YAYIN YÖNETMENİ Zeynep ATAYMAN. GRAFİK TASARIM Ahmet SUNGUR. DİZGİ/SAYFA DÜZENİ Serpil ÜNAY

Transkript

1

2 YAYIN YÖNETMENİ Zeyep ATAYMAN GRAFİK TASARIM Ahmet SUNGUR DİZGİ/SAYFA DÜZENİ Serpil ÜNAY BASKI/CİLT YAZIN BASIN YAYIN MATBAACILIK TRZ.TİC.LTD.ŞTİ. İkitelli Çevre Saayi Sitesi 8. Blok No: Başakşehir / İstabul Sertifika No: DAĞITIM 1. Baskı: Ekim 2014, İstabul Yei Gü Haber Ajası Bası ve Yayıcılık A.Ş. Prof. Nuretti Mazhar Öktel Sk. No: Şişli - İstabul Sertifika No: Tel : (0212) Faks : (0212) ckk@cumhuriyet.com.tr Yayı Hakları Cumhuriyet Kitapları a aittir. Taıtım amacı dışıda izisiz alıtı yapılamaz.

3

4 Veli AĞBABA CHP Geel Başka Yardımcısı Malatya Milletvekili 3 Nisa 1968 de Malatya Yazıha ı Karaca köyüde doğdu. Aadolu Üiversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümüü bitirdi yılları arasıda Malatya Belediye Meclis Üyeliği, Meclis Grup Başkalığı, Malatya İl Örgütüde İl Saymalığı, İl Eğitim Sekreterliği görevleride buludu. Daha sora yılları arasıda Malatya İl Başkalığı görevii üstlee Ağbaba, yılları arasıda CHP Yüksek Disipli Kurulu (YDK) üyeliği yaptı. İsa Hakları Dereği ve ADD üyesi ola Ağbaba, 2011 Geel Seçimleride Malatya Milletvekili olarak parlametoya girdi. CHP Cezaevleri İceleme ve İzleme Komisyou Sözcüsüdür. Özgür Özel CHP Maisa Milletvekili 1974 yılıda Maisa da doğdu. Ege Üiversitesi Eczacılık Fakültesi de lisas eğitimii tamamladı. Maisa Eczacı Odası da, yılları arasıda bir döem Geel Sekreterlik ve iki döem Oda Başkalığı görevleride buludu yılları arasıda Türk Eczacıları Birliği de bir döem Saymalık, iki döem Geel Sekreterlik görevlerii yürüttü. 12 Hazira 2011 tarihide yapıla Milletvekili Geel Seçimleride Cumhuriyet Halk Partisi de Maisa Milletvekili; CHP i Eylül 2014 te yapıla 18. Olağaüstü Kurultayıda ise Parti Meclisi üyesi seçildi. CHP Cezaevleri İceleme ve İzleme Komisyou Üyesidir. Nuretti Demir CHP Muğla Milletvekili 1953 yılıda Fethiye Göcek te doğdu yılıda Ege Üiversitesi Tıp Fakültesi de mezu oldu ve 1999 seçimleride CHP İzmir Milletvekili adayı oldu. CHP Bilim, Kültür ve Yöetim Platformu kurucu ve üyeleri arasıda yer aldı yılları arasıda Harra Üiversitesi Tıp Fakültesi e profesör olarak atadı. Ayı üiversitede Kadı Hastalıkları ve Doğum AD Başkalığı ve Baştabiplik görevleride buludu yılıda, Muğla Sıtkı Koçma Üiversitesi Tıp Fakültesi öğretim üyeliği, 2009 yılıda Tıp Fakültesi kurucu dekalığıa atadı Geel Seçimleride Muğla Milletvekili olarak parlametoya girdi. TBMM de Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyou üyeliği yapmaktadır. CHP Cezaevleri İceleme ve İzleme Komisyou Üyesidir. Muharrem IŞIK CHP Erzica Milletvekili 29 Nisa 1966 da Erzica da doğdu. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi mezuu olup ilk görev yeri Siop tur. Erzica da çeşitli sağlık kuruluşlarıda görev yaptıkta sora 2007 yılıda Erzica Kızılay Tıp Merkezi Başhekimi olarak çalıştı. Erzica Atatürkçü Düşüce Dereği Başkalığı ve Yöetim Kurulu Üyeliği yaptı. 12 Hazira 2011 Geel Seçimleride CHP Erzica Milletvekili olarak parlametoya girdi. 26 Hazira 2013 tarihide TBMM Başkalık Divaı Üyesi seçildi. CHP Cezaevleri İceleme ve İzleme Komisyou Üyesidir.

5 İÇİNDEKİLER Ösöz... 7 Raporu Kapsamı, Yötemi, Amacı ve İçeriği Kalemi Kırıla Gazeteciler Ulusal ve Uluslararası Gazeteci Örgütlerii Gözüde Türkiye de Bası Özgürlüğü Alo Fatih AKP i Medyaya Yöelik Baskıcı Söylemleri AKP li Yıllarda Kalemi Kırıla Gazetecileri Öyküleri Kalemi Kırılaları Kalemide Öyküler Kalemi Kırıla Gazeteciler Listesi Tutsak Gazeteciler Listesi

6

7 ÖNSÖZ Öceki adıyla Türk Basıı, bugükü adıyla Türk Medyası, Ceride-i Havadis gazetesii yayılamaya başladığı 1840 tarihide beri, özgürlük hariç her şeyi görmüştür. Çalışa gazeteciler içi, bu her şey i içide öldürülmek, hapse atılmak, işkeceye maruz kalmak, iftiralara, şatajlara hedef olmak, işte atılmak ve sefalet içide ölmek vardır. İşvere koumudakiler içi de idari, siyasi baskılara maruz kalmak, haksız vergi cezalarıyla iflasa sürüklemek, ekoomik ve mali ambargolarla boğulmak, çok uygulamış yola getirme araçlarıdır. Bir sakıcalı durum eğer 164 see boyuca olumlu bir souca ulaşmamışsa, bu souçta, bizzat gazetecileri de sorumluluğu olmak gerekir. Bu tespit kaımızca doğrudur. Sebebi de Türk medya mesuplarıı özgürlüklerii koruma mücadelesii gereğii yerie getirememiş olmalarıdır. Çükü gazetecilerimiz ve oları meslek kuruluşları: Mücadele amacıyla örgütlemede çok geç kalmışlardır. Göreceli olarak özgür sayılabildikleri döemlerde de her özgürlüğü o kadar da sorumluluk gerektirdiği bilicie sahip olduklarıı ortaya koyamamışlardır. Bularda ayrı olarak, medya düyamızı edese hiç sözü edilmeye e eski hastalığı hiç tedavi edilmede bugüe kadar gelmiştir. O hastalığı adı, medyadaki yalış istihdam politikası dır. Bu politika, düşük ücret, güvecesiz iş demektir. Kabul edelim ki, birici sııf elemaı düşük ücretle çalıştıramazsıız. Birici sııf olmaya elemada özgürlüğü kadar sorumlu olmasıı bekleyemezsiiz. 7

