ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI

Transkript

1 ASELSAN ELEKTRONİK SANAYİ VE TİCARET A.Ş. VE BAĞLI ORTAKLIKLARI 31 ARALIK TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR VE BAĞIMSIZ DENETİM RAPORU

2 ASELSAN Elektronik Sanayi ve Ticaret A.Ş. Yönetim Kurulu na BAĞIMSIZ DENETÇİ RAPORU ASELSAN Elektronik Sanayi ve Ticaret A.Ş. ( Şirket ) ve bağlı ortaklıklarının (hep birlikte Grup olarak anılacaktır) tarihli konsolide finansal durum tablosu ile aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait konsolide kâr veya zarar tablosunu, konsolide diğer kapsamlı gelir tablosunu, konsolide özkaynaklar değişim tablosunu, konsolide nakit akış tablosunu ve önemli muhasebe politikalarını özetleyen dipnotlar ve diğer açıklayıcı dipnotlarını denetlemiş bulunuyoruz. Yönetimin Konsolide Finansal Tablolara İlişkin Sorumluluğu Grup yönetimi, konsolide finansal tabloların Türkiye Muhasebe Standartları'na ( TMS ) uygun olarak hazırlanmasından, gerçeğe uygun bir biçimde sunumundan ve hata veya hile kaynaklı önemli yanlışlık içermeyen konsolide finansal tabloların hazırlanmasını sağlamak için gerekli gördüğü iç kontrollerden sorumludur. Bağımsız Denetçinin Sorumluluğu Sorumluluğumuz, yaptığımız bağımsız denetime dayanarak bu konsolide finansal tablolar hakkında görüş vermektir. Yaptığımız bağımsız denetim, Sermaye Piyasası Kurulu'nca yayımlanan Bağımsız Denetim Standartları'na ve Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu ( KGK ) tarafından yayımlanan Türkiye Denetim Standartları nın bir parçası olan Bağımsız Denetim Standartları na uygun olarak yürütülmüştür. Bu standartlar, etik hükümlere uygunluk sağlanmasını ve bağımsız denetimin, konsolide finansal tabloların önemli yanlışlık içerip içermediğine dair makul güvence elde etmek üzere planlanarak yürütülmesini gerektirmektedir. Bağımsız denetim, konsolide finansal tablolardaki tutar ve açıklamalar hakkında denetim kanıtı elde etmek amacıyla denetim prosedürlerinin uygulanmasını içerir. Bu prosedürlerin seçimi, konsolide finansal tablolardaki hata veya hile kaynaklı önemli yanlışlık risklerinin değerlendirilmesi de dâhil, bağımsız denetçinin mesleki muhakemesine dayanır. Bağımsız denetçi, risk değerlendirmelerini yaparken, şartlara uygun denetim prosedürlerini tasarlamak amacıyla Grup a ait konsolide finansal tablolarının hazırlanması ve gerçeğe uygun sunumuyla ilgili iç kontrolü değerlendirir, ancak bu değerlendirme, Grup un iç kontrolünün etkinliğine ilişkin bir görüş verme amacı taşımaz. Bağımsız denetim, bir bütün olarak konsolide finansal tabloların sunumunun değerlendirilmesinin yanı sıra, işletme yönetimi tarafından kullanılan muhasebe politikalarının uygunluğunun ve yapılan muhasebe tahminlerinin makul olup olmadığının değerlendirilmesini de içerir. Bağımsız denetim sırasında temin ettiğimiz bağımsız denetim kanıtlarının, görüşümüzün oluşturulmasına yeterli ve uygun bir dayanak oluşturduğuna inanıyoruz.

3 Görüş Görüşümüze göre, konsolide finansal tablolar, ASELSAN Elektronik Sanayi ve Ticaret A.Ş. ve bağlı ortaklıklarının tarihi itibariyle finansal durumunu, aynı tarihte sona eren hesap dönemine ait finansal performansını ve nakit akışlarını, Türkiye Muhasebe Standartları na uygun olarak tüm önemli yönleriyle gerçeğe uygun bir biçimde sunmaktadır. Mevzuattan Kaynaklanan Diğer Yükümlülüklere İlişkin Rapor 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu nun ( TTK ) 402. Maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca; Grup un 1 Ocak hesap döneminde defter tutma düzeninin, finansal tablolarının, TTK ile Şirket esas sözleşmesinin finansal raporlamaya ilişkin hükümlerine uygun olmadığına dair önemli bir hususa rastlanmamıştır. TTK nın 402 nci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca; Yönetim Kurulu tarafımıza denetim kapsamında istenen açıklamaları yapmış ve talep edilen belgeleri vermiştir. TTK nın 398 inci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca düzenlenen Riskin Erken Saptanması ve Yönetimi Komitesi Hakkında Denetçi Raporu 02/03/2015 tarihinde Şirket in Yönetim Kurulu na sunulmuştur. DRT BAĞIMSIZ DENETİM VE SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş. Member of DELOITTE TOUCHE TOHMATSU LIMITED Erdem Taş, SMMM Sorumlu Denetçi Ankara, 06 Mart 2015

4 İÇİNDEKİLER SAYFA KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOSU KONSOLİDE KÂR VEYA ZARAR TABLOSU... 4 KONSOLİDE DİĞER KAPSAMLI GELİR TABLOSU... 5 KONSOLİDE ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOSU... 6 KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOSU NOT 1 GRUP UN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU NOT 2 KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR NOT 3 DİĞER İŞLETMELERDEKİ PAYLAR NOT 4 İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI NOT 5 TİCARİ ALACAKLAR VE BORÇLAR NOT 6 DİĞER ALACAKLAR VE BORÇLAR NOT 7 STOKLAR NOT 8 PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER VE ERTELENMİŞ GELİRLER NOT 9 MADDİ DURAN VARLIKLAR NOT 10 MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR NOT 11 DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI NOT 12 BORÇLANMA MALİYETLERİ NOT 13 KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE BORÇLAR NOT 14 TAAHHÜTLER NOT 15 ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR NOT 16 DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER NOT 17 SERMAYE, YEDEKLER VE DİĞER ÖZKAYNAK KALEMLERİ NOT 18 HASILAT VE SATIŞLARIN MALİYETİ NOT 19 İNŞAAT SÖZLEŞMELERİ NOT 20 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ, PAZARLAMA GİDERLERİ, ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ NOT 21 ESAS FAALİYETLERDEN DİĞER GELİRLER VE GİDERLER NOT 22 YATIRIM FAALİYETLERİNDEN GELİRLER NOT 23 FİNANSMAN GELİRLERİ NOT 24 FİNANSMAN GİDERLERİ NOT 25 DİĞER KAPSAMLI GELİR UNSURLARININ ANALİZİ NOT 26 GELİR VERGİLERİ NOT 27 PAY BAŞINA KAZANÇ NOT 28 FİNANSAL ARAÇLAR NOT 29 FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ NOT 30 FİNANSAL ARAÇLAR GERÇEĞE UYGUN DEĞER AÇIKLAMALARI VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA ÇERÇEVESİNDEKİ AÇIKLAMALAR NOT 31 RAPORLAMA DÖNEMİNDEN SONRAKİ OLAYLAR NOT 32 NAKİT AKIŞ TABLOSUNA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR

