Şekil Gaz kalibrasyon sistemi

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Şekil 4-21. Gaz kalibrasyon sistemi"

Transkript

1 4. BÖLÜM - SORULAR 4-1. Seyreltik bir evsel atıksu nehre deşarj edilmeden önce bir havuzda (pond) arıtılmaktadır. Havuz girişindeki debi, Q=4000 m 3 /gün ve BOİ derişimi C giriş =25 mg/l'dir. Havuzun hacmi m 3 'tür. Havuzdaki arıtımın amacı deşarj öncesi BOİ azalımının/bozulumunun gerçekleşeceği süreyi sağlamaktır (BOİ bir kirlilik değil aslında bir gösterge, bu yüzden gidermek fiili yerine azalmak ya da bozulmak fiillerinden birini kullanmak daha doğru geldi bana. Biyolojik Oksijen İhtiyacının azalması gibi mesela). Havuzdaki BOİ bozunumu birinci derece tepkime kinetiğine uygun ve hız sabiti ise 0,25 1/gün'dür. Havuz çıkışındaki BOİ derişimi mg/l cinsinden nedir? 4-2. Aşağıdaki tüm problemler için şu soruları cevaplayınız. (Problemleri çözmek için hesap yapmak zorunda değilsiniz) (i) Problemi çözmek için hangi kontrol hacmini kullanırsınız? (ii) Problemdeki koşullar ve derişimler zamanla değişiyor mu? (iii) Problem kararlı veya kararsız halde midir? Neden? (iv) Kontrol hacmi içerisinde kimyasal tepkime ile bir madde üretilmekte veya parçalanmakta mıdır? Neden? (v) Kimyasal bozunabilir veya bozunmayan bir nitelikte midir? Neden? (a) Bir kimyasal üretim tesisinde kaza ile bir kirletici salınımı olmuştur. Bu döküntü (sızıntı), tesisin yakınındaki bir gölde kirliliğe neden olmuştur. Göl küçük bir dereye karışmaktadır. Reaksiyona girmeyen (inert) bu kirleticinin gölde ve gölden beslenen derede güvenli bir seviyeye ulaşması ne kadar sürer? (b) Fosil yakıtların yakılması sonucu oluşan karbondioksit (CO 2 ) emisyonları atmosferin tamamına dağılır. Bu emisyonların, doğrudan tüm atmosferde dağıldığını ve CO 2 'in kimyasal olarak bozunmadığını varsayınız. Eğer CO 2 'in toplam emisyon hızı ve atmosfer hacmi bilinirse, atmosferdeki karbondioksit seviyesinin artış hızı ppm/yıl cinsinden nedir? (c) Bir oda spreyi sabit bir hızda odaya koku yaymaktadır. Koku tüm odaya yayılmakta ve Q debisiyle odaya temiz hava getiren havalandırma sistemi ile seyrelmektedir. Odadaki nihai parfüm derişimi nedir? (Parfümün birinci derece bozunma hız sabiti odadaki temiz havaya karışma süresince geçen zamana kıyasla çok düşüktür.) 4-3. Bir hava kirliliği ölçüm cihazının kalibrasyonu için iki gaz içeren bir karışım kullanılmıştır. Kalibrasyon sistemi Şekil 4-21'de gösterilmektedir. Kalibrasyon gazı derişimi, C cal =4,90 ppm v, debisi, Q cal =0,010 L/dk ve toplam gaz debisi (akış hızı), Q toplam =1,000 L/dk ise karışım sonrası gaz derişimi (C d/s ) ne olur? (Karışım noktasındaki derişimi sıfır olarak kabul ediniz.) Şekil Gaz kalibrasyon sistemi

2 4-4. Bir evin zeminindeki çatlaklardan eve radon sızdığını düşünelim. Evin toplam hacmi 650 m 3 'tür (ev içerisindeki gazın iyi karıştığını kabul ediniz). Radon kaynağı, 250 pci/sn gaz yaymaktadır (pci veya picocuries, radon gazının miktarı ile orantılı bir birimdir ve gazın radyoaktivitesini gösterir). Giriş ve çıkış hava hacmi, eve giren veya çıkan eşit debili temiz hava akımı, 722 m 3 /saat, baz alınarak modellenebilir. Bu problem için radon bozunmayan nitelikte kabul edilebilir. (a) Evdeki bekleme süresi nedir? (b) Evdeki Radon'un kararlı hal derişimi nedir? Cevabı pci/l cinsinden ifade ediniz Eski bir casus filmindesiniz ve küçük bir odada (28 m 3 ) kilitli kaldınız. Bir anda, bulunduğunuz odaya havalandırma sisteminden zehirli gaz verildiğini fark ediyorsunuz. Kokusundan fark ettiğiniz zehir tipinin, gaz konsantrasyonu 100 mg/m 3 değerine ulaşması durumunda aniden öleceğinizi, fakat, bu değerin altında kaldığı sürece güvende olduğunuzu biliyorsunuz. Eğer odadaki havalandırma debisi 2,8 m 3 /dk ve gelen gaz konsantrasyonu 200 mg/m 3 ise kaçmanız için ne kadar zamanınız vardır? 4-6. Şekil 4-22'de bir buz pistinin yeniden kaplanması için çalışan makinenin basit bir gösterimi vardır. 1 ve 3 numaralı noktalar buz pisti alanına giren ve çıkan havayı ve 2 numaralı nokta ise kaplama makinesinin egzozundan çıkan havayı göstermektedir. Her bir noktadaki koşullar aşağıda verilmiştir (C, karbon monoksit (CO) konsantrasyonunu göstermektedir): Nokta 1 Q 1 = 3,0 m 3 /sn, C 1 = 10 mg/m 3 Nokta 2 Emisyon hızı= 8 mg CO /sn. CO tepkimeye girmemektedir. Nokta 3 Q 3, C 3 bilinmiyor Buz pisti hacmi V= 5,0x10 4 m 3 (a) Buz pisti içinde bir kontrol hacmi belirleyiniz. Bu kontrol hacmi içindeki CO kütle debisini mg/sn cinsinden hesaplayınız. (b) Kaplama makinesinin çok uzun süredir çalıştığını ve buz pisti içindeki havanın iyi karıştığını kabul edelim. Buz pisti içindeki CO derişimi mg/m 3 cinsinden nedir? Şekil Bir buz pisti içerisindeki kaplama makinesinin şematik gösterimi 4-7. Şekil 4-22'de gösterilen buz pistinde, kaplama makinesinin durduğu andaki durum için aşağıdaki koşullar verilmektedir: Nokta 1 Q 1 = 3,0 m 3 /sn, C 1 = 0,0 mg/m 3 Nokta 3 Q 3 = 3,0 m 3 /sn, C 3 = 50 mg/m 3 Buz pisti hacmi V= 5,0x10 4 m 3 (a) Bu anda, kontrol hacmi dışına olan CO kütle debisini mg/sn cinsinden hesaplayınız.

3 (b) CO için US hava kalitesi standardı 40 mg/m 3 'tür. Buz pistindeki iyi karışmış havada bulunan CO derişiminin 40 mg/m 3 değerine düşmesi ne kadar sürer? Cevabı saat cinsinden ifade ediniz Kötü arıtılmış evsel atıksu bir nehre deşarj edilmiştir. Deşarj noktasından memba yönündeki nehir debisi Q u/s =8,7 m 3 /sn'dir. Deşarj edilen atıksuyun debisi Q d =0,9 m 3 /sn ve BOİ derişimi 50 mg/l'dir. Memba yönündeki BOİ derişimini ihmal ediniz. (a) Deşarj noktasının hemen mansabındaki BOİ derişimi nedir? (b) Nehrin kesit alanı 10 m 2 ise 50 km mansaptaki BOİ derişimi ne olur? (BOİ, hız sabiti 0,20/gün olan birinci derece tepkime ile bozunmaktadır.) 4-9. Karşılıklı konumda olan iki şehir, nehir kenarında bulunan evsel atıksu arıtma tesislerini işletmektedir. Nehrin günlük debisi m 3 'tür. İnsanlara hastalık bulaşma riskinin değerlendirilmesi için koliform sayıları kullanılır. İki arıtma tesisinin memba yönündeki nehir suyunda koliform sayısı 3 koliform/100 ml'dir. Birinci şehirden m 3 /gün debi ile 50 koliform/100 ml sayıda, ikinci şehirden m 3 /gün debi ile 20 koliform/100 ml sayıda koliform içeren atıksu nehre deşarj edilmektedir. Nehrin mansabındaki koliform sayısının 5 koliform/100 ml değerini aşmaması gerektiğini kabul ediniz. (a) Nehrin mansabında su kalite standardı sağlanmakta mıdır? (Koliformların, mansapta ölçüldüğü yere gelene kadar ölmediğini kabul ediniz.) (b) Eğer mansapta istenen değer sağlanmıyor ise bu standardın sağlanması için 1 numaralı şehrin bilgilendirilip ileri arıtım yapması gerektiği söylenmiştir. Bu isteğin gerçekleşmesinin mümkün olmadığını kütle dengesi yaklaşımıyla gösteriniz Kışın 10 m 3 /sn debi ile akan bir nehire, yollardaki akış suyu içeren bir deşarj yapılmaktadır. Bu deşarjı sağlayan borudaki debi 5 m 3 /sn'dir. Deşarj noktasının hemen öncesindeki nehir klor konsantrasyonu 12 mg/l ve borudan gelen sudaki klor konsantrasyonu 40 mg/l'dir. Klor bozunmayan bir maddedir. (a) Kışın yolları tuzlamak için kullanılan tuz, nehrin mansabındaki tuz derişimini, su kalite standardı olarak belirlenen 20 mg/l üzerine çıkarır mı? (b) Su kalite standardını değiştirmeyecek şekilde yüzey akışı ile nehre deşarj edilebilecek günlük maksimum tuz miktarı kaç tondur? ,0x10 3 m 3 hacimli bir göl, doğal kirletici kaynağına sahip değildir. Fakat, bir atıksu kanalından göle kirlilik karışmaktadır. Atıksu borusunda Q s = 0,5 m 3 /sn ve C s = 100 mg/l'dir. Kirletici, birinci derece hız sabiti 0,20/gün olan bir tepkime ile gölde parçalanmaktadır. Gölden 5 m 3 /sn debili su çıkmaktadır. Gölün iyi karıştığını kabul ettiğinizde; (a) Kararlı durumda göldeki kirletici derişimi ne olur? (b) Bu göl için bekleme süresi nedir? (a) Çizelge 4-12'de yer alan verileri kullanarak Superior ve Erie gölleri için hidrolik bekleme sürelerini hesaplayınız.

