Modern Üretim Yöntemleri. Sunumlar

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Modern Üretim Yöntemleri. Sunumlar"

Transkript

1 Modern Üretim Yöntemleri Sunumlar 2014

2 PLAZMA IŞINI İLE (PBM) Tanım Plazma, maddenin dördüncü halidir. Madde gaz halinde iken doğru koşullar altında maddeye enerji verilmesinin devam etmesi maddenin plazma haline geçişine neden olacaktır. Enerji kaynağı elektrik olabileceği gibi, ısıl veya ışın kökenli de olabilir. Plazmayı maddenin gaz halinden ayıran en önemli farkları, elektriği iletmesi, çok yüksek sıcaklıkta olması ve ışık yaymasıdır. Maddenin plazma hali, serbest halde gezinen elektronlardan ve elektronlarını kaybetmiş atomlardan (iyonlardan) oluşur, eşit miktarda pozitif ve negatif yük içerir. Elektriği ileten tüm metallere uygulanan prensiplerin çoğu plazmalar içinde geçerlidir ve plazma manyetik ve elektrik alanlardan etkilenir. Günümüzde plazmalar değişik teknolojiler geliştirilerek imalatta, tıpta, ışıklandırmada, televizyonlarda, enerji üretmekte (nükleer) ve daha birçok teknolojide kullanılmaktadır. Plazma ile kesme işleminin keşfedilmesi 1950'li yıllara rastlar. TIG kaynağının verimini artırmak için Union Carbide firmasının kaynak laboratuarında yapılan araştırmalar sırasında araştırmacılar nozul ağız açıklığının daraltıldığı zaman TIG torçundan malzemeye doğru akan ark ve gazın özelliklerinin değiştiğini, ark ve gazın daha yoğun hale geldiğini fark ettiler. Arkın ısısı daha yüksekti ve nozul içinde artan basınç ile akış hızı artmıştı. Artan sıcaklık nedeni ile malzeme arkın değdiği noktada kalınlık boyunca lokal olarak ergiyor, plazma jetinin hızı ergimiş metali basınçla iterek uzaklaştırıyordu. Böylece malzeme kesilmiş oluyordu. Bu gelişmeyi takiben ilk plazma torçları piyasaya sunulmaya başlandı. Bu kesme metodu çok kalın malzemelerde bile yüksek hızlarda kesme olanağı sağlıyordu. Konvansiyonel plazma kesimi olarak da tanınan bu teknik 1970 li yıllara kadar yaygın olarak kullanıldı. Bu teknikte, plazma arkı kesim esnasında iyi kontrol edilemediği, ark konsantrasyonunun sürekliliği ve plazma ark akışının yoğunluğu sağlanamadığı için elde edilen malzemenin kalitesi hassas kesimler için kullanılmasında bir engel olmuştur. Bu nedenle başlangıçtan günümüze kadar çeşitli teknolojiler geliştirilerek kesme kalitesinde iyileştirme yönünde çalışmalar yapılmıştır. PLAZMA IŞINI İLE İŞLEME Plazma ile kesme, iletken metallerin kesiminde kullanılan termal bir kesme metodudur. Kesme basitçe, torç içinde akan gaza enerji verilerek kısmen iyonlaştırılması ile oluşturulan yüksek sıcaklıktaki plazmanın gaz akışı etkisi ile nozul ağzından pozitif kutup olan malzemeye yönelmesi, malzemeyi ergitmesi ve ergiyen malzemenin akan gazın jet etkisiyle itilerek uzaklaştırılması ile gerçekleştirilir. Plazma ile kesim; düşük işletme ve yatırım maliyeti, yüksek kesme hızı, üretim hattı uygulamasına ve otomasyona uygunluğu, sürekli iyileştirilen kesme kalitesi ile sanayide yaygın olarak kullanılır. Plazma ile kesme metodu vagon sanayi, gemi inşa sanayi, iş makineleri sektörü, basınçlı kap sanayi gibi imalat sektörlerinde yoğunlukla kullanılmaktadır. Kesme İşlemi; plazmanın yüksek sıcaklığı nedeni ile malzemeyi lokal olarak ergitmesi ve yüksek akış hızındaki taşıyıcı gazın ergimiş malzemeyi püskürterek malzemede bir delik açması ile başlar. Bu esnada torç taşıyıcı sistem ile hareket ettirilerek kesme işlemi gerçekleştirilir. Taşınan Ark Metodu 2

3 Güç kaynağına gelen bir sinyal eş zamanlı olarak açık devre gerilimini açar ve torça gaz akışını başlatır. Sistemde nozul ve malzeme güç kaynağının pozitif kutbuna, elektrod ise negatif kutbuna bağlıdır. Taşıyıcı gaz nozul ve elektrod arasındaki boşluktan geçerek nozul ağzından dışarı akmaya başlar. Bu esnada yüksek frekans ateşleme devresi, nozul ile elektrod arasında yüksek frekansta arklar oluşturur. Taşıyıcı gaz bu arklardan gelen enerji ile kısmen iyonize olur. Yüksek akış hızında ki gaz, itme etkisi ile bu akım yolunun pozitif kutbunu dışarıya yöneltir. Pozitif kutuptaki malzeme ile artık akım devresi tamamlanmıştır ve yüksek frekans devresi kapanır. Gazın sürekli olarak iyonizasyonu doğru akım devresinden gelen enerji ile sağlanır. Bu şekilde elde edilen plazma metoduna "taşınan ark metodu (transferred arc method) denir. Taşınmayan Ark Metodu Plazma ile kesme işlemi genel olarak taşınan ark metodu ile gerçekleştirilir. Bir diğer metot ise "taşınmayan ark metodudur (non- transferred arc method). Torç teknolojisi farklıdır. Plazma arkı malzemeye transfer edilmeden nozul ile elektrod arasında başlar ve akan gaz etkisi ile plazma torç ucunda alev şeklinde çıkar. Genel olarak bu metot iletken olmayan malzemelerde kullanılır ve diğer plazma işlemlerinde (örneğin yüzey kaplamada, atık işlemede) kullanılır. Kesmede yaygın olarak kullanılmamasının nedeni plazma ark yoğunluğunun kontrol edilememesidir. Plazma İle Kesilebilen Malzemeler Malzeme Plazma Gazı Koruyucu Gaz Karbon Çelikleri Oksijen Oksijen & Azot Hava Hava Paslanmaz Çelik Hava Hava & Metan H35 & Azot Azot Alüminyum Hava Metan H35 & Azot Azot Bakır Oksijen Oksijen & Azot Oksijen Oksijen & Azot 3

4 Plazma ile kesme yöntemi sanayide yaygın olarak alaşımlı çelik, paslanmaz çelik, karbon çeliği, alüminyum alaşımları, titanyum alaşımları ve bakır kesmekte kullanılır. Nikel, titanyum ve alaşımları gibi malzemelerin kesimi ancak talaşlı işlemeden önce malzemeyi kesip hazırlamak için uygun olabilir. Çünkü bu malzemelerin plazma ile kesiminde kesme ağzı ve yüzeyinde pürüz, malzemede de renklenme görülmektedir. Koruyucu ve plazma gazı kombinasyonları, gazların akış hızları ve malzeme kalınlığı malzemelerin kesme kalitesini etkiler. Plazma İle Kesmede Önemli Parametreler Plazma ile kesmede önemli parametreler gaz parametreleri, güç kaynağı parametreleri ve kesme hızıdır. Taşıyıcı (plazma) ve koruyucu gazın akış hızı ve gazların karışım oranıdır. Plazma gazının akış hızının artışı arkın kararlılığını etkileyen faktörlerden birisidir. Arkın yoğunluğunu arttırır. Artan momentum nedeni ile eriyen malzemenin kesme bölgesinden püskürtülmesini kolaylaştırır. Avantajları Karmaşık kimyasal analizler ve bakımlar gerektirmez. Zararlı çözücüler veya asit özellikli kimyasallar kullanılmaz. Temiz çalışır, Genellikle arındırmak için gerekli olan işlemleri (çözücü ile silme, ultrasonik temizlik, kumlama vb.) yoktur. Çalışanlar zararlı kimyasallara maruz kalmaz. İşletmek için düşük enerji ihtiyacı vardır. Dezavantajları 12 mm kalınlığında çelik plakaları kesmek için büyük güç kaynakları (220 kw) gerekmektedir. Proses, ısı ( iş parçasını bozan ve zehirli duman oluşturan ) üretebilir. 4

5 BUZ JETİ İŞLEME (IJM) Tanım : Aşındırıcılı su jeti ile işleme yönteminin bir türevidir. Bu yöntemde AWJM de kullanılan Silikon Karbit veya Alüminyum oksit aşındırıcılar yerine buz tanecikleri kullanılmaktadır. İki farklı yöntem ile buz elde edilir. 1. Buz üretimi su jeti ile karışım noktası öncesinde gerçekleştirilir. Buz parçacıkları Azot gazı kullanılarak elde edilir. Buz jeneratörü içine alt kısımdan su püskürtülürken üst kısımdan da C sıvı azot gazı püskürtülmektedir. Azot ve su karşılaştıklarında meydana gelen buz parçaları toplama tankına dökülerek su jetinin hızı ile vakum oluşumu neticesinde kesme nozuluna ulaşmaktadır. Kesme bölgesinde buz, su ve azot gazı birlikte bulunmaktadır. 2. Diğer bir yöntem de -196 C sıvı azot gazının harici bir kaynak olmadan mevcut su jeti ile direk karışım bölgesinde karşılaştırılması sonucu buz parçacıkları elde edilerek kesme bölgesine gönderilmesidir. Kesme bölgesinde buz, su ve azot gazı birlikte bulunmaktadır. Özellikleri : Kullanım Alanları: Su basıncı: Mpa Su hızı: m/s Nozul Çapı: 0,1 0,3 mm 8 C Buz tanecikleri çapı 60 μm Buz taneciklerinin sıcaklıkları ile sertlikleri ters orantılıdır. Malzemelerin kesimine uygundur. Delik ve köşeler gibi ulaşılamayan bölgelerden çapak alma işlemleri için kullanılır. Temizlik amaçlı kullanılır. 5

6 Avantajları: Düşük maliyet (AWJM den) Çevreci Verimli Isıdan etkilenmiş bölge oluşmaz. Çalışan sağlığına toz solunum riski yoktur Su yeniden kullanılabilir. (Su tüketiminde %90 azalma) Dezavantajları: Buz üretimi özel teçhizat gerektirir. Buz iletim hatları izolasyon gerektirir Nemden etkilenen malzemelerde kullanılamaz. Gürültülüdür Sürekli ısı kontrolü gerektirir Su Jeti ile Buz Jeti İşleme Karşılaştırılması Buz jetinin ayrıca temizlik amacıyla kullanımı da mevcuttur. Ancak bu sistemde buz sudan elde edilmediği için kuru buz olarak adlandırılmaktadır. 6