5 BAĞIMSIZ DENETİMDEN GEÇMİŞ 31 ARALIK TARİHLİ KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOSU VARLIKLAR Dipnot Referansları Cari Dönem Bağımsız Denetimden Geçmiş Önceki Dönem Bağımsız Denetimden Geçmiş Dönen Varlıklar Nakit ve Nakit Benzerleri Ticari Alacaklar İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklar İlişkili Olmayan Taraflardan Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar İlişkili Taraflardan Diğer Alacaklar İlişkili Olmayan Taraflardan Diğer Alacaklar Stoklar Peşin Ödenmiş Giderler Diğer Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Finansal Yatırımlar Ticari Alacaklar İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklar İlişkili Olmayan Taraflardan Ticari Alacaklar Diğer Alacaklar İlişkili Taraflardan Diğer Alacaklar İlişkili Olmayan Taraflardan Diğer Alacaklar Maddi Duran Varlıklar Maddi Olmayan Duran Varlıklar Peşin Ödenmiş Giderler Ertelenmiş Vergi Varlığı Diğer Duran Varlıklar TOPLAM VARLIKLAR Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 1

6 BAĞIMSIZ DENETİMDEN GEÇMİŞ 31 ARALIK TARİHLİ KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOSU KAYNAKLAR Dipnot Referansları Cari Dönem Bağımsız Denetimden Geçmiş Önceki Dönem Bağımsız Denetimden Geçmiş Kısa Vadeli Yükümlülükler Kısa Vadeli Borçlanmalar Uzun Vadeli Borçlanmaların Kısa Vadeli Kısımları Ticari Borçlar İlişkili Taraflara Ticari Borçlar İlişkili Olmayan Taraflara Ticari Borçlar Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kapsamında Borçlar Diğer Borçlar İlişkili Taraflara Diğer Borçlar İlişkili Olmayan Taraflara Diğer Borçlar Devlet Teşvik ve Yardımları Ertelenmiş Gelirler Dönem Kârı Vergi Yükümlülüğü Kısa Vadeli Karşılıklar Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Kısa Vadeli Karşılıklar Diğer Kısa Vadeli Karşılıklar Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler Uzun Vadeli Yükümlülükler Uzun Vadeli Borçlanmalar Ticari Borçlar İlişkili Taraflara Ticari Borçlar İlişkili Olmayan Taraflara Ticari Borçlar Diğer Borçlar İlişkili Taraflara Diğer Borçlar İlişkili Olmayan Taraflara Diğer Borçlar Devlet Teşvik ve Yardımları Ertelenmiş Gelirler Uzun Vadeli Karşılıklar Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Uzun Vadeli Karşılıklar Diğer Uzun Vadeli Karşılıklar Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 2

7 BAĞIMSIZ DENETİMDEN GEÇMİŞ 31 ARALIK TARİHLİ KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOSU Dipnot Referansları Cari Dönem Bağımsız Denetimden Geçmiş Önceki Dönem Bağımsız Denetimden Geçmiş ÖZKAYNAKLAR Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar Ödenmiş Sermaye Sermaye Düzeltme Farkları Kâr veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler veya Giderler Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazançları/Kayıpları ( ) ( ) Maddi Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Artışları Kâr veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler veya Giderler Satılmaya Hazır Finansal Varlıkların Yeniden Değerleme Kazançları Kârdan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler Geçmiş Yıllar Kârları Net Dönem Kârı Kontrol Gücü Olmayan Paylar TOPLAM KAYNAKLAR Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 3

8 BAĞIMSIZ DENETİMDEN GEÇMİŞ 31 ARALIK TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE KÂR VEYA ZARAR TABLOSU Dipnot Referansları Cari Dönem Bağımsız Denetimden Geçmiş Önceki Dönem Bağımsız Denetimden Geçmiş 1 Ocak- 1 Ocak- KÂR VEYA ZARAR KISMI Hasılat Satışların Maliyeti (-) 18 ( ) ( ) BRÜT KÂR Genel Yönetim Giderleri (-) 20 ( ) ( ) Pazarlama Giderleri (-) 20 ( ) ( ) Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-) 20 ( ) ( ) Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler Esas Faaliyetlerden Diğer Giderler (-) 21 ( ) ( ) ESAS FAALİYET KÂRI Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler FİNANSMAN GİDERİ ÖNCESİ FAALİYET KÂRI Finansman Gelirleri Finansman Giderleri (-) 24 ( ) ( ) SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER VERGİ ÖNCESİ KÂRI Sürdürülen Faaliyetler Vergi Geliri Dönem Vergi Gideri (-) 26 ( ) ( ) - Ertelenmiş Vergi Geliri SÜRDÜRÜLEN FAALİYETLER DÖNEM KÂRI Dönem Kârının Dağılımı Kontrol Gücü Olmayan Paylar Ana Ortaklık Payları Adet Pay Başına Kazanç 27 0,70 0,48 Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 4

9 BAĞIMSIZ DENETİMDEN GEÇMİŞ 31 ARALIK TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE DİĞER KAPSAMLI GELİR TABLOSU Dipnot Referansları Cari Dönem Bağımsız Denetimden Geçmiş Önceki Dönem Bağımsız Denetimden Geçmiş 1 Ocak- 1 Ocak- DÖNEM KÂRI DİĞER KAPSAMLI GELİRLER Kâr veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacaklar ( ) Maddi Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Artışları Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kayıpları / Kazançları 15 ( ) Ertelenmiş Vergi Gideri (-) / Geliri ( ) Kâr veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacaklar Satılmaya Hazır Finansal Varlıkların Yeniden Değerleme Kazançları Ertelenmiş Vergi Gideri ( ) - DİĞER KAPSAMLI GELİR TOPLAM KAPSAMLI GELİR Toplam Kapsamlı Gelirin Dağılımı Kontrol Gücü Olmayan Paylar Ana Ortaklık Payları Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 5

10 BAĞIMSIZ DENETİMDEN GEÇMİŞ 31 ARALIK TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOSU Kâr veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler veya Giderler Kâr veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler veya Giderler Birikmiş Kârlar Ödenmiş Sermaye Sermaye Düzeltme Farkları Maddi Duran Varlıklar Yeniden Değerleme Artışları/Azalışları Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazançları/Kayıpları Yeniden Değerlendirme ve Sınıflandırma Kazanç/Kayıpları Kârdan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler Geçmiş Yıl Kârları Net Dönem Kârı Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar Kontrol Gücü Olmayan Paylar Özkaynaklar 1 Ocak İtibarıyla Bakiyeler (Yeniden Düzenlenmiş) ( ) Transferler ( ) Toplam Kapsamlı Gelir Temettüler (2.500) ( ) ( ) - ( ) Kontrol Gücü Olmayan Pay Sahipleri ile Yapılan İşlemler (16.072) - (5.108) ( ) ( ) İtibarıyla Bakiyeler (Dönem Sonu) ( ) Ocak İtibarıyla Bakiyeler (Dönem Başı) ( ) Transferler ( ) Toplam Kapsamlı Gelir ( ) Temettüler ( ) ( ) - ( ) Kontrol Gücü Olmayan Pay Sahipleri ile Yapılan İşlemler(*) ( ) - ( ) ( ) ( ) İtibarıyla Bakiyeler (Dönem Sonu) ( ) (*)HAVELSAN-Hava Elektronik San. ve Tic. A.Ş., ASELSANNET ve SSM nin MİKES teki payları Şirket tarafından satın alınmıştır. Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 6