4 (b) Çizelgede bulunan her bir göle azami kabul edilebilir değerlerin 10 kat daha fazlası bir kirletici girdisi olduğunu düşünün. Kirlilik kaynakları ortadan kaldırıldığında her bir göldeki kirlilik seviyesinin kabul edilebilir sınırlara düşmesi ne kadar sürer? Kirleticilerin kimyasal olarak bozunmadığını kabul ediniz. (c) Cevaplarınızın anlamlılığını veya önemini tartışınız. Çizelge Büyük göllerin hacimleri ve çıkış debileri (Kaynak: Chapra ve Reckhow, 1983) Göl Hacim (x10 9 m 3 ) Çıkış Debisi (x10 9 m 3 /yıl) Superior Michigan Huron Erie Ontario Bir atıksu arıtma tesisindeki toplam debi 600 m 3 /gün'dür. BOİ giderimi için paralel işletilen iki adet havalandırma havuzu kullanılmaktadır. Her birinin hacmi litredir. Her bir tanktaki havalandırma süresi kaç saattir? Sudaki patojenleri yok etmek için klorun kullanıldığı bir piston akımlı reaktör ya da tam karışımlı sürekli akışlı bir reaktör tasarımı yapacaksınız. Patojen seviyesini, birinci derece bozunma işlemi ile 100 patojen/l'den 1 patojen/l'nin altına düşürmek için gerekli minimum temas süresi 30 dakikadır. Arıtılacak suyun debisi 3,785 m 3 /dk'dır. (a) Birinci derece bozunma hız sabiti nedir? (b) Piston akımlı reaktör için gereken minimum hacim (L) nedir? (c) Aynı çıkış derişimini sağlamak için gereken tam karışımlı sürekli akışlı reaktör hacmi (L) nedir? (d) "1 patojen/l değerinden daha yüksek patojen içeren deşarjın yapılamayacağı" arıtma koşulu benimsenseydi hangi tip reaktörü kullanırdınız? Neden? (e) Arıtım sonrası reaktör çıkışındaki suda istenen kalıntı klor derişimi 0,20 mg/l ve arıtım için gerekli klor derişimi 0,15 mg/l ise reaktöre günlük kaç gram klor eklenmelidir? Laboratuvarda kullanılan cam malzemeleri temizlemek için en etkili yöntem nedir? İçerisinde 1,0 M NaCl çözeltisinden 5 ml kalıntı damlaları bulunan 1 litrelik bir balon jojeye sahip olduğunuzu kabul ediniz. Balonu, toplam 1 litre saf su ([NaCl]=0,000 M) ile durulayabilirsiniz. Seçenekler şu şekildedir: (a) Önce balonu 1 litre saf su ile tamamen doldurunuz. Balonu çalkalayarak karışımı sağlayınız ve boşaltınız. (b) Saf suyun üçte birini balona koyup çalkalayınız, sonra boşaltınız ve bunu iki defa daha tekrarlayınız. Her bir durum için her durulama sonrası 5 ml temiz ve kirli su karışımının balonda kaldığını kabul ediniz. (a) ve (b) seçeneklerinde balonda kalan NaCl miktarının 1 litre saf su ile seyreltilmesi sonucu oluşan nihai NaCl derişimini hesaplayınız. Sonuçları tartışınız Tam karışımlı sürekli akışlı reaktör için Eşitlik 1 ve piston akımlı reaktör için Eşitlik 2'den başlayarak Çizelge 4.16'da verilen eşitlikleri türetiniz.

5 mg/l çı Eşitlik 1 Eşitlik 2 Çizelge Tam karışımlı ve piston akımlı reaktör kıyaslaması Tam karışımlı reaktör Piston akımlı reaktör çı ) çı ) çı çı Bir nehire yapılan atıksu arıtma tesisi deşarjının hemen sonrasındaki (mansabındaki) BOİ (organik kirlilik göstergesi) derişimi 75 mg/l olarak ölçülmüştür. BOİ, 0,05/gün hız sabiti ile birinci derece tepkimeye göre bozunmaktadır. Nehrin hızı 15 km/gün ise 50 km mansaptaki BOİ derişimi nedir? Bir atıksu arıtma tesisinde 3,78x10 6 L hacminde bir reaktör kullanılmaktadır. Reaktör giriş derişimi 100 mg/l, çıkış derişimi 25 mg/l ve reaktöre gelen debi 1893 L/dk'dır. (a) BOİ'nin reaktör içerisindeki birinci derece bozunma hız sabiti 1/saat cinsinden nedir? Reaktörün tam karışımlı olduğunu kabul ediniz. (b) Reaktörün piston akımlı olarak tasarlandığını kabul ediniz. Bu durumda birinci derece bozunma hız sabiti ne olur? (c) Reaktör çıkış derişiminin çok yüksek olduğu görülmüş ve bu nedenle reaktördeki bekleme süresinin iki katına çıkarılması gerektiğine karar verilmiştir. Diğer tüm koşulların sabit olduğu kabul edilirse yeni tam karışımlı reaktör (TKR) hacmi ne olmalıdır? L (1 kg gelen) suyun sıcaklığını 1 saatte 10 C arttırmak için kaç watt enerji gereklidir? Hiç enerji kaybı olmadığını yani tüm enerjinin suyu ısıtmak için kullanıldığını kabul ediniz Bir boru içerisinde durgun halde bulunan sudaki bir kirletici derişiminin boru boyunca değişimi Şekil 4-23'de verilmiştir. Su içerisindeki bu kirleticiye ait difüzyon (dağılım) katsayısı 10-5 cm 2 /sn'dir x-ekseni yönündeki mesafe (cm) Şekil Kapalı bir boru içerisindeki farazi derişim profili

6 (a) x=0,5; 1,5; 2,5; 3,5 ve 4,5 noktalarındaki kirleticiye ait x-ekseni yönündeki başlangıç akı yoğunluğu nedir? (b) Boru çapı 3 cm ise aynı noktalardaki kirleticiye ait x-ekseni yönündeki başlangıç akı yoğunluğu nedir? (c) Difüzif akı, zamanla, derişim profilinin şeklini değiştirecektir. Bir süre sonra derişim profilinin alacağı şekli çiziniz (Bu çizim için hesaplama yapmanız gerekmemektedir). Derişim değerinin x=0'da 3 mg/l ve x=6'da 1 mg/l olduğunu kabul ediniz. (d) (c) seçeneğinde çizdiğiniz profilin neden bu şekilde değiştiğini kısaca açıklayınız Problem 4.20'deki boru bir akan suya bağlanmıştır ve tüpten 100 cm 3 /sn debide su geçmektedir. Sudaki kirletici derişimi 2 mg/l olarak sabitlenmiş ise, (a) Kirleticinin tüp boyunca adveksiyona bağlı kütle akı yoğunluğu nedir? (b) Tüp boyunca adveksiyona bağlı toplam kütle akısı nedir? Bir arıtma tesisinde her biri 5 m derinlikte ve toplam hacmi 5000 m 3 olan iki adet çöktürme havuzu vardır. Havuzlardaki bekleme süresi 2 saat veya daha fazla olacak şekilde tasarlanmıştır. (a) Tasarlanan alıkonma bekleme süresine göre tesisin alabileceği maksimum debi nedir? (b) Havuza giren partiküllerin %100'ünün giderilmesi için gerekli minimum çökelme hızı (m/sn) nedir? (Partikül yoğunluğu = 2000 kg/m 3, sıvı yoğunluğu = 1000 kg/m 3, partikül çapı = 0,0001 m ve sıvının viskozitesi= 0,01 kg/m.sn) Bir hava akımı içerisindeki partikülleri uzaklaştırmak için çökeltme ünitesi kullanılmaktadır. Çökeltme ünitesi yüksekliği 3 m ve havanın ünitede alıkonma süresi 10 sn'dir. (a) Tüm partiküllerin uzaklaştırılması için gerekli minimum partikül çökelme hızı nedir? (b) Bu ünitede giderilebilecek minimum partikül çapı (µm) nedir? Partikül yoğunluğu = 1 gr/cm 3, havanın viskozitesi = 1,69x10-4 yoğunluğu kaldırma kuvvetini ihmal edebilecek kadar küçüktür. gr/cm.sn ve havanın Bir atıksu arıtma tesisi, kum parçacıklarını çöktürmek için kum tutucu kullanmaktadır. 2 m yükseklikte ve 100 m 3 hacimde olan bu kum tutucudan geçen suyun debisi 0,38 m 3 /dk'dır. Bu ünitede giderilebilecek minimum kum taneciği boyutu nedir? Giderimin gerçekleşmesi için atıksuyun kum tutucuda kaldığı sürede ( t=v/q) partiküller 2 m derinliğe çökmek zorundadır. (Kum yoğunluğu = 2,65 gr/m 3, su yoğunluğu = 1 gr/cm 3 ve suyun viskozitesi = 0,01185gr/cm.sn) Siklonlar, hava akımındaki partikülleri (parçacıkları) merkezkaç kuvvetinin etkisiyle bir duvara doğru sürükleyerek uzaklaştıran bir hava kirliliği kontrol ekipmanlarıdır. Parçacık üzerindeki kuvvet; V g ; siklon içindeki gazın akış hızı, R; siklonun yarıçapı, m p ; parçacık kütlesi olup parçacık yoğunluğu (1 gr/cm 3 kabul ediniz) ile parçacık hacminin [(π/6)d p 3 ] çarpımına eşittir. Eğer V g 2 /R=1,6x10 6 cm/sn olacak şekilde bir siklon tasarlanırsa, merkezkaç kuvvetine maruz kalan 15µm lik bir parçacığın terminal hızı (cm/sn) ne olur? (Siklondaki yerçekimi ve kaldırma kuvveti ihmal edilebilir.)