8 O zama da kazadığıız özgürlüğü uzu süre koruyamazsıız. Demek ki, medyaı sorularıı tek boyutuyla değil, tüm boyutlarıyla ele almadıkça kalıcı bir çözüme ulaşmak mümkü değildir. CHP i Cezaevi İceleme ve İzleme Komisyou olarak çalışa milletvekilleri Veli Ağbaba (Malatya), Özgür Özel (Maisa), Nuretti Demir (Muğla) ve Muharrem Işık (Erzica) işte bu kouu, bir kısmı parça parça bilie, bir kısmı bilimeye gerçeklerii su yüzüe çıkarta bir rapor hazırladılar. Diamik ve mücadeleci kişilikleri ve üstü görev biliçleriyle taıa bu saygı milletvekilleri aımsaacağı gibi öce cezaevlerideki gerçekleri ortaya çıkartmışlardı. Öreği Pozatı Cezaevide mahkûm çocukları maruz kaldığı çok sayıda tecavüz rezaletii kamuoyua ilk olar duyurdular. 2 Hazira 2014 güü açıkladıkları Balyoz Kumpası başlıklı raporla siyaset ve adalet tarihimizi e büyük skadallarıda birie yei bir ışık tuttular. Ayı ekip bu defa da KALEMİ KIRILAN GAZETECİLER 12 Yıllık Karalık Bir Döem AKP li Yıllarda Gazetecilik başlıklı raporlarıyla 164 seelik medya geçmişimizi, kuşkusuz e vahim öreklerle dolu gerçeklerii, kamuoyuu huzurua çıkarıyorlar. Aımsaacağı gibi Adalet ve Kalkıma Partisi 3 Kasım 2002 tarihli seçim soucu yöetme sorumluluğuu devraldığı isa haklarıa saygılı, Atatürk milliyetçiliğie bağlı, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devleti ola Türkiye Cumhuriyeti Devletiyle hiçbir kavgası olmadığıı, açık şekilde ve pek çok defa ila etti. Biz artık Millî Nizam, Milli Selamet, Refah, Fazilet, Saadet Partisi çizgiside değiliz dedi. E çağdaş demokratik modelleri ve Avrupa Birliği stadartlarıı e ateşli taraftarı görüdü. Sorada Cumhurbaşkaı seçile Abdullah Gül, bu taahhütleri kuşkuyla karşılayalara sayısız defa başka bir ajadamız yok dedi. Ama 21 Temmuz 2007 seçimleride, daha da çok sayıyla çıkıca AKP, yok dediği ajadayı yai devleti döüştürme/rejimi değiştirme programıı uygulamaya başladı. Buu gereği, moder ve laik Türkiye Cumhuriyeti i tüm kurumlarıı köküde değiştirmek, değiştiremediklerii etkisizleştirmek, o da mümkü değilse ortada kaldırmak ve kedi devlet modelii yaşama geçirmekti. Bu yolda karşısıa çıka her egel gibi medyayı da ezmesi gerekiyordu. 8

9 İşte bu rapor, o politikalarda medya ı payıa düşei alatıyor. Raporu okuyuca AKP iktidarıı öteki pek çok kurum gibi medyayı da ezmek içi hiçbir ahlaki değer taımada, hiçbir hukuki gerekçe aramada, hiçbir demokratik değeri dikkate almada, hiçbir medei ölçüye uymada, hiçbir isai kaygı taşımada ve yaptıklarıı e acımasız bir zulüm teşkil ettiğii düşümede hareket ettiğii somut bilgiler ışığıda görüyoruz. Bu rapor, o gerçekleri derli toplu bir şekilde ortaya çıkardığı gibi, medya düyamızı gerçeklerii sistemli bir şekilde izleye bir meslek kuruluşuu, bir iletişim fakültesii, bir devlet kurumuu bulumadığı gerçeğii de ortaya koyuyor. Böylece sadece Adalet ve Kalkıma Partisi iktidarıı gerçek yüzüü değil, medya meslek kuruluşlarıyla, bilim yaptığı iddiasıdaki fakültelerimizi ve Bası Yayı ve Eformasyo Geel Müdürlüğü gibi kamu kurumlarıı öemli bir eksiğii/kusuruu görmemizi sağlıyor. Emeği geçelere gerçekte e kadar teşekkür etsek azdır. Oktay Ekşi Hürriyet Gazetesi Eski Başyazarı Bası Koseyi Eski Başkaı 9

10

11 RAPORUN KAPSAMI, YÖNTEMİ, AMACI VE İÇERİĞİ Kapsam Bu rapor, AKP hükümetleri döemii oluştura yılları arasıda, hükümeti (ekoomik, politik veya toplumsal) doğruda ya da dolaylı etkisi, baskısı, yöledirmesi ile işte atıla, ayrılmak zoruda bırakıla gazetecileri, oları işte atılma süreçlerii ve bugükü durumlarıı tespitii kapsamaktadır. Acak, gerek Türkiye deki gazetecileri güvecesiz ve kayıtsız çalışma koşulları gerekse de mesleki verileri sağlıklı bir biçimde derleip topladığı kurum-kuruluşları yokluğu gibi edelerle, elbette ki söz kousu tarihler arasıda işsiz bırakıla gazetecileri tümüü belirleme imkâı maalesef mümkü değildir. Rapordaki bilgiler, söz kousu gazeteciler hakkıda yapıla haberlere, gazetecileri kedi beya ve açıklamalarıa, kou hakkıdaki çeşitli kitaplara ve bu gazetecileri bir kısmıyla yapıla görüşme ve yazışmalara dayamaktadır. Raporda, gazetecileri işte atılma, ayrılma süreçleride yaşaalar alatılmaktadır. Bir diğer bölümde ise, mevcut kısıtlılıklar dahilide, gazetecileri adı, atıldıkları/ ayrıldıkları bası kuruluşu, çalışıyorlarsa, çalıştıkları mevcut işyerii bilgilerii içere bir tablo bulumaktadır. Fakat bilimelidir ki bu tablo, buzdağıı yalızca görüe kısmıdır. Bu çalışma ayı zamada göstermiştir ki, Türkiye de gazetecileri çalışma koşulları, işte ayrılma durumları vb. gibi koulardaki mesleki verileri derleye ve kamuoyuu bilgisie sürekli olarak sua bir yapılamaya ihtiyaç duyulmaktadır. Kalemi Kırıla Gazeteciler Raporu, işsiz bırakılma olgusuu çoğu zama iç içe gittiği tutuklama süreçleriyle de birlikte düşüülmelidir. Çükü Türkiye de bası özgürlüğüü giderek daha çok yok ede, gazetecileri giderek daha çok sustura bu 11