11 BAĞIMSIZ DENETİMDEN GEÇMİŞ 31 ARALIK TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOSU Dipnot Referansları Cari Dönem Bağımsız Denetimden Geçmiş 1 Ocak- Önceki Dönem Bağımsız Denetimden Geçmiş 1 Ocak- İşletme Faaliyetlerinden Nakit Akışları Dönem Kârı Dönem Net Kârı Mutabakatı ile İlgili Düzeltmeler Amortisman ve İtfa Giderleri ile İlgili Düzeltmeler Araştırma ve Geliştirme Giderleri ile İlgili Düzeltmeler Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar Şüpheli Ticari Alacak Karşılığı Gideri / (İptali) - Net 5 ( ) Garanti Gider Karşılığı / (İptali) - Net 13 ( ) Gecikme Cezası Nedeniyle Ayrılan Karşılık Gideri/(İptali) - Net 13 ( ) ( ) - Dava Karşılığı Giderleri - Net ( ) - Stok Değer Düşüklüğü Karşılığı - Net ( ) - Diğer Karşılıklar Faiz Gelirleri ile İlgili Düzeltmeler 21 ( ) ( ) - Faiz Giderleri ile İlgili Düzeltmeler Finansal Borçlardan Kaynaklanan Gerçekleşmemiş Kur Farkları - Net Vergi Gideri/Geliri ile İlgili Düzeltmeler 26 ( ) ( ) - Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler 22 ( ) ( ) İşletme Sermayesinde Gerçekleşen Değişimler ( ) ( ) - Stoklardaki Artış/Azalışla İlgili Düzeltmeler ( ) ( ) - Ticari Alacaklardaki Artış/Azalışla İlgili Düzeltmeler ( ) ( ) - Faaliyetlerle İlgili Diğer Alacaklardaki Artış/Azalışla İlgili Düzeltmeler ( ) - Peşin Ödenmiş Giderler 8 ( ) ( ) - Diğer Dönen Varlıklar ( ) ( ) - Diğer Duran Varlıklar ( ) ( ) - Ticari Borçlardaki Artış/Azalışla İlgili Düzeltmeler Faaliyetlerle İlgili Diğer Borçlardaki Artış/Azalışla İlgili Düzeltmeler ( ) - Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kapsamında Borçlar Devlet Teşvik ve Yardımları Ertelenmiş Gelirler 8 ( ) Diğer Yükümlülükler ( ) - İşletme Sermayesinde Gerçekleşen Diğer Artış/Azalışla İlgili Düzeltmeler (47.974) - Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 7

12 BAĞIMSIZ DENETİMDEN GEÇMİŞ 31 ARALIK TARİHİNDE SONA EREN YILA AİT KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOSU Dipnot Referansları Cari Dönem Bağımsız Denetimden Geçmiş 1 Ocak- Önceki Dönem Bağımsız Denetimden Geçmiş 1 Ocak- Faaliyetlerden Elde Edilen/ (Kullanılan) Nakit Akışları Ödenen Faiz ( ) ( ) Alınan Faiz Vergi Ödemeleri/İadeleri ( ) ( ) Ödenen Kıdem Tazminatı 15 ( ) ( ) Yatırım Faaliyetlerinden Kaynaklanan Nakit Akışları ( )) ( ) Maddi ve Maddi Olmayan Duran Varlık Satışından Elde Edilen Nakit Maddi Duran Varlık Alımlarına İlişkin Nakit Çıkışları 9 ( ) ( ) Maddi Olmayan Duran Varlık Alımlarına İlişkin Nakit Çıkışları - Net 10 ( ) ( ) Finansal Yatırımlardaki Değişim ( ) ( ) Alınan Temettüler Finansman Faaliyetlerinden Nakit Akışları ( ) Borçlanmadan Kaynaklanan Nakit Girişleri Borç Ödemelerine İlişkin Nakit Çıkışları ( ) ( ) Finansal Kiralama Sözleşmelerinden Kaynaklanan Borç Ödemelerine İlişkin Nakit Çıkışları ( ) (39.157) Ödenen Temettüler 17 ( ) ( ) NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDEKİ NET ARTIŞ/(AZALIŞ) ( ) DÖNEM BAŞI NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ DÖNEM SONU NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların tamamlayıcı bir parçasıdır. 8

13 1. GRUP UN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU ASELSAN Elektronik Sanayi ve Ticaret A.Ş. ( Şirket ) her türlü kurum, kuruluş ve tüketiciye yönelik olarak kara, hava, deniz ve uzay uygulamaları kapsamında her nevi elektrik, elektronik, mikrodalga, elektro-optik, güdüm, bilgisayar, bilişim, kriptoloji, güvenlik, mekanik kimya ve benzeri konularda çeşitli yazılım, cihaz, sistem, araç, gereç ve platformların araştırma, geliştirme, mühendislik, üretim, test, montaj, entegrasyon ve satışını yapmak, satış sonrası hizmetini vermek, ticaretini yapmak, yaptırmak ve proje, mühendislik, danışmanlık, servis, eğitim, taahhüt, inşaat, yayın, ticaret, işletme ve internet hizmetleri konusunda her türlü girişim ve faaliyetlerde bulunmak amacı ile kurulmuştur. Şirket, 1975 yılı sonunda Kara Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı öncülüğünde Vakıf Kuruluşu bir Anonim Şirket olarak kurulmuştur. Şirket 1979 yılı başlarında Ankara Macunköy tesislerinde üretim faaliyetine geçmiştir. Bilanço tarihi itibarıyla, Şirket yatırım ve üretim yapısı gerektiren proje konularına bağlı olarak Haberleşme ve Bilgi Teknolojileri Sektör Başkanlığı Genel Müdür Yardımcılığı (HBT), Mikroelektronik, Güdüm ve Elektro-Optik Sektör Başkanlığı Genel Müdür Yardımcılığı (MGEO), Savunma Sistem Teknolojileri Sektör Başkanlığı Genel Müdür Yardımcılığı (SST), Radar ve Elektronik Harp Sistemleri Sektör Başkanlığı Genel Müdür Yardımcılığı (REHİS) ve Ulaşım, Güvenlik, Enerji ve Otomasyon Sistemleri Sektör Başkanlığı Genel Müdür Yardımcılığı (UGES) olmak üzere beş ayrı Sektör Başkanlığı Genel Müdür Yardımcılığı bünyesinde örgütlenmiştir. Sektör Başkanlığı Genel Müdür Yardımcılıkları dışında ayrıca Mali Yönetim Genel Müdür Yardımcılığı, Destek Hizmetleri Genel Müdür Yardımcılığı, Ar-Ge ve Teknoloji Yönetimi Genel Müdür Yardımcılığı, Strateji ve İş Geliştirme Genel Müdür Yardımcılığı ve İnsan Kaynakları Yönetimi Genel Müdür Yardımcılığı olmak üzere Şirket te toplam on ayrı Genel Müdür Yardımcılığı bulunmaktadır. Şirket, Ankara'da, Macunköy, Akyurt ve Gölbaşı nda yerleşik üç ayrı tesiste üretim ve mühendislik faaliyetlerini sürdürmekte olup Genel Müdürlük teşkilatı Ankara Macunköy'de bulunmaktadır. Şirket in ana ortağı %84,58 oranında sermayesini elinde bulunduran Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı dır ( TSKGV ). TSKGV, 17 Haziran 1987 tarihinde 3388 Sayılı yasa ile Türk Silahlı Kuvvetleri ne gerekli olan silah, araç ve gereçleri, yurt içinde üretmek veya yurt dışından temin etmek için kurulmuştur. Şirket, Sermaye Piyasası Kurulu na ( SPK ) kayıtlıdır ve hisseleri 1990 yılından bu yana Borsa İstanbul A.Ş. de işlem görmektedir. tarihi itibarıyla, Şirket in halka açıklık oranı % 15,30 dur ( : %15,30) (Not 17). 9

