiştirirken hızları azalır. 4-Sürtünme Rüzgar yeryüzüne sürtününce hızı azalır. Sürtünmenin az yada çok olması ise yeryüzü şekillerine bağlıdır. Yüksek ve düz yerlerde sürtünme az olduğu için rüzgar daha hızlı eser. Denizler üzerinde ve dağların yüksek yerlerinde rüzgarın hızlı esmesinin sebebi sürtünmenin az olmasıdır. Rüzgarın Yönü Rüzgarın yönünü; basınç merkezlerinin konumu, dünyanın günlük hareketi, yerşekillerinin uzanışı etkiler. 1-Basınç merkezlerinin konumu Rüzgar daima yüksek basınç alanlarından alçak basınç alanlarına doğru eser. Bu yüzden yüksek basınç ile alçak basınç merkezlerinin birbirine göre konumuna göre rüzgarda o yünde eser. 2-Dünyanın günlük hareketi Dünyanın kendi ekseni etrafındaki hareketinden doğan savrulmanın etkisiyle rüzgarların yönlerinde değişme olur. Rüzgarların yönlerinde değişmeler yani sapmalar kuzey ve güney yarımkürelerde farklı yönleredir. Rüzgarlar kuzey yarımkürede estiği yönün sağına, güney yarımkürede ise estiği yönün soluna doğru saparlar. 3-Yerşekillerinin uzanışı Rüzgarlar yer şekillerinin uzanışına uyumlu bir şekilde yön alırlar. Örneğin; kuzey-güney uzantılı bir vadi içinde esen rüzgar da aynı şekilde kuzey-güney yönünde esecektir. Rüzgarlar dağların ve vadilerin uzanış yönüne uygun yön alırlar.

10 Rüzgarların Sıcaklığa Etkisi Rüzgarlar gittikleri yerlere geldikleri yerlerin sıcaklığını taşırlar. Yani soğuk bir yerden sıcak bir yere giden rüzgar, gittiği yerde sıcaklığı azaltır. Aynı şekilde sıcak bir yerden soğuk bir yere giden rüzgarda gittiği yerde sıcaklığı arttırır. Öğrenciler arasında kalıp bir bilgi olarak bilinen kuzeyden esen rüzgar sıcakğı azaltır bilgisi sadece kuzey yarımkürede esen rüzgarlar için geçerlidir. Yani Kuzey yarımkürede yer alan Türkiye içinde geçerli sayılır. Dikkat etmek gerekir ki güney yarım kürede bu bilgi geçersiz olup tam tersi bir durum söz konusudur. Bu sebeple ekvatordan esen rüzgarlar sıcaklığı arttırır, kutuplardan esen rüzgarlar sıcaklığı azaltır, bilgisi daha kapsamlı ve geçerli bir bilgidir.

11 Yandaki şekilde esiş yönleri belirtilen rüzgarların sıcaklığa etkisi aşağıda verilmiştir. 1-Gittiği yerde sıcaklığı arttırır. 2-Gittiği yerde sıcaklığı azaltır. 3-Gittiği yerde sıcaklığı azaltır. 4-Gittiği yerde sıcaklığı arttırır. 5-Gittiği yerde sıcaklığı azaltır. 6-Gittiği yerde sıcaklığı arttırır. 7-Gittiği yerde sıcaklığı arttırır. 8-Gittiği yerde sıcaklığı azaltır. Rüzgarın Esme Sıklığı (Frekansı) Rüzgarın yıl içinde esme sayısına rüzgar frekansı denir. Rüzgar yıl içinde bir bölgede farklı yönlerden esebilir. Farklı yönlerden ne kadar estiğini rüzgar frekans gülleri ile belirtebiliriz. Rüzgar frekans güllerine bakarak rüzgarın hangi yönde daha yok estiğini anlarız ve bu bilgiye dayanarak arazinin hangi yönde uzanış gösterdiğini yada basınç merkezlerinin hangi yönde olduğunu bulabiliriz. Örneğin İstanbul Boğazı kuzey doğu-güney batı uzantılı şekilde uzandığı için boğazda esen rüzgarda daha çok bu yönlerde olmaktadır. İstanbul Boğazının rüzgar frekans gülü incelendiğinde aynı boğazın uzanış yönü gibi rüzgarda daha çok kuzey doğu-güney batı doğrultusunda esmektedir. Rüzgar yönü Esme sayısı Doğu 10 Kuzeydoğu 80 Batı 15 Kuzeybatı 35 Kuzey 40 Güneydoğu 25 Güney 30

12 Güneybatı 130 Yukarıdaki tablodaki verilerden yandaki rüzgar frekans gülü çizilmiştir. verilere ve şekile göre en fazla rüzgar Güneybatı (GB) yönünden esmiştir. Bir yılın (365 günün) 130 gününde rüzgar bu yönden esmiştir. Rüzgarın bu yönde fazla esmesinde yerşekillerinin ya da basınç merkezlerinin etkisi vardır. Rüzgar Çeşitleri 1-Sürekli Rüzgarlar Sıcaklığa bağlı olarak ekvatorda termik alçak basınç alanı ile kutuplarda termik yüksek basınç alanı oluşmuştu. Bir de dünyanın günlük hareketi sonucunda 30 ve 60 enlemlerinde dinamik basınç alanları oluşmuştu. Termik ve dinamik basınç alanları arasında oluşan yatay yönlü hava hareketleri sürekli rüzgarları ortaya çıkarır. Bu rüzgarların yönlerinde yıl içinde yada gün içinde bir değişiklik olmadığı için sürekli rüzgarlar olarak adlandırılmıştır. Kutuplardaki Termik yüksek basınç alanlarından 60 derece enlemlerindeki dinamik alçak basınç alanlarına doğru esen sürekli rüzgarlara kutup rüzgarları ismi verilir. 30 derece enlemlerindeki dinamik yüksek basınç alanlarından 60 derece enlemlerindeki dinamik alçak basınç alanlarına doğru esen sürekli rüzgarlara batı rüzgarları ismi verilir. Bunlara batı rüzgarları ismi verilmesinde, kuzey yarım kürede sağa doğru sapan bu rüzgarın Avrupa'nın batı kıyılarında sıcaklığı arttırması rol oynamıştır. Kutup rüzgarları ve batı rüzgarları dışında bir de Alize rüzgarları vardır. 30 derece enlemlerindeki yüksek basınç alanlarından ekvatordaki alçak basınç alanlarına doğru esen rüzgarlara Alize rüzgarları adı verilir. 2-Mevsimlik Rüzgarlar

13 Yılın farklı mevsimlerinde farklı yönlerde esen rüzgarlara mevsimlik rüzgarlar denir. Mevsimlik rüzgarların en önemlisi Muson Rüzgarlarıdır. Muson Rüzgarları Kara ve denizlerin farklı ısınmaları sonucunda kara ile deniz arasında yer değiştiren basınç merkezleri sebebiyle oluşurlar. Musonların bir mevsim karadan denize doğru, bir mevsim de denizden karaya doğru esmesi farklı iki musonu ortaya çıkarmıştır. Bu yüzden musonları, yaz ve kış musonu olmak üzere ikiye ayırırız. 1-Yaz Musonu Kuzey yarım kürede bulunan Güney doğu Asya da haziran ayı itibari ile yaz mevsimi başlar. Yazın ısınmanın çok olduğu karalarda Alçak basınç merkezi oluşurken, denizler daha soğuk olduğu için yüksek basınç merkezi konumundadır. Rüzgarlar daima yüksek basınçtan alçak basınca doğru estiği için denizden karaya doğru bir rüzgar oluşur. Bu rüzgar denizden nemli havayı karalara getirip yağış oluşturur. Bu muson yaz mevsiminde oluştuğu için yaz musonu olarak adlandırılır. Yaz musonunun etkili olduğu yerlerde yazın bol yağış vardır. Yıl içinde düşen yağışın neredeyse tamamı yazın düştüğü için genellikle bu bölgelerde yağış rejimi düzensiz olur. 2- Kış Musonu Kuzey yarım kürede bulunan Güney doğu Asya da aralık ayı itibari ile kış mevsimi başlar. Kışın soğumanın çok olduğu karalarda Yüksek basınç merkezi oluşurken, denizler kışın karalara göre daha sıcak olduğu için denizlerde alçak basınç merkezi oluşur. Bu sebeple karadan denize doğru bir rüzgar esmeye başlar. Oluşumu kış

