Diyalizin bireyselleştirilmesi: Diyalizat ve membran seçimi. Gülay Aşcı Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı İzmir

Transkript

1 Diyalizin bireyselleştirilmesi: Diyalizat ve membran seçimi Gülay Aşcı Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Nefroloji Bilim Dalı İzmir

2 Diyalizde su Bir hemodiyaliz hastası haftada 360 L suya maruz kalıyor; bir hemodiyaliz hastasının 3 yılda maruz kaldığı su miktarı, sağlıklı bir kişinin tüm yaşamı boyunca maruz kaldığı miktara eşittir. Barsaktan emilim seçicilik gösterebilirken, diyalizattan kana geçişte tek sınırlayıcı boyut Şehir suyunun kimyasal ve mikrobiyolojik kontaminantlardan tam olarak arındırılması Konsantratın saf, içeriğinin formülasyona uygun olması Doktor tarafından doğru reçetelendirme Makine tarafından doğru oranda karıştırma Diyalizatın mikrobiyolojik saflığı

3 Standart diyalizatta mikrobiyolojik kontaminantlar Hemodiyaliz için su arıtılırken suda bulunan klorin uzaklaştırılınca, revers ozmoz sonrası suda ve diyalizatta bakteri üremesi kaçınılmaz olur. Schindler R et al. J Am Soc Nephrol 2004; 15: Hem RO sonrası makineye gelip, diyalizere girene dek olan hatta kontaminasyon olabilir, hem de bikarbonat konsantrat bakteri üremesi için mükemmel bir vasattır. Üç ayrı RO cihazından cihaz sonrası alınan örneklerde endotoksin 0.12, 0.03 ve 0.01 EU/ml (tümü limit dahili, <0.25 EU/ml). Bunlardan beslenen 22 makineden, diyalizere giriş noktasından alınan diyalizat numunelerinin ise 13 ünde endotoksin >0.25 EU/ml!

4 Standart diyalizatta mikrobiyolojik kontaminantlar Bu nedenle standart diyalizat belli konsantrasyonlarda endotoksin fragmanları, peptidoglikanlar ve bakteriyel DNA parçacıkları gibi mikrobiyolojik kontaminantlar içerir. Schindler R et al. J Am Soc Nephrol 2004; 15: Bossola M et al. Clin J Am Soc Nephrol 2009; 4: Vücutta sitokin üretimini uyaran bu maddeler hem high-flux, hem low-flux membranlardan geçebilirler. Weber V et al. Artif Organs 2004; 28: Bu mikrobiyolojik kontaminantlar febril reaksiyona yol açmazlar, ancak vücutta sitokin üretimini uyararak diyaliz hastalarında sıklıkla görülen kronik enflamasyonun patogenezinde rol alırlar.

5 Standart diyalizatta mikrobiyolojik kontaminantlar Standart diyalizatta, Pseudomonas kültüründe olanın dörtte biri kadar bakteriyel DNA parçacıkları var Schindler R et al. J Am Soc Nephrol 2004; 15:

6 Standart diyalizatta mikrobiyolojik kontaminantlar Low-flux diyalizer ve standart diyalizatla tedavi edilen hemodiyaliz hastalarının %20.7 sinde kanda bakteri DNA parçacıkları var Kanında bakteri DNA parçacıkları olan hastalardaki CRP düzeyi diğerlerinin iki katı Bossola M et al. Clin J Am Soc Nephrol 2009; 4:

7 Ultrasaf diyalizat ile kardiyovasküler morbidite ve mortalitede azalma Randomize bir çalışmada, diyaliz süresi 3 yılın üzerinde olan hastalarda ultra saf diyalizat kullanımıyla CRP düzeyinde düşüş ile beraber ölümcül ve ölümcül olmayan kardiyovasküler olay sıklığında %45 azalma Asci G et al. J Am Soc Nephrol 2013; 24:

