Kazanım Kavrama Testi. Biyolojik Yorum - Bilimsel Yöntem. MEB Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

Transkript

1 Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü 9. avrama ım K T an Kaz ti es 1 SINIF Biyolojik Yorum - Bilimsel Yöntem 1. Bir öğrenci besin maddelerinin bitki gelişimi üzerindeki etkisini incelemek için beş özdeş saksı bitkisi hazırlıyor. 4. Aşağıda verilen deney düzeneklerinde bitki fidelerinin gelişimi incelenmeye çalışılmaktadır. Güneş ışığı 25 C 25 C 30 C 30 C Günlük 5 lt su Humuslu toprak Ca, Mg, P 35 C Normal su Maden suyu Normal su Maden suyu Normal su Aydınlık ortam Karanlık ortam Aydınlık ortam Aydınlık ortam Karanlık ortam Gübre var Gübre var Gübre var Gübre var Gübre yok A) I ve II. B) II ve III. C) III ve IV. D) III ve V. E) IV ve V. 2. Bilimin ortaya koyduğu bilgiler ile ilgili, I. Güvenilir olmalıdır. II. Değişime kapalı olmalıdır. III. Güçlü delillerle desteklenebilmelidir. verilenlerden hangileri yanlıştır? A) Yalnız II. B) Yalnız III. E) II ve III. MEB D) I ve III. C) I ve II. 3. Bilimsel bir problemin çözümüne yönelik sunulan hipotez, bilim insanların yaptığı kontrollü deneyler sonrasında desteklenmiyor ise bu hipotezi ortaya atan bilim insanının bu aşamada yapması gereken ilk iş seçeneklerin hangisinde belirtilmiştir? A) Problemi yeniden belirlemelidir. B) Kontrollü deneyi kendisi yapmalıdır. C) Yeni gözlemler yapmalıdır. Güneş ışığı Günlük 5 lt su Kireçli toprak Ca, Mg, P a) bağımlı değişkeni, b) bağımsız değişkeni, c) sabit değişkeni verileri seçeneklerin hangisinde belirtilmiştir? a b c A) Toprak çeşidi Fidenin gelişimi Su miktarı B) Toprak çeşidi Işık çeşidi Fidenin gelişimi C) Fidenin gelişimi Toprak çeşidi Mineral çeşidi D) Fidenin gelişimi Su miktarı Işık çeşidi E) Mineral çeşidi Su miktarı Işık çeşidi 5. Aşağıdakilerden hangisi bir bilim insanının taşıması gereken özelliklerden değildir? A) Subjektif olma B) Şüpheci olma C) Özgün düşünebilme D) ını verimli kullanabilme E) Meraklı olma 6. İyi bir hipotez ile ilgili, I. Yeni gerçek ve tahminlere açık olmalıdır. II. Gözlem ve verilere dayanmalıdır.. III. Sınanabilir ve sorgulanabilir olmalıdır. IV. Varolan otoriteyi kabul etmelidir. D) Hipotezini akademik yayınlarla bilim çevrelerine duyurmalıdır. ifadelerinden hangileri doğrudur? E) Hipotezini kısmen ya da tamamen değiştirmelidir. A) Yalnız I. B) III ve IV. D) II, III ve IV. Günlük 5 lt su Kumlu toprak Ca, Mg, P Buna göre uygulanan deneyin; Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü Bu öğrenci yukarıdaki düzeneklerden hangi ikisini kullanarak bir sonuca varabilir? Güneş ışığı C) I, II ve III. E) I, II, III ve IV.

2 7. Duyu organlarımız veya başka araçlar yardımıyla incelediğimiz olay hakkında veri toplama süreci a, Toplanan verilerin yorumlanma süreci b, Genelden özele akıl yürütme süreci c şeklinde değerlendirilir. Buna göre a, b ve c için aşağıdakilerden hangisi doğrudur? a b c A) Gözlem Hipotez Teori B) Hipotez Çıkarım Tümdengelim C) Gözlem Çıkarım Tümdengelim D) Hipotez Gözlem Teori E) Gözlem Çıkarım Hipotez 8. Sağlıklı bir insanın 1 mm 3 kanındaki glikoz miktarı mg/dl olmalıdır. Bu kritik değer insülin adı verilen hormonla sağlanmaya çalışılır. Buna göre kandaki glikoz değişimi için verilen aşağıdaki grafiklerden hangisine bakılarak insülin hormonunun salgılanmasında anormallik olduğu söylenir? A) Kandaki glikoz (1 mm 3 /mg-dl) B) C) Kandaki glikoz D) (1 mm 3 /mg-dl) E) Kandaki glikoz (1 mm 3 /mg-dl) 1 Biyolojik Yorum - Bilimsel Yöntem Kandaki glikoz (1 mm 3 /mg-dl) Kandaki glikoz (1 mm 3 /mg-dl) 9. Son yıllarda bitki ve hayvan kökenli atıklardan elde edilen biyoyakıt kullanımı artmaktadır. Böylece teknolojik araçların yaygınlaşmasına bağlı olarak ortaya çıkan enerji ihtiyacına alternatif çözüm oluşturulmak istenmektedir. Buna göre biyoyakıt kullanımının artması ile; I. çevre kirliliğinin azaltılması, II. ekonomik tasarrufun sağlanması, III. fosil yakıt tüketiminin artırılması verilenlerden hangileri hedeflenmektedir? A) Yalnız I. B) I ve II. C) I ve III. D) II ve III. E) I, II ve III yüzyılın ortalarına kadar Avrupa da okutulan Tıbbın Kanunu ve Şifa adlı eserlerin yazarı olan bilim insanı aşağıdakilerden hangisidir? A) Aristo B) İbn-i Heysem C) Gregor Mendel D) İbn-i Sina E) Karl Friedric Burdach 11. Gözlem ve deney sonuçlarını yorumlayarak yargıya varma sürecidir. Bir problemi çözmek amacıyla gerçekleştirilen; mantık, ölçme, gözlem ve deneylere dayalı, sistemli çalışmaların bütünüdür. Probleme ilişkin ileri sürülen geçici çözüm önerileridir. Bir olayı etkileyecek faktörlerden sadece birinin değiştirilip diğerlerinin sabit tutulmasıyla yapılan deneydir. Verilen tanımlamalar içerisinde aşağıdaki kavramlardan hangisinin tanımı yoktur? A) Kontrollü deney B) Hipotez C) Paradigma D) Bilimsel yöntem E) Çıkarım Bu testin cevap anahtarına ulaşmak için yandaki karekodu okutunuz.

3 Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü 2 1. Bütün canlılar kendilerine özgü olan yapı ve donanıma sahiptir. Bundan dolayı incelenmekte olan bir canlı türü doğada yer alan başka bir canlı türü ile birebir aynı değildir. Yukarıda ifade edilen durumun oluşmasında etkili olan faktör seçeneklerin hangisinde belirtilmiştir? A) Karbonhidrat, yağ ve minerallerin farklı oranlarda yapıya katılabilmesi B) Hücre sitoplazma oranlarının canlıdan canlıya farklılık göstermesi C) Canlı yaşam ortamlarının birbirinden farklı olabilmesi D) Farklı canlılardaki DNA ların farklı genetik yapıya sahip olması E) Hücre içindeki organel sayılarının canlılar arasında farklılık göstermesi 2. Bir canlıda atomdan organizmaya kadar geçen süreç içerisinde, organeller a yı hücreler b yi organlar c yi oluşturmaktadır. Buna göre a, b ve c için aşağıdakilerden hangisi doğrudur? a b c A) Bileşik Hücre Doku B) Bileşik Doku Sistem C) Hücre Organ Sistem D) Hücre Organ Organizma E) Hücre Doku Sistem Canlıların Ortak Özelli kleri 4. Canlılar beslenme durumlarına göre, Heterotrof beslenenler, Ototrof beslenenler olmak üzere iki gruba ayrılır. Buna göre, I. bakteri, II. mantar, III. bitki, IV. hayvan alemlerindeki canlılar beslenme şekillerine göre sınıflanırsa seçeneklerden hangisi doğru olur? Heterotrof Ototrof A) Yalnız IV I, II ve III B) I ve III I, II ve IV C) II ve IV I ve III D) I, II ve III I ve IV E) I, II, III ve IV I ve III 5. Aşağıda verilen metabolik olaylardan hangisi bazı canlılar tarafından gerçekleştirilir? A) CO 2 özümlemesi B) Polimer maddelerin hidrolizi C) Nükleik asit sentezi D) ATP sentezi E) Protein sentezi 3. Metabolizma hızı düşük olan bir insan için, I. Katabolizma reaksiyonları durmuştur. II. Anabolizma tepkimeleri gerçekleşmez. III. Yıkım tepkimeleri yapım tepkimelerinden fazladır. yorumlarından hangileri yapılabilir? D) I ve III. E) II ve III. 6. Artan vücut ısımızı terleyerek dengeleriz. Bu durum kararlı bir iç dengeyi sağlar. Yukarıda örneklendirmesi verilen canlılara ait özellik aşağıdakilerden hangisidir? A) Homeostasi B) Uyaranlara tepki C) Adaptasyon D) Metabolizma E) Boşaltım

4 7. 2 Canlıların Ortak Özelli kleri Özellik Canlılar Cansızlar 10. Canlılarda gerçekleşen hücresel solunumun amacı seçeneklerin hangisinde belirtilmiştir? I. Büyüyebilme + I II. ATP üretme + II A) Polimer besinleri yapı taşlarına ayırmak B) Metabolizma için gerekli olan enerjiyi sağlamak III. Pasif hareket etme III + C) Karbondioksit ve su oluşturmak IV. Kimyasal yapıya sahip olma IV + D) Besin maddelerini organizmaya kazandırmak (+, ilgili özelliğin bulunduğu, ise bulunmadığını belirtir.) E) Metabolik atıkları vücuttan uzaklaştırmak Canlı ve cansızların özellikleriyle ilgili tablo incelendiğinde numaralı bölümlerin işaretleri sırasıyla aşağıdakilerden hangisindeki gibi olmalıdır? A) +,,, + B) +, +, +, C), +,, + D),, +, + E), +,, 8. I. Uyarılara tepki gösterme II. İnorganik madde kullanma III. Mayoz bölünme yapma IV. Enzim sentezleme V. Doku oluşturma Yukarıda verilenlerden hangileri bütün canlılar için ortak değildir? A) I ve II. B) II ve III. C) II ve IV. D) II ve V. E) III ve V. 9. İncelenen bir canlının; I. boşaltım ile homeostasisini koruduğu, II. adaptasyon yeteneği ile yaşadığı çevreye uyum sağladığı, III. üreyerek neslini devam ettirdiği, IV. hücre bölünmesi yaparak büyüyebildiği özelliklerine sahip olduğu belirlenmiştir. Buna göre numaralandırılan ifadelerden hangileri canlıların tamamı için geçerli olan ortak özelliklerdendir? A) Yalnız IV. B) I ve II. C) III ve IV. D) I, II ve III. E) II, III ve IV. 11. Aşağıdakilerden hangisi canlıların ortak özelliklerinden biri değildir? A) Hücresel yapıya sahip olma B) Protein ve ATP üretme C) Glikoz ve vitamin üretme D) Büyüme ve gelişme gösterme E) Uyarılara karşı tepki verme 12. Biri prokaryot diğeri ökaryot hücreye sahip iki canlının özellikleriyle ilgili aşağıdaki şema çizilmiştir. PROKARYOT ÖKARYOT Buna göre taralı bölgeye; I. hücre zarına sahip olma, II. oksijenli solunum yapabilme, III. eşeysiz üreyebilme, IV. çekirdeğe sahip olma verilenlerden hangileri yazılabilir? A) Yalnız I. B) Yalnız III. C) II ve IV. D) I, II ve III. E) I, III ve IV. Bu testin cevap anahtarına ulaşmak için yandaki karekodu okutunuz.