7 4-26. Elektrostatik çökelticiler (ESÇ), bir güç santrali kazanı ya da evsel atık yakma tesisi gibi yerlerden çıkan gaz akımları içerisindeki partiküllerin (parçacıkların) uzaklaştırılmasında kullanılır. ESÇ'ler, elektrik yükü uygulanan partiküllerin (parçacıkların) voltaja bağlı olarak değişen elektrostatik güç altında terminal (uç hız veya son hız) hızda hareket etmesi esasına göre çalışır. Bu soruda yapılacaklar (tüm koşullar ve eşitlikler problemin sonunda verilmiştir); (a) Parçacığa etki eden kuvvetleri net olarak belirlemek için gerekli olan terminal hızı hesaplayınız. ESÇ içinden geçmekte olan parçacık üzerine etki eden kuvvetleri gösteren basit bir şekil çiziniz. (Hava veya sudaki bir parçacığa etki eden kuvvetleri örnek alabilirsiniz.) (b) Elektrostatik kuvvet sonucu ortaya çıkan parçacıkların uç süreklenme hızını (w), parçacık çapının bir fonksiyonu olarak hesaplayınız. Çözümü "w" cm/sn biriminden olacak şekilde ve D p ' nin birimini gösterecek şekilde yapınız. Not: Bu hesaplamada yerçekimini ihmal ediniz. Partikül üzerine etki eden tek bileşenin elektrostatik kuvvet olduğunu kabul ediniz. Kaldırma kuvveti yerçekimi kuvvetinin bir sonucu olduğundan kaldırma kuvvetini de ihmal ediniz. (c) 0,5 µm ve 10 µm partikül büyüklüğüne sahip iki parçacık için uç süreklenme hızını hesaplayınız. (d) "c" şıkkında verilen partikül büyüklükleri için yerçekimine bağlı çökelme hızını hesaplayınız ve sonucu karşılaştırınız. (e) "a" şıkkında bulduğunuz sonucu Stoke's çökelme hızı eşitliği ile karşılaştırmak için ESÇ içindeki sürüklenme hızının yerçekimi ile çökelme hızına eşit olduğu partikül büyüklüğünü (µm) belirleyiniz. (f) "e" şıkkında hesapladığınız parçacık büyüklüğünden daha küçük parçacıklar için hangisi daha büyük olur; yerçekimsel çökelme hızı mı yoksa ESÇ sürükleme hızı mı? Koşullar ve eşitlikler: Elektrostatik kuvvet = q x E Elektrostatik kuvvet; Newton (kg x m x sn 2 ), q; partikül üzerindeki yük (coulomb, C), E; elektrik alan şiddeti (V/m). Her bir parçacık üzerindeki yük, parçacık çapına bağlıdır ve aşağıdaki eşitlik ile hesaplanır. q = 3 x 10-9 ED 2 p q; coulomb (C), E; elektrik alan şiddeti (V/m), D p ; parçacık çapı (m) Elektrik alan şiddetini 10 5 V/m, parçacık yoğunluğunu 1000 kg/m 3 kabul ediniz. Parçacıkların, 298 K ve 1 atm koşullarında viskozitesi 1,695x10-5 kg/m-sn olan havada askıda halde olduğunu kabul ediniz. Parçacık yoğunluğunun havanın yoğunluğundan çok daha büyük olduğuna dikkat ediniz.) Bir atıksu arıtma tesisine gelen su içerisindeki kum ve benzeri parçacıkların giderimi için çökeltme tankı kullanılmaktadır. Koşullar; Tank yüksekliği 3 m Tank genişliği 2 m Tank uzunluğu 7 m Su akış hızı (debi) 0,5 m 3 /dk Parçacık yoğunluğu 2,65 g/cm 3 (a) Bu çökeltme tankında giderilebilecek bir parçacığın minimum (asgari) çökelme hızı (cm/sn) nedir?

8 (b) 0,04 cm/sn ve daha yüksek çökelme hızlarına sahip tüm parçacıkların giderildiği bu veya başka bir çökeltme tankı düşünün. Böyle bir çökeltme tankında tamamen giderilebilecek minimum parçacık çapı (µm) nedir? Geçirimli kum ve çakıl tabakasında birbirinden 100 m uzaklıkta iki adet yeraltı suyu kuyusu bulunmaktadır. 1 nolu kuyuda su seviyesi yüzeyden 50 m ve 2 nolu kuyuda su seviyesi yüzeyden 75 m aşağıdadır. Hidrolik iletkenlik 1 m/gün ve porozite 0,60'dır. (a) Darcy hızı, v d =Q/A nedir? (b) İki kuyu arasında akan yeraltı suyunun gerçek akış hızı nedir? (c) Suyun iki kuyu arasındaki taşınma süresi kaç gündür? Belirli bir bölgedeki yeraltı suyu hidrolik eğimi 0,61 m/30,5 m'dir. Bu bölgedeki yeraltı suyu hidrolik iletkenliği 40 m/gün ve porozitesi 0,5 olan kumdan akmaktadır. Endüstriyel bir alandaki küçük bir bölgede yaşanan petrol sızıntısı yeraltı suyunun kirlenmesine neden olmuştur. O bölgedeki kirlenmiş suyun 100 m ilerideki bir içme suyu kuyusuna ulaşması ne kadar sürer? Kirletici taşınımını engelleyici bir durumun olmadığını kabul ediniz.

ÖN ÇÖKTÜRME HAVUZU DİZAYN KRİTERLERİ

ÖN ÇÖKTÜRME HAVUZU DİZAYN KRİTERLERİ ÖN ÇÖKTÜRME HAVUZU DİZAYN KRİTERLERİ Ön çöktürme havuzlarında normal şartlarda BOİ 5 in % 30 40 ı, askıda katıların ise % 50 70 i giderilmektedir. Ön çöktürme havuzunun dizaynındaki amaç, stabil (havuzda

Detaylı

Akışkanların Dinamiği

Akışkanların Dinamiği Akışkanların Dinamiği Akışkanların Dinamiğinde Kullanılan Temel Prensipler Gaz ve sıvı akımıyla ilgili bütün problemlerin çözümü kütlenin korunumu, enerjinin korunumu ve momentumun korunumu prensibe dayanır.

Detaylı

4. Adveksiyon ve Difüzyon Süreçleri

4. Adveksiyon ve Difüzyon Süreçleri 4. Adveksiyon ve Difüzyon Süreçleri ÇEV 3523 Çevresel Taşınım Süreçleri Prof.Dr. Alper ELÇİ Çevrede Taşınım Süreçleri Kirletici/madde taşınım süreçleri: 1. Adveksiyon 2. Difüzyon 3. Dispersiyon Adveksiyon

Detaylı

713 SU TEMİNİ VE ÇEVRE ÖDEV #1

713 SU TEMİNİ VE ÇEVRE ÖDEV #1 713 SU TEMİNİ VE ÇEVRE ÖDEV #1 Teslim tarihi:- 1. Bir şehrin 1960 yılındaki nüfusu 35600 ve 1980 deki nüfusu 54800 olarak verildiğine göre, bu şehrin 1970 ve 2010 yıllarındaki nüfusunu (a) aritmetik artışa

Detaylı

Akışkanların Dinamiği

Akışkanların Dinamiği Akışkanların Dinamiği Akışkanların Dinamiğinde Kullanılan Temel Prensipler Gaz ve sıvı akımıyla ilgili bütün problemlerin çözümü kütlenin korunumu, enerjinin korunumu ve momentumun korunumu prensibe dayanır.

Detaylı

EDUCATIONAL MATERIALS

EDUCATIONAL MATERIALS PROBLEM SET 1. (2.1) Mükemmel karıştırılmış, sabit hacimli tank, aynı sıvıyı içeren iki giriş akımına sahiptir. Her akımın sıcaklığı ve akış hızı zamanla değişebilir. a) Geçiş işlemini ifade eden dinamik

Detaylı

ÇEVRE MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ 0010020036 KODLU TEMEL ĠġLEMLER-1 LABORATUVAR DERSĠ DENEY FÖYÜ

ÇEVRE MÜHENDĠSLĠĞĠ BÖLÜMÜ 0010020036 KODLU TEMEL ĠġLEMLER-1 LABORATUVAR DERSĠ DENEY FÖYÜ DENEY NO: 5 HAVAANDIRMA ÇEVRE MÜHENDĠSĠĞĠ BÖÜMÜ Çevre Mühendisi atmosfer şartlarında suda çözünmüş oksijen ile yakından ilgilidir. Çözünmüş oksijen (Ç.O) su içinde çözünmüş halde bulunan oksijen konsantrasyonu

Detaylı

1. Çevrede Kirletici Taşınımına Giriş

1. Çevrede Kirletici Taşınımına Giriş 1. Çevrede Kirletici Taşınımına Giriş ÇEV 3523 Çevresel Taşınım Süreçleri Prof.Dr. Alper ELÇİ Ders Tanıtımı Dersin Amacı Öğrenme Çıktıları Değerlendirme Yöntemi Ders Kitapları Ders Programı Çevresel Taşınım

Detaylı

S.S. YEŞİL DURU EVLERİ KOOPERATİFİ ATIKSU ARITMA TESİSİ PROJE RAPORU

S.S. YEŞİL DURU EVLERİ KOOPERATİFİ ATIKSU ARITMA TESİSİ PROJE RAPORU S.S. YEŞİL DURU EVLERİ KOOPERATİFİ ATIKSU ARITMA TESİSİ PROJE RAPORU 1 - PROSESİN TANITILMASI Tatil sitesinden kaynaklanacak evsel nitelikli atıksuları arıtacak olan, arıtma tesisi, biyolojik sistem (aktif

