Güneş Panelleri için Yüksek Verimli Maksimum Güç Noktası İzleyicisi (MPPT)Tasarımı

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Güneş Panelleri için Yüksek Verimli Maksimum Güç Noktası İzleyicisi (MPPT)Tasarımı"

Transkript

1 TOK 2014 Bildiri Kitabı Eylül 2014, Kocaeli Güneş Panelleri için Yüksek Verimli Maksimum Güç Noktası İzleyicisi (MPPT)Tasarımı Yalçın Erdoğan1,Taner Dinçler2, Melih Kuncan3, H. Metin Ertunç4 1,2,3,4 Mekatronik Mühendisliği Bölümü Kocaeli Üniversitesi, İzmit/Kocaeli tercih edilmiştir. Çeşitli üretim tekniklerinde ve değişik maddelerden üretilen PV panellerin verimleri, her geçen gün daha da artarak günümüzde %21 e; optik yoğunlaştırıcılar kullanıldığında ise %35 e kadar ulaşmıştır [2-3]. PV sistemleri için en önemli soru güneş panellerinden elde edilen enerjinin nasıl depolanacağı ve nasıl daha verimli şekilde kullanılacağıdır. PV panellerin karakteristiğine göre panellerden çekilen gücün kullanılacak sisteme göre adapte edilmesi gerekmektedir. Bu amaçla elde edilen enerjinin en verimli şekilde kullanılması ve depolanması için Maksimum güç noktası izleyicisi(mppt) tasarımları gerçekleştirilmiştir. Özetçe Bu çalışmada, Güneş Panelleri için yüksek verimli Maksimum Güç İzleyici (Maximum Power Point Tracking, MPPT) sistem tasarımı gerçekleştirilmiştir. Fotovoltaik (Phtovoltaic, PV) kaynaklı enerji üretim sistemlerinden mümkün olabilecek en yüksek gücü elde edebilmek, ancak en yüksek güç noktası takibi (MPPT) yöntemleri ile mümkün olabilmektedir. Yüksek frekanslı anahtarlama elemanları ile manyetik malzemelerdeki güç sınırları ise, MPPT tasarımında önemli sınırlamalar getirmektedir. Ayrıca, çeviricinin güç bölgesinin tamamında sabit frekans değerinde çalıştırılması, verim düşüklüğünün yanında çevresel bozucu etkiler de oluşturmaktadır. Yapılan bu çalışmada, yumuşak anahtarlama yöntemiyle toplam anahtarlama kayıplarını minimum seviyeye indiren yükselteç (boost) çevirici yapısı MPPT tasarımında uygulanmıştır. Böylece, güneşten elde edilen enerji maksimum seviyede kullanmak mümkün olmaktadır. Tasarlanan devre, aynı zamanda mikrodenetleyici tarafından denetlenen ikinci bir bağımsız anahtar yardımı ile akü grubunu önceden ayarlanan bir akım değerinde şarj edebilecek şekilde gerçekleştirilmiştir. Günümüzde birçok MPPT denetim tekniği kullanılmaktadır. Bu teknikler dolaylı denetim ve doğrudan denetim olarak iki grupta ele alınabilir [4]. Dolaylı denetim tekniğinde PV çıkışlarının gerçek gücü, sürekli olarak hesaplanmaz. Bu teknikte kontrol işlemi için gerekli olan denetim sinyali oluşturma işlemi, PV hücrelerinin karakteristik özelliklerine göre belirlenmektedir. Bu işlem PV hücrelerinin açık devre gerilimi, kısa devre akımı, ışınım şiddeti ve modül sıcaklığının okunması ile yapılır. Doğrudan denetim tekniği ile oluşturulan sistemler sürekli olarak PV çıkış gücünü okuyarak gerçek MPPT noktasına ulaşmayı sağlayacak dönüştürücü referans sinyalini oluşturur. Dolaylı denetim yöntemleri hızlı olmalarına karşın PV panellere bağımlıdırlar ve gerçek MPPT denetimi yapamazlar. Doğrudan yöntemler ise dolaylı denetim tekniğe göre daha yavaştırlar ancak PV panellerden bağımsızdırlar. Bu sebeple doğrudan denetim tekniği gerçek maksimum güç noktasında çalışmak için en uygun tekniktir. MPPT ve gerilimin uygun seviyelere getirilmesi için kullanılan güç dönüştürücüleri, zorlamalı anahtarlama ve akım ile gerilimdeki ani değişimler nedeniyle elektromanyetik girişim (EMI) ve radyo frekanslı girişim (RFI) oluşumuna neden olurlar [4]. Bu durumu önlemek amacıyla birçok EMI azaltma yöntemleri geliştirilmiştir. Gürültü yalıtım ve bastırma yöntemleri ile yumuşak anahtarlama tekniklerinin kullanılması bunlardan bir kaçıdır. 1. Giriş Günümüzde ihtiyaç duyulan enerjinin büyük bir çoğunluğu fosil ve nükleer yakıtlardan elde edilmektedir. Bu yakıtların gerek çevreye verdikleri zararlar ve gerekse birikimlerinin sınırlı oluşu, alternatif enerji kaynakları arayışına sebep olmuştur. Çevrenin korunması, gelecekte insan yaşamı ve çevre dengeleri üzerinde oluşabilecek tehditlerin önlenmesi alternatif enerji kaynaklarının geliştirilmesini ve kullanılmasını gerekli hale getirmektedir. Böylece, enerjinin karşılanma ihtiyacına bağlı olarak güneş, rüzgâr, jeotermal, biokütle, hidrojen gibi alternatif enerji kaynaklar üzerine araştırma geliştirme çalışmaları yoğunlaşmıştır [1]. Dünyanın en önemli enerji kaynağı güneştir. Bu nedenle güneş enerjisinden elektrik üretimi alternatif enerji kaynakları içinde en popüler olanıdır. Güneşten elektrik enerjisi üreten fotovoltaik sistemler uygun modüller ile farklı güçlerde kolaylıkla tasarlanabilirler. PV paneller DA (Doğru Akım) gerilimi üretmektedir. Bu sebeple, elektrikle çalışan uygun güç ve gerilimdeki her türlü alıcı ile doğrudan beslenebilir. Ancak, fotovoltaik sistemlerin kurulumu maliyetli olduğu için, önceleri elektrik enerjisinin iletilemediği ya da iletilmesinde güçlük çekilen yerlerde kullanılmıştır. Geçmişte otoyolların aydınlatılması ve sinyalizasyonu, park bahçe aydınlatması, uzay uygulamaları, su pompaları ile ev ve küçük işyerleri gibi uygulamalarda Bu çalışmada yumuşak anahtarlama yöntemiyle MPPT nin değişken yük altında maksimum verimlilikle çalışması planlanmıştır. Yumuşak anahtarlamanın klasik anahtarlama mantıklarından üstün olmasının sebebi, anahtarlama kayıplarının minimum seviyede olmasıdır. Yapılan uygulamada anahtarlama sıfır akım ve sıfır gerilimde gerçekleştirilecektir. Böylece anahtar elemanı üzerinde hiçbir güç harcanmayacaktır. 1055

2 2. Mppt Çevirici Topolojisi MPPT ler çalışma mantığı olarak boost converter, buck converter ve buck-boost converter olmak üzere üç temel topoloji ile yapılmaktadır. Bu çalışmada boost converter topolojisi kullanılmıştır. 2.1 Boost converter İdeal bir yükseltici tip dönüştürücü yapısı Şekil 1 de görüldüğü gibi yarı iletken anahtar, diyot, bobin ve kapasite elemanlarından oluşmaktadır. Şekil 2 de gösterilen devre yarı iletken güç anahtarının iletime geçtiği durumu göstermektedir. Anahtar iletime götürüldüğünde bobin içerisinden geçen akım artar ve bobin üzerinde enerji depolanmaya başlar. Anahtar kesime götürüldüğü anda, bobin içerisinden geçmekte olan şarj akımı D diyotu üzerinden C kapasitesine ve yüke doğru akmaya başlar. Bobin, enerjisini deşarj eder ve üzerindeki gerilimin polaritesinin yönü gerilim kaynağının polaritesi ile aynı olur ve D diyotu üzerinden yüke bağlanır. Böylece çıkış geriliminin seviyesi yükseltilmiş olur. D diyotu da kesime gider ve devre Şekil 2 de görüldüğü gibi iki farklı kısımda incelenir [5]. Şekil 1. Yükseltici tip DA-DA dönüştürücü yapısı. Şekil 4. Sürekli çalışma modu için dalga şekilleri Analiz için, ilk olarak devre elemanlarının ideal olduğu kabul edilir. Buna göre, anahtar iletimdeyken üzerindeki gerilim düşümü sıfırdır; iletime ve kesime giderken akım ve gerilimde çakışmalar oluşmamaktadır. Diyot iletimdeyken üzerindeki gerilim düşümü sıfırdır. Bobin ve kapasite kayıpsızdır. Devrenin çalışması periyodik olarak gerçekleşmektedir. Diğer bir ifadeyle, bobin içerisinden akan akım periyodiktir ve anahtarlama periyodunun başındaki ve sonundaki değerleri aynıdır. Yarı iletken anahtarın iletimi ve kesimi sabit frekansta yapılmaktadır ve bu frekans değeri T periyodunu belirler. Şekil 4 te gösterildiği gibi, iletim oranı D ile ifade edilir ve iletim süresi DT değerine eşit olur. Anahtarın kesimde olduğu süre ise (1-D)T ile ifade edilir. Bobin akımı süreklidir ve sıfırdan büyüktür. Kapasite yeterince büyük kabul edildiği için RC zaman sabiti çok büyük olur. Bu nedenle, iletim ve kesim durumlarındaki kapasite üzerindeki gerilim değişimleri ihmal edilebilir. Gerilim kaynağı Vs sabittir [6,7]. Anahtarın iletimde kalma süresinin periyot süresine oranı D olmak üzere Eşitlik- 1 deki gibi türetilmiştir. 1- Eşitlik. 1 yazılabilir [5]; (1) ( ) (2) Şekil 2. Yarıiletken anahtarın iletim durumu Yarıiletken anahtarın kesim durumunu gösteren devre Şekil 3 te gösterilmektedir. Bu durumda yük kaynak üzerinden beslenir. (3) (4) ( ) (5) (6) Kaynaktan çekilen akımdaki dalgalanma bobinin değeri ile ilişkilidir. Arzu edilen küçüklükteki dalgacık uygun bobin değeri ile sağlanabilir. Şekil 3. Yarıiletken anahtarın kesim durumu 1056