5 Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü 3 1. Eksikliğinde kemiklerde yumuşama meydana gelir. Çizgili kasların çalışması sırasında görev alır. Süt ve süt ürünlerinde bol miktarda bulunur. Bazı özellikleri yukarıda verildiği gibi olan mineral madde çeşidi seçeneklerin hangisinde belirtilmiştir? A) Magnezyum B) Flor C) Kalsiyum D) Silisyum E) Molibden Temel Bi leşenler (İnorganik Besinler) 4. a. NH 3 b. C 2 H 5 OH c. CO 2 d. C 6 H 12 O 6 e. H 2 O Yukarıda verilen bileşikler organik ve inorganik yapıda olanlar şeklinde sınıflanırsa seçeneklerden hangisi doğru olur? 2. İnsan vücudunda bulunan mineral maddelerin fonksiyonları ile ilgili verilenlerden hangisi yanlıştır? A) Demir (Fe); hemoglobin pigmentinin yapısına katılır. B) Kalsiyum (Ca); kemiklerin sertleşmesinde görev alır. C) İyot (I); tiroksin hormonunun yapısına katılır. D) Fosfor (P); DNA ve RNA nın yapısına katılır. E) Sodyum (Na); nöronların enerji kaynağıdır. 3. Sağlıklı bir insanın kan ph değerinin değişimi ile ilgili aşağıdaki grafik verilmiştir. Kan ph değeri 7,6 7,4 7,2 t 1 t 2 t 3 t 4 İnsan kanının normal ph değerinin 7,4 olduğu düşünülürse, I. t 1 zaman diliminde, Organik İnorganik A) a ve c b, d ve e B) b ve d a, c ve e C) b, c ve d a ve e D) b, d ve e a ve c E) a, c ve e b ve d 5. ph metre aşağıda verildiği gibidir. 0 I II 7 Buna göre I, II ve III ün örnekleriyle ilgili seçeneklerden hangisi doğru olur? I II III A) Gazoz Su Brokoli B) Soğan Maden suyu Kahve C) Amonyak Su Karbondioksit D) Karbondioksit Amonyak Su E) Gazoz Amonyak Soğan III 14 H + + HCO 3 Enzim H2 CO 3 tepkimesinin gerçekleşmesiyle ph dengelenmiştir. II. t 2 zaman diliminde hücresel solunum sonucu açığa çıkan CO 2 ph değerinin yükselmesini sağlamıştır. III. t 3 zaman diliminde kandaki H + iyonu artışına bağlı olarak ph dengelenmiştir. verilenlerden hangileri yanlış olur? D) I ve II. E) II ve III. 6. Mineral maddelerin özellikleriyle ilgili; I. yapıcı-onarıcı olarak kullanılma, II. düzenleyici olarak çalışma, III. hücresel solunum tepkimeleriyle parçalanma verilenlerden hangileri doğrudur?

6 7. Asitlerle ilgili olarak, I. Tatları ekşidir. II. Sulu çözeltilerine OH iyonu verir. III. Mavi-turnusol kâğıdını kırmızıya çevirir. IV. Bazlarla birleştiğinde tuzları oluşturur. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) I ve IV. D) III ve IV. E) I, III ve IV. 3 Temel Bi leşenler (İnorganik Besinler) 10. Canlılar için suyun önemine ilişkin seçeneklerde verilen ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Enzimlerin çalışabilmesi için uygun ortamı oluşturur. B) Çözücü özelliğinden dolayı besinlerin kolay sindirilmesini sağlar. C) Zorunlu durumlarda enerji verici olarak görev yapar. D) Vücut ısısının dengede kalmasına yardımcı olur. E) Zehirli atıkların seyreltilerek vücuttan atılmasını sağlar. 8. İnsan vücudunda bulunan tuzlarla ilgili; I. klor tuzları; mide özsuyunun üretiminde, II. magnezyum tuzları; kas ve sinir sisteminin çalışmasında, III. sodyum tuzları; kalp ritminin düzenlenmesinde, IV. kalsiyum tuzları; kanın pıhtılaşmasında görev alır. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) I ve II. B) III ve IV. C) I, II ve III. D) II, III ve IV. E) I, II, III ve IV. 11. I. Düzenleyici olma II. Enerji verme III. Yapıya katılma Organik bileşikler ile ilgili yukarıda verilen özelliklerden hangileri inorganik bileşikler için de geçerlidir? A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) I ve II. D) I ve III. E) I, II ve III. 9. İnsan vücudunda yer alan mineral maddeler için, I. Sindirime uğradıktan sonra kana karışır. II. Hücre zarının yapısına katılabilir. III. Ototrof canlılar tarafından sentezlenir. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız II. B) I ve II. C) I ve III. D) II ve III. E) I, II ve III. 12. Depresyon, diş çürüğü, egzama, saç dökülmesi gibi rahatsızlıkların nedeni vücudumuzdaki asit baz dengesinin bozulmasıdır. Bu durum, asit ve bazların aşağıda verilen hangi özelliğinden kaynaklanır? A) Sindirim için ortam oluşturmaları B) Enerji vermeleri C) Homeostasiyi etkilemeleri D) İnorganik olmaları E) Hücre zarından geçebilmeleri Bu testin cevap anahtarına ulaşmak için yandaki karekodu okutunuz.

7 Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü 9. avrama ım K T an Kaz ti es 4 SINIF Temel Bi leşenler (Karbonhidratlar) 1. Farklı karbonhidrat çeşitlerinin bulunduğu hücrelerle ilgili aşağıdaki şema verilmiştir. Hayvan Hücresi 3. Karbonhidratların genel özellikleriyle ilgili aşağıdaki açıklamalardan hangisi yanlıştır? Bitki Hücresi a b A) Yapılarında karbon, hidrojen ve oksijen atomları bulunur. c B) Genel formülleri CnH2nOn şeklindedir. C) Monomerleri arasında glikozit bağı bulunur. D) Hücre zarı ve hücre çeperinin yapısına katılır. Buna göre a, b ve c için seçeneklerden hangisi doğru olur? a b c Glikoz B) Galaktoz Glikoz Maltoz C) Fruktoz Glikoz Maltoz D) Laktoz Sukroz Maltoz E) Sukroz Maltoz Laktoz 2. Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü Fruktoz Amilaz Nişasta Yukarıda verilen deney tüpüne nişastayı sindiren amilaz enzimi konulmuş ve bir süre beklendikten sonra iyot çözeltisi damlatılmıştır. Deneyin sonunda, I. Çözelti mavi-mor renk almıştır. II. Tüpte su miktarı azalmıştır. III. Tüpte galaktoz miktarı artmıştır. verilenlerden hangilerine ulaşılabilir? (İyot çözeltisi nişasta ile mavi-mor renk verir.) A) Yalnız I. B) Yalnız II. D) I ve III. C) Yalnız III. E) I, II ve III. MEB A) Galaktoz E) Biyokimyasal tepkimelerde düzenleyici olarak görev yapar. 4. I. Riboz II. Galaktoz III. Sakkaroz IV. Glikojen Verilen moleküllerin küçükten büyüğe doğru sıralaması hangi seçenekte verilmiştir? A) I - II - III - IV B) I - III - IV - II C) II - IV - III - I D) IV - I - II - III E) IV - II - III - I 5. Bitki ve hayvansal organizmalarda bulunabilen polisakkaritlerin işlevleriyle ilgili aşağıdaki tablo oluşturulmuştur. Bulunduğu canlı İşlev Hayvan Bitki Deposal a b Yapısal c d Buna göre a, b, c ve d için seçeneklerden hangisi doğru bir tanımlamadır? A) a, azotlu polisakkarittir. B) b, hücre çeperini oluşturur. C) c, karaciğerde depolanır. D) d, insanlar tarafından sindirilmez. E) c ve d suda iyi çözünür.

8 Temel Bi leşenler (Karbonhidratlar) 6. Polisakkarit oluşumu aşağıda ifade edildiği gibidir; 9. I. Nişasta (n) monosakkarit Polisakkarit + (n 1) H 2 O II. Glikojen Buna göre, I. Polisakkarit üretimi bitki hücresinde gerçekleşiyor ise kullanılan monosakkaritler fruktozdur. II. Polisakkarit üretimi sırasında oluşan su miktarının bir eksiği kadar glikozit bağı kurulur. III. Üretilen polisakkarit eğer hayvansal ise hücre içinde yedek besin kaynağı olarak kullanılabilir. verilenlerden hangileri yanlıştır? 4 III. Sükroz Yukarıda verilenlerden hangilerinin hidrolizi sonucu tek çeşit monomer oluşur? 7. Üç farklı disakkaritin oluşumu sembolik olarak aşağıda verildiği gibi ifade edilmiştir. «+ «««+ u «+ «+ u «+ «+ u Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) «sembolü ile gösterilen molekül glikozdur. B) «disakkariti bitki hücrelerine özgü ise sembolü fruktozu ifade eder. C) sembolü hayvansal hücrelere özgü ise, «sembolü galaktozu ifade eder. D) u sembolü dehidrasyon tepkimesi sonucu oluşan su molekülünü ifade eder. E) «ve «sembolleri ile gösterilen disakkaritler aynı hücrede bulunamaz. 10. Aşağıda bir bitki hücresinde gerçekleşen bazı dönüşüm olayları gösterilmiştir. CO2+H2O I III Glikoz II IV Nişasta I, II, III ve IV ile ilgili aşağıdakilerden hangisi kesinlikle doğrudur? A) I, sadece bitkiler tarafından gerçekleştirilir. B) II, hayvan hücrelerinde gerçekleşmez. C) III, tüm canlı hücrelerde gerçekleşir. D) IV, tüm hayvanlarda gerçekleşmez. E) III, bakterilerin tamamında gerçekleşir. 8. Monosakkaritlerle ilgili olarak, I. Kanda bulunabilen tek karbonhidrat çeşitidir. II. Sindirime uğradıktan sonra hücre zarından geçebilir. III. Yapısında bir tane glikozit bağı bulunur. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I. B) I ve II. C) I ve III. D) II ve III. E) I, II ve III. 11. Nişasta ve kitin molekülleri için; I. çok sayıda glikoz molekülünden oluşma, II. yapısında azot bulundurma, III. dehidrasyon sentezi ile oluşma verilenlerden hangileri ortaktır? D) I ve II. E) I ve III. Bu testin cevap anahtarına ulaşmak için yandaki karekodu okutunuz.

9 Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü 5 1. Göçmen kuşların depo besin olarak yağ biriktirmesinin nedenleri arasında; I. yağların hafif olması, II. hidrojen oranının fazla olması, III. solunumda daha fazla metabolik su oluşturması verilenlerden hangileri sayılabilir? 2. Yağlar için verilen; I. enerji verici olarak kullanılma, II. hormonların yapısını katılma, III. canlı vücudunda yapıcı-onarıcı olma, IV. monomerlerinin asidik özellikte olması özelliklerinden hangileri karbonhidratlar için de geçerlidir? A) I ve II. B) I ve III. C) II ve III. D) II ve IV. E) III ve IV. 3. Yağların yapı taşlarının hücre solunumunda kullanılması sonucu fazla miktarda enerji ve metabolik su açığa çıkarmasının temel nedeni seçeneklerin hangisinde açıklanmıştır? A) Sindirimlerinin zor olması B) Yapı taşları arasında ester bağı bulunması C) Karbon ve oksijen atomu arasında ikili bağ taşıması D) Canlı vücudunda depo edilebilmesi E) Çok sayıda hidrojen atomu taşıması 4. Aşağıda verilen moleküllerden hangisinde ester bağına bulunmaz? A) Trigliserit B) Doymuş yağ asiti C) ATP D) Fosfolipit E) Nükleotit Temel Bi leşenler (Yağlar) 5. Çöl hayvanları ve uzun mesafeli göç yollarını kullanan hayvanlar vücutlarında yağ depolar. Ayrıca farklı iklim ve koşullarda yaşayan canlıların vücutlarındaki yağ depolama miktarı farklı olabilmektedir. Verilen bilgiler incelendiğinde aşağıdaki ifadelerden hangisine ulaşılamaz? A) Develer su ve enerji ihtiyaçlarını hörgüçlerinde depoladıkları yağ moleküllerinden sağlar. B) Göçmen kuşlar uzun mesafeli uçuşları için gerekli enerji ve su ihtiyacını yağ moleküllerinden sağlar. C) Yağ molekülleri hücresel solunumda kullanıldığında bol miktarda su ve enerji açığa çıkar. D) Yağ molekülleri bazı hormonların yapısına katıldığı için düzenleyicidir. E) Soğuk iklimlere adapte olmuş hayvanların deri altında biriktirilen yağ miktarı fazladır. 6. Aşağıda verilenlerden hangisi bazı yağ çeşitlerinin düzenleyici olarak kullanılabildiğine örnek oluşturur? A) Yüksek oranda hidrojen taşıma B) Hücre zarının yapısına katılma C) Gliserol bulundurma D) Eşey hormonlarının yapısına katılma E) Diğer besinlere oranla uzun sürede hidroliz olma 7. Yağlar; nötral yağlar (trigliseritler), fosfolipitler ve steroidler şeklinde gruplandırılır. Verilen yağ çeşitleri ile ilgili, I. Canlılar tarafından depolanabilen yağlar nötral yağlardır. II. Doğada en çok bulunan yağ asidi steroidlerdir. III. Fosfolipitler tüm hücreler tarafından sentezlenir. ifadelerinden hangileri doğrudur? D) I ve III. E) I, II ve III.

