4.6. Dinamik Gerilim Kararlılığını Etkileyen Faktörler

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "4.6. Dinamik Gerilim Kararlılığını Etkileyen Faktörler"

Transkript

1 Dinamik Gerilim Kararlılığını Etkileyen Faktörler Dinamik gerilim kararlılığı ve koruma ile ilgili esasları inceledikten sonra, dinamik gerilim kararlılığını etkileyen faktörleri araştırmak yararlı olacaktır [60]. Bu faktörler; yükün çeşidi, motor mekanik yükünün yüzdesi, motor mekanik yükünün türü, motorun rotor ve yük ataletlerinin etkisi, yük kısa devre seviyesi, generatör empedansının işe katılması ve özellikle, tez çalışmasının bu kısmında esas inceleme konusunu oluşturan iletim hatlarının etkileri, şeklinde sıralanabilir. Sadece yükler açısından etkiler incelenirken, şekil (4.6) 'daki örnek sistemde, bir t o =0.05 s anında paralel hatlardan birinin devre dışı olduğu öngörülmektedir, ayrıca bozucu etkiyi kuvvetlendirmek amacıyla, hatların şönt kapasiteleri tamamen ihmal edilmiş ve motor için kayma s= seçilmiştir. Ancak hatlar ve yüklerin birlikte etkileri incelenirken ise, hattın şönt kapasiteleri ihmal edilmeyerek, örnek alınan 6 farklı işletim modu için farklı seri ve şönt kompanzasyon yüzdeleri altında, paralel hatlardan birinin devre dışı olması durumu için, çeşitli etkiler incelenecektir Yükün Çeşidi Yükler kısmında ve bu bölümün başında incelendiği gibi, yük tipi olarak sabit empedans ve sabit güç yükleri ağırlıklı olarak gözükmektedirler. Bunlardan, sabit güç yükünün gerilim kararlılığına olan olumsuz etkisi, sabit empedans yükünün ise gerilim dalgalanmalarına uyumlu cevabı bilindiğinden, bu iki yük tipinin aynı yük barasındaki yüzdelikli ağırlıklarına göre gerilim kararlılığına olan etkileri şekil 4.10 'da görülmektedir. Burada, (1) : %100 sabit empedans yükü, (2) : %50 sabit emp. yükü + % 50 As.motor yükü, (3) % 100 motor yükü ' nü göstermektedir.

2 58 Şekil Bozucu etki sonrası farklı yüzdeli karma yüklerin gerilim cevapları Motor Mekanik Yükünün Yüzdesi Burada, yükün tamamen asenkron motor yükü olduğu ve motorun mekanik yükünün sabit momentli olduğu öngörülmektedir. Yük, (1): %25, (2) : %50, (3) %

3 şeklinde arttırılmıştır. Gözönüne alınan iletim hattındaki bozucu etki için % 50 yüklenmenin üstü kritik durum sergilemektedir. Şekil Asenkronn motor yükünün farklı yüzdeleri için gerilim cevapları Motor Mekanik Yükünün Karakteristiği Motorun mekanik yük momentini tanımlayan, değişken bir üstel (α) değeriyle farklı yük karakteristiklerinin etkisi incelenebilir. α n M = y Myo, ifadesinde, M y :yük momentini, M yo :sürtünme ihmal edilmiş no durumda anma yük momenti, n :devri, n o :anma devrini; aşağıdaki şekilde ise,(1) α = 2 havalandırıcılar, santrifüj pompalar gibi momentle karesel değişen yükleri, (2) α = 1 motor-generatör setleri, girdap akımlı frenler gibi momentle doğru orantılı yükleri, (3) α = 0 ise konveyör, kaldırma makinaları, talaşlı takım tezgahları gibi sabit momentli yükleri temsil etmektedir. momentli yükler gerilim çökmesinde en fazla etkiye sahiptirler. Şekil 4.12 ' den görüleceği gibi, sabit

4 60 Şekil Farklı mekanik yükler için asenkron motor yükünün gerilim cevapları Motorun Rotor ve Mekanik Yükünün Ataleti Burada, motor mekanik yükünün sabit momentli olduğu göz önüne alınmış ve rotor + yük ataletlerine, H : (4): 0.25 s - (3): 0.50 s - (2): 1 s - (1): 10 s şeklinde

5 61 farklı değerler verilerek yükün gerilim cevapları elde edilmiştir. Şekil 4.13 ' ten görüleceği üzere, düşük atalet momentleri daha hızlı gerilim çökmelerine neden olmaktadır. Oysa, büyük atalet momentletinde bozucu etki sonrasında bile motor işletmede kalabilmektedir. Şekil Motor gerilim atalet sabitinin farklı değerleri için asenkron motor yükünün

6 62 cevapları Yük Kısa Devre Seviyesi Transiyent gerilim kararlılığını etkileyen faktörler arasında, yüklerin öz etkileri dışında önemli bir etken de, üretim ile yük baraları arasındaki empedanstır. Bu empedans aynı zamanda yükün kısa devre seviyesini belirtir. Bu etkiyi incelemek için, yükün, sabit mekanik momentli asenkron motor yükü olduğu ancak iletim hattı parametrelerinin değişeceği varsayılmaktadır. Đlk olarak, paralel iki hattan birinin devre dışı olmasını gözönüne alalım. Bu durumda, seri empedans orjinal değerinin % 200 'üne çıkarken şönt admitans % 50 'sine düşmektedir. Daha sonra ise a) üç, b) dört, paralel iletim hattında gözönüne alınarak, her birinden birer hattın devre dışı olduğu varsayılmıştır. Böylelikle, a) için seri empedans orjinal değerinin % 150 'sine çıkmakta, şönt admitans ise % 66 'sına düşmekte, b) için seri empedans orjinal değerinin % 133 'üne çıkmakta, şönt admitans % 75 ' ine inmektedir. Buna göre şekil 4.14 ' ten görüleceği gibi, kısa devre seviyesi küçüldükçe gerilim kararlılığı artmaktadır. Bunun nedeni, düğümlerdeki (baralardaki) reaktif güç/gerilim duyarlılığının, yaklaşık olarak kısa devre akım seviyesine orantılı olmasından kaynaklanmaktadır [61]. Şekil Farklı yük kısa devre seviyeleri için Asenkron motor yükünün gerilim cevapları. (1) : 4 hat, (2) : 3 hat, (3) : 2 hat paralel Generatör Dinamiklerinin Etkisi Daha önce gözönüne alınanlara benzer koşullar altında, besleme kaynağının sonsuz güçlü baraa olması yada kaynak empedansının gözönüne alınması durumlarının gerilim kararlılığı açısından etkileri şekil 'de açıkça görülmektedir.

7 63 Şekil Farklı yapıdaki generatör baraları için Asenkron motor yükünün gerilim cevabı. (1) sonsuz güçlü bara, (2) gerçek durum Đletim Hattının Uzunluğu Statik kararlılık bakımından farklı uzunluktaki hatların etkileri 3. bölümde incelenmişti. Burada, hat kapasiteleri ihmal edilmeksizin (1) 750 km, (2) 550 km ve (3) 250 km lik, paralel hatların birinin devre dışı kalması sonucunda, asenkron motor yükününü gerilim cevapları görülmektedir. Bu durumda 750 km 'lik hat, şekil 3.9 'a göre kritik gücüne ulaşılmadığından ve yüksek kapasitesi nedeniyle, daha iyi bir durum göstermektedir. Diğer hatlar ise, kapasiteleri nedeniyle daha düşük hat sonu gerilimlerine sahip olduklarından ve bozucu etki sonrası bu hatlara bağlı asenkron motor yükünün neden olduğu ardışıl gerilim düşümü sonucunda, daha kötü durumlar sergilemektedirler. Şekil Farklı uzunluktaki iletim hatları için, asenkron motor yükünün gerilim cevabı Şüphesiz, şönt kapasiteler ihmal edilmiş olsa idi iyilik sıralaması tam tersine olacaktı. Bu nedenle, gerilim kararlılığı açısından iletim hatları incelenirken, sadece statik sınırlar göz önüne alınmayıp, dinamik yük elemanlarının da işe katılması gerekli gözükmektedir. Bunun yanında, uzun iletim hatlarında gerek seri gerekse