7 Kuru buz normal basınç şartları altında sıvı halde bulunmayan karbondioksitin C'de dondurularak katı hale getirilmesi ile elde edilen buzdur. Kuru buz parçacıkları pellet halinde olup genelde silindir çapları 1.7, 3.0, 6.0, 10.0 veya 16.0 mm silindir uzunluğu ise 5-10 mm dir. Kuru buz temizliğine geleceğin temizlik sistemi diyebiliriz. Kompresörden sağlanan basınçlı hava yardımı ile kuru buz parçacıkları m/s'ye kadar hızlandırılır. Temizlenecek yüzeyle temas anında parçacıkların ağırlık ve hızları ile orantılı olan kinetik enerjileri bir püskürtme ile temizlik kuvvetine dönüşür. Kendinden daha sıcak bir yüzeye çarpan kuru buz parçacıkları anında süblimleşerek gaz karbondioksit halini alır. Katı halden gaz hale geçen karbondioksit molekülleri hacimlerini 800 katına çıkartırken yüzeydeki istenmeyen katmanları da parçalar. Ani ısı değişiklikleri de yüzeydeki inatçı kirlerin direncinin kırılmasına yardımcı olur. Avantajları: Kuru Bir Temizlik Yapar, ardında atık bırakmaz. Kimyasal temizlemenin aksine çevre dostudur. 7

8 Temizlenen yüzeye zarar vermez, aşındırmaz. Makinelerin performansını arttırır. Ulaşılması en zor noktalara kolayca etki eder. Düşük maliyet, Dezenfektasyon, Kısa süreli işlem, Kurutma süresi olmadan işlem, Elektrik ve Elektronik sistemlere zararsız, KULLANIM ALANLARI Plastik Sanayi Otomotiv Yan Sanayi Mobilya Makineleri Kauçuk Sanayi Matbaa Makineleri Soğutma Sanayi Kimya Sanayi Gemi ve İnşaat Sanayi Petro-Kimya Sanayi Tekstil Sanayi Döküm Kalıp Sanayi Döküm Kalıp Sanayi Gıda Sanayi Enerji Sektörü Kâğıt Sanayi Metal Sanayi Sağlık Sektörü Elektronik Sanayi MDF ve Sunta Sektörü 8

9 AŞINDIRICI JET İLE İŞLEME (AJM) Çok yüksek hızlı jet içinde bulunan aşındırıcılar iş yüzeyine çarparak yüzeyden çok küçük parçalar kırar/koparır Genel olarak, Abrasif Taneciklerin boyutları 50 μm civarındadır. Yaklaşık iccapı0.5 mm olan Lüleden ortalama 200 m/s hız ile 2 mm uzaklıktaki iş parçasına akışkan jeti uygulanır. Abrasif parçacıkların kinetik enerjisi, iş parçası yüzeyinden malzeme kaldırmak için yeterli olmalıdır EKİPMANLAR Gaz akımı ağza bağlantı hortumu ile aktarılır. aşındırıcı gazın ağızdan çıkış hızı 330 mt/sn ye odaklıdır. Aşındırıcı jet makinesini oluşturan parçalar: Gaz itiş sistemi, aşındırıcı parçacık besleyici, işlem bölmesi, jet ağızlığı, aşındırıcılar Gaz itiş sistemi: Temiz ve kuru hava sağlar. Hava, nitrojen ve karbondioksit aşındırıcıları itmek için kullanılır. Bu gaz ya kompresör ya da bir silindirden sağlanır. Kompresör durumda ise hava, aşındırıcıların su veya yağ ile bulaşmaması için kurutucu ile filtrelenir. Gaz toksik olmamakla birlikte ucuz ve kolay elde edilebilir olmalıdır. Ağızlıktan çıktığında çabucak atmosferde 9

10 dağılmamalıdır. İtiş için harcanan oran 5 bar basınçta m³/dk ve aşındırıcı tüketimi ince işlemde 2 ile 4 gram/dk ve kesim işleminde 10 ile 20 gram/dk. Aşındırıcı parçacık besleyici: Gereken aşındırıcıyı sağlar. İtici güç karıştırma bölmesine gönderilir ve burada aşındırıcı ile karıştırılarak elekten geçer. Elek 50 ile 60 Hz oranında titretilir ve bu titreşimin genişliği karışımın oranını belirler. Parçacıklar karıştırma bölmesine taşıyıcı gaz ile gönderilir. Hava ve aşındırıcı karışımı ağza doğru ilerler. Ağız yüksek hızlı karışımı iş parçasına odaklar ve gönderir. İşlem bölmesi: Aşındırıcı parçacıkların bölmeye zarar verecek seviyelere ulaşmaması için iyice yalıtılmıştır. İşlem bölmesi toz vakumu ile donatılmıştır. Eğer toksik bir materyal ile çalışılacaksa toz vakumu özellikle göz önünde bulundurulmalıdır. Aşındırıcı jet ağızlığı: Genellikle tungsten karpit veya safirden yapılır. Tungsten için çalışma ömrü 12 ile 30 saat arasında iken safir için ortalama 300 saat çalışma ömrü vardır. Ağız oval veya dikdörtgen ve uç bolümü düz veya sağa açılı şekilde olur. Açısal sürtünmeyi en aza indirgemek için özellikle tasarlanmıştır. Ağız aşındıkça jet çıkışının dağılımı da yükselir. Buda kesimi parazitli ve hatalı hale getirir. Aşındırıcılar: Alüminyum oksit, silikon karpit, cam parçacıkları, parçalanmış cam ve sodyum bikarbonat kullanılan aşındırıcılardan bazılarıdır. Aşındırıcı seçimi iş türü, işlem keskinliği ve MRR a göre yapılır. Alüminyum oksit; parçacık boyutu, 12 ile 50 mikron. Temizleme, kesme ve çapak alma için kullanılır. Silikonkarbit; parçacık boyutu, 25 ile 40 mikron. Alüminyum ile aynı işleve sahip ancak sert materyal için kullanılır. Cam parçacıklar; parçacık boyutu ile 1.27 mm. Mat cila verir. Dolomit; parçacık boyutu 200 mesh. Gravür ve parlatma için. Sodyum bikarbonat; parçacık boyutu 27 mikron. Temizleme, çapak alma ve yumuşak materyali 50 C altında kesme Uygulamalar Cam buğulama, yazı yazma, şekil / resim yapma. İşlenmesi istenmeyen yüzeylerin maskelenmesi gerekir (Bakır, lastik, cam maske malzemesi olarak kullanılır.). Enjeksiyon kalıplama ile imal edilmiş plastik parçaların ayırma çizgilerinin ve çapaklarının temizlenmesi Seramik, plastik parçaların parlatılması, temizlenmesi Metal kalıpların erişilmesi zor kısımlarının temizlenmesi Narin ve çok sert parçaların kesilmesi, işlenmesi ve kanal açılması Parçaların yüzeyindeki boya, yağ, pas ve benzeri pisliklerin temizlenmesi 10

11 İç delik kesişimin deki parçaların temizlenmesi. Seramik ve cam malzemeleri kesme ve vida dişi açma (Ayrıca küçük boyutlu delik açma) Avantajları: Aşındırıcı boyutuna bağlı olarak üst yüzey cilasi elde edilebilir. Zarar verme derinliği düşüktür. (yaklaşık 2.5 mikron). Soğuk kesim özelliği sayesinde narin ve ısıya uyarlı materyal işleyebilir. İşleme parçası ile işlenen parça arasından temas olmadığından, gıcırdama ve titreşim olmaz. Düşük maliyeti ile kullanımı ve bakımı kolaydır. Sert kırılgan materyallerin işlenmesi mümkündür. Karmaşık şekillerdeki sert maddelere delik açabilecek kapasitededir. Dezavantajlar: Düşük malzeme kaldırma hızı (material removal rate) nedeniyle sınırlı kapasitesi vardır (cam için Material Removal Rate 40/dk). Aşındırıcılar iş yüzeyine takılabilir, özellikle yumuşak materyal işleminde. Kesim netliği konikleşen delik tarafından engellenebilir. Parazitli kesimden kaçınmak zordur. Toz toplama hava kirliliği ve sağlık problemlerini engellemek için zorunludur. Ağzın çalışma ömrü sınırlıdır (300 saat). Aşındırıcı parçacıkların kesin köşeleri körleşip dağılan parçacıklar ağzı tıkayabileceğinden yeniden kullanılamaz. Ağız ile parça arasındaki kısa mesafe işlem sırasında ağza zarar verir. 11

12 MANYETİK ZIMPARALAMA Genel anlamada manyetik aşındırıcılar yardımı ile işleme yöntemi, yüzeylerin bitirilmesi, temizlik, ısınarak yapışan talaşın işlenmesi, metal ve metal olmayan ileri mühendislik ürünlerinin yüzeylerinin parlatılmasında etkili olan bir işleme yöntemidir. Geleneksel yöntemlerde en iyi yüzey pürüzlülüğü taşlama işleminde μm, honlama işleminde μm, laplama işleminde μm olarak tespit edilmiştir. Günümüz teknolojik gereksinimleri doğrultusunda pek çok ürün nano (10-9 m) düzeyde yüzey pürüzlülük değerleri gerektirmektedir. Bu değer bahsedilen geleneksel yüzey işleme tekniklerle elde etmek mümkün olamamaktadır yılında Harry P.Coats tarafından patenti alınmıştır. Manyetik aşındırıcılar ile yüzey işleme, yüksek hız freze millerinin seramik rulmanları ve yatakları, hijyenik paslanmaz çelik tüplerin iç yüzeyleri, havacılık gibi özel uygulamalarda gaz veya sıvı taşıyan tüplerin iç yüzeyleri, yüksek sertliğe sahip tüplerin iç yüzeyleri, medikal amaçlı kullanılan kılcal tüplerin iç yüzeylerinin işlenmesi gibi potansiyel uygulama alanları bulmuştur. Manyetik Aşındırıcı Toz ile İşleme yöntemi, karmaşık şekilli ya da iç yüzeyi çok uzun ve dar parçaların yüzeylerinin işlenmesinde kullanılabilecek bir yöntemdir. Aşındırılacak yüzeyler metalik ya da metalik olmayan bileşenler (kılcal tüpler, medikal implantlar, cam, seramik, polimer ve polimer kompozit malzemeler vb.) olabilmektedir. Bu yöntemde, manyetik alanın gücünü kontrol etmek için ferromanyetik ve aşındırcı partiküller (Al2O3, SiC, CBN veya elmas), kullanılmakta ve hepsi birlikte aşındırıcı karışım olarak adlandırılmaktadır. Karışımın kendi içerisindeki hareketini kolaylaştırmak ve sürtünme kuvvetini yenmek için yağlayıcı sıvı kullanılmaktadır. Karışımlarda kullanılan aşındırıcı ve ferromanyetik partiküllerin boyutları ve miktarı malzemenin özelliklerine ve başlangıç yüzey şartlarına bağlı olarak seçilmektedirler. Manyetik alan altında yapılacak olan yüzey işlemenin çalışma prensibi, iş parçası yüzeyine karşı olan manyetik karışımının rölatif hareketi vasıtasıyla mekanik olarak yüzeyden çok ince katmanlarda abrasif aşındırma meydana getirmektir. Bu yöntemde işleme için uygulanan manyetik alanın şiddeti, manyetik karışımın oranı, iş parçasının/aşındırıcı karışımın dönme hızı meydana gelecek aşınmanın oranı ve miktarını belirlemektedir. Manyetik aşındırıcıları etkileyen manyetik kuvvetin teğetsel bileşeni manyetik aşındırıcılar ile tüpün iç yüzeyi arasında oluşan sürtünme kuvvetinden büyük olursa ve aynı zamanda da iş parçası kendi ekseninde yüksek hızda döndürülürse manyetik aşındırıcılar tüpün iç yüzeyini pürüzsüzleştirici bağıl hareket göstermektedir. Bu bağıl hareketin sonucunda da manyetik aşındırıcı tarafından iş parçası tüpün iç yüzeyinden malzeme kaldırılır ve iç yüzey daha pürüzsüz bir hale getirilir. Manyetik aşındırıcılar iç yüzeyi işlenecek tüp, boru gibi silindirik geometriye sahip iş parçasının içerisinde, manyetik alan tarafından üretilen işleme bölgesinde toplanırlar. Ferromanyetik ve aşındırıcı partiküller herhangi bir yağlayıcı sıvı kullanılmadan mekanik olarak karıştırılarak manyetik aşındırıcı karışım elde etmişlerdir. Oluşan bu aşındırıcı karışım çok uçlu kesici takım gibi davranarak bir işleme bölgesinde manyetik aşındırıcı fırçalama görevi üstlenir. Aşındırıcı partiküller üzerindeki manyetik kuvvet, gerekli işleme kuvvetini sağlamaktadır 12

