Fetal Monitorizasyon. Prof.Dr.Tufan BİLGİN

Transkript

1 Fetal Monitorizasyon Prof.Dr.Tufan BİLGİN

2 1. Trimester Fetal organogenesis teratojenite İlk 14 gün ya hep ya hiç gün teratojenite (Nitröz oksid Spina bifida) Spontan abortus Over cerrahisi (kistektomi/oofoektomi) Hipoksi/Hipotansiyon/Hipoglisemi T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 2

3 Cerrahi/Anestezi En uygun zaman 2.Trimesterdir 24. ha`adan iabaren fetus viable kabul edilir 36. ha`adan sonra fetal akciğer maturasyonu tamamlanmış kabul edilir T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 3

4 Cerrahi/Anestezi Riski Primer Patoloji Fetal hipoksi/asidoz Prematür doğum Cerrahi Anestezi T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 4

5 Seçenekler Doğum Cerrahi Gebelik + Cerrahi T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 5

6 Maternal Preoperaaf Obstetrik Değerlendirme Hipertansiyon/Preeklampsi Anemi Sistemik Hastalık Fetal Intrauterin Gelişme Geriliği Uteroplasental Perfüzyon/Yetmezlik Posgerm gebelik T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 6

7 Fetal Well- being Fetal Biofizik Profil Fetal Doppler çalışmaları Umbilikal arter Mid serebral arter Duktus Venosus Antepartum fetal elektronik monitorizasyon Non Stress Test (NST) T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 7

8 Biyofizik Profil Biyofizik profil fetal sağlığın değerlendirilmesinde beş biyofizik değişkenin birlikte kullanılmasıdır Fetal monitöre ek ultrason cihazı gereklidir dakika sürebilir T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 8

9 Biyofizik Profil Bileşenler Skor 2 (Normal) Skor 0 (Anormal) Non Stress Test Fetal Solunum Fetal Hareket Fetal Tonus Amnioak Sıvı Hacmi dakikada>15 sn süreyle >15vuru/dk lık>2 akselerasyon 30 dakikada >1 kez >30 sn süren ritmik solunum 30 dakikada >3 ayrı vücut veya ekstremite >1 kez ekstremite ekstansiyonu sonrası fleksiyona dönüş Biribirine dik 2 planda en az 2 cm ölçülen amnion sıvı cebi dakikada 0 veya bir akselerasyon 30 dakika içinde <30 sn lik solunum <3 ayrı hareket 0 ekstansiyon/fleksiyon olayları En büyük tek verakal cep <2 cm T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 9

10 Biyofizik Profil Skor Durum Öneri 10 8/10 (Amnios normal) 8/8 (NST yapılmamış) Normal fetus Ha`ada 1-2 kez tekrarla 8/10 (Amnios azalmış) Kronik asfiksi Doğum 4-6 Olası fetal asfiksi Aynı gün tesa tekrarla 0-2 Kesin fetal asfiksi Acil doğum T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 10

11 Modifiye Biyofizik Profil Kısalplmış biyofizik profildir (10 dakika) NST ile birlikte ASİ bakılır <5 cm amniyoak sıvı indeksi anormal kabul edilir T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 11

12 Biyofizik Profil Normal biyofizik profilden sonra gelişen beklenmeyen fetal ölümlerin en sık nedenleri; Fetomaternal kanama Umbilikal kordon komplikasyonları Ablaao plasenta T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 12

13 Fetal Doppler T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 13

14 Fetal Doppler Systolic to Diastolic Raao: S/D Resistance Index: S- D/S Pulsality Index: S- D/V mean S: Systolic velocity D: Diastolic velocity T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 14

15 Umbilikal Arter T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 15

16 Umbilikal Arter T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 16

17 Umbilikal Arter 17

18 Umbilikal Arter T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 18

19 Middle Serebral Arter T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 19

20 Middle Serebral Arter Beyin koruyucu etki fetal hipoksi durumunda ortaya çıkar Hipoksi ile diastolik serebral kan akımı artar Rezistans indeks ve S/D azalır T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 20

21 Middle Serebral Arter Normal IUGR T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 21

22 Ductus Venosus Normal Anormal T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 22

23 Ductus Venosus Normal fetusta tüm kardiak siklus boyunca kan akımı kalbe doğrudur Ciddi hipoksi durumunda atrial kontraksiyon sırasında azalmış ve reverse kan akımı olur (Perinatal mortalite %63-100) Azalmış veya reverse akım görülmeden fetus doğurtulmalıdır T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 23

24 Antepartum Fetal Monitorizasyon T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 24

25 T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 25

26 T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 26

27 Non Stress Test T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 27

28 Baseline Sino-Atrial pacemaker kontrolünde bpm Sempatik ve parasempatik ss etkisi altında Mid-trimester-> bpm Post-Term fetus-> bpm T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 28

29 Beat to Beat Variabilite T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 29

30 Beat to Beat Variabilite Kısa dönem variabilite Uzun dönem variabilite Anlamlı fark yok The NICHD Fetal Monitoring Workshop (1997) did not recommend differenaaang short- term variability and long- term variability because in actual pracace they are visually determined as a unit T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 30