10 Temel Bi leşenler (Yağlar) 8. Nötral yağ sentezi sırasında aşağıda verilen grafiklerden hangisi çizilemez? 10. Kolesterol ile ilgili olarak, I. Sadece hayvansal hücrelerde bulunur. A) H2O B) II. Derinin su kaybetmesini kolaylaştırır. III. Fazlalığında kan damarlarının esnekliği artar. ifadelerinden hangileri doğrudur? 5 C) D) Gliserol zaman ATP tüketimi zaman A) Yalnız I. B) I ve II. C) I ve III. D) II ve III. E) I, II ve III. E) 9. Aşağıda nötral yağların oluşumu ile ilgili grafik verilmiştir K zaman Nötral Yağ Grafik ve nötral yağ oluşumu dikkate alındığında, I. K gliserolü, L ise yağ asitini ifade eder. II. Oluşan nötral yağ sayısı kadar su üretilir. III. Kullanılan L sayısı kadar ester bağı kurulur. ifadelerinden hangileri doğru olur? zaman D) I ve II. E) I ve III. L zaman 11. Karbonhidrat ağırlıklı besinlerle beslenilmesi durumunda hidroliz sonucu oluşan monosakkaritler karaciğer hücrelerinde ya glikojene dönüştürülerek depolanır ya da yağ asitleri ve gliserole çevrilir. Ancak vücudun glikojen depolama kapasitesi sınırlı olduğundan karbonhidratların yağa dönüşümü daha fazla olmakta böylece yağ kitle endeksi sürekli yükselmektedir. Bu durum ise insanı obeziteyle karşı karşıya bırakmaktadır. Buna göre obezitenin engellenmesine yönelik yapılan çalışmalar içerisinde; I. karbonhidrat tüketiminin tamamen durdurulması, II. sadece yağ içerikli besinlerle beslenilmesi, III. düzenli spor yapılması, IV. dengeli ve düzenli beslenme verilenlerden hangileri yer almalıdır? A) Yalnız II. B) Yalnız IV. C) I ve III. D) III ve IV. E) I, II, III ve IV. 12. İnsan vücudunda yer alan nötral yağların özellikleriyle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlış bir açıklamadır? A) Uzun süreli açlık durumunda ikincil enerji kaynağı olarak kullanılır. B) Karbonhidratlardan daha fazla oranda yapıya katılır. C) Deri altında biriktirildiklerinde ısı izolasyonunu sağlar. D) Hücre zarının yapısına katılarak zara mekanik destek verir. E) İç organların yüzeyinde birikerek sürtünmeden doğacak tahribatı engeller. Bu testin cevap anahtarına ulaşmak için yandaki karekodu okutunuz.

11 Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü 6 Temel Bi leşenler (Proteinler) 1. Bir aminoasitin yapısı aşağıda şematize edildiği gibidir. b NH 2 a COOH C R d c H Buna göre harflerle belirtilen bölümler için, I. a, karboksil grubu olup moleküle asit özelliği kazandırır. II. b, amino grubu olup moleküle baz özelliği kazandırır. III. c ve d molekülleri peptit bağı ile birbirine bağlanır. IV. aminoasit çeşitlerinin tamamında d grubu aynı olmak zorundadır. verilenlerden hangileri doğrudur? A) I ve II. B) I ve III. C) II ve III. D) II ve IV. E) III ve IV. 2. Doğadaki protein çeşitliliğinin sınırsız olması aşağıdakilerden hangisi ile açıklanamaz? A) Kullanılan aminoasitlerin çeşidinin farklı olması B) Sentez için şifre veren gen bölümlerinin farklı olması C) Aminoasitlerin dizilişlerinin farklı olması D) Her aminoasit çeşidinin kullanım miktarının farklı olması E) Aminoasitlerin bağlanma biçimlerinin farklı olabilmesi 4. Dört farklı proteinin aminoasit dizilimleri aşağıda verildiği gibidir. K proteini: Metiyonin Valin Lösin Valin L proteini: Metiyonin Lösin Valin Valin M proteini: Metiyonin Serin Valin Valin N proteini: Metiyonin Serin Valin Buna göre, I. K ve L proteinlerinin farklı olması aminoasit çeşitliliğinden kaynaklanmaktadır. II. L ve M proteinlerindeki farklılık aminoasit sayılarından kaynaklanmaktadır. III. M ve N proteinlerinin farklı olması aminoasit dizilişlerinin farklı olmasından dolayıdır. IV. M ve N proteinlerinin sentezlenmesi için şifre veren gen bölümleri farklıdır. ifadelerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız III. B) Yalnız IV. C) I ve III. D) II ve IV. E) I, II ve IV. 5. Proteinlerin insan vücudundaki fonksiyonları ve ilgili fonksiyona ilişkin örneklendirme aşağıdaki tabloda yapılmıştır. Protein Fonksiyonu Savunma Taşıma Tanıma Düzenleme Örnek a. İnterferon b. Glikoprotein c. Hemoglobin d. Enzim 3. Aşağıda verilen moleküllerden hangisi protein yapılı değildir? A) Hemoglobin B) Antikor C) Kitin D) Enzim E) Zar reseptörleri Buna göre verilen örneklerden hangi ikisi yer değiştirirse tablo doğru olur? A) a ve b B) a ve c C) b ve c D) b ve d E) c ve d

12 6 6. İnsan hücreleri; I. temel aminoasit sentezleme, II. temel aminoasit içeren protein sentezleme, III. aminoasitleri ihtiyaç hâlinde glikoza çevirme verilenlerden hangilerini gerçekleştiremez? D) I ve II. E) I ve III. 7. K = Karbonhidrat Y = Yağ P = Protein verilen moleküller, I. açlıkta kullanım önceliğine göre (ilk kullanılandan son kullanılana doğru) II. yapıya katılma oranlarına göre (en çok katılandan en az katılana doğru) özelliklerine göre aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak sıralanmıştır? I II A) K-Y- P Y-K-P B) K-Y- P K-P-Y C) K-Y- P P-Y-K D) Y-K- P P-Y-K E) Y-K- P K-P-Y 8. Bir hücrede polipeptit molekülü hidroliz edilirken, Yıkılan peptit bağı sayısı Polipeptit miktarı Temel Bi leşenler (Proteinler) 9. I. Protein II. Nişasta III. Trigliserit Yukarıda verilen moleküller sentezlenirken oluşan kimyasal bağlar, aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak eşleştirilmiştir? I II III A) Peptit Glikozit Ester B) Ester Glikozit Peptit C) Peptit Ester Glikozit D) Glikozit Ester Peptit E) Ester Peptit Glikozit 10. Aşağıda dipeptit oluşum denklemi verilmiştir. R1 NH2 C C OH+H N C COOH H O H R2 H Buna göre, I. Aminoasitler birbirine radikal grupları ile bağlanır. II. Bu bir dehidrasyon tepkimesidir. III. Aminoasitler arasında peptit bağı kurulur. verilenlerden hangisi yanlıştır? D) I ve II. E) II ve III. R1 O NH2 C C N C COOH + H2O H H R2 H I Harcanan su miktarı Ortamdaki su miktarı II Aminoasit sayısı 11. İnsan vücudunda bulunan mineral ve temel aminoasitler için, Ortamdaki monomer III madde miktarı grafiklerindeki değişimlerden hangileri gözlenir? A) Yalnız I. B) Yalnız III. C) I ve II. D) I ve III. E) II ve III. I. Canlılar tarafından sentezlenemez. II. Organik yapıdadır. III. Dışarıdan hazır olarak alınır. verilenlerden hangileri ortaktır? D) I ve III. E) II ve III. Bu testin cevap anahtarına ulaşmak için yandaki karekodu okutunuz.

13 Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü 7 1. İnce bağırsak ve böbreklerden Ca 2+ emilimini kolaylaştırır. Kemiklere Ca 2+ geçişini sağlayarak kemiklerin güçlenmesini sağlar. Eksikliğinde çocuklarda raşitizm, yetişkinlerde osteomalazi hastalığı görülür. Bazı özellikleri verildiği gibi olan vitamin çeşidi aşağıdakilerden hangisinde gösterilmiştir? A) A vitamini B) B vitamini C) C vitamini D) D vitamini E) E vitamini Temel Bi leşenler (Vitaminler) 4. Vitaminler hayvansal organizmalar için esansiyel özellikte olup canlılığın sağlıklı şekilde devam edebilmesi için bu vitaminlerin dışarıdan hazır hâlde alınması gerekmektedir. Bununla birlikte bazı vitaminler dışarıdan provitamin (öncül) hâlde alınarak canlı vücudunda aktifleştirilir. Buna göre seçeneklerde verilen vitamin çiftlerinden hangisi canlı vücudunda aktifleştirilen vitaminlere örnektir? A) A ve B B) A ve C C) A ve D D) B ve E E) B ve K 2. I. B vitamini II. C vitamini III. K vitamini IV. A vitamini verilen vitamin çeşitlerinin eksik alınması durumunda belirecek, a. kansızlık b. skorbüt c. kanın pıhtılaşmaması d. gece körlüğü hastalıklarıyla doğru eşleştirilmesi seçeneklerin hangisinde gösterilmiştir? I II III IV A) a b c d B) a c b d C) b d a c D) b c d a E) c a d b 5. Vücutta eksikliği ilk beliren vitamin grubudur. İnsan kalın bağırsağında yaşayan faydalı bakteriler tarafından sentezlenen vitaminlerden biridir. Eksikliği durumunda kısırlığa neden olabilen vitamindir. Hücre yenilenmesi, mikroorganizmalara kaşı direnç kazanılması ve güneş ışığından korunmada görev alan vitamindir. Verilen özellikler incelendiğinde seçeneklerdeki verilen vitaminlerden hangisine değinilmediği gözlenir? A) A B) B C) C D) D E) E 3. Suda çözünen vitaminlerle ilgili olarak, I. Hücre zarından geçemezler. II. Zorunlu durumlarda enerji verici olarak kullanılır. III. Vücutta depo edilmezler. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız II. B) Yalnız III. C) I ve II. D) I ve III. E) II ve III. 6. Vitaminlerle ilgili olarak, I. Yağda eriyen vitamin grubu A, D, E ve K dır. II. Sıcaklık, metallerle temas, bekletilme gibi unsurlar vitamin yapısını bozar. III. Hidrolize uğramadan kana karışabilirler. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I. B) I ve II. C) I ve III. D) II ve III. E) I, II ve III.

14 7. Vitamin bakımından zengin besinler tazeyken tüketilmelidir. Çünkü; ısı, ışık, bekletme, metallerle temas gibi faktörler vitaminlerin yapısını bozar. Buna göre vitaminler aşağıdaki besin gruplarından hangisine benzetilebilir? A) Proteinler B) Karbonhidratlar C) Yağlar D) Mineraller E) Tuzlar 7 Temel Bileşenler (Vitaminler) 10. Vücudumuzda bulunan mineraller için; I. hazır olarak alınma, II. yapıya katılma, III. düzenleyici rol oynama, IV. inorganik yapıda olma verilen özelliklerden hangileri vitaminler için de geçerlidir? A) I ve II. B) I ve III. C) I, II ve III. D) II, III ve IV. E) I, II, III ve IV. 8. Vitaminlerle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Kaynağı genellikle bitkilerdir. B) Enerji verici olarak kullanılır. C) Sindirilmeden kana geçer. D) Hücre yapısına katılmaz. E) Enzim çalışmasını düzenler. 9. Bir kişinin gün içerisinde dışarıdan aldığı x, y ve z vitaminlerinin oranı aşağıdaki gibidir. Miktar N x y z N: Normal değer Vitamin çeşitleri Bu vitaminlerle ilgili olarak, x in fazlası karaciğerde depolanmıştır. y nin eksikliği geç ortaya çıkmıştır. z ye idrarda rastlanmıştır. bilgilerine ulaşılmıştır. Buna göre, I. x; yağda, y ve z suda çözünen vitaminlerdir. II. y, karaciğerde depolanabilir. III. z, turunçgillerde bulunabilir. verilenlerden hangileri söylenemez? D) I ve II. E) II ve III. 11. Aşağıdaki tabloda vitaminlerle ilgili bazı bilgiler verilmiştir. Vitamin A vitamini D vitamini C vitamini Bulunduğu Besin Havuç ve Domates Süt ve Tereyağ Taze meyve ve sebzeler Alınma Nedeni Hücre yenilenmesi Kemiklere Ca emilimi Hücreler arası maddenin yapımı ve korunması Eksikliğinde Oluşan Durum Büyümede düzensizlik Kemiklerin yumuşaması Yaraların geç iyileşmesi Buna göre tablo incelendiğinde aşağıda verilen sonuçlardan hangisine ulaşılamaz? A) A vitamini çocukların büyümesinde etkilidir. B) C vitamini bitkisel kaynaklı besinlerde bulunur. C) D vitamini hayvansal kaynaklı besinlerde bulunur. D) A vitamini eksikliği, C vitamini ile giderilebilir. E) D vitamini kemik gelişiminde etkilidir. 12. Aşağıdakilerden hangisi suda çözünen vitaminlerdendir? A) A vitamini B) E vitamini C) K vitamini D) C vitamini E) D vitamini Bu testin cevap anahtarına ulaşmak için yandaki karekodu okutunuz.