13 Silindirik iş parçalarının dış yüzeylerinin işlenmesi amacıyla uygulanan manyetik aşındırıcılar ile işleme yöntemi çalışma prensibi aşağıda gösterilmiştir. Yüksek hızda dönen silindirik iş parçasının dışında manyetik alan oluşturan kutup uçlarının (N ve S) arasında yer alan manyetik aşındırıcı karışım dış yüzeye uyguladığı teğetsel kuvvet ile iş parçası yüzeyinden aşındırma işlemi yapmaktadır. (a) Manyetik aşındırıcılar ile dış yüzey işleme yönteminde teğetsel kuvvetin etkisi, (b) Düzlemsel yüzeylerin manyetik aşındırıcılar ile işlenmesinde merkezkaç kuvvetinin etkisi No İş parçası malzemesi Aşındırıcı partiküller Aşındırıcı Partiküller boyutları Yağlayıcı sıvı Manyetik alan Yoğunluğu (Tesla) İşleme süresi, saniye Yüzey pürüzlülüğü Raveya A Ra 1 SS305, SS 316, Pirinç Al2O3 (ferromanyetik toz ile sinterlenmiş) 53, 75, 106 µm Yok T 60, 90, µm 2 Alaşımlı Çelik 3 Pirinç Beyaz Al2O3 (ferromanyetik toz ile sinterlenmiş) Al2O3 (ferromanyetik toz ile sinterlenmiş) 5 µm Yok T nm µm Hafif kesme sıvısı T 30 dk 0.05 µm 13

14 4 304 paslanmaz çelik Al2O3 (ferromanyetik toz ile karşım) µm Çözülebilir yüzey işleme sıvısı T 20 dk 0.02 µm Bu teorik çalışmada manyetik aşındırıcılar ile yüzey işleme yönteminin talaş kaldırma mekanizması ve işlem parametreleri tanıtılmıştır. Sonuç olarak yöntemle ilgili aşağıdaki genel yargılara ulaşılmıştır. Yöntem, metal veya metal olmayan tüm yüzeylere uygulanabilmektedir. Mikro işleme ile üretilen teknolojik ürünlerin yüzeylerinin iyileştirilmesi için uygundur. Geleneksel yöntemlere kıyasla çok daha hassas ve ölçü tamlığında işleme yapılabilir. Zehirli kimyasallar kullanılmaz, çevre dostu bir yöntemdir. Kesici takım, elektrot gibi sarf malzemeler içermez. Tüp gibi silindirik geometrili iş parçalarının iç ve dış yüzeyleri veya düzlem yüzeyler işlenebilmektedir. Mikro düzeyde iç çapı olan kılcal tüplerin işlenmesi için ideal bir yöntemdir. İşlemede kullanılan aşındırıcı partiküllerin çapları küçüldükçe yüzey pürüzlülüğünü azalmaktadır. İşlemede kullanılan aşındırıcı partiküllerin çapları büyüdükçe, yüzeyden aşınan malzeme miktarı artmaktadır. 14

15 İyon Işınıyla İşleme Yöntemi (IBM) İyonlar atom moleküllerinden elde edilen yüklü partiküllerdir. Yüklü partiküllerin başlıca avantajları elektrik ya da manyetik alanda tahmin edilebilir bir yol izlemeleridir. Elektrik ya da manyetik alan ile kontrol edilen iyonlar bir iyon ışını oluştururlar. Yüzey modifikasyonunda, iyonlar atom veya moleküllerden bir veya daha fazla elektronun çıkarılması ile oluşan pozitif yüklü partiküller olarak tanımlanır. IBM, hızlandırılmış iyonların kinetik enerjisinden yararlanarak malzeme işleyen bir yöntemdir. Temel malzeme işleme mekanizması ısıl olmayıp dinamik bir olaydır, iyonların yüksek hızda (2/3 ışık hızı) malzeme yüzeyine çarpması ile malzeme yapısı içindeki atomlar yer değiştirir, iyon ışını atomları (örneğin Ar atomları) malzeme kristal yapısı içine yerleşirler. Bu arada yer değiştiren iş malzemesi atomlarının bir kısmı malzeme yüzeyinden sıçrayarak malzemeden koparlar. Kimyasal tepkimeye giren iyon ışınlarının kullanılması ya da kimyasal tepkimeye girebilen gaz ortamında argon iyonları kullanılması halinde çok net ve yüksek ayrıntıda işlemek mümkündür. Malzeme iyonları arasına iyon ışınından iyonların yerleşmesi (tohumlama) ile elektronik sanayiinde kullanılan çok önemli bir yöntem elde edilmiş olur. İyon Işınıyla İşleme Yöntemleri İyon Nitrürleme İyon İmplantasyonu İyon implantasyonu, iyonların 50 KeV'den 200 KeV'e varan bir enerjiyle malzeme yüzeyini bombalaması işlemidir. İyonlar malzeme yüzeyine şiddetle nüfuz eder ve atomlarla çarpışarak enerjilerini kaybeder. Vakum altında iyonlarla ilsem gören yüzeylerde, iyon kaplama ve iyon implantasyonu gibi yöntemlerle büyük değişiklikler gerçekleştirilebilmektedir. İyon implantasyonu, 0,01 ile 1 mm arasında değişen derinliklerde yabancı atomların girişiyle yeni bir yüzey tabakası oluşturan dengesiz bir prosestir. İyon Işıma Yönteminin Tarihçesi 15

16 İyon implantasyonu ilk olarak 1906 da Rutherford tarafından çift yüklü pozitif helyum iyonlarının alüminyum folyoya bombardıman edilmesiyle ortaya cıkarılmıstır. Ancak ilk ticari iyon implantasyonu uygulaması, yarı iletken endüstrisinde 1970li yıllarda gerceklesmistir. İyon Işını ile İşleme Yönteminde Kullanılan Ekipmanlar Bir iyon implantasyonu ekipmanının ana parçaları şunlardır: Katıları, sıvıları ya da gazları iyonize eden iyon kaynakları, İyonları yüksek kinetik enerjili hale getiren hızlandırıcı sistem, İyonları kütlelerine göre ayıran analiz sistemi (kütle ayırıcı), İşlenecek yüzeye iyonları homojen şekilde dağıtan tarama sistemi. İyon Işınını Elde Etme Yöntemleri İyon kaynakları, implante edilecek elementin iyonizasyonunu gerçekleştirerek iyonların oluşumunun sağlayan bir üreteçtir. Bir iyon kaynağı için en önemli parametreler; servis ömrü, güvenirliği ve yüksek akım üretebilme kabiliyetidir. Konstrüksiyonun detayları çok değişken olmakla birlikte; güvenli, yüksek akım üretimine izin veren değişkenleri genelde aynıdır. İyon implantasyonunda kullanılan iyon kaynaklarının çoğu pozitif iyon kaynaklarıdır ve ark deşarjıyla ya da diğer yollarla üretilen plazmadan çıkarılır. İyon Işını Kaynakları PIG İyon Kaynakları Freeman Kaynağı Bernas Kaynağı Mikrodalga İyon Kaynağı 16

17 Metal Buhar Vakum Ark İyon Kaynağı İyon Hızlandırma Sistemi İyon kaynaklarında iyonlar düşük enerjide üretilirler ve iyon çıkarıcı sistemin ızgaralarına yakın hareketsiz plazmada toplanırlar. Buna göre, iyonlar üretilir ve elektrodlar yardımı ile gerekli enerjiye hızlandırılırlar. Avantajları Aşınmaya, özellikle kaynaşmalı aşınmaya karşı malzemeyi dirençli yapan yüzey sertleştirmesidir; Düşük sürtünme, düşük sarma problemi olur; Yorulma sınırında %30'a varan artış; Sıcaklıkta artış olmadan yüzey işlemi (soğuk metalürji) yapılır; Geometrik çarpılma olmaması; Yüzey durumunun (örn. süper yüzey) ve mekanik özelliklerinin (örn. düşük sıcaklık menevişli çelik) korunması; Soyulmanın (bu bir kaplama değildir) olmaması ve Ciddi ölçüde artırılmış korozyon direncinin sağlanması. İşlem, bölgesel olarak ve tamamen işlenmiş parçalar üzerinde yapılır ve metallere, polimerlere ve elastomerlere uygulanabilir Dezavantajları 17

18 Termomekanik işlemlerde penetrasyon derinliğinin mm olduğu düşünülürse, iyon implantasyonunda penetrasyon derinliği çok sığdır (0.1-2 mm). İşlem sonucu oluşan hataların hepsi tavlamayla giderilemez. Bazen zehirli gaz kaynakları kullanıldığından gerekli önlemler alınmadır. Yüksek sermaye maliyeti spesifik yüzeyin son derece önemli yada yüksek güvenilirlik gerektiren parçalara uygulanabilirliği ile sınırlıdır. Uygulama Alanları Tıbbi malzemeler: Cerrahi bıçakların kesiciliğinin ve ömrünün artırılması, Tıbbi protezler: Yapay kıkırdak, dizler, omuzlar, parmaklar, diş implantları Mekanik parçalar: Segmanlar, sürtünme parçaları Polimerler: Silikonlar, polietilen, vb. Metaller: Titanyum alaşımları, alüminyum alaşımları, çelikler, değerli metaller (altın, vb.) Plastik, kağıt, sentetik, fiber ve yumuşak malzemeler için şekillendirme kalıpları, kesme kalıpları ve delme kalıplarında Çok hassas ve pahalı kesici ve delici parçaların implantasyonu, bu parçaların ömrünü kat artırmaktadır. Çok hassas delici uç ve matkapların kullanım ömürlerinin artırılması, Tekstil makinelerinde git-gel hareketi yapan hassas parçaların sertleştirilip yüzeylerinin kayganlaştırılması ve aşınmaya direnç kazanması için uygulanır. İmplantasyon yönteminin başarıyla kullanıldığı bir diğer sektörde kalıplardır.:ekstrüzyon kalıpları ve enjeksiyon kalıplarında kullanılır. 18