8 64 şönt kompanzasyonlar yapılması ve bu kompanzasyonların hattın muhtelif yerlerinde uygulanmasıyla, statik açıdan oldukça değişik etkilenmeler gözlendiğine göre aynı hat işletim modellerinin dinamik yük etkileri açısından da incelenmesi faydalı olacaktır Hat Modellerine Göre Dinamik Yüklerin Bozucu Etkilere Cevabı 3. bölümde, seri ve şönt kompanzasyonların iletim hattı üzerinde değişik noktalara yerleştirilmeleri ile elde edilen farklı hat modelleri üzerinde kompanzasyon oranlarını değiştirerek, statik anlamda yüklerin kritik güç, gerilim ve yük açısı değerleri hesaplanmış ve modeller açısından bir iyilik sırası belirlenmeye çalışılmıştı. Bu bölümde ise, öncelikle dinamik yüklerin ve bu tür yüklerin bağlı olduğu iletim hatlarıyla ilgili olarak çeşitli durumlar incelenmişti. Bu kısımda, iletim hatlarının bölüm 3.' te gözönüne alınan modellerden oluşan 6 ayrı şekle sahip olarak, seri kompanzasyon oranı K S : 0.0, 0.25, 0.50, 0.75 ve 0.95 olarak ele alınırken, her bir K S değeri için şönt kompanzayon oranları da K d : 0.0, 0.25, 0.50, 0.75, 0.95 şeklinde değiştirilmiş ve her bir durum için bütün modların önce paralel iki hat olarak çalışırken (t o = 0.05s) anında hatlardan birinin devre dışı kaldığı ve (t 1 = 0.35s) anında da tekrar devreye alındığı varsayımı ile hat sonuna bağlı dinamik yüke bir bozucu etki uygulanmıştır. Hatlar için bölüm 3 ' te dinamik yükler için bölüm 4 'te gözönüne alınan veriler kullanılmıştır. Bu bozucu etki sonrasında farklı seri ve şönt kompanzasyon oranları altında ve farklı hat işletim şekilleriyle kaynağa (hatbaşına) bağlı olan dinamik yükler, iletim hattı sabitleri ve kendi iç dinamiklerinin belirlediği davranışlar altında; ya çalışmaya devam etmişler ya da bir ardışıl bir gerilim çökmesi olayına maruz kalarak devre dışı olmuşlardır (örnek yük asenkron motor olduğundan, devrilmişlerdir). Bu dinamik simülasyon esnasında, gelişmeleri ayrıntılı olarak ortaya koyan, herbir seri ve şönt kompanzasyon yüzdeleri altında bütün modlardaki dinamik yüklerin, uç gerilimlerinin, çektikleri aktif ve reaktif güçlerin değişimlerini gösteren şekiller Ek G 'de verilmiştir. Bu şekiller yardımıyla, modellerin gerilim çökmelerine göre önceliklerini gösteren bir tablo aşağıda hazırlanmıştır. Tablo 4.1. Bozucu etkiye maruz kalan dinamik yüklerin gerilim çökmelerine neden olmaları halinde farklı modellerdeki öncelik sıraları. Birden fazla model numarası olan gözlerde, azdan çoğa doğru etkilenme sırası belirtilmektedir.

9 65 Ks=0.0 Ks=0.25 Ks=0.50 Ks=0.75 Ks=0.95 Kd= Kd= Kd= Kd= Kd= Buna göre, hat sabitlerinin kompanzasyonlarla etkilenmelerinden doğan durumlar sonucunda, seri kompanzasyonun arttırılması ile 4. modelin daima kötü yönde etkilendiği, şönt kompanzasyonun arttırılması ile de 5. modelin kötü etkilenmeler sergilediği gözükmektedir. Seri kompanzasyon arttırıldıkça 5. modelin şönt kompanzasyondan kaynaklanan kötü yöndeki etkilenmesinin azaldığı gözlenmektedir. Bunun yanında düşük seri kompanzasyon oranlarında 3. ve 6. modellerin de şönt kompanzasyon oranının artımından kötü yönde etkilendiği, ancak yine seri kompanzasyon oranı arttıkça etkilenmenin daha az olduğu açıkça gözlenmektedir. Burada 6. modelin 3. modelden daha fazla etkilendiğini belirtmek gerekir. Bir ara sonuç olarak, 4. modelin statik yükler açısından yapılan incelemelerde ortaya konduğu gibi dinamik yükler bakımından da en kritik model olduğu söylenebilir. Şüphesiz en ilginç görüntüyü 5. model sergilemektedir. Zira, statik yükler açısından en uygun değerlere sahip olan bu model, dinamik yükler açısından oldukça kritik durumlar göstermiştir. Yine tek bir şönt reaktörün kullanıldığı 6.modelde kritiklik açısından diğer tek reaktörlü 4. ve 5. modellerin arasına karışmakta, iki şönt reaktör kullanılan modeller arasında 3. modelin 2. ve 1. modele göre biraz daha krtitik olduğu gözlenmektedir. Dinamik yüklerin etkileri bakımından, hat modellerinin bir iyilik sıralaması yapılacak olursa, 2.Model - 1.Model - 3.Model - 6.Model - 5.Model - 4. Model şeklinde sıralama yapmak uygun olacaktır.

4.4. Gerilim Kararlılığının Temel Geçici Hal Durumu

4.4. Gerilim Kararlılığının Temel Geçici Hal Durumu 49 4.4. Gerilim Kararlılığının Temel Geçici Hal Durumu Đletim sistemine bağlı bir asenkron motorun şekil (4.3.b) ' deki P-V eğrileriyle, iletim sisteminin P-V eğrilerini biraraya getirerek, sürekli hal

Detaylı

Sabit ancak farklı değerlerdeki reaktif güç talebi durumu için P-V eğrileri ( Q 1 = 0.5 pu, Q 2 = 1.0 pu, Q 3 = 2.0 pu, Q 4 = 4.

Sabit ancak farklı değerlerdeki reaktif güç talebi durumu için P-V eğrileri ( Q 1 = 0.5 pu, Q 2 = 1.0 pu, Q 3 = 2.0 pu, Q 4 = 4. 1 Şekil 3.1. Sabit ancak farklı değerlerdeki reaktif güç talebi durumu için P-V eğrileri ( Q 1 = 0.5 pu, Q = 1.0 pu, Q 3 =.0 pu, Q 4 = 4.0 pu ) 3..8. Seri Kompanzasyonun Etkileri Bir alternatif akım devresine

Detaylı

V cn V ca. V bc. V bn. V ab 30. -V bn. V an HATIRLATMALAR. Faz-Faz ve Faz-Nötr Gerilimleri. Yıldız ve Üçgen Bağlı Yüklerde Akım-Gerilim İlişkileri

V cn V ca. V bc. V bn. V ab 30. -V bn. V an HATIRLATMALAR. Faz-Faz ve Faz-Nötr Gerilimleri. Yıldız ve Üçgen Bağlı Yüklerde Akım-Gerilim İlişkileri HATIRLATMALAR Faz-Faz ve Faz-Nötr Gerilimleri V cn V ca V ab 30 10 V an V bn V bc V ab 30 -V bn cos30 30 V an cos30 3 3 30 Yıldız ve Üçgen Bağlı Yüklerde Akım-Gerilim İlişkileri Üçgen Bağlı Yük: V LN =

Detaylı

RX İnvertörlerde Frenleme Direnci Bağlantısı

RX İnvertörlerde Frenleme Direnci Bağlantısı RX İnvertörlerde Frenleme Direnci Bağlantısı İÇİNDEKİLER Giriş Harici Frenleme Direnci(Dinamik) Kullanımı Frenleme Direnci/Ünitesi Boyutları ve Seçim Tablosu RX de Frenleme Direnci Bağlantıları RX de Frenleme

Detaylı

V cn V ca. V bc. V bn. V ab. -V bn. V an HATIRLATMALAR. Faz-Faz ve Faz-Nötr Gerilimleri. Yıldız ve Üçgen Bağlı Yüklerde Akım-Gerilim İlişkileri

V cn V ca. V bc. V bn. V ab. -V bn. V an HATIRLATMALAR. Faz-Faz ve Faz-Nötr Gerilimleri. Yıldız ve Üçgen Bağlı Yüklerde Akım-Gerilim İlişkileri HATIRLATMALAR Faz-Faz ve Faz-Nötr Gerilimleri V cn V ca V ab 30 10 V an V aa = V cc = V bb V aa = V bb = V cc V bn V bc V ab 30 -V bn V aa = V aa V bb V aa = V aa cos(30) 30 V an V aa = V aa cos(30) =

Detaylı

Örneğin bir önceki soruda verilen rüzgâr santralinin kapasite faktörünü bulmak istersek

Örneğin bir önceki soruda verilen rüzgâr santralinin kapasite faktörünü bulmak istersek KAPASİTE FAKTÖRÜ VE ENERJİ TAHMİNİ Kapasite faktörü (KF) bir santralin ne kadar verimli kullanıldığını gösteren bir parametredir. Santralin nominal gücü ile yıllık sağladığı enerji miktarı arasında ilişki

