Toplum kökenli pnömonilerin ağırlığının değerlendirilmesinde C-reaktif protein, lökosit sayısı ve eritrosit sedimentasyon hızının yeri

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Toplum kökenli pnömonilerin ağırlığının değerlendirilmesinde C-reaktif protein, lökosit sayısı ve eritrosit sedimentasyon hızının yeri"

Transkript

1 Toplum kökenli pnömonilerin ağırlığının değerlendirilmesinde C-reaktif protein, lökosit sayısı ve eritrosit sedimentasyon hızının yeri Ahmet BİRCAN, Özlem KAYA, Münire GÖKIRMAK, Önder ÖZTÜRK, Ünal ŞAHİN, Ahmet AKKAYA Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, Isparta. ÖZET Bu çalışmada, İngiliz Toraks Derneği (BTS) ve Türk Toraks Derneği (TTD) toplum kökenli pnömoni (TKP) tanı ve tedavi kılavuzlarına göre değerlendirilen olgularda, başvuru anındaki ortalama C-reaktif protein (CRP) düzeyi, lökosit sayısı ve eritrosit sedimentasyon hızı (ESH) değerleri ile pnömoni şiddeti arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlandı. Çalışmaya yılları arasında kliniğimize başvuran erişkin yaştaki TKP olguları alındı. Başvuru anındaki öyküleri, fizik muayene bulguları, hemogram, ESH, CRP düzeyleri ve diğer tetkik sonuçları hasta dosyalarından sağlandı. Hastalar BTS ve TTD kılavuzlarına göre gruplandırıldı. Hastaların 70 (%75.3) i erkek, 23 (%24.7) ü kadındı (ortalama yaş: 47.2 yıl). BTS ye göre pnömoni şiddeti ile CRP ve lökosit sayısı (sırasıyla p= 0.037, p= 0.01), TTD ye göre pnömoni şiddeti ile CRP, lökosit sayısı ve ESH düzeyleri (sırasıyla p= 0.000, p= 0.014, p= 0.015) arasında pozitif korelasyon olduğu bulundu. TTD pnömoni gruplarında, ortalama CRP düzeyi yönünden grup 1 ve 3 arasında; grup 1 ve 4 arasında; grup 2 ve 3 arasında (sırasıyla p= 0.006, p= 0.041, p= 0.05) istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptandı. TTD ye göre hastanede yatarak tedavi uygulanan hastalarda ortalama CRP (103.2 ± 76.4 mg/l), lökosit (19.8 ± 9.5 x 10 3 /µl) ve ESH (57.2 ± 26.8 mm/saat) değerlerinin ayakta tedavi uygulanan hastalardaki ortalama CRP (53.2 ± 52.8 mg/dl), lökosit (14.6 ± 5.4 x 10 3 /µl ) ve ESH (43.1 ± 25.9 mm/saat) değerlerinden istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek oldukları tespit edildi (sırasıyla p= 0.000, p= 0.001, p= 0.012). İnflamasyonun kuvvetli bir göstergesi olan CRP düzeyinin pnömoninin şiddeti ile ilişkili olduğu ve yüksek düzeylerinin hastaneye yatış kararında yararlı olabileceği düşünüldü. Anahtar Kelimeler: Toplum kökenli pnömoni, hastaneye yatış, ağırlık faktörleri, C-reaktif protein. SUMMARY C-reactive protein, leukocyte count and ESR in the assessment of severity of community-acquired pneumonia Ahmet BİRCAN, Özlem KAYA, Münire GÖKIRMAK, Önder ÖZTÜRK, Ünal ŞAHİN, Ahmet AKKAYA Department of Chest Disease, Faculty of Medicine, Suleyman Demirel University, Isparta, Turkey. Yazışma Adresi (Address for Correspondence): Dr. Ahmet BİRCAN, Süleyman Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, Çünür, ISPARTA - TURKEY ahbircan@yahoo.com 22

2 Bircan A, Kaya Ö, Gökırmak M, Öztürk Ö, Şahin Ü, Akkaya A. This study aimed to evaluate the relations between the levels of CRP, leukocyte count and ESR on admission and the severity of pneumonia according to the criteria of Turkish Thoracic Society (TTS) and British Thoracic Society (BTS) CAP guidelines. This study included the adult patients with CAP admitted to our clinic between the years The history, physical findings, hemogram, ESR, the levels of CRP and the results of other laboratory investigations were obtained from the medical records. The patients were grouped according to BTS and TTS guidelines. The mean age was 47.2 years; 70 patients (75.3%) were male and 23 patients (24.7%) were female. The severity of pneumonia according to BTS criteria was correlated with the levels of CRP and leukocyte count (p= 0.037, p= 0.01, respectively). The severity of pneumonia according to TTS criteria was correlated with the levels of CRP, leukocyte count and ESR (p= 0.000, p= 0.014, p= 0.015, respectively). Among TTS pneumonia groups, there were statistically significant differences between groups 1 and 3; groups 1 and 4; groups 2 and 3 (p= 0.006, p= 0.041, p= 0.05, respectively) for mean CRP levels. The mean levels of CRP (103.2 ± 76.4 mg/l), leukocyte count (19.8 ± 9.5 x 10 3 /µl) and ESR (57.2 ± 26.8 mm/hour) were statistically significantly higher in inpatients than the mean levels of CRP (53.2 ± 52.8 mg/dl), leukocyte count (14.6 ± 5.4 x 10 3 /µl) and ESR (43.1 ± 25.9 mm/hour) in outpatients (p= 0.000, p= 0.001, p= 0.012, respectively) according to TTS. It is considered that CRP, a powerful marker of inflammation, is related with severity of pneumonia and a high level of CRP may be useful to make a decision about hospitalisation. Key Words: Community-acquired pneumonia, hospitalisation, severity, C-reactive protein. Toplum kökenli pnömoni (TKP) sık görülen bir durum olup, kendini sınırlayan hafif formdan hayatı tehdit eden, bazen de ölümcül olabilen hastalığa kadar değişen klinik özellikler gösterir (1). TKP morbidite, mortalite ve hastane kaynaklarının kullanımı bakımından günümüzde halen önemli bir sağlık problemi olmaya devam etmektedir. Tanı koyma ve uygun antibiyotik tedavisine başlamada gecikme oluşu mortaliteyi artırmaktadır (2). Meta-analiz sonuçlarına göre TKP olgularında ortalama mortalite oranları % arasında değişmektedir (3,4). Amerikan Toraks Derneği [American Thoracic Society (ATS)], İngiliz Toraks Derneği [British Thoracic Society (BTS)], Pneumonia Outcome Research Trial (PORT) ve Türk Toraks Derneği (TTD) gibi kuruluşların hazırladıkları TKP tanı ve tedavi rehberleri, TKP olgularını hastalığın şiddetine göre mortalite oranlarını öngörerek, çeşitli gruplar altında incelemektedir (5-8). Stres, travma, inflamasyon, malignite gibi farklı uyaranlar sonucu doku hasarının bulunduğu bölgeden salınan çeşitli mediatörlere [interlökin (IL)-1, IL-6, IL-11, tümör nekroz faktörü (TNF)-α gibi] yanıt olarak sentezi artan plazma proteinlerinden bazıları akut faz proteini olarak adlandırılmaktadır (9-11). Bu akut faz proteinleri arasında C-reaktif protein (CRP), haptoglobulin, serüloplazmin, komplemanlar vb. sayılabilir. CRP pnömokokal C-polisakkarid reaktanı olarak bilinir. Aktif makrofajlar, lenfositler, fibroblastlar ve promiyelositlerden salınan IL-6, karaciğerden CRP sentezlenmesini uyaran esas pirojenik sitokindir (12). CRP; bakteriyel ve viral infeksiyonların ayrımında, TKP tanısında, pnömokokal etyolojiyi saptamada, pnömoninin akut bronşitten ayrımında, pnömokoksik pnömonide bakteremi varlığını göstermede yararlı bilgiler vermektedir (13-17). Ancak TKP hastalarında özellikle CRP olmak üzere, akut faz proteinlerinin pnömoninin şiddeti ile ilişkisini gösteren çalışmalar literatürde nispeten azdır (14,18). Bu çalışmada TTD ve BTS sınıflamasına göre başvuru anında değerlendirilen TKP olgularında hastalık şiddetinin CRP düzeyi, lökosit sayısı ve eritrosit sedimentasyon hızı (ESH) değerleri ile olan ilişkilerinin incelenmesi amaçlanmıştır. MATERYAL ve METOD Bu retrospektif çalışmaya, kliniğimize yılları arasında başvuran erişkin (> 15 yaş) TKP olguları dahil edildi. Olguların başvuru anındaki öyküleri ve fizik muayene bulguları (ateş, nabız, solunum sayısı, mental durum değişikliği) ile ek hastalıkları [kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), diabetes mellitus (DM), kalp yetmezli- 23

3 Toplum kökenli pnömonilerin ağırlığının değerlendirilmesinde C-reaktif protein, lökosit sayısı ve eritrosit sedimentasyon hızının yeri ği, serebrovasküler hastalık, böbrek hastalığı, karaciğer hastalığı] kaydedildi. Hemogram, ESH, biyokimyasal incelemeler, akciğer grafisi, varsa toraks ultrasonografi (USG) veya toraks bilgisayarlı tomografi (BT) sonuçları, oksijen satürasyonu veya arter kan gazı (AKG) analizi değerleri ile tüm olguların CRP düzeyleri hasta dosyalarından elde edildi. Dosya kayıtlarında CRP düzeyini etkileyebilecek durumu olduğu tespit edilen hastalar (hamilelik, sistemik inflamatuvar hastalıklar, eşlik eden diğer infeksiyonlar, akut dönemdeki travma veya yanıklar, miyokard infarktüsü vb.) ve nötropenik hastalar çalışma dışı bırakıldı. Olgular yaşlarına göre 65 yaşından küçük, 65 yaş ve yukarısı olarak iki gruba ayrıldı. Bu iki grubun ortalama CRP düzeyi, lökosit sayısı ve ESH değerleri karşılaştırıldı. Olgular sigara içme durumuna göre içen, içmeyen ve bırakmış (altı aydan uzun süredir içmeyen) olarak üç gruba ayrıldı. Bu gruplar arasında ortalama CRP düzeyi, lökosit sayısı ve ESH değerleri karşılaştırıldı. Olguların pnömoni şiddeti BTS TKP tedavi rehberine göre değerlendirildi (6). Çekirdek klinik kötü prognoz faktörler olarak adlandırılan kriterlerden [konfüzyon, kan üre azotu (BUN) > 20 mg/dl, solunum sayısı 30/dakika, sistolik kan basıncı < 90 mmhg ve/veya diyastolik kan basıncı 60 mmhg] herhangi birini taşımayanlar grup 1; iki veya daha fazlasını taşıyanlar ile bir tanesini taşımasına rağmen yaşlı (> 50 yıl) veya eşlik eden hastalığı veya hipoksemisi (Sa - O 2 < %92) olan ya da akciğer grafisinde bilateral veya multilober infiltrasyonu olanlar grup 2 (şiddetli pnömoni) olarak değerlendirildi. Olgular ayrıca TTD kriterlerine göre risk ve ağırlık faktörleri göz önüne alınarak değerlendirildi. Değerlendirme sonucunda tüm olgular grup 1-4 e dahil olacak şekilde sınıflandırıldı. CRP düzeyleri tüm hastalarda başvurunun ilk 24 saati içinde alınan serum örneklerinde nefalometrik yöntemle ölçülmüştü. Hastaların eş zamanlı lökosit değerleri ve manüel olarak çalışılan ESH (mm/saat) değerleri kaydedildi. Bulunan CRP düzeyi, lökosit sayısı ve ESH değerleri ile BTS ve TTD TKP grupları arasındaki ilişki analiz edildi. Verilerin değerlendirilmesi SPSS 11.0 paket programı kullanılarak yapıldı. İstatistiksel analizlerde ortalama, standart sapma, korelasyon analizi, Mann-Whitney U testi, Kruskal-Wallis testi ve bağımlı iki örnekte t-testi kullanıldı. İstatistiksel açıdan p< 0.05 değerinin saptanması anlamlı kabul edildi. BULGULAR Çalışmaya alınan 93 olgunun tanımlayıcı özellikleri Tablo 1 de gösterilmiştir. Olguların ortalama CRP düzeyi: 77.3 ± 69.6 mg/l, lökosit sayısı: 17.1 ± 8.0 x 10 3 /µl, ESH: 50 ± 27.1 mm/saat olarak bulundu. Yaş gruplarına göre olgular değerlendirildiğinde 52 (%55.9) olgu 65 yaşından küçük, 41 (%44.1) olgu 65 yaş ve üstündeydi. Altmışbeş yaşından küçük grupta CRP düzeyi 86.6 ± 69.2 mg/dl, lökosit sayısı 16.6 ± 8.4 x 10 3 /µl, ESH 47.2 ± 27.1 mm/saat olarak bulunurken, 65 yaş ve üstü grupta CRP düzeyi 65.6 ± 69.2 mg/dl, lökosit sayısı 17.7 ± 7.7 x 10 3 /µl ve ESH 53.5 ± 27.1 mm/saat olarak bulundu. Ancak yaş grupları arasında CRP düzeyi, lökosit sayısı ve ESH değerleri bakımından istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmadı (Tablo 2). Tablo 1. Olguların tanımlayıcı özellikleri. Cinsiyet (E/K) 70/23 Yaş (yıl)* 47.2 ± 23.2 (17-88) Sigara (paket/yıl)* 41 ± 37.9 (1-150) Ek hastalık** 41 (%44.1) KOAH 22 (%23.7) Diyabet 16 (%17.2) Kalp yetmezliği 14 (%15.1) Kronik böbrek yetmezliği 5 (%5.4) Astım 4 (%4.3) * Ortalama ± SS (aralık). ** Bazı olgularda birden fazla ek hastalık mevcuttur. KOAH: Kronik obstrüktif akciğer hastalığı. 24

