T.C. MALTEPE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ LİSANS PROGRAMI Güz Yarıyılı

Transkript

1 T.C. MALTEPE ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ LİSANS PROGRAMI Güz Yarıyılı YAPILAŞMADA YERBİLİMLERİ İNŞ AKTS 2. yıl 1. yarıyıl Lisans Zorunlu 3+0 s/hafta 3 kredi Teorik: 3 s/hafta İletişim: Prof. Dr. Övgün Ahmet ERCAN Tel: e-posta: ahmetercan@maltepe.edu.tr web: Görüşme Saatleri: Perşembe 17:00-17:30 Türkçe Dersin Genel Amacı: Yapılaşma, Çevre, Bayındırlık işlerinde Yerbilimlerinin önemi, kullanım alanları anlatmak, doğal olaylarla( deprem, yer kayması, sel gibi) karşı önlem alma, ayrıca oturma, sıvılaşma, kötü yerleri belirleme yöntemlerini anlatırken, yere ilişkin yapılaşma koşullarını öğretmektir. Kentsel tasarımda alan seçimi ile ayrımlamalarını öğretmektir. Yapı inceleme yöntemlerinde jeofizik ile jeolojinin kullanım alanlarını öğreterek, sağlam yerde sağlam yapı yapma ilkelerini benimsetmektir. Öğrenme Çıktıları ile Alt Beceriler: Bu ders tamamlandığında öğrenci, 1. Doğayı (gökyüzü ile yeri), yerdeki değişimleri, yerin iyi/kötü bölgelerinin nasıl ortaya konulacağını öğrenir. 2. Depremlerin oluş ile işleyişini, kestirimi, bayındırlıkta kullanılacak deprem değiştirkenlerinin bulunmasını öğrenir. 3. Yeruranı (jeoteknik) araştırmalara temel oluşturacak yerin mühendislik özelliklerinin jeofizik ile jeolojik yönden araştırılmasını öğrenir. 4. Yerden gelen sorunlarla, göçmeyecek bir yapının nasıl yapılması gerektiğini bilir. Genel Yeterlilikler: Deprem Mühendisliği, Toprak (zemin) ile Kaya İşleyişi (mekaniği) derslerinin tabanını oluşturup, denge(statik), İnşaat Mühendisliği derslerini izlemede kolaylık sağlar. Öğretim Yöntem ve Teknikleri: Saydamlarla anlatım yapılarak, uygulamalardan görüntülü örnekler vererek; anında soru-yanıt iletişimi sağlayarak, öğrencilerinin görüşlerini açmayı, yaratıcı güçlerini ortaya çıkarmayı amaçlar. Değerlendirme Yöntemi: İstenen: Derslerde bulunma oranı %80 dir. Sağlık bildirimleri ile özürler %20 yi geçemez. Yarıyıl içerisinde, Ders sonunda 12 kısa sınav, 1 yazılı ara sınav ile 1 son sınav yapılacaktır. Y1 Öğrencisi için: Yıl içi değerlendirme *%40 + Yıl Sonu değerlendirme*%60 = Başarı değerlendirmesi