15 Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü 9. avrama ım K T an Kaz ti es 8 SINIF Enzimler Nişasta + su Amilaz Yağ + su Protein + su Pepsin Lipaz 4. Enzimler ile ilgili aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? Maltoz Yağ asidi+gliserol Polipeptit A) Biyokimyasal reaksiyonları başlatır. B) Etki ettiği maddeye substrat denir. Yukarıda verilen tepkimeleri katalizleyen enzimler için; I. C) Biyolojik katalizördür. D) Aktivasyon enerjisini düşürür. hidroliz reaksiyonlarında yer alma, E) Organik yapılı bileşiktir. II. asitli ortamda görev yapma, III. protein yapısında olma ifadelerinden hangileri ortaktır? B) Yalnız II. E) I, II ve III. 2. A substratı + a enzimi Ürün1 + a enzimi B substratı + b enzimi Ürün2 + b enzimi C substratı + c enzimi Ürün3 + c enzimi Yukarıda verilen tepkimelerde yer alan a, b ve c enzimleri için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Substratlarına özgüdür. B) Reaksiyon sonunda değişmeden çıkar. C) Aynı apoenzim yapısındadır. D) Çift yönlü çalışır. E) Farklı substratlara etki eder. 3. Hidrojen peroksit güçlü bir oksitleyicidir. Bu yüzden hücrelerden kısa sürede uzaklaştırılması gerekir. Bu molekül katalaz enzimi sayesinde su ve oksijene parçalanır. Katalaz enzimi; bir saniyede 5 milyon hidrojen peroksiti parçalayabilirken enzimsiz aynı molekül 300 senede parçalanmaktadır. Yukarıda verilen durum enzimlerin hangi özelliği ile açıklanabilir? A) Enzimler takım halinde çalışabilir. Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü D) I ve III. C) Yalnız III. MEB A) Yalnız I. 5. Aktivasyon Enerjisi Enzimsiz Enzimli Substrat Ürün Tepkimenin ilerleyişi Yukarıda enzimli ve enzimsiz gerçekleşen bir reaksiyonun grafiği verilmiştir. Grafiğe göre, I. Enzimli reaksiyonlar daha hızlı gerçekleşir. II. Enzimler, reaksiyonun başlaması için gerekli enerjiyi düşürür. III. Oluşan ürün miktarını artırır. sonuçlarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I. B) Yalnız II. D) I ve II. 6. I. II. III. IV. C) Yalnız III. E) I, II ve III. Su Sıcaklık Kimyasal maddeler ph C) Enzimler reaksiyon sonunda değişmeden çıkar. Yukarıda verilen etkenlerden hangileri enzimlerin çalışma hızını etkiler? D) Enzimler girdikleri tepkimeleri hızlandırır. A) I ve II. B) Enzimler substratlarına özgü moleküllerdir. E) Enzimler aynı reaksiyon için tekrar tekrar kullanır. D) I, II ve III. B) II ve IV. C) I, II ve IV. E) I, II, III ve IV.

16 7. Reaksiyon hızı K enzimi L enzimi M enzimi 8 Enzimler Aşağıda verilen A ve B deney kaplarında uygun ortam sağlandıktan sonra birine bakteri hücresi konulurken diğerine aynı bakteri türünün özütü konulmuş ve üzerlerine şeker çözeltisi ilave edilmiştir. Bir süre sonra her iki kapta gaz biriktiği gözlenmiştir. Ph 8. Yukarıdaki grafikte K, L ve M enzimlerinin çalıştıkları ph aralıkları gösterilmiştir. Buna göre, I. K, M nin çalıştığı aralıkta çalışamaz. II. M nin ph toleransı, K dan fazladır. III. K, enziminin bazik ph'a duyarlılığı, L'den fazladır. verilenlerden hangileri söylenebilir? D) I ve III. E) I, II ve III. Buna göre deney sonucunda aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? A) Enzimler reaksiyonun sonunda değişmeden çıkar. B) Enzimler tersinir çalışabilir. C) Enzimler hücre içinde ve dışında çalışabilir. D) Enzimler reaksiyonları çok hızlı gerçekleştirir. E) Enzimler takım halinde çalışabilir. 10. Aşağıdaki deneyde; bir karaciğerden üç eşit parça alınmış,parçalardan biri ezilmiş, diğeri kıyılmış, kalan parçada kuşbaşı doğranmıştır. Daha sonra tüplere eşit miktarda hidrojen peroksit (H 2 O 2 ) ilave edilmiştir. t zaman sonra, birinci tüpte oluşan oksijen miktarının diğer tüplerden daha fazla olduğu gözlenmiştir. Bir grup enzimin çalışma mekanizmasını gösteren yukarıdaki şemaya göre aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) E 3 ün ürünü, E 5 in substratıdır. B) E 5 tersinir çalışan bir enzimdir. C) L substratından farklı ürünler oluşabilir. D) E 1 görev yapmazsa, M ve O oluşabilir. E) E 4 denatüre olursa M oluşabilir. Yukarıda verilen deneyin sonucuna göre seçeneklerdeki yargılardan hangisine ulaşılır? (H 2 O 2 Katalaz H 2 O + 1/2 O 2 ) A) Substrat yüzeyinin artışı reaksiyon hızını artırır. B) Enzim miktarının artışı reaksiyon hızını artırır. C) Substrat artışı reaksiyon hızını etkiler. D) Su, enzimlerin çalışması için gereklidir. E) Enzim etkinliğini substratın dış yüzeyinden başlatır. Bu testin cevap anahtarına ulaşmak için yandaki karekodu okutunuz.

17 Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü 9. 9 SINIF ti es Kaz avrama ım K T an Enzimler Kurutulan meyve ve sebzeler, yaş meyve ve sebzelere göre daha uzun süre bozulmadan saklanabilir. Reçel, bal ve pekmez gibi besinler küflenmeden uzun süre bekleyebilir. Yukarıda verilen iki durumun temel nedeni enzimlerin hangi özelliğinden dolayıdır? 3. Maltoz A) Enzimlerin çalışması ortamdaki su oranı %15 in altına düştüğünde yavaşlar. Maltaz enzimi K sıvısı B) Enzimler hücre içinde ve hücre dışında çalışabilir. C) Enzimlerin etkinlikleri çok hızlı gerçekleşir. D) Enzimle substratı arasında anahtar-kilit uyumu vardır. A) Reaksiyon hızı Deneyin sonunda kaplardaki ürün oluşum hızı ve nedeni hangisinde doğru olarak verilmiştir? Ürün Oluşum Hızı Nedeni A) III > II > I Substrat yüzeyi farkı B) III > II > I Substrat yoğunluğu farkı C) I > II > III Substrat yüzeyi farkı D) I > II > III Substrat yoğunluğu farkı E) III > I > II Substrat yüzeyi farkı B) Reaksiyon hızı C) Reaksiyon hızı D) E) Reaksiyon hızı Reaksiyon hızı MEB Aşağıdaki deneyde aynı miktarda et parçası; parça, kuşbaşı, kıyma haline getirilip kaplara konulduktan sonra üzerlerine hidroliz enzimleri ilave edilmiştir. Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü E) Her farklı enzim farklı bir substrata etki gösterir. Yukarıda gösterildiği gibi sınırlı miktarda maltaz enzimi bulunan bir deney tüpüne, sürekli maltoz ilave edilmektedir. Buna göre reaksiyon hızı-zaman grafiği aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? 4. I. Aşırı sıcaklık II. Ağır metal iyonları III. Aşırı asidik ortam Yukarıda verilenlerden hangileri enzim çalışmasını olumsuz yönde etkileyebilir? A)Yalnız I. B) Yalnız II. C) Yalnız III. D) I ve II. E) I, II ve III.

18 9 Enerji Protein + su Enzim 1 Polipeptit + su Enzim 2 Dipeptit + su Enzim 3 Polipeptit Dipeptit Aminoasit + Aminoasit Yukarıda verilen tepkimelerde yer alan enzimler için, I. Peptit bağına etki eder. II. Çalışması için su gereklidir. III. Takımlar halinde çalışır. ifadelerinden hangileri söylenebilir? 8. Bir enzim monomerlerine kadar hidroliz edildiğinde; I. vitamin, II. mineral, III. aminoasit moleküllerinden hangileri kesinlikle oluşur? A) Yalnız I. B)Yalnız II. C)Yalnız III. D) I ve III. E) I, II ve III. A) Yalnız I. B)Yalnız II. C)Yalnız III. D) I ve III. E) I, II ve III. 6. Enzimlerle ilgili aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Enzimin substratına geçici olarak bağlandığı ve etki ettiği bölgeye aktif merkez denir. B) Tüm enzimler çift yönlü (tersinir) çalışır. C) Enzimler, hem hücre içinde hem de hücre dışında çalışabilir. D) Enzimler, tepkimelerden değişmeden çıkar. E) la yapısı bozulan enzimler amino asitlerine kadar yıkılır. 9. Bir bileşik enzimin yapısı aşağıdaki gibidir. HOLOENZİM (Bileşik enzim) APOENZİM VİTAMİN (Koenzim) Yardımcı kısım MİNERAL (Kofaktör) Buna göre bileşik enzimler için aşağıda verilenlerden hangisi yanlış olur? A) Apoenzim, aminoasitlerden oluşur. B) Yardımcı kısım, organik ya da inorganik yapıda olabilir. C) Fe +2, Mg +2 gibi iyonlar kofaktör olarak kullanılabilir. D) Apoenzim yapısı substrata göre farklılık gösterebilir. E) Tüm tepkimelerde bileşik enzimler görev alır. 7. Bileşik enzimlerle ilgili olarak; I. Protein kısımlarına apoenzim denir. II. Yardımcı kısmı organik bir madde ise kofaktör adını alır. III. Apoenzim inaktif olup yardımcı kısım olmadan görev yapamaz. verilenlerden hangileri yanlıştır? A) Yalnız I. B)Yalnız II. C)Yalnız III. D) I ve III. E) I, II ve III. 10. Bir hücrede enzim sentezine bağlı olarak; I. aminoasit, II. su, III. peptit bağı, IV. ribozom verilenlerden hangilerinin miktarı azalabilir? A) Yalnız I. B) I ve III. C) II ve III. D) III ve IV. E) I, II ve IV. Bu testin cevap anahtarına ulaşmak için yandaki karekodu okutunuz.

19 Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü 9. avrama ım K T an Kaz ti es 10 SINIF Enerji - Metabolizma Canlı hücrelerde ATP yıkımı ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? ATP ENERJİ ENERJİ A) Fosforilasyon olarak adlandırılır. B) Hidroliz tepkimesidir. ADP+Pi C) Ekzergonik tepkimedir. D) Tüm canlı hücrelerde gerçekleşir. a ve b olayları ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? E) Enzim denetimli gerçekleşir. A) a ve b olayları tüm hücrelerde gerçekleşir. B) a fosforilasyon, b ise defosforilasyondur. E) a olayı sadece solunum tepkimeleri ile gerçekleşir. 2. II I Güneş enerjisi ATP Organik besin ATP Hücresel işlevler için enerji Yukarıda ifade edilen enerji dönüşüm olayları ile ilgili; I. Güneş enerjisinden elde edilen I numaralı ATP ile organik madde sentezlenir. II. Hücrenin kullandığı enerji, organik besinlerin yıkımı ile elde edilen II numaralı ATP'den sağlanır. III. Tüm canlılar organik besinlerden II numaralı ATP'yi üretirler. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I. B)Yalnız II. D) I ve III. C)Yalnız III. 5. Aşağıdaki metabolizma olaylarının gerçekleşmesi için ATP harcanmaz? A) Aktif taşıma B) İmpuls iletimi C) Difüzyon D) Sentez reaksiyonları E) Hücre bölünmesi MEB D) b olayı sonucu açığa çıkan enerji hücre içinde kullanılır. Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü C) a ve b olayları hücre dışında gerçekleşmez. E) I, II ve III. 3. ATP molekülü ile ilgili aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) Tüm canlı hücreler tarafından sentezlenir. B) Nükleotit yapılı bir moleküldür. C) Hücrelerde depolanamaz. D) Hücre dışına çıkamaz. E) Bir dizi sindirim reaksiyonu sonucu oluşur. 6. I. 5 yaşında çocuk II. 40 yaşında erkek III. 65 yaşında kadın verilen bireylerin anabolizma hızları arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? A) III > II > I D) I > II > III B) I > III > II C) II > I > III E) II > III > I

20 10 Enerji - Metabolizma 7. Canlılar metabolizmalarının enerji ihtiyacını; 10. Anabolizma I. karbonhidrat, II. vitamin, III. yağ yukarıda verilenlerden hangilerini kullanarak sağlarlar? a b c Katabolizma A) Yalnız I. B)Yalnız II. C)Yalnız III. D) I ve III. E) I, II ve III. Yukarıda verilen anabolizma - katabolizma grafiğine göre seçeneklerden hangisi yanlıştır? 8. ATP molekülünün yapısına ait şemada numaralanmış kısımlar ile ilgili aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) I, organik yapılı bir bazdır. B) II, beş karbonlu şekerdir. C) III, fosfat grubudur. D) IV, yüksek enerjili fosfat bağlarıdır. E) II, azotlu organik baz olan adenindir. 9. Bir hücrede gerçekleşen yapım reaksiyonlarına anabolizma, yıkım reaksiyonlarına katabolizma denir. Bu olayların tümü ise metabolizma olarak tanımlanır. Buna göre, metabolizma ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Genç bireylerde anabolizma hızı, katabolizma hızından büyüktür. B) Her canlı hem anabolizma hem de katabolizma yapabilir. C) Tüm canlılar aminoasitleri anabolizmada kullanabilir. D) Tüm yaşlarda hem anabolik hemde katabolik tepkimeler gerçekleşir. E) Dehidrasyon sentezi katabolik bir olaydır. A) a, genç bir bireye aittir. B) c de protein yapımı yıkımından fazladır. C) b de anabolizma katabolizmaya eşittir. D) a da anabolizma katabolizmadan fazladır. E) b orta yaşlı bir bireye aittir. 11. I. Protein sentezi II. Hücresel solunum III. Glikojen hidrolizi IV. Nişasta sentezi V. Nükleik asit sentezi Yukarıda verilenlerden hangileri tüm canlılar tarafından gerçekleştirilen anabolik olaylardandır? A) I ve II. B) I ve III. C) I ve V. D) II ve V. E) IV ve V. 12. Aşağıda verilen biyokimyasal olaylardan hangisi gerçekleşirken ATP üretimi ya da tüketimi gözlenmez? A) Glikoz + O 2 CO 2 + H 2 O B) CO 2 + H 2 O Glikoz + O 2 C) Glikoz + Fruktoz Sükroz + H 2 O D) Aminoasit + Aminoasit +... Protein + (n 1) H 2 O E) Nişasta + H 2 O Glikoz + Glikoz +... Bu testin cevap anahtarına ulaşmak için yandaki karekodu okutunuz.