19 Ultrasonik Takviyeli Elektro Kimyasal İşleme Tanım USMEC/USAECM (Ultrasonical Assistment Electrochemical Mechaning) yani Ultrasonik Takviyeli Elektrokimyal İşleme yöntemi esasen bir hibrid(karma) teknolojidir. Kullanılan modern üretim yöntemlerinin avantajları olduğu gibi dezavantajlarıda mevcuttur.avantajların arttırılması ve dezavantajların azaltılması, işleme süreçlerinin iyileştirilmesi adına farklı süreçlerin birleştirilerek daha verimli bir işleme sağlanması amacıyla geliştirilen Karma Yöntemlerden bir taneside USMEC/USAECM dir Elektrokimyasal işleme (ECM) işlemesi zor olan malzemeleri ve serbest biçimli yüzeyleri şekillendirmek için önemli bir teknolojidir. ECM'de talaş kaldırma işlemi kimyasal çözünme ile sağlanır böylece parça üzerinde herhangi bir gerilme oluşmazken, takım aşınması gibi bir durumda söz konusu değildir USM'de ise talaş kaldırma işlemi Takımın yaklaşık 0,001-0,07mm genlikte ve Hz frekanstaki salınım hareketi sebebiyle çamurun içinde bullunan sert partüküllerin iş parçasına çarması sayesindeyapılmaktadır. Güzel yüzeyler elde edilir. Özellikle kırılgan malzemeler için uydundur. Lakin takım aşınması yüksektir. Kısacası ECM yalnızca iletken malzemelerde kullanılabilirken USM sert ve kırılgan malzemeler için uygundur. İşleme hızları fazlasıyla yavaştır. Metal ve metal içerikli kompozit malzemelerin işlenmesinde ikiside yeterince etkili değildir. Yapılan ilk birleştirme çalışmalarında takım ultrasonik bir başlığa bağlanmıştır. Burada incelenen ultrasonik titreşimlerin kimyasal çözünme (ECD) sürecine etkisi olmuştur. 19

20 Bu titreşimler elektrolit olarak kullanılan akışkan içerisinde türbülanslı bir akış oluşturarak geçici kavitasyona sebep olurlar. Yani Ultrasonik dalganın sıvı içerisinde yayılımı mikro kabarcıklar oluşmasına, molekülleri tutan kuvvetlerin kırılmasına ve yerel basınç düşmesine neden olur. Elektrota yakın alandaki mikrokabarcıklar- kütle ve elektrikyükünün taşınmasını arttıracak bir yoğunluğa imkan verir. Buradan çıkartılacak sonuç şudur ultrasonik titreşimler çözünme hızını arttıracak etkiye sahiptir (Kavitasyon'un Aşındırıcı Etkisine Örnek Bir Gemi Pervanesi) Ardından bu sürece aynı USM'de olduğu gibi aşındırıcı tanecikler eklenmiştir. Tek fark aşındırıcı taneciklerimizin iletken olması istenmez. İş parçası yüzeyinde, Ultrasonik titreşimin yarattığı kuvvet aşındırıcı parçacıkların yüzeyle çarpışmasını sağlar. Oluşan Mekanik aşınma ile bir bozulma-dağılma aşaması gerçekleşir. Bu aşındırıcı taneciklerin kesilen malzemeye değil çoğunluklar gevrek oksit yüzeye etki etmesi beklenir çünkü elektroliz aşamasında yüzeyde gevrek bir oksit tabakası oluşur ve bu tabaka Elektrokimyasal Çözünme sürecini yavaşlatır. 20

21 Burada Elektrolit ve Aşındırıcı eklenmiş sıvı, USM'deki aşındırıcı çamurun yerini almıştır. Takımımız Katot, İş parçamız ise Anottur Volt arasında 5-30 A/cm2 olacak şekilde DC akım uygunlanır. Katot takımımız yaklaşık 8-30 mikrometre arasında Hz frekansta salınım yaparak talaş kaldırır. Uygulamalar Kullanım alanı elektrik iletkenliği olan Metal ve Metal kompozit, sert ve kırılgan malzemelerdir. Havacılık, Uzay sanayi ve Tıbbi gereçlerin imalatında kullanılır. Avantajlar İşlenmesi güç olan (iletken) kompozit malzemelerin işlenmesi sağlanır. Yüksek kalitede yüzeyler elde edilir. USM ve ECM'ye göre daha yüksek hızla işleme yapılır. Özellikle kırılgan malzemeler için uygundur. Parçada herhangi bir termal gerilme oluşmaz, oluşan mekanik gerilme yüzeysel ve fazlasıyla azdır. Dezavantajlar Pahalı ve Az Bilinen Bir Uygulamadır Parça elektrik iletkenliğine sahip olmalıdır Kimyasal çözünme ve aşındırıcılar etkisiyle takım yüzeylerinde toleranslandırma sorunları Takım aşınması 21

22 Electrochemical Deburring Metal parçalarda (özellikle hidrolik devre parçalarında akışkan yönlendirme için) çapraz ya da kesişen delikler (kanallar) bulunmaktadır. Ancak bu kanal sistemlerinin birleştiği noktalarda çapaklar meydana gelmekte ve alışılmış sistemleri kullanarak bu çapakların temizlenmesi çoğu zaman zor ve uzun sürmektedir. Kanal Sistemleri Bu tip çapakların temizlenmesi için ilk olarak 1970'lerde Termal Enerji Metodu (TEM) geliştirilmiştir. Bu yöntemde milisaniye gibi çok kısa bir sürede ısıl patlamalar (yaklaşık 2970 C) oluşturarak çapaklar temizlenmektedir. Yöntemin dezavantajı ise yüzeylerde yağ bulunması durumunda yanma sonu ortaya çıkan karbonun emilerek metal yüzeylerin karbon konsantrasyonlarının arttırması sonucu yüzey sertliklerinin (kırılganlık) artmasıdır. Bu çapaklar titreşim, ultrasonik, aşındırıcılı akışkan püskürtme gibi pek çok yöntemle de temizlenebilmektedir. Bu yöntemlerden aşındırıcılı akışkan yönteminin başlangıcı 1950lere kadar gitmekle birlikte kusurları ise yavaş, güvenilirliğinin düşük ve yüzeylerde ilave temizlik gerektiriyor olmasıdır. Elektokimyasal çapak alma yönteminde(electrochemical Deburring - ECDB) ise anot haline getirilen iş parçası, katot durumunda ki elektrod ve elektrolitik sıvı bulunmaktadır. Bu yöntemde delik içerisine sokulan (parça-elektrod boşluğu 0.5-1mm) elektrod üzerinden geçen akım kontrol edilerek (dairesel) yüzey üzerinde ki çapaklar temizlenir. Bu yöntem dişlilerde, krank şaftlarda, delikli parçalarda kullanılmakla birlikte hidrolik devrelerde bulunan piston, gömlek, dağıtıcılar gibi parçalarda da oldukça verimlidir. 22

MODERN İMALAT YÖNTEMLERİ

MODERN İMALAT YÖNTEMLERİ MODERN İMALAT YÖNTEMLERİ PLAZMA İLE KESİM, PLAZMA TEZGAHLARI Öğr.Gör.Dr. Ömer ERKAN PLAZMA İLE KESME Plazma maddenin dördüncü halidir. Madde gaz halinde iken doğru koşullar altında maddeye enerji verilmesinin

Detaylı

Malzeme İşleme Yöntemleri

Malzeme İşleme Yöntemleri BÖLÜM-9 MALZEMELERİN İŞLENMESİ (Talaşlı ve Diğer İmalat Yöntemleri) Prof. Dr. Yusuf ÖZÇATALBAŞ Malzeme İşleme Yöntemleri 1 KALIP YAPIM TEKNİKLERİ VE MALZEMELERİN TALAŞLI İŞLENMESİ Geleneksel Talaşlı İşleme

Detaylı

MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 8

MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 8 İmalat Yöntemleri MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 8 Doç. Dr. Yüksel HACIOĞLU Talaşsız İmalat Talaşlı İmalat Fiziksel-Kimyasal Hammaddeye talaş kaldırmadan bir şekil verilir Döküm Dövme Presleme Haddeleme

Detaylı

Elektrokimyasal İşleme

Elektrokimyasal İşleme Elektrokimyasal İşleme Prof. Dr. Akgün ALSARAN Bu notların bir kısmı Prof. Dr. Can COGUN un ders notlarından alınmıştır. Anot, katot ve elektrolit ile malzemeye şekil verme işlemidir. İlk olarak 19. yüzyılda

Detaylı

PÜSKÜRTME ŞEKİLLENDİRME (SPRAY FORMING / SPRAY DEPOSITION)

PÜSKÜRTME ŞEKİLLENDİRME (SPRAY FORMING / SPRAY DEPOSITION) PÜSKÜRTME ŞEKİLLENDİRME (SPRAY FORMING / SPRAY DEPOSITION) Püskürtme şekillendirme (PŞ) yöntemi ilk olarak Osprey Ltd. şirketi tarafından 1960 lı yıllarda geliştirilmiştir. Günümüzde püskürtme şekillendirme

Detaylı

BÖLÜM#5: KESİCİ TAKIMLARDA AŞINMA MEKANİZMALARI

BÖLÜM#5: KESİCİ TAKIMLARDA AŞINMA MEKANİZMALARI BÖLÜM#5: KESİCİ TAKIMLARDA AŞINMA MEKANİZMALARI Kesici Takımlarda Aşınma Mekanizmaları Aşınma, kesicinin temas yüzeylerinde meydana gelen malzeme kaybı olarak ifade edilir. Kesici Takımlarda Aşınma Mekanizmaları

Detaylı

1.Elektroerozyon Tezgahları 2.Takımlar( Elektrotlar) 2.1. İmalat Malzemeleri

1.Elektroerozyon Tezgahları 2.Takımlar( Elektrotlar) 2.1. İmalat Malzemeleri 1.Elektroerozyon Tezgahları Elektroerozyon işleminde ( EDM Electrical Discharge Machining ), malzeme kaldırma işlemi takım fonksiyonunu yapan bir elektrot ile parça arasında meydana gelen yüksek frekanslı

Detaylı

HIZLI PROTOTIP OLUŞTURMADA KARŞILAŞILAN PROBLEMLER VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

HIZLI PROTOTIP OLUŞTURMADA KARŞILAŞILAN PROBLEMLER VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ HIZLI PROTOTIP OLUŞTURMADA KARŞILAŞILAN PROBLEMLER VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ H. Rıza BÖRKLÜ, A. Kıvanç YILDIRIM ve H. Kürşad SEZER Gazi Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Endüstriyel Tasarım Mühendisliği Bölümü

Detaylı

GAZ ALTI KAYNAK YÖNTEMİ MIG/MAG

GAZ ALTI KAYNAK YÖNTEMİ MIG/MAG GENEL KAVRAMLAR Metalleri, birbirleri ile çözülemez biçimde birleştirme yöntemlerinden biri kaynaklı birleştirmedir. Kaynak yöntemiyle üretilmiş çelik parçalar, döküm ve dövme yöntemiyle üretilen parçalardan

Detaylı

Elektron ışını ile şekil verme. Prof. Dr. Akgün ALSARAN

Elektron ışını ile şekil verme. Prof. Dr. Akgün ALSARAN Elektron ışını ile şekil verme Prof. Dr. Akgün ALSARAN Elektron ışını Elektron ışını, bir ışın kaynağından yaklaşık aynı hızla aynı doğrultuda hareket eden elektronların akımıdır. Yüksek vakum içinde katod

Detaylı

Mak-204. Üretim Yöntemleri II. Talaşlı Đmalatın Genel Tanımı En Basit Talaş Kaldırma: Eğeleme Ölçme ve Kumpas Okuma Markalama Tolerans Kesme

Mak-204. Üretim Yöntemleri II. Talaşlı Đmalatın Genel Tanımı En Basit Talaş Kaldırma: Eğeleme Ölçme ve Kumpas Okuma Markalama Tolerans Kesme Mak-204 Üretim Yöntemleri II Talaşlı Đmalatın Genel Tanımı En Basit Talaş Kaldırma: Eğeleme Ölçme ve Kumpas Okuma Markalama Tolerans Kesme Kubilay ASLANTAŞ Afyon Kocatepe Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi

Detaylı

BÖLÜM 25 TAŞLAMA VE DİĞER AŞINDIRMA İŞLEMLERİ

BÖLÜM 25 TAŞLAMA VE DİĞER AŞINDIRMA İŞLEMLERİ 25.1 TAŞLAMA BÖLÜM 25 TAŞLAMA VE DİĞER AŞINDIRMA İŞLEMLERİ Taşlama, taş adı verilen disk şeklindeki bir aşındırıcıyla gerçekleştirilen bir talaş kaldırma işlemidir. Taşın içinde milyonlarca küçük aşındırıcı

Detaylı

KOMPOZİTLER Sakarya Üniversitesi İnşaat Mühendisliği

KOMPOZİTLER Sakarya Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Başlık KOMPOZİTLER Sakarya Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Tanım İki veya daha fazla malzemenin, iyi özelliklerini bir araya toplamak ya da ortaya yeni bir özellik çıkarmak için, mikro veya makro seviyede

Detaylı

SU JETİ İLE KESME TEKNİĞİ 04.01.2016 SU JETİ İLE KESME SU JETİ İLE KESME

SU JETİ İLE KESME TEKNİĞİ 04.01.2016 SU JETİ İLE KESME SU JETİ İLE KESME SU JETİ İLE KESME TEKNİĞİ Haz.:Doç.Dr. Ahmet DEMİRER (Waterjet Cutting) Su Jeti Nedir? Su jeti 1000 7000 bar basınca ulaştırılmış suyun doğrudan yada aşındırıcılar yardımıyla 0,01-0,4 mm lik bir lüleden

Detaylı

Konu: Yüksek Hassasiyetli Yağ Keçelerinin Takviye Bilezik Kalıplarının Üretiminde Kullanılan Takım Çelikleri ve Üretim Prosesleri

Konu: Yüksek Hassasiyetli Yağ Keçelerinin Takviye Bilezik Kalıplarının Üretiminde Kullanılan Takım Çelikleri ve Üretim Prosesleri Nurettin ÇALLI Fen Bilimleri Ens. Öğrenci No: 503812162 MAD 614 Madencilikte Özel Konular I Dersi Veren: Prof. Dr. Orhan KURAL İTÜ Maden Fakültesi Konu: Yüksek Hassasiyetli Yağ Keçelerinin Takviye Bilezik

Detaylı

İmalat Teknolojileri. Dr.-Ing. Rahmi Ünal. Talaşlı İmalat Yöntemleri

İmalat Teknolojileri. Dr.-Ing. Rahmi Ünal. Talaşlı İmalat Yöntemleri İmalat Teknolojileri Dr.-Ing. Rahmi Ünal Talaşlı İmalat Yöntemleri 1 Kapsam Talaşlı imalatın tanımı Talaş kaldırmanın esasları Takımlar Tornalama Frezeleme Planyalama, vargelleme Taşlama Broşlama Kaynak

Detaylı

METALİK MALZEMELERİN GENEL KARAKTERİSTİKLERİ BAHAR 2010

METALİK MALZEMELERİN GENEL KARAKTERİSTİKLERİ BAHAR 2010 METALİK MALZEMELERİN GENEL KARAKTERİSTİKLERİ BAHAR 2010 WEBSİTE www2.aku.edu.tr/~hitit Dersler İÇERİK Metalik Malzemelerin Genel Karakteristiklerİ Denge diyagramları Ergitme ve döküm Dökme demir ve çelikler

Detaylı

SinterlenmişKarbürler. Co bağlayıcı ~ Mpa Sertlikliğini 1100 ⁰C ye kadar muhafaza eder Kesme hızları hız çeliklerine nazaran 5 kat fazladır.

SinterlenmişKarbürler. Co bağlayıcı ~ Mpa Sertlikliğini 1100 ⁰C ye kadar muhafaza eder Kesme hızları hız çeliklerine nazaran 5 kat fazladır. SinterlenmişKarbürler Co bağlayıcı ~ Mpa Sertlikliğini 1100 ⁰C ye kadar muhafaza eder Kesme hızları hız çeliklerine nazaran 5 kat fazladır. Seramikler 3 Katogoride Toplanır: 1) Alumina (Al2O3) 2) Alumina

Detaylı

ALIŞILMAMIŞ ÜRETİM YÖNTEMLERİ

ALIŞILMAMIŞ ÜRETİM YÖNTEMLERİ ALIŞILMAMIŞ ÜRETİM YÖNTEMLERİ Prof. Dr. Akgün ALSARAN Bu notların teorik kısmı Prof. Dr. Abdulkadir ERDEM in bir makalesinden alıntıdır. Üretim Yöntemleri 1. Döküm 2. Malzeme işleme (talaşlı) a. Alışılmış

Detaylı

TALAŞLI İMALAT. Koşul, takım ile iş şekillendirilmek istenen parça arasında belirgin bir sertlik farkının olmasıdır.

TALAŞLI İMALAT. Koşul, takım ile iş şekillendirilmek istenen parça arasında belirgin bir sertlik farkının olmasıdır. TALAŞLI İMALAT Şekillendirilecek parça üzerinden sert takımlar yardımıyla küçük parçacıklar halinde malzeme koparılarak yapılan malzeme üretimi talaşlı imalat olarak adlandırılır. Koşul, takım ile iş şekillendirilmek

Detaylı

MİKRO ARK OKSİDASYON TEKNİĞİ

MİKRO ARK OKSİDASYON TEKNİĞİ MİKRO ARK OKSİDASYON TEKNİĞİ 1 MİKRO ARK OKSİDASYON İŞLEMİ Mikro Ark Oksidasyon İşleminin Tarihçesi Mikro ark oksidasyon (MAO) işlemi, yaklaşık 40 yıl önce Sovyetler Birliği'nde, önceleri akademik, sonraki

Detaylı

İMALAT TEKNOLOJİLERİ

İMALAT TEKNOLOJİLERİ İMALAT TEKNOLOJİLERİ GĐRĐŞ Đmalat yöntemleri Alışılmış Đmalat Yöntemleri ve Alışılmamış Đmalat Yöntemleri olarak iki gruba ayrılır. Alışılmış yöntemler kesici uç, matkap ucu veya taşlama taşı gibi takımlar

Detaylı

Fabrika İmalat Teknikleri

Fabrika İmalat Teknikleri Fabrika İmalat Teknikleri İmalat Yöntemleri İmalat teknolojisinin temel amacı tasarlanan ürünlerin en düşük maliyetle, en iyi kalitede ve en verimli yöntemle elde edilmesidir. Üretilecek parçaların geometrisi,

Detaylı

VARAK YALDIZ. Güzel bir görüntü elde etmek amacıyla, sıcaklık ve basınç etkisiyle başka. folyonun üzerinde bulunan son derece

VARAK YALDIZ. Güzel bir görüntü elde etmek amacıyla, sıcaklık ve basınç etkisiyle başka. folyonun üzerinde bulunan son derece YALDIZ BASKI VARAK YALDIZ Güzel bir görüntü elde etmek amacıyla, sıcaklık ve basınç etkisiyle başka yüzeylere transfer edilebilen, taşıyıcı bir folyonun üzerinde bulunan son derece parlak metalik tabakalardır.

Detaylı

SÜT SEPARATÖRLERİ. www.haus.com.tr SANTRİFÜJ TEKNOLOJİLERİ

SÜT SEPARATÖRLERİ. www.haus.com.tr SANTRİFÜJ TEKNOLOJİLERİ SÜT SEPARATÖRLERİ www.haus.com.tr SANTRİFÜJ TEKNOLOJİLERİ SANTRİFÜJ TEKNOLOJİLERİ MAKİNENİN ÇALIŞMA PRENSİBİ Separatörler yüksek merkezkaç kuvvetlerinden faydalanarak sıvılardan sıvıların (iki faz), sıvılardan

Detaylı

DÖKÜM TEKNOLOJİSİ. Döküm:Önceden hazırlanmış kalıpların içerisine metal ve alaşımların ergitilerek dökülmesi ve katılaştırılması işlemidir.

DÖKÜM TEKNOLOJİSİ. Döküm:Önceden hazırlanmış kalıpların içerisine metal ve alaşımların ergitilerek dökülmesi ve katılaştırılması işlemidir. DÖKÜM TEKNOLOJİSİ Döküm:Önceden hazırlanmış kalıpların içerisine metal ve alaşımların ergitilerek dökülmesi ve katılaştırılması işlemidir. DÖKÜM YÖNTEMİNİN ÜSTÜNLÜKLERİ Genelde tüm alaşımların dökümü yapılabilmektedir.

Detaylı

İmalat Teknolojileri. Dr.-Ing. Rahmi Ünal. Talaşlı İmalat Yöntemleri malzemebilimi.net

İmalat Teknolojileri. Dr.-Ing. Rahmi Ünal. Talaşlı İmalat Yöntemleri malzemebilimi.net İmalat Teknolojileri Dr.-Ing. Rahmi Ünal 1 Talaşlı İmalat Yöntemleri malzemebilimi.net Kapsam Talaşlı imalatın tanımı Talaş kaldırmanın esasları Takımlar Tornalama Frezeleme Planyalama, vargelleme Taşlama

Detaylı

TOZ METALURJİSİ. Yrd. Doç. Dr. Rıdvan YAMANOĞLU

TOZ METALURJİSİ. Yrd. Doç. Dr. Rıdvan YAMANOĞLU TOZ METALURJİSİ Yrd. Doç. Dr. Rıdvan YAMANOĞLU Toz Metalurjisi Tasarım Toz Metalurjisi Avantajlar Karmaşık şekil Çok küçük parçalar Mikroyapı kontrolü Ekonomik Özellikle yüksek ergime dereceli malzemeler

Detaylı

METAL MATRİSLİ KOMPOZİT MALZEMELER

METAL MATRİSLİ KOMPOZİT MALZEMELER Prof.Dr.Ahmet Aran - İ.T.Ü. Makina Fakültesi METAL MATRİSLİ KOMPOZİT MALZEMELER METAL MATRİSLİ KOMPOZİTLER KARMA MALZEMELER METAL MATRİSLİ KARMA MALZEMELER MMK ÜRETİM YÖNTEMLERİ UYGULAMA ÖRNEKLERİ Metal,

Detaylı

Prof. Dr. HÜSEYİN UZUN KAYNAK KABİLİYETİ

Prof. Dr. HÜSEYİN UZUN KAYNAK KABİLİYETİ KAYNAK KABİLİYETİ Günümüz kaynak teknolojisinin kaydettiği inanılmaz gelişmeler sayesinde pek çok malzemenin birleştirilmesi artık mümkün hale gelmiştir. *Demir esaslı metalik malzemeler *Demirdışı metalik

Detaylı

3.KABARTILI DİRENÇ KAYNAĞI. 05.05.2015 Dr.Salim ASLANLAR 1

3.KABARTILI DİRENÇ KAYNAĞI. 05.05.2015 Dr.Salim ASLANLAR 1 3.KABARTILI DİRENÇ KAYNAĞI 05.05.2015 Dr.Salim ASLANLAR 1 KABARTILI DİRENÇ KAYNAĞI Kabartılı direnç kaynağı, seri imalat için ekonomik bir birleştirme yöntemidir. Uygulamadan yararlanılarak, çoğunlukla

Detaylı

Bosch Rexroth, AFM işlemi ile zamandan, manuel parlatma işlemlerine göre %75 e kadar tasarruf ve mükemmel yüzey sonuçlarına ulaşmayı sağlıyor.