8 Ultrapür diyalizat- metaanaliz (kontrollü) Değişken Çalışma No Hasta no Değişim (%90 GA) P değeri CRP (mg/l) ( IL-6 (pg/ml) ( ) <0.001 OxLDL (U/L) ( ) <0.001 Albumin (g/dl) ( ) 0.03 Hemoglobin (g/dl) ( ) 0.05 Epo doz (U/hft) ( ) 0.05 Susantitaphong P. NDT 2013

9 Regular use of UPD appears desirable in long-term hemodialysis patients to prevent and/or to delay the occurrence of dialysis-related complications. Guideline IV.6.1 European Best Practice Guidelines for Haemodialysis (Part 1) Nephrol Dial Transplant 2002; 17 Suppl 7: 51-4

10 Diyalizat kompozisyonu Diyalizat (mmol/l) Normal düzey (mmol/l) Sodyum Potasyum Kalsiyum Magnezyum Klorür Asetat <0.1 Bikarbonat Glikoz 0-11 (0-220 mg/dl) ( mg/dl)

11 Diyalizat Na Diyalizat Na 130 mmol/l den 136 mmol/l ye çıkarılınca kramplarda %50 azalma, ama susama-interdiyalitik kilo alımı ve kan basıncında artış. Clin Nephrol 1977 Hidrostatik UF-uzun seans süresi Glikoz >1800 mg/dl (osmoz ile UF) Kısa seans süresi-idh neden ile Kısa süre-disequilibrium sendromu

12 Diyalizat sodyum ABD, 1084 HD hastası Diyalizat Na mmol/l, median 140 mmol/l Pre-HD serum Na 136.7±2.9 mmol/l, %83 ünde <140 mmol/l %83 ünde pozitif Na gradient, ortalama 4.6±4.4 mmol Na gradient susama, İDKA ve sistolik KB ile korele Munoz Mendoza J et al. Nephrol Dial Transplant 2011; 26:

13 Na gradient & hospitalizasyon, mortalite Pozitif Na gradienti ile hospitalizasyonda artış (<-4 mmol/l olana kıyasla, >6 mmol/l olanlarda 2 kat artış) Gradient artışına paralel, mortalitede artış Penne EL, Sergeyeva O. Blood Purif 2011; 31: 86-91

14 İDKA ve mortalite KV mortalite Tüm nedenli mortalite n= Yüksek İDKA hem kardiyovasküler, hem total mortalite için bağımsız risk faktörü Kalantar-Zadeh K, Circulation 2009; 119: 671-9

15 Diyalizat Na düzeyini düşürmek Yazar Girişim IDKA KB kontrolü IDKB Cybulsky ,144 düzelme düzelme kötüleşme Song ,140,147 düzelme düzelme kötüleşme De Paula , düzeltilmiş düzelme düzelme düzelme Oliver , 137 düzelme - - Thein , 141 degişim yok düzelme Fark yok Kutlugün, ,137 düzelme düzelme kötüleşme 6 prospektif çalışma İDKA nda azalma, kan basıncı kontrolünde iyileşme İntradiyalitik hipotansiyonda artış (?)

16 Prediyaliz serum Na a göre ayarlanmış diyalizat Na 27 hasta, crossover, 9 seans diyalizat Na 138 mmol/l, sonra 9 seans prediyaliz hasta serum Na a göre ayarlanmış diyalizat Na Prediyaliz serum Na her iki dönemde de 134 mmol/l Susamada azalma İnterdiyalitik kilo alımında azalma (2.91 kg dan 2.29 kg a, p<0.001) İntradiyalitik hipotansiyonda azalma (%9 dan %2 ye, p<0.001) Normotansiflerde sistolik kan basıncı 130 mmhg dan 136 mmhg ya; hipertansiflerde 165 mmhg dan 149 mmhg ya (p<0.05) De Paula FM et al. Kidney Int 2004; 66:

17 Makine kalibrasyonları Imperial College Kidney&Transplant Institute, Londra Makinede iyonik konduktivite ile diyalizat Na 140 mmol/l görünen 71 diyaliz makinesinden diyalizat numunesi alınıp ölçülüyor: 71 makinenin 32 sinde diyalizatta Na >144 mmol/l (%35.7)! Makinede konduktivite ölçen elektrotlarda malfonksiyon (?) Rekalibrasyon sonrası tümü ± 2 mmol içinde Sonuçta interdiyalitik kilo alımında azalma (2.4 ± 1.1 den 2.1 ± 0.9 kg a, p<0.01), sistolik kan basıncında düşüş (144 ± 23 den 140 ± 23 mmhg ya, p=0.07), antihipertansif ilaçta azalma (1.9 ± 1.5 den 1.7 ± 1.5 e, p<0.05) Diyaliz makinesi kalibrasyonu düzenli ve özenli yapılmalı Edwards C et al. ASN 2009, JASN 20A, 2009

18 Diyalizat sodyum-sonuç Prediyaliz serum Na ortalama mmol/l, ABD de 138 mmol/l Pozitif Na gradient İDKA ve kan basıncı artışıyla ilişkili Diyalizat Na 138 mmol/l olmalı, daha yüksek değil Na profil (modelleme)=faydasız (seansda ortalama dx Na mmol/l) Diyette tuz kısıtlaması ile daha düşük diyalizat Na ya da prediyaliz serum Na düzeyine göre ayarlanmış diyalizat Na akılcı olabilir

19 Volume first ABD de 2014 yılında 14 büyük diyaliz organizasyonu konsensus rapor Normovolemi diyalizin ana hedeflerindendir Yeterli ve yavaş UF, seans süresi en az 4 saat olmalı Diyalizat Na mmol/l olmalı Na modelleme ve hipertonik Na kullanımı önerilmemeli Tuzsuz diyet Weiner DE, Am J Kidney Dis 2014

20 Diyalizat potasyum Diyetle günlük alım meq; sağlıklı kişide %90 ı böbrekler, %10 u feçesle atılıyor; ekstrasellülerde konsantrasyon , intrasellülerde 140 meq/l Kalbin elektriksel aktivitesi ekstrasellüler intrasellüler potasyum konsantrasyonu oranıyla ilişkili Asidoz, insülin eksikliği, beta-bloker kullanımı hücre dışı potasyumu yükseltir; ayrıca yoğun hücre yıkımı durumlarında da potasyum yükselir (rabdomiyoliz, hemoliz) Son dönem böbrek hastalığında feçesle atılım %30 a çıksa da, diyette kısıtlama ve diyalizle uzaklaştırılma gerekir

21 Diyalizat potasyum Hiperpotasemi önemli ölüm nedeni, çoğu hastada konvansiyonel hemodiyalizle genellikle etkin potasyum uzaklaştırma sağlanır, 2 mmol/l potasyumlu diyalizatla prediyaliz plazma potasyum <6 mmol/l Başlıca diyete uyumsuzluk olmak üzere, ilaçlar (spironolakton, ACE-I, ARB), hipertonosite (mannitol, radyokontrast, yüksek diyalizat Na), ciddi asidoz hiperpotasemiye yol açan nedenlerdir Daha az olsa da, hipopotasemi de bir risk yaratıyor PreHD K düzeyi ve protein alımı ilişkisi En önemli neden malnütrisyon-kaşeksiciddi komorbid hastalık Kovesdy CP et al. Clin J Am Soc Nephrol 2007

22 Diyalizat potasyum hasta, retrospektif analiz Prediyaliz plazma K düzeyi >5.5 mmol/l olanlarda hem total, hem kardiyovasküler mortalite yüksek Prediyaliz K düzeyi <4.0 mmol/l olanlarda artmış mortalite riski diğer faktörlerle düzeltildiğinde kayboluyor Kovesdy CP et al. Clin J Am Soc Nephrol 2007