14 mevsiminde olduğundan bunlara kış musonu adı verilir. Kış musonu karadan denize doğru estiği için ve karalarda nem az olduğu için yağış getirmez. 3-Yerel Rüzgarlar Yerel rüzgarlar günlük etkili olan ve dar alanda etkili olan rüzgarlardır. Bunlardan en önemlisi meltem rüzgarlarıdır. Meltem Rüzgarları Kara ve denizlerin bir de dağ ve vadilerin gün içinde farklı ısınmaları sonucu oluşan günlük rüzgarlardır. Farklı ısınmaya bağlı olarak yüksek basınç merkezleri ile alçak basınç merkezleri yer değiştirir. Buna bağlı olarak rüzgarlar da gece ve gündüz yön değiştirerek eserler. Sıcaklığa bağlı olarak oluşan rüzgarlarda olduğu gibi meltem rüzgarlarında da kara ve denizlerin farklı ısınmaları etkili olup sıcak olan yerler Alçak Basınç (AB) alanlarıdır. Soğuk olan yerler ise Yüksek Basınç (YB) alanlarıdır. Ve rüzgar daima YB alanlarından AB alanlarına doğru eser. Kara ve deniz meltemleri: Kara ve denizlerin farklı ısınmalarına bağlı olarak gündüz karalar çok ısınır ve karalarda AB alanı oluşur. Denizler ise karalara göre daha soğuk olup YB alanıdır. Rüzgar daima YB'dan AB'a doğru estiği için denizden karaya doğru rüzgar eser. Buna denizden estiği için deniz meltemi denir.

15 Geceleri ise karalar hızla soğuyacaktır. Denizler ise daha yavaş soğudu için karalara göre daha sıcaktır ve AB alanıdır. Rüzgar bu sefer yön değiştirecek ve YB alanı olan karalardan, AB alanı olan denizlere doğru esecektir. Rüzgar karadan denize doğru estiği için buna kara meltemi denir. Dağ ve vadi meltemi: Kara ve denizlerde olduğu gibi dağ ve vadilerde de ısınma farkları olmaktadır. Dağlar hızlı çok ısınıp çok soğur vadiler ise az ısınıp az soğur. Bu sebeple gündüzleri dağlar çok ısınacak ve AB alanı olacaktır. Vadiler ise gündüz vakti dağlara göre daha soğuk olup YB alanı olacaktır. Rüzgarlar daima YB'dan AB'a doğru estiği için vadiden dağa doğru rüzgar eser ve buna vadiden doğru estiği için vadi meltemi denir. Geceleri ise dağlar hızla soğuyacak fazla ısı kaybedecektir. Vadiler dağlara göre daha sıcak kalıp AB alanı olacaktır. Rüzgar daima YB'dan AB'a doğru estiği için bu sefer dağdan vadiye doğru rüzgar eser ve buna dağ meltemi denir. Föhn (Fön) Rüzgarları Deniz üzerinden gelen nemli hava kütlesinin dağ boyunca yükselerek yağış bıraktıktan sonra dağın diğer yamacında kuru hava olarak esmesiyle oluşan rüzgarlardır. Hava kütlesi yükseldikçe her 200 metrede 1 derece soğurken, alçalırken sürtünmenin etkisinden dolayı her 100 metrede 1 derece ısınır. Alçalma esnasında ısınma sürtünmenin etkisinden dolayı fazla olmaktadır. İşte bu sebepten dolayı fön rüzgarları kuru esen ısıtıcı erki yapan rüzharlardır. Yükseldikçe her 200 metrede 1 derece soğuyan havanın alçaldıkça da yine her 200 metrede 1 derece soğuması gerekirdi. Ancak alçalma sırasındaki sürtünme kuvvetinin etkisi havanın ısınmasını hızlandırmaktadır. Bu sebeple alçalırken her 200 metrede değil de her 100 metrede 1 derece ısınmaktadır. Fön rüzgarlarının etkileri 1-Estiği yerde havanın ısınmasını sağlar. 2-Ekinlerin erken olgunlaşmasına sebep olur. Bazen ekinlerin kurumasına sebep olur. 3-Karların erken erimesine sebep olup çığ tehlikesi oluşturur.

16 Avrupa'da etkili olan diğer yerel rüzgarlar: Sirokko: Büyük Sahra'nın kuzeyinden Cezayir,Tunus,İspanya,Sicilya ve İtalya kıyılarına doğru esen sıcak ve kuru rüzgarlardır. Hamsin: Kuzey Afrika ve Arabistan'da, güney ve güneydoğudan esen sıcak,kuru ve tozlu rüzgarlardır. Samyeli: Sıcak,kuru ve tozlu bir rüzgardır. Arabistan'ın iç kesimlerinden kuzeybatıya doğru eser. Türkiye'de güney ve güneydoğudan eser. Mistral: Fransa'da kuzey ve kuzeybatıdan esen soğuk kuru ve şiddetli rüzgarlardır. Bora: Adriya Denizi,Dalmaçya ve İstiriya kıyılarında esen şiddetli, soğuk ve kuru rüzgardır. Krivetz: Orta Avrupa'dan Balkanlara doğru esen rüzgarlardır. Sıcaklığı düşürür.

B A S I N Ç ve RÜZGARLAR

B A S I N Ç ve RÜZGARLAR B A S I N Ç ve RÜZGARLAR B A S I N Ç ve RÜZGARLAR Havadaki su buharı ve gazların, cisimler üzerine uyguladığı ağırlığa basınç denir. Basıncı ölçen alet barometredir. Normal hava basıncı 1013 milibardır.

Detaylı

Ağır Ama Hissedemediğimiz Yük: Basınç

Ağır Ama Hissedemediğimiz Yük: Basınç Ağır Ama Hissedemediğimiz Yük: Basınç Atmosfer çeşitli gazlardan oluşmuştur ve bu gazların belirli bir ağırlığı vardır. Havada bulunan bu gazların ağırlıkları oranında yeryüzüne yaptığı etkiye atmosfer

Detaylı

RÜZGARLAR. Birbirine yakın iki merkezde sıcaklık farkı oluşması durumunda görülecek ilk olay rüzgarın esmeye başlamasıdır.

RÜZGARLAR. Birbirine yakın iki merkezde sıcaklık farkı oluşması durumunda görülecek ilk olay rüzgarın esmeye başlamasıdır. RÜZGARLAR Yüksek basınçtan alçak basınca doğru olan hava hareketidir. Birbirine yakın iki merkezde sıcaklık farkı oluşması durumunda görülecek ilk olay rüzgarın esmeye başlamasıdır. Rüzgarın Hızında Etkili

Detaylı

İKLİM BİLGİSİ - 5 BASINÇ VE RÜZGARLAR - 1. cografya cepte 14 TON. Basınç Dağılışını Etkileyen Faktörler BASINÇ. cografya CEPTE

İKLİM BİLGİSİ - 5 BASINÇ VE RÜZGARLAR - 1. cografya cepte 14 TON. Basınç Dağılışını Etkileyen Faktörler BASINÇ. cografya CEPTE cografya cepte BASINÇ İKLİM BİLGİSİ 5 BASINÇ VE RÜZGARLAR 1 Basınç Dağılışını Etkileyen Faktörler 14 TON Atmosfer basıncıyla, ortalama fiziğe sahip bir insanın üstüne 14 ton ağırlık yüklenmiş gibidir.

Detaylı

Rüzgar Çeşitleri. Rüzgar Nedir?