Bosch Rexroth, AFM işlemi ile zamandan, manuel parlatma işlemlerine göre %75 e kadar tasarruf ve mükemmel yüzey sonuçlarına ulaşmayı sağlıyor. Aşındırıcı Akışkanla Yüzey İşleme (AFM) metoduyla mükemmel yüzey sonuçları Bosch Rexroth, AFM işlemi ile zamandan, manuel parlatma işlemlerine göre %75 e kadar tasarruf ve mükemmel yüzey sonuçlarına ulaşmayı

Detaylı

MAK-205 Üretim Yöntemleri I. (6.Hafta) Kubilay Aslantaş

MAK-205 Üretim Yöntemleri I. (6.Hafta) Kubilay Aslantaş MAK-205 Üretim Yöntemleri I Gazaltı Kaynağı ğı, Tozaltı Kaynağı Direnç Kaynağı (6.Hafta) Kubilay Aslantaş Gazaltı Ark Kaynağı Kaynak bölgesinin bir koruyucu gaz yardımıyla korunduğu kaynak yöntemler gurubudur.

Detaylı

MAK-204. Üretim Yöntemleri

MAK-204. Üretim Yöntemleri MAK-204 Üretim Yöntemleri Taşlama ve Taşlama Tezgahı (12.Hafta) Kubilay ASLANTAŞ Afyon Kocatepe Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makine Eğt. Bölümü Taşlama Đşleminin Tanımı: Belirli bir formda imal

Detaylı

MMM 2011 Malzeme Bilgisi

MMM 2011 Malzeme Bilgisi MMM 2011 Malzeme Bilgisi Yrd. Doç. Dr. Işıl BİRLİK Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümü isil.kayatekin@deu.edu.tr Materials Science and Engineering: An Introduction W.D. Callister, Jr., John Wiley

Detaylı

2/13/2018 MALZEMELERİN GRUPLANDIRILMASI

2/13/2018 MALZEMELERİN GRUPLANDIRILMASI a) Kullanış yeri ve amacına göre gruplandırma: 1) Taşıyıcı malzemeler: İnşaat mühendisliğinde kullanılan taşıyıcı malzemeler, genellikle betonarme, çelik, ahşap ve zemindir. Beton, çelik ve ahşap malzemeler

Detaylı

formülü zamanı da içerdiği zaman alttaki gibi değişecektir.

formülü zamanı da içerdiği zaman alttaki gibi değişecektir. Günümüz endüstrisinde en yaygın kullanılan Direnç Kaynak Yöntemi en eski elektrik kaynak yöntemlerinden biridir. Yöntem elektrik akımının kaynak edilecek parçalar üzerinden geçmesidir. Elektrik akımına

Detaylı

TERMOKİMYASAL YÜZEY KAPLAMA (BORLAMA)

TERMOKİMYASAL YÜZEY KAPLAMA (BORLAMA) TERMOKİMYASAL YÜZEY KAPLAMA (BORLAMA) Deneyin Amacı: Demir esaslı bir malzemenin borlanması ve borlama işlemi sonrası malzemenin yüzeyinde oluşan borür tabakasının metalografik açıdan incelenmesi. Teorik

Detaylı

MODERN ENERJİ DEPOLAMA SİSTEMLERİ VE KULLANİM ALANLARİ

MODERN ENERJİ DEPOLAMA SİSTEMLERİ VE KULLANİM ALANLARİ MODERN ENERJİ DEPOLAMA SİSTEMLERİ VE KULLANİM ALANLARİ Muhammed Aydın ARSLAN 16360007 İÇERİK Hidrojen Depolama Sistemleri Batarya Volan Süper Kapasitörler Süper İletken Manyetik Enerji Depolama HİDROJEN

Detaylı

YTÜMAKiNE * A305teyim.com

YTÜMAKiNE * A305teyim.com YTÜMAKiNE * A305teyim.com KONU: Kalın Sacların Kaynağı BİRLEŞTİRME YÖNTEMLERİ ÖDEVİ Kaynak Tanımı : Aynı veya benzer cinsten iki malzemeyi ısı, basınç veya her ikisini birden kullanarak, ilave bir malzeme

Detaylı

MAK-205 Üretim Yöntemleri I. Yöntemleri. (4.Hafta) Kubilay Aslantaş

MAK-205 Üretim Yöntemleri I. Yöntemleri. (4.Hafta) Kubilay Aslantaş MAK-205 Üretim Yöntemleri I Kalıcı Kalıp p Kullanılan lan Döküm D Yöntemleri (4.Hafta) Kubilay Aslantaş Kalıcı Kalıp p Kullanan Döküm D m YöntemleriY Harcanan kalıba döküm tekniğinin en büyük dezavantajı;

Detaylı

ELEKTROLİTİK TOZ ÜRETİM TEKNİKLERİ. Prof.Dr.Muzaffer ZEREN

ELEKTROLİTİK TOZ ÜRETİM TEKNİKLERİ. Prof.Dr.Muzaffer ZEREN Prof.Dr.Muzaffer ZEREN Bir çok metal (yaklaşık 60) elektroliz ile toz haline getirilebilir. Elektroliz kapalı devre çalışan ve çevre kirliliğine duyarlı bir yöntemdir. Kurulum maliyeti ve uygulama maliyeti

Detaylı

YAPI MALZEMELERİ DERS NOTLARI

YAPI MALZEMELERİ DERS NOTLARI YAPI MALZEMELERİ DERS NOTLARI YAPI MALZEMELERİ Herhangi bir yapının projelendirmesi ve inşaatı aşamasında amaç aşağıda belirtilen üç koşulu bir arada gerçekleştirmektir: a) Yapı istenilen işlevi yapabilmelidir,

Detaylı

Tozların Şekillendirilmesi ve Sinterleme. Yrd. Doç. Dr. Rıdvan YAMANOĞLU

Tozların Şekillendirilmesi ve Sinterleme. Yrd. Doç. Dr. Rıdvan YAMANOĞLU Tozların Şekillendirilmesi ve Sinterleme Fırın Tasarımı Toz metalurjisinin çoğu uygulamalarında nihai ürün açısından yüksek yoğunluk öncelikli bir kavramdır. Toz yoğunlaştırması (densifikasyon) aşağıda

Detaylı

ATOM HAREKETLERİ ve ATOMSAL YAYINIM

ATOM HAREKETLERİ ve ATOMSAL YAYINIM ATOM HAREKETLERİ ve ATOMSAL YAYINIM 1. Giriş Malzemelerde üretim ve uygulama sırasında görülen katılaşma, çökelme, yeniden kristalleşme, tane büyümesi gibi olaylar ile kaynak, lehim, sementasyon gibi işlemler

Detaylı

www.velle.com.tr Metal Pigment Kaplamalar Tel.: +90 (216) 701 24 01 Faks.: +90 (216) 701 24 02

www.velle.com.tr Metal Pigment Kaplamalar Tel.: +90 (216) 701 24 01 Faks.: +90 (216) 701 24 02 www.velle.com.tr Metal Pigment Kaplamalar hava Tel.: +90 (216) 701 24 01 Faks.: +90 (216) 701 24 02 Metal Pigment Kaplamalar Metal Pigment Kaplamalar metal yüzeylerde korozyon olarak r. Bunun ötesinde

Detaylı

BÖLÜM 3 DİFÜZYON (YAYINIM)

BÖLÜM 3 DİFÜZYON (YAYINIM) BÖLÜM 3 DİFÜZYON (YAYINIM) 1 Mürekkebin suda yayılması veya kolonyanın havada yayılması difüzyona örnektir. En hızlı difüzyon gazlarda görülür. Katılarda atom hareketleri daha yavaş olduğu için katılarda

Detaylı

BARTIN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ MALZEME LABORATUARI II DERSİ AKIMLI VE AKIMSIZ KAPLAMALAR DENEY FÖYÜ

BARTIN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ MALZEME LABORATUARI II DERSİ AKIMLI VE AKIMSIZ KAPLAMALAR DENEY FÖYÜ BARTIN ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ METALURJİ VE MALZEME MÜHENDİSLİĞİ MALZEME LABORATUARI II DERSİ AKIMLI VE AKIMSIZ KAPLAMALAR DENEY FÖYÜ Gelişen teknoloji ile beraber birçok endüstri alanında kullanılabilecek

Detaylı

COMBICLICK Fiber Zımparalar Patentli Soğutma ve Hızlı Bağlantı Sistemi

COMBICLICK Fiber Zımparalar Patentli Soğutma ve Hızlı Bağlantı Sistemi Patentli Soğutma ve Hızlı Bağlantı Sistemi COOL QUICK COMBICLICK Takım ve iş parçasında oluşan termal yükü azaltır Çok yüksek talaş kaldırma ve takım ömrü Kabadan hassasa mükemmel taşlama performansı GERMAN

Detaylı

Akımsız Nikel. Çözeltideki tuzları kullanarak herhangi bir elektrik akım kaynağı kullanılmadan nikel alaşımı kaplayabilen bir prosestir"

Akımsız Nikel. Çözeltideki tuzları kullanarak herhangi bir elektrik akım kaynağı kullanılmadan nikel alaşımı kaplayabilen bir prosestir Akımsız Nikel Eğitimi Akımsız Nikel Çözeltideki tuzları kullanarak herhangi bir elektrik akım kaynağı kullanılmadan nikel alaşımı kaplayabilen bir prosestir" Akımsız Nikel Anahtar Özellikler Brenner &

Detaylı

TIG GAZALTI KAYNAK YÖNTEMİNDE KULLANILAN GAZLAR VE ÖZELLİKLERİ PROF. DR. HÜSEYİN UZUN HOŞGELDİNİZ

TIG GAZALTI KAYNAK YÖNTEMİNDE KULLANILAN GAZLAR VE ÖZELLİKLERİ PROF. DR. HÜSEYİN UZUN HOŞGELDİNİZ TIG GAZALTI KAYNAK YÖNTEMİNDE KULLANILAN GAZLAR VE ÖZELLİKLERİ PROF. DR. HÜSEYİN UZUN HOŞGELDİNİZ 1 NİÇİN KORUYUCU GAZ KULLANILIR? 1- Ergimiş kaynak banyosunu, havada mevcut olan gazların zararlı etkilerinden

Detaylı

TOKLUK VE KIRILMA. Doç.Dr.Salim ŞAHĠN

TOKLUK VE KIRILMA. Doç.Dr.Salim ŞAHĠN TOKLUK VE KIRILMA Doç.Dr.Salim ŞAHĠN TOKLUK Tokluk bir malzemenin kırılmadan önce sönümlediği enerjinin bir ölçüsüdür. Bir malzemenin kırılmadan bir darbeye dayanması yeteneği söz konusu olduğunda önem

Detaylı

SÜT SEPARATÖRLERİ. SANTRİFÜJ TEKNOLOJİLERİ

SÜT SEPARATÖRLERİ.  SANTRİFÜJ TEKNOLOJİLERİ SÜT SEPARATÖRLERİ www.haus.com.tr SANTRİFÜJ TEKNOLOJİLERİ SANTRİFÜJ TEKNOLOJİLERİ MAKİNENİN ÇALIŞMA PRENSİBİ Separatörler, sıvı karışımlarının, sıvı fazlara veya katı partiküllere ayrıştırılmasında kullanılır.