Detaylı

İÇİNDEKİLER CİLT I ELEKTROMANYETİK GEÇİT SÜREÇLERİ

İÇİNDEKİLER CİLT I ELEKTROMANYETİK GEÇİT SÜREÇLERİ İÇİNDEKİLER CİLT I ELEKTROMANYETİK GEÇİT SÜREÇLERİ Bölüm 1: ENERJİ SİSTEMLERİNDE KISA DEVRE OLAYLARI... 3 1.1. Kısa Devre Hesaplarında İzlenen Genel Yol... 5 1.2. Birime İndirgenmiş Genlikler Sistemi (

Detaylı

ELEKTRİK MOTORLARI VE SÜRÜCÜLER

ELEKTRİK MOTORLARI VE SÜRÜCÜLER BÖLÜM 4 A.A. MOTOR SÜRÜCÜLERİ 4.1.ALTERNATİF AKIM MOTORLARININ DENETİMİ Alternatif akım motorlarının, özellikle sincap kafesli ve bilezikli asenkron motorların endüstriyel uygulamalarda kullanımı son yıllarda

Detaylı

7. BÖLÜM BARA ADMİTANS VE BARA EMPEDANS MATRİSLERİ

7. BÖLÜM BARA ADMİTANS VE BARA EMPEDANS MATRİSLERİ 5 7. BÖLÜM ADMİTANS E EMPEDANS MATRİSLERİ 7.. Giriş İletim sistemlerinin analizlerinde, bara sayısı arttıkça artan karmaşıklıkları yenmek için sistemin matematiksel modellenmesinde kolaylık getirici bazı

Detaylı

Asenkron Makineler (2/3)

Asenkron Makineler (2/3) Asenkron Makineler (2/3) 1) Asenkron motorun çalışma prensibi Yanıt 1: (8. Hafta web sayfası ilk animasyonu dikkatle inceleyiniz) Statora 120 derecelik aralıklarla konuşlandırılmış 3 faz sargılarına, 3

Detaylı

MX2 İnvertörlerde Frenleme Direnci Bağlantısı

MX2 İnvertörlerde Frenleme Direnci Bağlantısı MX2 İnvertörlerde Frenleme Direnci Bağlantısı İÇİNDEKİLER Giriş Harici Frenleme Direnci(Dinamik) Kullanımı Frenleme Direnci Boyutları ve Seçim Tablosu MX2 de Frenleme Direnci Bağlantıları MX2 de Frenleme

Detaylı

Facts cihazlarının gerilim kararlılığına etkisinin incelenmesi. Effects of facts devices voltage stability

Facts cihazlarının gerilim kararlılığına etkisinin incelenmesi. Effects of facts devices voltage stability SAÜ. Fen Bil. Der. 7. Cilt, 2. Sayı, s. 6-66, 23 SAU J. Sci. Vol 7, No 2, p. 6-66, 23 Facts cihazlarının gerilim kararlılığına etkisinin incelenmesi Talha Enes Gümüş *, Mehmet Ali Yalçın * Sakarya Üniversitesi,

Detaylı

İÇİNDEKİLER. BÖLÜM-1-ÜÇ FAZLI ASENKRON MOTORLARIN YAPISI VE ÇALIġMA PRENSĠBĠ

İÇİNDEKİLER. BÖLÜM-1-ÜÇ FAZLI ASENKRON MOTORLARIN YAPISI VE ÇALIġMA PRENSĠBĠ İÇİNDEKİLER BÖLÜM-1-ÜÇ FAZLI ASENKRON MOTORLARIN YAPISI VE ÇALIġMA PRENSĠBĠ Asenkron motorların endüstrideki önemi Turmetre ile asenkron motorun devrinin ölçülmesi ve kayma deneyi Senkron hız, Asenkron

Detaylı

Haftanın Amacı: Asenkron motorun hız ayar ve frenleme tekniklerinin kavranmasıdır.

Haftanın Amacı: Asenkron motorun hız ayar ve frenleme tekniklerinin kavranmasıdır. ASENKRON MOTORLARDA HIZ AYARI ve FRENLEME Haftanın Amacı: Asenkron motorun hız ayar ve frenleme tekniklerinin kavranmasıdır. Giriş Bilindiği üzere asenkron motorun rotor hızı, döner alan hızını (n s )

Detaylı

ELEKTRİK MOTORLARI VE SÜRÜCÜLER ELEKTRİK MOTORLARINDA DENETİM PRENSİPLERİ

ELEKTRİK MOTORLARI VE SÜRÜCÜLER ELEKTRİK MOTORLARINDA DENETİM PRENSİPLERİ BÖLÜM 2 ELEKTRİK MOTORLARINDA DENETİM PRENSİPLERİ 2.1.OTOMATİK KONTROL SİSTEMLERİNE GİRİŞ Otomatik kontrol sistemleri, günün teknolojik gelişmesine paralel olarak üzerinde en çok çalışılan bir konu olmuştur.

Detaylı

GÜÇ SİSTEM ANALİZLERİNİN ENERJİ VERİMLİLİĞE ETKİLERİ

GÜÇ SİSTEM ANALİZLERİNİN ENERJİ VERİMLİLİĞE ETKİLERİ EVK 2015 GÜÇ SİSTEM ANALİZLERİNİN ENERJİ VERİMLİLİĞE ETKİLERİ Turhan Türker Siemens A.Ş. Answers for energy management. Nedir? Güç sistemlerinin normal işletme koşullarında veya arızalarda nasıl çalışacağını

Detaylı

Alternatif Akım. Yrd. Doç. Dr. Aytaç Gören. Alternatif Akım

Alternatif Akım. Yrd. Doç. Dr. Aytaç Gören. Alternatif Akım Yrd. Doç. Dr. Aytaç Gören Paralel devre 2 İlk durum: 3 Ohm kanunu uygulandığında; 4 Ohm kanunu uygulandığında; 5 Paralel devrede empedans denklemi, 6 Kondansatör (Kapasitans) Alternatif gerilimin etkisi

Detaylı

ASENKRON MOTORLARIN KISA TANITIMI. Bu bölümde kısaca motorlar ve kullanılan terimler tanıtılacaktır.

ASENKRON MOTORLARIN KISA TANITIMI. Bu bölümde kısaca motorlar ve kullanılan terimler tanıtılacaktır. ASENKRON MOTORLARIN KISA TANITIMI Bu bölümde kısaca motorlar ve kullanılan terimler tanıtılacaktır. MOTOR PARÇALARI 1. Motor Gövdesi 2. Stator 3. Stator sargısı 4. Mil 5. Aluminyum kafesli rotor 6.

Detaylı

KARAMANOĞLU MEHMETBEY ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

KARAMANOĞLU MEHMETBEY ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ KARAMANOĞLU MEHMETBEY ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ Elektrik Makinaları II Laboratuvarı DENEY 3 ASENKRON MOTOR A. Deneyin Amacı: Boşta çalışma ve kilitli rotor deneyleri yapılarak

Detaylı

Elektromekanik Kumanda Sistemleri / Ders Notları

Elektromekanik Kumanda Sistemleri / Ders Notları İkincisinde ise; stator düşük devir kutup sayısına göre sarılır ve her faz bobinleri 2 gruba bölünerek düşük devirde seri- üçgen olarak bağlanır. Yüksek devirde ise paralel- yıldız olarak bağlanır. Bu

Detaylı

Elektrik Makinaları I

Elektrik Makinaları I Elektrik Makinaları I Yuvarlak rotorlu makina, fazör diyagramları, şebekeye paralel çalışma,reaktif-aktif güç ayarı,gerilim regülasyonu,motor çalışma Generatör çalışması için indüklenen gerilim E a, uç

Detaylı

SENKRON MAKİNA DENEYLERİ

SENKRON MAKİNA DENEYLERİ DENEY-8 SENKRON MAKİNA DENEYLERİ Senkron Makinaların Genel Tanımı Senkron makina; stator sargılarında alternatif akım, rotor sargılarında ise doğru akım bulunan ve rotor hızı senkron devirle dönen veya

Detaylı

KOMPANZASYON SİSTEMLERİ

KOMPANZASYON SİSTEMLERİ Mühendislik Geliştirme Eğitimleri MÜGE 2018 BAHAR DÖNEMİ KOMPANZASYON SİSTEMLERİ 02.05.2018 Özgür BULUT Elektrik Elektronik Mühendisi (SMM) EMO Ankara Şube Üyesi EMO Ankara SMM Komisyon Başkanı ozgurbbulut@hotmail.com

Detaylı

10- KISA DEVRE ARIZA AKIMLARININ IEC A GÖRE HESAPLAMA ESASLARI -1

10- KISA DEVRE ARIZA AKIMLARININ IEC A GÖRE HESAPLAMA ESASLARI -1 10- KISA DEVRE ARIZA AKIMLARININ IEC 60909 A GÖRE HESAPLAMA ESASLARI -1 H.Cenk BÜYÜKSARAÇ/ Elektrik-Elektronik Müh. ODTÜ-1992 56 Şekil 10.6-Kısa devrelerin ve akımlarının tanımlamaları(iec-60909-0) a)

Detaylı

AT larının sekonderlerine Ampermetre veya Watmetre, Sayaç vb cihazların Akım Bobinleri bağlanır. AT Sekonderi kesinlikle açık devre edilmemelidir!