3 3. MPPT Blok Diyagramı MPPT güneş panellerinden elde edilen gücten maksimum düzeyde faydalanmak için kullanılan bir elektronik devre yapısıdır. MPPT nin blok diyagramı Şekil 5 te gösterilmiştir. Sistemin akış diyagramı Şekil 6 daki gibi oluşturulmuştur. İlk olarak panellerin kısa devre akımı ölçülüp MPPT ye giriş yapılmıştır. Panellerin üreteceği maksimum akım kısa devre akımı olduğu için sistem bu değere yaklaşık bir değer bulana kadar doluluk oranını (duty cycle) arttırmaktadır. Bir önceki akım değeri o andaki akım değerinden büyük ise duty (doluluk oranı) en son haliyle kalır ve çıkıştaki gerilim bu şekilde ayarlanmış olur. Çıkış gerilimi akünün maksimum seviyesine ulaştığında ise akü şarjı bitmektedir. 4. Yumuşak Anahtarlama Teknikleri Çevirici yapısında kullanılan devre elemanlarının daha küçük boyutlarda kullanılabilmesi ve sistemin daha hızlı geçiş cevabı verebilmesi için anahtarlama frekansının yüksek tutulması gerekmektedir. Ancak, anahtarlama frekansı arttıkça, anahtarlama kayıpları ve elektromanyetik girişim (EMI) gürültüsü de artar. Bu nedenle, bastırma hücreleri denilen devreler vasıtasıyla anahtarlama kayıpları azaltılarak, anahtarlama frekansı yükseltilebilir. Şekil 5. MPPT nin Blok diyagramı Anahtarlamanın sıfır gerilimde anahtarlama (ZVSzero voltage switching) veya sıfır akımda anahtarlama (ZCSzero current switching) ile gerçekleştirilmesi sayesinde, rezonanslı dönüştürücülerde anahtarlama kayıpları önemli ölçüde azalır. Fakat, bu tür dönüştürücülerde, aşırı gerilim ve akım stresleri oluşur. Son yıllarda, rezonanslı ve normal PWM tekniklerinin istenen özelliklerini birleştirmek için, normal PWM dönüştürücülere rezonanslı aktif bastırıcılar eklenerek, çok sayıda sıfır gerilim geçişli (ZVT- zero voltage transition) ve sıfır akım geçişli (ZCT- zero current transition) PWM dönüştürücü sunulmuştur. Bu dönüştürücülerde, iletime ve kesime girme işlemleri, bir rezonans tarafından sağlanan çok kısa bir ZVT veya ZCT süresinde ZVS ve/veya ZCS altında gerçekleşir. Böylece, rezonanslar çok kısa zaman aralıklarında oluştuğu için, dönüştürücü zamanın çoğunda normal bir PWM dönüştürücü olarak davranır. Ancak, bastırma elemanlarının çalışma özellikleri sebebiyle, PWM çalışmanın iletim ve kesim durumları bir minimum süreye sahiptir [8,9]. Yumuşak anahtarlama teknikleri, genel olarak, 1) Sıfır Akımda Anahtarlama (ZCS) 2) Sıfır Gerilimde Anahtarlama (ZVS) 3) Sıfır Akımda Geçiş (ZCT) 4) Sıfır Gerilimde Geçiş (ZVT) şeklinde 4 genel gruba ayrılır. Şekil 7. de, bir anahtarlama elemanının kontrol sinyali ile sert anahtarlama (HS) ve yumuşak anahtarlama (SS) teknikleriyle ilgili temel dalga şekilleri görülmektedir. ZCS ile ZVS temel ve ZCT ile ZVT ileri yumuşak anahtarlama teknikleridir [10]. Şekil 6. MPPT Akış diyagramı 1057

4 5.1 Tasarım İşlemi 1) Cp kondansatörü, S1 ana anahtarının ve ona katılan diğer parazitik kapasitansların toplamı olarak kabul edilmiştir. 2) Ana anahtarın maksimum giriş akımı kadar bir ilave akım stresine maruz kalması kabul edilebilir. 3) Ana anahtarın kesime girmesi esnasında negatif gerilim ile tutulduğu tzct1 süresi, en az bu anahtarın tf1 sönme veya düşme süresi kadar olmak üzere seçilmelidir. Şekil 7. (a) Bir anahtarlama güç elemanın kontrol sinyali ile (b) HS (c) ZCS ile ZVS ve (d) ZCT ile ZVT çalışmalarıyla ilgili temel dalga şekilleri 5.Örnek Uygulama Devresi ve Kabuller Sunulan yumuşak anahtarlamalı devre şeması Şekil 8 de görülmektedir. Bu devrede, Vs giriş gerilim kaynağı, Vo çıkış gerilimi, L ana endüktans, C çıkış filtre kondansatörü, ve D ana diyottur. Dikdörtgen kısım içersinde belirtilen devre ise, geliştirilen bastırma hücresidir. Sunulan bastırma hücresi, temel olarak, iki bastırma endüktansı Lsa ve Lsb, bir bastırma kondansatörü Cs, bir yardımcı mosfet ve iki yardımcı diyot D1 ve D2 elemanlarından oluşmaktadır. Cp kondansatörü ise, ana mosfet in parazitik kondansatörü ile ona katılan diğer parazitik kondansatörlerinin toplamı olarak kabul edilmiştir. Sunulan dönüştürücüde ilave bir Cp kondansatörüne gerek yoktur. 4) Alt bastırma endüktansı olan Lsb nin değeri, yardımcı anahtarın iletime girmesi esnasında ve onun akım yükselme süresi kadar bir zamanda, en fazla maksimum yük akımı kadar bir akım artışına müsaade etmek üzere seçilir. 6. Sistemin Kontrol Algoritması 6.1 Ana anahtarlama elemanın kontrol sinyalinin oluşturulması Panellerin ürettikleri güç non-lineer bir değişim göstermektedir. Farklı ışınım şiddetlerinde değişken akım ve gerilim değerleri üretmektedirler. Bu yüzden çeviricinin giriş gerilimi istenilen durumun aksine değişken bir gerilim ile beslenmektedir. Sistem için gerekli olan tasarım işleminde çeviricinin çıkış geriliminin sabit bir değerde tutulması gerekmektedir. Bu işlem ise ana anahtarlama elemanın devrede kalma süresinin kontrol edilmesi ile sağlanmaktadır. Kontrol algoritması op-amp ve mikroişlemci vasıtasıyla gerçekleştirilmiştir. Şekil 9. Op-amp ile PI kontrolör uygulaması Şekil 8. ZVT-ZCT-PWM dönüştürücü Şekil 8 de verilen devrenin bir anahtarlama periyodu esnasında kararlı durum analizini kolaylaştırmak için, giriş ve çıkış gerilimleri ile çıkış akımı sabit ve yarı iletken elemanlar ile rezonans devreleri ideal kabul edilmiştir. Ayrıca ana diyot ile diğer diyotların ters toparlanma süreleri dikkate alınmamıştır. Şekil 9 da ki devrede op-amplarla PI regületör uygulaması gerçekleştirilmiştir. Bu uygulama fark alıcı, integretör, kazanç ve toplayıcı devresi olarak 4 aşamada gerçekleştirilmiştir. Fark alıcı devresinde op-ampın bacağına çıkış gerilimi girilmektedir. Çıkış gerilimi gerilim bölücü işlemiyle R1 ve R2 dirençleriyle istenilen voltaj değerlerine ölçeklendirilmiştir. Maksimum çıkış gerilimi 5 V olacak şekilde ölçeklendirme işlemi gerçekleştirilmiştir. Op- 1058

5 ampın + bacağına ise MPPT çıkış voltajının sistem için gerekli olan voltaj değerine göre ölçeklendirilen Vref değeri girilmiştir. Fark alıcı devre çıkışı sistemin hata sinyali olarak kabul edilmektedir. Bu hata sinyali PI kontrolör ile istenilen değere ulaşması sağlanmıştır. İntegral alıcı devrede C i değeri için küçük bir kapasite seçilmelidir. R i için de potansiyometre kullanılarak istenilen direnç değeri ayarlanabilmektedir. Kazanç devresi içinde R p yerine potansiyometre kullanılarak kazanç belirlenebilmektedir. İntegral alıcı ile kazanç alıcı devrelerinin çıkışları toplanarak PI kontrol uygulaması gerçekleştirilmiştir. Bu toplamın çıkışı da oluşturulan üçgen dalga sinyali ile karşılaştırma işlemine tabi tutularak anahtarlama elemanın kontrol sinyali oluşturulmaktadır. Şekil 11. Ana anahtarlama elemanı ile yardımcı anahtarlama elemanın kontrol sinyalleri Şekil 12. Yükselen kenar takibi faz kaydırma işlemi Şekil 13. Düşen kenar takibi faz kaydırma işlemi Şekil 10. PI kontrolör ile çıkış gerilimi ve hata değişimi Şekil 10 da kontrol sonrası elde edilen hata sinyali ve çıkış gerilimi değişim grafiği gösterilmiştir. Bu uygulamada çıkış gerilimi 50 V olacak şekilde referans gerilimi ayarlanmıştır. Giriş gerilimi olarak ise il aşamada 30 V 0.3 s sonrasında 40 V luk bir gerilim uygulanmıştır. 6.2 Yardımcı anahtarlama elemanın kontrol sinyalinin oluşturulması Yardımcı anahtarlama elemanın kontrol sinyalinin oluşturulması için ana anahtarlama elemanın açılma kapanma zamanlarının denetlenmesi gerekmektedir. Ana anahtarlama elemanı açılmadan bir süre önce yardımcı anahtarı açarak ana anahtarlama elemanı üzerinde harcanan gücü minimum seviyeye çekilmesi sağlanmıştır. Ana anahtarlama elemanı kapanmadan önce ise yardımcı anahtar belirli bir süre öncesinden açılarak ana anahtarlama elemanının kapanmasından bir müddet sonra kapatılarak ana anahtarlama elemanının kapatılmasında da harcanan güç seviyesini minimuma çekmiştir. Yardımcı anahtarlama elemanın açılma kapanma süreleri kullanılacak çeviricinin yapısına göre değişim göstermektedir. Bu sebeple kontrol sinyalleri deneysel yollar ile bulunmuştur. Şekil 11 de anahtarlama elemanlarının kontrol sinyalleri gösterilmektedir. VG1 sinyali ana anahtarlama elemanına, VG2 sinyali ise yardımcı anahtarlama elemanına aittir. Şekil 12 ve Şekil 13 te yardımcı anahtarın kontrol sinyalin oluşturulması için kullanılan devreler gösterilmektedir. Bu iki devre OR kapısıyla toplanarak Şekil 14 teki toplam kontrol sinyali oluşturulmuştur. Şekil 12 deki devre ana anahtarlama elemanın kontrol sinyalinin yükselen kenarında yani anahtarın açılması sırasında aktif olmaktadır. Faz kaydırma işlemiyle ana anahtarlama elemanı açılmadan belirli bir süre önce sinyal oluşturulabilmektedir. R ve C değerleri ile oynayarak sinyalin süresi olan T2 değiştirilebilmektedir. Bu işlemin benzeri olarak da ana anahtarlama elemanı kapanırken oluşturulmuştur. Şekil 13 teki devre yardımıyla da ana anahtarlama elemanı kapanmadan önce yardımcı anahtarlama elemanı açılarak Şekil 11 deki VG2 sinyali oluşturulmuştur. Şekil 14. Yardımcı anahtarlama elemanının kontrol sinyali 1059