Rüzgar Çeşitleri. Rüzgar Nedir? Özel Bölümü Nedir? Çeşitleri 1 - Sürekli lar Alizeler Batı ları Kutup ları 2 - Mevsimlik Devirli lar (Musonlar) Yaz Musonu Kış Musonu 3 - Yerel lar 3.1 Meltemler (Günlük Devirli lar) a) Kara ve Deniz Meltemleri

Detaylı

5. Bir dağ yamacı boyunca yükselirken veya Ekvator a doğru. Palme Yayıncılık. 6. Atmosfer basıncının düştüğü yerlerde hava bulutlu veya

5. Bir dağ yamacı boyunca yükselirken veya Ekvator a doğru. Palme Yayıncılık. 6. Atmosfer basıncının düştüğü yerlerde hava bulutlu veya ÖLÜM 5 asınç - Rüzgârlar 1. Atmosfer basıncı yere ve zamana bağlı olarak değişir. una göre, aşağıdakilerden hangisi atmosfer basıncının değişimi ve dağılışı üzerinde etkili değildir? A) Yer çekimi ) Sıcaklık

Detaylı

BASINÇ VE RÜZGÂRLAR BASINÇ hava atmosfer basıncı barometre milibar barograf 1- Normal Hava Basıncı: normal hava basıncı

BASINÇ VE RÜZGÂRLAR BASINÇ hava atmosfer basıncı barometre milibar barograf 1- Normal Hava Basıncı: normal hava basıncı BASINÇ VE RÜZGÂRLAR BASINÇ Atmosfer çeşitli gazların karışımıdır. Her madenin olduğu gibi gazların da bir ağırlığı vardır. Atmosferi oluşturan gazların yere uygulamış olduğu basınca, hava veya atmosfer

Detaylı

İKLİM ELEMANLARI SICAKLIK

İKLİM ELEMANLARI SICAKLIK İKLİM ELEMANLARI Bir yerin iklimini oluşturan sıcaklık, basınç, rüzgâr, nem ve yağış gibi olayların tümüne iklim elemanları denir. Bu elemanların yeryüzüne dağılışını etkileyen enlem, yer şekilleri, yükselti,

Detaylı

İklim---S I C A K L I K

İklim---S I C A K L I K İklim---S I C A K L I K En önemli iklim elemanıdır. Diğer iklim olaylarının da oluşmasında sıcaklık etkilidir. Güneşten dünyamıza gelen enerji sabittir. SICAKLIK TERSELMESİ (INVERSİON) Kışın soğuk ve durgun

Detaylı

METEOROLOJİ. Doç. Dr. Alper Serdar ANLI RÜZGAR

METEOROLOJİ. Doç. Dr. Alper Serdar ANLI RÜZGAR METEOROLOJİ Doç. Dr. Alper Serdar ANLI RÜZGAR RÜZGAR Hava, bütün akıcı gazlar gibi genişleme özelliğine sahiptir. Yani hareketlidir. Yatay yönde yer değiştiren bir hava kütlesinin bu hareketine rüzgar

Detaylı

YAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI COĞRAFYA

YAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI COĞRAFYA YAZILI SINAV CEVAP ANAHTARI COĞRAFYA CEVAP 1: (TOPLAM 10 PUAN) 1.1: 165 150 = 15 meridyen fark vardır. (1 puan) 15 x 4 = 60 dakika = 1 saat fark vardır. (1 puan) 12 + 1 = 13 saat 13:00 olur. (1 puan) 1.2:

Detaylı

Yeryüzünde Sıcaklığın Dağılışını Etkileyen Etmenler

Yeryüzünde Sıcaklığın Dağılışını Etkileyen Etmenler İklimin Temel Elemanı: Sıcaklık İklim elemanları içinde en önemlisi sıcaklıktır. Çünkü diğer iklim elemanları sıcaklığın kontrolündedir. Sıcaklık; cisimlerin kütlesi içinde bulunan potansiyel enerjinin

Detaylı

TÜRKİYE NİN İKLİMİ. Türkiye nin İklimini Etkileyen Faktörler :

TÜRKİYE NİN İKLİMİ. Türkiye nin İklimini Etkileyen Faktörler : TÜRKİYE NİN İKLİMİ İklim nedir? Geniş bir bölgede uzun yıllar boyunca görülen atmosfer olaylarının ortalaması olarak ifade edilir. Bir yerde meydana gelen meteorolojik olayların toplamının ortalamasıdır.

Detaylı

NEMLİLİK VE YAĞIŞ Su Döngüsü: döngüsü NEMLİLİK nem

NEMLİLİK VE YAĞIŞ Su Döngüsü: döngüsü NEMLİLİK nem NEMLİLİK VE YAĞIŞ Yeryüzünde yaşamın en önemli öğelerinden biri olan su, atmosferde katı, sıvı ve gaz halinde bulunur. Su, her derecede gaz haline geçebilir. Sıcaklık 0 C nin altına düşünce donarak, katı

Detaylı

Yandaki SOS oyununda toplam 100 tane kutu vardır. Bu oyunda en fazla 100 tane harf kullanabiliriz. MAKSİMUM NEM

Yandaki SOS oyununda toplam 100 tane kutu vardır. Bu oyunda en fazla 100 tane harf kullanabiliriz. MAKSİMUM NEM NEMLİLİK VE YAĞIŞ Su buharına nem denir. Miktarı bazen azalan bazen çoğalan ve yağışları oluşturan nem atmosferin en alt katmanı olan troposferde en çok bulunur. Nem le ilgili olarak nem konusunu, yoğunlaşma

Detaylı

MEKANSAL BIR SENTEZ: TÜRKIYE. Türkiye nin İklim Elemanları Türkiye de İklim Çeşitleri

MEKANSAL BIR SENTEZ: TÜRKIYE. Türkiye nin İklim Elemanları Türkiye de İklim Çeşitleri MEKANSAL BIR SENTEZ: TÜRKIYE Türkiye nin İklim Elemanları Türkiye de İklim Çeşitleri Türkiye de Sıcaklık Türkiye de Yıllık Ortalama Sıcaklık Dağılışı Türkiye haritası incelendiğinde Yükseltiye bağlı olarak

Detaylı

DÜNYA NIN ŞEKLİ ve BOYUTLARI

DÜNYA NIN ŞEKLİ ve BOYUTLARI 0 DÜNYA NIN ŞEKLİ ve BOYUTLARI Dünya güneşten koptuktan sonra, kendi ekseni etrafında dönerken, meydana gelen kuvvetle; ekvator kısmı şişkince, kutuplardan basık kendine özgü şeklini almıştır. Bu şekle

Detaylı

DÜNYA NIN ŞEKLİ VE HAREKETLERİ

DÜNYA NIN ŞEKLİ VE HAREKETLERİ DÜNYA NIN ŞEKLİ VE HAREKETLERİ YERKÜRE NİN ŞEKLİ Bilim ve teknolojik seviyeye bağlı olarak, İlk Çağ da Dünya mızın şekli, değişik biçimlerde tahmin ediliyordu. Dünya nın çevresi günümüzden yaklaşık 2.200

Detaylı

JAA ATPL Eğitimi (METEOROLOGY)

JAA ATPL Eğitimi (METEOROLOGY) JAA ATPL Eğitimi (METEOROLOGY) Hazırlayan: Ibrahim CAMALAN Meteoroloji Mühendisi 2012 TROPİKAL OLAYLAR Ekvatoral Trof (ITCZ) Her iki yarım kürede subtropikal yüksek basınçtan nispeten alçak basınca doğru

Detaylı

TEMEL METEOROLOJİ BİLGİSİ BAHAR 2018

TEMEL METEOROLOJİ BİLGİSİ BAHAR 2018 TEMEL METEOROLOJİ BİLGİSİ BAHAR 2018 TEMEL METEOROLOJİ BİLGİLERİNE NEDEN SAHİP OLMALIYIZ? GEZİLERDE Güvenli ve konforlu seyirler için. YARIŞLARDA Güvenli ve hızlı seyirler için. İyi denizci, ne zaman denize

Detaylı

METEOROLOJİ. IV. HAFTA: Hava basıncı

METEOROLOJİ. IV. HAFTA: Hava basıncı METEOROLOJİ IV. HAFTA: Hava basıncı HAVA BASINCI Tüm cisimlerin olduğu gibi havanın da bir ağırlığı vardır. Bunu ilk ortaya atan Aristo, deneyleriyle ilk ispatlayan Galileo olmuştur. Havanın sahip olduğu

Detaylı

Test. Atmosfer - Sıcaklık BÖLÜM Aşağıdaki tabloda gösterilen neden sonuç ilişkisi eşleştirmelerden hangisi yanlıştır?

Test. Atmosfer - Sıcaklık BÖLÜM Aşağıdaki tabloda gösterilen neden sonuç ilişkisi eşleştirmelerden hangisi yanlıştır? BÖLÜM 5 Atmosfer - Sıcaklık 1. Aşağıdaki tabloda gösterilen neden sonuç ilişkisi eşleştirmelerden hangisi yanlıştır? Neden A) Yer çekimi B) Su buharı Sonuç Atmosferin yoğunluğu yerden yükseldikçe azalır.