14 1. GRUP UN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU (devamı) Şirket in ticaret siciline kayıtlı adresi Mehmet Akif Ersoy Mahallesi 296. Cadde No: Yenimahalle/Ankara dır. Grup un itibarıyla çalışan ortalama personel sayısı dir. ( : 5.343). Şirket, aynı sektörde faaliyet gösteren ve finansal tablolarını konsolide ettiği bağlı ortaklıkları Mikrodalga Elektronik Sistemler Sanayi ve Ticaret A.Ş. ( MİKES ) ve ASELSANNET Elektronik ve Haberleşme Sistemleri Sanayi Ticaret İnşaat ve Taahhüt Ltd. Şti. ( ASELSANNET ) ile beraber ilerleyen dipnotlarda Grup olarak anılacaktır. Konsolidasyona dahil edilen şirketlerin, esas faaliyet alanları ve Şirket in hisse oranları aşağıdaki gibidir: Şirket İsmi Faaliyet Alanı Hisse oranı (%) MİKES (*) Mikrodalga araştırma, geliştirme projeleri 100,00 96,37 ASELSANNET Haberleşme sistemleri 100,00 100,00 (*) HAVELSAN-Hava Elektronik San. ve Tic. A.Ş., ASELSANNET ve SSM nin MİKES teki payları Şirket tarafından satın alınmıştır. Uzun vadeli finansal yatırımlar içinde yer alan bağlı ortaklıklardan Mikroelektronik Ar-Ge Tasarım ve Ticaret Limited Şirketi ve ASELSAN Bakü Şirketi Grup finansal tablolarını önemli düzeyde etkilememeleri sebebiyle konsolidasyona dahil edilmemişlerdir. Şirket, 2011 yılında ASELSAN Elektronik Sanayi ve Ticaret A.Ş. EP Co. adı altında Güney Afrika da ve yılında ASELSAN Makedonya Koridor-10 Otoyolu Ücret Toplama Sistemi Projesi adı altında Makedonya da Şube açmıştır. Şubeler, Grup finansal tablolarını önemli düzeyde etkilememesi sebebiyle konsolidasyona dahil edilmemiştir. Ayrıca, uzun vadeli finansal yatırımlar içinde yer alan Grup un iş ortaklıklarından 2011 yılında kurulan IGG ASELSAN Integrated Systems LLC (Birleşik Arap Emirlikleri) ve Kazakhstan ASELSAN Engineering LLP (Kazakistan) ile 2012 yılında kurulan ASELSAN Middle East PSC LTD (Ürdün) Grup finansal tablolarını önemli düzeyde etkilememeleri sebebiyle konsolidasyona dahil edilmemiştir. 10

15 1. GRUP UN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU (devamı) yılının Mart ayı içerisinde, %50'si ASELSAN a, %50'si Sivas Optik Malzemeleri Sanayi ve Ticaret A.Ş.'ye ait olmak üzere ASELSAN Hassas Optik Sanayi ve Ticaret A.Ş. firması kurulmuştur. ASELSAN tarafından tasarlanarak yurt dışında ürettirilen, mor ötesi, görünür ve yakın kızılötesi bantlar için hassas optik teknolojisinin üretimi Sivas ta kurulan firma tesisinin tamamlanmasını takiben gerçekleştirilecektir. Firma, Grup finansal tablolarını önemli düzeyde etkilememesi sebebiyle konsolidasyona dahil edilmemiştir. yılının Kasım ayı içerisinde, %50 si ASELSAN a, %50 si İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi'ne ait olmak üzere ASELSAN Bilkent Mikro Nano Teknolojileri Sanayi ve Ticaret A.Ş. firması kurulmuştur. Her nevi yarı-iletken ve benzeri teknolojik malzemeleri içeren mikro ve nano boyutlu aygıtların üretimi amacıyla kurulan firma, Grup finansal tablolarını önemli düzeyde etkilememesi sebebiyle konsolidasyona dahil edilmemiştir. Konsolide Finansal Tabloların Onaylanması Konsolide finansal tablolar, Yönetim Kurulu tarafından 06 Mart 2015 tarihinde 849 Sayılı karar ile onaylanmış ve yayınlanması için yetki verilmiştir. Yönetim Kurulu ve Genel Kurul dışındakilerin konsolide finansal tabloları değiştirme yetkisi yoktur. 2. KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar TMS ye Uygunluk Beyanı Şirket ve Türkiye de yerleşik bağlı ortaklıkları olan MİKES ve ASELSANNET, yasal defterlerini ve kanuni finansal tablolarını ( Kanuni Finansal Tablolar ) Türk Ticaret Kanunu ( TTK ) ve vergi mevzuatınca belirlenen muhasebe ilkelerine uygun olarak Türk Lirası ( TL ) olarak tutmakta ve hazırlamaktadır. İlişikteki konsolide finansal tablolar Sermaye Piyasası Kurulu nun ( SPK ) 13 Haziran tarih ve Sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Seri II, 14.1 No lu Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği ( Tebliğ ) hükümlerine uygun olarak hazırlanmış olup Tebliğin 5. Maddesine istinaden Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu ( KGK ) tarafından yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Muhasebe Standartları ( TMS ) ile bunlara ilişkin ek ve yorumları esas alınmıştır. 11

16 2. KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (devamı) TMS ye Uygunluk Beyanı (devamı) Ayrıca, konsolide finansal tablolar ve dipnotlar SPK tarafından 7 Haziran tarihli duyuru ile açıklanan formatlara uygun olarak sunulmuştur. Konsolide finansal tablolar, arsaların ve bazı finansal araçların yeniden değerlemesi haricinde, tarihi maliyet esasına göre hazırlanmaktadır. Tarihi maliyetin belirlenmesinde, genellikle varlıklar için ödenen tutarın gerçeğe uygun değeri esas alınmaktadır. Kullanılan Para Birimi Grup un her işletmesinin kendi finansal tabloları faaliyette bulundukları temel ekonomik çevrede geçerli olan para birimi ( Fonksiyonel Para Birimi ) ile sunulmuştur. Şirket ve bağlı ortaklıklarının fonksiyonel para birimi TL dir. Her işletmenin finansal durumu ve faaliyet sonuçları, Grup un geçerli para birimi olan ve konsolide finansal tablolar için sunum para birimi olan TL cinsinden ifade edilmiştir. Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Finansal Tabloların Düzeltilmesi SPK nın 17 Mart 2005 tarih ve 11/367 Sayılı kararı uyarınca, Türkiye'de faaliyette bulunan ve SPK Muhasebe Standartları'na (UMS/UFRS uygulamasını benimseyenler dahil) uygun olarak finansal tablo hazırlayan şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasına son verilmiştir. Buna istinaden, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren 29 No lu Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama Standardı ( UMS/TMS 29 ) uygulanmamıştır. Karşılaştırmalı Bilgiler ve Önceki Dönem Finansal Tablolarının Düzeltilmesi Finansal durum ve performans trendlerinin tespitine imkan vermek üzere, Grup un konsolide finansal tabloları önceki dönemle karşılaştırmalı olarak hazırlanmaktadır. Cari dönem konsolide finansal tabloların sunumu ile uygunluk sağlanması açısından karşılaştırmalı bilgiler gerekli görüldüğünde yeniden sınıflandırılır ve önemli farklılıklar açıklanır. 12