23 Diyalizat potasyum Prediyaliz plazma K düzeyi 5.0 mmol/l olanlarda, hem 3.0 mmol/l potasyumlu, hem de 1.0 mm potasyumlu diyalizat kullanımı mortaliteyi arttırıyor Prediyaliz K düzeyi <5.0 mmol/l olanlarda ise, diyalizat potasyum düzeyi mortaliteye etkili değil Kovesdy CP et al. Clin J Am Soc Nephrol 2007

24 Diyalizat potasyum 502 ani ölüm ve uyumlu 1632 kontrol HD hastası Hem yüksek, hem düşük serum K durumunda ani ölüm riski yüksek Diyalizat K < 2 mmol/l kullanılanlarda, özellikle prediyaliz serum K düşük olanlarda ani ölüm riski yüksek Pun PH, Kidney Int 2011

25 Diyalizat potasyum Diyalizat K düzeyi 2 mmol/l olmalıdır Kesinlikle 2 mmol/l den daha düşük konsantrasyonlar kullanılmamalıdır; hiperpotasemik hastalar için diyaliz sıklık ve/veya süresini arttırmak, diyet kısıtlaması, potasyum değiştirici reçine yeğlenmeli K düzeyi > 2 mmol/l diyalizat kullanımı düşünülebilir, ancak avantaj kanıtlayan veri yoktur

26 KBY 3-4 Ca dengesi 800 mg/gün ve 2000 mg/gün diyet ile Ca alımı, crossover, 9 gün, KBY 3-4 vs kontrol, D vit ve P- bağlayıcı yok Kontrol ve KBY de 800 mg/gün Ca ile ılımlı negatif Ca dengesi 2000 mg/gün Ca ile KBY de kontrole göre pozitif Ca dengesi (PTH düzeyleri KBY de daha yüksek) Feçesde Ca ölçümü optimal değil 2000 mg Ca alımı 1-25 D3 and PTH düzeylerinde baskılanma, ancak belirgin pozitif Ca dengesi Spiegel DM et al. Kidney Int 2012; 81: 1116

27 Diyaliz hastalarında Ca dengesi (HD seans sırasında) 1.0 mmol/l 1.25 mmol/l 1.5 mmol/l 1.75 mmol/l Hou SH, h, n=7 +216± ±92 Malberti F, h,n=20-324± ±80 +80±164 Fabrizi F, h, n=6-6± ±52 Al-Heijaili F, h, n=13-328±108-80± ±196 Sigrist M, h, n=52-188±232 (-486 to 784) Karohl C, h, n=23-578± ± ± ±413 Bosticardo G, h, n=22-57±82 (-288 to 110) +93±112 (-108 to 337) Basile C, h, n=22 +75± ±228

28 Farklı diyalizat Ca düzeyinin etkileri 1 yıl süresince 1.25 vs 1.50 mmol/l Ca, iyonize Ca ve P düzeyleri benzer, daha yüksek doz CaCO3/vit D kullanımı, 1.25 Ca ile artan PTH düzeyleri (negatif denge?) 1.25 mmol/l ile uzun dönemde sekonder hiperparatiroidide kötüleşme Argiles A et al. Kidney Int 1993; 43: 630

29 Farklı diyalizat Ca düzeyinin etkileri 35 HD hastası, 1 yıl izlem, diyalizat Ca 1.75 mmol/l den 1.25 mmol/l ye azaltılıyor CaCO 3 (3-6 gr/gün); oral kalsitriol 20/35; Ca ve P düzeylerinde değişiklik yok, 1 yıl içinde PTH ve ALP düzeylerinde artış 1.25 mmol ile hiperparatiroidide artış Fernandez E et al. J Am Soc Nephrol 1995; 6: 132

30 HD hastalarında serum Ca düzeyleri ve mortalite ABD, HD hastası Block G J Am Soc Nephrol 2004; 15: 2208 Yüksek serum Ca düzeyleri artmış mortalite ile ilişkili, yanı sıra serum P düzeyi >5.5 mg/dl ve PTH düzeyi 600 pg/ml