21 Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü 9. avrama ım K T an Kaz ti es 11 SINIF Yönetici Moleküller I. Azotlu organik baz II. Beş karbonlu şeker III. Fosfat 4. Nükleik asitlerin yapısında bulunan; I. II. pentoz şekeri, Yukarıda, RNA nın yapısında bulunan maddeler verilmiştir. Buna göre verilenlerden hangileri ATP nin yapısında da yer alır? B) Yalnız II. D) I ve II. 2. IV. timin bazı moleküllerinden hangileri DNA ve RNA da ortak olarak bulunur? C)Yalnız III. A) I ve II. E) I, II ve III. Baz şeker B) I ve III. D) II ve IV. P ester bağı III. urasil bazı, glikozit bağı Yukarıda şematize edilen nükleotitin yapısına göre verilen bilgilerden hangisi söylenemez? A) Fosfat sayısı = Şeker sayısı B) Şeker sayısı = Baz sayısı C) Fosfat sayısı = Baz sayısı D) Ester bağı sayısı = Glikozit bağı sayısı C) II ve III. E) III ve IV. 5. Tüm nükleotit çeşitleri için, I. Protein sentezinde görev alır. II. ATP nin yapısında bulunur. III. Tüm hücrelerde sentezlenir. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I. B)Yalnız II. D) I ve III. C)Yalnız III. E) I, II ve III. MEB E) Nükleotit sayısı = 2 x şeker sayısı Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü A) Yalnız I. fosfat, 6. RNA molekülünün hidrolizi sonucu; I. timin bazı, II. urasil bazı, 3. Hidrojen bağı sayısı ve toplam Guanin nükleotit sayısı bilinen bir DNA molekülünde Pürin / Pirimidin oranı aşağıdakilerden hangisidir? A) 1 B) 1/2 C) 1/3 D) 1/4 E) 3/4 III. deoksiriboz şekeri IV. su verilenlerden hangileri oluşmaz? A) I ve III. D) I, II ve IV. B) I ve IV. C) II ve III. E) I, III ve IV.

22 11 Yönetici Moleküller Tek zincirindeki fosfat sayısı bilinen bir DNA molekülü ile ilgili, I. Nükleotit sayısı, fosfat sayısına eşittir. II. Adenin nükleotit sayısı, Timin nükleotit sayısına eşittir. III. Pürin nükleotit sayısı, Pirimidin nükleotit sayısından fazladır. IV. Guanin nükleotit sayısı, fosfat sayısının yarısıdır. verilenlerden hangileri söylenebilir? 10. P P P Adenin Urasil Sitozin A) I ve II. B) I ve III. C) II ve III. D) II ve IV. E) III ve IV. 8. Toplam deoksiriboz sayısı bilinen bir DNA molekülünde; I. fosfat, II. hidrojen bağı, III. adenin bazı verilenlerden hangilerinin sayısı hesaplanabilir? A) Yalnız I. B)Yalnız II. C)Yalnız III. Yukarıda şekli verilen nükleik asit çeşidi için; I. ribonükleik asittir, II. protein sentezinde görev yapar, III. riboz şekeri bulundurur verilenlerden hangileri söylenebilir? A) Yalnız I. B)Yalnız II. C)Yalnız III. 11. Adenin bazı ile ilgili, I. Pürin grubu bazlarındandır. II. DNA, RNA ve ATP nin yapısında bulunur. III. Urasil bazı ile bağ yapabilir. verilenlerden hangileri söylenebilir? A) Yalnız I. B)Yalnız II. C)Yalnız III. 9. DNA molekülü ile ilgili, I. Kalıtsal bilgiyi depolar. II. Hücre yönetimini sağlar. III. Tüm canlı hücrelerde bulunur. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I. B)Yalnız II. C)Yalnız III. 12. Bir nükleik asidin DNA ya da RNA olduğu; I. adenin nükleotit II. fosfat III. beş karbonlu şeker verilenlerden hangilerine bakılarak anlaşılabilir? A) Yalnız I. B)Yalnız II. C)Yalnız III. D) I ve III. E) I, II ve III. Bu testin cevap anahtarına ulaşmak için yandaki karekodu okutunuz.

23 Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü 9. avrama ım K T an Kaz ti es 12 SINIF Yönetici Moleküller P D P A Adenin deoksiribonükleotit 4. A R Adenin ribonükleotit adenin bazı, II. glikozit bağı, III. pentoz şekeri, IV. fosfat grubu verilenlerden hangilerinin farklı olduğu görülür? D) I ve IV. C) I ve III. E) II ve III. 2. Aşağıda sitozin nükleotitin yapı taşları a, b, c şeklinde verilmiştir. Sitozin nükleotit Azotlu organik baz Şeker Fosfat Belirtilen kısımlarla ilgili, I. RNA ve DNA da a kısmı tamamen aynıdır. II. c tüm nükleotitlerde değişmez. III. Eğer b de riboz var ise, RNA nükleotitidir. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I. B) Yalnız II. D) II ve III. C) Yalnız III. E) I, II ve III. Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü B) Yalnız III. Y Z Protein sentezinde görev alma Yapı birimi nükleotitlerden oluşma X, Y, Z moleküllerinin özelliklerine ait tabloya göre aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? MEB A) Yalnız II. X Eşlenebilme Yukarıda verilen iki adenin nükleotiti karşılaştırılırsa; I. Moleküller Özellikler A) X, çift sarmaldır. B) Y, hücrelerde kullanılabilen enerji kaynağı olabilir. C) Z, RNA molekülü olabilir. D) X ve Y riboz şekeri taşır. E) Y, tüm canlı hücreler tarafından üretilebilir. 5. P P P Ş A T Ş Ş S G Ş Ş A T Ş 1. zincir P P P 2. zincir Yukarıda şematize edilen DNA nın çift sarmal yapısına göre, 3. DNA yapısında bulunan bazı moleküller şunlardır; I. deoksiriboz şekeri, II. guanin deoksiribonükleotit, III. fosfat Buna göre yukarıda verilenlerden hangileri RNA nın yapısında bulunur? A) Yalnız I. D) I ve III. B) Yalnız II. C) Yalnız III. E) I, II ve III. I. Karşılıklı iki nükleotit arasında zayıf hidrojen bağları kurulur. II. DNA da bulunan toplam şeker sayısı baz sayısına eşittir. III. DNA nın tek zincirindeki toplam Adenin sayısı Timin sayısına eşittir. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I. D) I ve II. B) Yalnız II. C) Yalnız III. E) I, II ve III.

24 6. RNA molekülünün sentezi sırasında gerçekleşen olaylar ile ilgili aşağıdaki grafiklerden hangisi çizilemez? A) Fosfat B) Riboz şekeri 12 Yönetici Moleküller DNA nın bir bölümüne ait baz dizilişi aşağıdaki gibidir. 1. zincir 2. zincir A A A A G S G S T zaman zaman Buna göre bu DNA molekülünün 2. zincirinin baz dizilişi aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? C) ATP D) Enzim E) zaman Timin bazı zaman zaman 7. DNA molekülü ile ilgili aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) Metabolik faaliyetleri yönetir. B) RNA ya kalıplık eder. C) Genetik bilgiyi aktarır. D) Hücrelere enerji sağlar. E) Protein sentezinden sorumludur. A) AAA AGG SST B) TTT TSS GGT C) GGG GAA TTS D) SSS STT AAG E) TTT TSS GGA 10. DNA nın kendini eşlemesi sırasında; I. ATP, II. riboz şekeri, III. enzim, IV. adenin nükleotit verilenlerden hangisinin azalması beklenmez? A) I ve II. B) I ve III. C) I ve IV. D) II ve III. E) II ve IV. 8. Adenin nükleotit ve toplam nükleotit sayısı bilinen bir DNA molekülü ile ilgili; I. tek zincirindeki nükleotit sayısı, II. toplam guanin sayısı, III. hidrojen bağı sayısı yukarıda verilenlerden hangileri hesaplanabilir? 11. DNA nın hücredeki görevleriyle ilgili olarak, I. Genetik bilginin yavru döllere aktarılmasını sağlar. II. Sentezlenecek proteinle ilgili şifre verir. III. Ribozoma bağlanarak aminoasitlerin peptitleşmesini sağlar. verilenlerden hangileri doğrudur? Bu testin cevap anahtarına ulaşmak için yandaki karekodu okutunuz.

25 Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü Hücre zarının yapısında, hücrelerin birbirini ve kimyasalları tanımasını sağlayan glikoprotein ve glikolipit gibi moleküller bulunur. Bu moleküller ile ilgili, I. Her hücrenin zar yapısındaki miktarı ve dağılımı farklıdır. II. Hücre zarının özgüllüğü sağlar. III. Mikroorganizmaları tanıma, reseptör gibi görevler üstlenir. verilenlerden hangileri doğrudur? 2. Hücre zarında bulunan proteinler yüzey ve iç proteinleri olarak iki bölümde incelenir. İç proteinlerin çoğu zarın iki yanında bulunur, yağ tabakaları arasında kanalları oluşturan bu proteinlere kanal proteinleri denir. Buna göre kanal proteinleri ile ilgili, I. Hücrenin madde alışverişinde görev alır. II. Hücre zarına geçirgen özellik kazandırır. III. Polimer maddelerin geçişini sağlar. verilenlerden hangileri yanlıştır? D) I ve III. E) I, II ve III. 3. Hücre zarı seçici geçirgendir. Bir molekülün zardan geçip geçemeyeceğı molekül ve hücrenin özelliğine göre değişir. Bu moleküllerin seçilmesinde bazı kurallar vardır. Buna göre; Hücre Zarı Hücre teorisine göre aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) Canlıların temel yapısal ve fonksiyonel birimi hücredir. B) Metabolik tepkimelerin gerçekleştiği yer hücredir. C) Bütün hücreler gözle görülemeyecek kadar küçük yapılardır. D) Tüm canlılar bir ya da birden çok hücreden oluşmuştur. E) Hücreler daha önce var olan bir hücrenin bölünmesi ile oluşur. 5. Hücre zarı ile ilgili, I. Yapısında çift katlı yağ tabakası bulunur. II. Proteinler yağ tabakasının yüzeyinde kısmen ya da tamamen gömülüdür. III. Yağ ve proteinlere bağlı karbonhidratlar reseptör görevi görür. verilenlerden hangileri doğrudur? I. Nötr atomlar. Negatif iyonlara göre, II. Pozitif iyonlar Negatif iyonlara göre, III. Yağda eriyen vitaminler Suda eriyen vitaminlere göre, IV. Yağı çözen maddeler Yağda çözünen maddelere göre daha kolay geçer. yukarıda verilen ifadeler incelendiğinde hangileri doğrudur? A) I ve II. B) I ve III. C) I, III ve IV. D) II, III ve IV. E) I, II, III ve IV. 6. Bitkilerde bulunan hücre çeperi için, I. Hücre zarının dışında yer alır. II. Hücreyi dış etkilerden korur. III. Tam geçirgendir. IV. Karbonhidrat yapılıdır. verilen bilgilerden hangileri doğrudur? A) I ve II. B) II ve III. C) III ve IV. D) I, III ve IV. E) I, II, III ve IV.