Detaylı

O )molekül ağırlığı 18 g/mol ve 1g suyun kapladığı hacimde

O )molekül ağırlığı 18 g/mol ve 1g suyun kapladığı hacimde 1) Suyun ( H 2 O )molekül ağırlığı 18 g/mol ve 1g suyun kapladığı hacimde 10 6 m 3 olduğuna göre, birbirine komşu su moleküllerinin arasındaki uzaklığı Avagadro sayısını kullanarak hesap ediniz. Moleküllerin

Detaylı

SON ÇÖKELTİM HAVUZU TASARIMI

SON ÇÖKELTİM HAVUZU TASARIMI SON ÇÖKELTİM HAVUZU TASARIMI Son çökeltim havuzları, havalandırma havuzlarında teşekkül eden biyokütlenin çöktürülmesi maksadıyla yapılır. Son çökeltim havuzu hesapları daire planlı, merkezden beslenen

Detaylı

FİLTRASYON. Şekil 4.1. Bir kum filtresinin kesit görünümü 1 GENEL BİLGİ

FİLTRASYON. Şekil 4.1. Bir kum filtresinin kesit görünümü 1 GENEL BİLGİ FİLTRASYON 1 GENEL BİLGİ Filtrasyon adından da anlaşılacağı üzere filtre etmek anlamına gelir. Başka bir deyişle filtrasyon, bir akışkanın katı parçacıklar içerisinden geçirilerek bünyesindeki kirliklerin

Detaylı

AKIŞKAN STATİĞİNİN TEMEL PRENSİPLERİ

AKIŞKAN STATİĞİNİN TEMEL PRENSİPLERİ 8 AKIŞKAN STATİĞİNİN TEMEL PRENSİPLERİ 2 2.1 BİR NOKTADAKİ BASINÇ Sıvı içindeki bir noktaya bütün yönlerden benzer basınç uygulanır. Şekil 2.1 deki gibi bir sıvı parçacığını göz önüne alın. Anlaşıldığı

Detaylı

TEMEL (FİZİKSEL) ÖZELLİKLER

TEMEL (FİZİKSEL) ÖZELLİKLER TEMEL (FİZİKSEL) ÖZELLİKLER Problem 1: 38 mm çapında, 76 mm yüksekliğinde bir örselenmemiş zemin örneğinin doğal kütlesi 165 g dır. Aynı zemin örneğinin etüvde kurutulduktan sonraki kütlesi 153 g dır.

Detaylı

NÖ-A NÖ-B. Adı- Soyadı: Fakülte No:

NÖ-A NÖ-B. Adı- Soyadı: Fakülte No: Şube Adı- Soyadı: Fakülte No: NÖ-A NÖ-B Kimya Mühendisliği Bölümü, 2016/2017 Öğretim Yılı, 00323-Akışkanlar Mekaniği Dersi, Dönem Sonu Sınavı Soru ve Çözümleri 05.01.2017 Soru (puan) 1 (20) 2 (20) 3 (20)

Detaylı

1. Giriş ve çevrede kirletici taşınımı. ÇEV 3523 Çevresel Taşınım Süreçleri Doç.Dr. Alper ELÇĐ

1. Giriş ve çevrede kirletici taşınımı. ÇEV 3523 Çevresel Taşınım Süreçleri Doç.Dr. Alper ELÇĐ 1. Giriş ve çevrede kirletici taşınımı ÇEV 3523 Çevresel Taşınım Süreçleri Doç.Dr. Alper ELÇĐ Ders Tanıtımı Dersin Amacı Öğrenme Çıktıları Değerlendirme Yöntemi Ders Kitapları Ders Programı Bazı Tanımlar

Detaylı

TERMODİNAMİK SINAV HAZIRLIK SORULARI BÖLÜM 4

TERMODİNAMİK SINAV HAZIRLIK SORULARI BÖLÜM 4 Kapalı Sistem Enerji Analizi TERMODİNAMİK SINAV HAZIRLIK SORULARI BÖLÜM 4 4-27 0.5 m 3 hacmindeki bir tank başlangıçta 160 kpa basınç ve %40 kuruluk derecesinde soğutucu akışkan-134a içermektedir. Daha

Detaylı

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ORGANİK KİMYA LABORATUVARI DENEY 8 : YÜZEY GERİLİMİNİN BELİRLENMESİ

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ORGANİK KİMYA LABORATUVARI DENEY 8 : YÜZEY GERİLİMİNİN BELİRLENMESİ ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ORGANİK KİMYA LABORATUVARI DENEY 8 : YÜZEY GERİLİMİNİN BELİRLENMESİ DENEYİN AMACI Gazlarda söz konusu olmayan yüzey gerilimi sıvı

Detaylı

AEROBİK BİYOFİLM PROSESLERİ

AEROBİK BİYOFİLM PROSESLERİ AEROBİK BİYOFİLM PROSESLERİ Doç. Dr. Eyüp DEBİK 03.12.2013 GENEL BİLGİ Arıtmadan sorumlu mikroorganizmalar, sabit bir yatak üzerinde gelişirler. Aerobik biyofilm prosesleri : (1) batmamış biyofilm prosesler,

Detaylı

Ders Notları 3 Geçirimlilik Permeabilite

Ders Notları 3 Geçirimlilik Permeabilite Ders Notları 3 Geçirimlilik Permeabilite Zemindeki mühendislik problemleri, zeminin kendisinden değil, boşluklarında bulunan boşluk suyundan kaynaklanır. Su olmayan bir gezegende yaşıyor olsaydık, zemin

Detaylı

ATIKSU ARITMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI

ATIKSU ARITMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI ATIKSU ARITMA DAİRESİ BAŞKANLIĞI 2007 yılı içerisinde Atıksu Arıtma Dairesi Başkanlığı nca 6 adet atıksu arıtma tesisi işletilmiştir. ÇİĞLİ ATIKSU ARITMA TESİSİ İzmir Büyük Kanal Projesi nin son noktası

Detaylı

NÖ-A NÖ-B. Şube. Alınan Puan. Adı- Soyadı: Fakülte No: 1. Aşağıda verilen fiziksel büyüklüklerin eşit olduğunu gösteriniz. 1/6

NÖ-A NÖ-B. Şube. Alınan Puan. Adı- Soyadı: Fakülte No: 1. Aşağıda verilen fiziksel büyüklüklerin eşit olduğunu gösteriniz. 1/6 Şube NÖ-A NÖ-B Adı- Soyadı: Fakülte No: Kimya Mühendisliği Bölümü, 2015/2016 Öğretim Yılı, 00323-Akışkanlar Mekaniği Dersi, Bütünleme Sınavı Soru ve Çözümleri 20.01.2016 Soru (puan) 1 (20) 2 (20) 3 (20)

Detaylı

İÇİNDEKİLER SI BASKISI İÇİN ÖN SÖZ. xvi. xxi ÇEVİRİ EDİTÖRÜNDEN. BÖLÜM BİR Çevresel Problemlerin Belirlenmesi ve Çözülmesi 3

İÇİNDEKİLER SI BASKISI İÇİN ÖN SÖZ. xvi. xxi ÇEVİRİ EDİTÖRÜNDEN. BÖLÜM BİR Çevresel Problemlerin Belirlenmesi ve Çözülmesi 3 . İÇİNDEKİLER SI BASKISI İÇİN ÖN SÖZ xv ÖN SÖZ xvi YAZARLAR HAKKINDA xix ÇEVİRENLER xxi ÇEVİRİ EDİTÖRÜNDEN xxiii K I S I M B İ R ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ 1 BÖLÜM BİR Çevresel Problemlerin Belirlenmesi ve Çözülmesi

Detaylı

KYM 101 KİMYA MÜHENDİSLĞİNE GİRİŞ PROBLEM SETİ

KYM 101 KİMYA MÜHENDİSLĞİNE GİRİŞ PROBLEM SETİ KYM 101 KİMYA MÜHENDİSLĞİNE GİRİŞ PROBLEM SETİ 1. Aşağıda verilen birim çevirme işlemlerini yapınız. a) 554 m 4 day. kg cm 4 min. g (38472.2 cm4 min. g ) b) 5.37x10 3 kj min hp (120 hp) c) 760 miles h

Detaylı

ÇÖZELTİLERİN KOLİGATİF ÖZELLİKLERİ

ÇÖZELTİLERİN KOLİGATİF ÖZELLİKLERİ ÇÖZELTİLERİN KOLİGATİF ÖZELLİKLERİ Çözeltilerin sadece derişimine bağlı olarak değişen özelliklerine koligatif özellikler denir. Buhar basıncı düşmesi, Kaynama noktası yükselmesi, Donma noktası azalması

Detaylı

Bölüm 5: Sonlu Kontrol Hacmi Analizi

Bölüm 5: Sonlu Kontrol Hacmi Analizi Bölüm 5: Sonlu Kontrol Hacmi Analizi Reynolds Transport Teoremi (RTT) Temel korunma kanunları (kütle,enerji ve momentumun korunumu) doğrudan sistem yaklaşımı ile türetilmiştir. Ancak, birçok akışkanlar

Detaylı

İnşaat Mühendisliği Bölümü UYGULAMA 8 SERBEST YÜZEYLİ AKIMLAR

İnşaat Mühendisliği Bölümü UYGULAMA 8 SERBEST YÜZEYLİ AKIMLAR SORU 1: Taban genişliği 8 m olan dikdörtgen kesitli bir kanaldan 24 m 3 /s debi geçerken su derinliği 2.0 m dir. Kanal genişliğinin 6 m ye düşürüldüğü kesitte; a) 0.20 m yüksekliğinde bir eşit yerleştirildiğinde

Detaylı

TEMEL (FİZİKSEL) ÖZELLİKLER

TEMEL (FİZİKSEL) ÖZELLİKLER TEMEL (FİZİKSEL) ÖZELLİKLER Problem 1: 38 mm çapında, 76 mm yüksekliğinde bir örselenmemiş kohezyonlu zemin örneğinin doğal (yaş) kütlesi 155 g dır. Aynı zemin örneğinin etüvde kurutulduktan sonraki kütlesi

Detaylı

WASTEWATER TREATMENT PLANT DESIGN

WASTEWATER TREATMENT PLANT DESIGN WASTEWATER TREATMENT PLANT DESIGN Prof.Dr. Özer ÇINAR İstanbul, Turkey 1 2 Aktif Çamur Prosesi Kirleticilerin, mikroorganizmalar tarafından besin ve enerji kaynağı olarak kullanılmak suretiyle atıksudan

Detaylı

İnstagram:kimyaci_glcn_hoca GAZLAR-1.