Detaylı

Metal Yüzey Hazırlama ve Temizleme Fosfatlama (Metal Surface Preparation and Cleaning)

Metal Yüzey Hazırlama ve Temizleme Fosfatlama (Metal Surface Preparation and Cleaning) Boya sisteminden beklenilen yüksek direnç,uzun ömür, mükemmel görünüş özelliklerini öteki yüzey temizleme yöntemlerinden daha etkin bir biçimde karşılamak üzere geliştirilen boya öncesi yüzey temizleme

Detaylı

Plazma kesim kalitesinin iyileştirilmesi

Plazma kesim kalitesinin iyileştirilmesi Plazma kesim kalitesinin iyileştirilmesi Aşağıdaki referans kılavuzu kesim kalitesini iyileştirmek için çeşitli çözümler sunar. Göz önünde bulundurulacak farklı birçok faktör olduğundan sağlanan önerileri

Detaylı

SERAMİK MATRİSLİ KOMPOZİT MALZEMELER ve ÜRETİMİ

SERAMİK MATRİSLİ KOMPOZİT MALZEMELER ve ÜRETİMİ SERAMİK MATRİSLİ KOMPOZİT MALZEMELER ve ÜRETİMİ Seramik Matrisli Kompozitler Seramik malzemeler, yüksek sıcaklığa dayanıklı ve hafif oldukları (d= 1,5-3,0 gr/cm3) için oldukça çekicidir. Seramik matrisli

Detaylı

Yüksek toz konsantrasyonlarında en iyi teknik çözüm Geniş filtreleme yüzeyi ve kompakt tasarım Uzun ömür ve ağır çalışma şartları için güçlü yapı

Yüksek toz konsantrasyonlarında en iyi teknik çözüm Geniş filtreleme yüzeyi ve kompakt tasarım Uzun ömür ve ağır çalışma şartları için güçlü yapı Yüksek toz konsantrasyonlarında en iyi teknik çözüm Geniş filtreleme yüzeyi ve kompakt tasarım Uzun ömür ve ağır çalışma şartları için güçlü yapı Alanın kısıtlı olduğu yerlerde en iyi çözüm Düşük sarfiyat

Detaylı

Tahribatsız Muayene Yöntemleri

Tahribatsız Muayene Yöntemleri Tahribatsız Muayene Yöntemleri Tahribatsız muayene; malzemelerin fiziki yapısını ve kullanılabilirliğini bozmadan içyapısında ve yüzeyinde bulunan süreksizliklerin tespit edilmesidir. Tahribatsız muayene

Detaylı

Prof.Dr.Muzaffer ZEREN SU ATOMİZASYONU

Prof.Dr.Muzaffer ZEREN SU ATOMİZASYONU . Prof.Dr.Muzaffer ZEREN SU ATOMİZASYONU Su atomizasyonu, yaklaşık 1600 C nin altında ergiyen metallerden elementel ve alaşım tozlarının üretimi için en yaygın kullanılan tekniktir. Su atomizasyonu geometrisi

Detaylı

GAZALTI TIG KAYNAĞI A. GİRİŞ

GAZALTI TIG KAYNAĞI A. GİRİŞ A. GİRİŞ Soy gaz koruması altında ergimeyen tungsten elektrot ile yapılan ark kaynak yöntemi ( TIG veya GTAW olarak adlandırılır ) kaynak için gerekli ergime ısısının ana malzeme ile ergimeyen elektrot

Detaylı

İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 BÖLÜM 2

İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 BÖLÜM 2 İÇİNDEKİLER BÖLÜM 1 Malzeme Seçiminin Temelleri... 1 1.1 Giriş... 2 1.2 Malzeme seçiminin önemi... 2 1.3 Malzemelerin sınıflandırılması... 3 1.4 Malzeme seçimi adımları... 5 1.5 Malzeme seçiminde dikkate

Detaylı

ZnS (zincblende) NaCl (sodium chloride) CsCl (cesium chloride)

ZnS (zincblende) NaCl (sodium chloride) CsCl (cesium chloride) Seramik, sert, kırılgan, yüksek ergime derecesine sahip, düşük elektrik ve ısı iletimi ile iyi kimyasal ve ısı kararlılığı olan ve yüksek basma dayanımı gösteren malzemelerdir. Malzeme özellikleri bağ

Detaylı

MAK-204. Üretim Yöntemleri. Frezeleme Đşlemleri. (11.Hafta) Kubilay ASLANTAŞ Afyon Kocatepe Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makine Eğt.

MAK-204. Üretim Yöntemleri. Frezeleme Đşlemleri. (11.Hafta) Kubilay ASLANTAŞ Afyon Kocatepe Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makine Eğt. MAK-204 Üretim Yöntemleri Freze Tezgahı Frezeleme Đşlemleri (11.Hafta) Kubilay ASLANTAŞ Afyon Kocatepe Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi Makine Eğt. Bölümü Freze tezgahının Tanımı: Frezeleme işleminde

Detaylı

TALAŞLI İMALAT SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KALIPÇILIK TEKNİĞİ DERS NOTU. Doç.Dr. Akın Oğuz KAPTI. Talaşlı İmalat Yöntemleri

TALAŞLI İMALAT SAKARYA ÜNİVERSİTESİ MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KALIPÇILIK TEKNİĞİ DERS NOTU. Doç.Dr. Akın Oğuz KAPTI. Talaşlı İmalat Yöntemleri TALAŞLI İMALAT MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KALIPÇILIK TEKNİĞİ DERS NOTU Doç.Dr. Akın Oğuz KAPTI Talaşlı İmalat Yöntemleri 2 Talaşlı İmalat; iş parçası üzerinden, sertliği daha yüksek bir kesici takım yardımıyla,

Detaylı

ÇELİK YAPILARDA BİRLEŞİM ARAÇLARI

ÇELİK YAPILARDA BİRLEŞİM ARAÇLARI ÇELİK YAPILARDA BİRLEŞİM ARAÇLARI Çelik yapılarda kullanılan birleşim araçları; 1. Bulon ( cıvata) 2. Kaynak 3. Perçin Öğr. Gör. Mustafa EFİLOĞLU 1 KAYNAKLAR Aynı yada benzer alaşımlı metallerin yüksek

Detaylı

MALZEME BİLİMİ I MMM201. aluexpo2015 Sunumu

MALZEME BİLİMİ I MMM201. aluexpo2015 Sunumu MALZEME BİLİMİ I MMM201 aluexpo2015 Sunumu Hazırlayanlar; Çağla Aytaç Dursun 130106110005 Dilek Karakaya 140106110011 Alican Aksakal 130106110005 Murat Can Eminoğlu 131106110001 Selim Can Kabahor 130106110010

Detaylı

TAKIM AŞINMA MEKANİZMALARI VE AŞINMA TİPLERİ

TAKIM AŞINMA MEKANİZMALARI VE AŞINMA TİPLERİ 1 TAKIM AŞINMA MEKANİZMALARI VE AŞINMA TİPLERİ Prof. Dr. Süleyman YALDIZ Selçuk Üniversitesi Teknoloji Fakültesi KESİCİ TAKIMLAR 2 Takım ömrü, genellikle belirli bir kritere ulaşmak için gerekli olan etkili

Detaylı

MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 4

MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 4 Akışkanlar ile ilgili temel kavramlar MAKİNE MÜHENDİSLİĞİNE GİRİŞ Ders 4 Yrd. Doç. Dr. Yüksel HACIOĞLU Su,, gaz, buhar gibi kolayca şekillerini değiştirebilen ve dış etkilerin etkisi altında kolayca hareket

Detaylı

Yenilikçi Nano Teknolojisi ile Tam Koruma

Yenilikçi Nano Teknolojisi ile Tam Koruma Yenilikçi Nano Teknolojisi ile Tam Koruma Würth Nano Teknolojisi Geleceği bugün yaşayınız! Yunanca nanos öneki, cüce anlamına gelir ve nanoteknolojinin 100 nanometreden (1 nanometre (nm) = milimetrenin

Detaylı

HOŞGELDİNİZ MIG-MAG GAZALTI KAYNAKNAĞINDA ARK TÜRLERİ. K ayna K. Sakarya Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi. Teknolojisi.

HOŞGELDİNİZ MIG-MAG GAZALTI KAYNAKNAĞINDA ARK TÜRLERİ. K ayna K. Sakarya Üniversitesi Teknik Eğitim Fakültesi. Teknolojisi. MIG-MAG GAZALTI KAYNAKNAĞINDA ARK TÜRLERİ K ayna K K ayna K Teknolojisi Teknolojisi HOŞGELDİNİZ Doç. Dr. Hüseyin UZUN Kaynak Eğitimi Ana Bilim Dalı Başkanı 1 /47 ELEKTRİK ARKI NASIL OLUŞUR MIG-MAG gazaltı

Detaylı

Toz Metalurjik Malzemeler. Yrd. Doç. Dr. Rıdvan YAMANOĞLU

Toz Metalurjik Malzemeler. Yrd. Doç. Dr. Rıdvan YAMANOĞLU Yrd. Doç. Dr. Rıdvan YAMANOĞLU Tozların hazırlanması TOZ HAZIRLAMA NE ŞEKİLDE YAPILABİLİR, NEDEN GEREKLİDİR... Tozların hazırlanması Üretilen tozların rahat bir şekilde taşınması, depolanması, yoğunlaştırılması

Detaylı

6.WEEK BİYOMATERYALLER

6.WEEK BİYOMATERYALLER 6.WEEK BİYOMATERYALLER Biyomedikal Uygulamalar İçin Malzemeler Doç. Dr. Ayşe Karakeçili 3. BİYOMATERYAL TÜRLERİ METALİK BİYOMATERYALLER Hard Tissue Replacement Materials Metalik materyaller, biyomateryal

Detaylı

Sentes-BIR Hakkında. Sentes-BIR metallerin birleştirmeleri ve kaplamaları konusunda çözümler üreten malzeme teknolojileri firmasıdır.

Sentes-BIR Hakkında. Sentes-BIR metallerin birleştirmeleri ve kaplamaları konusunda çözümler üreten malzeme teknolojileri firmasıdır. Sentes-BIR Hakkında Sentes-BIR metallerin birleştirmeleri ve kaplamaları konusunda çözümler üreten malzeme teknolojileri firmasıdır. Çalışan sayısı 80 İhracat > %50 Üretim Programı Sert Lehimleme Alaşımları

Detaylı

www.sertkromkaplama.gen.tr Eloksal Adova Sert Krom Kaplama HAKKIMIZDA ADOVA ELOKSAL BOYA SAN. TİC. LTD ŞTİ. 3 Yıllık tecrübesiyle SERT KROM ve SERT ELOKSAL s e k t ö r ü n d e f a a l i y e t g ö s t e

Detaylı

Bİ-METAL ŞERİT TESTERELER

Bİ-METAL ŞERİT TESTERELER Bİ-METAL ŞERİT TESTERELER 1934'ten beri Bİ-METAL ŞERİT TESTERELER Kesici takımlar üretici Hulin'de 1934 yılında başladı. Firmanın kurucusu Josef Studenik, rmasının adını Testereler ve Aletler için İlk

Detaylı

2- Bileşim 3- Güneş İç Yapısı a) Çekirdek

2- Bileşim 3- Güneş İç Yapısı a) Çekirdek GÜNEŞ 1- Büyüklük Güneş, güneş sisteminin en uzak ve en büyük yıldızıdır. Dünya ya uzaklığı yaklaşık 150 milyon kilometre, çapı ise 1.392.000 kilometredir. Bu çap, Yeryüzünün 109 katı, Jüpiter in de 10

Detaylı

MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ ATOM

MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ ATOM MADDENİN YAPISI VE ÖZELLİKLERİ ATOM ATOMUN YAPISI Elementlerin tüm özelliğini gösteren en küçük parçasına atom denir. Atomu oluşturan parçacıklar farklı yüklere sa-hiptir. Atomda bulunan yükler; negatif