26 7. Aşağıda hücre zarından a, b, c maddelerinin geçişi gösterilmiştir. Hücre dışı Hücre zarı b c 13 Hücre Zarı Difüzyon ile ilgili, I. Cansız ortamlarda da gerçekleşir. II. Taşıyıcı proteinler görev alır. III. İki ortam arasındaki yoğunluk farkını azaltır. verilenlerden hangileri aktif taşıma için de söylenebilir? Hücre içi a Taşıyıcı proteinler D) II ve III. E) I, II ve III. Buna göre, I. a ; oksijen gazıdır. II. b ; glikoz molekülüdür. III. c ; yağda çözünen bir maddedir. IV. Üç maddenin geçişinde de yoğunluk farkı önemlidir. verilenlerden hangileri kesinlikle söylenir? A) Yalnız IV. B) I ve III. C) III ve IV. D) I, II ve IV. E) I, II, III ve IV. 8. Hücre duvarı ile ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi doğru değildir? A) Cansız ve tam geçirgendir. B) Canlı ve seçici geçirgendir. C) Bitki hücresinde ana maddesi selülozdur. D) Madde alışverişi üzerindeki geçitlerle sağlanır. E) Bitki, mantar ve bakterilerde bulunur. 11. Aşağıda verilenlerden hangisi hücre zarından madde geçişlerinde difüzyon hızını etkileyen faktörlerden biri değildir? A) Sıcaklık B) Difüzyon yüzeyi C) Yoğunluk farkı D) ATP miktarı E) Por sayısı 9. Hücre zarından difüzyon ile; I. oksijen, II. glikoz, III. protein, IV. su, V. yağ moleküllerinden hangileri geçemez? A) I ve II. B) II ve III. C) II ve IV. D) III ve V. E) IV ve V. 12. Basit difüzyon ile ilgili; I. Taşıyıcı proteinler kullanılır. II. ATP harcanmadan gerçekleşir. III. Cansız ortamlarda gerçekleşemez. verilenlerden hangileri yanlıştır? A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) I ve II. D) I ve III. E) I, II ve III. Bu testin cevap anahtarına ulaşmak için yandaki karekodu okutunuz.

27 Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü Protein sentezinin hızlandığı bitki hücresinde; I. turgor basıncının artması, II. emme kuvvetinin artması, III. hücre zarının, selüloz çeperden uzaklaşması verilen olaylardan hangileri gerçekleşebilir? D) I ve II. E) II ve III. Hücre Zarı Hipotonik ortama konulan bir hayvan hücresi ile ilgili; I. Su kaybederek plazmolize uğrar. II. Bir süre sonra hemolize uğrayabilir. III. Hücrenin osmotik basıncı artar. verilenlerden hangileri söylenebilir? D) I ve II. E) I ve III. 2. Aktif taşıma ile ilgili olarak, I. ATP harcanır. II. Taşıyıcı enzim ve proteinler görev alır. III. İki ortam arasındaki yoğunluk farkını artırır. verilenlerden hangileri doğrudur? 3. Nişasta moleküllerinin hidrolize uğratıldığı bir hücre ile ilgili aşağıda verilenlerden hangisi söylenemez? A) Osmotik basıncı artmıştır. B) Turgor basıncı azalmıştır. C) Emme kuvveti artmıştır. D) Sentrozom ve kloroplastı birlikte bulundurur. E) Bitki hücresi olabilir. 6. Özdeş üç bitki hücresinin konulduğu ortamlarda gösterdiği değişiklikler sırasıyla şöyledir. I. Ortamda hücre zarı ile hücre çeperi birbirinden uzaklaşmıştır. II. Ortamda hücre zarı ile hücre çeperi birbirine yaklaşmıştır. III. Ortamda hücre zarı ile hücre çeperi arasında mesafe değişmemiştir. Bu bitki hücresinin konulduğu ortamların yoğunlukları arasındaki ilişki aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) I > II > III B) I > III > II C) II > I > III D) II > III > I E) III > I > II 4. Bir tatlı su algi olan Nitella bulunduğu ortama göre sitoplazmasında 1000 kat daha fazla potasyum bulundurur. Bu durumu sağlayan olay aşağıdakilerden hangisidir? A) Difüzyon B) Endositoz C) Aktif taşıma D) Osmoz E) Fagositoz 7. I. Stomaların açılıp kapanması II. Otsu bitkilerin dik durması III. Bazı bitki hareketlerinin sağlanması Yukarıda verilenlerden hangileri turgor basıncı etkisi ile gerçekleşebilir? A) Yalnız I. B) Yalnız III. C) I ve II. D) II ve III. E) I, II ve III.

28 8. Bir amipin bulunduğu ortam ile madde alış-verişi şekilde gösterildiği gibidir. I H 2 O (%40) III Yağ (%15) %5 %25 %5 II Glikoz (%5) Buna göre amipin gerçekleştirdiği olaylar aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? I II III A) Osmoz Aktif Taşıma Ekzositoz B) Osmoz Aktif Taşıma Pinositoz C) Difüzyon Aktif Taşıma Fagositoz D) Kolaylaştırılmış Endositoz Aktif Taşıma Difüzyon E) Aktif Taşıma Difüzyon Pinositoz 9. Fagositoz olayı ile ilgili, I. Büyük katı moleküllerin hücre içine alınmasıdır. II. ATP harcanarak gerçekleşir. III. Tüm canlı hücrelerde gerçekleşebilir. verilenlerden hangileri doğrudur? 14 Hücre Zarı İzotonik ortamda bulunan bir bitki hücresi önce hipertonik sonra da hipotonik bir ortama bırakılıyor. Buna göre hücrenin turgor basıncını gösteren grafik aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? A) Turgor basıncı B) Turgor basıncı C) Turgor basıncı D) Turgor basıncı E) Turgor basıncı 12. Aşağıdaki grafikte bir bitki hücresinin bırakıldığı ortamın yoğunluğunun zamana bağlı değişimi gösterilmiştir. Ortamın yoğunluğu N t 1 t 2 t 3 N: Normal yoğunluk 10. I. Hücre zarı küçülür. II. Bitki, mantar ve bakteri hücrelerinde gerçekleşmez. III. Tek yönlü gerçekleşir. Yukarıda verilen ifadelerden hangileri endositoz ve ekzositoz için ortaktır? Buna göre, I. t 1 zamanında hücre su kaybetmiştir. II. t 2 zamanında hücre turgor durumuna geçmiştir. III. t 3 zamanında hücre ve ortam arasında madde alış verişi durmuştur. verilenlerden hangileri söylenebilir? D) I ve III. E) I, II ve III. Bu testin cevap anahtarına ulaşmak için yandaki karekodu okutunuz.

29 Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü 9. avrama ım K T an Kaz ti es 15 SINIF Hücre Zarı I. II. III. IV. V. 4. Aktif taşıma ile ilgili, Aktif taşıma Difüzyon Fagositoz Osmoz Ekzositoz I. Az yoğun ortamdan çok yoğuna doğru olur. II. Zardan geçebilecek küçük moleküller taşınır. III. Taşıyıcı protein ve enzimler görev alır. verilenlerden hangisi basit difüzyon için de söylenebilir? Yukarıda verilen taşıma şekillerinden hangilerinde yoğunluk farkı önemsizdir? A) I ve II. A) Yalnız I. C) III ve V. B) II ve III. D) I ve II. E) III, IV ve V. D) I, III ve V. B) Yalnız II. C) Yalnız III. E) II ve III. Hücredek su m ktarı t1 t2 t3 Grafiğe göre amipin bulunduğu ortam yoğunlukları aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? t1 t2 t3 A) Hipertonik Hipotonik İzotonik B) Hipotonik Hipertonik İzotonik C) İzotonik Hipertonik Hipotonik D) İzotonik Hipotonik Hipertonik E) Hipotonik İzotonik Hipertonik 3. Bir amip önce saf suya sonra da tuzlu suya bırakılıyor. Buna göre hücrenin osmotik basınç değişimine ait grafik aşağıdakilerden hangisi olmalıdır? B) Osmotik basınç A) Osmotik basınç I. kolaylaştırılmış difüzyon, II. aktif taşıma, III. fagositoz, IV. ekzositoz olaylarından hangileri hücre çeperi bulunduran bir hücre tarafından da gerçekleştirilebilir? A) I ve II. B) II ve III. C) II ve IV. E) I, III ve IV. D) I, II ve IV. 6. Aşağıdaki deney düzeneğinde cam huni içerisine %10 luk glikoz çözeltisi, kaba ise %20 lik nişasta çözeltisi konulmuştur. Cam huni Kap %10 glikoz çözeltisi MEB Yandaki grafikte bir amip hücresinin su miktarının zamana bağlı değişimi gösterilmiştir. Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü 5. Hayvan hücreleri tarafından gerçekleştirilebilen; %20 nişasta çözeltisi Seçici geçirgen zar Bir süre sonra, C) D) Osmotik basınç Osmotik basınç I. Cam hunide nişasta molekülüne rastlanır. II. Kaptaki sıvı seviyesi yükselir. III. Cam huniye iyot çözeltisi damlatılacak olursa hem kapta hem de cam hunide mavi-mor renk oluşur. IV. Cam huninin yoğunluğu azalır. E) Osmotik basınç verilenlerden hangileri gerçekleşir? (İyot, nişasta ile mavi-mor renk verir.) A) I ve II. B) I ve III. D) III ve IV. C) II ve IV. E) I, III ve IV.

30 7. Aşağıda bir bakteri hücresinde ve bulunduğu ortamdaki madde yoğunlukları verilmiştir. Bu bakteri hücresi glikozu hücre içerisine alırken, vitamini hücre dışına atmaktadır. Glikojen miktarında ise bir değişim olmamaktadır. Gl koz Gl kojen V tam n Bakter Hücres Ortam Gl koz % 0,02 % 0,01 V tam n % 0,02 % 0,03 Gl kojen % 0,02 % 0,02 15 Hücre Zarı U şeklinde bir boru alınarak X koluna %20 lik glikoz çözeltisi, Y koluna %10 luk maltoz çözeltisi konulmuştur. X kolu Y kolu %20 lik Glikoz çözeltisi Seçici geçirgen zar %10 luk Maltoz Tabloya göre aşağıda verilenlerden hangisi doğrudur? A) Glikoz hücre içerisine difüzyon ile girer B) Vitamin hücre dışına difüzyon ile çıkar C) Glikojen aktif taşıma ile hücre içerisine girebilir. D) Bir süre sonra hücrenin osmotik basıncı artar. E) Glikoz ve vitamin aktif taşıma ile taşınmıştır. 8. Aşağıda endositoz yapan bir hücre şematize edilmiştir. Katı besin I II III Buna göre bir süre sonra, I. X kolunda sıvı seviyesi yükselir. II. Y kolunda glikoza rastlanır. III. Her iki kolda da maltoz görülür. verilenlerden hangileri gerçekleşir? 10. İçi boş bir bağırsak parçası içerisinde aminoasit, protein, gliserol, bulunan su dolu bir kaba bırakılıyor. Bağırsak Gl serol Lizozom Buna göre I, II ve III nolu yapılar aşağıdakilerden hangisidir? I II III A) Fagositik cep Sindirim Kofulu Besin Kofulu B) Fagositik cep Besin Kofulu Sindirim Kofulu C) Pinositik cep Sindirim Kofulu Besin Kofulu D) Pinositoz Besin Kofulu Sindirim Kofulu E) Difüzyon Vurgan Kofulu Besin Kofulu Am noas t Prote n Bu kapta meydana gelebilecek değişikliklerle ilgili, I. Aminoasit ve gliserol difüzyon ile bağırsak içerisine girer. II. Protein polimer olduğu için bağırsak içerisine fagositoz ile girebilir. III. Kaptaki su seviyesinde azalma olur. verilenlerden hangileri söylenebilir? D) I ve II. E) I ve III. Bu testin cevap anahtarına ulaşmak için yandaki karekodu okutunuz.

31 Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü Aşağıda verilen organellerden hangisi hücre zarının üretiminde görev almaz? Sitoplazma ve Organeller Granülsüz endoplazmik retikulumun görevleri ile ilgili; A) Lizozom B) Golgi cisimciği C) Endoplazmik retikulum D) Ribozom E) Mitokondri I. zararlı molekülleri zararsız hale dönüştürmek, II. kas hücrelerinde Ca + depolamak, III. yağ ve karbonhidrat sentezlemek verilenlerden hangileri doğrudur? D) I ve III. E) I, II ve III. 2. Kloroplast organeli ile ilgili olarak; I. DNA ve RNA bulundurma, II. fotofosforilasyon ile ATP sentezleme, III. protein sentezleyebilme verilenlerden hangileri mitokondri organeli için de söylenebilir? D) I ve III. E) I, II ve III. 5. R Yukarıda şematize edilen organelin harflendirilmiş kısımları ile ilgili; I. P, zarsız bir organel olan ribozomdur. II. R, solunum enzimlerini taşıyan kristadır. III. S, hücrenin kalıtım materyalidir. IV. T, matriks sıvısıdır. verilenlerden hangileri yanlıştır? A) Yalnız III. B) Yalnız IV. C) II ve III. D) I ve IV. E) III ve IV. S P T 3. I. Kloroplast II. Ribozom III. Mitokondri IV. Endoplazmik retikulum V. Golgi cisimciği Yukarıda verilen organellerin hangilerinin yapısında nükleik asit bulunur? A) Yalnız II. B) II ve III. C) I, II ve III. D) I, IV ve V. E) I, II, III, IV ve V. 6. Aşağıda verilen organellerden hangisinde dehidrasyon tepkimesi gerçekleşmez? A) Ribozom B) Golgi cisimciği C) Lizozom D) Endoplazmik retikulum E) Mitokondri

32 7. I Kloroplast II. Ribozom III. Endoplazmik retikulum IV. Koful V. Mitokondri Yukarıda verilen organeller ile zar yapısı bakımından çiftler oluşturulursa hangisi açıkta kalır? 16 Sitoplazma ve Organeller Sitoplazma ile ilgili olarak, I. Yarı akışkan bir sıvıdır. II. %90 ını su oluşturur. III. Tüm canlı hücrelerde bulunur. verilenlerden hangileri söylenebilir? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 8. Sentrozom organeli ile ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) Bakteride bulunmaz. B) Zarsız bir organeldir. C) İğ ipliği oluşumunu sağlar. D) Sperm hücresinde bulunmaz. E) Hücre bölünmesinde görev yapar. 11. Lizozom faaliyeti artmış bir hücrede, 12. I. Sitoplazma yoğunluğu azalır. II. Hücrenin emme kuvveti artar. III. Kullanılan ATP miktarı artar. verilenlerden hangileri gerçekleşir? A) Yalnız II. B) I ve II. C) I ve III. D) II ve III. E) I, II ve III. Küçük b r m Büyük b r m 9. Tatlı sularda yaşayan tek hücreli organizmalar hücre içerisine giren fazla suyu aşağıdaki organellerden hangisi ile hücre dışına atar? A) Lizozom B) Besin kofulu C) Kontraktil koful D) Golgi cisimciği E) Endoplazmik retikulum Yukarıda şekli verilen organel ile ilgili; I. Nükleoprotein yapılıdır. II. Protein sentezinde görevlidir. III. Tüm canlı hücrelerde bulunur. ifadelerinden hangileri doğrudur? D) I ve III. E) I, II ve III. Bu testin cevap anahtarına ulaşmak için yandaki karekodu okutunuz.