AT larının sekonderlerine Ampermetre veya Watmetre, Sayaç vb cihazların Akım Bobinleri bağlanır. AT Sekonderi kesinlikle açık devre edilmemelidir! SEKONDER KORUM 1_Ölçme Trafoları (kım Trafosu / Gerilim Trafosu) 2_Sekonder Röleler 3_nahtarlama Elemanları (Kesiciler / yırıcılar) 1_Ölçme Trafoları (kım Trafosu / Gerilim Trafosu) 1.1. kım Trafoları

Detaylı

Kompanzasyon ve Harmonik Filtreleme. Eyüp AKPINAR DEÜ

Kompanzasyon ve Harmonik Filtreleme. Eyüp AKPINAR DEÜ Kompanzasyon ve Harmonik Filtreleme Eyüp AKPINAR DEÜ Dağıtım Hatlarında Reaktif Güç Kullanıcı yükleri genellikle endüktif olduğu için reaktif güç çekerler Hatlarda, transformatörlerde, iletim hatlarında

Detaylı

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ LABORATUARI

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ LABORATUARI ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ LABORATUARI DENEY FÖYÜ DENEY ADI ELEKTRİK İLETİM HATLARINDA GERİLİM DÜŞÜMÜ VE GÜÇ FAKTÖRÜ

Detaylı

Kompanzasyon ve Harmonik Filtreleme. Eyüp AKPINAR DEÜ

Kompanzasyon ve Harmonik Filtreleme. Eyüp AKPINAR DEÜ Kompanzasyon ve Harmonik Filtreleme Eyüp AKPINAR DEÜ Dağıtım Hatlarında Reaktif Güç Kullanıcı yükleri genellikle endüktif olduğu için reaktif güç çekerler Hatlarda, transformatörlerde, iletim hatlarında

Detaylı

COPYRIGHT ALL RIGHTS RESERVED

COPYRIGHT ALL RIGHTS RESERVED IEC 60909 A GÖRE HESAPLAMA ESASLARI - 61 KISA-DEVRE AKIMLARININ HESAPLANMASI (14) TEPE KISA-DEVRE AKIMI ip (2) ÜÇ FAZ KISA-DEVRE / Gözlü şebekelerde kısa-devreler(1) H.Cenk BÜYÜKSARAÇ/ Elektrik-Elektronik

Detaylı

OPEN-END İPLİKÇİLİĞİNDE FARKLI ÇAPTA ROTOR KULLANIMININ İPLİK KALİTESİNE ETKİLERİNİN İNCELENMESİ

OPEN-END İPLİKÇİLİĞİNDE FARKLI ÇAPTA ROTOR KULLANIMININ İPLİK KALİTESİNE ETKİLERİNİN İNCELENMESİ Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt 9, Sayı 1, 2004 OPEN-END İPLİKÇİLİĞİNDE FARKLI ÇAPTA ROTOR KULLANIMININ İPLİK KALİTESİNE ETKİLERİNİN İNCELENMESİ Remzi GEMCİ * Ahmet KAPUÇAM

Detaylı

SEKONDER KORUMA. 1_Ölçme Trafoları (Akım Trafosu / Gerilim Trafosu) 2_Sekonder Röleler 3_Anahtarlama Elemanları (Kesiciler / Ayırıcılar) 2_RÖLELER

SEKONDER KORUMA. 1_Ölçme Trafoları (Akım Trafosu / Gerilim Trafosu) 2_Sekonder Röleler 3_Anahtarlama Elemanları (Kesiciler / Ayırıcılar) 2_RÖLELER SEKONDER KORUM 1_Ölçme Trafoları (kım Trafosu / Gerilim Trafosu) 2_Sekonder Röleler 3_nahtarlama Elemanları (Kesiciler / yırıcılar) 2_RÖLELER - KIM RÖLELERİ (R) 1-Düşük kım Rölesi 2-şırı kım Rölesi (R)

Detaylı

DENEY 4 DC ŞÖNT ve SERİ MOTORUN YÜKLEME KARAKTERİSTİKLERİ

DENEY 4 DC ŞÖNT ve SERİ MOTORUN YÜKLEME KARAKTERİSTİKLERİ DENEY 4 DC ŞÖNT ve SERİ MOTORUN YÜKLEME KARAKTERİSTİKLERİ 1. Temel Teori (Şönt Uyarmalı Motor) DC şönt motorlar hızdaki iyi kararlılıkları dolayısıyla yaygın kullanılan motorlardır. Bu motor tipi seri

Detaylı

ANKARA ÜNİVERSİTESİ GAMA MESLEK YÜKSEKOKULU ELEKTRİK VE ENERJİ BÖLÜMÜ ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ ELEKTRİK MAKİNALARI 1.

ANKARA ÜNİVERSİTESİ GAMA MESLEK YÜKSEKOKULU ELEKTRİK VE ENERJİ BÖLÜMÜ ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ ELEKTRİK MAKİNALARI 1. ANKARA ÜNİVERSİTESİ GAMA MESLEK YÜKSEKOKULU ELEKTRİK VE ENERJİ BÖLÜMÜ ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ ELEKTRİK MAKİNALARI 1. HAFTA 1 İçindekiler Elektrik Makinalarına Giriş Elektrik Makinalarının

Detaylı

DAĞITIM SİSTEMİNDE YER ALAN STATİK VAr KOMPANZASYONU SİSTEMLERİNİN DENGESİZ YÜK KOŞULLARINDA GERİLİM REGÜLASYONA KATKISININ İNCELENMESİ

DAĞITIM SİSTEMİNDE YER ALAN STATİK VAr KOMPANZASYONU SİSTEMLERİNİN DENGESİZ YÜK KOŞULLARINDA GERİLİM REGÜLASYONA KATKISININ İNCELENMESİ DAĞITIM SİSTEMİNDE YER ALAN STATİK VAr KOMPANZASYONU SİSTEMLERİNİN DENGESİZ YÜK KOŞULLARINDA GERİLİM REGÜLASYONA KATKISININ İNCELENMESİ Mohammad BARGHI LATRAN, Deniz PARLAK, H. Bilge MUTLUER Hacettepe

Detaylı

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI RÜZGAR ENERJİSİ SİSTEMLERİ Eğitim Merkezi Projesi

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI RÜZGAR ENERJİSİ SİSTEMLERİ Eğitim Merkezi Projesi YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI RÜZGAR ENERJİSİ SİSTEMLERİ Eğitim Merkezi Projesi Konu Başlıkları Enerjide değişim Enerji sistemleri mühendisliği Rüzgar enerjisi Rüzgar enerjisi eğitim müfredatı Eğitim

Detaylı

ELEKTRİK MAKİNELERİ (MEP 112 (ELP211) ) Yazar: Yrd. Doç. Dr. Mustafa Turan S1

ELEKTRİK MAKİNELERİ (MEP 112 (ELP211) ) Yazar: Yrd. Doç. Dr. Mustafa Turan S1 ELEKTRİK MAKİNELERİ (MEP 112) Yazar: Yrd. Doç. Dr. Mustafa Turan S1 SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Adapazarı Meslek Yüksekokulu Bu ders içeriğinin basım, yayım ve satış hakları Sakarya Üniversitesi ne aittir. "Uzaktan

Detaylı

ELEKTRİK PİYASASI ŞEBEKE YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA İLİŞKİN YÖNETMELİK MADDE

ELEKTRİK PİYASASI ŞEBEKE YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA İLİŞKİN YÖNETMELİK MADDE 3 Ocak 2013 PERŞEMBE Resmî Gazete Sayı : 28517 YÖNETMELİK Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan: ELEKTRİK PİYASASI ŞEBEKE YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA İLİŞKİN YÖNETMELİK MADDE 1 22/1/2003 tarihli

Detaylı

YÜKSEK GERİLİM ENERJİ NAKİL HATLARI

YÜKSEK GERİLİM ENERJİ NAKİL HATLARI Enerjinin Taşınması Genel olarak güç, iletim hatlarında üç fazlı sistem ile havai hat iletkenleri tarafından taşınır. Gücün taşınmasında ACSR(Çelik özlü Alüminyum iletkenler) kullanılırken, dağıtım kısmında

Detaylı

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ LABORATUARI

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ LABORATUARI ERCİYES ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ LABORATUARI DENEY FÖYÜ DENEY ADI ELEKTRİK İLETİM HATLARINDA GERİLİM DÜŞÜMÜ VE GÜÇ FAKTÖRÜ

Detaylı

ENERJİ DAĞITIMI. Doç. Dr. Erdal IRMAK. 0 (312) Erdal Irmak. G.Ü. Teknoloji Fak. Elektrik Elektronik Müh.