2 Y2 Öğrencisi için: Yıl içi değerlendirme *%60( 1 Ara sınav 24, Kısa sınavlar 36-her biri 3 sayı) + Yıl Sonu değerlendirme *%40 = Başarı değerlendirmesi Maltepe Üniversitesi, Mühendislik Fakültesinde İnşaat Mühendisliği Bölümünde açılan İNŞ 207- Yapılaşmada Yerbilimleri dersine ilişkin tüm yıl içi ara ile kısa sınavlar ile yılsonu sınav soruları, değerlendirmeleri ortak yapılacaktır. Önkoşul: Yok. Ders Kitabı: Ercan, A Yapılaşma Jeofiziği. TMMOB Jeofizik Mühendisleri Odası Yayını, 248 s. Ercan, A Yapılaşmada Yerbilimleri. Maltepe Üniversitesi İnşaat Fakültesi (konu konu ders yazıları) Yardımcı Okumalar: Ketin, İ, Yerbilimlerine Giriş. İTÜ Yayını, 312 s. Ercan,A Yer Araştırma Yöntemleri. TMMOB JFMO Yayını. Ergin, K., Uygulamalı Jeofizik. İTÜ Maden Fakültesi Yayını. 240 s Ercan, A., Yapı İnceleme Yöntemleri. Birsen Yayınevi. Dersin İçeriği: Haftalar Tartışılacak/İşlenecek Konular 1. Hafta YERBİLİMLERİ NEDİR? Dalları ile kapsam alanları Jeofizik (yerözük) nedir? Jeoloji (yeryüzü bilgisi) nedir? Jeoteknik (yeruranı) nedir? Uygulama alanları nedir? Kapalı çözüm Bu dalların yapılaşmayla ilgisi nedir? Yerbilimsiz yapılaşmanın sonuçları nedir? 2. Hafta EVRENİN OLUŞUMU, UZAY İLE GEZEGENLER Güneşin yapısı ile Yeryuvarına etkisi Ay ın yapısı ile Yeryuvarına etkisi 3. Hafta YER İÇİNİN YAPISI İLE DEVİNİMLERİ Uçutyuvar (atmosfer), Yükünyuvar (iyonosfer) Yerkabuğu (yersel, özüksel-fiziksel, kamıksal-kimyasal, yapısal özellikleri) Çenek (manto) Moho ile Yüzer Yuvar (Astenosfer) Dış Çekirdek İç Çekirdek Yerkabuğunun dengeli yüzüşü (izostasi) 4. Hafta YER KABUGUNUN AVKULANMASI Yerkabuğunun evrimi Kaysakların (levhaların) kayması, dalma-batma kuşakları, dağ oluşumu Yanardağlar Buzullar 5. Hafta KAYAÇLAR İLE TÖZMÜKLER(mineraller) Ekşit kayaçlar(asidikler) Külsüt (bazik) kayaçlar Kayaçların türleri ile oluşumları Kor kayaçlar(magmatik), Başkalaşık kayaçlar (metamorfik), Çökel kayaçlar (sedimanter) Tözmüklerin biçimleri, kırılca yapıları ile türleri Uransal İşlenmemiş Özdekler(endüstriyel ham maddeler)

3 6. Hafta JEOFİZİK YÖNTEMLER Yer altı jeofizik görüntüleme düzenekleri, Sarsım Yöntemleri(sismik) Kıvıl Özdirenç Yöntemleri (resistivite) Kıvılkapar Yöntemi (elektromanyetik) Kaparbalkı Yöntemi (magnetotellurik) Yerçekimi Yöntemi (gravite) Yerkaparlığı Yöntemi (manyetik) Kuyu Ölçüleri (Jeofizik Well Logging) Işınım Yöntemi (radyometri) Isıakısı Yöntemi (heat flow) Titreşim Yöntemi (mikrotremor) Yer gözlengeci (georadar) Deprem Bilimi YERİN KAPAR(MAGNETİK) ALANI, KÖKENİ, KAPARLANMA TÜRLERİ Kaparlıklarına göre kayaçlar ile tözmükler (kayaçların mıknatıslık özellikleri) Eskilkaparlanma (paleomagnetizma) Kapar yöntemleri Ölçüm düzenleri YER ÇEKİMİ YÖNTEMİ Yerçekimi nedir? Newton yasası Yerçekiminin kökeni, gel-git olayı, kabuğun dengeli yüzüşü (izostasi) Yoğunluklarına göre kayaçlar ile tözmükler I. YILİÇİ ARA SINAVI (6 Kasım 2011) 7. Hafta KIVIL ÖZDİRENÇ YÖNTEMLERİ (elektrik resistivite) Özdirençlerine göre kayaçlar ile tözmükler Kıvıl(elektrik) Özdirenç yöntemleri: kaydırma ile delme 8. Hafta SARSIM YÖNTEMLERİ (SİSMİK) Dalga Türleri, devinimleri ile tezlikler V- Tezliklerine göre kayaçlar ile tözmükler Yerin esneklik özellikleri(e,g,k, v) KIRILMA YÖNTEMLERİ (refraksiyon) 9. Hafta YANSIMA YÖNTEMLERİ (refleksiyon) TİTREŞİMCİK YÖNTEMİ (mikrotremor)