31 Baseline Variabilite Saptanabilen amplitüd yok Minimal <5 bpm amplitüd Moderate (normal) 6-15 bpm amplitüd Belirgin >25 bpm amplitüd T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 31

32 Variabilite Yok T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 32

33 Minimal Variabilite T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 33

34 Azalmış Variabilite T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 34

35 Azalmış Variabilite Fetal uyku siklusları Prematurite Fetal aritmi Konjenital anomali Hipoksi/asidoz İlaçlar 1- analjezik 2- barbiturat 3- benzodiazepin 4- fenoaazin 5- parasempatoliak 6- anestezik T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 35

36 Moderate Variabilite T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 36

37 Belirgin Variabilite T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 37

38 Belirgin Variabilite Saltatuar patern >25 bpm Akut hipoksi!! Doğumda- kord kompresyonu Deselerasyon ile birlikte ise dikkat edilmeli İlaçlar ve fetal samulasyon da neden olabilir T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 38

39 Belirgin Variabilite T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 39

40 Taşikardi T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 40

41 Taşikardi Fetal Hiperaroidizm Anemi Kalp yetmezliği Taşiaritmiler Hipoksi Fetal sepsis Maternal Ateş İlaçlar Parasempatoliak Sempatomimeak T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 41

42 Taşikardi Yapılan diğer değerlendirme testlerinde fetal iyilik hali mevcutsa ve ek patolojik bulgu yoksa izole taşikardi, takip edilebilen bir bulgudur T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 42

43 Bradikardi T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 43

44 Bradikardi Fetal Hipoksi A- V blok- SLE MSS hasarı CMV enfeksiyonu Kord basısı Maternal Hipotermi Hipoglisemi Hipotansiyon İlaçlar β- bloker Diazepam Meperidin T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 44

45 Bradikardi Bradikardiye sebep olabilecek patoloji bulunamadığında fetal iyilik hali mevcutsa normalin bir varyanp kabul edilebilir T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 45

46 Derin/Ciddi Bradikardi T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 46

47 Maternal Nabız T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 47

48 Akselerasyon Belirgin FHR arpşı Başlangıç- zirve arası en fazla 30 sn 28.ha`adan önce beklenmez 32.hf öncesi 10 apmlık arpş 32.hf sonrası 15 apmlık arpş Uzamış akselerasyon 2 dk- 10 dk 10 dk dan uzun arpş Baseline değişikliği T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 48

49 Akselerasyon T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 49

50 Akselerasyon NST nin temel prensibini oluşturur Fetus hipoksik veya asidozda değildir Fetal santral sinir sistemi ile kardiyovasküler sistem etkileşimi normaldir 20 dakikalık izlemde en az 2 fetal hareketle ilişkili akselerasyon varlığı ve normal variabilite T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 50

51 İntrapartum Fetal Monitorizasyon T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 51

52 Deselerasyon Erken Geç Variable T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 52

53 Erken Deselerasyon T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 53

54 Erken Deselerasyon Kontraksiyon sırasında baş basısına sekonder gelişen vasovagal yanıta bağlı oluşur Doğumun akaf evresinde gözlenir Latent fazda gözlenir ise CPD düşünülmeli Erken deselerasyon hipoksi ile ilişkili değildir T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 54

55 Rekürren Erken Deselerasyon T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 55

56 Geç Deselerasyon T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 56

57 Geç Deselerasyon Kontraksiyon bixkten sonra başlar Bazale iniş süresi 30 sn veya daha fazla sürer Öncesinde ve sonrasında akselerasyon yoktur Derin değildir Uteroplasental yetersizlik nedeni ile oluşmaktadır İntrapartum fetal hipoksinin en önemli bulgusudur T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 57

58 Geç Deselerasyon Oksitosin T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 58

59 Rekürren Derin Deselerasyon T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 59

60 Variable Deselerasyon Omuzlanma Overshooang Prepatolojik Variabilite kaybı Patolojik T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 60

61 Variable Deselerasyon Geç toparlanma- patolojik Omuzlanma kaybı- patolojik Bifazik deselerasyon- patolojik T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 61

62 Rekürren Variabl Deselerasyon T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 62

63 Variable Deselerasyon En sık görülen deselerasyon Ani başlangıçlı V U W gibi farklı şekillerde Öncesinde ve sonrasında akselerasyon olabilir Kord Kompresyonu T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 63

64 Uzamış Deselerasyon FHR de belirgin deselerasyon >15 bpm 2 dk- 10 dk FHR >100 bpm ise tolere edilebilir 60 bpm den fazla deselerasyon obstetrik acil T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 64

65 Uzamış Deselerasyon Kord kompresyonu Ağır plasental yetmezlik Hipertonik uterus Ablaao plasenta Supin pozisyon Spinal anestezi Narkoak Yüksek doz MgS T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 65

66 Hipertonik Uterus/Deselerasyon T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 66

67 Spontan Deselerasyon T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 67

68 Özet Cerrahi/anestezi öncesi iyi bir obstetrik değerlendirme Fetusun iyilik halini değerlendirme Fetusun mevcut riskleri Prematür doğum riski Önce doğum (sezaryen) seçeneği T. Bilgin- 19. Kış Sempozyumu, Uludağ 68