6 aküler şarjlı iken ihtiyaç fazlası enerjinin kullanılabilmesine imkan sağlamak için şebeke etkileşimli evirici ile birlikte kullanılması önerilmektedir. Bu sayede yerel yükler için fazla gelen enerji şebekeye gönderilebilecek, PV sistemin yeterli gelmediği ya da çalışmadığı durumlarda alıcıya şebekeden enerji verilebilecektir. Teşekkür Bu çalışma, Kocaeli Üniversitesi Mekatronik Mühendisliği Bölümü Sensör Laboratuvarında yapılmıştır.tübitak 2241-A sanayi odaklı lisans bitirme tezi programı dahilinde desteklenmiştir. KAYNAKÇA Şekil.15 MPPT uygulama devresi Tasarlanan MPPT deneysel olarak verimliliği %93-%97 arasında değişmektedir. Güç seviyesi arttıkça verimlilikte bir artış gözlenmektedir. Uygulama devresi ve çıkış gücüne bağlı olarak verimin değişim grafiği sırasıyla Şekil 15 ve Şekil 16 da gösterilmiştir. [1] Enslin,J.H.R., Wolf, M.S.,Snyman, D. B., Swiegers, W., Integrated Photovoltaic Maximum Power Point Tracking Converter, IEEE Transactions On Industrial Electronics, 44(6): (1997). [2] Dimroth F. Baur C,Bett A.W,Mausel M.,Strobal G, 3-6 Junction Photovoltaic Cells For Space And Terrestrail Concentrator Applications 31 st IEEE Photovoltaic Specialist Conference, Orlando, Florida, USA, (2005). [3] Mulligan, W. P., Rose, D. H., Cudzinovic, M. J., Ceuster, D. M. D., McIntosh, K. R., Smith, D. D., Swanson, R. M., Manufacture Of Solar Cells With 21% Efficiency, 19th European Photovoltaic Solar Energy Conference, France, (2004). [4]Haddad, K. A., Rajagopalan, V., Analysis and SimuIation of Multiple Converter Operation to Reduce Losses and EMI, IEEE Workshop on Computers in Power Electronics, 2004, Urbana, Illinois, USA, (2004). [5] Güç elektroniği çeviriciler,uygulamalar ve tasarım Ned MOHAN, Tore M. UNDELAND, William P. ROBBINS Şekil 16. Verimim çıkış gücüne bağlı değişim grafiği 7.Sonuçlar Bu çalışmada PV sistemlerde enerji dönüşüm işleminin etkili bir biçimde uygulanabilmesi için yumuşak anahtarlamalı çevirici tasarlanarak MPPT sistemine uygulanmıştır. Sunulan çevirici yapısı ile çıkış gerilim dalgalılık oranı azaltılmıştır. Ayrıca PV den elde edilen enerjinin verimli kullanılabilmesi için ihtiyaç fazlası enerji akım ve sıcaklık denetimli çevirici ile depolama birimine aktarılmıştır. Depolanan enerji talep durumunda yüke aktarılarak sistemin çalışma kararlılığı arttırılmıştır. PV sistemlerden elde edilen enerji maliyetinin diğer kaynaklardan elde edilen enerjilerden daha yüksek olması sistem verimi ve güvenilirliğini ön plana çıkmaktadır. Uygulanan sistem ile depolanabilecek enerji miktarının akü kapasitesi ile sınırlı olması, sadece DC yüklerin beslenebilmesi bir eksiklik olarak görülmektedir. PV sistemlerden enerji elde etme işleminin en etkili bir biçimde yapılabilmek, ayrıca AC sistemlerin enerji ihtiyacını karşılayabilmek, [6] Glasner, I., Appelbaum, J., Advantage Of Boost vs. Buck Topology For Maximum Power Point Tracker In Photovoltaic Systems, 19th IEEE Convention of Electrical and Electronics Engineers, Jerusalem, Israel, (1996). [7] Erickson, R. W., DC-DC Power Converters, Wiley Encyclopedia of Electrical and Electronics Engineering, 5:53-63 (1999). [8] Güç elektroniği Temel Analiz ve Sayısal uygulamaları Prof.Dr. Hacı BODUR Yıldız Teknik Üniversitesi Elektrik- Elektronik Fakültesi Elektrik Mühendisliği Bölümü [9] Bodur, H., Aksoy, İ., ve Akın, B., (2002), DC-DC Dönüştürücülerde YumuşakAnahtarlama Teknikleri, Kaynak Elektrik, Sayı 158, , Haziran. [10]Cho, J.G., Baek, J.W., Rim, G.H., ve Kang, I., (1998), Novel Zero-Voltage-Transition PWM Multiphase Converters, IEEE Trans. on Power Electron., vol.13, , January. 1060

Geliştirilmiş ZCZVT-PWM DC-DC Yükseltici Dönüştürücü

Geliştirilmiş ZCZVT-PWM DC-DC Yükseltici Dönüştürücü Geliştirilmiş ZCZVTPWM DCDC Yükseltici Dönüştürücü Yakup ŞAHİN *1, İsmail AKSOY *2, Naim Süleyman TINĞ *3 * Yıldız Teknik Üniversitesi/Elektrik Mühendisliği 1 ysahin@yildiz.edu.tr, 2 iaksoy@yildiz.edu.tr,

Detaylı

DC-DC Dönüştürücülerde Optimum Bastırma Hücresi Tasarımı Kriterleri

DC-DC Dönüştürücülerde Optimum Bastırma Hücresi Tasarımı Kriterleri DCDC Dönüştürücülerde Optimum Bastırma Hücresi Tasarımı Kriterleri Yakup ŞAHİN 1, Hakan DONUK 2, Ali Osman GÖKCAN 3 1 YTÜ Elektrik Mühendisliği, 2,3 Şırnak Üniversitesi Cizre MYO 1 ysahin@yildiz.edu.tr,

Detaylı

DA-DA BUCK, BOOST VE BUCK-BOOST KONVERTER DENEY SETĐ TASARIMI VE UYGULAMASI

DA-DA BUCK, BOOST VE BUCK-BOOST KONVERTER DENEY SETĐ TASARIMI VE UYGULAMASI MYO-ÖS 2010- Ulusal Meslek Yüksekokulları Öğrenci Sempozyumu 21-22 EKĐM 2010-DÜZCE DA-DA BUCK, BOOST VE BUCK-BOOST KONVERTER DENEY SETĐ TASARIMI VE UYGULAMASI Muhammed ÖZTÜRK Engin YURDAKUL Samet EŞSĐZ

Detaylı

Güç Elektroniği Ders notları Prof. Dr. Çetin ELMAS

Güç Elektroniği Ders notları Prof. Dr. Çetin ELMAS KAYNAKLAR 1. Hart, D. W.,1997, Introduction to Power Electronics, Prentice Hall International Inc, USA. 2. Mohan, N., Undeland, T. M., Robbins, W.P.,1995, Power Electronics: Converters, Application and

Detaylı

Research Article / Araştırma Makalesi AN IMPROVED ZCZVT-PWM DC-DC BOOST CONVERTER

Research Article / Araştırma Makalesi AN IMPROVED ZCZVT-PWM DC-DC BOOST CONVERTER Sigma J Eng & Nat Sci 33 (4), 2015, 639-651 Sigma Journal Engineering and Natural Sciences Sigma Mühendislik ve Fen Bilimleri Dergisi Research Article / Araştırma Makalesi AN IMPROVED ZCZVT-PWM DC-DC BOOST

Detaylı

Senkron Buck Dönüştürücülerde Sıfır Gerilimde Geçiş (ZVT) Tekniği Kullanılarak Anahtarlama Kayıplarının Azaltılması 1

Senkron Buck Dönüştürücülerde Sıfır Gerilimde Geçiş (ZVT) Tekniği Kullanılarak Anahtarlama Kayıplarının Azaltılması 1 2016 Published in 4th International Symposium on Innovative Technologies in Engineering and Science 3-5 November 2016 (ISITES2016 Alanya/Antalya - Turkey) Senkron Buck Dönüştürücülerde Sıfır Gerilimde

Detaylı

Maksimum Güç Noktasını Değiştir ve Gözle Algoritması ile Takip Edebilen Fotovoltaik Sistem Tasarımı

Maksimum Güç Noktasını Değiştir ve Gözle Algoritması ile Takip Edebilen Fotovoltaik Sistem Tasarımı Maksimum Güç Noktasını Değiştir ve Gözle Algoritması ile Takip Edebilen Fotovoltaik Sistem Tasarımı Seyit YILDIRIM Ege Üniversitesi Elektrik Elektronik Mühisliği Bölümü, Bornova İzmir ÖZET Bu çalışmada,

Detaylı

DC DC DÖNÜŞTÜRÜCÜLER

DC DC DÖNÜŞTÜRÜCÜLER 1. DENEYİN AMACI KARADENİZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ Mühendislik Fakültesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Power Electronic Circuits (Güç Elektroniği Devreleri) DC DC DÖNÜŞTÜRÜCÜLER DC-DC gerilim azaltan