Detaylı

METEOROLOJĐYE GĐRĐŞ DENİZ METEOROLOJİSİ

METEOROLOJĐYE GĐRĐŞ DENİZ METEOROLOJİSİ METEOROLOJĐYE GĐRĐŞ DENİZ METEOROLOJİSİ Yelkencilik rüzgara dayalı gerçekleştirilen bir spor olduğundan, ayrıca rüzgarın ve diğer doğa olaylarının stabilitesini koruyamamasından dolayı bir yelkenci, yaptığı

Detaylı

B- Türkiye de iklim elemanları

B- Türkiye de iklim elemanları B- Türkiye de iklim elemanları Sıcaklık Basınç ve Rüzgarlar Nem ve Yağış Sıcaklık Türkiye de yıllık ortalama sıcaklıklar 4 ile 20 derece arasında değişmektedir. Güneyden kuzeye gidildikçe enlem, batıdan

Detaylı

Havacılık Meteorolojisi Ders Notları. 9. Rüzgar

Havacılık Meteorolojisi Ders Notları. 9. Rüzgar Havacılık Meteorolojisi Ders Notları 9. Rüzgar Yard.Doç.Dr. İbrahim Sönmez Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ballıca Kampüsü Havacılık ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü isonmez@omu.edu.tr

Detaylı

Test. Yerküre nin Şekli ve Hareketleri BÖLÜM 4

Test. Yerküre nin Şekli ve Hareketleri BÖLÜM 4 Yerküre nin Şekli ve Hareketleri 1. Dünya ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden yanlış olan hangisidir? A) Dünya, ekseni etrafındaki bir turluk dönüş hareketini 24 saatte tamamlar. B) Dünya ekseni etrafındaki

Detaylı

Hava Kirliliği Meteorolojisi Prof.Dr.Abdurrahman BAYRAM

Hava Kirliliği Meteorolojisi Prof.Dr.Abdurrahman BAYRAM Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Buca/İZMİR Hava Kirliliği Meteorolojisi Prof.Dr.Abdurrahman BAYRAM Meteoroloji Meteoroloji, içinde yaşadığımız atmosfer tabakasının

Detaylı

YGS COĞRAFYA İKLİM BİLGİSİ. Ahmet Burak Kargı

YGS COĞRAFYA İKLİM BİLGİSİ. Ahmet Burak Kargı YGS COĞRAFYA İKLİM BİLGİSİ Ahmet Burak Kargı ahmetburakkargi@gmail.com İKLİM BİLGİSİ 1 İKLİM: Bir bölgede uzun yıllar görülen hava olaylarının ortalama durumuna iklim denir. KLİMATOLOJİ: İklimi inceleyen

Detaylı

DOĞAL SİSTEMLER. ATMOSFER ve İKLİM. Konu Değerlendirme Testi Konu Değerlendirme Testi Konu Değerlendirme Testi

DOĞAL SİSTEMLER. ATMOSFER ve İKLİM. Konu Değerlendirme Testi Konu Değerlendirme Testi Konu Değerlendirme Testi 144 1. Ünite DOĞAL SİSTEMLER 3. BÖLÜM ATMOSFER ve İKLİM 1. Atmosfer, Hava Durumu ve İklim... 54 Konu Değerlendirme Testi - 5... 57 2. Sıcaklık... 59 Konu Değerlendirme Testi - 6... 66 3. Basınç... 67 4.

Detaylı

DOĞAL SİSTEMLER DÜNYA'NIN ŞEKLİ ve HAREKETLERİ

DOĞAL SİSTEMLER DÜNYA'NIN ŞEKLİ ve HAREKETLERİ 102 1. Ünite DOĞAL SİSTEMLER 2. BÖLÜM DÜNYA'NIN ŞEKLİ ve HAREKETLERİ 1. Dünya'nın Şekli... 38 2. Dünya'nın Hareketleri... 40 3. Mevsimlerle İlgili Önemli Tarihler... 43 4. İklim Kuşakları... 45 5. Eksen

Detaylı

JAA ATPL Eğitimi (METEOROLOJİ)

JAA ATPL Eğitimi (METEOROLOJİ) JAA ATPL Eğitimi (METEOROLOJİ) Hazırlayan: Ibrahim CAMALAN Meteoroloji Mühendisi 2012 YEREL RÜZGARLAR MELTEMLER Bu rüzgarlar güneşli bir günde veya açık bir gecede, Isınma farklılıklarından kaynaklanan

Detaylı

MEVSİMLERİN OLUŞUMU. Halil KOZANHAN EKSEN EĞİKLİĞİ DÜNYA NIN KENDİ EKSENİ ETRAFINDAKİ HAREKETİYLE GECE-GÜNDÜZ,

MEVSİMLERİN OLUŞUMU. Halil KOZANHAN EKSEN EĞİKLİĞİ DÜNYA NIN KENDİ EKSENİ ETRAFINDAKİ HAREKETİYLE GECE-GÜNDÜZ, MEVSİMLERİN OLUŞUMU DÜNYA NIN KENDİ EKSENİ ETRAFINDAKİ HAREKETİYLE GECE-GÜNDÜZ, GÜNEŞ ETRAFINDAKİ HAREKETİ SONUCU İSE MEVSİMLER OLUŞUR. DÜNYANIN EKSEN EĞİKLİĞİ (23 27 ) SONUCU GÜNEŞ IŞINLARINI DİK OLARAK

Detaylı

Amerikalı Öğrencilere Liselere Geçiş Sınavında 8. Sınıf 1. Üniteden Sorulan Sorular.

Amerikalı Öğrencilere Liselere Geçiş Sınavında 8. Sınıf 1. Üniteden Sorulan Sorular. Amerikalı Öğrencilere Liselere Geçiş Sınavında 8. Sınıf 1. Üniteden Sorulan Sorular. 1- Şekilde Dünya nın uzaydan görünümü gösterilmiştir. Güneş ışınları Dünya bu konumda iken gündüzlerin en uzun olduğu

Detaylı

Herhangi bir noktanın dünya üzerinde bulunduğu yere COĞRAFİ KONUM denir. Coğrafi konum ikiye ayrılır. 1. Matematik Konum 2.

Herhangi bir noktanın dünya üzerinde bulunduğu yere COĞRAFİ KONUM denir. Coğrafi konum ikiye ayrılır. 1. Matematik Konum 2. Herhangi bir noktanın dünya üzerinde bulunduğu yere COĞRAFİ KONUM denir. Coğrafi konum ikiye ayrılır. 1. Matematik Konum 2. Özel Konum 1. Türkiye nin Matematik (Mutlak) Konumu Türkiye nin Ekvatora ve başlangıç

Detaylı

4.BÖLÜM: İKLİM BİLGİSİ A.9.8. ATMOSFER

4.BÖLÜM: İKLİM BİLGİSİ A.9.8. ATMOSFER 4.BÖLÜM: İKLİM BİLGİSİ A.9.8. ATMOSFER ve ÖZELLİKLERİ Dünyamızı çepeçevre saran ve çeşitli gazların karışımından oluşan tabakaya atmosfer adı verilir. Atmosferin Katları Atmosfer, yerçekimi etkisiyle iç

Detaylı

COĞRAFİ KONUM ÖZEL KONUM TÜRKİYE'NİN ÖZEL KONUMU VE SONUÇLARI

COĞRAFİ KONUM ÖZEL KONUM TÜRKİYE'NİN ÖZEL KONUMU VE SONUÇLARI COĞRAFİ KONUM Herhangi bir noktanın dünya üzerinde kapladığı alana coğrafi konum denir. Özel ve matematik konum diye ikiye ayrılır. Bir ülkenin coğrafi konumu, o ülkenin tabii, beşeri ve ekonomik özelliklerini

Detaylı

MEVSİMLER VE İKLİM A. MEVSİMLERİN OLUŞUMU

MEVSİMLER VE İKLİM A. MEVSİMLERİN OLUŞUMU MEVSİMLER VE İKLİM Ülkemizde hepimizinde bildiği gibi dört mevsim yaşanmaktadır. Bu mevsimler ilkbahar, yaz, sonbahar ve kış mevsimleridir. Peki ilkokuldan beri özellikleriyle beraber öğrendiğimiz bu mevsimler

Detaylı

T.C. Konya Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü. Dr. Muharrem H. Aksoy. Rüzgar Enerjisi

T.C. Konya Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü. Dr. Muharrem H. Aksoy. Rüzgar Enerjisi T.C. Konya Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü Dr. Muharrem H. Aksoy Rüzgar Enerjisi 1 Ders İçeriği 1 GİRİŞ VE TANIMLAR 2 HİDROLİK ENERJİ 3 RÜZGAR ENERJİSİ 4 GÜNEŞ ENERJİSİ 5 BİYOKÜTLE ENERJİSİ