12 baskıcı süreci iki öemli ayağı, tutuklama ve işsiz bırakma olarak ortaya çıkmaktadır. Dolayısıyla bu rapor, daha öce yie CHP Cezaevleri İceleme ve İzleme Komisyou tarafıda hazırlaa Tutuklu Gazeteciler Raporu ile birlikte ele alımalı ve değerledirilmelidir. Amaç Bu raporu oluşturulma amacı, toplumu özgür bilgi edime hakkıı aktörleri ola bası emekçilerii, gazetecilik faaliyetleri dolayısıyla maruz kaldıkları tehdit ve baskıı e üst oktasıı oluştura işsiz bırakılma süreçlerii kamuoyuyla paylaşılmasıdır. İşsiz bırakıla gazeteciler kousu bugü, mevcut iktidar eliyle açık ya da kapalı yollarda gerçekleştirile öemli ve yakıcı bir toplumsal gerçeklik boyutua ulaşmıştır. Bu kapsamda, e kadar gazetecii bu açık saldırıyla yüz yüze kaldığıı tespit edilerek ortaya koması, hem AKP iktidarıı demokrasi alayışı ve siyasal tahammül sıırlarıı katılığıı göstermek, hem de bu yakıcı soru karşısıda toplumsal ve siyasal bir duyarlılık oluşturabilmek açısıda öemlidir. Gazetecilik faaliyetlerii Başbakaı belirlemelerie ve izilerie tabi kılıdığı, gazeteci olmaı ise gerçeklerde değil güçte yaa saf tutmak alamıa getirildiği ülkemizde, gazeteciliği e temel işlevlerii yerie getire bası emekçilerii işsizlikle terbiye edilmeye hatta yok edilmeye çalışılması, ülkemizdeki demokrasii ve demokratik süreçleri işleyişii geldiği vahim oktaı e açık göstergesidir. Bu edele, işsiz bırakıla gazetecilere ilişki bir duyarlılık yaratarak ülkemizdeki demokrasi ve düşüce özgürlüğü savaşıa bir katkı suabilmek bu raporu e temel hedefleride biridir. Yötem Bu raporu oluşturmak üzere, işsiz bırakıla gazetecilerle ilgili çok çeşitli kayaklarda (raporlar, kitaplar, gazete haberleri, röportajlar, yüz yüze görüşmeler ve yazışmalar) veriler toplamış, elde edile verileri güveilirliği çeşitli çapraz okuma ve karşılaştırmalarla test edilmiştir. Kouyla ilgili yapıla yazışmalar ve yüz yüze görüşmelerde söz kousu gazetecii işte atılma edei, kurumu öe sürdüğü gerekçesi ile işte ayrılma sürecii işleyişi ve sorası hakkıda bilgi alımıştır. Ayrıca, gazetecilikle ilgili kimi uluslararası kuruluşları Türkiye üzerie yayıladığı çeşitli belge ve dokümalar ile Türkiye de yer ala gazetecilik örgütleri ve sedikalarıı görüşleri de icelemeye dahil edilmiştir. Tüm buları soucuda hazırlaa ve gazetecileri adlarıı, 12

13 hagi bası kuruluşuda işsiz bırakıldıklarıı, şu aki çalışma durumlarıı (ve eğer çalışıyorlarsa) mevcut işyerlerii gösterir bir tablo da ekler kısmıda ayrıca suulmuştur. Raporu İçeriği Raporu ilk bölümü CHP-CK Üyelerii 12 yıllık döeme ilişki ülkemizde medya ve bası özgürlüğü koularıa ilişki tespitlerii içermektedir. Ulusal ve Uluslararası Gazeteci Örgütlerii Gözüde: Türkiye de Bası Özgürlüğü isimli soraki bölümde uluslararası kuruluşları gücel raporlarıda Türkiye ye ilişki tespitleri ile Türkiye deki gazeteci meslek örgütleri, sedikalar ve derekleri duruma ilişki görüşlerie yer verilmiştir. AKP i Medyaya Yöelik Baskıcı Söylemleri e yer verile bölümde ise 12 yıllık AKP hükümetleri döemide bu alaa ilişki e belirgi söylemlere sahip dört ismi gazetelere yasıya sözlerie yer verilmiştir. Başta Recep Tayyip Erdoğa olmak üzere, Bület Arıç, Sadullah Ergi ve Hüseyi Çelik i 12 yıllık süre içide medya ve bası özgürlüğü hususuda kullamış oldukları söylemler listelemiştir. İcelee 12 yıllık döemde işte çıkarıla, ayrılmaya zorlaa bazı gazetecileri bu süreçlerie ilişki tespitleri yapıldığı Kalemi Kırıla Gazeteciler bölümüde sora ise kalemi kırıla gazetecileri kedi kalemide çıka kişisel öykülere yer verilmiştir. Raporu so iki bölümüde ise bireysel ve toplu işte çıkarmalara ilişki liste ile cezaevleride tutulmaya devam edile gazeteciler listesi paylaşılmıştır. Raporu başıda da belirtildiği üzere işte çıkarıla gazeteciler listesi olabildiğice geiş tutulmuş ve tüm isimlere yer verilmeye çalışılmıştır. Acak kabul edilmesi gerekir ki, bu liste özellikle yerel bası kuruluşları da dikkate alıdığı zama buzdağıı acak görüe kısmıı oluşturmaktadır. 13