Detaylı

COMPARISON OF SINUSOIDAL PWM ZERO CURRENT TRANSITION INVERTER WITH RESONANT LINK INVERTER

COMPARISON OF SINUSOIDAL PWM ZERO CURRENT TRANSITION INVERTER WITH RESONANT LINK INVERTER 5. Uluslararası İleri Teknolojiler Sempozyumu (IATS 09), 13-15 Mayıs 2009, Karabük, Türkiye SİNÜSOİDAL DGM SIFIR AKIM GEÇİŞLİ EVİRİCİ İLE REZONANS HATLI EVİRİCİNİN KARŞILAŞTIRILMASI COMPARISON OF SINUSOIDAL

Detaylı

ZCZVT DARBE GENİŞLİK MODÜLASYONLU EVİRİCİLERDE YUMUŞAK ANAHTARLAMA KARAKTERİSTİKLERİ VE GÜVENİLİRLİK YÖNTEMLERİ

ZCZVT DARBE GENİŞLİK MODÜLASYONLU EVİRİCİLERDE YUMUŞAK ANAHTARLAMA KARAKTERİSTİKLERİ VE GÜVENİLİRLİK YÖNTEMLERİ ZCZVT DARBE GENİŞLİK MODÜLASYONLU EVİRİCİLERDE YUMUŞAK ANAHTARLAMA KARAKTERİSTİKLERİ VE GÜVENİLİRLİK YÖNTEMLERİ Mustafa Nil 1 Metin Nil 2 Bekir Cakir 1 Murat Sönmez 3 1 Elektrik Müh.Bölümü, Kocaeli Üniversitesi,

Detaylı

EVİRİCİLERDE YUMUŞAK GEÇİŞ TEKNİKLERİNİN İNCELENMESİ, MTBF ANALİZİ VE HARMONİKLERİN AZALTILMASINDA KULLANILAN YÖNTEMLER

EVİRİCİLERDE YUMUŞAK GEÇİŞ TEKNİKLERİNİN İNCELENMESİ, MTBF ANALİZİ VE HARMONİKLERİN AZALTILMASINDA KULLANILAN YÖNTEMLER VİRİCİLRD YUMUŞAK GÇİŞ TKNİKLRİNİN İNCLNMSİ, MTBF ANALİZİ V HARMONİKLRİN AZALTILMASINDA KULLANILAN YÖNTMLR Mustafa Nil 1, Murat Demir 2, Metin Nil 3, Bekir Çakır 4 1 lektrik-lektronik Müh. Bölümü Celal

Detaylı

PWM Doğrultucular. AA/DA güç dönüşümü - mikroelektronik devrelerin güç kaynaklarında, - elektrikli ev aletlerinde,

PWM Doğrultucular. AA/DA güç dönüşümü - mikroelektronik devrelerin güç kaynaklarında, - elektrikli ev aletlerinde, PWM DOĞRULTUCULAR PWM Doğrultucular AA/DA güç dönüşümü - mikroelektronik devrelerin güç kaynaklarında, - elektrikli ev aletlerinde, - elektronik balastlarda, - akü şarj sistemlerinde, - motor sürücülerinde,

Detaylı

YENİ BİR YUMUŞAK ANAHTARLAMALI DC-DC PWM DÖNÜŞTÜRÜCÜNÜN TASARIM, ANALİZ VE UYGULAMASI

YENİ BİR YUMUŞAK ANAHTARLAMALI DC-DC PWM DÖNÜŞTÜRÜCÜNÜN TASARIM, ANALİZ VE UYGULAMASI YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ YENİ BİR YUMUŞAK ANAHTARLAMALI DC-DC PWM DÖNÜŞTÜRÜCÜNÜN TASARIM, ANALİZ VE UYGULAMASI Elektrik Yüksek Mühendisi İsmail AKSOY FBE Elektrik Mühendisliği

Detaylı

İNDEKS. Cuk Türü İzolesiz Dönüştürücü, 219 Cuk Türü İzoleli Dönüştürücü, 228. Çalışma Bölgeleri, 107, 108, 109, 162, 177, 197, 200, 203, 240, 308

İNDEKS. Cuk Türü İzolesiz Dönüştürücü, 219 Cuk Türü İzoleli Dönüştürücü, 228. Çalışma Bölgeleri, 107, 108, 109, 162, 177, 197, 200, 203, 240, 308 İNDEKS A AC Bileşen, 186 AC Gerilim Ayarlayıcı, 8, 131, 161 AC Kıyıcı, 8, 43, 50, 51, 54, 62, 131, 132, 133, 138, 139, 140, 141, 142, 144, 145, 146, 147, 148, 149, 150, 151, 152, 153, 154, 155, 156, 157,

Detaylı

ELEKTROLİZ YAPMAK İÇİN PI DENETİMLİ SENKRON DA-DA DÖNÜŞTÜRÜCÜ TASARIMI

ELEKTROLİZ YAPMAK İÇİN PI DENETİMLİ SENKRON DA-DA DÖNÜŞTÜRÜCÜ TASARIMI 5. luslararası İleri Teknolojiler Sempozyumu (IATS 09), 13 15 Mayıs 2009, Karabük, Türkiye LKTROLİZ YAPMAK İÇİN PI DNTİMLİ SNKRON DA-DA DÖNÜŞTÜRÜCÜ TASARIMI DSIGN OF A PI CONTROLLD SYNCRONOS DC-DC CONVRTR

Detaylı

Alçaltıcı DA-DA Çevirici Analiz ve Tasarımı

Alçaltıcı DA-DA Çevirici Analiz ve Tasarımı Alçaltıcı DA-DA Çevirici Analiz ve Tasarımı *1 Yasin Mercan ve *2 Faruk Yalçın *1,2 Sakarya Universitesi, Teknoloji Fakültesi, Mekatronik Mühendisliği Bölümü, Sakarya Özet Alçaltıcı DA-DA (Doğru Akım-Doğru

Detaylı

Belirsiz Katsayılar Metodu ile PWM Kontrollü Buck Tipi Dönüştürücü Devre Analizi

Belirsiz Katsayılar Metodu ile PWM Kontrollü Buck Tipi Dönüştürücü Devre Analizi CBÜ Fen Bil. Dergi., Cilt 11, Sayı, 11-16 s. CBU J. of Sci., Volume 11, Issue, p 11-16 Belirsiz Katsayılar Metodu ile PWM Kontrollü Buck Tipi Dönüştürücü Devre Analizi Anıl Kuç 1*, Mustafa Nil *, İlker

Detaylı

BİR FAZ BEŞ SEVİYELİ İNVERTER TASARIMI VE UYGULAMASI

BİR FAZ BEŞ SEVİYELİ İNVERTER TASARIMI VE UYGULAMASI BİR FAZ BEŞ SEVİYELİ İNVERTER TASARIMI VE UYGULAMASI Sabri ÇAMUR 1 Birol ARİFOĞLU 2 Ersoy BEŞER 3 Esra KANDEMİR BEŞER 4 Elektrik Mühendisliği Bölümü Mühendislik Fakültesi Kocaeli Üniversitesi, 41100, İzmit,

Detaylı

Tam Köprü PSPWM DC-DC Dönüştürücülerin Karşılaştırılması. Comparison of the Full Bridge PSPWM DC-DC Converters

Tam Köprü PSPWM DC-DC Dönüştürücülerin Karşılaştırılması. Comparison of the Full Bridge PSPWM DC-DC Converters Tam Köprü PSPWM DC-DC Dönüştürücülerin Karşılaştırılması Comparison of the Full Bridge PSPWM DC-DC Converters A. Faruk BAKAN, Hacı BODUR, İsmail AKSOY, Nihan ALTINTAŞ Elektrik Mühendisliği Bölümü Yıldız

Detaylı

ENDÜSTRİYEL BİR TESİSTE DİNAMİK KOMPANZASYON UYGULAMASI

ENDÜSTRİYEL BİR TESİSTE DİNAMİK KOMPANZASYON UYGULAMASI ENDÜSTRİYEL BİR TESİSTE DİNAMİK KOMPANZASYON UYGULAMASI Özgür GENCER Semra ÖZTÜRK Tarık ERFİDAN Kocaeli Üniversitesi Mühendislik Fakültesi, Elektrik Mühendisliği Bölümü, Kocaeli San-el Mühendislik Elektrik

Detaylı

Doç. Dr. Ersan KABALCI. AEK-207 Güneş Enerjisi İle Elektrik Üretimi

Doç. Dr. Ersan KABALCI. AEK-207 Güneş Enerjisi İle Elektrik Üretimi 6. Bölüm Şebeke Bağlantıları ve Şebeke Giriş-Çıkışları Doç. Dr. Ersan KABALCI 1 AEK-207 Güneş Enerjisi İle Elektrik Üretimi Giriş Elektrik şebekesinin bulunmadığı yerleşimden uzak bölgelerde enerji ihtiyacını

Detaylı

Statik güç eviricilerinin temel görevi, bir DA güç kaynağı kullanarak çıkışta AA dalga şekli üretmektir.

Statik güç eviricilerinin temel görevi, bir DA güç kaynağı kullanarak çıkışta AA dalga şekli üretmektir. 4. Bölüm Eviriciler ve Eviricilerin Sınıflandırılması Doç. Dr. Ersan KABALCI AEK-207 GÜNEŞ ENERJİSİ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ Giriş Statik güç eviricilerinin temel görevi, bir DA güç kaynağı kullanarak çıkışta

Detaylı

T.C. KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

T.C. KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ T.C. KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ DC-DC BOOST CONVERTER DEVRESİ AHMET KALKAN 110206028 Prof. Dr. Nurettin ABUT KOCAELİ-2014 1. ÖZET Bu çalışmada bir yükseltici tip DA ayarlayıcısı

Detaylı

Alçak Gerilimde Aktif Filtre ile Akım Harmoniklerinin Etkisinin Azaltılması

Alçak Gerilimde Aktif Filtre ile Akım Harmoniklerinin Etkisinin Azaltılması 618 Alçak Gerilimde Aktif Filtre ile Akım Harmoniklerinin Etkisinin Azaltılması 1 Latif TUĞ ve * 2 Cenk YAVUZ 1 Sakarya Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Elektrik-Elektronik Mühendisliği Böl., Sakarya,