Detaylı

Bölgesel iklim: Makroklima alanı içerisinde daha küçük alanlarda etkili olan iklimlere bölgesel iklim denir.(marmara iklimi)

Bölgesel iklim: Makroklima alanı içerisinde daha küçük alanlarda etkili olan iklimlere bölgesel iklim denir.(marmara iklimi) YERYÜZÜNDEKİ BAŞLICA İKLİM TİPLERİ Matematik ve özel konum özelliklerinin etkisiyle Dünya nın çeşitli alanlarında farklı iklimler ortaya çıkmaktadır. Makroklima: Çok geniş alanlarda etkili olan iklim tiplerine

Detaylı

Atmosferin Genel Sirkülasyonunu Etkileyen Faktörler

Atmosferin Genel Sirkülasyonunu Etkileyen Faktörler TMOSFERİK SİRKÜLSON Uzun bir periyod içerisinde atmosferin ortalama hareketine atmosferik sirkülasyon denir. tmosferdeki bu hareketin en önemli sebebi Ekvator bölgesinin aşırı derecede ısınması ile kutup

Detaylı

E-DERGİ ÖABT SOSYAL BİLGİLER VE SINIF ÖĞRETMENLİĞİ İÇİN COĞRAFYA SAYI 2. www.kpsscografyarehberi.com ULUTAŞ

E-DERGİ ÖABT SOSYAL BİLGİLER VE SINIF ÖĞRETMENLİĞİ İÇİN COĞRAFYA SAYI 2. www.kpsscografyarehberi.com ULUTAŞ E-DERGİ ÖABT SOSYAL BİLGİLER VE SINIF ÖĞRETMENLİĞİ İÇİN COĞRAFYA SAYI 2 ULUTAŞ DÜNYA'NIN HAREKETLERİ ve SONUÇLARI Dünya'nın iki çeşit hareketi vardır. Dünya bu hareketlerin ikisini de aynı zamanda gerçekleştirir.

Detaylı

Zeus tarafından yazıldı. Cumartesi, 09 Ekim :27 - Son Güncelleme Cumartesi, 09 Ekim :53

Zeus tarafından yazıldı. Cumartesi, 09 Ekim :27 - Son Güncelleme Cumartesi, 09 Ekim :53 Yazı İçerik Sıcaklık Nedir? Sıcaklığın Özellikleri Sıcaklığın Ölçülmesi Sıcaklık Değişimi Sıcaklık Birimleri Mutlak Sıcaklık Sıcaklık ve ısı Sıcaklık ıskalası Sıcaklık ölçülmesi Yeryüzünün Farklı Isınması

Detaylı

1. E 2. C 3. E 4. A 5. B 6. E 7. C

1. E 2. C 3. E 4. A 5. B 6. E 7. C BÖLÜM 5 Nem - Yağış 1. Atmosferdeki su buharının kaynağı yeryüzündeki buharlaşmadır. Aşağıdakilerden hangisinin buharlaşmayla ilgisi yoktur? A) Basınç B) Buharlaşma yüzeyi C) Rüzgâr D) Sıcaklık E) Boylam

Detaylı

SICAKLIK. 1. % 25 i atmosferin etkisiyle ve bulutlara çarparak uzaya geri yansır.

SICAKLIK. 1. % 25 i atmosferin etkisiyle ve bulutlara çarparak uzaya geri yansır. SICAKLIK İklim elemanlarının en önemlisi olan sıcaklık, canlı hayatı, coğrafi olaylar ve diğer iklim elemanları temelden etkilemektedir. Örneğin yağışın oluşabilmesi için yeryüzündeki suların buharlaşıp

Detaylı

İKLİM TİPLERİ VE BİTKİ ÖRTÜSÜ ÇALIŞMA TESTİ

İKLİM TİPLERİ VE BİTKİ ÖRTÜSÜ ÇALIŞMA TESTİ İKLİM TİPLERİ VE BİTKİ ÖRTÜSÜ ÇALIŞMA TESTİ A. Aşağıdaki soruları yandaki şekle bakarak cevaplayınız. 1. Yağış rejimi. 2. Burası. Kuşakta bulunur. 3. Yarımküresi 4. Bitki örtüsü. 5. Yaz kuraklığı isteyen

Detaylı

METEOROLOJİ. VI. Hafta: Nem

METEOROLOJİ. VI. Hafta: Nem METEOROLOJİ VI. Hafta: Nem NEM Havada bulunan su buharı nem olarak tanımlanır. Yeryüzündeki okyanuslardan, denizlerden, göllerden, akarsulardan, buz ve toprak yüzeylerinden buharlaşma ve bitkilerden terleme

Detaylı

JAA ATPL Eğitimi (METEOROLOJİ) World Climatology

JAA ATPL Eğitimi (METEOROLOJİ) World Climatology JAA ATPL Eğitimi (METEOROLOJİ) World Climatology Ibrahim CAMALAN Meteoroloji Mühendisi 2012 Climate - İklim Geniş sahalarda uzun yıllar hava şartlarının ortalamalarıdır. Hava durumu, anlık hava şartlarını

Detaylı

Prof. Dr. Ceyhun GÖL. Çankırı Karatekin Üniversitesi Orman Fakültesi Havza Yönetimi Anabilim Dalı

Prof. Dr. Ceyhun GÖL. Çankırı Karatekin Üniversitesi Orman Fakültesi Havza Yönetimi Anabilim Dalı Jeoloji Prof. Dr. Ceyhun GÖL Çankırı Karatekin Üniversitesi Orman Fakültesi Havza Yönetimi Anabilim Dalı Ders Konuları Jeolojinin tanımı ve tarihçesi Mineraller Güneş sistemi Dünyanın şekli ve hareketleri

Detaylı

COĞRAFYA YEREL COĞRAFYA GENEL COĞRAFYA

COĞRAFYA YEREL COĞRAFYA GENEL COĞRAFYA COĞRAFİ KONUM COĞRAFYA YEREL COĞRAFYA GENEL COĞRAFYA Yeryüzünün belli bir bölümünü FİZİKİ coğrafya BEŞERİ ve gösterir. EKONOMİK -Doğa olaylarını -Kıtalar coğrafya konu alır. -Ülkeler -İnsanlar ve -Klimatoloji

Detaylı

SU HALDEN HALE GİRER. Nazife ALTIN. Fen ve Teknoloji

SU HALDEN HALE GİRER. Nazife ALTIN. Fen ve Teknoloji SU HALDEN HALE GİRER SU DÖNGÜSÜ Güneş, yeryüzündeki karaları ve suları ısıtır. Havayı ise yeterince ısıtamaz. Havanın bir kısmı dolaylı yoldan ısınır. Karalar ve suların ısınması sırasında bunlarla temas

Detaylı

Prof.Dr. Tolga ELBİR. Dokuz Eylül Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Tınaztepe Yerleşkesi, Buca/İzmir.

Prof.Dr. Tolga ELBİR. Dokuz Eylül Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Tınaztepe Yerleşkesi, Buca/İzmir. Prof.Dr. Tolga ELBİR Dokuz Eylül Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Tınaztepe Yerleşkesi, 35160 Buca/İzmir E-mail : tolga.elbir@deu.edu.tr Meteoroloji Bilim Dalı Atmosferde meydana gelen hava olaylarının

Detaylı

4. Aşağıda verilen basınç merkezlerinden hangisi Güney

4. Aşağıda verilen basınç merkezlerinden hangisi Güney İklim Bilgisi, Basınç - BÖLÜM 06 Test 02 1.. Yüksek basınç alanlarında yağış ihtimali çok azdır.. Dünya nın günlük hareketi nedeniyle 30 ve 60 enlemlerinde sürekli basınç merkezleri oluşur.. Sıcaklığa

Detaylı

c harfi ile gösterilir. Birimi J/g C dir. 1 g suyun sıcaklığını 1 C arttırmak için 4,18J ısı vermek gerekir

c harfi ile gösterilir. Birimi J/g C dir. 1 g suyun sıcaklığını 1 C arttırmak için 4,18J ısı vermek gerekir Saf bir maddenin 1 gramının sıcaklığını 1 C değiştirmek için alınması gereken ya da verilmesi gereken ısı miktarına ÖZ ISI denir. Öz ısı saf maddeler için ayırt edici bir özelliktir. Birimi J/g C dir.