14

15 KALEMİ KIRILAN GAZETECİLER 12 YILLIK KARANLIK BİR DÖNEM: AKP Lİ YILLARDA GAZETECİLİK Hiç kimse özgürlükle savaşmaz; olsa olsa diğerlerii özgürlüğüyle savaşır. (MARX, 2012:68) Medyaı Toplumsal Öemi Güümüzde medya, öemli bir toplumsal kurum olarak karşımıza çıkmaktadır. Buu edei, geişleye ve gittikçe karmaşıklaşa toplumsal yapıda, hayata ve düyaya ilişki bilgimizi çok öemli bir bölümüü medya aracılığıyla sağlaıyor oluşudur. Medya çağdaş toplumlarda eredeyse e öemli bilgi sağlayıcısı ve toplumsal bilgii yaygılaşması oktasıda e temel araçtır. Toplumsal bilgi ve tecrübe artık hiç olmadığı kadar çok, medya aracılığıyla gerçekleşir hale gelmiştir. Bu edele, toplumdaki kamusal bilgii dolaşımı ve demokratik kamusal tartışmalar/müzakereler de temelde medya üzeride şekilledirilmektedir. Bir diğer deyişle medya siyaset kurumu ile birey/toplum arasıdaki ilişkii vazgeçilmez bir parçasıdır. Medyaı bu durumu, yurttaşları güdelik ve siyasal yaşamıı belirleye, topluma, ülkeye ve yöeticilere karşı fikir ve tutumlarıı oluşturulmasıa etkide bulua kapsamlı ve kuvvetli bir süreç olarak gerçekleşmektedir. Dolayısıyla demokrasii e temel ilkelerii hayata geçmesi, bahsedile bu sürece öemli orada bağımlı hale gelmiştir. Bu ilkeler, halkı haber alma hakkı ve tüm bir toplumu bir arada tuta temel bir demokratik ilke olarak düşüce ve ifade özgürlüğüü yaşama geçirilmesidir. Bu edele bası, liberal demokrasilerde medya, yasama-yürütme-yargı erklerii kamu yararı içi deetleye, eksiklik ve aksaklıkları kamu adıa tespit ederek yie kamuya duyura bir mekaizmadır. Medya, halkı haber alma hakkıı savua ve halk 15

16 adıa kamuyu deetleye bir dördücü güç olarak biliir. İlk üçü halkı seçtiği temsilcilerde oluşmuşke, dördücü güç halkı hem oluşturduğu hem de verdiği geri bildirimlerle yöledirdiği bir güçtür. Bu koum, medyaı siyasi erklerde tam bağımsız biçimde hareket etmesii, haber yaparke herhagi bir egelle karşılaşmamasıı ve mutlaka kamu yararı gözetmesii gerektirir. Acak bir olgu daha vardır ki, medyaı toplumsal koumu ve öemii alamak/açıklamak açısıda elzemdir. Bu da, medyaı kapitalist toplumlarda çıkar odaklı bir edüstriyel kurum olarak faaliyet gösterdiğidir. Dolayısıyla, medya ve ou toplumsal öemi üzerie düşüürke, medyaı sermaye ve devlet ile ola ilişkilerii, buu toplumsal etkilerii göz öüde buludurmak gerekmektedir. Bugü Türkiye de medyaı büyük sermaye grupları elide toplamış ve siyasete stratejik bir araca döüşmüş olması ile yie medyaı devletleşmiş bir otoriter siyasal partii maşası halie getirilmesi e belirgi sorular olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu iki soru alaı birbirii beslemektedir. AKP, Darbe Döemlerie Tur Bidirdi... Bugü bası özgürlüğü kousuda yaşaıla gerileme hem Türkiye de yaşaya herkesi hem de tüm düyaı malumu halie gelmiştir. Gazetecilerde, muhabirlerde, köşe yazarlarıda bası yayı kuruluşlarıa kadar tüm medya, iktidarı baskı ve tehditlerii iliklerie kadar yaşamaktadır. AKP i Goebbelsvari propagada yötemii esiri halie gele, otosasürü olağalaştığı bu o iki yıllık döemi e doğru taımlayacak tespit karalık yıllar olacaktır. Bu karalık öyle bir karalıktır ki 12 Eylül döemii ve 28 Şubat sürecii mumla aratır özelliklere sahiptir. Diğer tüm alalarda olduğu gibi iktidar ve medya arasıdaki ilişkiye bakıldığıda, Tayyip Erdoğa ı uygulamalarıı, özellikle hak ve özgürlükler açısıda, 12 Eylül darbe döemide daha da fütursuzlaştığı açıktır. Öyle ki darbei mimarı Evre i Bizim çocuklar iyi yetişmiş, be Tayyip le gurur duyuyorum. dedirtecek boyutlara gelimiştir. Ne darbeci geeral Evre e 28 Şubatçılar medya üzeride bu deli bir etkiliğe ulaşabilmişti. Hiçbir diktatör, işadamlarıa oluşturttuğu bir havuz ile televizyo kaalı, gazete ve hatta gazeteci satı alma yolua gitmemişti. AKP i kurduğu haram medyası bu özellikleriyle Hitler i Goebbels ii kıskadıracak ciste bir oluşumdur. AKP, Erdoğa a doğru çalışa gazetecileri Führer e doğru çalışa bürokratlarda daha verimli olduğuu fark etmiş, kurduğu haram medyası ile bası özgürlüğüü e büyük düşmaı halie gelmiştir. 16