Detaylı

MMM291 MALZEME BİLİMİ

MMM291 MALZEME BİLİMİ MMM291 MALZEME BİLİMİ Ofis Saatleri: Perşembe 14:00 16:00 ayse.kalemtas@btu.edu.tr, akalemtas@gmail.com Bursa Teknik Üniversitesi, Doğa Bilimleri, Mimarlık ve Mühendislik Fakültesi, Metalurji ve Malzeme

Detaylı

YAKIT PİLLERİ. Cihat DEMİREL

YAKIT PİLLERİ. Cihat DEMİREL YAKIT PİLLERİ Cihat DEMİREL 16360030 İçindekiler Yakıt pilleri nasıl çalışır? Yakıt Pili Çalışma Prensibi Yakıt pilleri avantaj ve dezavantajları nelerdir? 2 Yakıt Pilleri Nasıl Çalışır? Tükenmez ve hiç

Detaylı

CoroMill Plura. Kompozit malzemeler için optimize edilmiş frezeler

CoroMill Plura. Kompozit malzemeler için optimize edilmiş frezeler CoroMill Plura Kompozit malzemeler için optimize edilmiş frezeler Katman ayrılması, elyaf çekilmesi, kesilmemiş elyaflar ve hızlı yanak aşınması kompozit malzemelerin aşındırıcı ve kararsız yapısının neden

Detaylı

MALZEME SEÇİMİNİN ÖNEMİ VE MÜHENDİSLİK MALZEMELERİ

MALZEME SEÇİMİNİN ÖNEMİ VE MÜHENDİSLİK MALZEMELERİ MALZEME SEÇİMİNİN ÖNEMİ VE MÜHENDİSLİK MALZEMELERİ Bir fikre ya da ihtiyaç duyulan bir pazara ait ürünün nasıl üretileceğine dair detaylı bilgilerin ortaya çıkma sürecidir. Benzer tasarımlar Müşteri istekleri

Detaylı

Dr. Fatih AY. Tel: 0 388 225 22 55 ayfatih@nigde.edu.tr

Dr. Fatih AY. Tel: 0 388 225 22 55 ayfatih@nigde.edu.tr Dr. Fatih AY Tel: 0 388 225 22 55 ayfatih@nigde.edu.tr Düzlemsel Güneş Toplayıcıları Vakumlu Güneş Toplayıcıları Yoğunlaştırıcı Sistemler Düz Toplayıcının Isıl Analizi 2 Yapı olarak havası boşaltılmış

Detaylı

Talaşlı İşlenebilirlik

Talaşlı İşlenebilirlik Talaşlı İşlenebilirlik Bir malzemenin (genellikle metal) uygun takım ve kesme koşullarıyla göreli olarak kolay işlenebilirliği Sadece iş malzemesine bağlıdır. Talaşlı işleme yöntemi, takım ve kesme koşulları

Detaylı

Tozların Şekillendirilmesi ve Sinterleme. Yrd. Doç. Dr. Rıdvan YAMANOĞLU

Tozların Şekillendirilmesi ve Sinterleme. Yrd. Doç. Dr. Rıdvan YAMANOĞLU Tozların Şekillendirilmesi ve Sinterleme Basınç ve sıcaklık farklı iki süreç olarak parça üretimine dahil edildiğinde teorik yoğunluğa ulaşmak neredeyse imkansızdır. Basınç ve sıcaklık farklı iki süreç

Detaylı

MALZEME BİLİMİ. Difüzyon

MALZEME BİLİMİ. Difüzyon MALZEME BİLİMİ Difüzyon Difüzyon D E R S N O T U Difüzyon; ısıl etkenlerle teşvik edilen atomsal mertebedeki parçacıkların (atom, iyon, küçük moleküller) kafes parametresinden daha büyük (ve tam katları

Detaylı

A.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü GÜNEŞ ENERJİSİ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ 3. HAFTA

A.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü GÜNEŞ ENERJİSİ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ 3. HAFTA A.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü GÜNEŞ ENERJİSİ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ 3. HAFTA İçindekiler 1.Nesil Güneş Pilleri Tek Kristalli Güneş Pilleri Çok Kristalli Güneş Pilleri 1. Tek Kristal Silisyum Güneş

Detaylı

taşlama ve delme Elmas kesme Kesici ve Aşındıcı Diskler Kesici ve Aşındırıcı Diskler

taşlama ve delme Elmas kesme Kesici ve Aşındıcı Diskler Kesici ve Aşındırıcı Diskler Elmas kesme taşlama ve delme Kesme, Elmas taşlayarak kesme,kesme taşlama ve fırçalama ve delme 145 Aksesuarlar 2013 2015 Fiyat Listesi Kesici ve Aşındırıcı 146 Kesici ve aşındırıcı diskler Aksesuarlar

Detaylı

TAKIM TEZGAHLARI. BÖLÜM 1 İMALAT ve TALAŞLI İMALATA GİRİŞ. Öğr.Gör.Dr. Ömer ERKAN

TAKIM TEZGAHLARI. BÖLÜM 1 İMALAT ve TALAŞLI İMALATA GİRİŞ. Öğr.Gör.Dr. Ömer ERKAN TAKIM TEZGAHLARI BÖLÜM 1 İMALAT ve TALAŞLI İMALATA GİRİŞ Öğr.Gör.Dr. Ömer ERKAN 2 İmalatın Gereği MMW = Men Material Welfare İnsan Bedeni Refahı, 1. Doğal Kaynakların (NR) kullanılabilirliğine 2. İnsan

Detaylı

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ DENEY FÖYÜ DENEY ADI AKIŞKAN YATAKLI ISI TRANSFER DENEYİ DERSİN ÖĞRETİM ÜYESİ DENEY SORUMLUSU DENEY GRUBU: DENEY TARİHİ

Detaylı

Frezeleme takım kompansasyonu # /49

Frezeleme takım kompansasyonu # /49 Frezeleme takım kompansasyonu Kesici pozisyonlandırma Dikkate alınması gereken: Aşağı frezeleme - Yukarı frezeleme. Aynı anda temas eden diş sayısı Giriş sorunları Çıkış sorunları Kesici pozisyonlandırma

Detaylı

İmal Usulleri 2. Fatih ALİBEYOĞLU -7-

İmal Usulleri 2. Fatih ALİBEYOĞLU -7- İmal Usulleri 2 Fatih ALİBEYOĞLU -7- Giriş Mekanik Enerjili Yöntemler Mekanik enerjinin alışılmamış imalat yöntemlerinde kullanılmasıdır. 1) Ultrasonik işleme, 2) Su jeti ile işlemeler, 3) Diğer aşındırıcılı

Detaylı

TAKIM ÇELİKLERİ İÇİN UYGULANAN EROZYON İŞLEMLERİ

TAKIM ÇELİKLERİ İÇİN UYGULANAN EROZYON İŞLEMLERİ TAKIM ÇELİKLERİ İÇİN UYGULANAN EROZYON İŞLEMLERİ Kalıp işlemesinde erozyonla imalatın önemi kimse tarafından tartışılmamaktadır. Elektro erozyon arka arkaya oluşturulan elektrik darbelerinden meydana gelen

Detaylı

Şekil 1. Elektrolitik parlatma işleminin şematik gösterimi

Şekil 1. Elektrolitik parlatma işleminin şematik gösterimi ELEKTROLİTİK PARLATMA VE DAĞLAMA DENEYİN ADI: Elektrolitik Parlatma ve Dağlama DENEYİN AMACI: Elektrolit banyosu içinde bir metalde anodik çözünme yolu ile düzgün ve parlatılmış bir yüzey oluşturmak ve

Detaylı

4. İtme- çekme rodlarının bakımında uygulanılan en önemli iki işlem aşağıdaki seçeneklerden hangisinde verilmiştir?

4. İtme- çekme rodlarının bakımında uygulanılan en önemli iki işlem aşağıdaki seçeneklerden hangisinde verilmiştir? MODÜL-7 ÖRNEK SORULAR 1. Elektrik tesisat-teçhizatı, elektrikle çalışan cihaz ve aletler ile jeneratörlerde meydana gelen yangınlar hangi yangın sınıfındadır? A) A Sınıfı B) C Sınıfı C) E Sınıfı 2. Yayların

Detaylı

Doğalgaz Çelik Şebekelerinde Kumlama ve Boyama Prosesi. Hazırlayan: Adnan ERDOĞAN, Bakım Mühendisi Tarih: 14.05.2013 Yer: Bursa

Doğalgaz Çelik Şebekelerinde Kumlama ve Boyama Prosesi. Hazırlayan: Adnan ERDOĞAN, Bakım Mühendisi Tarih: 14.05.2013 Yer: Bursa Doğalgaz Çelik Şebekelerinde Kumlama ve Boyama Prosesi Hazırlayan: Adnan ERDOĞAN, Bakım Mühendisi Tarih: 14.05.2013 Yer: Bursa AJANDA 1. GİRİŞ 2. KUMLAMA VE BOYAMA PROSESİNİN ÖZELLİKLERİ 3. PROSESİN UYGULAMA

Detaylı

KOROZYON. Teorik Bilgi

KOROZYON. Teorik Bilgi KOROZYON Korozyon, metalik malzemelerin içinde bulundukları ortamla reaksiyona girmeleri sonucu, dışardan enerji vermeye gerek olmadan, doğal olarak meydan gelen olaydır. Metallerin büyük bir kısmı su

Detaylı

DOĞAL KURŞUN METALİK KURŞUN PLAKALAR

DOĞAL KURŞUN METALİK KURŞUN PLAKALAR KURŞUN ve ALAŞIMLARI DOĞAL KURŞUN METALİK KURŞUN PLAKALAR 1 KURŞUN ve ALAŞIMLARI Romalılar kurşun boruları banyolarda kullanmıştır. 2 KURŞUN ve ALAŞIMLARI Kurşuna oda sıcaklığında bile çok düşük bir gerilim

Detaylı

TERMOSET PLASTİK KALIPÇILIĞI DERSİ ÇALIŞMA SORULARI. a. Kırılganlık. b. Saydamlık. c. Elastikiyet. d. Mukavemet. b.

TERMOSET PLASTİK KALIPÇILIĞI DERSİ ÇALIŞMA SORULARI. a. Kırılganlık. b. Saydamlık. c. Elastikiyet. d. Mukavemet. b. TERMOSET PLASTİK KALIPÇILIĞI DERSİ ÇALIŞMA SORULARI 1. Plastik sıkıştırma kalıpları daha çok hangi malzemelerin kalıplanmasında kullanılmaktadır? a. Termoplastik b. Polietilen c. Termoset d. PVC 5. Kauçuğun

Detaylı

Metalik malzemelerdeki kaynakların tahribatlı muayeneleri-kaynaklı yapıların soğuk çatlama deneyleri-ark kaynağı işlemleri Bölüm 2: Kendinden ön gerilmeli deneyler ISO 17642-2:2005 CTS TESTİ Hazırlayan:

Detaylı

04.01.2016 LASER İLE KESME TEKNİĞİ

04.01.2016 LASER İLE KESME TEKNİĞİ LASER İLE KESME TEKNİĞİ Laser: (Lightwave Amplification by Stimulated Emission of Radiation) Uyarılmış Işık yayarak ışığın güçlendirilmesi Haz.: Doç.Dr. Ahmet DEMİRER Kaynaklar: 1-M.Kısa, Özel Üretim Teknikleri,

Detaylı