Detaylı

İKLİM BİLGİSİ ATMOSFER HAVA DURUMU VE İKLİM İKLİM ELAMANLARI SICAKLIK, BASINÇ VE RÜZGARLAR, NEMLİLİK VE YAĞIŞ İKLİM TİPLERİ

İKLİM BİLGİSİ ATMOSFER HAVA DURUMU VE İKLİM İKLİM ELAMANLARI SICAKLIK, BASINÇ VE RÜZGARLAR, NEMLİLİK VE YAĞIŞ İKLİM TİPLERİ İKLİM BİLGİSİ ATMOSFER HAVA DURUMU VE İKLİM İKLİM ELAMANLARI SICAKLIK, BASINÇ VE RÜZGARLAR, NEMLİLİK VE YAĞIŞ İKLİM TİPLERİ ATMOSFER Yer çekiminin etkisiyle Dünya yı çepeçevre saran, çeşitli gazların karışımından

Detaylı

YGS COĞRAFYA. Ahmet Burak Kargı. Ahmet Burak Kargı Telefon:

YGS COĞRAFYA. Ahmet Burak Kargı. Ahmet Burak Kargı Telefon: YGS COĞRAFYA Ahmet Burak Kargı Ahmet Burak Kargı ahmetburakkargi@gmail.com Telefon: 0532 162 00 58 PARALEL ve MERİDYENLER Bu konu ile ilgili her yıl ortalama iki soru gelmektedir. 1 MATEMATİK KONUM Bir

Detaylı

MEVSİMLER ve İKLİM. Yörünge düzlemi. Burhan BOZTAŞ. Güneş ışınları

MEVSİMLER ve İKLİM. Yörünge düzlemi. Burhan BOZTAŞ. Güneş ışınları Yengeç dönencesi Ekvator düzlemi 21 HAZİRAN MEVSİMLERİN OLUŞUMU Dönme ekseni Güney kutbu Kuzey kutbu Yörünge düzlemi 23 27 Oğlak dönencesi MEVSİMLERİN OLUŞUMU Dünya dönme ekseninde 23 27 lık (23 derece

Detaylı

Meteoroloji. IX. Hafta: Buharlaşma

Meteoroloji. IX. Hafta: Buharlaşma Meteoroloji IX. Hafta: Buharlaşma Hidrolojik döngünün önemli bir unsurunu oluşturan buharlaşma, yeryüzünde sıvı ve katı halde farklı şekil ve şartlarda bulunan suyun meteorolojik faktörlerin etkisiyle

Detaylı

Herhangi bir yerin Dünya üzerinde bulunduğu alana coğrafi konum denir.

Herhangi bir yerin Dünya üzerinde bulunduğu alana coğrafi konum denir. COĞRAFÎ KONUM Herhangi bir yerin Dünya üzerinde bulunduğu alana coğrafi konum denir. A. ÖZEL KONUM Herhangi bir yeri diğer yerlerden ayıran, sahip olduğu kendine has özelliklerin tümüne özel konum denir.

Detaylı

8. Mevsimler ve İklimler

8. Mevsimler ve İklimler Fen Bilimleri 8. Mevsimler ve İklimler Adı ve Soyadı: Sınıf ve No: 1. Arda defterine hava olaylarının etkileyen etmenleri daha iyi anlamak için aşağıdaki şekli çizmiştir. 3. Melih Ocak ayında Brezilya

Detaylı

BİNA BİLGİSİ 2 ÇEVRE TANIMI - İKLİM 26 ŞUBAT 2014

BİNA BİLGİSİ 2 ÇEVRE TANIMI - İKLİM 26 ŞUBAT 2014 BİNA BİLGİSİ 2 ÇEVRE TANIMI - İKLİM DOÇ. DR. YASEMEN SAY ÖZER 26 ŞUBAT 2014 1 19.02.2014 TANIŞMA, DERSLE İLGİLİ GENEL BİLGİLER, DERSTEN BEKLENTİLER 2 26.02.2014 ÇEVRE TANIMI - İKLİM 3 05.03.2014 DOĞAL

Detaylı

BÖLÜM 16 YERYÜZÜ ŞEKİLLERİNİN GELİŞMESİ

BÖLÜM 16 YERYÜZÜ ŞEKİLLERİNİN GELİŞMESİ BÖLÜM 16 YERYÜZÜ ŞEKİLLERİNİN GELİŞMESİ TOPOĞRAFYA, YÜKSELTİ VE RÖLİYEF Yeryüzünü şekillendiren değişik yüksekliklere topoğrafya denir. Topoğrafyayı oluşturan şekillerin deniz seviyesine göre yüksekliklerine

Detaylı

SDÜ ZİRAAT FAKÜLTESİ METEOROLOJİ DERSİ

SDÜ ZİRAAT FAKÜLTESİ METEOROLOJİ DERSİ SDÜ ZİRAAT FAKÜLTESİ METEOROLOJİ DERSİ DERSİN İÇERİĞİ ATMOSFERİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ ATMOSFERİN KATLARI GÜNEŞ DÜNYA 1. Hafta ATMOSFERİN ÖNEMİ 1. Güneşten gelen ultraviyole ışınlara karşı siper görevi

Detaylı

ÖZEL EGE LİSESİ İKLİM

ÖZEL EGE LİSESİ İKLİM ÖZEL EGE LİSESİ İKLİM Rehber Öğretmen : Şule Yıldız Hazırlayanlar : Bartu Çetin Burak Demiral Nilüfer İduğ Esra Tuncer Ege Uludağ Meriç Tekin 2000-2001 İZMİR TEŞEKKÜR Bize bu projede yardımda bulunan başta

Detaylı

UĞUR AYSUL COĞRAFYA ÖĞRETMENİ - 22 -

UĞUR AYSUL COĞRAFYA ÖĞRETMENİ - 22 - İKLİM ELEMANLARI Kısa sürede hava durumunu, uzun sürede ise iklimi oluşturan elemanlara iklim elemanları denir. Bu iklim elemanları ise; Sıcaklık, Basınç, Rüzgar, Nem ve Yağıştır. ANTİBİYOTİK BİLGİ Bu

Detaylı

2016 Yılı Buharlaşma Değerlendirmesi

2016 Yılı Buharlaşma Değerlendirmesi 2016 Yılı Buharlaşma Değerlendirmesi GİRİŞ Tabiatta suyun hidrolojik çevriminin önemli bir unsurunu teşkil eden buharlaşma, yeryüzünde sıvı ve katı halde değişik şekil ve şartlarda bulunan suyun meteorolojik

Detaylı

COĞRAFYA DERSİ 9. SINIF 2. DÖNEM 1. YAZILISI SORULARI (1) (CEVAP ANAHTARLI)

COĞRAFYA DERSİ 9. SINIF 2. DÖNEM 1. YAZILISI SORULARI (1) (CEVAP ANAHTARLI) COĞRAFYA DERSİ 9. SINIF 2. DÖNEM 1. YAZILISI SORULARI (1) (CEVAP ANAHTARLI) 2013-2014 EĞİTİM VE ÖĞRETİM YILI.. OKULU 2.DÖNEM 9/ SINIFI COĞRAFYA DERSİ 1. YAZILISI ADI SOYADI:...SINIF NO..PUAN 1. Yukarıdaki

Detaylı

İKLİM:Geniş bir alan içerisinde, uzun yıllar boyunca (en az 35 yıl) değişmeyen hava koşullarının genel ortalamasını ifade eder.