İnstagram:kimyaci_glcn_hoca GAZLAR-1. GAZLAR-1 Gazların Genel Özellikleri Maddenin en düzensiz hâlidir. Maddedeki molekül ve atomlar birbirinden uzaktır ve çok hızlı hareket eder. Tanecikleri arasında çekim kuvvetleri, katı ve sıvılarınkine

Detaylı

KYM 101 KİMYA MÜHENDİSLĞİNE GİRİŞ PROBLEM SETİ

KYM 101 KİMYA MÜHENDİSLĞİNE GİRİŞ PROBLEM SETİ KYM 101 KİMYA MÜHENDİSLĞİNE GİRİŞ PROBLEM SETİ 1. Aşağıda verilen birim çevirme işlemlerini yapınız. ) 554 ) 5.37x10.. h ) 760 h ) 921 ) 800, ) 25 ) 23.. ) 0.981.. ) 8.314... ) 0.052..h 2. Bir atık su

Detaylı

SU KİRLİLİĞİ KONTROLÜ

SU KİRLİLİĞİ KONTROLÜ SU KİRLİLİĞİ KONTROLÜ Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği ne göre atık su; evsel, endüstriyel, tarımsal ve diğer kullanımlar sonucunda kirlenmiş veya özellikleri kısmen veya tamamen değişmiş sular ile maden

Detaylı

2. BÖLÜM - SORULAR. 2-4. Bir su numunesi 10 mg/l içermektedir. Bu numunedeki derişimi; (a) ppm, (b) mol/l, (c) mg -N/L ve (d) ppb olarak hesaplayınız.

2. BÖLÜM - SORULAR. 2-4. Bir su numunesi 10 mg/l içermektedir. Bu numunedeki derişimi; (a) ppm, (b) mol/l, (c) mg -N/L ve (d) ppb olarak hesaplayınız. 2. BÖLÜM - SORULAR 2-1. Aşağıda verilen Kirletici/Ortam konu başlıkları için kullanılması uygun olan Derişim Birimlerini yazınız. Örneğin; (a) mg/l O 2 (i) ve (ii)'ye karşılık gelir. Derişim Birimleri:

Detaylı

HR. Ü. Müh. Fak. Makina Mühendisliği Bölümü Termodinamik I Bütünleme Sınavı (02/02/2012) Adı ve Soyadı: No: İmza:

HR. Ü. Müh. Fak. Makina Mühendisliği Bölümü Termodinamik I Bütünleme Sınavı (02/02/2012) Adı ve Soyadı: No: İmza: HR. Ü. Müh. Fak. Makina Mühendisliği Bölümü 050304-0506304-Termodinamik I Bütünleme Sınavı (0/0/0) Adı ve Soyadı: No: İmza: Alınan uanlar:..3.4.5.6.. Sınav sonucu. Süre: 90 dak. Not: erilmediği düşünülen

Detaylı

BURSA HAMİTLER SIZINTI SUYU ARITMA TESİSİNİN İNCELENMESİ

BURSA HAMİTLER SIZINTI SUYU ARITMA TESİSİNİN İNCELENMESİ BURSA HAMİTLER SIZINTI SUYU ARITMA TESİSİNİN İNCELENMESİ Korkut Kaşıkçı 1, Barış Çallı 2 1 Sistem Yapı İnşaat ve Ticaret A.Ş. 34805 Kavacık, İstanbul 2 Marmara Üniversitesi, Çevre Mühendisliği Bölümü,

Detaylı

ATIKSU ARITIMINDA TESİS TASARIMI

ATIKSU ARITIMINDA TESİS TASARIMI ATIKSU ARITIMINDA TESİS TASARIMI Doç. Dr. Eyüp DEBİK 02.12.2013 Son çöktürme havuzları Biyolojik arıtmadan sonra arıtılmış atıksuyu biokütleden yerçekimi etkisi ile fiziksel olarak ayıran dairesel ya da

Detaylı

ATIKSU ARITMA TESİSLERİNİN İŞLETİLMESİ-BAKIM VE ONARIMI. Fatih GÜRGAN ASKİ Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı

ATIKSU ARITMA TESİSLERİNİN İŞLETİLMESİ-BAKIM VE ONARIMI. Fatih GÜRGAN ASKİ Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı ATIKSU ARITMA TESİSLERİNİN İŞLETİLMESİ-BAKIM VE ONARIMI Fatih GÜRGAN ASKİ Arıtma Tesisleri Dairesi Başkanı UZUN HAVALANDIRMALI AKTİF ÇAMUR SİSTEMİ Bu sistem Atıksularda bulunan organik maddelerin mikroorganizmalar

Detaylı

BÖLÜM 1 ATIKSULARIN ÖZELLİKLERİ

BÖLÜM 1 ATIKSULARIN ÖZELLİKLERİ İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 ATIKSULARIN ÖZELLİKLERİ BÖLÜM 2 MEKANİK ARITMA 2.1. IZGARALAR... 5 2.1.1. Izgara Proje Kriterleri... 5 2.1.2. Izgara Yük Kayıpları... 7 2.1.3. Problemler... 9 2.2. DEBİ ÖLÇÜMÜ VE AKIM

Detaylı

ÖĞRENME ALANI: Kuvvet ve Hareket 2.ÜNİTE: Kaldırma Kuvveti ve Basınç. Kaldırma Kuvveti

ÖĞRENME ALANI: Kuvvet ve Hareket 2.ÜNİTE: Kaldırma Kuvveti ve Basınç. Kaldırma Kuvveti ÖĞRENME ALANI: Kuvvet ve Hareket 2.ÜNİTE: Kaldırma Kuvveti ve Basınç Kaldırma Kuvveti - Dünya, üzerinde bulunan bütün cisimlere kendi merkezine doğru çekim kuvveti uygular. Bu kuvvete yer çekimi kuvveti

Detaylı

AKM 205-BÖLÜM 2-UYGULAMA SORU VE ÇÖZÜMLERİ

AKM 205-BÖLÜM 2-UYGULAMA SORU VE ÇÖZÜMLERİ AKM 205-BÖLÜM 2-UYGULAMA SORU VE ÇÖZÜMLERİ 1 Bir otomobil lastiğinin basıncı, lastik içerisindeki havanın sıcaklığına bağlıdır Hava sıcaklığı 25 C iken etkin basınç 210 kpa dır Eğer lastiğin hacmi 0025

Detaylı

T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK MİMARLIK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK MİMARLIK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ T.C. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK MİMARLIK FAKÜLTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ LABORATUARI SÜREKLİ KARIŞTIRMALI REAKTÖR DENEYİ 2012 KONYA İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER... ii SİMGELER VE

Detaylı

ENDÜSTRİYEL KİRLENMENİN TESBİTİ

ENDÜSTRİYEL KİRLENMENİN TESBİTİ ENDÜSTRİYEL KİRLENMENİN TESBİTİ ENDÜSTRİYEL ATIKSU KARAKTERİZASYONU Temel Kavramlar Debi (Q, m3/gün) Konsantrasyon(C, kg/m3) Kirlilik yükü = QxC (kg/gün) (Hava kirliliğinde, kg/saat) Nüfus eşdeğeri: End.

Detaylı

ÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI

ÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI ÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI 10. Endüstriyel Çamur Arıtımı Yrd. Doç. Dr. Kadir GEDİK Giriş Sıvı atıkların arıtılmasındaki en önemli nokta askıda veya çözünmüş katıların giderimidir. Sıvıdan

Detaylı

SU KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ İDARİ USULLER TEBLİĞİ

SU KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ İDARİ USULLER TEBLİĞİ Resmi Gazete Tarihi: 10.10.2009 Resmi Gazete Sayısı: 27372 SU KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ İDARİ USULLER TEBLİĞİ Amaç ve kapsam MADDE 1 (1) Bu Tebliğin amacı, 31/12/2004 tarihli ve 25687 sayılı Resmî

Detaylı

HİDROLİK. Yrd. Doç. Dr. Fatih TOSUNOĞLU

HİDROLİK. Yrd. Doç. Dr. Fatih TOSUNOĞLU HİDROLİK Yrd. Doç. Dr. Fatih TOSUNOĞLU Ders Hakkında Genel Bilgiler Görüşme Saatleri:---------- Tavsiye edilen kitaplar: 1-Hidrolik (Prof. Dr. B. Mutlu SÜMER, Prof. Dr. İstemi ÜNSAL. ) 2-Akışkanlar Mekaniği

Detaylı

GENEL KİMYA 101 ÖDEV 3

GENEL KİMYA 101 ÖDEV 3 TOBB EKONOMİ VE TEKNOLOJİ ÜNİVERSİTESİ-27 Kasım 2013 Bütün Şubeler GENEL KİMYA 101 ÖDEV 3 ÖNEMLİ! Ödev Teslim Tarihi: 6 Aralık 2013 Soru 1-5 arasında 2 soru Soru 6-10 arasında 2 soru Soru 11-15 arasında

Detaylı

508 HİDROLOJİ ÖDEV #1

508 HİDROLOJİ ÖDEV #1 508 HİDROLOJİ ÖDEV #1 Teslim tarihi: 30 Mart 2009 16:30 1. Yüzey alanı 40 km 2 olan bir gölde Haziran ayında göle giren akarsuyun ortalama debisi 0.56 m 3 /s, gölden çıkan suyun ortalama debisi 0.48 m

Detaylı

SORULAR VE ÇÖZÜMLER. Adı- Soyadı : Fakülte No :

SORULAR VE ÇÖZÜMLER. Adı- Soyadı : Fakülte No : Adı- Soyadı : Fakülte No : Gıda Mühendisliği Bölümü, 2014/2015 Öğretim Yılı, Güz Yarıyılı 00391-Termodinamik Dersi, Dönem Sonu Sınavı Soru ve Çözümleri 06.01.2015 Soru (puan) 1 (15) 2 (15) 3 (15) 4 (20)

Detaylı

10 m. Su Seviyesi ----------------------------------- 1 adet balık 0,25 kg (250 g) ise = 15700 kg balık = 62800 adet balık yapar.