ENERJİ DAĞITIMI. Doç. Dr. Erdal IRMAK. 0 (312) Erdal Irmak. G.Ü. Teknoloji Fak. Elektrik Elektronik Müh. ENERJİ DAĞITIMI Doç. Dr. Erdal IRMAK G.Ü. Teknoloji Fak. Elektrik Elektronik Müh. http://websitem.gazi.edu.tr/erdal 0 (312) 202 85 52 Erdal Irmak Önceki dersten hatırlatmalar Üç Fazlı Alternatif Akımda

Detaylı

Öğrencinin Adı - Soyadı Numarası Grubu İmza DENEY NO 1 ÖN HAZIRLIK RAPORU DENEYİN ADI SERBEST UYARMALI D.A. GENERATÖRÜ KARAKTERİSTİKLERİ a) Boşta Çalışma Karakteristiği b) Dış karakteristik c) Ayar karakteristik

Detaylı

Elektrik Makinaları I. Yuvarlak rotorlu makinada endüvi (armatür) reaksiyonu, eşdeğer devre,senkron reaktans

Elektrik Makinaları I. Yuvarlak rotorlu makinada endüvi (armatür) reaksiyonu, eşdeğer devre,senkron reaktans Elektrik Makinaları I Yuvarlak rotorlu makinada endüvi (armatür) reaksiyonu, eşdeğer devre,senkron reaktans Stator sargıları açık devre şekilde, rotoru sabit hızla döndürülen bir senkron makinada sinüs

Detaylı

ASENKRON MOTORLARA YOL VERME METODLARI

ASENKRON MOTORLARA YOL VERME METODLARI DENEY-6 ASENKRON MOTORLARA YOL VERME METODLARI TEORİK BİLGİ KALKINMA AKIMININ ETKİLERİ Asenkron motorların çalışmaya başladıkları ilk anda şebekeden çektiği akıma kalkınma akımı, yol alma akımı veya kalkış

Detaylı

SENKRON MAKİNA. Senkron generatörün rotoru yukarıda ifade edildiği gibi DC-uyartımlı elektromıknatıs olabileceği gibi sabit mıknatıslı da olabilir.

SENKRON MAKİNA. Senkron generatörün rotoru yukarıda ifade edildiği gibi DC-uyartımlı elektromıknatıs olabileceği gibi sabit mıknatıslı da olabilir. SENKRON MAKİNA Senkron makinenin rotor sargıları (alan sargıları) harici bir kaynak vasıtası ile fırça-bilezik sistemi üzerinden DC akım uyartımına tabi tutulur. Rotor sargıları türbin kanatları tarafından

Detaylı

BÖLÜM 5 KISA DEVRE HESAPLARI

BÖLÜM 5 KISA DEVRE HESAPLARI BÖLÜM 5 KISA DEVRE HESAPLARI Kısa Devre Nedir? (IEEE Std.100-1992): Bir devrede, genellikle farklı gerilimli iki ve ya daha fazla noktanın bağıl olarak düşük direnç veya empedans üzerinden kaza veya kasıt

Detaylı

UZUN ENERJİ NAKİL HATLARI İLE ENERJİ İLETİMİNİN ZORLUKLARI ve SİSTEM GÜVENİLİRLİĞNİ ARTIRMAK İÇİN ALINAN ÖNLEMLER Türkiye de elektrik enerjisinin

UZUN ENERJİ NAKİL HATLARI İLE ENERJİ İLETİMİNİN ZORLUKLARI ve SİSTEM GÜVENİLİRLİĞNİ ARTIRMAK İÇİN ALINAN ÖNLEMLER Türkiye de elektrik enerjisinin UZUN ENERJİ NAKİL HATLARI İLE ENERJİ İLETİMİNİN ZORLUKLARI ve SİSTEM GÜVENİLİRLİĞNİ ARTIRMAK İÇİN ALINAN ÖNLEMLER Türkiye de elektrik enerjisinin büyük kısmı aşağıdaki kaynaklardan temin edizlmektedir.

Detaylı

KAÇAK ELEKTRİK KULLANIMININ UYUMLULUK YÖNTEMİ İLE BELİRLENMESİ. Yrd. Doç. Dr. Köksal ERENTÜRK

KAÇAK ELEKTRİK KULLANIMININ UYUMLULUK YÖNTEMİ İLE BELİRLENMESİ. Yrd. Doç. Dr. Köksal ERENTÜRK KAÇAK ELEKTRİK KULLANIMININ ELEKTROMANYETİK UYUMLULUK YÖNTEMİ İLE BELİRLENMESİ Yrd. Doç. Dr. Köksal ERENTÜRK Erzurum 2007 İÇERİK Bölgesel inceleme FACTS sistemler Elektromanyetik uyumluluk Kaçak kullanımda

Detaylı

Per-unit değerlerin avantajları

Per-unit değerlerin avantajları PER-UNİT DEĞERLER Per-unit değerlerin avantajları Elektriksel büyüklüklerin karşılaştırılmasında ve değerlendirilmesinde kolaylık sağlar. Trafoların per-unit eşdeğer empedansları primer ve sekonder taraf

Detaylı

Hidrostatik Güç İletimi. Vedat Temiz

Hidrostatik Güç İletimi. Vedat Temiz Hidrostatik Güç İletimi Vedat Temiz Tanım Hidrolik pompa ve motor kullanarak bir sıvı yardımıyla gücün aktarılmasıdır. Hidrolik Pompa: Pompa milinin her turunda (dönmesinde) sabit bir miktar sıvı hareketi

Detaylı

EGE ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ EMO İZMİR ŞUBESİ İÇİN

EGE ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ EMO İZMİR ŞUBESİ İÇİN EGE ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ EMO İZMİR ŞUBESİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLERİ İÇİN SMM DERS TAMAMLAMA KURSU YÜKSEK GERİLİM TEKNİĞİ ELEKTRİK MAKİNELERİ ENERJİ DAĞITIMI 06 Ocak-15

Detaylı

10- KISA DEVRE ARIZA AKIMLARININ HESAPLANMASI TERĐMLER VE TANIMLAMALAR (IEC 60909)-2

10- KISA DEVRE ARIZA AKIMLARININ HESAPLANMASI TERĐMLER VE TANIMLAMALAR (IEC 60909)-2 HESAPLANMASI TERĐMLER VE TANIMLAMALAR (IEC 60909)-2 EŞDEĞER GERĐLĐM KAYNAĞI, GERĐLĐM FAKTÖRÜ, c SENKRON BĐR MAKĐNENĐN SUBTRANSIENT GERĐLĐMĐ, E GENERATÖRDEN UZAK KISA-DEVRE GENERATÖRE YAKIN KISA-DEVRE KISA-DEVRE

Detaylı

ELEKTRİK MAKİNALARI LABORATUVARI FİNAL/BÜTÜNLEME SORULARI İÇİN ÖRNEKLER (Bunlardan farklı sorular da çıkabilir.)

ELEKTRİK MAKİNALARI LABORATUVARI FİNAL/BÜTÜNLEME SORULARI İÇİN ÖRNEKLER (Bunlardan farklı sorular da çıkabilir.) ELEKTRİK MAKİNALARI LABORATUVARI FİNAL/BÜTÜNLEME SORULARI İÇİN ÖRNEKLER (Bunlardan farklı sorular da çıkabilir.) 1) Etiketinde 4,5 kw ve Y 380V 5A 0V 8,7A yazan üç fazlı bir asenkron motorun, fazlar arası

Detaylı

Yumuşak Yol Vericiler - TEORİ

Yumuşak Yol Vericiler - TEORİ Yumuşak Yol Vericiler - TEORİ 1. Gerilimi Düşürerek Yolverme Alternatif akım endüksiyon motorları, şebeke gerilimine direkt olarak bağlandıklarında, yol alma başlangıcında şebekeden Kilitli Rotor Akımı

Detaylı

İNVERTER ENTEGRELİ MOTORLAR

İNVERTER ENTEGRELİ MOTORLAR İNVERTER ENTEGRELİ MOTORLAR ENTEGRE MOTOR ÇÖZÜMLERİ Günümüzde enerji kaynakları hızla tükenirken enerjiye olan talep aynı oranda artmaktadır. Bununla beraber enerji maliyetleri artmakta ve enerjinin optimum

Detaylı

ENDÜKTİF REAKTİF AKIM NEDİR?