17 2. KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (devamı) Konsolidasyona İlişkin Esaslar Bağlı Ortaklıklar: Şirketin bağlı ortaklıklarının detayları aşağıdaki gibidir: Kuruluş ve Faaliyet Yeri Geçerli Para Birimi Grup un sermayedeki pay oranı ve oy kullanma hakkı oranı (%) Bağlı Ortaklıklar Ana Faaliyeti Mikrodalga ar-ge MİKES(*) Türkiye TL ,37 projeleri Haberleşme ASELSANNET Türkiye TL sistemleri Grup ürünlerinin pazarlama ve satışı ASELSAN Bakü Şirketi (**) Azerbaycan AZN Mikroelektronik Ar-Ge Tasarım ve Tic. Ltd Şti. (**) Türkiye TL Mikroelektronik Ar-ge projeleri (*) HAVELSAN-Hava Elektronik San. ve Tic. A.Ş., ASELSANNET ve SSM nin MİKES teki payları Şirket tarafından satın alınmıştır. (**) Grup finansal tablolarını önemli düzeyde etkilememeleri sebebiyle konsolidasyona dahil edilmemişlerdir. Geçerli para birimi olarak ülke para birimi kullanılmıştır. Konsolide finansal tablolar, Şirket ve Şirket in bağlı ortaklıkları tarafından kontrol edilen işletmelerin finansal tablolarını kapsar. Kontrol, Şirket in aşağıdaki şartları sağlaması ile sağlanır: yatırım yapılan şirket/varlık üzerinde gücünün olması; yatırım yapılan şirket/varlıktan elde edeceği değişken getirilere açık olması ya da bu getirilere hakkı olması; ve getiriler üzerinde etkisi olabilecek şekilde gücünü kullanabilmesi. Yukarıda listelenen kriterlerin en az birinde herhangi bir değişiklik oluşmasına neden olabilecek bir durumun ya da olayın ortaya çıkması halinde Şirket yatırımının üzerinde kontrol gücünün olup olmadığını yeniden değerlendirir. 13

18 2. KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (devamı) Konsolidasyona İlişkin Esaslar (devamı) Bağlı Ortaklıklar (devamı): Şirket in yatırım yapılan şirket/varlık üzerinde çoğunluk oy hakkına sahip olmadığı durumlarda, ilgili yatırımın faaliyetlerini tek başına yönlendirebilecek/yönetebilecek şekilde yeterli oy hakkının olması halinde, yatırım yapılan şirket/varlık üzerinde kontrol gücü vardır. Şirket, aşağıdaki unsurlar da dahil olmak üzere, ilgili yatırımdaki oy çoğunluğunun kontrol gücü sağlamak için yeterli olup olmadığının değerlendirmesinde konuyla ilgili tüm olayları ve şartları göz önünde bulundurur: Şirket in sahip olduğu oy hakkı ile diğer hissedarların sahip olduğu oy hakkının karşılaştırılması; Şirket ve diğer hissedarların sahip olduğu potansiyel oy hakları; Sözleşmeye bağlı diğer anlaşmalardan doğan haklar; ve Şirket in karar verilmesi gereken durumlarda ilgili faaliyetleri yönetmede (geçmiş dönemlerdeki genel kurul toplantılarında yapılan oylamalar da dahil olmak üzere) mevcut gücünün olup olmadığını gösterebilecek diğer olay ve şartlar. Bir bağlı ortaklığın konsolidasyon kapsamına alınması Şirket in bağlı ortaklık üzerinde kontrole sahip olmasıyla başlar ve kontrolünü kaybetmesiyle sona erer. Yıl içinde satın alınan veya elden çıkarılan bağlı ortaklıkların gelir ve giderleri, satın alım tarihinden elden çıkarma tarihine kadar konsolide kâr veya zarar ve diğer kapsamlı gelir tablosunda dahil edilir. Kâr veya zarar ve diğer kapsamlı gelirin her bir kalemi ana ortaklık hissedarlarına ve kontrol gücü olmayan paylara aittir. Kontrol gücü olmayan paylar ters bakiye ile sonuçlansa dahi, bağlı ortaklıkların toplam kapsamlı geliri ana ortaklık hissedarlarına ve kontrol gücü olmayan paylara aktarılır. 14

19 2. KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (devamı) Konsolidasyona İlişkin Esaslar (devamı) Bağlı Ortaklıklar (devamı): Gerekli olması halinde, Grup un izlediği muhasebe politikalarıyla aynı olması amacıyla bağlı ortaklıkların finansal tablolarında muhasebe politikalarıyla ilgili düzeltmeler yapılmıştır. Tüm grup içi varlıklar ve yükümlülükler, özkaynaklar, gelir ve giderler ve Grup şirketleri arasındaki işlemlere ilişkin nakit akışları konsolidasyonda elimine edilir. İş Ortaklıklarındaki Paylar: ve tarihleri itibarıyla Grup un iş ortaklıklarının detayı aşağıdaki gibidir: Grup un sermayedeki pay oranı ve oy kullanma hakkı İş Ortaklıklarındaki Paylar ASELSAN Hassas Optik Sanayi ve Ticaret A.Ş. ASELSAN Bilkent Mikro Nano Teknolojileri Sanayi ve Ticaret A.Ş IGG ASELSAN Integrated Systems LLC Kazakhstan ASELSAN Engineering LLP ASELSAN Middle East PSC LTD Ana Faaliyeti Hassas optik teknolojisi Yarı-iletken ve benzeri teknolojik malzemeleri içeren mikro ve nano boyutlu aygıtların üretimi Grup ürünlerinin pazarlama ve satışı Grup ürünlerinin pazarlama ve satışı Grup ürünlerinin pazarlama ve satışı Kuruluş ve Faaliyet Yeri oranı (%) Türkiye 50 - Türkiye 50 - B.A.E Kazakistan Ürdün İş ortaklığı, bir düzenlemede müşterek kontrolü olan tarafların, ortak düzenlemedeki net varlıklara ilişkin haklarının olduğu ortak bir girişimdir. Müşterek kontrol, bir ekonomik faaliyet üzerindeki kontrolün sözleşmeye dayalı olarak paylaşılmasıdır. Bu kontrolün, ilgili faaliyetlere ilişkin kararların, kontrolü paylaşan tarafların oy birliği ile mutabakatını gerektirdiği durumlarda var olduğu kabul edilir. 15