4 Bircan A, Kaya Ö, Gökırmak M, Öztürk Ö, Şahin Ü, Akkaya A. Sigara içen olguların ortalama 41 paket/yıl sigara içim öyküleri mevcuttu (Tablo 1). Sigara paket/yılı ile CRP düzeyi arasında bir korelasyon tespit edilmedi. Sigara içen, bırakmış ve hiç içmemiş gruplar arasında ortalama CRP düzeyi, lökosit sayısı ve ESH değerleri bakımından istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmadı (Tablo 3). Olgularımızı değerlendirirken saptadığımız ağırlık faktörleri Tablo 4 te gösterilmiştir. Pnömoninin şiddeti BTS ye göre değerlendirildiğinde pnömoninin şiddeti ile CRP düzeyi ve lökosit sayısı arasında pozitif korelasyon olduğu görüldü (sırasıyla p= 0.037, p= 0.01); ancak ESH ile korelasyon tespit edilemedi. Grup 2 de (çekirdek klinik kötü prognoz faktörlerinden herhangi birine sahip olgular) daha yüksek olmak üzere iki grubun ortalama CRP düzeyi ve lökosit sayısı değerleri arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık tespit edildi. Ancak her iki grubun ortalama ESH değerleri arasında istatistiksel Tablo 2. Olguların yaş gruplarına göre dağılımı ve ortalama CRP düzeyi, lökosit ve ESH değerleri. < 65 yaş 65 yaş p Sayı (%) 52 (55.9) 41 (44.1) CRP düzeyi 86.6 ± ± (mg/dl) Lökosit sayısı 16.6 ± ± (x10 3 /µl) ESH (mm/saat) 47.2 ± ± CRP: C-reaktif protein, ESH: Eritrosit sedimentasyon hızı. Tablo 4. Olgularda saptanan ağırlık kriterleri. Ağırlık kriterleri Sayı (%) Bilinç değişikliği 8 (8.6) Solunum sayısı > 30/dakika 17 (18.3) Ateş > 40 C 3 (3.2) Kan basıncı < 90/60 mmhg 9 (9.7) Lökosit > 30 x 10 3 /µl 10 (10.8) BUN > 30 mg/dl 22 (23.7) PaO 2 < 60 mmhg 36 (38.7) PaCO 2 > 50 mmhg 10 (10.8) Plevral efüzyon 14 (15.1) Bilateral tutulum 9 (9.7) Kavite 2 (2.2) BUN: Kan üre azotu, PaO 2 : Arteryel parsiyel oksijen basıncı, PaCO 2 : Arteryel karbondioksit parsiyel basıncı. olarak anlamlı fark saptanamadı. Olguların BTS kriterlerine göre dağılımı ve ortalama CRP düzeyi, lökosit sayısı ve ESH değerleri Tablo 5 te gösterilmiştir. Pnömoninin şiddeti TTD TKP rehberine göre değerlendirildiğinde de benzer şekilde hastalığın şiddeti arttıkça CRP düzeyi, lökosit sayısı ve ESH değerlerinin buna paralel olarak arttığı görüldü (sırasıyla p= 0.000, p= 0.014, p= 0.015). Gruplar arasında CRP düzeyi, lökosit sayısı ve ESH değerleri bakımından istatistiksel olarak anlamlı fark saptandı (sırasıyla p= 0.011, p= 0.026, p= 0.042). Bu farklılıkların hangi gruptan kaynaklandığını anlamak için yapılan istatistiksel analiz sonucunda ortalama CRP düzeyi için grup 1 ve 3 arasında; grup 1 ve 4 arasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptandı (sıra- Tablo 3. Olguların sigara içme durumlarına göre dağılımı ve ortalama CRP düzeyi, lökosit ve ESH değerleri. İçmemiş Aktif içici Bırakmış p Sayı (%) 48 (51.6) 36 (38.7) 9 (9.7) CRP düzeyi (mg/l) 77.5 ± ± ± 79.9 NS* Lökosit sayısı (x10 3 /µl) 15.8 ± ± ± 10.6 NS ESH (mm/saat) 50.6 ± ± ± 27.2 NS * İstatistiksel olarak anlamlı değil. CRP: C-reaktif protein, ESH: Eritrosit sedimentasyon hızı. 25

5 Toplum kökenli pnömonilerin ağırlığının değerlendirilmesinde C-reaktif protein, lökosit sayısı ve eritrosit sedimentasyon hızının yeri sıyla p= 0.006, p= 0.041). Diğer ikili gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmasa da, grup 2 ve 3 arasındaki farklılık istatistiksel olarak sınır değerde tespit edildi (p= 0.05). Ortalama lökosit değerleri için sadece grup 2 ile grup 3 arasındaki farklılık istatistiksel olarak anlamlı bulundu (p= 0.007); diğer ikili gruplar arasında fark saptanmadı. Ortalama ESH değerleri de sadece grup 1 ve grup 3 arasında istatistiksel olarak farklı bulundu (p= 0.009); diğer ikili gruplar arasında fark saptanmadı. Hastaneye yatış gerektiren grup 3 ve 4 olgularda ayakta tedavi uygulanacak gruba göre ortalama CRP düzeyi, lökosit sayısı ve ESH değerleri istatistiksel olarak daha yüksek bulundu. Olgularımızın gruplara göre dağılımı ve ortalama CRP düzeyi, lökosit sayısı ve ESH değerleri Tablo 6 da gösterilmiştir. TARTIŞMA Halen geçerli TKP rehberleri hastaların hastaneye kabul kararına ve bu hastaların hastanedeki tedavileri konusuna odaklanmışlardır (19). Bir hastanın hastaneye kabul edilmesinin veya ayakta tedavisinin kararı klinik bir karar olup, esas olarak hastalığın şiddeti ile ilişkilidir. Çalışmamızda TKP tanısı ile kliniğimizde takip edilen hastalarda, CRP düzeyi, lökosit sayısı ve ESH nin hastalığın şiddetini belirlemeye olan katkısını analiz etmeye çalıştık. Hastaneye kabul kararında hastalığın şiddetinin yanı sıra yaş, eşlik eden hastalıklar ve sosyal faktörler gibi risk faktörleri de önemlidir. Yaş, pnömoni gelişimi için diğer risk faktörlerinden bağımsızdır ve pnömoniye bağlı mortaliteyi belirleyen ana faktörlerden biri gibi gözükmektedir (20). Yaşlılarda pnömoni sıklığı gençlere göre üç-beş kat fazla görülmektedir ve bu kişilerdeki pnömonilerin %90 dan fazlası hastaneye yatış gerektirmektedir (21). Çalışma grubumuzun yaş ortalaması 47.2 yıl olup, 65 yaş ve üstünde 41 (%44.1) hastamız bulunuyordu. Vazquez ve arkadaşları çalışmalarında 65 yaşından küçük ve büyük olan olgular arasında CRP düzeyini farklı bulamamışlardır (10). Bu Tablo 5. Olguların BTS kriterlerine göre dağılımı ve ortalama CRP düzeyi, lökosit ve ESH değerleri. BTS puan p Sayı (%) 50 (53.8) 30 (32.3) 9 (9.7) 1 (1.1) 3 (3.2) CRP düzeyi (mg/l) 60.8 ± ± Lökosit sayısı (x10 3 /µl) 14.8 ± ± ESH (mm/saat) 45.9 ± ± CRP: C-reaktif protein, BTS: İngiliz Toraks Derneği, ESH: Eritrosit sedimentasyon hızı. Tablo 6. Olguların Toraks Derneği TKP kılavuzu gruplarına göre dağılımı ve ortalama CRP düzeyi, lökosit ve ESH değerleri. Toraks Derneği TKP kılavuzu Grup 1 Grup 2 Grup 3 Grup 4 p Sayı (%) 33 (35.5) 15 (16.1) 38 (40.9) 7 (7.5) CRP düzeyi (mg/l) 53.2 ± ± Lökosit sayısı x10 3 /µl) 14.6 ± ± ESH (mm/saat) 43.1 ± ± CRP: C-reaktif protein, ESH: Eritrosit sedimentasyon hızı. 26