10 m. Su Seviyesi ----------------------------------- 1 adet balık 0,25 kg (250 g) ise = 15700 kg balık = 62800 adet balık yapar. YUVARLAK AĞ KAFES = Çap: 10 m Su derinliği : 10 m 10 m 10 m Su Seviyesi ----------------------------------- HACİM: r 2 h : = 3,14 x 5 2 x 10 = 785 m 3 1 m 3 hacimden 20 kg balık elde edilecekse = 785 m

Detaylı

GIDALARIN BAZI FİZİKSEL NİTELİKLERİ

GIDALARIN BAZI FİZİKSEL NİTELİKLERİ GIDALARIN BAZI FİZİKSEL NİTELİKLERİ 1 Gıdaların bazı fiziksel özellikleri: Yoğunluk Özgül ısı Viskozite Gıdaların kimyasal bileşimi ve fiziksel yapılarına bağlı olarak BELLİ SINIRLARDA DEĞİŞİR!!! Kimyasal

Detaylı

İlk çamur arıtım ünitesidir ve diğer ünitelerin hacminin azalmasını sağlar. Bazı uygulamalarda çürütme işleminden sonra da yoğunlaştırıcı

İlk çamur arıtım ünitesidir ve diğer ünitelerin hacminin azalmasını sağlar. Bazı uygulamalarda çürütme işleminden sonra da yoğunlaştırıcı İlk çamur arıtım ünitesidir ve diğer ünitelerin hacminin azalmasını sağlar. Bazı uygulamalarda çürütme işleminden sonra da yoğunlaştırıcı kullanılabilir. Çürütme öncesi ön yoğunlaştırıcı, çürütme sonrası

Detaylı

SORULAR - ÇÖZÜMLER. NOT: Toplam 5 (beş) soru çözünüz. Sınav süresi 90 dakikadır. 1. Aşağıdaki çizelgede boş bırakılan yerleri doldurunuz. Çözüm.1.

SORULAR - ÇÖZÜMLER. NOT: Toplam 5 (beş) soru çözünüz. Sınav süresi 90 dakikadır. 1. Aşağıdaki çizelgede boş bırakılan yerleri doldurunuz. Çözüm.1. SORULAR - ÇÖZÜMLER 1. Aşağıdaki çizelgede boş bırakılan yerleri doldurunuz. Çözüm.1. Gıda Mühendisliği Bölümü, 2014/2015 Öğretim Yılı, Bahar Yarıyılı 0216-Akışkanlar Mekaniği Dersi, Dönem Sonu Sınavı Soru

Detaylı

ÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI

ÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI ÇEV416 ENDÜSTRİYEL ATIKSULARIN ARITILMASI 9.Çözünmüş İnorganik ve Organik Katıların Giderimi Yrd. Doç. Dr. Kadir GEDİK İnorganiklerin Giderimi Çözünmüş maddelerin çapları

Detaylı

DİĞER ARITMA PROSESLERİ

DİĞER ARITMA PROSESLERİ YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ DİĞER ARITMA PROSESLERİ Oksidasyon Havuzları Oksidasyon Havuzları Sürekli kanal tipinde tam karışımlı uzun havalandırmalı aktif çamur proseslerinin

Detaylı

Akışkanlar Mekaniği Yoğunluk ve Basınç: Bir maddenin yoğunluğu, birim hacminin kütlesi olarak tanımlanır.

Akışkanlar Mekaniği Yoğunluk ve Basınç: Bir maddenin yoğunluğu, birim hacminin kütlesi olarak tanımlanır. Akışkanlar Mekaniği Yoğunluk ve Basınç: Bir maddenin yoğunluğu, birim hacminin kütlesi olarak tanımlanır. Basıncın derinlikle değişimi Aynı derinlikteki bütün noktalar aynı basınçta y yönünde toplam kuvvet

Detaylı

GAZLAR GAZ KARIŞIMLARI

GAZLAR GAZ KARIŞIMLARI DALTON KISMİ BASINÇLAR YASASI Aynı Kaplarda Gazların Karıştırılması Birbiri ile tepkimeye girmeyen gaz karışımlarının davranışı genellikle ilgi çekicidir. Böyle bir karışımdaki bir bileşenin basıncı, aynı

Detaylı

Toprakta Kireç Tayini

Toprakta Kireç Tayini Toprakta Kireç Tayini Toprakta kireç tayininde genellikle kalsimetre düzeneği kullanılır ve % kireç miktarı CaCO 3 cinsinden ifade edilir. Elde edilen veriler doğrultusunda toprakların kireç içeriğine

Detaylı

CĠSMĠN Hacmi = Sıvının SON Hacmi - Sıvının ĠLK Hacmi. Sıvıların Kaldırma Kuvveti Nelere Bağlıdır? d = V

CĠSMĠN Hacmi = Sıvının SON Hacmi - Sıvının ĠLK Hacmi. Sıvıların Kaldırma Kuvveti Nelere Bağlıdır? d = V 8.SINIF KUVVET VE HAREKET ÜNİTE ÇALIŞMA YAPRAĞI /11/2013 KALDIRMA KUVVETİ Sıvıların cisimlere uyguladığı kaldırma kuvvetini bulmak için,n nı önce havada,sonra aynı n nı düzeneği bozmadan suda ölçeriz.daha

Detaylı

> > 2. Kaplardaki sıvıların sıcaklığı 70 o C ye getirilirse sahip oldukları ısı miktarlarını sıralayınız.

> > 2. Kaplardaki sıvıların sıcaklığı 70 o C ye getirilirse sahip oldukları ısı miktarlarını sıralayınız. 1. Tost makinesinin ısınması 2. Hızlı giden arabanın fren yapmasıyla lastiklerin ısınması 3. Yazın güneşte kalan suyun ısınması 4. Odunun yanması 5. Ütünün ısınması 6. Koşu bandında tempolu yürüyen adam

Detaylı

GAZLAR. Farklı sıcaklıklardaki iki gazın difüzyon hızları GAZLARIN ÖZELLİKLERİ

GAZLAR. Farklı sıcaklıklardaki iki gazın difüzyon hızları GAZLARIN ÖZELLİKLERİ GAZLAR GAZLARIN ÖZELLİKLERİ Aşağıdaki soruları doğru-yanlış olarak kodlayınız. 1. Maddenin en düzenli halidir. 2. Küçük hacimlere kadar sıkıştırılabilirler. 3. Gaz molekülleri arasındaki itme ve çekme

Detaylı

İÇİNDEKİLER 1.1. ATIKSU ARITMA TESİSLERİNİN PLANLAMA VE PROJELENDİRME ESASLARI

İÇİNDEKİLER 1.1. ATIKSU ARITMA TESİSLERİNİN PLANLAMA VE PROJELENDİRME ESASLARI İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1. GİRİŞ 1.1. ATIKSU ARITMA TESİSLERİNİN PLANLAMA VE PROJELENDİRME ESASLARI 1.1.1. Genel 1.1.2. Atıksu Arıtma Tesislerinin Tasarım Süreci 1.1.3. Tasarım İçin Girdi (Başlangıç)

Detaylı

Proses Tekniği 3.HAFTA YRD.DOÇ.DR. NEZAKET PARLAK

Proses Tekniği 3.HAFTA YRD.DOÇ.DR. NEZAKET PARLAK Proses Tekniği 3.HAFTA 3.HAFTA YRD.DOÇ.DR. NEZAKET PARLAK Sürekli Akışlı Açık Sistemlerde Enerji Korunumu de = d dt Sistem dt eρdv + eρ V b n A Bu denklemde e = u + m + gz Q net,g + W net,g = d dt eρdv

Detaylı

AKM 205 BÖLÜM 8 - UYGULAMA SORU VE ÇÖZÜMLERİ

AKM 205 BÖLÜM 8 - UYGULAMA SORU VE ÇÖZÜMLERİ AKM 205 BÖLÜM 8 - UYGULAMA SORU VE ÇÖZÜMLERİ Doç.Dr. Ali Can Takinacı Ar.Gör. Yük. Müh. Murat Özbulut 1. Yoğunluğu 850 kg/m 3 ve kinematik viskozitesi 0.00062 m 2 /s olan yağ, çapı 5 mm ve uzunluğu 40

Detaylı

Su seviyesi = ha Qin Kum dolu sütun Su seviyesi = h Qout

Su seviyesi = ha Qin Kum dolu sütun Su seviyesi = h Qout Su seviyesi = h a in Kum dolu sütun out Su seviyesi = h b 1803-1858 Modern hidrojeolojinin doğumu Henry Darcy nin deney seti (1856) 1 Darcy Kanunu Enerjinin yüksek olduğu yerlerden alçak olan yerlere doğru

Detaylı

Prof. Dr. Osman SİVRİKAYA Zemin Mekaniği I Ders Notu

Prof. Dr. Osman SİVRİKAYA Zemin Mekaniği I Ders Notu B - Zeminlerin Geçirimliliği Giriş Darcy Kanunu Geçirimliği Etkileyen Etkenler Geçirimlilik (Permeabilite) Katsayısnın (k) Belirlenmesi * Ampirik Yaklaşımlar ile * Laboratuvar deneyleri ile * Arazi deneyleri