33 Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü 9. Kaz 17 ti es avrama ım K T an SINIF Sitoplazma ve Organeller I. Olgun alyuvar hücresi II. Yumurta hücresi III. Sinir hücresi IV. Yaprak hücresi Yukarıda verilen hücre çeşitlerinin hangilerinde sentrozom organeli bulunmaz? A) I ve II. B) II ve III. D) II, III ve IV. C) II ve IV. E) I, II, III ve IV. A) ATP sentezi yapabilir. B) Tek katlı zar yapısına sahiptir. C) Madde iletiminden sorumludur. D) Üzerinde ribozom bulundurabilir. E) Hücre zarı ile çekirdek zarı arasında uzanır. 2. Aşağıdaki organellerden hangisi prokaryot ve ökaryot tüm hücrelerde bulunur? A) Lizozom B) Ribozom E) Sentrozom MEB D) Golgi C) Koful Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü Şekli verilen organel ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? 5. Hücre iskeleti ile ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) Hücre içi organizasyonu sağlar. B) Kromozomların hareketine yardımcı olur. C) Hücrenin şeklinin korunmasını sağlar. D) Mikrotübül ve mikrofilament olmak üzere iki çeşidi vardır. E) Organellerin hücre içinde yer değişimine yardımcı olur. 6. Aşağıda bazı organellerin görevleri verilmiştir. I. Madde iletimi yapmak. II. ATP üretmek. 3. Kloroplast organeli ile ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) Kendini eşleyebilir. III. Nişasta, protein, yağ depolamak. IV. Çiçek ve meyve yapraklarına renk vermek. Buna göre görevi verilmeyen organel seçenektekilerden hangisidir? B) Çift katlı zara sahiptir. A) Lökoplast C) ATP sentezi gerçekleştirebilir. B) Mitokondri D) İçini dolduran sıvı stromadır. C) Kromoplast E) Fotosentetik tüm canlılarda bulunur. D) Golgi cisimciği E) Endoplazmik retikulum

34 Sitoplazma ve Organeller Genç bir yaprak hücresinin yaşlanması sürecinde, 10. I. Hücre çeperi kalınlaşır. II. Merkezi koful oluşur. III. Sitoplazma miktarı azalır. verilenlerden hangileri gerçekleşebilir? 17 X H2O CO2 Y A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) I ve II. D) I ve III. E) I, II ve III. C6H12O6 O2 Yukarıdaki X ve Y organelleri ile ilgili, 8. Aşağıda verilen yapı veya organellerin hangisinden koful oluşmaz? A) Çekirdek zarı B) Endoplazmik retikulum C) Hücre zarı D) Golgi cisimciği E) Lizozom I. X, oksijenli solunum yaparak ATP sentezler. II. Y de fotosentez olayı gerçekleşir. III. X ve Y tüm ökaryot hücrelerde bulunur. IV. X ve Y nin DNA, RNA ve ribozomları vardır. verilen bilgilerden hangileri doğrudur? A) I ve II. B) II ve III. C) II ve IV. D) I, II ve III. E) I, II, ve IV. 11. Hücre dışına sindirim enzimi salgılayan ökaryot bir hücrede; I. lizozom, II. ribozom, III. golgi cisimciği, IV. endoplazmik retikulum, V. mitokondri verilen organellerden hangisinin sayıca fazla olması beklenmez? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 9. I. Kloroplast II. Mitokondri III. Endoplazmik retikulum Yukarıda verilen organellerin hangilerinde protein sentezi gerçekleşebilir? 12. Fotosentez yapabilen bir bitki hücresinde aşağıdaki organellerden hangisi bulunmaz? A) Mitokondri B) Sentrozom C) Koful D) Ribozom E) Golgi cisimciği Bu testin cevap anahtarına ulaşmak için yandaki karekodu okutunuz.

35 Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü I. Endoplazmik retikulumda üretilen maddelerin depolanıp, paketlenmesi II. Glikoprotein ve lipoprotein üretimi III. Lizozomların oluşumu Yukarıda verilen olayların tamamında görevli organel aşağıdakilerden hangisidir? A) Golgi aygıtı B) Mitokondri C) Ribozom D) Kloroplast E) Peroksizom Sitoplazma ve Organeller Kromoplastlarla ilgili, I. Çiçeklerinin taç yapraklarında bol miktarda bulunur. II. Turuncu renkli olanları ksantofil pigmenti taşır. III. Bazıları kloroplastların dönüşümü ile oluşur. verilenlerinden hangileri doğrudur? A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) I ve III. D) II ve III. E) I, II ve III. 2. Kontraktil koful ile ilgili, I. Tatlı sularda yaşayan ökaryot tek hücreli canlılarda bulunur. II. Hücrede su homeostazisini sağlamakla görevlidir. III. Gerçekleştirdiği olayı ATP harcamadan yapar. verilenlerden hangileri doğrudur? A) Yalnız I. B) Yalnız III. C) I ve II. D) II ve III. E) I, II ve III. 3. Hücre iskeleti ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Özel proteinlerin oluşturduğu ipliksi ve tüpsü yapılardır. B) Hücre bölünmesi, ekzositoz ve endositoz olaylarında görevleri vardır. C) Hücre çekirdeği ve organellerin hücre içinde sabitlenmesini sağlar. D) Hücre iskeletini oluşturan elemanlar, oluştuktan sonra hücre ölünceye kadar sabit kalırlar. E) Sil, kamçı ve hücre duvarı oluşumunda görev alırlar. 5. Ribozom organeli ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Hücrelerin en küçük ve zarsız organelidir. B) Büyük ve küçük olmak üzere iki alt birimden meydana gelir. C) Ökaryot hücrelerin ribozomları, prokaryot hücrelerin ribozomlarından daha küçüktür. D) Prokaryot hücrelerde sitoplazmada serbest hâlde bulunur. E) Ribozomlar salgı yapan hücrelerde sayıca daha fazladır. 6. Aşağıda şekilde kloroplast organelinin bazı kısımları numaralanmıştır. III IV Numaralanmış kısımlarla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A) I numaralı kısım kloroplastın stromasıdır. B) II, protein sentezi yapan ribozomdur. C) III, kloroplastın çekirdek kontrolü dışında çoğalmasını sağlayan DNA'dır. D) IV, üst üste dizilerek grana adı verilen yapıları oluşturan tilakoittir. E) IV numaralı yapı klorofil pigmentlerini taşır. I II

36 18 Sitoplazma ve Organeller Bitki hücrelerinde plastitlerin birbirine dönüşümüyle ilgili 10. Hücre çekirdeği ile ilgili, aşağıdaki şema çizilmiştir. a I. Tüm ökaryot hücre çeşitlerinde bir tane çekirdek bulunur. Lökoplast b Kloroplast c Kromoplast II. Bölünmeyle oluşan yavru hücrelere kalıtsal bilginin aktarılmasından sorumludur. III. Hücre bölünmesi esnasında çekirdek de bölünür. Buna göre a, b ve c için, ifadelerinden hangileri doğrudur? I. a da klorofil sentezi görülür. II. Patatesin yeşermesi b olayına örnektir. III. c de karoten, ksantofil vb. birikimi olur. verilenlerden hangileri yanlıştır? A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) I ve II. D) I ve III. E) II ve III. 8. Aşağıda verilen organellerden hangisi tüm ökaryot hücrelerde ortak olarak bulunmaz? A) Çekirdek B) Mitokondri C) Golgi D) Sentrozom E) Endoplazmik retikulum 9. Metabolizma, küçük moleküllerden büyük moleküllerin sentezlendiği anabolizma ve büyük moleküllerin daha küçük moleküllere ayrıştırıldığı katabolizma olaylarının tamamıdır. Buna göre; I. ribozom, II. lizozom, III. kloroplast, IV. golgi aygıtı verilen organellerden hangilerinin faaliyeti anabolizma olarak nitelendirilebilir? 11. Aşağıda çekirdek zarı ile ilgili verilen ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Granülsüz endoplazmik retikulum tarafından oluşturulur. B) Çift katlı olup iki zar arasında boşluk bulunur. C) Üzerinde ribozom bulunur. D) Porların büyüklüğü ribozom alt birimlerinin geçebileceği büyüklüktedir. E) Hücre bölünmesi sırasında eriyerek kaybolur. 12. Hücre çekirdeği ve kısımları ile ilgili, I. Çekirdek sıvısının yoğunluğu sitoplazmadan daha azdır. II. Çekirdekçikte ribozomların büyük ve küçük alt birimleri sentezlenir. III. Nükleik asit ve proteinden meydana gelen genetik materyale kromatin adı verilir. verilen ifadelerden hangileri doğrudur? A) I ve II. B) II ve III. C) III ve IV. D) I ve II ve III. E) I, III ve IV. A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) I ve II. D) II ve III. E) I, II ve III. Bu testin cevap anahtarına ulaşmak için yandaki karekodu okutunuz.

37 Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü 19 Hücrelerin Karşılaştırılması 1. Kloroplast bulunduran tek hücreli bir canlı ile ilgili, 4. Klorofil pigmenti taşıyan bir hücre ile ilgili aşağıdakilerden hangisi kesinlikle söylenir? I. DNA'sı sitoplazmada dağılmış durumdadır. II. Metabolik olaylarının çoğu zarlı organellerde gerçekleşir. III. Fotosentez yaparak kendi besinini üretir. verilenlerden hangileri söylenebilir? A) Bakteri hücresidir. B) Glikoliz enzimleri taşır. C) Ökaryot bitki hücresidir. D) Kloroplast organeli vardır. A) Yalnız I. B) I ve II. C) I ve III. E) DNA çekirdek içerisindedir. D) II ve III. E) I, II ve III. 2. Aşağıdakilerden hangisi ile ökaryot hücreler prokaryot hücrelerden ayrılamaz? A) DNA molekülünün çekirdek içinde yer alması B) Sitoplazma içerisinde zarlı organellerin bulunması C) Halkasal yapıdaki DNA molekülünün bulunmaması D) Ekzositozla hücre dışına enzim salgılaması E) Endositoz yapabilen çeşitlerinin olması 5. Pandorina kolonisine ait bazı özellikler şunlardır. I. Tüm hücreleri fotosentez yapar. II. Hücrelerde özelleşme görülmez. III. Koloniden ayrılan hücre yaşayabilir. IV. Hücreler jelatin bir kılıf içerisinde bulunur. Bu özelliklerden hangileri volvox kolonisi için de söylenebilir? A) Yalnız IV. B) I ve II. C) II ve III. D) I ve IV. E) III ve IV. 3. Mantar ve bitki hücrelerinde bulunan; I. koful, II. mitokondri, III. hücre duvarı organellerinden hangileri yapı ve görev bakımından farklılık göstermez? D) I ve III. E) I, II ve III. 6. Hayvan hücrelerinde gerçekleşebilen; I. hücre dışı sindirim yapabilme, II. fagositoz ile besin alabilme, III. mitokondrileri ile ATP sentezleme olaylarından hangileri böcekçil bir bitkinin hücreleri tarafından da gerçekleştirilebilir? D) I ve II. E) I ve III.