6 Bircan A, Kaya Ö, Gökırmak M, Öztürk Ö, Şahin Ü, Akkaya A. çalışmaya benzer olarak bizim çalışmamızda da yaş grupları arasında ortalama CRP düzeyi, lökosit sayısı ve ESH değerleri yönünden farklılık saptanmadı. Hastaneye yatırılan TKP olgularında ek hastalıklara sık rastlanmaktadır (%46-80) ve bu hastalıklardan KOAH, kardiyovasküler hastalıklar, nörolojik hastalıklar ve diyabet sırasıyla %13-53, %6-30, %5-24, %5-16 oranlarında görülmektedir (20). Çalışma hastalarımızda en sık KOAH (%23.7), diyabet (%17.2) ve kalp yetmezliği (%15.1) olmak üzere 41 (%44.1) olguda eşlik eden hastalık saptandı. Bu oran Kadakal ve arkadaşlarıyla Arbak ve arkadaşları tarafından sırasıyla %23 ve %33.3 olarak bildirilmiştir (22,23). Kolsuz ve arkadaşlarının çalışmasında, ek hastalığı olanların CRP düzeyi ve lökosit sayısının, ek hastalığı olmayanlara göre daha yüksek olduğu, fibrinojen ve ESH değerlerinin ise farklı olmadığı bildirilmiştir (18). Bizim çalışmamızda, araştırılan parametrelerden sadece ESH nin ek hastalığı olanlarda daha yüksek olduğu saptanmıştır. Sigara dumanı akciğerin savunma mekanizmalarından biri olan mukosiliyer klerensi azaltmaktadır. Ancak Kolsuz ve arkadaşlarının çalışmasına benzer biçimde, bizim çalışmamızda da sigara paket/yılı ile pnömoni şiddeti arasında korelasyon saptanmadı ve CRP düzeyi, lökosit sayısı ve ESH değerleri yönünden sigara içen, içmeyen ve bırakmış gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunamadı. Pnömoniler akut faz proteinlerinin salınımına yol açan inflamatuvar bir yanıt oluşturmaktadır. İnflamatuvar yanıtı ölçmek için kullanılan ESH nin birçok faktörden etkilenebilmesi, lökosit sayısının da hemen tüm inflamatuvar ve infeksiyöz hastalıklarda yükselmesi, duyarlılıklarını azaltmaktadır. Akut faz yanıtları ile ilgili birçok çalışmada CRP düzeylerinin, diğer inflamatuvar proteinlerin düzeylerinden daha hızlı yükseldiği (invaziv infeksiyon başlangıcından sonraki ilk 24 saatte) ve tedavi yanıtı ile daha çabuk normal düzeylere döndüğü gösterilmiştir (16,18,24). CRP düzeyi, pnömoni gibi şiddetli bakteriyel infeksiyonlarda büyük oranlarda artarken; adenovirüs hariç olmak üzere, viral solunum yolu infeksiyonlarında hafif-orta derecede artış göstermektedir (25,26). Yüksek CRP düzeyinin akut solunum yolu hastalığı olan erişkinlerde pnömoniyi belirlemede duyarlı ve özgül olduğu; ayrıca ESH ve lökosit sayısından daha üstün tanısal etkinliği olduğu gösterilmiştir. Çalışmamızda olguların ortalama CRP düzeyi 77.3 ± 69.6 mg/l, lökosit sayısı 17.1 ± 8.0 x 10 3 /µl, ESH 50 ± 27.1 mm/saat olarak bulundu. Sekseniki (%88.2) olguda CRP (> 11 mg/l), 80 (%86) olguda ESH (> 20 mm/saat), 64 (%68.8) olguda lökosit sayısı (> 12 x 10 3 /µl) yüksek olarak saptandı. BTS TKP kılavuzunda, çekirdek klinik kötü prognoz faktörlerinden iki veya daha fazlasına sahip hastaların mortalite risklerinin yüksek olduğu ve şiddetli pnömoni olarak tedavi edilmeleri gerektiği belirtilmektedir. Çalışmamızda BTS kriterlerine göre iki veya daha fazla çekirdek klinik kötü prognoz faktörü olan 13 olgudan üçü mortal seyretmiştir (%23.07). Çekirdek klinik kötü prognoz faktörlerinden bir tanesine sahip hastalarda da mortalite riskinin yüksek olduğu ve mevcut pnömoninin şiddetli olup olmadığına klinik olarak karar verilebileceği ifade edilmektedir. Bu kararın önceden var olan prognoz faktörleri (yaş > 50 yıl, eşlik eden hastalık varlığı) ve ek klinik kötü prognoz faktörleri [hipoksemi (SaO 2 < %92), akciğer grafisinde bilateral veya multilober infiltrasyon] ile desteklenmesi gerektiği vurgulanmaktadır. Yine, çekirdek klinik kötü prognoz faktörlerinden bir tanesine ve ek faktörlere (hipoksemi, bilateral tutulum) sahip olan hastaların da şiddetli pnömoni olarak sınıflandırılmasalar dahi, hastanede tedavi edilmeleri önerilmektedir. Almirall ve arkadaşları çalışmalarında hastaneye yatması gereken pnömonili olgularda serum CRP değerlerinin artmış olduğunu, yoğun bakım gerektiren ya da ölümle sonuçlanan olgularda CRP değerinde daha da yükselme eğilimi olduğunu belirtmişlerdir (14). Ayrıca bu çalışmada, TKP tanısı sırasında serum CRP düzeylerinin hastalığın şiddetini gösteren ilave bir kriter olarak kullanılabileceği, hastaneye yatırma kararını vermede erkeklerde 106 mg/l, kadınlarda 110 mg/l eşik değerlerinin %80.51 duyarlılık, %80.72 özgüllük ile yeterli olduğu ifade edilmiştir (14). İlave olarak 27

7 Toplum kökenli pnömonilerin ağırlığının değerlendirilmesinde C-reaktif protein, lökosit sayısı ve eritrosit sedimentasyon hızının yeri Seppa ve arkadaşları alt solunum yolu infeksiyonuna sahip hastalarda CRP düzeyinin 100 mg/l olmasının yüksek ölüm riski ile ilişkili olduğunu belirtmiştir (27). Bu iki çalışma ile Kolsuz ve arkadaşlarının çalışmasındaki bulgulara benzer biçimde, bizim çalışmamızda da her iki kılavuza göre hastaneye yatması gereken olgularda ortalama CRP değerleri ayakta tedavi edilen olgulardaki CRP değerlerinden istatistiksel olarak anlamlı düzeyde yüksek bulunmuştur (Tablo 3,4). Çalışmamızda pnömoniye yol açan mikrobiyolojik etkenler ile akut faz proteinleri arasındaki ilişki incelenmemiştir. Bu konuda Ortqvist ve arkadaşları pnömokoksik pnömonili hastalarda serum CRP düzeylerinin pnömokoksik olmayan gruba göre daha yüksek olduğunu, Vazquez ve arkadaşları da Legionella pneumophila pnömonisine sahip hastalarda CRP düzeylerinin diğer etyolojiler ile oluşan pnömonili hastalardan infeksiyonun şiddetinden bağımsız olarak daha yüksek olduğunu belirtmişlerdir (10,17). Admiral ve arkadaşları da Streptococcus pneumoniae ve Legionella pneumophila pnömonilerinde CRP düzeylerinin daha yüksek olduğunu, Mirette ve arkadaşları ise CRP ve fibrinojen düzeylerinin L. pneumophila pnömonisinde yüksek olduğunu, pnömokoksik pnömoninin ESH yüksekliği ile ilişkili olduğunu ifade etmişlerdir (14,28). Çalışmamızın kısıtlandığı diğer bir yön ise her iki kılavuza göre şiddetli pnömoni olgu sayısının ve mortal seyreden olgu sayısının azlığı sebebiyle, CRP düzeyleri ile mortalite arasındaki ilişki bakımından bir inceleme yapamayışımızdır. Bu konuda yapılan çalışmalarda, mortal seyreden olguların CRP düzeylerinin yüksek olduğu ve CRP düzeylerinin mortalite ile ilişkili olduğu bildirilmiştir (16,18,28). Sonuç olarak; inflamasyonun kuvvetli bir göstergesi olan CRP düzeyinin pnömoninin şiddeti ile ilişkili olduğu ve yüksek düzeyleri diğer faktörlerle birlikte değerlendirildiğinde hastaneye yatış kararını vermede yararlı olabileceği düşünüldü. Ancak akut faz proteinleri ile hastalık şiddeti ve mortalite arasındaki ilişkilerin incelenmesinde prospektif olarak düzenlenen ve fazla sayıda hastayı içeren çalışmalara gereksinim olduğu görüldü. KAYNAKLAR 1. Ioachimescu OC, Ioachimescu AG, Iannini PB. Severity scoring in community-acquired pneumonia caused by Streptococcus pneumonia: a 5-year experience. Int J Antimicrob Agents 2004; 24: British Thoracic Society Research Committee. Community-acquired pneumonia in adults in British hospitals in : A survey of aetiology, mortality, prognostic factors and outcome. Q J Med 1987; 62: Fine MJ, Smith MA, Carson CA, et al. Prognosis and outcomes of patients with community-acquired pneumonia. JAMA 1996; 275: Requilme R, Torres A, El-Elbiary M, et al. Community-acquired pneumonia in the elderly. A multivariate analysis of risk and prognostic factor. Am J Respir Crit Care Med 1996; 154: American Thoracic Society. Guidelines for the management of adults with community-acquired pneumonia: diagnosis, assessment of severity, antimicrobial therapy, and prevention. Am J Respir Crit Care Med 2001; 163: British Thoracic Society Standards of Care Committee. BTS guidelines for the management of community-acquired pneumonia in adults. Thorax 2001; 56 (Suppl IV): Fine MJ, Auble TE, Yealy DM, et al. A prediction rule to identify low-risk patients with community-acquired pneumonia. N Engl J Med 1997; 336: Toraks Derneği. Erişkinlerde toplum kökenli pnömoni tanı ve tedavi rehberi. Toraks Dergisi 2002; 3 (Ek 3): Stahl WM. Acute phase protein response to tissue injury. Crit Care Med 1987; 15: Vazquez GE, Martinez JA, Mensa J, et al. C-reactive protein levels in community-acquired pneumonia. Eur Respir J 2003; 21: Ay M, Gürbilek M, Vatansev H. Akut faz proteinleri. Genel Tıp Dergisi 1998; 8: Castel JV, Gomez-Lechon MJ, David M, et al. Acute phase response of human hepatocytes: Regulation of acutephase protein synthesis by interleukin-6. Hepatology 1990; 12: Hansson LO, Lindquist L. C-reactive protein: It s role in the diagnosis and follow-up of infectious diseases. Curr Opin Infect Dis 1997; 10: Almirall J, Bolibar I, Toran P, et al. Community-Acquired Pneumonia Maresme Study Group. Contribution of C-reactive protein to the diagnosis and assessment of severity of community-acquired pneumonia. Chest 2004; 125: Lehtomaki K, Leinonen M, Takala A, et al. Etiological diagnosis of pneumonia in military conscripts by combined use of bacterial culture and serological methods. Eur J Clin Microbiol Infect Dis 1988; 7: Smith RP, Lipworth BJ. C-reactive protein in simple community-acquired pneumonia. Chest 1995; 107: Ortqvist A, Hedlund J, Wretlind B, et al. Diagnostic and prognostic value of interleukin-6 and C-reactive protein in community-acquired pneumonia. Scand J Infect Dis 1995; 27:

8 Bircan A, Kaya Ö, Gökırmak M, Öztürk Ö, Şahin Ü, Akkaya A. 18. Kolsuz M, Metintaş M, Uçgun İ. Toplum kökenli pnömonilerde hastalık şiddeti ile akut faz proteinleri arasındaki ilişki. Tuberk Toraks 2002; 50: Ramsdell J, Narsavage GL, Fink JB; American College of Chest Physicians Home Care Network Working Group. Management of community-acquired pneumonia in the home: An American College of Chest Physicians clinical position statement. Chest 2005; 127: Rabbat A, Huchon GJ. Bacterial pneumonia. In: Albert RK, Spiro SG, Jett JR (eds). Albert: Clinical Respiratory Medicine. 2 nd ed. Philadelphia: Mosby Inc, 2004: Özlü T. Yaşlılarda pnömoni. Numanoğlu N, Topçu Willke A (editörler). Güncel Bilgiler Işığında Pnömoniler. Ankara: Bilimsel Tıp Yayınevi, 2000: Kadakal F, Yıldız P, Çetinkaya E ve ark. Toplum kökenli pnömoni: Ulusal uzlaşı raporuna göre olgularımızın değerlendirilmesi. Solunum Dergisi 2000; 2: Arbak P, Özdemir Ö, Erdem F ve ark yılları arasında kliniğimizde yatan toplum kökenli pnömoni olguları. Tüberküloz ve Toraks Dergisi 1997; 45: Peltola H. C-reactive protein in rapid differantiation of acute epiglottitis from spasmodic croup and acute laryngotracheitis; a preliminary report. J Pediatr 1983; 102: Appenzeller C, Ammann RA, Duppenthaler A, et al. Serum C-reactive protein in children with adenovirus infection. Swiss Med Wkly 2002; 132: Melbye H, Hvidsten D, Holm A, et al. The course of C-reactive protein response in untreated upper respiratory tract infection. Br J Gen Pract 2004; 54: Seppa Y, Bloigu A, Honkanen PO, et al. Severity assessment of lower respiratory tract infection in elderly patients in primary care. Arch Intern Med 2001; 161: Mirette C, Gutierrez F, Masia M, et al. Usefulness of acute-phase proteins in community-acquired pneumonia. Med Clin (Barc) 2004; 122:

Toplum Kökenli Pnömonilerde Hastalık Şiddeti ile Akut Faz Reaktanları Arasındaki İlişki #

Toplum Kökenli Pnömonilerde Hastalık Şiddeti ile Akut Faz Reaktanları Arasındaki İlişki # Toplum Kökenli Pnömonilerde Hastalık Şiddeti ile Akut Faz Reaktanları Arasındaki İlişki # Mustafa KOLSUZ*, Muzaffer METİNTAŞ*, İrfan UÇGUN* * Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim

Detaylı

Pnömoni tedavisinde biyomarkırların kullanımı. Dr. Münire Çakır Süleyman Demirel Üniversitesi Göğüs Hastalıkları A. D.

Pnömoni tedavisinde biyomarkırların kullanımı. Dr. Münire Çakır Süleyman Demirel Üniversitesi Göğüs Hastalıkları A. D. Pnömoni tedavisinde biyomarkırların kullanımı Dr. Münire Çakır Süleyman Demirel Üniversitesi Göğüs Hastalıkları A. D. Biyomarkır Özel bir patolojik ya da fizyolojik durumla ilişkili herhangi bir biyomolekül

Detaylı

Hastaneye Yatarak veya Yoğun Bakımda Tedavi Görmesi Gereken Toplum Kökenli Pnömonilerde Mortaliteyi Etkileyen Faktörler #

Hastaneye Yatarak veya Yoğun Bakımda Tedavi Görmesi Gereken Toplum Kökenli Pnömonilerde Mortaliteyi Etkileyen Faktörler # Hastaneye Yatarak veya Yoğun Bakımda Tedavi Görmesi Gereken Toplum Kökenli Pnömonilerde Mortaliteyi Etkileyen Faktörler # Mustafa KOLSUZ*, İrfan UÇGUN*, Muzaffer METİNTAŞ*, Sinan ERGİNEL*, Emel HARMANCI*,

Detaylı

TOPLUM KÖKENLİ PNÖMONİ: KİMİ AYAKTAN VE NE İLE TEDAVİ EDELİM?

TOPLUM KÖKENLİ PNÖMONİ: KİMİ AYAKTAN VE NE İLE TEDAVİ EDELİM? İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri 129 TOPLUMDAN EDİNİLMİŞ ENFEKSİYONLARA PRATİK YAKLAŞIMLAR Sempozyum Dizisi No:61 Şubat 2008; s. 129-134 TOPLUM KÖKENLİ PNÖMONİ: KİMİ AYAKTAN

Detaylı

Yoğun Bakım Ünitesinde Gelişen Kandida Enfeksiyonları ve Mortaliteyi Etkileyen Risk Faktörleri

Yoğun Bakım Ünitesinde Gelişen Kandida Enfeksiyonları ve Mortaliteyi Etkileyen Risk Faktörleri Yoğun Bakım Ünitesinde Gelişen Kandida Enfeksiyonları ve Mortaliteyi Etkileyen Risk Faktörleri Emel AZAK, Esra Ulukaya, Ayşe WILLKE Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik

Detaylı

RENOVASKÜLER HİPERTANSİYON ŞÜPHESİ OLAN HASTALARDA KLİNİK İPUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ DR. NİHAN TÖRER TEKKARIŞMAZ

RENOVASKÜLER HİPERTANSİYON ŞÜPHESİ OLAN HASTALARDA KLİNİK İPUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ DR. NİHAN TÖRER TEKKARIŞMAZ RENOVASKÜLER HİPERTANSİYON ŞÜPHESİ OLAN HASTALARDA KLİNİK İPUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ DR. NİHAN TÖRER TEKKARIŞMAZ 20.05.2010 Giriş I Renovasküler hipertansiyon (RVH), renal arter(ler) darlığının neden

Detaylı

Yoğun bakımda izlenen toplum kökenli pnömoni olgularının hastalık ağırlık skorlamaları ve mortalite üzerine etkili faktörler

Yoğun bakımda izlenen toplum kökenli pnömoni olgularının hastalık ağırlık skorlamaları ve mortalite üzerine etkili faktörler Yoğun bakımda izlenen toplum kökenli pnömoni olgularının hastalık ağırlık skorlamaları ve mortalite üzerine etkili faktörler Sibel DORUK 1, Serpil BULAÇ 2, Can SEVİNÇ 2, Hakan Alp BODUR 3, Ayşe YILMAZ

Detaylı

ASTIM «GINA» Dr. Bengü MUTLU SARIÇİÇEK

ASTIM «GINA» Dr. Bengü MUTLU SARIÇİÇEK ASTIM «GINA» Dr. Bengü MUTLU SARIÇİÇEK ASTIM Dünya genelinde 300 milyon kişiyi etkilediği düşünülmekte Gelişmiş ülkelerde artan prevalansa sahip Hasta veya toplum açısından yüksek maliyetli bir hastalık

Detaylı

TOPLUM KÖKENLİ DERİ VE YUMUŞAK DOKU ENFEKSİYONLARINDA RİSK FAKTÖRLERİNİN BELİRLENMESİ VE TEDAVİDE SIK KULLANILAN ANTİBİYOTİKLERİN KARŞILAŞTIRILMASI

TOPLUM KÖKENLİ DERİ VE YUMUŞAK DOKU ENFEKSİYONLARINDA RİSK FAKTÖRLERİNİN BELİRLENMESİ VE TEDAVİDE SIK KULLANILAN ANTİBİYOTİKLERİN KARŞILAŞTIRILMASI TOPLUM KÖKENLİ DERİ VE YUMUŞAK DOKU ENFEKSİYONLARINDA RİSK FAKTÖRLERİNİN BELİRLENMESİ VE TEDAVİDE SIK KULLANILAN ANTİBİYOTİKLERİN KARŞILAŞTIRILMASI Nurcan Arıkan, Ayşe Batırel, Sedef Başgönül, Serdar Özer

Detaylı

ALT SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARI. Prof. Dr. Abdullah Sayıner

ALT SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARI. Prof. Dr. Abdullah Sayıner ALT SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARI Prof. Dr. Abdullah Sayıner Akut bronşit Beş günden daha uzun süren öksürük (+/- balgam) Etkenlerin tamama yakını viruslar Çok küçük bir bölümünden Mycoplasma, Chlamydia,

Detaylı

İNFEKSİYÖZ ENSEFALİTLER: HSV-1 E BAĞLI OLAN VE OLMAYAN OLGULARIN KARŞILAŞTIRILMASI

İNFEKSİYÖZ ENSEFALİTLER: HSV-1 E BAĞLI OLAN VE OLMAYAN OLGULARIN KARŞILAŞTIRILMASI İNFEKSİYÖZ ENSEFALİTLER: HSV-1 E BAĞLI OLAN VE OLMAYAN OLGULARIN KARŞILAŞTIRILMASI Seniha Başaran, Elif Agüloğlu, Aysun Sarıbuğa, Serap Şimşek Yavuz, Atahan Çağatay, Oral Öncül, Halit Özsüt, Haluk Eraksoy

Detaylı

Kısa Süreli Antibiyotik Kullanımı

Kısa Süreli Antibiyotik Kullanımı Kısa Süreli Antibiyotik Kullanımı Rıfat Özacar Solunum Yolu Enfeksiyonlarında Akılcı Antibiyotik Kullanımı TTD 13. Yıllık Kongresi Mayıs 2010 İstanbul Uzun Süreli Antibiyotik Kullanımı Antibiyoterapi En

Detaylı

Burcu Bursal Duramaz*, Esra Şevketoğlu, Serdar Kıhtır, Mey Talip. Petmezci, Osman Yeşilbaş, Nevin Hatipoğlu. *Bezmialem Üniversitesi Tıp Fakültesi

Burcu Bursal Duramaz*, Esra Şevketoğlu, Serdar Kıhtır, Mey Talip. Petmezci, Osman Yeşilbaş, Nevin Hatipoğlu. *Bezmialem Üniversitesi Tıp Fakültesi Burcu Bursal Duramaz*, Esra Şevketoğlu, Serdar Kıhtır, Mey Talip Petmezci, Osman Yeşilbaş, Nevin Hatipoğlu *Bezmialem Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Merkezi sinir sistemi

Detaylı

AÜTF İBN-İ SİNA HASTANESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE HASTALIKLARININ SİGARAYLA OLAN İLİŞKİSİ

AÜTF İBN-İ SİNA HASTANESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE HASTALIKLARININ SİGARAYLA OLAN İLİŞKİSİ AÜTF İBN-İ SİNA HASTANESİ GÖĞÜS HASTALIKLARI POLİKLİNİĞİNE BAŞVURAN HASTALARIN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ VE HASTALIKLARININ SİGARAYLA OLAN İLİŞKİSİ BARAN E 1, KOCADAĞ S 1, AKDUR R 1, DEMİR N 2, NUMANOĞLU

Detaylı

ÇIKAR ÇATIŞMALARI. Antibiyotik / aşılarla ilgili konuşma, danışmanlık Abdi İbrahim Bayer GlaxoSmithKline Pfizer Sanofi Pasteur

ÇIKAR ÇATIŞMALARI. Antibiyotik / aşılarla ilgili konuşma, danışmanlık Abdi İbrahim Bayer GlaxoSmithKline Pfizer Sanofi Pasteur ÇIKAR ÇATIŞMALARI Antibiyotik / aşılarla ilgili konuşma, danışmanlık Abdi İbrahim Bayer GlaxoSmithKline Pfizer Sanofi Pasteur Araştırma desteği Türk Toraks Derneği GlaxoSmithKline 32 yaşında hasta, beş

Detaylı

Toplum başlangıçlı Escherichia coli

Toplum başlangıçlı Escherichia coli Toplum başlangıçlı Escherichia coli nin neden olduğu üriner sistem infeksiyonlarında siprofloksasin direnci ve risk faktörleri: Prospektif kohort çalışma Türkan TÜZÜN 1, Selda SAYIN KUTLU 2, Murat KUTLU

Detaylı

Hastaneye Yatarak veya Yoğun Bakımda Tedavi Görmesi Gereken Toplum Kökenli Pnömonilerde Hastanede Yatış Süresini Etkileyen Faktörler ve Maliyet #