17 O iki yıl boyuca sadece özgürlükler ile savaşa AKP, mezhepleri, iaçları, dileri, dilleri ve etik kökeleri hedefie ala ve her şeyle savaşa bir Başbaka, bir bütü olarak özgürlükle değil kediside olmayaları özgürlükleri ile savaşmaktadır. Bu savaşıda, gazeteleri, televizyo kaallarıı, sosyal medyayı, tarihteki tüm diktatörleri kıskadıracak e kuvvetli propagada aracı halie getirmiştir. Burjuvazi açlıkla terbiye ederke AKP de bezer şekilde gazetecileri ya işsiz bırakmakla ya da cezaevie gödermekle tehdit etmektedir. Gazetecilere aba altıda sopa göstermei çok çok ötesie geçe AKP, gazetecileri işte attırarak ya da cezaevie yollayarak medyayı terbiye etmektedir. AKP de Tüm Diktatörleri Kıskadıracak Uygulamalar Bugü AKP eliyle gerçekleştirile baskı ve sasür/oto sasür politikaları, medyada sermaye etkiliğii dahi gölgede bırakacak ve bu etkiliği kedie tabi kılacak bir biçimde işlemektedir. Bu oktada AKP, Kedi sermaye gruplarıı yaratma ve bu gruplara birer medya kuruluşu ikram etme, Doğruda sahibi olamadığı medya kuruluşlarıı ekoomik yaptırımlar ve politik baskı ile yıldırma, Üst düzey gazetecilere doğruda göderile talimatlar ve sasür uygulamaları gibi yollarla medya alaıı düzelemeye çalışırke, TMSF gibi kamu kurumlarıı da kedi operasyo birimlerie çevirerek kimi medya kuruluşlarıa da bu kaalla adeta el koymaktadır. El koyduğu medya kuruluşlarıı başıa da yie kedi yadaşlarıı ve hatta eski milletvekillerii yerleştirmektedir. Böyle bir medya ortamıda gazetecileri, gazetecilik faaliyetleride ötürü işsiz bırakılması ise AKP tarafıda adeta bir orm halie getirilmiştir. Halkı haber alma hakkıı gereğii yapa, düşüce ve ifade özgürlüğü çerçeveside fikir ve araştırmalarıı dile getire, hükümete ve uygulamalarıa muhalif olaları sesii duyura ve bu çizgide koumlaa her gazeteci, yürütmei başı Tayyip Erdoğa da cisimleşe karalık AKP zihiyetii kurbaı olmakta ve kimi zama terörist, kimi zama vata haii, kimi zamasa millet düşmaı (buu AKP karşıtı olarak alamak gerekir) ila edilerek işsiz bırakılmaktadır. Bu oktada liberal demokrasilerde sivil toplum ve devlet ilişkisii hatırlamak ge- 17

18 rekmektedir. Sivil toplumu e öemli görevi, devlet erkii sivil toplum lehie sıırlaması ve kısıtlaması olarak değerledirilecekse, sivil toplumu e öemli güçleride biri ola medyaı etkiliğii artması elzemdir. Medyaı etkiliğii deetlemek ve kamu yararı gözete bir zemide durmasıı sağlamak ise, gerek medya üzerideki sermaye etkiliğie, gerekse de artık açık hale gelmiş hükümet baskısıa karşı medya kurumlarıda doğru haber alma hakkıı talep etmekle, düşüce ve ifade özgürlüğüe sahip çıkmakla mümkü olabilecektir. Halk yararıa bir gazetecilik talep etmek, ayı zamada bu çerçevede mesleğii yapa gazetecileri çalışma hakkıa sahip çıkmak alamıa gelmektedir. Dolayısıyla e temelde özgür bası içi verile mücadele, ayı zamada ifade özgürlüğü ve herkesi kapsaya demokratik bir yaşam içi mücadele alamıa gelmektedir. Bu oktada belirtmek gerekir ki, medyaı kamu adıa yaptığı bilgiledirme ve deetleme görevii e kadar sağlıklı yaptığıa ilişki veriler, ayı zamada ülkedeki demokrasi seviyesii gösterir. Yalızca medyaı içide buluduğu duruma bakıldığıda bile Türkiye i demokrasi seviyesii e kadar ileri e kadar geri olduğu görülecektir. Ülkemiz, düyada medyaı durumuu değerledire raporlarda sürekli so sıralarda yer almakta ve medya üzerideki iktidar baskısı her geçe gü artmaktadır. Bugü Türkiye de toplumsal süreç o kadar gericileştirilmiş ve militalaşmıştır ki, çarpıtma ve yala olmada gerçeklerde söz etmek, ahlaksızlığı yaıda saf tutmada doğru haber yapmak hem e temel yurttaşlık talebi halie gelmiştir hem de yapılması e zor gazetecilik görevi olarak ortaya çıkmıştır. AKP ve Medya: Halkı Haber Alma Hakkıa Yöelik Düşmalığı Gelişimi İktidara geldiği güde bu yaa medyaı bir bölümüü (özellikle yürüttüğü siyasete muhalif ola bölümüü) düşma göre AKP, yıllar içide kedi medyasıı yaratmış, diğer tarafta medya içide bağımsızlığıı korumaya çalışa büyük bir bölümüe ise adeta savaş açmıştır. 18

19 AKP i kedi iktidarıı merkeze koyarak belirlediği çemberi içie girmeye tüm medya usurları çeşitli yötemlerle safdışı bırakılmaya çalışılmıştır. Buu soucuda da büyük çoğuluğu silik hale gelmiş bir medya atmosferi oluşmuştur. Halkımızı Gezi Direişi sırasıda medyaı bir kısmıa gösterdiği tepki, bu medyaya ve dolayısıyla aslıda AKP iktidarıa karşı gösterile tepkii bir biçimidir. Yürütmei başıdaki Recep Tayyip Erdoğa ı ve AKP kurmaylarıı medyayla kurduğu ilişki medya açısıda taraf ya da bertaraf arasıdaki tercih halii almıştır. AKP iktidarı, kedisie biat etmeye, hatta yeterice biat etmeye medya kurumlarıa karşı elideki tüm güçlerle saldırmaktadır. Ekoomik cezaladırmalarda haberciliği egellemesie, Kişisel düşmalıklarda davalara ve cezaevie gödermelere, Doğruda hedef göstermekte hakarete, İşide etmekte kuruma el koymaya kadar pek çok yolla medya üzerideki baskısıı artırmaktadır. Tüm bular ise tüm medya çalışalarıa doğruda yasımaktadır. Özellikle 17 Aralık yolsuzluk operasyolarıı ardıda açığa çıka kayıtlarda da açıkça görüldüğü gibi, yürütmei başıdaki Erdoğa medyayı özel merceği altıa almış ve gazetecilere karşı, adeta isim isim cadı avıa çıkmıştır. Özel olarak yürütmei başıdaki Erdoğa ı gazabıa uğramamış AKP i medya üzerideki faşiza baskısıı görmemiş gazeteci eredeyse kalmamış durumdadır. Medyaı çok büyük bir kısmıı payıa çeşitli oralarda baskı ve şataj düşmüştür. AKP döemide 100 ü üzeride gazeteci cezaevie göderilmiş, birçok medya kurumu el değiştirmiş ve gazetecilik etiği dışıa çıkarılmış, habercilik değerleride büyük ödüler verilmiştir. Halka Ait Medya Kurumları AKP i Arka Bahçesi Halie Getirildi Türkiye i e büyük medya kurumlarıda ola Aadolu Ajası (AA) adeta AKP i bası bürosu halie getirilmiştir. Doğruda Başbaka Yardımcısı Bület Arıç eliyle yürütüle bir operasyola Medya-İş Sedikası kurulmuş ve Türkiye Gazeteciler Sedikasıı (TGS) gücüü kırılması amacıyla yürütüle baskı politikalarıyla AA daki TGS örgütlemesi bitirilmiştir. TGS de istifa ettirile yüzlerce bası emek- 19