Detaylı

SU KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ İDARİ USULLER TEBLİĞİ

SU KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ İDARİ USULLER TEBLİĞİ SU KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ İDARİ USULLER TEBLİĞİ Bu Tebliğ, 12 Mart 1989 tarihli ve 20106 sayılı Resmî Gazete de yayınlanmıştır. Amaç Madde 1 - Bu tebliğ, 9 Ağustos 1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre

Detaylı

TEMEL İŞLEMLER-1 DOÇ. DR. SENAR AYDIN

TEMEL İŞLEMLER-1 DOÇ. DR. SENAR AYDIN TEMEL İŞLEMLER-1 DOÇ. DR. SENAR AYDIN 1 6.2. Gerçek Çökeltme Tankları Gerçek çökeltme tankları dairesel, dikdörtgen veya kare yüzey alanına sahip olabilir. En tercih edilen dairesel olanlardır. Masrafları

Detaylı

HAZIRLAYAN-SUNAN İSMAİL SÜRGEÇOĞLU DANIŞMAN:DOÇ. DR. HİLMİ NAMLI

HAZIRLAYAN-SUNAN İSMAİL SÜRGEÇOĞLU DANIŞMAN:DOÇ. DR. HİLMİ NAMLI HAZIRLAYAN-SUNAN İSMAİL SÜRGEÇOĞLU DANIŞMAN:DOÇ. DR. HİLMİ NAMLI DÜNYADA yılda 40.000 km³ tatlı su okyanuslardan karalara transfer olmaktadır. Bu suyun büyük bir kısmı taşkın vb. nedenlerle kaybolurken

Detaylı

ÇEVRE MÜHENDĠSLĠĞĠNE GĠRĠġ (ÇMG) DERSĠ

ÇEVRE MÜHENDĠSLĠĞĠNE GĠRĠġ (ÇMG) DERSĠ KONYA ÜNĠVERSĠTESĠ ÇEVRE MÜHENDĠSLĠĞĠNE GĠRĠġ (ÇMG) DERSĠ Doç. Dr. Senar AYDIN Necmettin Erbakan Üniversitesi Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü 17.12.2015 1 2 o Evsel, endüstriyel,

Detaylı

KAYSERİ ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ ATIKSU ARITMA TESİSİ

KAYSERİ ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ ATIKSU ARITMA TESİSİ KAYSERİ ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ ATIKSU ARITMA TESİSİ Yakup GÜLTEKİN Çevre Yönetim Müdürü 26.05.2016 Hidrolik Kapasite Debi Günlük Ort. m 3 /gün Saatlik Ort. m 3 /h Minimum Kuru Hava m 3 /h Maksimum Kuru

Detaylı

ÇÖZÜM 1) konumu mafsallı olup, buraya göre alınacak moment ile küçük pistona etkileyen kuvvet hesaplanır.

ÇÖZÜM 1) konumu mafsallı olup, buraya göre alınacak moment ile küçük pistona etkileyen kuvvet hesaplanır. SORU 1) Şekildeki (silindir+piston) düzeni vasıtası ile kolunda luk bir kuvvet elde edilmektedir. İki piston arasındaki hacimde yoğunluğu olan bir akışkan varıdr. Verilenlere göre büyük pistonun hareketi

Detaylı

GEBZE PLASTİKÇİLER ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ İnönü Mahallesi Balçık Köyü Yolu Üzeri Gebze / KOCAELİ ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ

GEBZE PLASTİKÇİLER ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ İnönü Mahallesi Balçık Köyü Yolu Üzeri Gebze / KOCAELİ ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ GEBZE PLASTİKÇİLER ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ İnönü Mahallesi Balçık Köyü Yolu Üzeri Gebze / KOCAELİ ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ MERKEZİ ATIKSU ARITMA TESİSİ FAALİYETİ İŞ AKIM ŞEMASI VE PROSES ÖZETİ 1 1. İŞLETME

Detaylı

KANLIĞI ÇEVRE. Tamamlanması ERHAN SARIOĞLU ANTALYA 05-07/10/2010 ÇEVRE İZNİ / ÇEVRE İZİN VE LİSANSI

KANLIĞI ÇEVRE. Tamamlanması ERHAN SARIOĞLU ANTALYA 05-07/10/2010 ÇEVRE İZNİ / ÇEVRE İZİN VE LİSANSI ÇEVRE YÖNETY NETİMİ GENEL MÜDÜRLM RLÜĞÜ İZİN N VE DENETİM M DAİRES RESİ BAŞKANLI KANLIĞI ÇEVRE İZNİ VE LİSANSI L ŞUBESİ Başvuru Sürecinin S Tamamlanması ERHAN SARIOĞLU Çevre MühendisiM ÇEVRE İZNİ / ÇEVRE

Detaylı

DENEY FÖYÜ BALIKESİR-2015

DENEY FÖYÜ BALIKESİR-2015 DENEY FÖYÜ BALIKESİR-2015 2 İçindekiler DEVRE ŞEMASI... 3 DENEY SETİNDE KULLANILAN MALZEMELER... 3 TEORİK BİLGİ... 4 BOYLE-MARİOTTE KANUNU... 4 GAY-LUSSAC KANUNU... 7 DENEYLER... 10 Deney TE 680-01...

Detaylı

ÇEV207 AKIŞKANLAR MEKANİĞİ KİNEMATİK-1. Y. Doç. Dr. Güray Doğan

ÇEV207 AKIŞKANLAR MEKANİĞİ KİNEMATİK-1. Y. Doç. Dr. Güray Doğan ÇEV207 AKIŞKANLAR MEKANİĞİ KİNEMATİK-1 Y. Doç. Dr. Güray Doğan 1 Kinematik Kinematik: akışkanların hareketlerini tanımlar Kinematik harekete sebep olan kuvvetler ile ilgilenmez. Akışkanlar mekaniğinde

Detaylı

ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ NDE KİMYASAL PROSESLER

ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ NDE KİMYASAL PROSESLER 9 ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ NDE KİMYASAL PROSESLER 1. Koagülasyon- Flokülasyon Prosesleri 2. Elektrokoagülasyon Prosesi 3. Kimyasal Çöktürme Prosesleri 4. Su Yumuşatma Prosesleri 5. Adsorpsiyon Prosesleri 6.

Detaylı

Bu birikintilerin giderilmesi için uygun kimyasallarla membranlar zaman içinde yıkanarak tekrar eski verimine ulaştırılırlar.

Bu birikintilerin giderilmesi için uygun kimyasallarla membranlar zaman içinde yıkanarak tekrar eski verimine ulaştırılırlar. VIIPOL CKS MEMBRAN TEMİİZLEME PROSEDÜRÜ 1.Giriş : Ne kadar iyi bir ön arıtma yapılırsa yapılsın, çalışan bir ters ozmoz ( RO ) sisteminde zaman içinde hamsu içinde bulunan ve ön arıtmadan geçebilen kolloidler,

Detaylı

2. Basınç ve Akışkanların Statiği

2. Basınç ve Akışkanların Statiği 2. Basınç ve Akışkanların Statiği 1 Basınç, bir akışkan tarafından birim alana uygulanan normal kuvvet olarak tanımlanır. Basıncın birimi pascal (Pa) adı verilen metrekare başına newton (N/m 2 ) birimine

Detaylı

Mevcut durum Kazan Köyü nde kurulmuş olan Biyodisk Teknolojisi Arıtma Tesisinde, 600 eşdeğer kişiden kaynaklanmakta olan atıksular arıtılmaktadır.

Mevcut durum Kazan Köyü nde kurulmuş olan Biyodisk Teknolojisi Arıtma Tesisinde, 600 eşdeğer kişiden kaynaklanmakta olan atıksular arıtılmaktadır. ÖRNEK PROJE ASKİ Ankara İli Kazan İlçesine bağlı Pazar Köyü 600 kişi kapasiteli Dönen Biyolojik Disk (DBD) prensibi ile çalışan Paket biyolojik atıksu arıtma tesisi 0.37 kw motor-redüktör ile aylık kişi

Detaylı

KİMYASAL DENGE. AMAÇ Bu deneyin amacı öğrencilerin reaksiyon denge sabitini,k, deneysel olarak bulmalarıdır.

KİMYASAL DENGE. AMAÇ Bu deneyin amacı öğrencilerin reaksiyon denge sabitini,k, deneysel olarak bulmalarıdır. KİMYASAL DENGE AMAÇ Bu deneyin amacı öğrencilerin reaksiyon denge sabitini,k, deneysel olarak bulmalarıdır. TEORİ Bir kimyasal tepkimenin yönü bazı reaksiyonlar için tek bazıları için ise çift yönlüdür.

Detaylı

Çözüm: m 1 = m 2 = 1g, G = 6.66 x 10-8 cm 3 /s.g, r = 1 cm. m m 1 2 F = G r 2 1 x 1. F = 6.66 x 10-8 1 F = 6.66 x 10-8 din (= g.