Hastaneye Yatarak veya Yoğun Bakımda Tedavi Görmesi Gereken Toplum Kökenli Pnömonilerde Hastanede Yatış Süresini Etkileyen Faktörler ve Maliyet # Hastaneye Yatarak veya Yoğun Bakımda Tedavi Görmesi Gereken Toplum Kökenli Pnömonilerde Hastanede Yatış Süresini Etkileyen Faktörler ve Maliyet # Mustafa KOLSUZ, İrfan UÇGUN, Muzaffer METİNTAŞ, Sinan ERGİNEL,

Detaylı

Yoğun Bakım Ünitesinde Yatan Ventilatörle İlişkili Pnömonili Hastalarda Serum C-Reaktif Protein, Prokalsitonin, Solubl Ürokinaz Plazminojen Aktivatör Reseptörü (Supar) Ve Neopterin Düzeylerinin Tanısal

Detaylı

SEPSİSTE YENİ TANIMLAMALAR NE DEĞİŞTİ? Doç. Dr. Murat Hakan Terekeci

SEPSİSTE YENİ TANIMLAMALAR NE DEĞİŞTİ? Doç. Dr. Murat Hakan Terekeci SEPSİSTE YENİ TANIMLAMALAR NE DEĞİŞTİ? Doç. Dr. Murat Hakan Terekeci Sepsis enfeksiyona bağlı oluşan günümüzde sık karşılaşılan ve ciddi mortalitesi olan bir durum. -Yaşlı nüfus sayısında artma -İmmünbaskılı

Detaylı

Romatizmal Mitral Darlığında Fetuin-A Düzeyleri Ve Ekokardiyografi Bulguları İle İlişkisi

Romatizmal Mitral Darlığında Fetuin-A Düzeyleri Ve Ekokardiyografi Bulguları İle İlişkisi Kahramanmaraş 1. Biyokimya Günleri Bildiri Konusu: Romatizmal Mitral Darlığında Fetuin-A Düzeyleri Ve Ekokardiyografi Bulguları İle İlişkisi Mehmet Aydın DAĞDEVİREN GİRİŞ Fetuin-A, esas olarak karaciğerde

Detaylı

Doripenem: Klinik Uygulamadaki Yeri

Doripenem: Klinik Uygulamadaki Yeri Doripenem: Klinik Uygulamadaki Yeri Prof. Dr. Haluk ERAKSOY İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Yeni Antimikrobik Sayısı Azalmaktadır

Detaylı

D Vitaminin Relaps Brucelloz üzerine Etkisi. Yrd.Doç.Dr. Turhan Togan Başkent Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji

D Vitaminin Relaps Brucelloz üzerine Etkisi. Yrd.Doç.Dr. Turhan Togan Başkent Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji D Vitaminin Relaps Brucelloz üzerine Etkisi Yrd.Doç.Dr. Turhan Togan Başkent Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Bruselloz Brucella cinsi bakteriler tarafından primer olarak otçul

Detaylı

Kırım Kongo Kanamalı Ateş hastalarında ağırlık ve ölüm riskinin tahmininde plazma cell-free DNA düzeyinin önemi

Kırım Kongo Kanamalı Ateş hastalarında ağırlık ve ölüm riskinin tahmininde plazma cell-free DNA düzeyinin önemi Kırım Kongo Kanamalı Ateş hastalarında ağırlık ve ölüm riskinin tahmininde plazma cell-free DNA düzeyinin önemi Bakır M¹, Engin A¹, Kuşkucu MA², Bakır S³, Gündağ Ö¹, Midilli K² Cumhuriyet Üniversitesi

Detaylı

Toplumsal Kaynaklı Pnömoni ve KOAH Akut Atağı Olan Hastalarda Serum CRP Düzeylerinin Karşılaştırılması

Toplumsal Kaynaklı Pnömoni ve KOAH Akut Atağı Olan Hastalarda Serum CRP Düzeylerinin Karşılaştırılması Toplumsal Kaynaklı Pnömoni ve KOAH Akut Atağı Olan Hastalarda Serum CRP Düzeylerinin Karşılaştırılması Metin TEK*, Gülnur ÖNDE**, Feza UĞURMAN**, Ufuk ÖNDE***, Tuğrul ŞİPİT**, Belgin SAMURKAŞOĞLU** * Gümüşhane

Detaylı

Sepsis Hastalarının Yoğun Bakımdan Servise Taburculukta ph, LDH ve Kalp Hızının Sistematik Değerlendirilmesi

Sepsis Hastalarının Yoğun Bakımdan Servise Taburculukta ph, LDH ve Kalp Hızının Sistematik Değerlendirilmesi Sepsis Hastalarının Yoğun Bakımdan Servise Taburculukta ph, LDH ve Kalp Hızının Sistematik Değerlendirilmesi Yrd.Doç.Dr. Kenan Ahmet TÜRKDOĞAN Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Acil Servisi

Detaylı

MENENJİTLİ OLGULARIN KLİNİK VE LABORATUAR ÖZELLİKLERİNİN RETROSPEKTİF OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ

MENENJİTLİ OLGULARIN KLİNİK VE LABORATUAR ÖZELLİKLERİNİN RETROSPEKTİF OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ MENENJİTLİ OLGULARIN KLİNİK VE LABORATUAR ÖZELLİKLERİNİN RETROSPEKTİF OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ Mine SERİN 1, Ali CANSU 1, Serpil ÇELEBİ 2, Nezir ÖZGÜN 1, Sibel KUL 3, F.Müjgan SÖNMEZ 1, Ayşe AKSOY 4, Ayşegül

Detaylı

IX. BÖLÜM KRONİK HASTALIK ANEMİSİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU ULUSAL TEDAVİ KILAVUZU 2011

IX. BÖLÜM KRONİK HASTALIK ANEMİSİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU ULUSAL TEDAVİ KILAVUZU 2011 ULUSAL TEDAVİ KILAVUZU 2011 KRONİK HASTALIK ANEMİSİ IX. BÖLÜM TANI VE TEDAVİ KILAVUZU KRONİK HASTALIK ANEMİSİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU KRONİK HASTALIK ANEMİSİ TANI VE TEDAVİ KILAVUZU GİRİŞ VE TANIM Kronik

Detaylı

HEMODİYALİZ HASTALARINDA PROKALSİTONİN VE C-REAKTİF PROTEİN DÜZEYLERİ NASIL YORUMLANMALIDIR?

HEMODİYALİZ HASTALARINDA PROKALSİTONİN VE C-REAKTİF PROTEİN DÜZEYLERİ NASIL YORUMLANMALIDIR? HEMODİYALİZ HASTALARINDA PROKALSİTONİN VE C-REAKTİF PROTEİN DÜZEYLERİ NASIL YORUMLANMALIDIR? Nazlım Aktuğ Demir, Şua Sümer, Gülperi Çelik, Rengin Elsürer Afşar, Lütfi Saltuk Demir, Onur Ural SDBY hastalarında

Detaylı

Göğüs ğ Hastalıkları Servisinde İzlenen 90 Yaş ve Üzeri Geriatrik Hastaların Değerlendirilmesi

Göğüs ğ Hastalıkları Servisinde İzlenen 90 Yaş ve Üzeri Geriatrik Hastaların Değerlendirilmesi doi 10.5578/tt.5599 Geliş Tarihi/Received: 31.05.2013 Kabul Ediliş Tarihi/Accepted: 30.01.2014 KLİNİK ÇALIŞMA RESEARCH ARTICLE Göğüs ğ Hastalıkları Servisinde İzlenen 90 Yaş ve Üzeri Geriatrik Hastaların

Detaylı

Yavuz Selim İNTEPE 1, Mehmet BALCI 2, Ayşe Yeşim GÖÇMEN 3, Fatih ERKOÇ 1, Belgin ERKAN 3. Bozok Üniversitesi Tıp Fakültesi,

Yavuz Selim İNTEPE 1, Mehmet BALCI 2, Ayşe Yeşim GÖÇMEN 3, Fatih ERKOÇ 1, Belgin ERKAN 3. Bozok Üniversitesi Tıp Fakültesi, GÖĞÜS HASTALIKLARI KLİNİĞİNE ENFEKSİYON BULGULARIYLA BAŞVURAN HASTALARIN C-REAKTİF PROTEİN, SEDİMENTASYON, FİBRİNOJEN, LÖKOSİT DÜZEYLERİNİN, MUAYENE BULGULARININ VE RADYOLOJİNİN HASTANEYE YATIRMADA KORELASYONU

Detaylı

Maskeli Hipertansiyonda Anormal Tiyol Disülfid Dengesi

Maskeli Hipertansiyonda Anormal Tiyol Disülfid Dengesi Maskeli Hipertansiyonda Anormal Tiyol Disülfid Dengesi İhsan Ateş 1, Mustafa Altay 1, Nihal Özkayar 2, F. Meriç Yılmaz 3, Canan Topçuoğlu 3, Murat Alışık 4, Özcan Erel 4, Fatih Dede 2 1 Ankara Numune Eğitim

Detaylı

Toplum Kökenli Pnömoni Hastalarında Klinik Stabilite Zamanı, Semptom Rezolüsyonu ve Serum C-Reaktif Protein İlişkisi

Toplum Kökenli Pnömoni Hastalarında Klinik Stabilite Zamanı, Semptom Rezolüsyonu ve Serum C-Reaktif Protein İlişkisi ÖZGÜN ARAŞTIRMA ORIGINAL ARTICLE SOLUNUM SİSTEMİ İNFEKSİYONLARI RESPIRATORY INFECTIONS Toplum Kökenli Pnömoni Hastalarında Klinik Stabilite Zamanı, Semptom Rezolüsyonu ve Serum C-Reaktif Protein İlişkisi

Detaylı

ERİŞKİN HASTADA İNFLUENZAYI NASIL TANIRIM?

ERİŞKİN HASTADA İNFLUENZAYI NASIL TANIRIM? ERİŞKİN HASTADA İNFLUENZAYI NASIL TANIRIM? Dr. Murat Kutlu Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Giriş İnfluenza sendromu genellikle ani başlangıçlı

Detaylı

Prof. Dr. Rabin SABA Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Memorial Sağlık Grubu

Prof. Dr. Rabin SABA Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Memorial Sağlık Grubu Prof. Dr. Rabin SABA Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Memorial Sağlık Grubu Tedavi hedefleri HIV e bağlı morbidite ve mortaliteyi azaltmak Viral yükü maksimal ve en uzun süreli şekilde bastırmak. İmmun

Detaylı

TOPLUM KÖKENLİ PNÖMONİLER

TOPLUM KÖKENLİ PNÖMONİLER TOPLUM KÖKENLİ PNÖMONİLER Dr. Kaya Süer Near East University Medical Faculty Infectious Diseases and Clinical Microbiology Pnömoni : Akciğer parankiminde inflamasyon ve konsolidasyon ile seyreden yangısal

Detaylı

BIR GRİP SEZONUNUN BAŞıNDA İLK OLGULARıN İRDELENMESİ

BIR GRİP SEZONUNUN BAŞıNDA İLK OLGULARıN İRDELENMESİ BIR GRİP SEZONUNUN BAŞıNDA İLK OLGULARıN İRDELENMESİ NECLA TÜLEK, METİN ÖZSOY, SAMİ KıNıKLı Ankara Eğitim Ve Araştırma HASTANESİ İnfeksiyon Hastalıkları Ve Klinik Mikrobiyoloji GİRİŞ Mevsimsel influenza

Detaylı

Postmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi

Postmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi Özgün Araştırma / Original Investigation Postmenopozal Kadınlarda Vücut Kitle İndeksinin Kemik Mineral Yoğunluğuna Etkisi Effect of Body Mass Index on the Determination of Bone Mineral Density in Postmenopausal