31 Dializat Ca düzeyi ve mortalite DOPPS , HD hastası; diyalizat Ca 1.25 mmol/l Japonya da %19.8, Avrupa da %23.9, ABD de %64.1 Diyalizat Ca (1 meq/l) Tüm nedenli ölüm KV ölüm PTx riski 1.13 (95% CI ) 1.09 (95%CI ) Yüksek diyalizat Ca ile artmış mortalite riski 0.57 (95%CI ) Young EW et al. Kidney Int 2005; 67: 1179

32 Dializat Ca düzeyi ve mortalite Japonya DOPPS I-II, , HD hastası; diyalizat Ca %66 da 1.5 mmol/l, %22 de 1.25 mmol/l Yüksek P ve Ca ile artmış mortalite riski Diyalizat Ca (2.5 vs 3 meq/l) Tüm nedenli ölüm 1.17 (95% CI ), p= mmol/l ile mortalite artışı anlamlı değil KV ölümty 1.47 (95%CI ), p=0.13 Kimata N et al. Hemodial Int 2007; 11: 340

33 Düşük diyalizat Ca ve ani ölüm riski ABD, HD hastası, ; %74.9 da diyalizat Ca 1.25 mmol/l, %17.4 de >1.25 mmol/l, %7.7 <1.25 mmol/l 510 hastada ani ölüm; 1560 eşli kontrol OR (95% CI) Pre-HD düzelt. Ca (her 1 mg/dl artış) 1.10 ( ) 0.05 Diyalizat Ca <1.25 mmol/l 2.00 ( ) <0.001 Serum/diyalizat Ca gradient (her 0.5 mmol/l artış) 1.40 ( ) P <1.25 mmol/l diyalizat Ca kullanımı ile 2 kat artmış ani ölüm riski Pun PH et al. Clin J Am Soc Nephrol 2013; 8: 797

34 Yüksek Ca diyalizat kullanımı ile PTH düzeyini düşürmek ve mortalite riski Fransa, insidan HD hastası, 0-12 aydaki PTH değişimi ve ay arası mortalite analizi Diyalizat Ca Ca: 1.50 %75.5, 1.75 %12.9, 1.60 %9.2, 1.25 %1.9 Basal PTH: %60.5 hedefte (2-9 kat N, %30.4 düşük, %9.1 yüksek PTH düzeyleri yüksekten normal/düşük PTH olanlarda artmış KV mortalite riski (OR 2.03, 95% CI , p=0.006) 1.75 mmol/l diyalizat Ca PTH azalması ve artmış KV mortalite ile ilişkili (OR 5.44, 95% CI , p<0.001 Merle E et al. Kidney Int 2016; 89: 666

35 Öneriler KDOQI önerisi 1.25 mmol/l (2003) KDIGO önerisi 1.25 veya 1.50 mmol/l (2009) Aslında bu öneriler için kanıt yok ABD de 1.25 mmol/l tercih ediliyor, Avrupa ve Japonyada 1.50 en çok kullanılan Farklı diyalizat Ca içeriğinin vasküler kalsifikasyon, kemik hastalığı, kemik kırıkları ve mortalite üzerine etkisini inceleyen RKÇ yok

36 Diyalizat Ca Çalışması 1.25 ve 1.75 mmol/l diyalizat kalsiyumunun KAK ve kemik histomorfometrisine etkisi, RKÇ 425 HD hastası, bazal diyalizat Ca= mmol/l, PTH 300 pg/ml: 1.25-mmol/L Ca veya 1.75-mmol/L Ca kollarına randomizasyon; 2 yıl izlem Primer sonlanım: KAK skor değişimi Sekonder sonlanım: kemik histomorfometri değişimi Ok E et al. J Am Soc Nephrol 2015; Dec 23

37 Diyalizat Ca Çalışması PTH düzeyi ve D vit kullanımı 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0 PTH levels and vit D dose Vit D-1.25 Ca Vit D-1.75 Ca PTH-1.25 Ca PTH-1.75 Ca mmol Ca ile PTH düzeyi, D vit kullanımı ve dozunda anlamlı artış Vit D use (%) Baseline 24th month 1.75 group 1.25 group Ok E et al. J Am Soc Nephrol 2015