20 çisi çok kısa bir süre içide Medya-İş e üye yapılmış, bir kısım AA çalışaı emekliye ve istifaya zorlamıştır. AA emekçi kıyımıı ve sürgüleri adresi halie getirilmiştir. Bu durum, AA ı so döemki habercilik alayışlarıa da yasımış ve 1920 yılıda Mustafa Kemal Atatürk tarafıda kurula bu büyük kurum, medya tarihii e tartışmalı kurumlarıda biri halie getirilmiştir. Türkiye i bir diğer büyük medya kurumu ola TRT de de AKP kadrolaşması tüm hızıyla sürmektedir. TRT, habercilik alayışı itibariyle görülebilecek e kötü örek durumua düşmüş, kurumda çalışa bası emekçileri işsizlik ve boyu eğme ikilemie mahkûm edilmiştir. Özel sektör medya kuruluşlarıı bir kısmı ise, bağlı buludukları holdigleri büyeside çeşitli yötemlerle koparılarak doğruda AKP li işadamlarıa satılmış ve AKP lileştirilmiş durumdadır. Diğer kısmı da sürekli tehdit altıda tutularak etkisizleştirilmiş ve halkı haber alma hakkı egellemiştir. AKP: Kötülükleri Aası AKP, Türkiye de kökte bir döüşümü failidir. Bu döüşüm, Türkiye i kurucu kurumlarıda ve kurucu kavramlarıda, gerici biçimlerde sürdürülmektedir. Ekoomik alaı, devleti geleeksel para politikalarıı yaı sıra siyasi ilişkilere, kedisie ve çevresie dağıtıla rata göre dizay ede AKP, medyaı da içide buluduğu ideolojik alaa da doğruda müdahale etmektedir. İktidarı boyuca tüm sııfsal kompozisyoları içyapılarıı değiştire AKP, ekoomik alada güvecesizlik ve işsizlik, ideolojik alada ise biat ve gericilik üretmektedir. Yolsuzluk operasyolarıda ortaya saçıla kayıtlarda görmezde geliemeyecek şekilde açığa çıka AKP i medya müdahalesi, ekoomik alada olduğu gibi ideolojik alada da asıl baskı mekaizmalarıı yaratıldığıı göstermektedir. O iki yıldır ülkeyi tek başıa yöete AKP, Türkiye deki tüm döüşümleri temel sorumlusu olarak, medya alaıdaki işte çıkarılmaları da baş sorumlusudur. Gerek ekoomik gerekse ideolojik tüm araçları kullaarak medya üzerideki etkisii artıra AKP i medya emekçilerii bugü içide buluduğu durumu da yaratıcısı olduğuu söylemek gerekmektedir. Medya etiğide yaşatıla gericileşmede işte çıkarmalara kadar yaşaa tüm olumsuzlukları ve gerilemeleri faili AKP dir. Medya Emekçilerii Üzerideki Baskıları Biçimleri AKP i medya emekçileri üzeride yarattığı baskıları çeşitli biçimleri bulumaktadır. Buları başıda hedef gösterme ve işte çıkarmaya ede olmak gelmekle 20

21 birlikte, kamuoyuu bilgisie suduğumuz raporumuzda, tespit edebildiğimiz diğer biçimler de yer almaktadır. a) İşte çıkarma AKP iktidarıı medyaya müdahalesii aldığı e yaygı biçimlerde birii işte çıkarmalar oluşturmaktadır. Yürütmei başıdaki Erdoğa geel olarak ve hatta zama zama isim belirterek gazetecileri işte çıkarılmasıı istemektedir. Souç olarak, Erdoğa ı kara listesie gire gazeteci, kısa bir süre sora işte çıkarılmaktadır. So döemde özellikle köşe yazarlarıı işte çıkarılması sürecide görülmektedir ki Yürütmei başıdaki Erdoğa ı siyasi üfuzu gazetecileri kovulmasıa bile ede olacak şekilde bası özgürlüğüe egel olmaktadır. b) İstifaya zorlama Gazeteciler, çalıştıkları kurumlarda uzaklaştırılmak istediğide, kovulmaları halide kedilerie ödemesi gereke tazmiat tutarlarıı ödememesi içi istifa etmeye zorlamaktadırlar. Görevde el çektirile, yazısı veya haberi kullaılmaya gazetecilere çalıştıkları kurumda kalmaı yolları kapatılmakta ve istifa dışıda bir seçeek bırakılmamaktadır. c) Emekliliğe zorlama Özellikle Aadolu Ajası ve TRT gibi kamu kurumlarıda, emeklilik hakkı kazamış bası çalışaları, kedi rızaları dışıda emekli olmaya zorlamaktadır. Geçtiğimiz yıllarda Aadolu Ajasıda, toplu görüşmeler öceside uygulaa bu yötemle iki yüze yakı çalışa emekliliğe zorlamış ve heme hepsi ayı gü içide emeklilik dilekçelerii kurumlarıa vermek zoruda kalmışlardır. Emekli olmak istemeye gazetecileri ise agarya, sürgü, mobbig gibi uygulamalara maruz kaldığı bilimektedir. d) Mobbig İktidarla veya çalıştığı kurumu yöetimiyle ters düşe gazetecileri e sık karşılaştığı olumsuzluklarda biri de mobbigtir. Özellikle yöeticileri psikolojik baskısıyla karşılaşa gazeteciler çeşitli şekiller altıda işyeride psikolojik şiddet, baskı, taciz, yıldırma, rahatsız etme, sıkıtı verme gibi uygulamalara maruz kalmaktadır. Bu psikolojik baskıları e sık görüle türü ise, büro içide yalızlaştırılmak ve güdelik ilişkileri kesilmesi halii almaktadır. Görev alalarıda da haber kayaklarıı bezer tutumlarıyla karşı karşıya kala gazetecileri mesleklerii icra etmeleri bu şekilde egellemektedir. 21