Detaylı

Pnömoni Ağırlık Skorlama Sistemlerinin Hastanede Yatarak Tedavi Endikasyonları Açısından Karşılaştırılması

Pnömoni Ağırlık Skorlama Sistemlerinin Hastanede Yatarak Tedavi Endikasyonları Açısından Karşılaştırılması ÖZGÜN ARAŞTIRMA ORIGINAL INVESTIGATION Pnömoni Ağırlık Skorlama Sistemlerinin Hastanede Yatarak Tedavi Endikasyonları Açısından Karşılaştırılması The Correlation of Different Pneumonia Severity Classifications

Detaylı

Dr.Şua Sümer Selçuk Üniversitesi Selçuklu Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD KONYA

Dr.Şua Sümer Selçuk Üniversitesi Selçuklu Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD KONYA Dr.Şua Sümer Selçuk Üniversitesi Selçuklu Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD KONYA 49 yaşında, erkek hasta Sol ayakta şişlik, kızarıklık Sol ayak altında siyah renkte yara

Detaylı

Gestasyonel Diyabette Nötrofil- Lenfosit Oranı, Ortalama Platelet Hacmi ve Solubıl İnterlökin 2 Reseptör Düzeyi

Gestasyonel Diyabette Nötrofil- Lenfosit Oranı, Ortalama Platelet Hacmi ve Solubıl İnterlökin 2 Reseptör Düzeyi Gestasyonel Diyabette Nötrofil- Lenfosit Oranı, Ortalama Platelet Hacmi ve Solubıl İnterlökin 2 Reseptör Düzeyi Yrd. Doç. Dr. Cuma MERTOĞLU Erzincan Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya Gestasyonel

Detaylı

KOAH Akut Atakta Serum CRP Düzeyi ve Hematolojik Parametreler ile Hastalık Şiddeti Arasında Korelasyon Var mı?

KOAH Akut Atakta Serum CRP Düzeyi ve Hematolojik Parametreler ile Hastalık Şiddeti Arasında Korelasyon Var mı? KOAH Akut Atakta Serum CRP Düzeyi ve Hematolojik Parametreler ile Hastalık Şiddeti Arasında Korelasyon Var mı? Hayrettin GÖÇMEN, Hikmet ÇOBAN, Ayşen YILDIZ, Ahmet URSAVAŞ, Funda COŞKUN, Dane EDİGER, Oktay

Detaylı

Kolistin ilişkili nefrotoksisite oranları ve risk faktörlerinin değerlendirilmesi

Kolistin ilişkili nefrotoksisite oranları ve risk faktörlerinin değerlendirilmesi Kolistin ilişkili nefrotoksisite oranları ve risk faktörlerinin değerlendirilmesi DR. FATİH TEMOÇİN Fatih TEMOÇİN, Meryem DEMİRELLİ, Cemal BULUT, Necla Eren TÜLEK, Günay Tuncer ERTEM, Fatma Şebnem ERDİNÇ

Detaylı

BİRİNCİ BASAMAKTA DİYABETİK AYAK İNFEKSİYONLARI EPİDEMİYOLOJİSİ VE ÖNEMİ. Doç. Dr. Serap Çifçili Marmara Üniversitesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı

BİRİNCİ BASAMAKTA DİYABETİK AYAK İNFEKSİYONLARI EPİDEMİYOLOJİSİ VE ÖNEMİ. Doç. Dr. Serap Çifçili Marmara Üniversitesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı BİRİNCİ BASAMAKTA DİYABETİK AYAK İNFEKSİYONLARI EPİDEMİYOLOJİSİ VE ÖNEMİ Doç. Dr. Serap Çifçili Marmara Üniversitesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı BİRİNCİ BASAMAKTA GÜNCEL DURUM > 6330 Aile Sağlığı Merkezi

Detaylı

İnvazif Fungal İnfeksiyonlarda Tanı Klinik-Radyolojik Yaklaşım. Dr.Özlem Özdemir Kumbasar

İnvazif Fungal İnfeksiyonlarda Tanı Klinik-Radyolojik Yaklaşım. Dr.Özlem Özdemir Kumbasar İnvazif Fungal İnfeksiyonlarda Tanı Klinik-Radyolojik Yaklaşım Dr.Özlem Özdemir Kumbasar Bağışıklığı baskılanmış hastaların akciğer komplikasyonları sık görülen ve ciddi sonuçlara yol açan önemli sorunlardır.

Detaylı

Ateş Nedeniyle Enfeksiyon Hastalıkları Kliniğine Yatırılarak Takip ve Tedavi Edilen Hastaların Değerlendirilmesi

Ateş Nedeniyle Enfeksiyon Hastalıkları Kliniğine Yatırılarak Takip ve Tedavi Edilen Hastaların Değerlendirilmesi Ateş Nedeniyle Enfeksiyon Hastalıkları Kliniğine Yatırılarak Takip ve Tedavi Edilen Hastaların Değerlendirilmesi Dr. Işıl Deniz Alıravcı Merzifon Kara Mustafa Paşa Devlet Hastanesi 02.04.2015 GİRİŞ Ateş

Detaylı

KLİMİK İZMİR TOPLANTISI 21.11.2013

KLİMİK İZMİR TOPLANTISI 21.11.2013 KLİMİK İZMİR TOPLANTISI 21.11.2013 OLGULAR EŞLİĞİNDE GÜNDEMDEKİ İNFEKSİYON HASTALIKLARI Dr. A. Çağrı Büke Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Olgu E.A 57 yaşında,

Detaylı

Kırım-Kongo Kanamalı Ateş hastalarında tip I (α, β) interferon ve viral yük düzeyleri ile klinik seyir arasındaki ilişkinin araştırılması

Kırım-Kongo Kanamalı Ateş hastalarında tip I (α, β) interferon ve viral yük düzeyleri ile klinik seyir arasındaki ilişkinin araştırılması Kırım-Kongo Kanamalı Ateş hastalarında tip I (α, β) interferon ve viral yük düzeyleri ile klinik seyir arasındaki ilişkinin araştırılması Büyükhan İ, Bakır M, Engin A, Sümer Z, Gözel MG, Elaldı N, Dökmetaş

Detaylı

Ulusal verilerle toplum kökenli pnömoniler

Ulusal verilerle toplum kökenli pnömoniler Ulusal verilerle toplum kökenli pnömoniler Tevfik ÖZLÜ, Yılmaz BÜLBÜL, Savaş ÖZSU Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, Trabzon. ÖZET Ulusal verilerle toplum kökenli

Detaylı

Yaşam kalitesini olumsuz etkileyen, Önlenebilen veya geciktirilebilen bir hastalıktır.

Yaşam kalitesini olumsuz etkileyen, Önlenebilen veya geciktirilebilen bir hastalıktır. Sık görülen, Morbidite ve mortalitesi yüksek olan, Yaşam kalitesini olumsuz etkileyen, Büyük ekonomik yük getiren, Farkındalığı ve erken tanısı düşük olan, Önlenebilen veya geciktirilebilen bir hastalıktır.

Detaylı

Dr. Mustafa Hasbahçeci

Dr. Mustafa Hasbahçeci Dr. Mustafa Hasbahçeci Kaynaklar Tokyo Guidelines for acute cholangitis-2007 *Background: Tokyo Guidelines for the management of acute cholangitis and cholecystitis. J Hepatobiliary Pancreat Surg. 2007;14(1):1-10.

Detaylı

Multipl organ yetmezliği ve refrakter hipotansiyon

Multipl organ yetmezliği ve refrakter hipotansiyon SEPSİS S VE TANI KRİTERLER TERLERİ Orhan ÇINAR Yrd.Doç.Dr..Dr. GATA Acil Tıp T p Anabilim Dalı XI. Acil Tıp Güz Sempozyumu Samsun 2010 Epidemiyoloji ABD de yılda 750.000 hasta Her gün 500 ölüm %20-50 mortalite

Detaylı

Yenidoğan Sepsisi Tanı ve Tedavisinde Son Gelişmeler

Yenidoğan Sepsisi Tanı ve Tedavisinde Son Gelişmeler Yenidoğan Sepsisi Tanı ve Tedavisinde Son Gelişmeler Dr Uğur DİLMEN Dr Ş Suna OĞUZ Zekai Tahir Burak Kadın Sağlığı EAH Yenidoğan Kliniği, Ankara E-mail ugurdilmen@gmail.com 1 Yenidoğan sepsisinde yüksek

Detaylı

Çocuklarda Akut Solunum Sıkıntısı Sendromu (ARDS) ve Tedavisi. Tolga F. Köroğlu Dokuz Eylül Üniversitesi

Çocuklarda Akut Solunum Sıkıntısı Sendromu (ARDS) ve Tedavisi. Tolga F. Köroğlu Dokuz Eylül Üniversitesi Çocuklarda Akut Solunum Sıkıntısı Sendromu (ARDS) ve Tedavisi Tolga F. Köroğlu Dokuz Eylül Üniversitesi 1967: 18.07.2013 2 Tarihçe 1967 Acute Respiratory Distress in Adults 1971 Adult Respiratory Distress

Detaylı

ERİŞKİNLERDE TOPLUM KÖKENLİ PNÖMONİ TANI VE TEDAVİSİ. Dr.Sedat ÖZBAY

ERİŞKİNLERDE TOPLUM KÖKENLİ PNÖMONİ TANI VE TEDAVİSİ. Dr.Sedat ÖZBAY ERİŞKİNLERDE TOPLUM KÖKENLİ PNÖMONİ TANI VE TEDAVİSİ Dr.Sedat ÖZBAY Giriş Toplum Kökenli Pnömoni (TKP), kişinin günlük yaşamı sırasında ortaya çıkan, risk gruplarında mortalite ve morbiditesi yüksek bir

Detaylı

Travmada Güncel Literatür. Prof. Dr. Ahmet Baydın OMÜ Tıp Fakültesi Acil Tıp AD/Samsun

Travmada Güncel Literatür. Prof. Dr. Ahmet Baydın OMÜ Tıp Fakültesi Acil Tıp AD/Samsun Travmada Güncel Literatür Prof. Dr. Ahmet Baydın OMÜ Tıp Fakültesi Acil Tıp AD/Samsun Bu sunumun amacı 2017 yılında travma konusu üzerinde öne çıkan ve okunması gerektiğini düşündüğüm çalışmaları sunmaktır.