ENDÜKTİF REAKTİF AKIM NEDİR? ENDÜKTİF REAKTİF AKIM NEDİR? Elektrodinamik sisteme göre çalışan transformatör, elektrik motorları gibi cihazlar şebekeden mıknatıslanma akımı çekerler. Mıknatıslanma akımı manyetik alan varken şebekeden

Detaylı

EET-303 ELEKTRİK MAKİNALARI-I DENEY FÖYÜ

EET-303 ELEKTRİK MAKİNALARI-I DENEY FÖYÜ EET-303 ELEKTRİK MAKİNALARI-I DENEY FÖYÜ DENEY NO:1 Deneyin Adı: DC Generatörün Mıknatıslanma Eğrisinin Çıkarılması Deneyin Amacı: DC generatörün farklı uyartım akımlarında (If) ürettiği çıkış gerilimlerini

Detaylı

Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü

Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü YALOVA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü ESM 413 Enerji Sistemleri Laboratuvarı-II RL, RC ve RLC DEVRELERİNİN AC ANALİZİ Puanlandırma Sistemi: Hazırlık Soruları:

Detaylı

326 ELEKTRİK MAKİNALARI LABORATUVARI II ÜÇ-FAZ SİNCAP KAFESLİ ASENKRON (İNDÜKSİYON) MOTOR DENEY 326-04

326 ELEKTRİK MAKİNALARI LABORATUVARI II ÜÇ-FAZ SİNCAP KAFESLİ ASENKRON (İNDÜKSİYON) MOTOR DENEY 326-04 İNÖNÜ ÜNİERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜH. BÖL. 26 ELEKTRİK MAKİNALARI LABORATUARI II ÜÇ-FAZ SİNCAP KAFESLİ ASENKRON (İNDÜKSİYON) MOTOR DENEY 26-04. AMAÇ: Üç-faz sincap kafesli asenkron

Detaylı

YUMUŞAK YOLVERİCİLER NE ZAMAN TERCİH EDİLMELİDİR?

YUMUŞAK YOLVERİCİLER NE ZAMAN TERCİH EDİLMELİDİR? YUMUŞAK YOLVERİCİLER NE ZAMAN TERCİH EDİLMELİDİR? Teknolojideki gelişmeler endüstrideki uygulamalara yansıdıkça işletmelerin kalitesi artmaktadır. Bunun sonucu olarak işletmeler kullandıkları makinaları

Detaylı

Im[A] n[d/d] Im[A] n[d/d] 0,55 1315 0,3 1720 0,5 1355 0,35 1665 0,45 1410 0,4 1540 0,4 1490 0,45 1450 0,35 1610 0,5 1370 0,3 1725 0,55 1315

Im[A] n[d/d] Im[A] n[d/d] 0,55 1315 0,3 1720 0,5 1355 0,35 1665 0,45 1410 0,4 1540 0,4 1490 0,45 1450 0,35 1610 0,5 1370 0,3 1725 0,55 1315 Deney No: 1 Deney Adı: : Doğru Akım Motorları (Seri, Şönt :Kompund) Deneyin Amacı: DA Motorlarının İşletme Karakteristiklerinin İncelenmesi 1 - ŞÖNT MOTOR DENEYİN BAĞLANTI ŞEMASI: 1. Deney: Devir Karakteristiği

Detaylı

1. DENEY ADI: Rezonans Deneyi. analitik olarak bulmak denir. Serbestlik Derecesi: Genlik: Periyot: Frekans: Harmonik Hareket:

1. DENEY ADI: Rezonans Deneyi. analitik olarak bulmak denir. Serbestlik Derecesi: Genlik: Periyot: Frekans: Harmonik Hareket: 1. DENEY ADI: Rezonans Deneyi 2. analitik olarak bulmak. 3. 3.1. denir. Serbestlik Derecesi: Genlik: Periyot: Frekans: Harmonik Hareket: Harmonik Hareket Rezonans: Bu olaya rezonans denir, sistem için

Detaylı

Enerji Sistemleri Mühendisliği

Enerji Sistemleri Mühendisliği Enerji Sistemleri Mühendisliği Temel Elektrik ve Elektronik AC Devre Analizi Karmaşık Sayılar Karmaşık sayılar dikdörtgen koordinat sisteminde aşağıdaki gibi gösterilebilir. Temel Elektrik ve Elektronik

Detaylı

MOTOR KORUMA RÖLELERİ. Motorların şebekeden aşırı akım çekme nedenleri

MOTOR KORUMA RÖLELERİ. Motorların şebekeden aşırı akım çekme nedenleri MOTOR KORUMA RÖLELERİ Motorlar herhangi bir nedenle normal değerlerinin üzerinde akım çektiğinde sargılarının ve devre elemanlarının zarar görmemesi için en kısa sürede enerjilerinin kesilmesi gerekir.

Detaylı

KOMPANZASYON www.kompanze.com

KOMPANZASYON www.kompanze.com KOMPANZASYON Hazırlayan: Mehmet Halil DURCEYLAN Teknik Öğretmen & M.B.A. halil@kompanze.com Dünyada enerji üretim maliyetlerinin ve elektrik enerjisine olan ihtiyacın sürekli olarak artması, enerjinin

Detaylı

Güneydoğu Anadolu Bölgesi Gerilim Çökme Problemlerinin Değerlendirilmesi Assessment of Voltage Collapse Problems in Southeast Anatolia Region

Güneydoğu Anadolu Bölgesi Gerilim Çökme Problemlerinin Değerlendirilmesi Assessment of Voltage Collapse Problems in Southeast Anatolia Region ELECO '2012 Elektrik - Elektronik ve Bilgisayar Mühendisliği Sempozyumu 29 Kasım - 01 Aralık 2012 Bursa Güneydoğu Anadolu Bölgesi Gerilim Çökme Problemlerinin Değerlendirilmesi Assessment of Voltage Collapse

Detaylı

BÖLÜM 4 TEK SERBESTLİK DERECELİ SİSTEMLERİN HARMONİK OLARAK ZORLANMIŞ TİTREŞİMİ

BÖLÜM 4 TEK SERBESTLİK DERECELİ SİSTEMLERİN HARMONİK OLARAK ZORLANMIŞ TİTREŞİMİ BÖLÜM 4 TEK SERBESTLİK DERECELİ SİSTEMLERİN HARMONİK OLARAK ZORLANMIŞ TİTREŞİMİ Kaynaklar: S.S. Rao, Mechanical Vibrations, Pearson, Zeki Kıral Ders notları Mekanik veya yapısal sistemlere dışarıdan bir

Detaylı

Michael Faraday 1831 Ampere ve Bio Savart Elektrik Mekanik Enerjiler arasýndaki ilişki Elektrik Magnetik Alan arasındaki ilişki

Michael Faraday 1831 Ampere ve Bio Savart Elektrik Mekanik Enerjiler arasýndaki ilişki Elektrik Magnetik Alan arasındaki ilişki ELEKTRİK MAKİNALARININ DÜNÜ BUGÜNÜ GELECEKTEKİ DURUMU Mekanik Enerji Michael Faraday 1831 Ampere ve Bio Savart Elektrik Mekanik Enerjiler arasýndaki ilişki Elektrik Magnetik Alan arasındaki ilişki Elektrik

Detaylı

GENİŞ SPEKTRUMLU HARMONİK FİLTRE PERFORMANSI DEĞERLENDİRMESİ

GENİŞ SPEKTRUMLU HARMONİK FİLTRE PERFORMANSI DEĞERLENDİRMESİ GENİŞ SPEKTRUMLU HARMONİK FİLTRE PERFORMANSI DEĞERLENDİRMESİ Didem ERGUN SEZER Ergun Elektrik Ltd Şti, İzmir didem@ergunelektrik.com ÖZET Bu bildiride hız kontrol cihazının giriş katı yapısının enerji

Detaylı

Üç Fazlı Sistemler ALIŞTIRMALAR

Üç Fazlı Sistemler ALIŞTIRMALAR Üç Fazlı istemler 477 11.10. ALŞMALA oru 11.1: Üç fazlı yıldız bağlı dengeli bir yükün faz-nötr gerilimi 150V dur. Yükün hat (=fazlar arası) gerilimini bulunuz. (Cevap : Hat 260V) oru 11.2: Üç fazlı üçgen