20 2. KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (devamı) Konsolidasyona İlişkin Esaslar (devamı) İş Ortaklıklarındaki Paylar (devamı): Uzun vadeli finansal yatırımlar içinde yer alan, Grup un iş ortaklıklarından 2011 yılında kurulmuş olan IGG ASELSAN Integrated Systems LLC (Birleşik Arap Emirlikleri) ve Kazakhstan ASELSAN Engineering LLP (Kazakistan), 2012 yılında kurulan ASELSAN Middle East PSC LTD (Ürdün) ve yılında kurulan ASELSAN Hassas Optik Sanayi ve Ticaret A.Ş. ile ASELSAN Bilkent Mikro Nano Teknolojileri Sanayi ve Ticaret A.Ş. Grup finansal tablolarını önemli düzeyde etkilememeleri sebebiyle konsolidasyona dahil edilmemiş olup maliyet değerleri üzerlerinden, varsa, değer düşüklüğü karşılığı düşülerek muhasebeleştirilmiştir. 2.2 Muhasebe Politikalarındaki Değişiklikler Muhasebe politikalarında yapılan önemli değişiklikler geriye dönük olarak uygulanmakta ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenmektedir. Grup un finansal yatırımları sınıfında yer alan bağlı menkul kıymeti ROKETSAN-Roket Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarihi itibarıyla yeniden değerlenmiş ve gerçeğe uygun değerinden gösterilmiştir. Söz konusu bağlı menkul kıymetin yeniden değerlemesinden kaynaklanan artış, özkaynaktaki yeniden değerleme fonuna kaydedilmiştir. Muhasebe politikasındaki bu değişiklik, TMS 8, Muhasebe Politikaları, Muhasebe Tahminlerinde Değişiklikler ve Hatalar standardı uyarınca, yeniden değerleme olarak ele alındığından, geçmiş dönem konsolide finansal tablolarının yeniden düzenlenmesi gerekmemiş olup ileriye dönük uygulanmıştır. 2.3 Muhasebe Tahminlerindeki Değişiklikler ve Hatalar Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde hem de gelecek dönemlerde, ileriye yönelik olarak uygulanır. Grup un cari dönem içerisinde muhasebe tahminlerinde önemli bir değişikliği olmamıştır. Tespit edilen önemli muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanır ve önceki dönem konsolide finansal tabloları yeniden düzenlenir. 2.4 Yeni ve Revize Edilmiş Türkiye Muhasebe Standartları (a) Finansal tablolarda raporlanan tutarları ve dipnotları etkileyen TMS lerde yapılan değişiklikler Bulunmamaktadır. 16

21 2. KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.4 Yeni ve Revize Edilmiş Türkiye Muhasebe Standartları (devamı) (b) yılından itibaren geçerli olup, Grup un konsolide finansal tablolarını etkilemeyen standartlar, mevcut standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar TFRS 10, 11, TMS 27 (Değişiklikler) Yatırım Şirketleri 1 TMS 32 (Değişiklikler) Finansal Varlık ve Finansal Borçların Netleştirilmesi 1 TMS 36 (Değişiklikler) Finansal Olmayan Varlıklar için Geri Kazanılabilir Değer Açıklamaları 1 TMS 39 (Değişiklikler) Türev Ürünlerin Yenilenmesi ve Riskten Korunma Muhasebesinin Devamlılığı 1 TFRS Yorum 21 Harçlar ve Vergiler 1 TMS 21 (Değişiklikler) Kur Değişiminin Etkileri Ocak tarihinde veya bu tarih sonrasında başlayan mali dönemlerden itibaren geçerlidir. 2 Değişikliğin yayımlandığı 12 Kasım tarihinden itibaren geçerlidir. TFRS 10, 11, TMS 27 (Değişiklikler) Yatırım Şirketleri Bu değişiklik ile TFRS 10 a eklenen hükümler çerçevesinde yatırım işletmesi tanımını karşılayan işletmelerin tüm bağlı ortaklıklarını gerçeğe uygun değer farkını kâr veya zarara yansıtarak ölçmesi zorunlu olup, konsolide finansal tablo sunmalarına ilişkin istisna getirilmiştir. TMS 32 (Değişiklikler) Finansal Varlık ve Finansal Borçların Netleştirilmesi TMS 32 deki değişiklikler finansal varlık ve finansal borçların netleştirilmesine yönelik kurallar ile ilgili mevcut uygulama konularına açıklama getirmektedir. Bu değişiklikler özellikle cari dönemde yasal olarak uygulanabilen mahsuplaştırma hakkına sahip ve eş zamanlı tahakkuk ve ödeme ifadelerine açıklık getirir. TMS 36 (Değişiklikler) Finansal Olmayan Varlıklar için Geri Kazanılabilir Değer Açıklamaları TFRS 13 Gerçeğe Uygun Değer Ölçümü Standardının bir sonucu olarak değer düşüklüğüne uğramış varlıkların geri kazanılabilir tutarının ölçümüne ilişkin açıklamalarda bazı değişiklikler yapılmıştır. Bu değişiklik finansal olmayan varlıklarla sınırlı tutulmuş olup, TMS 36 nın 130 ve 134 üncü paragrafları değiştirilmiştir. TMS 39 (Değişiklikler) Türev Ürünlerin Yenilenmesi ve Riskten Korunma Muhasebesinin Devamlılığı TMS 39 da yapılan bu değişiklikle, hangi durumlarda finansal riskten korunma aracının vadesinin dolmasının veya sonlandırılmasının söz konusu olmayacağına, dolayısıyla finansal riskten korunma muhasebesinin uygulanmasına son verilmeyeceğine açıklık getirilmiştir. 17

22 2. KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.4 Yeni ve Revize Edilmiş Türkiye Muhasebe Standartları (devamı) (b) yılından itibaren geçerli olup, Grup un konsolide finansal tablolarını etkilemeyen standartlar, mevcut standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar (devamı) TFRS Yorum 21 Harçlar ve Vergiler TFRS Yorum 21, vergi benzeri yükümlülüklerin ödenmesini ortaya çıkaran mevzuatta tanımlanan bir faaliyet gerçekleştiğinde, işletmelerin vergi ve vergi benzerinin ödenmesine ilişkin olarak bir borç muhasebeleştirmesi gerektiğine açıklık getirmektedir. TMS 21 (Değişiklikler) Kur Değişiminin Etkileri TMS 21 Kur Değişiminin Etkileri Standardının 39 uncu paragrafının (b) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir. (b) Gelir ve giderler, kâr veya zarar ve diğer kapsamlı gelirin sunulduğu her bir tabloda (karşılaştırmalı tutarlar dâhil) işlem tarihinde geçerli olan döviz kurundan çevrilir. (c) Henüz yürürlüğe girmemiş standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar Grup henüz yürürlüğe girmemiş aşağıdaki standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen aşağıdaki değişiklik ve yorumları henüz uygulamamıştır. TFRS 9 Finansal Araçlar TFRS 9 ve TFRS 7 (Değişiklikler) TFRS 9 ve Geçiş Açıklamaları için Zorunlu Yürürlük Tarihi TMS 19 (Değişiklikler) Çalışanlara Sağlanan Faydalar Dönemine İlişkin Yıllık TFRS 2, TFRS 3, TFRS 8, TFRS 13, TMS 16 ve İyileştirmeler TMS 38, TMS 24, TFRS 9, TMS 37, TMS Dönemine İlişkin Yıllık TFRS 3, TFRS 13, TMS 40 1 İyileştirmeler TMS 16 ve TMS 38 (Değişiklikler) Amortisman ve İtfa Payları İçin Uygulanabilir Olan Yöntemlerin Açıklanması 2 TMS 16 ve TMS 41 (Değişiklikler) Tarımsal Faaliyetler: Taşıyıcı Bitkiler 2 ile TMS 1, TMS 17, TMS 23, TMS 36 ve TMS 40 (Değişiklikler) TFRS 11 ve TFRS 1 (Değişiklikler) Müşterek Faaliyetlerde Edinilen Payların Muhasebeleştirilmesi Haziran tarihinden sonra başlayan hesap dönemlerinden itibaren geçerlidir tarihinden sonra başlayan hesap dönemlerinden itibaren geçerlidir. 18