Detaylı

Prof. Dr. Ramazan Sarı Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı

Prof. Dr. Ramazan Sarı Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı DM TEDAVİSİNDE KOMPLİKASYONLAR DM TEDAVİSİ VE KARDİYOVASKÜLER HASTALIKLAR Prof. Dr. Ramazan Sarı Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı Slide 1 Sunum planı DM ve kardiyovasküler hastalık-riskleri

Detaylı

Diyet yoluyla Menakinon alımı, daha az Koroner Kalp Hastalığı riski ile ilişkili: Rotterdam Çalışma

Diyet yoluyla Menakinon alımı, daha az Koroner Kalp Hastalığı riski ile ilişkili: Rotterdam Çalışma Diyet yoluyla Menakinon alımı, daha az Koroner Kalp Hastalığı riski ile ilişkili: Rotterdam Çalışma Johanna M. Geleijnse,* Cees Vermeer,** Diederick E. Grobbee, Leon J. Schurgers,** Marjo H. J. Knapen,**

Detaylı

ÇORUM HİTİT ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM ARAŞTIRMA HASTANESİ NDE HEMODİYALİZ KATETER ENFEKSİYONLARI

ÇORUM HİTİT ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM ARAŞTIRMA HASTANESİ NDE HEMODİYALİZ KATETER ENFEKSİYONLARI ÇORUM HİTİT ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM ARAŞTIRMA HASTANESİ NDE HEMODİYALİZ KATETER ENFEKSİYONLARI DERYA YAPAR, ÖZLEM AKDOĞAN, İBRAHİM DOĞAN, FATİH KARADAĞ, NURCAN BAYKAM AMAÇ Kateter ile ilişkili enfeksiyonlar,

Detaylı

Akut İshalli Çocuklarda İshal Etkenleri, Çevresel Etkenler ve Diyette Doğal Probiyotik Tüketiminin İshal Şiddeti İle İlişkisi

Akut İshalli Çocuklarda İshal Etkenleri, Çevresel Etkenler ve Diyette Doğal Probiyotik Tüketiminin İshal Şiddeti İle İlişkisi Akut İshalli Çocuklarda İshal Etkenleri, Çevresel Etkenler ve Diyette Doğal Probiyotik Tüketiminin İshal Şiddeti İle İlişkisi Bahri Elmas, Şeyda Tok, Öner Özdemir TC Sağlık Bakanlığı Sakarya Üniversitesi

Detaylı

Dr. Semih Demir. Tez Danışmanı. Doç.Dr.Barış Önder Pamuk

Dr. Semih Demir. Tez Danışmanı. Doç.Dr.Barış Önder Pamuk T.C. İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ ATATÜRK EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ İÇ HASTALIKLARI KLİNİĞİ GEÇİRİLMİŞ GESTASYONEL DİYABETES MELLİTUS ÖYKÜSÜ OLAN BİREYLERDE ANJİOPOETİN BENZERİ PROTEİN-2 ( ANGPTL-2

Detaylı

hs-troponin T ve hs-troponin I Değerlerinin Farklı egfr Düzeylerinde Karşılaştırılması

hs-troponin T ve hs-troponin I Değerlerinin Farklı egfr Düzeylerinde Karşılaştırılması hs-troponin T ve hs-troponin I Değerlerinin Farklı egfr Düzeylerinde Karşılaştırılması Tuncay Güçlü S.B. Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Biyokimya Bölümü 16-18 Ekim 2014, Malatya GİRİŞ Kronik

Detaylı

Eskimeyen Yeniler: Nabız Hızı ve Nabız Basıncı

Eskimeyen Yeniler: Nabız Hızı ve Nabız Basıncı Kan Basıncında Yeni Kavramlar Eskimeyen Yeniler: Nabız Hızı ve Nabız Basıncı Prof. Dr. Enver Atalar Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Nabız Basıncı Nabız Basıncı: Sistolik

Detaylı

DİYABET TEDAVİSİNDE HEDEF KAN BASINCI:

DİYABET TEDAVİSİNDE HEDEF KAN BASINCI: DİYABET TEDAVİSİNDE HEDEF KAN BASINCI: Hedef ne olmalı? İntensif tedavi gereklimi? PROF.DR.TEVFİK SABUNCU Harran Üniversitesi, Tıp Fakültesi Endokrinoloji Bilim Dalı 2003 JNC-VII Hipertansiyon Sınıflandırması

Detaylı

Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI İKBÜ Sağlık Hizmetleri M.Y.O.

Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI İKBÜ Sağlık Hizmetleri M.Y.O. Öğr. Gör. Ahmet Emre AZAKLI İKBÜ Sağlık Hizmetleri M.Y.O. Kan Gazı Nedir? Kanın a s i t ve b a z d u r u m u n u b e l i r l e m e a m a c ı y l a kan gazı değerlerinin belirlenmesi gerekir. Ortaya çıkan

Detaylı

Prediyaliz Kronik Böbrek Hastalarında Kesitsel Bir Çalışma: Yaşam Kalitesi

Prediyaliz Kronik Böbrek Hastalarında Kesitsel Bir Çalışma: Yaşam Kalitesi Prediyaliz Kronik Böbrek Hastalarında Kesitsel Bir Çalışma: Yaşam Kalitesi Antalya Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği, Prediyaliz Eğitim Hemşiresi Giriş: Kronik Böbrek Hastalığı (KBH); popülasyonun

Detaylı

Postoperatif Noninfeksiyoz Ateş. Dr.Dilek ARMAN GÜTF Enfeksiyon Hastalıkları AD

Postoperatif Noninfeksiyoz Ateş. Dr.Dilek ARMAN GÜTF Enfeksiyon Hastalıkları AD Postoperatif Noninfeksiyoz Ateş Dr.Dilek ARMAN GÜTF Enfeksiyon Hastalıkları AD GT, 62 y, kadın Nüks tiroid papiller CA Kitle eksizyonu (özefagus ve trake den sıyırılarak) + Sağ fonksiyonel; sol radikal

Detaylı

KOAH lı Hastalarda Sağlık Eğitiminin Etkisinin Değerlendirilmesi

KOAH lı Hastalarda Sağlık Eğitiminin Etkisinin Değerlendirilmesi KOAH lı Hastalarda Sağlık Eğitiminin Etkisinin Değerlendirilmesi Ayşe GÜNER*, Nazlı ATAK* * Ankara Üniversitesi Sağlık Eğitim Yüksek Okulu, ANKARA ÖZET Bu çalışma, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH)

Detaylı

Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesinin Beş Yıllık ( ) Kansere Bağlı Ölüm Kayıtlarının Değerlendirilmesi

Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesinin Beş Yıllık ( ) Kansere Bağlı Ölüm Kayıtlarının Değerlendirilmesi Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Araştırma ve Uygulama Hastanesinin Beş Yıllık (2003-2007) e Bağlı Ölüm Kayıtlarının Değerlendirilmesi The Determination of the

Detaylı

Toplumda gelişen pnömonide kombinasyon ve kinolon tedavisinin karşılaştırılması

Toplumda gelişen pnömonide kombinasyon ve kinolon tedavisinin karşılaştırılması doi 10.5578/tt.9324 Tuberk Toraks 2015;63(3):165-169 Geliş Tarihi/Received: 13.08.2014 Kabul Ediliş Tarihi/Accepted: 19.05.2015 KLİNİK ÇALIŞMA RESEARCH ARTICLE Toplumda gelişen pnömonide kombinasyon ve

Detaylı

Kardiyopulmoner bypass uygulanacak olgularda insülin infüzyonunun inflamatuvar mediatörler üzerine etkisi

Kardiyopulmoner bypass uygulanacak olgularda insülin infüzyonunun inflamatuvar mediatörler üzerine etkisi Kardiyopulmoner bypass uygulanacak olgularda insülin infüzyonunun inflamatuvar mediatörler üzerine etkisi Zeliha Özer*, Davud Yapıcı*, Gülçin Eskandari**, Arzu Kanık***, Kerem Karaca****, Aslı Sagün* Mersin

Detaylı

Adrenal yetmezlik var mı? Kortikosteroid verelim mi? Prof.Dr.Bilgin CÖMERT Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Yoğun Bakım BD

Adrenal yetmezlik var mı? Kortikosteroid verelim mi? Prof.Dr.Bilgin CÖMERT Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Yoğun Bakım BD Adrenal yetmezlik var mı? Kortikosteroid verelim mi? Prof.Dr.Bilgin CÖMERT Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Yoğun Bakım BD Adrenal Yetmezlik Yapısal hasar Hipotalamus Hipofiz Adrenal

Detaylı

Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığının Akut Atağında Reversibl Hiperkapni

Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığının Akut Atağında Reversibl Hiperkapni Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığının Akut Atağında Reversibl Hiperkapni Özkan KIZKIN*, Süleyman Savaş HACIEVLİYAGİL*, Hakan GÜNEN*, Saim YOLOĞLU** * İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları

Detaylı

Ciddi Toplum Kökenli Pnömonide Etyoloji ve Prognostik Faktörler

Ciddi Toplum Kökenli Pnömonide Etyoloji ve Prognostik Faktörler Ciddi Toplum Kökenli Pnömonide Etyoloji ve Prognostik Faktörler Aykut ÇİLLİ*, Tülay ÖZDEMİR*, Candan ÖĞÜŞ*, Ayla KARA* * Akdeniz Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, ANTALYA ÖZET

Detaylı

Aşı İçeriği ve Ülkemize Uyumu

Aşı İçeriği ve Ülkemize Uyumu Yetişkinde Pnömokok Aşılaması: Aşı İçeriği ve Ülkemize Uyumu Prof. Dr. Dilek ARMAN Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Türkiye de Hastane Ölümleri 1. İskemik

Detaylı

BİYOİSTATİSTİK Sağlık Alanına Özel İstatistiksel Yöntemler Dr. Öğr. Üyesi Aslı SUNER KARAKÜLAH

BİYOİSTATİSTİK Sağlık Alanına Özel İstatistiksel Yöntemler Dr. Öğr. Üyesi Aslı SUNER KARAKÜLAH BİYOİSTATİSTİK Sağlık Alanına Özel İstatistiksel Yöntemler Dr. Öğr. Üyesi Aslı SUNER KARAKÜLAH Ege Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Biyoistatistik ve Tıbbi Bilişim AD. Web: www.biyoistatistik.med.ege.edu.tr

Detaylı

BU İNFLUENZA SALGIN DEĞİL: ÇOCUK VE ERİŞKİN HASTALARIMIZIN DEĞERLENDİRİLMESİ

BU İNFLUENZA SALGIN DEĞİL: ÇOCUK VE ERİŞKİN HASTALARIMIZIN DEĞERLENDİRİLMESİ BU İNFLUENZA SALGIN DEĞİL: ÇOCUK VE ERİŞKİN HASTALARIMIZIN DEĞERLENDİRİLMESİ *Bahar Kandemir, *İbrahim Erayman, **Sevgi Pekcan, ***Ümmügülsüm Dikici, *Selver Can, ***Mehmet Özdemir, *Mehmet Bitirgen *

Detaylı

GİRİŞ. Kan dolaşımı enfeksiyonları (KDE) önemli morbidite ve mortalite sebebi. ABD de yılda 200.000 KDE, mortalite % 35-60

GİRİŞ. Kan dolaşımı enfeksiyonları (KDE) önemli morbidite ve mortalite sebebi. ABD de yılda 200.000 KDE, mortalite % 35-60 Dr. Tolga BAŞKESEN GİRİŞ Kan dolaşımı enfeksiyonları (KDE) önemli morbidite ve mortalite sebebi ABD de yılda 200.000 KDE, mortalite % 35-60 Erken ve doğru tedavi ile mortaliteyi azaltmak mümkün GİRİŞ Kan

Detaylı

Dicle Tıp Dergisi 2011; 38 (2):

Dicle Tıp Dergisi 2011; 38 (2): Dicle Tıp Dergisi 2011; 38 (2): 137-142 Dicle Medical Journal Ş.H. Eren ve ark. KOAH akut alevlenmesinde doi: prokalsitonin 10.5798/diclemedj.0921.2011.02.0003 137 ÖZGÜN ARAŞTIRMA / ORIGINAL ARTICLE Kronik

Detaylı

Prof. Dr. Özlem Tünger Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji

Prof. Dr. Özlem Tünger Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Prof. Dr. Özlem Tünger Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Yoğun bakım hastası Klinik durumu ciddidir birden fazla tanı multi organ yetmezliği immunsupresyon sepsis travma Klinik durumu ilerleyicidir

Detaylı

Birinci Basamakta Hasta Çocuğa Yaklaşım

Birinci Basamakta Hasta Çocuğa Yaklaşım Birinci Basamakta Hasta Çocuğa Yaklaşım 1 Çocuk Sağlığında Eşitsizlikler (DSÖ verileri 1999) Yılda 10 milyon çocuk 5. yaşlarını kutlayamadan ölmektedir 2020 e kadar aynı Geri kalmış-gelişmekte olan ülkelerde

Detaylı

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Çocuk Nefroloji BD Olgu Sunumu 24 Ekim 2017 Salı

Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı. Çocuk Nefroloji BD Olgu Sunumu 24 Ekim 2017 Salı Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Çocuk Nefroloji BD Olgu Sunumu 24 Ekim 2017 Salı Uzman Dr. Mehtap Ezel Çelakıl DR.MEHTAP EZEL ÇELAKIL 4YAŞ ERKEK HASTA Şikayeti:

Detaylı

Erdal Akalın CUMHURİYET İN 90. YILI KUTLU OLSUN..