38 KAK skor değişimleri KAK skor değişimi 1.25 Ca (n=120) 1.75 Ca (n=104) Gruplar arası ortalama fark (95% CI) P değeri Net değişimi ΔKAK skor-agatston 160± ± ( 265 to 12) 0.03 ΔKAK skor-volum 115± ± ( 214 to 22) 0.01 Transformed fark ΔKAK skor-agatston 3.01± ± ( 3.13 to 0.42) 0.01 ΔKAK skor-volum 2.50± ± ( 2.88 to 0.52) < Ca ile koroner arter kalsifikasyon ilerleme daha az Ok E et al. J Am Soc Nephrol 2015; Dec 23,

39 Diyalizat Ca Çalışması A Ca grubunda daha fazla KAK progresyonu (p=0.03) B. Tüm grupta, serum P >4.7 mg/dl olanlarda progresyon daha fazla (p=0.03) C. P >4.7 mg/dl olanlarda, 1.75 Ca ile KAK progresyonu daha fazla (p=0.01 D. P<4.7 mg/dl olanlarda, benzer progresyon oranları (p=0.98) Yüksek Ca maruziyeti hiperfosfatemi varlığında KAK progresyonuyla ilişkili Ok E et al. J Am Soc Nephrol 2015

40 Diyalizat Ca Çalışması Kemik parametrelerinde değişim 1.25 Ca (n=55) 1.75 Ca (n=53) Bazal 24. ay P Bazal 24. ay P Bone formation rate /bone surface (mm3/cm2 per yr) 1.03± ±2.77 < ± ± Bone volume/tissue volume (%) 18.6± ± ± ± Trabecular thickness (μm) 90.6± ± ± ± grubunda kemik döngüsü ve kemik volümünde artış, 1.75 grubunda değişim yok Ok E et al. J Am Soc Nephrol 2015; Dec 23, Epub ahead of print

41 Çıkarsama 1.25 mmol Ca kullanımı (PTH< 300 pg/ml, diyalizat Ca >1.5 mmol/l) 1.25 mmol den daha düşük Ca kullanımı artmış ani ölüm riski ile ilişkilidir 1.75 mmol Ca yaygın kullanımı uygun değildir (ptx sonrası hipokalsemik hastalarda kullanılabilir) Yüksek PTH düzeylerinde 1.25 mmol Ca kullanımı hiperparatiroidiyi kötüleştirebilir ve P kontrolünü zorlaştırır mmol ve 1.5 mmol birbirine üstünlükleri kanıtlanmamıştır

42 Diyalizatta glikoz Sıklıkla kullanılan mg/dl içeren diyalizatlar Glikozsuz diyalizat ile bir seansta 26 gr glikoz kaybı, 200 mg/dl glikozlu diyalizatla bir seansta 30 gr glikoz alımı Glikozsuz diyalizat Gutierrez A et al. Kidney Int 1994; 46: Genelde hipoglisemi beklenmez, ancak özellikle diyabetikler olmak üzere bazı hasta gruplarında (malnütrisyon, sepsis, katabolik durumlar) hipoglisemi riski artar

43 Diyalizatta glikoz Glikozlu diyalizat Hiperglisemi beklenmez İleri sürülen olası dezavantajlar Hipertrigliseridemi: mg/dl ile risk pek yok Potasyum klirensinde azalma: Uzaklaştırılan potasyum miktarı glikozsuz diyalizatla 72 meq, 220 mg/dl glikozlu diyalizatla 54 meq (anlamı?, 100 mg/dl ile fark?) Diyalizatta mikrobiyolojik kontaminasyona eğilim: Pek veri yok

44 Diyalizatta glikoz 456 HD hastası, glikozlu (100 mg/dl) ve glikozsuz diyalizata randomizasyon, 6 ay izlem Hipoglisemik atak, K, HbA1c, hscrp, diyalizat bakteri ve endotoksin * * p<0.001 Özellikle diyabetiklerde glikozsuz diyalizat ile hipoglisemi riskinde ciddi artış (5 kat), Bakteri-endotoksin, hscrp, HbA1c, K fark yok Asci G et al.