Detaylı

Çok Katlı Yapılarda Elverişsiz Deprem Doğrultuları

Çok Katlı Yapılarda Elverişsiz Deprem Doğrultuları Prof. Dr. Günay Özmen İTÜ İnşaat Fakültesi (Emekli), İstanbul gunayozmen@hotmail.com Çok Katlı Yapılarda Elverişsiz Deprem Doğrultuları 1. Giriş Deprem etkisi altında bulunan çok katlı yapılarda her eleman

Detaylı

ELEKTRİK MAKİNELERİ (MEP 112) Yazar: Yrd. Doç. Dr. Mustafa Turan S1

ELEKTRİK MAKİNELERİ (MEP 112) Yazar: Yrd. Doç. Dr. Mustafa Turan S1 ELEKTRİK MAKİNELERİ (MEP 112) Yazar: Yrd. Doç. Dr. Mustafa Turan S1 SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Adapazarı Meslek Yüksekokulu Bu ders içeriğinin basım, yayım ve satış hakları Sakarya Üniversitesi ne aittir. "Uzaktan

Detaylı

1000 V a kadar Çıkış Voltaj. 500 V a kadar İzolasyon Sınıfı. F 140C İzolasyon Malzemesi IEC EN 60641-2 Çalışma Frekansı. 50-60 Hz.

1000 V a kadar Çıkış Voltaj. 500 V a kadar İzolasyon Sınıfı. F 140C İzolasyon Malzemesi IEC EN 60641-2 Çalışma Frekansı. 50-60 Hz. BİR ve İKİ FAZLI İZOLASYON TRANSFORMATÖR Bir ve İki fazlı olarak üretilen emniyet izolasyon transformatör leri insan sağlığı ile sistem ve cihazlara yüksek güvenliğin istenildiği yerlerde kullanılır. İzolasyon

Detaylı

ANKARA ÜNİVERSİTESİ GAMA MESLEK YÜKSEKOKULU ELEKTRİK VE ENERJİ BÖLÜMÜ ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ

ANKARA ÜNİVERSİTESİ GAMA MESLEK YÜKSEKOKULU ELEKTRİK VE ENERJİ BÖLÜMÜ ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ ANKARA ÜNİVERSİTESİ GAMA MESLEK YÜKSEKOKULU ELEKTRİK VE ENERJİ BÖLÜMÜ ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ RÜZGAR GÜCÜ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ 12. HAFTA 1 İçindekiler Rüzgar Enerji Sistemlerinde Kullanılan

Detaylı

ELEKTRİK MAKİNELERİ (MEP 112 (ELP211) ) Yazar: Yrd. Doç. Dr. Mustafa Turan S1

ELEKTRİK MAKİNELERİ (MEP 112 (ELP211) ) Yazar: Yrd. Doç. Dr. Mustafa Turan S1 ELEKTRİK MAKİNELERİ (MEP 112) Yazar: Yrd. Doç. Dr. Mustafa Turan S1 SAKARYA ÜNİVERSİTESİ Adapazarı Meslek Yüksekokulu Bu ders içeriğinin basım, yayım ve satış hakları Sakarya Üniversitesi ne aittir. "Uzaktan

Detaylı

Reaktif Güç Kompanzasyonu

Reaktif Güç Kompanzasyonu Reaktif Güç Kompanzasyonu 09.05.2017 Satış Müdür Yardımcısı smamus@entes.com.tr 0543 885 22 28 Kompanzasyon nedir? Kompanzasyonun sistemlere etkileri. Kompanzasyon şekilleri. Entes in kompanzasyon ürünleri.

Detaylı

ASENKRON MOTORLARA YOL VERME

ASENKRON MOTORLARA YOL VERME 1 ASENKRON MOTORLARA YOL VERME Üç Fazlı Asenkron Motorlara Yol Verme Yöntemleri Kısa devre rotorlu asenkron motorlar sekonderi kısa devre edilmiş transformatöre benzediklerinden kalkış anında normal akımlarının

Detaylı

Prof. Dr. İrfan KAYMAZ

Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Prof. Dr. İrfan KAYMAZ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Giriş Bu bölüm sonunda öğreneceğiniz konular: Kayış-kasnak mekanizmalarının türü Kayış türleri Meydana gelen kuvvetler Geometrik

Detaylı

MANİSA CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ MURADİYE YERLEŞKESİ İÇİN PSS SINCAL TABANLI GÜÇ AKIŞ ANALİZİ

MANİSA CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ MURADİYE YERLEŞKESİ İÇİN PSS SINCAL TABANLI GÜÇ AKIŞ ANALİZİ MANİSA CELAL BAYAR ÜNİVERSİTESİ MURADİYE YERLEŞKESİ İÇİN PSS SINCAL TABANLI GÜÇ AKIŞ ANALİZİ Sezai TAŞKIN, Tuğba KANYILMAZ, Sinem YENİÇERİ Manisa Celal Bayar Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik

Detaylı

ELEKTRİK ENERJİ SİSTEMLERİNDE OLUŞAN HARMONİKLERİN FİLTRELENMESİNİN BİLGİSAYAR DESTEKLİ MODELLENMESİ VE SİMÜLASYONU

ELEKTRİK ENERJİ SİSTEMLERİNDE OLUŞAN HARMONİKLERİN FİLTRELENMESİNİN BİLGİSAYAR DESTEKLİ MODELLENMESİ VE SİMÜLASYONU T.C. MARMARA ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ELEKTRİK ENERJİ SİSTEMLERİNDE OLUŞAN HARMONİKLERİN FİLTRELENMESİNİN BİLGİSAYAR DESTEKLİ MODELLENMESİ VE SİMÜLASYONU Mehmet SUCU (Teknik Öğretmen, BSc.)

Detaylı

ASENKRON MOTORLARI FRENLEME METODLARI

ASENKRON MOTORLARI FRENLEME METODLARI DENEY-7 ASENKRON MOTORLARI FRENLEME METODLARI Frenlemenin tanımı ve çeşitleri Motorların enerjisi kesildikten sonra rotorun kendi ataletinden dolayı bir süre daha dönüşünü sürdürür. Yani motorun durması

Detaylı

ANKARA ÜNİVERSİTESİ GAMA MESLEK YÜKSEKOKULU ELEKTRİK VE ENERJİ BÖLÜMÜ ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ ELEKTRİK MAKİNALARI 12.

ANKARA ÜNİVERSİTESİ GAMA MESLEK YÜKSEKOKULU ELEKTRİK VE ENERJİ BÖLÜMÜ ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ ELEKTRİK MAKİNALARI 12. ANKARA ÜNİVERSİTESİ GAMA MESLEK YÜKSEKOKULU ELEKTRİK VE ENERJİ BÖLÜMÜ ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ ELEKTRİK MAKİNALARI 12. HAFTA 1 İçindekiler Fırçasız Doğru Akım Motorları 2 TANIMI VE ÖZELLİKLERİ

Detaylı

Pompa tarafından iletilen akışkanın birim ağırlığı başına verilen enerji (kg.m /kg), birim olarak uzunluk birimi (m) ile belirtilebilir.

Pompa tarafından iletilen akışkanın birim ağırlığı başına verilen enerji (kg.m /kg), birim olarak uzunluk birimi (m) ile belirtilebilir. 2.3.1. Pompalar Öteki sanayi kesimlerinde olduğu gibi, gıda sanayinde de çeşitli işlem aşamalarında, akışkanların iletiminde pompalar kullanılır. Örneğin; işlemlerde gerekli su, buhar, elde edilen sıvı

Detaylı

BETONARME YAPI TASARIMI -KOLON ÖN BOYUTLANDIRILMASI-

BETONARME YAPI TASARIMI -KOLON ÖN BOYUTLANDIRILMASI- BETONARME YAPI TASARIMI -KOLON ÖN BOYUTLANDIRILMASI- Yrd. Doç. Dr. Güray ARSLAN Arş. Gör. Cem AYDEMİR 28 GENEL BİLGİ Betonun Gerilme-Deformasyon Özellikleri Betonun basınç altındaki davranışını belirleyen

Detaylı

KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Of Teknoloji Fakültesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü. Doğru Akım Makinaları - I

KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Of Teknoloji Fakültesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü. Doğru Akım Makinaları - I KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Of Teknoloji Fakültesi Enerji Sistemleri Mühendisliği Bölümü 1. Deneyin Adı Doğru Akım Makinaları 2. Deneyi Amacı Doğru akım motorunun yük eğrilerinin elde edilmesi 3. Deneye

Detaylı

EEM220 Temel Yarıiletken Elemanlar Çözümlü Örnek Sorular

EEM220 Temel Yarıiletken Elemanlar Çözümlü Örnek Sorular EEM220 Temel Yarıiletken Elemanlar Çözümlü Örnek Sorular Kaynak: Fundamentals of Microelectronics, Behzad Razavi, Wiley; 2nd edition (April 8, 2013), Manuel Solutions. Bölüm 5 Seçme Sorular ve Çözümleri

Detaylı

ELEKTRİK MAKİNALARI I DR. ÖĞR. ÜYESİ ENGİN HÜNER

ELEKTRİK MAKİNALARI I DR. ÖĞR. ÜYESİ ENGİN HÜNER ELEKTRİK MAKİNALARI I DR. ÖĞR. ÜYESİ ENGİN HÜNER DOĞRU AKIM MAKİNALARI Doğru akım makinaları genel olarak aşağıdaki sınıflara ayrılır. 1-) Doğru akım generatörleri (dinamo) 2-) Doğru akım motorları 3-)

Detaylı

Anma güçleri 3 kw tan büyük olan motorların üç fazlı şebekelere bağlanabilmeleri için üç fazlı olmaları gerekir.