Erdal Akalın CUMHURİYET İN 90. YILI KUTLU OLSUN.. Erdal Akalın CUMHURİYET İN 90. YILI KUTLU OLSUN.. Yaşlılık ve İnfeksiyon: Neden Önemlidir? Prof. Dr. H. Erdal Akalın, FACP, FIDSA Hacettepe Üniversitesi emekli Öğretim Üyesi www.saglikpolitikaları.org

Detaylı

Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde İzlenen Olgularda Akut Böbrek Hasarı ve prifle Kriterlerinin Tanı ve Prognozdaki Önemi. Dr.

Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde İzlenen Olgularda Akut Böbrek Hasarı ve prifle Kriterlerinin Tanı ve Prognozdaki Önemi. Dr. Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesinde İzlenen Olgularda Akut Böbrek Hasarı ve prifle Kriterlerinin Tanı ve Prognozdaki Önemi Dr. Aslı KANTAR GİRİŞ GENEL BİLGİLER Akut böbrek hasarı (ABH) yenidoğan yoğun bakım

Detaylı

DİYALİZ HASTALARINDA ENFEKSİYON. Dr. Alpay Azap Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD

DİYALİZ HASTALARINDA ENFEKSİYON. Dr. Alpay Azap Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD DİYALİZ HASTALARINDA ENFEKSİYON ve BAĞIŞIKLAMA Dr. Alpay Azap Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD Neden önemli? Mortalite Maliyet Yaşam kalitesi KBY hastalarında

Detaylı

Türkiye de Yoğun Bakım Gerektiren Toplum Kaynaklı Pnömonide Mortalite Belirteçleri

Türkiye de Yoğun Bakım Gerektiren Toplum Kaynaklı Pnömonide Mortalite Belirteçleri Türkiye de Yoğun Bakım Gerektiren Toplum Kaynaklı Pnömonide Mortalite Belirteçleri Hakan Erdem, Hulya Turkan, Aykut Cilli, Aysun Yalçı, Turker Turker, Zuhal Karakurt, Uğur Bilge, Ozlem Yazicioglu-Mocin,

Detaylı

Sağlık bakımıyla ilişkili pnömoni

Sağlık bakımıyla ilişkili pnömoni Sağlık bakımıyla ilişkili pnömoni doi 10.5578/tt.9397 Tuberk Toraks 2015;63(2):86-93 Geliş Tarihi/Received: 20.11.2014 Kabul Ediliş Tarihi/Accepted: 06.04.2015 KLİNİK ÇALIŞMA RESEARCH ARTICLE Sağlık bakımıyla

Detaylı

GÖĞÜS HASTALIKLARI SERVİSİMİZDE İZLENEN 85 YAŞ VE ÜZERİ GERİATRİK HASTALARIN DEĞERLENDİRİLMESİ

GÖĞÜS HASTALIKLARI SERVİSİMİZDE İZLENEN 85 YAŞ VE ÜZERİ GERİATRİK HASTALARIN DEĞERLENDİRİLMESİ İzmir Göğüs Hastanesi Dergisi, Cilt XXX Sayı 3, 2016 GÖĞÜS HASTALIKLARI SERVİSİMİZDE İZLENEN 85 YAŞ VE ÜZERİ GERİATRİK HASTALARIN DEĞERLENDİRİLMESİ THE EVALUATION OF GERIATRIC PATIENTS AGED 85 AND OVER

Detaylı

Pentamer şeklindeki CRP molekülünün şematik gösterimi

Pentamer şeklindeki CRP molekülünün şematik gösterimi C-REAKTİF PROTEİN (YÜKSEK DUYARLIKLI) Kısaltma ve diğer adı: CRP, hs-crp Kullanım amacı: Başta bakteriyel enfeksiyonlar olmak üzere her türlü enfeksiyonun ve iltihabi sürecin belirlenmesi ve tedaviye alınan

Detaylı

Doç. Dr. Ahmet ALACACIOĞLU

Doç. Dr. Ahmet ALACACIOĞLU T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI ĠZMĠR KATĠP ÇELEBĠ ÜNĠVERSĠTESĠ ATATÜRK EĞĠTĠM VE ARAġTIRMA HASTANESĠ Ġç Hastalıkları Kliniği Eğitim Sorumlusu: Prof. Dr. Servet AKAR GASTROĠNTESTĠNAL STROMAL TÜMÖRLERDE NÖTROFĠL/LENFOSĠT

Detaylı

Beslenme ve İnflamasyon Göstergeleri Açısından Nokturnal ve Konvansiyonel Hemodiyalizin Karşılaştırılması

Beslenme ve İnflamasyon Göstergeleri Açısından Nokturnal ve Konvansiyonel Hemodiyalizin Karşılaştırılması Beslenme ve İnflamasyon Göstergeleri Açısından Nokturnal ve Konvansiyonel Hemodiyalizin Karşılaştırılması Halil Yazıcı 1, Abdullah Özkök 1, Yaşar Çalışkan 1, Ayşegül Telci 2, Alaattin Yıldız 1 ¹İstanbul

Detaylı

Pnömonide Etkene Yönelik Antimikrobiyal Tedavi

Pnömonide Etkene Yönelik Antimikrobiyal Tedavi Pnömonide Etkene Yönelik Antimikrobiyal Tedavi Prof. Dr. Necla TÜLEK Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Streptococcus pneumoniae H. influenzae M.catarrhalis

Detaylı

GERİATRİK HEMODİYALİZ HASTALARINDA KOMORBİDİTE VE PERFORMANS SKORLAMALARININ PROGNOSTİK ÖNEMİ; TEK MERKEZ DENEYİMİ

GERİATRİK HEMODİYALİZ HASTALARINDA KOMORBİDİTE VE PERFORMANS SKORLAMALARININ PROGNOSTİK ÖNEMİ; TEK MERKEZ DENEYİMİ GERİATRİK HEMODİYALİZ HASTALARINDA KOMORBİDİTE VE PERFORMANS SKORLAMALARININ PROGNOSTİK ÖNEMİ; TEK MERKEZ DENEYİMİ Murat Tuğcu, Umut Kasapoğlu, Çağlar Ruhi, Başak Boynueğri, Özgür Can, Aysun Yakut, Gülizar

Detaylı

Bugün Neredeyiz? Dr. Yunus Erdem Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Ünitesi

Bugün Neredeyiz? Dr. Yunus Erdem Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Ünitesi Hipertansiyon Tedavisi: Bugün Neredeyiz? Dr. Yunus Erdem Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Ünitesi Hipertansiyon Sıklık Yolaçtığı sorunlar Nedenler Kan basıncı hedefleri Tedavi Dünyada Mortalite

Detaylı

Pulmoner Emboli Profilaksisi. Tanım. Giriş. Giriş 12.06.2010. Dr. Mustafa YILDIZ Fırat Üniversitesi Acil Tıp AD. Pulmoneremboli(PE):

Pulmoner Emboli Profilaksisi. Tanım. Giriş. Giriş 12.06.2010. Dr. Mustafa YILDIZ Fırat Üniversitesi Acil Tıp AD. Pulmoneremboli(PE): Pulmoner Emboli Profilaksisi Dr. Mustafa YILDIZ Fırat Üniversitesi Acil Tıp AD m Pulmoneremboli(PE): Bir pulmonerartere kan pıhtısının yerleşmesi Distaldeki akciğer parankimine kan sağlanaması Giriş Tipik

Detaylı

DİYABET ŞEKER HASTALIĞI

DİYABET ŞEKER HASTALIĞI DİYABET ŞEKER HASTALIĞI Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Toplum İçin Bilgilendirme Sunumları 2015 Bu sunum Arş. Gör. Dr. Ekin Koç ve Arş. Gör. Dr. Selim Güler tarafından

Detaylı

YOĞUN BAKIMDA NONİNVAZİV MEKANİK VENTİLASYON. Dr. Aynur Akın Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı

YOĞUN BAKIMDA NONİNVAZİV MEKANİK VENTİLASYON. Dr. Aynur Akın Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı YOĞUN BAKIMDA NONİNVAZİV MEKANİK VENTİLASYON Dr. Aynur Akın Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalı Sunum Planım NIMV uygulama şekilleri Yıllar içerisinde NIMV kullanımı

Detaylı

Olgu Sunumu Dr. Işıl Deniz Alıravcı Ordu Üniversitesi Eğitim Ve Araştırma Hastanesi

Olgu Sunumu Dr. Işıl Deniz Alıravcı Ordu Üniversitesi Eğitim Ve Araştırma Hastanesi Olgu Sunumu Dr. Işıl Deniz Alıravcı Ordu Üniversitesi Eğitim Ve Araştırma Hastanesi 03.05.2016 OLGU 38 yaşında evli kadın hasta İki haftadır olan bulantı, kusma, kaşıntı, halsizlik, ciltte ve gözlerde

Detaylı

PERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA AKIM ARACILI DİLATASYON VE ASİMETRİK DİMETİLARGİNİN MORTALİTEYİ BELİRLEMEZ

PERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA AKIM ARACILI DİLATASYON VE ASİMETRİK DİMETİLARGİNİN MORTALİTEYİ BELİRLEMEZ PERİTON DİYALİZİ HASTALARINDA AKIM ARACILI DİLATASYON VE ASİMETRİK DİMETİLARGİNİN MORTALİTEYİ BELİRLEMEZ Sami Uzun 1, Serhat Karadag 1, Meltem Gursu 1, Metin Yegen 2, İdris Kurtulus 3, Zeki Aydin 4, Ahmet

Detaylı

Kan Kültürlerinde Üreyen Koagülaz Negatif Stafilokoklarda Kontaminasyonun Değerlendirilmesi

Kan Kültürlerinde Üreyen Koagülaz Negatif Stafilokoklarda Kontaminasyonun Değerlendirilmesi Kan Kültürlerinde Üreyen Koagülaz Negatif Stafilokoklarda Kontaminasyonun Değerlendirilmesi Gülden Kocasakal 1, Elvin Dinç 1, M.Taner Yıldırmak 1, Çiğdem Arabacı 2, Kenan Ak 2 1 Okmeydanı Eğitim ve Araştırma

Detaylı

NADİR Mİ, YOKSA?! Doç. Dr.Hülya KAŞIKÇIOĞLU. Siyami Ersek Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi HAZİRAN 2010

NADİR Mİ, YOKSA?! Doç. Dr.Hülya KAŞIKÇIOĞLU. Siyami Ersek Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi HAZİRAN 2010 NADİR Mİ, YOKSA?! Doç. Dr.Hülya KAŞIKÇIOĞLU Siyami Ersek Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi 11-12 HAZİRAN 2010 1.Olgu 55 yaşında erkek hasta Akut inferior miyokard infarktüsü nedeniyle

Detaylı