İKLİM:Geniş bir alan içerisinde, uzun yıllar boyunca (en az 35 yıl) değişmeyen hava koşullarının genel ortalamasını ifade eder. İKLİM KLİMATOLOJİ (İKLİM BİLİMİ): İklim elemanlarının yeryüzünde dağılışını, iklim elemanlarının oluşumunu sağlayan temel faktörleri, iklim tiplerini ve bunların çevre ile ilişkilerini ele alarak açıklayan

Detaylı

Dünya'da Görülen Đklim Tipleri

Dünya'da Görülen Đklim Tipleri Dünya'da Görülen Đklim Tipleri Bir yerde benzer sıcaklık, basınç, rüzgar, nemlilik ve yağış özelliklerinin uzun süre etkili olmasıyla iklim tipleri belirmektedir. Đklimi oluşturan bu öğelerden birinin

Detaylı

Diğer sayfaya geçiniz YGS / SOS

Diğer sayfaya geçiniz YGS / SOS 18. Doğal ve beşerî unsurlar birbirleriyle karşılıklı etkileşim içindedir. 19. Arazide yön ve hedef bulma sporlarında pusula ve büyük ölçekli haritalar sporcuların en önemli yardımcılarıdır. Sporcular

Detaylı

Klimatoloji ve Meteoroloji

Klimatoloji ve Meteoroloji Klimatoloji ve Meteoroloji Prof. Dr. Hasan TATLI Coğrafya Bölümü Fen Edebiyat Fakültesi Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Ünite 5 Yüksek Atmosfer Batı Rüzgarları ve Jet Akımları Not: Buradaki sunum,

Detaylı

İKLİM TİPLERİ. Yıllık ortalama sıcaklık 25 C dolayındadır. Yıllık ve günlük sıcaklık farkı 2-3 C yi geçmez. Yıllık yağış miktarı 2000 mm den

İKLİM TİPLERİ. Yıllık ortalama sıcaklık 25 C dolayındadır. Yıllık ve günlük sıcaklık farkı 2-3 C yi geçmez. Yıllık yağış miktarı 2000 mm den İKLİM TİPLERİ Dünya'nın hemen her bölgesinin kendine özgü bir iklimi bulunmaktadır. Ancak, benzer iklim kuşaklarına sahip alanlar büyük iklim kuşakları oluştururlar. Yüzlerce km 2 lik sahaları etkileyen

Detaylı

ISI VE SICAKLIK. 1 cal = 4,18 j

ISI VE SICAKLIK. 1 cal = 4,18 j ISI VE SICAKLIK ISI Isı ve sıcaklık farklı şeylerdir. Bir maddeyi oluşturan bütün taneciklerin sahip olduğu kinetik enerjilerin toplamına ISI denir. Isı bir enerji türüdür. Isı birimleri joule ( j ) ve

Detaylı

Test. Coğrafi Konum BÖLÜM 3

Test. Coğrafi Konum BÖLÜM 3 BÖLÜM 3 Coğrafi Konum 1. Coğrafi konum aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak tanımlanmıştır? A) Bir ülkenin askeri açıdan ve savunma amaçlı konumu demektir. B) Yeryüzünde herhangi bir noktanın coğrafi

Detaylı

Coğrafya ve Türkiye nin En'leri

Coğrafya ve Türkiye nin En'leri Coğrafya ve Türkiye nin En'leri Enlemin etkilediği en önemli faktör iklimdir. Boylam en çok yerel saat farklılaşmasını sağlar. En büyük paralel Ekvator, en küçük paraleller kutup noktalarıdır. Meridyenlerin

Detaylı

MEVSİMLER VE OLUŞUMU

MEVSİMLER VE OLUŞUMU MEVSİMLER VE OLUŞUMU Mevsimler Güneş in gün dönümü ve gece gündüz eşitliği noktaları arasından geçişleri arasındaki sürelerdir. Mevsimlerin oluşmasının temel sebebi eksen eğikliği ve Dünya nın Güneş çevresindeki

Detaylı

ÖĞRENME ALANI: Kuvvet ve Hareket 2.ÜNİTE: Kaldırma Kuvveti ve Basınç. Kaldırma Kuvveti

ÖĞRENME ALANI: Kuvvet ve Hareket 2.ÜNİTE: Kaldırma Kuvveti ve Basınç. Kaldırma Kuvveti ÖĞRENME ALANI: Kuvvet ve Hareket 2.ÜNİTE: Kaldırma Kuvveti ve Basınç Kaldırma Kuvveti - Dünya, üzerinde bulunan bütün cisimlere kendi merkezine doğru çekim kuvveti uygular. Bu kuvvete yer çekimi kuvveti

Detaylı

Dünya nın Şekli ve Hareketleri

Dünya nın Şekli ve Hareketleri Dünya nın Şekli ve Hareketleri YGS Coğrafya 1 Dünya nın Şekli ve Hareketleri Dünya nın Şekli ve Hareketleri başlıklı hazırladığımız bu yazıda, dünyanın şeklinin getirdiği sonuçları; enlem, boylam ve meridyenlerin

Detaylı

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU- Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi.

Yavuz KAYMAKÇIOĞLU- Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi. Yavuz KAYMAKÇIOĞLU- Keşan İlhami Ertem Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi yvzkymkc@gmail.com 2 Atmosferi hangi coğrafya dalı inceler? Klimatoloji 4 Asal Gazlar 0,96% Oksijen 20,95% Azot 78,07% ASAL GAZLAR

Detaylı

4. SINIF FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ II. DÖNEM GEZEGENİMİZ DÜNYA ÜNİTESİ SORU CEVAP ÇALIŞMASI

4. SINIF FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ II. DÖNEM GEZEGENİMİZ DÜNYA ÜNİTESİ SORU CEVAP ÇALIŞMASI 4. SINIF FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ II. DÖNEM GEZEGENİMİZ DÜNYA ÜNİTESİ SORU CEVAP ÇALIŞMASI 1. Dünya mızın şekli neye benzer? Dünyamızın şekli küreye benzer. 2. Dünya mızın şekli ile ilgili örnekler veriniz.

Detaylı

SU ÜRÜNLERİNDE MEKANİZASYON-2

SU ÜRÜNLERİNDE MEKANİZASYON-2 SU ÜRÜNLERİNDE MEKANİZASYON-2 Yrd.Doç.Dr. Mehmet Ali Dayıoğlu Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Makinaları & Teknolojileri Mühendisliği Bölümü Kaynak: YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE TEKNOLOJİLERİ

Detaylı

Hava içindeki su buharı miktarı, basınç ve sıcaklıktan başka, su buharı kazancına da bağlıdır.

Hava içindeki su buharı miktarı, basınç ve sıcaklıktan başka, su buharı kazancına da bağlıdır. HAVA NEMLİLİĞİ VE YAĞIŞLAR Hidrometeorları Şu bölümde inceleyebiliriz. 1- Atmosferde ki Su Buharı 2- Atmosferde ki yoğunlaşmış su; Sis ve Bulutlar 3- Yağışlar ATMOSFERDE Kİ SU BUHARI Mutlak Nem: 1 m3 hava

Detaylı

4. Aşağıdaki cümleleri doğru - yanlış olarak değerlendiriniz. İnsanın doğaya etkisi

4. Aşağıdaki cümleleri doğru - yanlış olarak değerlendiriniz. İnsanın doğaya etkisi 01. ADIM 3. Aşağıdaki örneklerin coğrafyanın ilkelerinden hangisine ait olduğunu örnekteki gibi karşısına işaretleyiniz. 1. Aşağıdaki resimlerde yer alan unsurların doğal unsur mu veya beşeri unsur mu

Detaylı

Havacılık Meteorolojisi Ders Notları. 3. Atmosferin tabakaları

Havacılık Meteorolojisi Ders Notları. 3. Atmosferin tabakaları Havacılık Meteorolojisi Ders Notları 3. Atmosferin tabakaları Yard.Doç.Dr. İbrahim Sönmez Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ballıca Kampüsü Havacılık ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü

Detaylı

1.1 COĞRAFİ KONUM Bir yerin Dünya üzerinde bulunduğu konuma coğrafi konum denir. Coğrafi konum, matematik ve özel konum olarak ikiye ayrılır.

1.1 COĞRAFİ KONUM Bir yerin Dünya üzerinde bulunduğu konuma coğrafi konum denir. Coğrafi konum, matematik ve özel konum olarak ikiye ayrılır. 1. Yeryüzünde Yaşam 1.1 COĞRAFİ KONUM Bir yerin Dünya üzerinde bulunduğu konuma coğrafi konum denir. Coğrafi konum, matematik ve özel konum olarak ikiye ayrılır. 1.2 MATEMATİK KONUM Dünya üzerindeki bir

Detaylı

BASINCA SEBEP OLAN ETKENLER. Bu bölümü bitirdiğinde basınca sebep olan kuvvetin çeşitli etkenlerden kaynaklanabileceğini fark edeceksin.

BASINCA SEBEP OLAN ETKENLER. Bu bölümü bitirdiğinde basınca sebep olan kuvvetin çeşitli etkenlerden kaynaklanabileceğini fark edeceksin. BASINCA SEBEP OLAN ETKENLER Bu bölümü bitirdiğinde basınca sebep olan kuvvetin çeşitli etkenlerden kaynaklanabileceğini fark edeceksin. Basınca neden olan kuvvetler çeşitli etkenlerden kaynaklanır. Balon

Detaylı

Isı enerjisi iletim, konveksiyon (taşıma = sıvı ve hava akımı) ve ışıma (radyasyon) yolu ile yayılır.