Anma güçleri 3 kw tan büyük olan motorların üç fazlı şebekelere bağlanabilmeleri için üç fazlı olmaları gerekir. Elektrik motorlarında yol verme işlemi Motorun rotor hızının sıfırdan anma hızına hızına ulaşması için yapılan işlemdir. Durmakta olan motorun stator sargılarına gerilim uygulandığında endüklenen zıt emk

Detaylı

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜH. BÖLÜMÜ ELEKTRİK MAKİNALARI LABORATUVARI

İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜH. BÖLÜMÜ ELEKTRİK MAKİNALARI LABORATUVARI İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜH. BÖLÜMÜ ELEKTRİK MAKİNALARI LABORATUVARI DENEY 1 BİR FAZLI TRANSFORMATÖR DENEYLERİ DENEY 1 BİR FAZLI TRANSFORMATÖR DENEYLERİ I GİRİŞ

Detaylı

ENERJİ DAĞITIMI. Doç. Dr. Erdal IRMAK. G.Ü. Teknoloji Fak. Elektrik Elektronik Müh.

ENERJİ DAĞITIMI. Doç. Dr. Erdal IRMAK. G.Ü. Teknoloji Fak. Elektrik Elektronik Müh. ENERJİ DAĞITIMI Doç. Dr. Erdal IRMAK G.Ü. Teknoloji Fak. Elektrik Elektronik Müh. http://websitem.gazi.edu.tr/erdal drerdal Erdal Irmak Bölüm 2: Gerilim Düşümü ve Kesit Hesapları AA Hatlarda Gerilim Düşümü

Detaylı

GÜÇ SİSTEM GERİLİM KARARLILIĞINDA YÜK MODELLEMELERİNİN ÖNEMİ

GÜÇ SİSTEM GERİLİM KARARLILIĞINDA YÜK MODELLEMELERİNİN ÖNEMİ GÜÇ SİSTEM GERİLİM KARARLILIĞINDA YÜK MODELLEMELERİNİN ÖNEMİ Mustafa BAYSAL Mehmet UZUNOĞLU Celal KOCATEPE Elektrik Mühendisliği Bölümü Elektrik-Elektronik Fakültesi Yıldız Teknik Üniversitesi, 34349,

Detaylı

Küçük sinyal analizi transistörü AC domende temsilş etmek için kullanılan modelleri içerir.

Küçük sinyal analizi transistörü AC domende temsilş etmek için kullanılan modelleri içerir. Küçük Sinyal Analizi Küçük sinyal analizi transistörü AC domende temsilş etmek için kullanılan modelleri içerir. 1. Karma (hibrid) model 2. r e model Üretici firmalar bilgi sayfalarında belirli bir çalışma

Detaylı

MAK 308 MAKİNA DİNAMİĞİ Bahar Dr. Nurdan Bilgin

MAK 308 MAKİNA DİNAMİĞİ Bahar Dr. Nurdan Bilgin MAK 308 MAKİNA DİNAMİĞİ 2017-2018 Bahar Dr. Nurdan Bilgin Virtüel İş Yöntemi-Giriş Bu zamana kadar Newton yasaları ve D alambert prensibine dayanarak hareket özellikleri her konumda bilinen bir makinanın

Detaylı

ANKARA ÜNİVERSİTESİ GAMA MESLEK YÜKSEKOKULU ELEKTRİK VE ENERJİ BÖLÜMÜ ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ

ANKARA ÜNİVERSİTESİ GAMA MESLEK YÜKSEKOKULU ELEKTRİK VE ENERJİ BÖLÜMÜ ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ ANKARA ÜNİVERSİTESİ GAMA MESLEK YÜKSEKOKULU ELEKTRİK VE ENERJİ BÖLÜMÜ ALTERNATİF ENERJİ KAYNAKLARI TEKNOLOJİSİ RÜZGAR GÜCÜ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ 4. HAFTA 1 İçindekiler Rüzgar Türbini Çalışma Karakteristiği

Detaylı

7. Sunum: Çok Fazlı Devreler. Kaynak: Temel Mühendislik Devre Analizi, J. David IRWIN-R. Mark NELMS, Nobel Akademik Yayıncılık

7. Sunum: Çok Fazlı Devreler. Kaynak: Temel Mühendislik Devre Analizi, J. David IRWIN-R. Mark NELMS, Nobel Akademik Yayıncılık 7. Sunum: Çok Fazlı Devreler Kaynak: Temel Mühendislik Devre Analizi, J. David IRWIN-R. Mark NELMS, Nobel Akademik Yayıncılık 1 Üç Fazlı Devreler Üç fazlı devreler bünyesinde üç fazlı gerilim içeren devrelerdir.

Detaylı

1.1 Yapı Dinamiğine Giriş

1.1 Yapı Dinamiğine Giriş 1.1 Yapı Dinamiğine Giriş Yapı Dinamiği, dinamik yükler etkisindeki yapı sistemlerinin dinamik analizini konu almaktadır. Dinamik yük, genliği, doğrultusu ve etkime noktası zamana bağlı olarak değişen

Detaylı

ELEKTRİK MOTORLARINDA VE UYGULAMALARINDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ. Fatih BODUR

ELEKTRİK MOTORLARINDA VE UYGULAMALARINDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ. Fatih BODUR ELEKTRİK MOTORLARINDA VE UYGULAMALARINDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ Fatih BODUR Elektrik Motorları : Dönme kuvveti üreten makineler Elektrik motorunun amacı: Motor şaftına Dönme Momenti (T) ve Devir (n) sağlaması,iş

Detaylı

GENETEK. Güç Sistemlerinde Kısa Devre Analizi Eğitimi. Güç, Enerji, Elektrik Sistemleri Özel Eğitim ve Danışmanlık San. Tic. Ltd. Şti.

GENETEK. Güç Sistemlerinde Kısa Devre Analizi Eğitimi. Güç, Enerji, Elektrik Sistemleri Özel Eğitim ve Danışmanlık San. Tic. Ltd. Şti. GENETEK Güç, Enerji, Elektrik Sistemleri Özel Eğitim ve Danışmanlık San. Tic. Ltd. Şti. Güç Sistemlerinde Kısa Devre Analizi Eğitimi Yeniköy Merkez Mh. KOÜ Teknopark No:83 C-13, 41275, Başiskele/KOCAELİ

Detaylı

BURSA EKONOMİSİNİN 2000 YILININ DEĞERLENDİRİLMESİ

BURSA EKONOMİSİNİN 2000 YILININ DEĞERLENDİRİLMESİ BURSA EKONOMİSİNİN 2000 YILININ DEĞERLENDİRİLMESİ 1- GİRiŞ Prof.Dr.Ali Ceylan ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ İ.İ.B.F. ÖĞRETİM ÜYESİ Bilindiği gibi, 1999 yılı, Türkiye ekonomisi açısından oldukça zor bir ekonomik

Detaylı

TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü ELEKTRİK MAKİNALARI LABORATUARI I

TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü ELEKTRİK MAKİNALARI LABORATUARI I Deney No:2 1 TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü ELEKTRİK MAKİNALARI LABORATUARI I Öğretim Üyesi : Prof. Dr. Güngör BAL Deneyin Adı : Şönt generatör özelliklerinin elde edilmesi

Detaylı

DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ YAYINLARI NO: 293 3. BASKI

DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ YAYINLARI NO: 293 3. BASKI DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ YAYINLARI NO: 293 3. BASKI ÖNSÖZ Bu kitap, Dokuz Eylül Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği Bölümünde lisans eğitimi ders programında verilen

Detaylı