4 (To, Ta, Tb, b, yapı yüksekliği, h-titreşir katman kalınlığı, yerin dayanım özellikleri) 10. Hafta JEOFİZİK KUYU ÖLÇÜMLERİ Kuyu içi ölçüm takımları Jeofizik Tomografi 11. Hafta DEPREM Kaynağı, oluşumu, kırılma türleri,kestirimi Deprem dalgaları, sarsıntı-yapı ilişkisi Türkiye de depremler ile bölgelendirmesi Deprem değiştirgenleri (ivme, yerdeğiştirme, büyütme, salınım dönemi, atım, odak, sönüm, büyüklük(m), yıkım gücü (I) 12. Hafta YAPILAŞMA JEOFİZİĞİ-YER İNCELEME YÖNTEMLERİ Yer yapısı Yerin dayanım, davranış özelliklerinin jeofizikten bulunması, Otuma Kayma Sıvılaşma Güvenli taşıma gücü(zemin emniyet gerilmesi) Yapı kökü derinliği Su varlığı,katmanlar, kırıklar, süreksizlikler Uygun yapı yüksekliği, oturma biçimi, çınlama (rezonans) Depremsellik 13. Hafta YAPI İNCELEME YÖNTEMLERİ - YAPI JEOFİZİĞİ Beton niteliğine bakma (ultrason), Donatılara bakma(duvar radarı ile duvar manyetometresi) Deprem sırasında yapının yer salınımıyla çınlamaya gelip gelmeyeceği, uygun yapıyüksekliği (rezonans) Sıvılaşma olasılığı Güvenli taşıma gücü(zemin emniyet gerilmesi) Yapı kökü derinliği ile uygunluğu Su varlığı,katmanlar, kırıklar, süreksizlikler Depremsellik Yer-yapı güvenliği ile öneriler 14. Hafta KENTSEL YERLEŞİM TASARIMI (Urban Planning) Kentsel tasarım ilkeleri Yer ile alan ayrımlaması Kat ile bölge yurukları (haritaları) Yapılaşmaya kapalı, koşullu açılacak alanlar Kent ile çevre

5 DERSİN ÖĞRENİM ÇIKTILARININ PROGRAM YETERLİLİKLERİ İLE İLİŞKİSİ No Program Yeterlikleri/Çıktıları *Katkı Düzeyi İnşaat mühendisliğinde matematik, fen ve mühendislik bilgilerini uygulayabilme becerisi 2 Yapıların tasarımında yapı malzemelerini özelliklerine göre kullanabilme becerisi 3 Mekanik bilgisini, uygun yapı sistemi seçiminde kullanabilme becerisi 4 Yapı-zemin etkileşimini kavrayıp temel tipini seçme becerisi 5 Yapı tasarımını deprem etkilerini göz önüne alarak yapma becerisi 6 Depremle oluşan hasarların onarılabilirliğini saptama ve onarma becerisi 7 Yapı işlerinde verimliliği, etkinliği, kaliteyi ve iş güvenliği önlemlerini arttırma becerisi 8 İnşaat mühendisliği araç, program ve yazılımlarını etkin şekilde kullanabilme ve geliştirme becerisi 9 Deney tasarlama, deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlama becerisi 10 Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi; bireysel çalışma becerisi 11 Sözlü ve yazılı etkin iletişim kurabilme becerisi 12 Teknolojik yenilikleri izleme ve yaşam boyu öğrenme bilinci 13 Mesleki ve etik sorumluluk bilinci 14 İş hayatındaki uygulamalara yönelik farkındalık Mühendislik uygulamalarının ulusal ve evrensel 15 düzeydeki hukuksal, toplumsal ve çevresel etkilerini kavrayabilme *1 en düşük, 2 düşük, 3 orta, 4 yüksek, 5 en yüksek ya da tamamen/kısmen şeklinde de belirtilebilir. DEĞERLENDİRME SİSTEMİ YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARI SAYISI KATKI PAYI Y1 Y2 Devam % Kısa Sınavlar 12 %26 %36 Ara sınavlar 1 %14 %24 Son Sınav 1 %60 %40 TOPLAM YARIYIL İÇİ ÇALIŞMALARININ BAŞARI NOTUNA KATKISI %40 %60 YARIYIL SONU SINAVININ BAŞARI NOTUNA KATKISI %60 %40 TOPLAM

6 AKTS (İŞ YÜKÜ TABLOSU) Etkinlikler Sayısı Süresi (Saat) Toplam İş Yükü Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 14xtoplam ders saati) Laboratuar Uygulama Derse Özgü Staj (varsa) Alan Çalışması Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi (Ön çalışma, pekiştirme) Sunum / Seminer Hazırlama Proje Ödevler 1 Ara sınavlar Yarıyıl Sonu Sınavı Toplam İş Yükü