38 7. Aşağıda verilen olaylardan hangisinin yapılması hücrenin prokaryot olduğunu kanıtlar? A) Oksidatif fosforilasyon ile ATP sentezlemesi B) İnorganik madde oksitlenmesi C) Organik monomerlerden organik polimer sentezi D) Ekzositoz ile hücre dışına enzim salgılaması E) Aktif taşıma ile hücre yoğunluğunu artırması 19 Hücrelerin Karşılaştırılması 10. İnsan vücudunda kök hücreler bütün dokuları ve organları oluşturan ana hücrelerdir. Embriyonun erken dönemlerinde elde edilen kök hücreler embriyonik kök hücresi olarak adlandırılır. Henüz farklılaşmamış olan bu hücreler için, I. Sınırsız bölünebilir. II. Kendini yenileyebilir. III. Organ ve dokulara dönüşebilir. verilenlerden hangileri doğrudur? D) I ve III. E) I, II ve III. 8. Aşağıdaki organellerden hangisinin varlığı bir hücrenin prokaryot ya da ökaryot olduğunu kesin olarak kanıtlamaz? A) Kloroplast B) Mitokondri C) Koful D) Ribozom E) Golgi 11. Aynı insandan elde edilen, Akyuvar hücresi Sinir hücresi Epitel hücresi yapılarında; I. çekirdek DNA sındaki nükleotit dizilimi, II. DNA da aktif olan gen çeşidi sayısı, III. hücre içindeki organel miktarı verilenlerden hangileri farklılık göstermez? D) I ve III. E) I, II ve III. 9. Bir insanda; I. göbek bağı, II. embriyonik, III. ergin verilen kök hücrelerin dönüşebileceği hücre çeşidi bakımından çoktan aza doğru sıralanışı seçeneklerin hangisinde verilmiştir? A) I - II - III B) I - III - II C) II - I - III D) II - III - I E) III - I - II 12. Prokaryot hücrelerde aşağıda verilen durumlardan hangisi gözlenmez? A) Yenilenme B) Çoğalma C) Büyüme D) Peptitleşme E) Dokulaşma Bu testin cevap anahtarına ulaşmak için yandaki karekodu okutunuz.

39 Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü Canlıların sınıflandırılması ile ilgili, Sınıflandırma İlkeleri 4. Doğal (filogenetik) sınıflandırma yapılırken canlıların; I. Aynı takımda bulunan canlılar, aynı şubede yer alır. II. Aynı türden iki canlı çiftleştiğinde verimli döl verebilir. III. Aynı takımda bulunan iki canlı, farklı cinslerde yer alamaz. verilenlerden hangileri doğrudur? D) I ve II. E) I ve III. I. orjinleri (kökenleri), II. embriyolojik benzerlikleri, III. anolog organları, IV. kromozom sayıları özelliklerinden hangileri dikkate alınır? A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) I ve II. D) I, III ve IV. E) II, III ve IV. 2. Aşağıdaki grafikte sınıflandırma birimlerinin sahip oldukları ortak gen sayıları gösterilmektedir. Ortak gen sayıları I II III IV V VI VII Sınıflandırma birimleri Grafiğe bakılarak, I. Canlı çeşitliliğinin en fazla olduğu birim IV tür. II. IV alem, I ise tür birimidir. III. IV te bulunan canlıların protein benzerliği diğerlerinden fazladır. verilenlerden hangileri söylenebilir? D) II ve III. E) I, II ve III. 5. Bilimsel sınıflandırmada türden aleme doğru gidildikçe; I. canlı sayısı, II. ortak gen sayısı, III. canlı çeşitliliği, IV. protein benzerliği verilen özelliklerden hangileri artar? A) I ve II. B) I ve III. C) II ve III. D) II ve IV. E) III ve IV. 3. Bilimsel adları; Pinus brutia ve Pinus nigra olan iki canlı ile ilgili, I. Aynı takım içinde yer alırlar. II. Verimli döl oluşturabilirler. III. Ortak enzimlere sahiptirler. verilenlerden hangilerinin doğruluğu kesindir? D) I ve III. E) I, II ve III. 6. Aynı aile(familya) içerisinde birlikte bulunan iki canlı; I. takım, II. cins, III. şube, IV. tür verilen hangi sistematik birimlerde birlikte bulunur? A) I ve II. B) I ve III. C) II ve III. D) II ve IV. E) III ve IV.

40 7. 20 Sınıflandırma İlkeleri Rosa canina (kuşburnu) 10. Aristo, yaptığı sınıflandırmada canlıları bitkiler ve hayvanlar a b olarak iki grupta toplamıştır. Bitkileri de; yapı ve c büyüklüklerine göre otlar, çalılar, ağaçlar olarak ayırmıştır. Yukarıdaki ikili adlandırmaya göre, Aristo nun yaptığı bu sınıflandırmaya göre, I. a, cins adıdır. I. Dış görünüşlerini dikkate almıştır. II. b, tür adıdır. II. Yapay (ampirik) bir sınıflandırmadır. III. İlk isimlerinin aynı olması iki canlının akraba olduğunu III. Köken benzerliklerini dikkate almamıştır. gösterir. ifadelerinden hangileri söylenebilir? verilenlerden hangileri doğrudur? D) I ve III. E) II ve III. 8. İki canlının aynı türden olduğu yargısına seçeneklerden hangisine bakılarak kesin olarak ulaşılır? A) Kromozom formüllerinin aynı olmasına B) Habitatlarının aynı olmasına C) Enzim benzerliklerine D) Ortak atadan gelmelerine E) Aralarında verimli yavrular oluşturmalarına 9. I. Iris orientalis II. Globularia orientalis III. Iris germenica IV. Pinus nigra İkili isimlendirmeler dikkate alındığında hangi iki canlının benzerliği daha fazladır? A) I ve II. B) I ve III. C) I ve IV. D) II ve IV. E) III ve IV. 11. Canlıların sınıflandırılmasında sistematik birimler dikkate alındığında, Protein benzerliği Alem I Tür Kromozom sayısı Alem II Tür Çeşitlilik Tür verilen grafiklerden hangileri çizilebilir? D) I ve II. E) I ve III. III Alem 12. Kökenleri aynı, görevleri farklı olan organlara homolog organ denilir. Buna göre; I. yarasanın kanadı, II. insanın kolu, III. kedinin ön ayağı, IV. sineğin kanadı verilenlerden hangileri homolog organa örnek olarak verilebilir? A) I ve II. B) I ve III. C) I ve IV. D) I, II ve III. E) I, II, III ve IV. Bu testin cevap anahtarına ulaşmak için yandaki karekodu okutunuz.

41 Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü 21 Bakteri - Arkebakteri 1. Işıklı ve ışıksız ortamda besin sentezi yapabilen bir 4. Bakteriler, 20 dakikada bir bölünerek çoğalır. bakteri ile ilgili, Birey sayısı Birey sayısı I. Klorofil pigmentine sahiptir. II. İnorganik maddeleri oksitleyebilir. III. Ürettiği oksijeni atmosfere vermez. yargılarından hangileri doğrudur? D) I ve III. E) II ve III. 2. Arkeler ile ilgili seçeneklerde verilen ifadelerden hangisi yanlıştır? A) Bazı türleri karbondioksit kullanarak metan gazı üretir. B) Oksijenli solunum yapan türleri vardır. C) Diploid kromozomlu olup, DNA'ları histon proteinine sarılı değildir. D) Diğer organizmaların yaşayamayacağı habitatlarda yaşayabilir. E) Ototrof veya heterotrof beslenen çeşitleri vardır. I II Buna göre bakterilerin I. grafikteki gibi çoğalması beklenirken, II. grafikteki gibi çoğalmalarının nedeni; I. metabolik atıkları ile zehirlenmeleri, II. endospor oluşturmaları, III. konjugasyon yapmaları verilenlerden hangileri ile açıklanabilir? D) I ve II. E) I ve III. 5. Aşağıda canlılara ait bazı özellikler verilmiştir. I. Hücre çeperi bulundurma II. Fotofosforilasyon ile ATP sentezi III. Oksijenli solunum tepkimelerini mitokondride gerçekleştirme Buna göre verilenlerden hangileri bakterilerde görülür? 3. I. Ribozom organeli bulundurma II. Hücre duvarının yapısal özelliği III. Ekstrem koşullarda yaşayabilme IV. Ekolojik yaşam koşulları Arkeler verilen hangi özellikler ile bakterilerden ayrılır? A) Yalnız I. B) I ve III. C) II ve III. D) I, III ve IV. E) II, III ve IV. 6. Aşağıdakilerden hangisi tüm bakterilerde ortak olarak bulunan bir yapıdır? A) Kamçı B) Kapsül C) Ribozom D) Mezozom E) Klorofil

42 7. İnorganik maddelerden organik besin üretebilen bir bakteri ile ilgili; I. Ototroftur. II. Ayrıştırıcıdır. III. Klorofili ile güneş ışığını tutar. IV. Ribozomu ile protein sentezi yapar. ifadelerinden hangilerinin doğruluğu kesindir? A) I ve III. B) II ve III. C) I ve IV. D) III ve IV. E) I, III ve IV. 21 Bakteri - Arkebakteri 10. Metanojenler; metan (CH4) gazı oluşturarak enerji elde eder. Oksijen bu arkebakterilere zehir etkisi yapar. Bataklıklarda, pis sularda, gübrede, çöplerde ve otçul memelilerin sindirim sistemlerinde yaşarlar. Buna göre, I. Metanojenler, mezozomlarında ATP sentezi yapar. II. Enzim sistemleri zor koşullara dayanıklıdır. III. Otçul memelilerin sindirim kanallarında metan gazı oluşturur. verilenlerden hangileri söylenebilir? D) II ve III. E) I, II ve III. 8. Bakteri ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) Bazı bakteriler hem oksijenli, hem de oksijensiz solunum yaptıklarından ekildikleri deney tüpünün her yerinde çoğalabilirler. B) Bazı bakteriler çoğalma sırasında önce çekirdeklerini sonra sitoplazmalarını bölerek sayılarını artırırlar. C) Bazı bakteriler klorofilleri olmasa da inorganik maddelerden organik besin üretebilir. D) Bazı bakteriler konjugasyon yada mutasyonla kalıtsal yapısını değiştirerek adaptasyon yeteneğini artırır. E) Bazı bakteriler endospor oluşturarak olumsuz çevre koşullarında uzun süre canlı kalabilirler. 11. I. Antibiyotik üretimi II. Yoğurt, sirke, turşu yapımı III. Bazı vitaminlerin sentezlenmesi IV. Biyoremediasyonda çevre temizliği V. Organik atıkları ayrıştırma Yukarıda verilenlerden hangileri bakteriler tarafından gerçekleştirilebilir? A) I, II ve III. B) II, III ve V. C) I, III ve V. D) II, IV ve V. E) I, II, III, IV ve V. 9. Aşağıdakilerden hangisi tüm bakteriler tarafından gerçekleştirilir? A) Çürütme B) Mayalanma C) Fotosentez D) Hücre solunumu E) Nitrifikasyon 12. Aşağıdaki hücresel yapılardan hangisi bir bakterinin oksijenli solunum yaptığını kanıtlar? A) Pilus B) Hücre çeperi C) Mezozom D) Kapsül E) Plazmit Bu testin cevap anahtarına ulaşmak için yandaki karekodu okutunuz.

43 Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü 9. Kaz 22 ti es avrama ım K T an SINIF Protista - Fungi 1. Mantarların organik atıkları ayrıştırma, ilaç üretimi, besin kaynağı olma gibi faydalarının yanında bazı canlılarda hastalık yapma gibi olumsuz etkileri de vardır. 4. Protista aleminde yer alan canlılarla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) Kitin hücre duvarına sahiptir. Buna göre mantarlar ile ilgili, I. B) Saprofit yaşayan türleri vardır. Ototrof organizmalardır. C) Tamamı ökaryottur. II. Parazit ve çürükçül türleri vardır. D) Ototrof ya da heterotrof beslenebilirler. III. Madde döngüsüne görev alırlar. E) Tek hücreli ve çok hücreli türleri vardır. IV. Bazı antibiyotiklerin üretiminde kullanılırlar. verilenlerden hangileri söylenebilir? B) II ve III. D) II, III ve IV. C) I, III ve IV. E) I, II, III ve IV. 2. Aşağıda verilenlerden hangisi protista aleminde yer alan canlılar için ortak bir özelliktir? A) Aktif hareket etme B) Fagositoz ile beslenme C) Konjugasyon yapabilme D) Fotosentez ile oksijen üretme MEB E) Ökaryot hücre yapısına sahip olma Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü A) I ve II. 5. I. Çok çekirdekli olma II. Işık enerjisinden faydalanabilme III. Sindirim atıklarını anüsten dışarı atma Verilen özelliklerden hangileri öglena ve paramesyum için ortak değildir? A) Yalnız I. B) Yalnız II. D) II ve III. C) I ve II. E) I, II ve III. 6. Kontrakt l koful Ağız Çek rdek Bes n kofulu Yukarıda şekli verilen canlı ile ilgili, 3. Amiplerin; I. I. Tatlı sularda yaşar. II. Parazit türleri yoktur. heterotrof beslenme, II. aktif hareket etme, III. Hem ototrof hem heterotroftur. III. bölünerek çoğalma IV. Mitokondri faaliyetiyle ATP sentezler. özelliklerden hangileri öglenada da görülür? verilenlerden hangileri yanlıştır? A) Yalnız I. A) I ve II. D) I ve II. B) Yalnız II. C) Yalnız III. E) I, II ve III. D) I, III ve IV. B) II ve III. C) III ve IV. E) I, II, III ve IV.