22 e) Tehdit etme-hedef gösterme Gazeteciler, zama zama yaptıkları haberler edeiyle iktidarı tehditleriyle de karşılaşmaktadırlar. Gazeteciler sürekli olarak Tayyip Erdoğa tarafıda çirki söyleme ve tehditlere maruz kalmakta, buula birlikte diğer AKP yöeticilerii ve hatta valileri bile açık veya üstü örtülü tehditleriyle karşılaşmakta, hatta hedef gösterilmektedirler. Gazetecileri sadece mesleklerii yapıyor olmaları edeiyle, sadece gazetecilik faaliyetleri sebebiyle ca güvelikleri dahi tehlikeye düşmektedir. Buu e tipik örekleride biri, Radikal gazetesi muhabiri İsmail Saymaz ı, Gezi Direişi sırasıda öldürüle Ali İsmail Korkmaz ile ilgili yaptığı haberler edeiyle Eskişehir Valisi Gügör Azim Tua tarafıda tehdit mailleri almasıdır. Türkiye i e büyük illeride birii valisi tarafıda tehdit edile Saymaz, bu haberiyle, Sıır Taımaya Gazeteciler Örgütü tarafıda belirlee, düyadaki 100 Bası Kahramaı listesie girmiştir. Sadece bu olguu kedisi bile bası özgürlüğü hususuda Türkiye evresel ölçütleri çok çok geriside olduğuu gösterir. Gazetecileri işide edilmeside uygulaa diğer bazı yötemler ise şu şekilde özetleebilir: f) Yazı yazmasıı/haber yapmasıı egelleme g) Sürekli tekzip; özellikle kayak belirtilmeye haberlerde h) Hakaret etme, değersizleştirme i) Sürme, pasif göreve alma j) Akreditasyou iptal etme k) Dava etme Souç Yerie Freedom House, Sıır Taımaya Gazeteciler (RSF), Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ) gibi birçok saygı uluslararası örgüt tarafıda yapıla icelemeler ve bası özgürlüğü edekslerii de göstermiş olduğu gibi, Türkiye de bası özgürlüğü AKP li yıllarda ciddi şekilde gerilemiştir. Freedom House tarafıda yayılaa 2014 raporuda, Türkiye, kısme özgür ola ülkeler kategoriside özgür olmaya ülkeler kategorisie gerilemiştir. Bası özgürlüğü sıralamasıda Ermeista, Ekvador, Libya ve Güey Suda ile birlikte 134. sırayı paylaşa Türkiye, Moritaya, Nepal, Tazaya, Keya ve Mozambik gibi ülkeleri geriside kalmış durumdadır. 22

23 Gazetecilere, köşe yazarlarıa yöelik baskı ve işte çıkarmaları yaı sıra, bugü geldiğimiz oktada, doğruda TMSF tarafıda el koula gazete ve TV kaalları, ataa hükümet komiserleri ile yöetilmektedir. Öreği, Freedom House tarafıda yayılaa raporda da, Türkiye de sahiplik yoluyla medyayı kotrol etme başlıklı bir bölüme yer verilmiştir. Sabah gazetesii Recep Tayyip Erdoğa ı damadı tarafıda satı alıması sahipli yoluyla medyayı kotrol etme olarak yorumlamıştır. Bugü gelie oktada hükümet tarafıda ele geçirile gazete ve televizyolar ile bası adeta iktidarı, iyimser bir bezetme ile halkla ilişkiler bürosua döüştürülmüş durumdadır. Daha gerçekçi bir tespit ile havuz medyası adeta Hitler i sadık yadaşı J. Goebbels i Halkı Aydılatma ve Propagada Bakalığı gibi çalışmaktadır. Havuz medyası adı verile yapılama, hükümet komiserleri ve yadaş işadamları tarafıda yöetilmekte ve özel maipülatörler/kalemşörler olarak yetiştirilmiş beyefedii kalemleride oluşmaktadır. Meslek aşkıyla çalışa ourlu ve saygı gazetecilere rağme sorada türetilmiş sözde gazeteciler ile yöetile yadaş medya, bugü bası özgürlüğüü öüdeki e temel tehlikelerde biri halie gelmiştir. Kuşkusuz, bası ile iktidar arasıdaki ilişki düyaı her yeride ve her zama dilimide sorulu olmuştur. Bu edele, iktidarı elide tutmak isteyeler ile halkı haber alma özgürlüğü adıa hareket ede gazeteciler arasıdaki ilişki, o ülkei demokrasi seviyesii göstergesi olarak değerledirilmelidir. Sabah/ATV yolsuzluğu adıyla hem bası tarihimize hem de ülkemizdeki yolsuzluklar tarihie geçe süreçte kurula işadamı havuzu, bugü ülkemizde iktidar ve medya arasıdaki ilişkii e deli korkuç bir oktaya ulaştığıı göstermektedir. Hiç kuşkusuz Türkiye de Alo Fatih hatları ile kurula baskı mekaizmaları ile gazete ve TV kaallarıa el koyup kedi yadaşlarıı yerleştirmek suretiyle basıa doğruda ve açıkta müdahale ede otoriter bir iktidar mevcuttur. Diğer yada daha öce belirtildiği gibi, medya kapitalist toplumlarda çıkar odaklı bir edüstriyel kurum olarak faaliyet göstermektedir. Holdig medyası olarak aılmakta ola medyaı ağırlıklı bir kısmı özellikle emek sömürüsüde farklı yollara başvurmaktadır. Özellikle so döemde Takvim, Radikal ve Vata gazetelerii Akara bürolarıı topyekû kapatılması, kâr hırsıı gazetecilik mesleğii öüe geçtiğii göstermektedir. Sermayei egemeliği ve iktidarı kuşatması altıdaki medya, emek sömürüsüü dozuu her geçe gü arttığı, iş güvecesii var olmadığı ve adeta bir fabrika- 23