Isı enerjisi iletim, konveksiyon (taşıma = sıvı ve hava akımı) ve ışıma (radyasyon) yolu ile yayılır. 2) Isının Yayılımı Bulunduğu ortama göre sıcaklığı fazla (yüksek) olan her madde çevresine ısı aktarır, yayar. Masa, insan, ateş, buz, su kendisinden daha soğuk bir ortamda bulunduğunda çevresine ısı aktarır,

Detaylı

Muson Yağmurlarını Atlatmak Kelsey, Dylan, and Trevor Bölüm 1 Fen Bilimleri

Muson Yağmurlarını Atlatmak Kelsey, Dylan, and Trevor Bölüm 1 Fen Bilimleri Muson Yağmurlarını Atlatmak Kelsey, Dylan, and Trevor Bölüm 1 Fen Bilimleri Hedefimiz Arizona, Phoenix te yaşayan sizleri büyük Phoneix bölgesindeki musonların olası riskleri hakkında bilgilendirmek. Bir

Detaylı

C o ğ r a f i K o n u m coğrafi konum A. ÖZEL KONUM özel konum Türkiye nin Özel Konumu ve Sonuçları B. MATEMATİK KONUM

C o ğ r a f i K o n u m coğrafi konum A. ÖZEL KONUM özel konum Türkiye nin Özel Konumu ve Sonuçları B. MATEMATİK KONUM C o ğ r a f i K o n u m Herhangi bir yerin Dünya üzerinde bulunduğu alana coğrafi konum denir. A. ÖZEL KONUM Herhangi bir yeri diğer yerlerden ayıran, sahip olduğu kendine has özelliklerin tümüne özel

Detaylı

Hava Kütleleri Cephe Sistemleri

Hava Kütleleri Cephe Sistemleri METEOROLOJİ Hava Kütleleri Cephe Sistemleri Doç. Dr. Alper Serdar ANLI HAVA KÜTLELERİ Meteorolojide Hava Kütlesinin Önemi Meteorolog ve klimatologlar önceden bir yerdeki iklim ve hava olaylarını açıklayabilmek

Detaylı

3. ÜNİTE BASINÇ ÇIKMIŞ SORULAR

3. ÜNİTE BASINÇ ÇIKMIŞ SORULAR 3. ÜNİTE BASINÇ ÇIKMIŞ SORULAR 1-) 2002 OKS 3-) 4-) 2004 OKS 2-) 2003 OKS 5-) 2005 OKS 6-) 2006 OKS 10-) 2010 SBS 7-) 2008 OKS 11-) 2011 SBS 8-) 2009 SBS 2012 SBS 14-) 12-) 15-) 2015 TEOG 2014 TEOG 13-)

Detaylı

Isı Cisimleri Hareket Ettirir

Isı Cisimleri Hareket Ettirir Isı Cisimleri Hareket Ettirir Yakıtların oksijenle birleşerek yanması sonucunda oluşan ısı enerjisi harekete dönüşebilir. Yediğimiz besinler enerji verir. Besinlerden sağladığımız bu enerji ısı enerjisidir.

Detaylı

METEOROLOJİ. III. Hafta: Sıcaklık

METEOROLOJİ. III. Hafta: Sıcaklık METEOROLOJİ III Hafta: Sıcaklık SICAKLIK Doğada 2 tip denge var 1 Enerji ve sıcaklık dengesi (Gelen enerji = Giden enerji) 2 Su dengesi (Hidrolojik döngü) Cisimlerin molekülleri titreşir, ancak 273 o C

Detaylı

8. Sınıf 1. Ünite Çıkmış Sorular Testi (8.1.) 1. Ünite: Mevsimler ve İklim. Soru-4-) Soru-5-)

8. Sınıf 1. Ünite Çıkmış Sorular Testi (8.1.) 1. Ünite: Mevsimler ve İklim. Soru-4-) Soru-5-) Öğrencinin Adı-Soyadı: Sınıfı: 8 / _ No su: Sayfa 1 / 4 8. Sınıf 1. Ünite Çıkmış Sorular Testi (8.1.) 1. Ünite: Mevsimler ve İklim Soru-1-) Soru-4-) Soru-5-) Soru-2-) Soru-3-) Soru-6-) Hazırlayan: Mehmet

Detaylı

5.SINIF FEN TEKNOLOJİ ISI MADDEYİ ETKİLER

5.SINIF FEN TEKNOLOJİ ISI MADDEYİ ETKİLER ISI MADDEYİ ETKİLER MADDENİN ISI ETKİSİ İLE DEĞİŞİMİ Maddelerin her hangi bir şekilde dışarıdan ısı alarak yapısında meydana gelen kimyasal ya da fiziksel yapısında ki değişikliğe denir. Maddelerin ısı

Detaylı

SU HALDEN HALE G İ RER

SU HALDEN HALE G İ RER SU HALDEN HALE GİRER Doğada Su Döngüsü Enerji Kaynağı Güneş Suyun yeryüzünde, buharlaşma, yağış, yeraltına süzülme, kaynak ve akarsu olarak tekrar çıkma, bir göl veya denize akma vs gibi hareketlerine

Detaylı

Suyun yeryüzünde, buharlaşma, yağış, yeraltına süzülme, kaynak ve akarsu olarak tekrar çıkma, bir göl veya denize akma vs gibi hareketlerine su

Suyun yeryüzünde, buharlaşma, yağış, yeraltına süzülme, kaynak ve akarsu olarak tekrar çıkma, bir göl veya denize akma vs gibi hareketlerine su Suyun yeryüzünde, buharlaşma, yağış, yeraltına süzülme, kaynak ve akarsu olarak tekrar çıkma, bir göl veya denize akma vs gibi hareketlerine su döngüsü denir. Su döngüsünü harekete geçiren güneş, okyanuslardaki

Detaylı

DENİZLERDE BÖLGESEL SU ÇEKİLMESİNİN METEOROLOJİK ANALİZİ

DENİZLERDE BÖLGESEL SU ÇEKİLMESİNİN METEOROLOJİK ANALİZİ Mahmut KAYHAN Meteoroloji Mühendisi mkayhan@meteoroloji.gov.tr DENİZLERDE BÖLGESEL SU ÇEKİLMESİNİN METEOROLOJİK ANALİZİ Türkiye'de özellikle ilkbahar ve sonbaharda Marmara bölgesinde deniz sularının çekilmesi

Detaylı

MEVSİMLERİN OLUŞUMU. 5. Yiğit, demir bir bilyeyi aşağıdaki gibi eğik tutup, el feneri yardımı ile karşıdan ışık gönderiyor.

MEVSİMLERİN OLUŞUMU. 5. Yiğit, demir bir bilyeyi aşağıdaki gibi eğik tutup, el feneri yardımı ile karşıdan ışık gönderiyor. İTE 1. ÜN ER M İ S MEV İM VE İ OYANUS MASTER FEN BİİMERİ TAR ÖMEZ TEST - 1 1. Defne, başlangıç sıcaklıkları aynı olan özdeş 2. metal levhalar ve ışık kaynaklarını kullanarak levhalar üzerindeki birim yüzeye

Detaylı

TÜRKĠYE NĠN ĠKLĠMĠ BĠTKĠ ÖRTÜSÜ VE TOPRAK TĠPLERĠ

TÜRKĠYE NĠN ĠKLĠMĠ BĠTKĠ ÖRTÜSÜ VE TOPRAK TĠPLERĠ COĞRAFYA TÜRKĠYE NĠN ĠKLĠMĠ BĠTKĠ ÖRTÜSÜ VE TOPRAK TĠPLERĠ Türkiye nin Matematik Konumunun İklim Üzerindeki Etkileri Dört mevsim belirgin olarak yaşanır Akdeniz iklim kuşağında bulunur Batı rüzgarlarının

Detaylı

METEOROLOJİ SOARING. İbrahim ÇAMALAN Meteoroloji Mühendisi

METEOROLOJİ SOARING. İbrahim ÇAMALAN Meteoroloji Mühendisi METEOROLOJİ SOARING İbrahim ÇAMALAN Meteoroloji Mühendisi Soaring Soaring yaygın olarak Konvektif sınır tabaka (Baundary layer) içerisinde termal konveksiyon sonucu yükselen hava parsellerinden faydalanılarak

Detaylı