23 2. KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.4 Yeni ve Revize Edilmiş Türkiye Muhasebe Standartları (devamı) (c) Henüz yürürlüğe girmemiş standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar (devamı) TFRS 9 Finansal Araçlar Kasım 2009 da yayınlanan TFRS 9 finansal varlıkların sınıflandırılması ve ölçümü ile ilgili yeni zorunluluklar getirmektedir. Ekim 2010 da değişiklik yapılan TFRS 9 finansal yükümlülüklerin sınıflandırılması ve ölçümü ve kayıtlardan çıkarılması ile ilgili değişiklikleri içermektedir. TFRS 9 ve TFRS 7 (Değişiklikler) TFRS 9 ve Geçiş Açıklamaları için Zorunlu Yürürlük Tarihi Kasım te TFRS 9 un zorunlu uygulama tarihi 1 Ocak 2017 tarihinden önce olmamak kaydıyla ertelenmiştir. Bu değişiklik KGK tarafından henüz yayınlanmamıştır. TMS 19 (Değişiklikler) Çalışanlara Sağlanan Faydalar Bu değişiklik çalışanların veya üçüncü kişilerin yaptığı katkıların hizmete bağlı olmaları durumunda hizmet dönemleri ile nasıl ilişkilendirileceğine açıklık getirmektedir. Ayrıca, katkı tutarının hizmet yılından bağımsız olması durumunda, işletmenin bu tür katkıları hizmetin sunulduğu döneme ilişkin hizmet maliyetinden azalış şeklinde muhasebeleştirilmesine izin verilir Dönemine İlişkin Yıllık İyileştirmeler TFRS 2: Bu değişiklik hakediş koşulu ve piyasa koşulu tanımlarını değiştirirken performans koşulu ve hizmet koşulu tanımlarını getirmektedir. TFRS 3: Bu değişiklik ile koşullu bedel her bir raporlama tarihinde gerçeğe uygun değeriyle ölçülür. TFRS 8: Bu değişiklikler birleştirme kriterlerinin faaliyet bölümlerine uygulanmasında yönetim tarafından yapılan değerlendirmelerin açıklanmasını zorunlu kılar, ve bölüm varlıkları toplamının işletme varlıkları toplamı ile mutabakatının ancak bölüm varlıklarının raporlanması durumunda gerektiğini belirtir. TFRS 13: Bu değişiklik, TFRS 9 ve TMS 39 a getirilen değişikliklerin bazı kısa vadeli alacaklar ve borçların iskonto edilmeden ölçülebilmesini değiştirmediğine açıklık getirir. TMS 16 ve TMS 38: Bu değişiklik ile bir maddi duran varlık kalemi yeniden değerleme işlemine tabi tutulduğunda, varlığın defter değerinin yeniden değerlenmiş tutarına göre düzeltilir. 19

24 2. KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.4 Yeni ve Revize Edilmiş Türkiye Muhasebe Standartları (devamı) (c) Henüz yürürlüğe girmemiş standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar (devamı) Dönemine İlişkin Yıllık İyileştirmeler (devamı) TMS 24: Bu değişiklik işletmenin diğer bir işletmeden kilit yönetici personel hizmetleri alması durumunda bu yöneticilere ödenmiş veya ödenecek tazminatların açıklanması gerektiğine açıklık getirir Dönemine İlişkin Yıllık İyileştirmeler TFRS 3: Bu değişiklik müşterek anlaşmanın kendi finansal tablolarında müşterek anlaşma oluşumunun muhasebeleştirilmesinin TFRS 3 kapsamı dışında olduğuna açıklık getirir. TFRS 13: Bu değişiklik, 52. paragraftaki istisnanın kapsamına açıklık getirir. TMS 40: Bu değişiklik bir gayrimenkulün yatırım amaçlı gayrimenkul veya sahibi tarafından kullanılan gayrimenkul olarak sınıflandırılması konusunda TFRS 3 ve TMS 40 arasındaki ilişkiye açıklık getirir. TMS 16 ve TMS 38 (Değişiklikler) Amortisman ve İtfa Payları İçin Uygulanabilir Olan Yöntemlerin Açıklanması Bu değişiklik, maddi duran varlıklar için bir varlığın kullanımı sonucunda oluşan faaliyetlerden elde edilen gelire dayalı amortisman yönteminin kullanılmasının uygun olmadığına açıklık getirirken, aksi ispat edilene kadar hukuken geçerli öngörü olan, ve yalnızca maddi olmayan duran bir varlığın gelir ölçümü olarak ifade edildiği nadir durumlarda ya da maddi olmayan duran varlıktan elde edilen gelir ile ekonomik faydaların birbiriyle yakından ilişkili olduğunun kanıtlandığı durumlarda maddi olmayan duran varlıklar için bir varlığın kullanımı sonucunda oluşan faaliyetlerden elde edilen gelire dayalı itfa yönteminin kullanılmasının uygun olmadığı görüşünü de ileri sürmüştür. Bu değişiklik ayrıca bir varlığın kullanılması sonucunda üretilen bir kalemin gelecek dönemlerde satış fiyatında beklenen düşüşlerin bir varlığın, teknolojik ya da ticari bakımdan eskime beklentisini işaret edebileceği ve sonrasında varlığa ilişkin gelecekteki ekonomik faydalarda düşüşün göstergesi olabileceği konusuna değinen açıklamalara da yer verir. Grup, standartların finansal durum ve performansı üzerine etkilerini değerlendirmektedir. 20

25 2. KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.4 Yeni ve Revize Edilmiş Türkiye Muhasebe Standartları (devamı) (c) Henüz yürürlüğe girmemiş standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar (devamı) Dönemine İlişkin Yıllık İyileştirmeler (devamı) TFRS 11 ve TFRS 1 (Değişiklikler) Müşterek Faaliyetlerde Edinilen Payların Muhasebeleştirilmesi Bu standart, işletme teşkil eden müşterek bir faaliyette pay edinen işletmenin: TFRS 11 de belirtilen kurallara aykırı olanlar haricinde, TFRS 3 ve diğer TMS lerde yer alan işletme birleşmeleriyle ilgili tüm muhasebeleştirme işlemlerinin uygulaması, ve TFRS 3 ve diğer TMS ler uyarınca işletme birleşmelerine ilişkin açıklanması gereken bilgileri açıklamasını öngörür. TFRS 11 de yapılan bu değişiklik TFRS 1 standardının da ilgili yerlerinde değişikliklere yol açmıştır. 2.5 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti İlişkili Taraflar İlişkili taraflar, finansal tablolarını hazırlayan işletmeyle (raporlayan işletme) ilişkili olan kişi veya işletmedir. a) Bir kişi veya bu kişinin yakın ailesinin bir üyesi, aşağıdaki durumlarda raporlayan işletmeyle ilişkili sayılır: Söz konusu kişinin, (i) raporlayan işletme üzerinde kontrol veya müşterek kontrol gücüne sahip olması durumunda, (ii) raporlayan işletme üzerinde önemli etkiye sahip olması durumunda, (iii) raporlayan işletmenin veya raporlayan işletmenin bir ana ortaklığının kilit yönetici personelinin bir üyesi olması durumunda. 21