Çözüm: m 1 = m 2 = 1g, G = 6.66 x 10-8 cm 3 /s.g, r = 1 cm. m m 1 2 F = G r 2 1 x 1. F = 6.66 x 10-8 1 F = 6.66 x 10-8 din (= g. 1 ÖRNEKLER (Ref. e_makaleleri) 1. Kütleleri 1g olan ve birbirlerinden 1 cm uzaklıkta bulunan iki kütle arasındaki çekim kuvveti, din cinsinden, ne kadar olur? 10-13 cm uzaklıktaki iki nötron arasındaki

Detaylı

Akifer Özellikleri

Akifer Özellikleri Akifer Özellikleri Doygun olmayan bölge Doygun bölge Bütün boşluklar su+hava ile dolu Yer altı su seviyesi Bütün boşluklar su ile dolu Doygun olmayan (doymamış bölgede) zemin daneleri arasında su ve hava

Detaylı

1. Kıyı Bölgelerinde Çevre Kirliliği ve Kontrolü KÇKK

1. Kıyı Bölgelerinde Çevre Kirliliği ve Kontrolü KÇKK 1. Kıyı Bölgelerinde Çevre Kirliliği ve Kontrolü KÇKK Kentsel Atıksu Arıtım Tesislerinde Geliştirilmiş Biyolojik Fosfor Giderim Verimini Etkileyen Faktörler Tolga Tunçal, Ayşegül Pala, Orhan Uslu Namık

Detaylı

ATIKSU ARITIMINDA TESİS TASARIMI

ATIKSU ARITIMINDA TESİS TASARIMI ATIKSU ARITIMINDA TESİS TASARIMI Doç. Dr. Eyüp DEBİK 18.11.2013 BİYOLOJİK ARITMA ÜNİTELERİ AKTİF ÇAMUR Biyolojik arıtma, atıksuda bulunan organik kirleticilerin, mikroorganizmalar tarafından besin ve enerji

Detaylı

On-line Oksijen Tüketiminin Ölçülmesiyle Havalandırma Prosesinde Enerji Optimizasyonu

On-line Oksijen Tüketiminin Ölçülmesiyle Havalandırma Prosesinde Enerji Optimizasyonu On-line Oksijen Tüketiminin Ölçülmesiyle Havalandırma Prosesinde Enerji Optimizasyonu Speaker: Ercan Basaran, Uwe Späth LAR Process Analysers AG 1 Genel İçerik 1. Giriş 2. Proses optimizasyonu 3. İki optimizasyon

Detaylı

ÖĞRENME ALANI : FİZİKSEL OLAYLAR ÜNİTE 2 : KUVVET VE HAREKET

ÖĞRENME ALANI : FİZİKSEL OLAYLAR ÜNİTE 2 : KUVVET VE HAREKET ÖĞRENME ALANI : FİZİKSEL OLAYLAR ÜNİTE 2 : KUVVET VE HAREKET A BASINÇ VE BASINÇ BİRİMLERİ (5 SAAT) Madde ve Özellikleri 2 Kütle 3 Eylemsizlik 4 Tanecikli Yapı 5 Hacim 6 Öz Kütle (Yoğunluk) 7 Ağırlık 8

Detaylı

6. Aşağıdaki tablodan yararlanarak X maddesinin ne olduğunu (A, B,C? ) ön görünüz.

6. Aşağıdaki tablodan yararlanarak X maddesinin ne olduğunu (A, B,C? ) ön görünüz. 1. Lavosier yasası nedir, açıklayınız. 2. C 2 H 4 + 3O 2 2CO 2 + 2 H 2 O tepkimesine göre 2,0 g etilenin yeterli miktarda oksijenle yanması sonucu oluşan ürünlerin toplam kütlesi nedir, hesaplayınız. 3.

Detaylı

1 mol = 6, tane tanecik. Maddelerde tanecik olarak atom, molekül ve iyonlar olduğunda dolayı mol ü aşağıdaki şekillerde tanımlamak mümkündür.

1 mol = 6, tane tanecik. Maddelerde tanecik olarak atom, molekül ve iyonlar olduğunda dolayı mol ü aşağıdaki şekillerde tanımlamak mümkündür. 1 GENEL KİMYA Mol Kavramı 1 Mol Kavramı Günlük hayatta kolaylık olsun diye, çok küçük taneli olan maddeler tane yerine birimlerle ifade edilir. Örneğin pirinç alınırken iki milyon tane pirinç yerine ~

Detaylı

1. Aşağıda verilen fiziksel büyüklüklerin dönüşümünde? işareti yerine gelecek sayıyı bulunuz.

1. Aşağıda verilen fiziksel büyüklüklerin dönüşümünde? işareti yerine gelecek sayıyı bulunuz. Şube Adı- Soyadı: Fakülte No: NÖ-A NÖ-B Kimya Mühendisliği Bölümü, 2016/2017 Öğretim Yılı, 00323-Akışkanlar Mekaniği Dersi, 2. Ara Sınavı Soruları 10.12.2016 Soru (puan) 1 (20) 2 (20) 3 (20) 4 (20) 5 (20)

Detaylı

MADDE ve ÖZELLİKLERİ

MADDE ve ÖZELLİKLERİ MADDE ve ÖZELLİKLERİ 1 1. Aşağıdaki birimleri arasındaki birim çevirmelerini yapınız. 200 mg =.. cg ; 200 mg =... dg ; 200 mg =...... g 0,4 g =.. kg ; 5 kg =... g ; 5 kg =...... mg t =...... kg ; 8 t =......

Detaylı

KONU BAŞLIĞI Örnek: ENERJİ VERİMLİLİĞİ NELER YAPILACAK? KISA SLOGAN ALTINDA KISA AÇIKLAMA (1 CÜMLE)

KONU BAŞLIĞI Örnek: ENERJİ VERİMLİLİĞİ NELER YAPILACAK? KISA SLOGAN ALTINDA KISA AÇIKLAMA (1 CÜMLE) KONU BAŞLIĞI Örnek: ENERJİ VERİMLİLİĞİ NELER YAPILACAK? KISA SLOGAN ALTINDA KISA AÇIKLAMA (1 CÜMLE) GÖRSEL MALZEME (FOTO, GRAFİK, ŞEKİL, LOGO VB.) GRAFİK VEYA TABLO (STRATEJİK PLANDA VERİLEN HEDEF VE ONLARA

Detaylı

ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ATIKSU YÖNETİMİ

ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ATIKSU YÖNETİMİ ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ATIKSU YÖNETİMİ Ece SARAOĞLU Çevre ve Şehircilik Uzmanı 4. Türk-Alman Su İşbirliği Günleri 24.09.2014 Sunum İçeriği Atıksu Politikamız Atıksu Mevzuatı Su Kirliliği Kontrolü

Detaylı

VİSKOZİTE SIVILARIN VİSKOZİTESİ

VİSKOZİTE SIVILARIN VİSKOZİTESİ VİSKOZİTE Katı, sıvı veya gaz halinde bütün cisimler, kitlelerinin bir bölümünün birbirine göre şekil ya da göreceli yer değiştirmelerine karşı bir mukavemet arz ederler. Bu mukavemet değişik türlerde

Detaylı

AKM 205 BÖLÜM 2 - UYGULAMA SORU VE ÇÖZÜMLERİ. Doç.Dr. Ali Can Takinacı Ar.Gör. Yük. Müh. Murat Özbulut

AKM 205 BÖLÜM 2 - UYGULAMA SORU VE ÇÖZÜMLERİ. Doç.Dr. Ali Can Takinacı Ar.Gör. Yük. Müh. Murat Özbulut AKM 205 BÖLÜM 2 - UYGULAMA SORU VE ÇÖZÜMLERİ Doç.Dr. Ali Can Takinacı Ar.Gör. Yük. Müh. Murat Özbulut 1. Bir otomobile lastiğinin basıncı, lastik içerisindeki havanın sıcaklığına bağlıdır. Hava sıcaklığı

Detaylı

CEV 314 Yağmursuyu ve Kanalizasyon

CEV 314 Yağmursuyu ve Kanalizasyon CEV 314 Yağmursuyu ve Kanalizasyon Öğr. Gör. Özgür ZEYDAN http://cevre.beun.edu.tr/zeydan/ Türkiye Çevre Durum Raporu 2011 www.csb.gov.tr/turkce/dosya/ced/tcdr_20 11.pdf A3 Su ve Su Kaynakları 3.4 Kentsel

Detaylı

AKM 205 BÖLÜM 3 - UYGULAMA SORU VE ÇÖZÜMLERİ. Doç.Dr. Ali Can Takinacı Ar.Gör. Yük. Müh. Murat Özbulut

AKM 205 BÖLÜM 3 - UYGULAMA SORU VE ÇÖZÜMLERİ. Doç.Dr. Ali Can Takinacı Ar.Gör. Yük. Müh. Murat Özbulut AKM 205 BÖLÜM 3 - UYGULAMA SORU VE ÇÖZÜMLERİ Doç.Dr. Ali Can Takinacı Ar.Gör. Yük. Müh. Murat Özbulut 1. 70 kg gelen bir bayanın 400 cm 2 toplam ayak tabanına sahip olduğunu göz önüne alınız. Bu bayan

Detaylı

GENEL KİMYA. 10. Hafta.

GENEL KİMYA. 10. Hafta. GENEL KİMYA 10. Hafta. Gazlar 2 Gaz halindeki elementler 25 0 C ve 1 atmosfer de gaz halinde bulunan elementler 3 Gaz halindeki bileşikler 4 Gazların Genel Özellikleri Gazlar, bulundukları kabın şeklini

Detaylı

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ENERJİ SİSTEMLERİ LABORATUVARI -II DENEY FÖYÜ DENEY ADI KÜTLE TRANSFERİ DERSİN ÖĞRETİM ÜYESİ DENEYİ YAPTIRAN ÖĞRETİM ELEMANI

Detaylı

T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ÖLÇÜM VE İZLEME DAİRESİ BAŞKANLIĞI PARTİKÜL MADDE (TOZ) TAYİNİ SONER OLGUN.

T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ÖLÇÜM VE İZLEME DAİRESİ BAŞKANLIĞI PARTİKÜL MADDE (TOZ) TAYİNİ SONER OLGUN. T.C. ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ÖLÇÜM VE İZLEME DAİRESİ BAŞKANLIĞI PARTİKÜL MADDE (TOZ) TAYİNİ SONER OLGUN Şube Müdürü Ekim 2010 Kastamonu 1 PARTİKÜL MADDE (TOZ) TAYİNİ Tanım:

Detaylı

ÇERKEZKÖY ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ ENDÜSTRİYEL ATIKSU ARITMA TESİSİ

ÇERKEZKÖY ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ ENDÜSTRİYEL ATIKSU ARITMA TESİSİ ÇERKEZKÖY ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ ENDÜSTRİYEL ATIKSU ARITMA TESİSİ Bölgemiz I. Kısım Atıksu Arıtma Tesisi (yatırım bedeli 15 milyon $) 1995 yılında, II. Kısım Atıksu Arıtma Tesisi ( yatırım bedeli 8 milyon

Detaylı