Detaylı

YÜKSELTİCİ DA/DA DÖNÜŞTÜRÜCÜ DEVRELERDE YUMUŞAK ANAHTARLAMA ANALİZİ VE DENEYSEL ÇALIŞMALARI. Milad GHASEMIKASHTIBAN

YÜKSELTİCİ DA/DA DÖNÜŞTÜRÜCÜ DEVRELERDE YUMUŞAK ANAHTARLAMA ANALİZİ VE DENEYSEL ÇALIŞMALARI. Milad GHASEMIKASHTIBAN YÜKSELTİCİ DA/DA DÖNÜŞTÜRÜCÜ DEVRELERDE YUMUŞAK ANAHTARLAMA ANALİZİ VE DENEYSEL ÇALIŞMALARI Milad GHASEMIKASHTIBAN YÜKSEK LİSANS TEZİ ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ GAZİ ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ

Detaylı

Eleco 2014 Elektrik Elektronik Bilgisayar ve Biyomedikal Mühendisliği Sempozyumu, 27 29 Kasım 2014, Bursa

Eleco 2014 Elektrik Elektronik Bilgisayar ve Biyomedikal Mühendisliği Sempozyumu, 27 29 Kasım 2014, Bursa Fotovoltaik Sistemlerde Değiştir Gözle ve Artan İletkenlik Algoritmalarının Karşılaştırılması Comparison of P&O and Incremental Conductance Algorithms for Photovoltaic Systems Yunus Emre KESKİN 1, Mustafa

Detaylı

Farklı Atmosferik Koşullarda Maksimum Güç Noktasında ve Sabit Gerilimde Çalışan Bir Fotovoltaik Sistemin Tasarımı ve Kontrolü

Farklı Atmosferik Koşullarda Maksimum Güç Noktasında ve Sabit Gerilimde Çalışan Bir Fotovoltaik Sistemin Tasarımı ve Kontrolü Farklı Atmosferik Koşullarda Maksimum Güç Noktasında ve Sabit Gerilimde Çalışan Bir Fotovoltaik Siste Tasarımı ve Kontrolü Design and Control of a Photovoltaic System Operating at Maximum Power Point and

Detaylı

2- Tristör ile yük akımı değiştirilerek ayarlı yükkontrolü yapılabilir.

2- Tristör ile yük akımı değiştirilerek ayarlı yükkontrolü yapılabilir. Tristörlü Redresörler ( Doğrultmaçlar ) : Alternatif akımı doğru akıma çeviren sistemlere redresör denir. Redresörler sanayi için gerekli olan DC gerilimin elde edilmesini sağlar. Büyük akım ve gerilimlerin

Detaylı

ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ FİZİK II LABORATUVARI DENEY 2 TRANSFORMATÖRLER

ELEKTRİK ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ FİZİK II LABORATUVARI DENEY 2 TRANSFORMATÖRLER ELEKTRİK ELEKTROİK MÜHEDİSLİĞİ FİZİK LABORATUVAR DEEY TRASFORMATÖRLER . Amaç: Bu deneyde:. Transformatörler yüksüz durumdayken giriş ve çıkış gerilimleri gözlenecek,. Transformatörler yüklü durumdayken

Detaylı

3. Bölüm. DA-DA Çevirici Devreler (DC Konvertörler) Doç. Dr. Ersan KABALCI AEK-207 GÜNEŞ ENERJİSİ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ

3. Bölüm. DA-DA Çevirici Devreler (DC Konvertörler) Doç. Dr. Ersan KABALCI AEK-207 GÜNEŞ ENERJİSİ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ 3. Bölüm DA-DA Çevirici Devreler (D Konvertörler) Doç. Dr. Ersan KABA AEK-207 GÜNEŞ ENERJİSİ İE EEKTRİK ÜRETİMİ Dönüştürücü Devreler Gücün DA-DA dönüştürülmesi anahtarlamalı tip güç konvertörleri ile yapılır.

Detaylı

OFF-GRID veya STAND-ALONE INVERTER NEDİR?

OFF-GRID veya STAND-ALONE INVERTER NEDİR? ON-GRID veya GRID-TIE INVERTER NEDİR? On-Grid solar fotovoltaik sistem, şebekeye bağlı (paralel) bir sistem anlamına gelir. Güneş enerjisi kullanılabilir olduğu zaman, sistem şebekeye güneş tarafından

Detaylı

DEVRE ANALİZİ LABORATUARI DENEY 6 KONDANSATÖRÜN VE BOBİNİN DOĞRU AKIM DAVRANIŞI

DEVRE ANALİZİ LABORATUARI DENEY 6 KONDANSATÖRÜN VE BOBİNİN DOĞRU AKIM DAVRANIŞI DEVRE ANALİZİ LABORATUARI DENEY 6 KONDANSATÖRÜN VE BOBİNİN DOĞRU AKIM DAVRANIŞI DENEY 6: KONDANSATÖRÜN VE BOBİNİN DOĞRU AKIMDA DAVRANIŞI 1. Açıklama Kondansatör doğru akımı geçirmeyip alternatif akımı

Detaylı

Endüstriyel Sensörler ve Uygulama Alanları Kalite kontrol amaçlı ölçme sistemleri, üretim ve montaj hatlarında imalat sürecinin en önemli aşamalarındandır. Günümüz teknolojisi mükemmelliği ve üretimdeki

Detaylı

Üç Fazlı Güç Faktörü Düzeltme Devrelerinin İncelenmesi A Review of Three Phase Power Factor Correction Circuits

Üç Fazlı Güç Faktörü Düzeltme Devrelerinin İncelenmesi A Review of Three Phase Power Factor Correction Circuits Üç Fazlı Güç Faktörü Düzeltme Devrelerinin İncelenmesi A Review of Three Phase Power Factor Correction Circuits Hacı BODUR 1, Erdem AKBOY 2, İsmail AKSOY 3 1,2,3 Elektrik Mühendisliği Bölümü Yıldız Teknik

Detaylı

Düzenlilik = ((Vçıkış(yük yokken) - Vçıkış(yük varken)) / Vçıkış(yük varken)

Düzenlilik = ((Vçıkış(yük yokken) - Vçıkış(yük varken)) / Vçıkış(yük varken) KTÜ Mühendislik Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü Sayısal Elektronik Laboratuarı DOĞRULTUCULAR Günümüzde bilgisayarlar başta olmak üzere bir çok elektronik cihazı doğru akımla çalıştığı bilinen

Detaylı

Güç elektroniği elektrik mühendisliğinde enerji ve elektronik bilim dalları arasında bir bilim dalıdır.

Güç elektroniği elektrik mühendisliğinde enerji ve elektronik bilim dalları arasında bir bilim dalıdır. 3. Bölüm Güç Elektroniğinde Temel Kavramlar ve Devre Türleri Doç. Dr. Ersan KABALC AEK-207 GÜNEŞ ENERJİSİ İLE ELEKTRİK ÜRETİMİ Güç Elektroniğine Giriş Güç elektroniği elektrik mühendisliğinde enerji ve

Detaylı

Yumuşak Anahtarlamalı Üç Seviyeli İnverterlerin İncelenmesi Analysis of Soft Switching Three Level Inverters

Yumuşak Anahtarlamalı Üç Seviyeli İnverterlerin İncelenmesi Analysis of Soft Switching Three Level Inverters Yumuşak Anahtarlamalı Üç Seviyeli İnverterlerin İncelenmesi Analysis of Soft Switching Three Level Inverters Hacı BODUR 1, Hasan OKUMUŞ 1, Erdem AKBOY 1 1 Elektrik Mühendisliği Bölümü Yıldız Teknik Üniversitesi

Detaylı

ANKARA ÜNİVERSİTESİ GAMA MESLEK YÜKSEKOULU

ANKARA ÜNİVERSİTESİ GAMA MESLEK YÜKSEKOULU ANKARA ÜNİVERSİTESİ GAMA MESLEK YÜKSEKOULU BMT132 GÜÇ ELEKTRONİĞİ Öğr.Gör.Uğur YEDEKÇİOğLU GÜÇ DİYOTLARI Güç diyotları, kontrolsüz güç anahtarlarıdır. Bu diyotlar; 1) Genel amaçlı (şebeke) diyotlar, 2)

Detaylı

Tek Fazlı Tam Dalga Doğrultucularda Farklı Yük Durumlarındaki Harmoniklerin İncelenmesi

Tek Fazlı Tam Dalga Doğrultucularda Farklı Yük Durumlarındaki Harmoniklerin İncelenmesi Tek Fazlı Tam Dalga Doğrultucularda Farklı Yük Durumlarındaki Harmoniklerin İncelenmesi Ezgi ÜNVERDİ(ezgi.unverdi@kocaeli.edu.tr), Ali Bekir YILDIZ(abyildiz@kocaeli.edu.tr) Elektrik Mühendisliği Bölümü

Detaylı

DC/DC gerilim çeviriciler güç kaynakları başta olmak üzere çok yoğun bir şekilde kullanılan devrelerdir.

DC/DC gerilim çeviriciler güç kaynakları başta olmak üzere çok yoğun bir şekilde kullanılan devrelerdir. DC/DC gerilim çeviriciler güç kaynakları başta lmak üzere çk yğun bir şekilde kullanılan devrelerdir. 1. Düşüren DC/DC Gerilim Çevirici (Buck (Step Dwn) DC/DC Cnverter). Yükselten DC/DC Gerilim Çevirici

Detaylı

DENEY-8 KONDANSATÖRÜN VE BOBİNİN DOĞRU AKIMDA DAVRANIŞI

DENEY-8 KONDANSATÖRÜN VE BOBİNİN DOĞRU AKIMDA DAVRANIŞI DENEY-8 KONDANSATÖRÜN VE BOBİNİN DOĞRU AKIMDA DAVRANIŞI Teorinin Açıklaması: Kondansatör doğru akımı geçirmeyip alternatif akımı geçiren bir elemandır. Yükselteçlerde DC yi geçirip AC geçirmeyerek filtre

Detaylı

T.C. YALOVA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ESM 413 ENERJİ SİSTEMLERİ LABORATUVARI I

T.C. YALOVA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ESM 413 ENERJİ SİSTEMLERİ LABORATUVARI I T.C. YALOVA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ESM 413 ENERJİ SİSTEMLERİ LABORATUVARI I DENEY 6: DİYOT KARAKTERİSTİKLERİ VE AC-DC DOĞRULTUCU UYGULAMALARI Ad Soyad

Detaylı

T.C. YALOVA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ESM 413 ENERJİ SİSTEMLERİ LABORATUVARI I

T.C. YALOVA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ESM 413 ENERJİ SİSTEMLERİ LABORATUVARI I T.C. YALOVA ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ ENERJİ SİSTEMLERİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ESM 413 ENERJİ SİSTEMLERİ LABORATUVARI I DENEY 2: DİYOT KARAKTERİSTİKLERİ VE AC-DC DOĞRULTUCU UYGULAMALARI Ad Soyad