26 2. KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.5 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) İlişkili Taraflar (devamı) (b) Aşağıdaki koşullardan herhangi birinin mevcut olması halinde işletme raporlayan işletme ile ilişkili sayılır: (i) İşletme ve raporlayan işletmenin aynı grubun üyesi olması halinde (yani her bir ana ortaklık, bağlı ortaklık ve diğer bağlı ortaklık diğerleri ile ilişkilidir). (ii) İşletmenin, diğer işletmenin (veya diğer işletmenin de üyesi olduğu bir grubun üyesinin) iştiraki ya da iş ortaklığı olması halinde. (iii) Her iki işletmenin de aynı bir üçüncü tarafın iş ortaklığı olması halinde. (iv) İşletmelerden birinin üçüncü bir işletmenin iş ortaklığı olması ve diğer işletmenin söz konusu üçüncü işletmenin iştiraki olması halinde. (v) İşletmenin, raporlayan işletmenin ya da raporlayan işletmeyle ilişkili olan bir işletmenin çalışanlarına ilişkin olarak işten ayrılma sonrasında sağlanan fayda plânlarının olması halinde. Raporlayan işletmenin kendisinin böyle bir plânının olması halinde, sponsor olan işverenler de raporlayan işletme ile ilişkilidir. (vi) İşletmenin (a) maddesinde tanımlanan bir kişi tarafından kontrol veya müştereken kontrol edilmesi halinde. (vii) (a) maddesinin (i) bendinde tanımlanan bir kişinin işletme üzerinde önemli etkisinin bulunması veya söz konusu işletmenin (ya da bu işletmenin ana ortaklığının) kilit yönetici personelinin bir üyesi olması halinde. İlişkili tarafla yapılan işlem raporlayan işletme ile ilişkili bir taraf arasında kaynakların, hizmetlerin ya da yükümlülüklerin, bir bedel karşılığı olup olmadığına bakılmaksızın transferidir. Hasılat Gelirler, tahsil edilmiş veya edilecek olan alacak tutarının gerçeğe uygun değeri üzerinden ölçülür. Tahmini müşteri iadeleri, indirimler ve karşılıklar söz konusu tutardan düşülmektedir. Mal satışı Grup un seri sözleşmeleri ile ürettiği malların satışından elde edilen gelir, aşağıdaki şartların tamamı yerine getirildiğinde muhasebeleştirilir: Grup un mülkiyetle ilgili tüm önemli riskleri ve kazanımları alıcıya devretmesi, Grup un mülkiyetle ilişkilendirilen ve süregelen bir idari katılımının ve satılan mallar üzerinde etkin bir kontrolünün olmaması, Gelir tutarının güvenilir bir şekilde ölçülmesi, 22

27 2. KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.5 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) Mal satışı (devamı) İşlemle ilişkili ekonomik faydaların işletmeye akışının olası olması ve İşlemden kaynaklanan yada kaynaklanarak maliyetlerin güvenilir bir şekilde ölçülmesi. Hizmet sunumu Hizmet sunum sözleşmesinden elde edilen gelir, sözleşmenin tamamlanma aşamasına göre muhasebeleştirilir. Sözleşmenin tamamlanma aşaması aşağıdaki şekilde belirlenir: Kurulum ücretleri, kurulumun tamamlanma aşamasına göre muhasebeleştirilir. Tamamlanma aşaması, bilanço tarihi itibarıyla geçen sürenin, kurulumun tamamlanması için tahmin edilen toplam süreye oranı olarak belirlenir, Satılan malların fiyatlarına dahil edilen hizmet ücretleri, önceki mal satışlarında sağlanan hizmetlerin sayısı göz önünde bulundurularak, satılan mallara ilişkin sunulan hizmetin toplam maliyetine göre muhasebeleştirilir ve Harcanan süreye bağlı olan sözleşmelerden elde edilen gelir, çalışma saatleri ve doğrudan giderler oluştukça sözleşme ücretleri üzerinden muhasebeleştirilir. İnşaat sözleşmelerinden elde edilen gelir, ilerleyen bölümde ayrıntılarına yer verilmiş olan muhasebe politikası uyarınca muhasebeleştirilir. Temettü ve faiz geliri Hisse senedi yatırımlarından elde edilen temettü geliri, hissedarların temettü alma hakkı doğduğu zaman (Grup un ekonomik faydaları elde edeceği ve gelirin güvenilir bir biçimde ölçülmesi mümkün olduğu sürece) kayda alınır. Finansal varlıklardan elde edilen faiz geliri, Grup un ekonomik faydaları elde edeceği ve gelirin güvenilir bir biçimde ölçülmesi mümkün olduğu sürece kayıtlara alınır. Faiz geliri, kalan anapara bakiyesi ile beklenen ömrü boyunca ilgili finansal varlıktan elde edilecek tahmini nakit girişlerini söz konusu varlığın kayıtlı değerine indirgeyen etkin faiz oranı nispetinde ilgili dönemde tahakkuk ettirilir. Kira geliri Gayrimenkullerden elde edilen kira geliri, ilgili kiralama sözleşmesi boyunca doğrusal yönteme göre muhasebeleştirilir. 23

28 2. KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR (devamı) 2.5 Önemli Muhasebe Politikalarının Özeti (devamı) Stoklar Stoklar, maliyetin ya da net gerçekleşebilir değerin düşük olanı ile değerlenmektedir. Stoklar hareketli ağırlıklı ortalama maliyet yöntemine göre proje bazında değerlenir. Net gerçekleşebilir değer, olağan ticari faaliyet içerisinde oluşan tahmini satış fiyatından tahmini tamamlanma maliyeti ile satışı gerçekleştirmek için yüklenilmesi gereken tahmini maliyetlerin toplamının indirilmesiyle elde edilir. Stokların net gerçekleşebilir değeri maliyetinin altına düştüğünde, stoklar net gerçekleşebilir değerine indirgenir ve değer düşüklüğünün oluştuğu yılda kâr veya zarar tablosuna gider olarak yansıtılır. Daha önce stokların net gerçekleşebilir değere indirgenmesine neden olan koşulların geçerliliğini kaybetmesi veya değişen ekonomik koşullar nedeniyle net gerçekleşebilir değerde artış olduğu kanıtlandığı durumlarda, ayrılan değer düşüklüğü karşılığı iptal edilir. İptal edilen tutar önceden ayrılan değer düşüklüğü tutarı ile sınırlıdır. Maddi duran varlıklar Üretim ya da mal veya hizmetin verilmesinde veya idari amaçlar için kullanımda tutulan arsalar, yeniden değerlenmiş tutarlarıyla ifade edilir. Yeniden değerlenmiş tutar, yeniden değerleme tarihinde tespit edilen gerçeğe uygun değerden sonraki dönemlerde oluşan birikmiş değer düşüklüğü düşülerek tespit edilir. Yeniden değerlemeler bilanço tarihinde belirlenecek gerçeğe uygun değerin defter değerinden önemli farklılık göstermeyecek şekilde düzenli aralıklarla yapılır. Söz konusu arsaların yeniden değerlemesinden kaynaklanan artış, özkaynaktaki yeniden değerleme fonuna kaydedilir. Bahse konu arsaların yeniden değerlemesinden oluşan defter değerindeki azalış, söz konusu varlığın daha önceki yeniden değerlemesine ilişkin yeniden değerleme fonunda bulunan bakiyesini aşması durumunda kâr veya zarar tablosuna kaydedilir. Arsalar amortismana tabi tutulmazlar. Yeniden değerlenen gayrimenkul satıldığında veya hizmetten çekildiğinde yeniden değerleme fonunda kalan bakiye doğrudan dağıtılmamış kârlara transfer edilir. Varlık bilanço dışı bırakılmadıkça, yeniden değerleme fonundan dağıtılmamış kârlara transfer yapılmaz. Arsalar dışındaki maddi duran varlıklar, maliyet değerlerinden birikmiş amortisman ve birikmiş değer düşüklükleri düşüldükten sonraki tutar üzerinden gösterilirler. 24