24 ı üretim badı gibi çalışa bir oktaya sürüklemiştir. Takvim, Radikal ve Vata da büroları boşaltıla gazeteciler ya birde fazla gazetei muhabirliğii yapmaya veya daha kötü koşullarda çalışmaya zorlamaktadırlar. Holdig Medyacılığıı geldiği so oktada yeide yapıladırma adı altıda e so döemde Türkiye i iki büyük gazetesi Radikal ve Vata ı Akara büroları kapatıldı. Bugü, böylesie iki büyük gazetei Başket Akara da bürosu bulumuyor. Vata gazetesii Akara bürosuda görevli bazı muhabirler Milliyet i kadrosua geçirildi. Ayı ada hem Vata hem de Milliyet içi çalışmakta ola bu muhabirleri gelecekteki durumları hale kesileşmiş değil. Bua ek olarak daha fazla kâr etme amacıyla TV8 gibi bir haber kaalıı bir şovme tarafıda satı alıması ve sorasıda tüm haber ekibii işte atılması, televizyo haberciliği alayışıda yaşaa gerilemei ve medyada kâr odaklı bir yapılamaı göstergesi olarak kabul edilmelidir. Türkiye de özgür basıda söz edilemeyeceği artık bir gerçektir. Geçmişte, Mesut Yılmaz ı Milliyet i satışı oktasıda yaşaalar yüzüde Yüce Diva da yargılamış olduğu düşüüldüğüde bugü geldiğimiz oktada Sabah/ATV yolsuzluğu ve Akşam gazetesie iktidarca el koulması süreçleride herhagi bir hukuki girişimde dahi buluulamaması ülkemiz demokrasisii de geldiği oktaı vahametii ortaya koymaktadır. Özgür basıı düşmaı ola AKP iktidarıı sasürcü zihiyeti Alo Fatih! hattıyla somutlaşmıştır. Sabah/ATV yolsuzluğuda ayyuka çıka havuz medyası ile varlığı reddedilemez bir hale gelmiştir. AKP i diktatoryal eğilimlerii sadece özel sermayeli medya kuruluşlarıa yöelik değil AA ve TRT gibi kamu kuruluşlarıa ve hatta hızlarıı alamayarak Meclis TV ye sasür uygulaması, kamusal yayıcılık presiplerii dahi yerle yeksa edildiğii göstermektedir. Şimdi cumhurbaşkaı seçilmiş Başbakaı gazetecilere yöelik kulladığı efret dolu dil ise gazetecilik mesleğii ve bası özgürlüğüü karşı karşıya kaldığı durumu vahametie bir diğer örektir. So döemde yaşaalar bile cumhurbaşkaı ola Erdoğa ı bası özgürlüğü içi açık bir tehdit olmaya devam edeceğii göstermektedir. Soma katliamı hakkıda yapmış olduğu bir röportajdaki içerikler çarpıtıla ve haram medyası tarafıda hedef gösterile BBC muhabiri Regi Arsla a yöelik olarak, Erdoğa şu ifadeleri kulladı: Kimi medya kuruluşlarıı, kimi partileri bu değirmee su taşıdığıı biliyoruz. 24

25 Bazı Türk muhabirleri de meslek şereflerii bir keara bıraktı. İşte e so Soma da uluslararası medya kuruluşuu muhabiri ola Türk gazetecii, iki kadıı figüra olarak kulladığıı, yala haber yaparak bütü düyaya servis ettiğii gördük. Aslıda bu kadıları başı açık. İkisii de başları örtük. Üstü şişhae altı kaval. Sırıtıyor. Ya, görüdüğü gibi ol! Buula bizim isaımızı farklı gösterecek. Böyle bir gayreti içie giriyor. Ama devra değişti. O aleyhe bir kampaya yapacağıı zaederke, suçüstü yakalaıyor... Erdoğa, Arsla ı röportaj yaptığı kadıları da açıkça hedef göstermiştir. Düyaı e saygı ajaslarıda biri ola BBC i Erdoğa ı yalalamasıa rağme, Başbaka sıfatıı taşıya zat, bu asparagas haberi arkasıa sığıarak düyaca ülü bir haber ajasıa saldırmakta ve muhabiri meslek ahlakıı sorgulamakta geri durmamıştır. Keza, Erdoğa ayı efret dolu dili Taraf gazetesi yazarı Amberi Zama a karşı da kullamıştır. Erdoğa, Haddii bil, edepsiz kadı diyerek hakaret ettiği Zama a karşı, aşağıdaki ifadeleri kullamıştır: Saygısızca, yüzde 99 u Müslüma ola bu halka saygısızca hakaret ediyorsu. Karşılıklı oturmuşlar hem seçmee hakaret ediyor hem de Müslümalara hakaret ediyorlar... Amberi Zama a yöelik bu ifadeleri kullaa, toplumu kutuplaştırmakta beis görmeye Erdoğa ı 12 yıllık iktidarı boyuca süre medya-siyaset ilişkisi bası özgürlüğüü geldiği oktada e kadar gerilediğimizi adeta turusol kâğıdı olmuştur. Bu oktada hareketle, hazırlamış olduğumuz Kalemi Kırıla Gazeteciler Raporu u ülkemizde bası özgürlüğüü geldiği oktayı aydılatmaya hizmet edeceğii düşüüyoruz. Eliizdeki rapor, gü geçtikçe otoriterleşe, medyayı kedi gazeteleri, televizyoları ve özele yetiştirilmiş kalemşörleri ile kuşatma altıa ala AKP iktidarıı gerçek yüzüü resmetmeyi amaçlamaktadır. Bu rapor ile resmedilmeye çalışıla vahamet, bası özgürlüğü başta olmak üzere ülkemizdeki tüm diğer özgürlükleri 12 yıldır asıl geriletildiğii ve tüm toplumca asıl bir suskuluğa sürüklediğimizi göstergesidir. Bu edele raporumuzu, durum tespitide öte özgür basıı savuucularıı otoriterleşe bir iktidar ile giriştiği meşru mücadelesie bir katkı olacağıa iaıyoruz. Alo Fatih! leri olmadığı, özele yetiştirilmiş sorada olma gazeteciler ile iktidar yalakalığıı yapılmadığı, havuz medyasıı güdümüde değil halkı haber alma 25

26 özgürlüğüü emride bir medyaı kurulacağı aydılık yarılar diliyoruz. Bu aydılık yarıları işası içi her türlü çabaı içide olmaya ve özgür basıı düşmaları ile mücadele etmeye devam edeceğiz. CHP CEZAEVİ İNCELEME VE İZLEME KOMİSYONU VELİ AĞBABA Malatya Milletvekili NURETTİN DEMİR Muğla Milletvekili ÖZGÜR ÖZEL Maisa Milletvekili MUHARREM IŞIK Erzica Milletvekili 26