Detaylı

Yükseltici DA Kıyıcılar, Gerilim beslemeli invertörler / 12. Hafta

Yükseltici DA Kıyıcılar, Gerilim beslemeli invertörler / 12. Hafta E sınıfı DC kıyıcılar; E sınıfı DC kıyıcılar, çift yönlü (4 bölgeli) DC kıyıcılar olarak bilinmekte olup iki adet C veya iki adet D sınıfı DC kıyıcının birleşiminden oluşmuşlardır. Bu tür kıyıcılar, iki

Detaylı

Bölüm 1 Güç Elektroniği Sistemleri

Bölüm 1 Güç Elektroniği Sistemleri Bölüm 1 Güç Elektroniği Sistemleri Elektrik gücünü yüksek verimli bir biçimde kontrol etmek ve formunu değiştirmek (dönüştürmek) için oluşturlan devrelere denir. Şekil 1 de güç girişi 1 veya 3 fazlı AA

Detaylı

ŞEBEKE BAĞLANTILI FOTOVOLTAİK ELEKTRİK ÜRETİM SİSTEMLERİNİN GÜÇ KALİTESİNE ETKİLERİ VE PERFORMANS ANALİZİ

ŞEBEKE BAĞLANTILI FOTOVOLTAİK ELEKTRİK ÜRETİM SİSTEMLERİNİN GÜÇ KALİTESİNE ETKİLERİ VE PERFORMANS ANALİZİ VI. Enerji Verimliliği, Kalitesi Sempozyumu& Sergisi 4-6 Haziran 2015, Sakarya ŞEBEKE BAĞLANTILI FOTOVOLTAİK ELEKTRİK ÜRETİM SİSTEMLERİNİN GÜÇ KALİTESİNE ETKİLERİ VE PERFORMANS ANALİZİ Selma ERKURT 2015

Detaylı

Güneş Pilleri İle Elektrik Üretiminde Kullanılan Evirici Tipleri ve Çok Seviyeli Evirici Kullanımı

Güneş Pilleri İle Elektrik Üretiminde Kullanılan Evirici Tipleri ve Çok Seviyeli Evirici Kullanımı Güneş Pilleri İle Elektrik Üretiminde Kullanılan Evirici Tipleri ve Çok Seviyeli Evirici Kullanımı Sule Özdemir 1 Engin Özdemir 2 1,2 Elektrik Eğitimi Bölümü, Teknik Eğitim Fakültesi, Kocaeli Üniversitesi,

Detaylı

100 kv AC YÜKSEK GERİLİM BÖLÜCÜSÜ YAPIMI

100 kv AC YÜKSEK GERİLİM BÖLÜCÜSÜ YAPIMI 465 100 kv AC YÜKSEK GERİLİM BÖLÜCÜSÜ YAPIMI Ahmet MEREV Serkan DEDEOĞLU Kaan GÜLNİHAR ÖZET Yüksek gerilim, ölçülen işaretin genliğinin yüksek olması nedeniyle bilinen ölçme sistemleri ile doğrudan ölçülemez.

Detaylı

Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS. Güç Elektroniği II EEE424 8 3+2 4 5

Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS. Güç Elektroniği II EEE424 8 3+2 4 5 DERS BİLGİLERİ Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS Güç Elektroniği II EEE424 8 3+2 4 5 Ön Koşul Dersleri Dersin Dili Dersin Seviyesi Dersin Türü Türkçe Lisans Seçmeli / Yüz Yüze Dersin

Detaylı

TAM KÖPRÜ SIFIR GERİLİM GEÇİŞLİ FAZ KAYDIRMALI PWM DC-DC DÖNÜŞTÜRÜCÜNÜN İNCELENMESİ

TAM KÖPRÜ SIFIR GERİLİM GEÇİŞLİ FAZ KAYDIRMALI PWM DC-DC DÖNÜŞTÜRÜCÜNÜN İNCELENMESİ TAM KÖPÜ SIFI GEİLİM GEÇİŞLİ FAZ KAYDIMALI PWM DC-DC DÖNÜŞTÜÜCÜNÜN İNCELENMESİ 1 1.1 Çalışma Prensibi PWM DC-DC dönüştürücülerde, devrede kullanılan manyetik malzemelerin boyut ve hacimlerini küçültmek

Detaylı

GERİ DÖNÜŞLÜ GÜÇ KAYNAKLARININ TASARIMI 2

GERİ DÖNÜŞLÜ GÜÇ KAYNAKLARININ TASARIMI 2 GERİ DÖÜŞLÜ GÜÇ KAYAKLAR TAARM Anahtarlamalı güç kaynağı tasarımı, analog ve sayısal devreler, güç elemanlarının karakteristikleri, manyetik devreler, sıcaklık, güvenlik ihtiyaçları, kontrol döngüsünün

Detaylı

Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi

Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 4 (2016) 772-781 Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi Araştırma Makalesi Yüksek Frekans DA/DA Senkron Yükselten Dönüştürücü Tasarımı Tufan Volkan

Detaylı

Gerilim beslemeli invertörler, akım beslemeli invertörler / 13. Hafta. Sekil-7.7 de endüktif yükte çalışan PWM invertör görülmektedir.

Gerilim beslemeli invertörler, akım beslemeli invertörler / 13. Hafta. Sekil-7.7 de endüktif yükte çalışan PWM invertör görülmektedir. 1 fazlı Gerilim Kaynaklı PWM invertörler (Endüktif yükte); Sekil-7.7 de endüktif yükte çalışan PWM invertör görülmektedir. Şekil-7.7 den görüldüğü gibi yükün endüktif olması durumunda, yük üzerindeki enerjinin

Detaylı

DC motorların sürülmesi ve sürücü devreleri

DC motorların sürülmesi ve sürücü devreleri DC motorların sürülmesi ve sürücü devreleri Armatür (endüvi) gerilimini değiştirerek devri ayarlamak mümkündür. Endüvi akımını değiştirerek torku (döndürme momentini) ayarlamak mümkündür. Endüviye uygulanan

Detaylı

GÜNEŞ PİLLERİ (FOTOVOLTAİK PİLLER) I. BÖLÜM

GÜNEŞ PİLLERİ (FOTOVOLTAİK PİLLER) I. BÖLÜM GÜNEŞ PİLLERİ (FOTOVOLTAİK PİLLER) I. BÖLÜM Prof. Dr. Olcay KINCAY Y. Doç. Dr. Nur BEKİROĞLU Y. Doç. Dr. Zehra YUMURTACI İ ç e r i k Genel bilgi ve çalışma ilkesi Güneş pili tipleri Güneş pilinin elektriksel

Detaylı

ÜNİTE 5 KLASİK SORU VE CEVAPLARI (TEMEL ELEKTRONİK) Transformatörün tanımını yapınız. Alternatif akımın frekansını değiştirmeden, gerilimini

ÜNİTE 5 KLASİK SORU VE CEVAPLARI (TEMEL ELEKTRONİK) Transformatörün tanımını yapınız. Alternatif akımın frekansını değiştirmeden, gerilimini ÜNİTE 5 KLASİK SORU VE CEVAPLARI (TEMEL ELEKTRONİK) Transformatörün tanımını yapınız. Alternatif akımın frekansını değiştirmeden, gerilimini alçaltmaya veya yükseltmeye yarayan elektro manyetik indüksiyon

Detaylı

GÜNEŞ ENERJİ SİSTEMLERİ

GÜNEŞ ENERJİ SİSTEMLERİ DENEY 1 GÜNEŞ ENERJİ SİSTEMLERİ YENİLEBİLİR ENERJİ SİSTEMLERİ LABORATUAR YRD. DOÇ. DR. BEDRİ KEKEZOĞLU DENEY 1 GÜNEŞ ENERJİSİ SİSTEMLERİ 1. GÜNEŞ ENERJİ SİSTEMLERİ Dünyamızın en büyük enerji kaynağı olan

Detaylı

Şekil 1. Darbe örnekleri

Şekil 1. Darbe örnekleri PWM SOKET BİLGİ KİTAPÇIĞI PWM(Darbe Genişlik Modülasyonu) Nedir? Darbe genişlik modülasyonundan önce araçlardaki fren sistemlerinden bahsetmekte fayda var. ABS frenler bilindiği üzere tekerleklerin kızaklanmasını

Detaylı

A.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü GÜÇ ELEKTRONİĞİ 9. HAFTA

A.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü GÜÇ ELEKTRONİĞİ 9. HAFTA A.Ü. GAMA MYO. Elektrik ve Enerji Bölümü GÜÇ ELEKTRONİĞİ 9. HAFTA 1 İçindekiler DC/AC İnvertör Devreleri 2 Güç elektroniğinin temel devrelerinden sonuncusu olan Đnvertörler, herhangi bir DC kaynaktan aldığı

Detaylı

Amaç: Tristörü iletime sokmak için gerekli tetikleme sinyalini üretmenin temel yöntemi olan dirençli tetikleme incelenecektir.

Amaç: Tristörü iletime sokmak için gerekli tetikleme sinyalini üretmenin temel yöntemi olan dirençli tetikleme incelenecektir. GÜÇ ELEKTRONİĞİ LABORATUVARI DENEYLERİ DENEY 01 DİRENÇLİ TETİKLEME Amaç: Tristörü iletime sokmak için gerekli tetikleme sinyalini üretmenin temel yöntemi olan dirençli tetikleme incelenecektir. Gerekli

Detaylı

DENEY 16 Sıcaklık Kontrolü

DENEY 16 Sıcaklık Kontrolü DENEY 16 Sıcaklık Kontrolü DENEYİN AMACI 1. Sıcaklık kontrol elemanlarının türlerini ve çalışma ilkelerini öğrenmek. 2. Bir orantılı sıcaklık kontrol devresi yapmak. GİRİŞ Solid-state sıcaklık kontrol

Detaylı

Deney 10: Analog - Dijital Dönüştürücüler (Analog to Digital Converters - ADC) Giriş

Deney 10: Analog - Dijital Dönüştürücüler (Analog to Digital Converters - ADC) Giriş Deney 10: Analog - Dijital Dönüştürücüler (Analog to Digital Converters - ADC) Analog - Dijital Dönüştürücülerin ADC0804 entegre devresi ile incelenmesi Giriş Sensör ve transdüser çıkışlarında genellikle

Detaylı

FOTOVOLTAİK ENERJİ DÖNÜŞÜM SİSTEMLERİNDE KULLANILABİLECEK BİR SERİ REZONANS İNVERTÖR DEVRESİNİN İNCELENMESİ

FOTOVOLTAİK ENERJİ DÖNÜŞÜM SİSTEMLERİNDE KULLANILABİLECEK BİR SERİ REZONANS İNVERTÖR DEVRESİNİN İNCELENMESİ PAMUKKALE ÜNİ VERSİ TESİ MÜHENDİ SLİ K FAKÜLTESİ PAMUKKALE UNIVERSITY ENGINEERING COLLEGE MÜHENDİ SLİ K BİL İ MLERİ DERGİ S İ JOURNAL OF ENGINEERING SCIENCES YIL CİLT SAYI SAYFA : 2004 : 10 : 3 : 339-346

Detaylı

Anahtarlama Modlu DA-AA Evirici

Anahtarlama Modlu DA-AA Evirici Anahtarlama Modlu DA-AA Evirici Giriş Anahtarlama modlu eviricilerde temel kavramlar Bir fazlı eviriciler Üç fazlı eviriciler Ölü zamanın PWM eviricinin çıkış gerilimine etkisi Diğer evirici anahtarlama

Detaylı

Şekil Sönümün Tesiri

Şekil Sönümün Tesiri LC Osilatörler RC osilatörlerle elde edilemeyen yüksek frekanslı osilasyonlar LC osilatörlerle elde edilir. LC osilatörlerle MHz seviyesinde yüksek frekanslı sinüsoidal sinyaller elde edilir. Paralel bobin

Detaylı

AREL ÜNİVERSİTESİ DEVRE ANALİZİ

AREL ÜNİVERSİTESİ DEVRE ANALİZİ AREL ÜNİVERSİTESİ DEVRE ANALİZİ İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİLER DR. GÖRKEM SERBES İŞLEMSEL KUVVETLENDİRİCİ İşlemsel kuvvetlendirici (Op-Amp); farksal girişi ve tek uçlu çıkışı olan DC kuplajlı, yüksek kazançlı

Detaylı

FOTOVOLTAİK SİSTEMLERDE KULLANILAN YUMUŞAK ANAHTARLAMALI BİR İNVERTER DEVRESİNİN GERÇEKLEŞTİRİLMESİ

FOTOVOLTAİK SİSTEMLERDE KULLANILAN YUMUŞAK ANAHTARLAMALI BİR İNVERTER DEVRESİNİN GERÇEKLEŞTİRİLMESİ YILDIZ TEKNİK ÜNİVERSİTESİ FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ FOTOVOLTAİK SİSTEMLERDE KULLANILAN YUMUŞAK ANAHTARLAMALI BİR İNVERTER DEVRESİNİN GERÇEKLEŞTİRİLMESİ Elektrik Mühendisi Hasan Ender YILMAZ FBE Elektrik

Detaylı

DA-DA DÖNÜŞTÜRÜCÜLER (DA Kıyıcı, DA Gerilim Ayarlayıcı) DA gerilimi bir başka DA gerilim seviyesine dönüştüren devrelerdir.

DA-DA DÖNÜŞTÜRÜCÜLER (DA Kıyıcı, DA Gerilim Ayarlayıcı) DA gerilimi bir başka DA gerilim seviyesine dönüştüren devrelerdir. DADA DÖNÜŞÜRÜCÜLER (DA Kıyıcı, DA Gerilim Ayarlayıcı) DA gerilimi bir başka DA gerilim seviyesine dönüşüren devrelerdir. Uygulama Alanları 1. DA moor konrolü 2. UPS 3. Akü şarjı 4. DA gerilim kaynakları

Detaylı

DA-DA Boost Dönüştürücü Tasarımı ve Gerçeklenmesi Design and Implementation of DC-DC Boost Converter

DA-DA Boost Dönüştürücü Tasarımı ve Gerçeklenmesi Design and Implementation of DC-DC Boost Converter DA-DA Boost Dönüştürücü Tasarımı ve Gerçeklenmesi Design and Implementation of DC-DC Boost Converter Nasır Çoruh 1, Tarık Erfidan 2, atılmış Ürgün 3 1,2 Mühendislik Fakültesi Elektrik Mühendisliği Bölümü

Detaylı

DC/DC DÖNÜSTÜRÜCÜLER

DC/DC DÖNÜSTÜRÜCÜLER DC/DC DÖNÜSTÜRÜCÜLER DC-DC dönüştürücüler, özellikle son dönemlerde güç elektroniği ve endüstriyel elektronik uygulamalarında çok yoğun olarak kullanılmaya baslayan güç devreleridir. DC-DC dönüştürücülerin

Detaylı

EVK Enerji Verimliliği, Kalitesi Sempozyumu ve Sergisi Haziran 2015, Sakarya

EVK Enerji Verimliliği, Kalitesi Sempozyumu ve Sergisi Haziran 2015, Sakarya 6. Enerji Verimliliği, Kalitesi Sempozyumu ve Sergisi 04-06 Haziran 2015, Sakarya KÜÇÜK RÜZGAR TÜRBİNLERİ İÇİN ŞEBEKE BAĞLANTILI 3-FAZLI 3-SEVİYELİ T-TİPİ DÖNÜŞTÜRÜCÜ DENETİMİ İbrahim Günesen gunesen_81@hotmail.com

Detaylı

Multivibratörler. Monastable (Tek Kararlı) Multivibratör

Multivibratörler. Monastable (Tek Kararlı) Multivibratör Multivibratörler Kare dalga veya dikdörtgen dalga meydana getiren devrelere MULTİVİBRATÖR adı verilir. Bu devreler temel olarak pozitif geri beslemeli iki yükselteç devresinden oluşur. Genelde çalışma

Detaylı

4.4. Gerilim Kararlılığının Temel Geçici Hal Durumu

4.4. Gerilim Kararlılığının Temel Geçici Hal Durumu 49 4.4. Gerilim Kararlılığının Temel Geçici Hal Durumu Đletim sistemine bağlı bir asenkron motorun şekil (4.3.b) ' deki P-V eğrileriyle, iletim sisteminin P-V eğrilerini biraraya getirerek, sürekli hal

Detaylı

ELEKTRİKLİ ARABALARDA KULLANILAN Lİ-İON AKÜLERİN TEK FAZDAN HIZLI VE VERİMLİ ŞARJI İÇİN GÜÇ FAKTÖRÜ DÜZELTMELİ DUAL BOOST DÖNÜŞTÜRÜCÜ.

ELEKTRİKLİ ARABALARDA KULLANILAN Lİ-İON AKÜLERİN TEK FAZDAN HIZLI VE VERİMLİ ŞARJI İÇİN GÜÇ FAKTÖRÜ DÜZELTMELİ DUAL BOOST DÖNÜŞTÜRÜCÜ. ELEKTRİKLİ ARABALARDA KULLANILAN Lİ-İON AKÜLERİN TEK FAZDAN HIZLI VE VERİMLİ ŞARJI İÇİN GÜÇ FAKTÖRÜ DÜZELTMELİ DUAL BOOST DÖNÜŞTÜRÜCÜ Burak AKIN Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü Yıldız Teknik Üniversitesi

Detaylı

OP-AMP UYGULAMA ÖRNEKLERİ

OP-AMP UYGULAMA ÖRNEKLERİ OP-AMP UYGULAMA ÖRNEKLERİ TOPLAR OP-AMP ÖRNEĞİ GERİLİM İZLEYİCİ Eşdeğer devresinden görüldüğü gibi Vo = Vi 'dir. Emiter izleyici devreye çok benzer. Bu devrenin giriş empedansı yüksek, çıkış empedansı

Detaylı

ZENER DİYOTLAR. Hedefler

ZENER DİYOTLAR. Hedefler ZENER DİYOTLAR Hedefler Bu üniteyi çalıştıktan sonra; Zener diyotları tanıyacak ve çalışma prensiplerini kavrayacaksınız. Örnek devreler üzerinde Zener diyotlu regülasyon devrelerini öğreneceksiniz. 2

Detaylı

BÖLÜM 3 OSİLASYON KRİTERLERİ

BÖLÜM 3 OSİLASYON KRİTERLERİ BÖLÜM 3 OSİİLATÖRLER Radyo sistemlerinde sinüs işaret osilatörleri, taşıyıcı işareti üretmek ve karıştırıcı katlarında bir frekansı diğerine dönüştürmek amacıyla kullanılır. Sinüs işaret osilatörlerinin

Detaylı

DENEY 2: DİYOTLU KIRPICI, KENETLEME VE DOĞRULTMA DEVRELERİ

DENEY 2: DİYOTLU KIRPICI, KENETLEME VE DOĞRULTMA DEVRELERİ DENEY 2: DİYOTLU KIRPICI, KENETLEME VE DOĞRULTMA DEVRELERİ 1. Kırpıcı Devreler: Girişine uygulanan sinyalin bir bölümünü kırpan devrelere denir. En basit kırpıcı devre, Şekil 1 de görüldüğü gibi yarım

Detaylı

ANALOG FİLTRELEME DENEYİ

ANALOG FİLTRELEME DENEYİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ ANALOG FİLTRELEME DENEYİ Ölçme ve telekomünikasyon tekniğinde sık sık belirli frekans bağımlılıkları olan devreler gereklidir. Genellikle belirli bir frekans bandının

Detaylı

Çok Seviyeli Evirici Tabanlı Seri Aktif Güç Filtresi için Geliştirilen Kontrol Algoritması

Çok Seviyeli Evirici Tabanlı Seri Aktif Güç Filtresi için Geliştirilen Kontrol Algoritması TOK 014 Bildiri Kitabı 11-13 Eylül 014, Kocaeli Çok Seviyeli Evirici Tabanlı Seri Aktif Güç Filtresi için Geliştirilen Kontrol Algoritması Korhan Karaarslan, Birol Arifoğlu, Ersoy Beşer, Sabri Çamur Elektrik

Detaylı

BÖLÜM IX DALGA MEYDANA GETİRME USULLERİ

BÖLÜM IX DALGA MEYDANA GETİRME USULLERİ BÖLÜM IX DALGA MEYDANA GETİRME USULLERİ 9.1 DALGA MEYDANA GETİRME USÜLLERİNE GİRİŞ Dalga üreteçleri birkaç hertzden, birkaç gigahertze kadar sinyalleri meydana getirirler. Çıkışlarında sinüsoidal, kare,

Detaylı

2. ANAHTARLAMALI GÜÇ KAYNAKLARI (AGK, SMPS)

2. ANAHTARLAMALI GÜÇ KAYNAKLARI (AGK, SMPS) GÜ EEKRONİĞİNİN ENDÜSRİYE YGAMAAR PROF. DR. HAC BODR. ANAHARAMA GÜ KAYNAKAR (AGK, SMPS) ANM VE SNFANDRMA Genel anım ve Sınıflandırma Genel olarak DC ü kaynakları düzensiz ve ok dalalı bir DC erilimden

Detaylı

BÖLÜM X OSİLATÖRLER. e b Yükselteç. Be o Geri Besleme. Şekil 10.1 Yükselteçlerde geri besleme

BÖLÜM X OSİLATÖRLER. e b Yükselteç. Be o Geri Besleme. Şekil 10.1 Yükselteçlerde geri besleme BÖLÜM X OSİLATÖRLER 0. OSİLATÖRE GİRİŞ Kendi kendine sinyal üreten devrelere osilatör denir. Böyle devrelere dışarıdan herhangi bir sinyal uygulanmaz. Çıkışlarında sinüsoidal, kare, dikdörtgen ve testere

Detaylı

Solar Enerji Dönüşümünde, Maximum Güç Noktası İzleyicisinin Etkisi ve Kablosuz Enerji İletimine Uygulaması

Solar Enerji Dönüşümünde, Maximum Güç Noktası İzleyicisinin Etkisi ve Kablosuz Enerji İletimine Uygulaması Solar Enerji Dönüşümünde, Maximum Güç Noktası İzleyicisinin Etkisi ve Kablosuz Enerji İletimine Uygulaması Effect of Maximum Power Point Tracking in Solar Energy Conversion and Its Application of Wireless

Detaylı

Op-Amp Uygulama Devreleri

Op-Amp Uygulama Devreleri Op-Amp Uygulama Devreleri Tipik Op-amp devre yapıları şunları içerir: Birim Kazanç Arabelleği (Gerilim İzleyici) Evirici Yükselteç Evirmeyen Yükselteç Toplayan Yükselteç İntegral Alıcı Türev Alıcı Karşılaştırıcı

Detaylı

T.C. DÜZCE ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BMT103 ELEKTRİK DEVRE TEMELLERİ DERSİ LABORATUVARI DENEY NO: 7

T.C. DÜZCE ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BMT103 ELEKTRİK DEVRE TEMELLERİ DERSİ LABORATUVARI DENEY NO: 7 T.C. DÜZCE ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ BMT103 ELEKTRİK DEVRE TEMELLERİ DERSİ LABORATUVARI DENEY NO: 7 KONDANSATÖRLER VE BOBİNLER Doç. Dr. İbrahim YÜCEDAĞ Arş. Gör. M.

Detaylı

KIRIKKALE ÜNİVERSİTESİ

KIRIKKALE ÜNİVERSİTESİ KIRIKKALE ÜNİVERSİTESİ ELEKTRİK-ELEKTRONİK MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ SAYISAL ELEKTRONİK LAB. DENEY FÖYÜ DENEY 4 OSİLATÖRLER SCHMİT TRİGGER ve MULTİVİBRATÖR DEVRELERİ ÖN BİLGİ: Elektronik iletişim sistemlerinde

Detaylı

ELEKTRİK MOTORLARI VE SÜRÜCÜLER ELEKTRİK MOTORLARINDA DENETİM PRENSİPLERİ

ELEKTRİK MOTORLARI VE SÜRÜCÜLER ELEKTRİK MOTORLARINDA DENETİM PRENSİPLERİ BÖLÜM 2 ELEKTRİK MOTORLARINDA DENETİM PRENSİPLERİ 2.1.OTOMATİK KONTROL SİSTEMLERİNE GİRİŞ Otomatik kontrol sistemleri, günün teknolojik gelişmesine paralel olarak üzerinde en çok çalışılan bir konu olmuştur.

Detaylı

Şekil-1. Doğru ve Alternatif Akım dalga şekilleri

Şekil-1. Doğru ve Alternatif Akım dalga şekilleri 2. Alternatif Akım =AC (Alternating Current) Değeri ve yönü zamana göre belirli bir düzen içerisinde değişen akıma AC denir. En çok bilinen AC dalga biçimi Sinüs dalgasıdır. Bununla birlikte farklı uygulamalarda

Detaylı

GÜNEŞ PİLLERİ (FOTOVOLTAİK PİLLER) II. BÖLÜM

GÜNEŞ PİLLERİ (FOTOVOLTAİK PİLLER) II. BÖLÜM GÜNEŞ PİLLERİ (FOTOVOLTAİK PİLLER) II. BÖLÜM Prof. Dr. Olcay KINCAY Y. Doç. Dr. Nur BEKİROĞLU Y. Doç. Dr. Zehra YUMURTACI Elektrik Üretim Sistemleri Elektrik Üretim Sistemleri Elektrik Üretim Sistemleri

Detaylı

ALTERNATİF AKIM (AC) II SİNÜSOİDAL DALGA; KAREKTRİSTİK ÖZELLİKLERİ

ALTERNATİF AKIM (AC) II SİNÜSOİDAL DALGA; KAREKTRİSTİK ÖZELLİKLERİ . Amaçlar: EEM DENEY ALERNAİF AKIM (AC) II SİNÜSOİDAL DALGA; KAREKRİSİK ÖZELLİKLERİ Fonksiyon (işaret) jeneratörü kullanılarak sinüsoidal dalganın oluşturulması. Frekans (f), eriyot () ve açısal frekans

Detaylı

4. ÜNİTE ALTERNATİF AKIMDA GÜÇ

4. ÜNİTE ALTERNATİF AKIMDA GÜÇ 4. ÜNİTE ALTERNATİF AKIMDA GÜÇ KONULAR 1. Ani Güç, Ortalama Güç 2. Dirençli Devrelerde Güç 3. Bobinli Devrelerde Güç 4. Kondansatörlü Devrelerde Güç 5. Güç Üçgeni 6. Güç Ölçme GİRİŞ Bir doğru akım devresinde

Detaylı

ÇİFT ANAHTARLI BUCK-BOOST ÇEVİRİCİ BENZETİMİ THE SIMULATION OF THE DUAL SWITCH BUCK-BOOST CONVERTER

ÇİFT ANAHTARLI BUCK-BOOST ÇEVİRİCİ BENZETİMİ THE SIMULATION OF THE DUAL SWITCH BUCK-BOOST CONVERTER Yıl: 2009, Cilt:2, Sayı:4, Sayfa:385393 TÜBA BİLİM DERGİSİ ÇİFT ANAHTARLI BUCKBOOST ÇEİRİCİ BENZETİMİ İlhan GARİP, Necmi ALTIN, İbrahim SEFA GEMECGazi Elektrik Makineleri ve Enerji Kontrol Grubu Gazi Üniversitesi,

Detaylı

İşlemsel Yükselteçler

İşlemsel Yükselteçler İşlemsel Yükselteçler Bölüm 5. 5.1. Giriş İşlemsel yükselteçler aktif devre elemanlarıdır. Devrede gerilin kontrollü gerilim kaynağı gibi çalışırlar. İşlemsel yükselteçler sinyalleri toplama, çıkarma,

Detaylı

1. RC Devresi Bir RC devresinde zaman sabiti, eşdeğer kapasitörün uçlarındaki Thevenin direnci ve eşdeğer kapasitörün çarpımıdır.

1. RC Devresi Bir RC devresinde zaman sabiti, eşdeğer kapasitörün uçlarındaki Thevenin direnci ve eşdeğer kapasitörün çarpımıdır. DENEY 1: RC DEVRESİ GEÇİCİ HAL DURUMU Deneyin Amaçları RC devresini geçici hal durumunu incelemek Kondansatörün geçici hal eğrilerini (şarj ve deşarj) elde etmek, Zaman sabitini kavramını gerçek devrede

Detaylı

Algılayıcılar (Sensors)

Algılayıcılar (Sensors) Algılayıcılar (Sensors) Sayısal işlem ve ölçmeler sadece elektriksel büyüklüklerle yapılmaktadır. Genelde teknik ve fiziksel büyüklükler (sıcaklık, ağırlık kuvveti ve basınç gibi) elektrik dalından olmayan

Detaylı

EEM220 Temel Yarıiletken Elemanlar Çözümlü Örnek Sorular

EEM220 Temel Yarıiletken Elemanlar Çözümlü Örnek Sorular EEM220 Temel Yarıiletken Elemanlar Çözümlü Örnek Sorular Kaynak: Fundamentals of Microelectronics, Behzad Razavi, Wiley; 2nd edition (April 8, 2013), Manuel Solutions. Bölüm 3 Seçme Sorular ve Çözümleri

Detaylı

AKÜ ŞARJ REDRESÖRLERİ

AKÜ ŞARJ REDRESÖRLERİ MONOFAZE GİRİŞ: GEMTA GRR1000-LH Serisi redresörler, elektrik şebekelerinde, telefon santrallerinde ve benzeri yerlerde DC gerilim ihtiyacını karşılama ve aküleri tam şarjlı olarak tutmakta kullanılırlar.

Detaylı

GERİ DÖNÜŞLÜ GÜÇ KAYNAKLARININ TASARIMI 1

GERİ DÖNÜŞLÜ GÜÇ KAYNAKLARININ TASARIMI 1 GERİ DÖNÜŞLÜ GÜÇ KAYNAKLARININ TASARIMI 1 GİRİŞ Geri dönüşlü (Flyback) güç kaynağı çıkışında yüksek gerilim elde etmek amacıyla yaygın olarak kullanılan bir anahtarlamalı güç kaynağı (AGK) türüdür. Kullanılan

Detaylı

AC FAZ YÜKSEK GERİLİM KORUMA CİHAZI KULLANIM KILAVUZU

AC FAZ YÜKSEK GERİLİM KORUMA CİHAZI KULLANIM KILAVUZU AC FAZ YÜKSEK GERİLİM KORUMA CİHAZI KULLANIM KILAVUZU ÖNEMLİ Bu cihaz, yüksek kaçak akımından dolayı kesinlikle soğutucu şasesi topraklandıktan sonra çalıştırılmalıdır. Cihazın montajına ve kullanımına

Detaylı