45 Diyalizatta glikoz Diyalizatta 100 mg/dl glikoz varlığı hipoglisemi riskini azaltıyor Bu konsantrasyonda bir yan etki yok Glikozsuz diyalizat tercih edilmemelidir

46 Diyalizat bikarbonat Diyalizat bikarbonat düzeyi meq/l Kronik metabolik asidoz: katabolik etki, protein metabolizma bozukluğu, malnütrisyon, kemik hastalığı, mortalite Postdiyaliz alkaloz: serebral kan akımı azalışı, iyonize Ca azalması, hipotansiyon, hipopotasemi, aritmi, mortalite riski (?) Arzu edilen prediyaliz serum düzeyi >22 meq/l

47 Serum bikarbonat düzeyi ve mortalite HD hastası, serum bikarbonat düzeyi ve 2 yıllık mortalite Bikarbonat düzeyi ve protein alımı arasında güçlü korelasyon Kaba analizlerde yüksek bikarbonat düzeyi mortalite ile ilişkili Nütrisyon ve diğer faktörlerle düzeltilince, yüksek değil, düşük bikarbonat (<22 meq/l) mortalite ile ilişkili Wu DY et al. cjasn 2006; 1: 70-78

48 Dünyada diyalizat bikarbonat düzeyleri (DOPPS) Ülkeler arasında önemli farklar var Amerika ve Kanada da >38 meq/l yaygın, Almanya da hemen hiç yok

49 Tentori F et al. Am J Kidney Dis 2013; 62: Diyalizat bikarbonat düzeyi ve mortalite Diyalizat bikarbonatında her 4 meq/l artış mortalitede %8 artış ile beraber Yanı sıra intradiyalitik hipotansiyonda da %12 artış

50 Diyalizat bikarbonat düzeyi ve mortalite Yüksek diyalizat bikarbonat ile artmış ölüm riski, prediyaliz serum bikarbonat düzeyi ne olursa olsun geçerli

51 Diyalizat bikarbonat Prediyaliz serum bikarbonat <22 meq/l ile artmış mortalite riski Prediyaliz serum bikarbonat düzeyi ne olursa olsun, >32 meq/l diyalizat bikarbonat düzeyi mortalite ile ilişkili Diyalizat bikarbonat düzeyi 32 meq/olmalı Asidotik hastalarda diyaliz dozu arttırmak, interdiyalitik günlerde oral sodyum bikarbonat vermek daha akılcı olabilir

52 Diyalizat magnezyum Sağlıklı kişide normal düzey mmol/l, %60 ı serbest Nöromuskuler iletide işlevi var, etki Ca a benzer; yine Ca a benzer PTH baskılayıcı etkisi var Diyaliz hastasında düzey ılımlı yüksek, klinik sorun yok; ciddi yüksekliği olursa hipotansiyon, kas güçsüzlüğü, bradikardi Diyalizat konsantrasyonu mmol/l; 0.25 mmol/l konsantrasyon negatif bilanço, 1 mmol/l pozitif bilanço, 0.5 ve 0.75 mmol/l ise ılımlı negatif ve pozitif bilanço yaratır Görece daha yüksek diyalizat Mg düzeyi, düşük Ca diyalizat kullanılırken olabilecek kramp-hipotansiyonu önleyebilir

53 Diyalizat magnezyum Magnezyumun bazı olumlu etkileri olduğu düşünülmekte PTH baskılama, atheroskleroz-tromboz-aritmi önleyicilik, vasküler kalsifikasyonu engelleme, sol ventrikül hipertrofisi üzerine olumlu etki olduğu iddia edilmekte Vasküler düz kas hücrelerinde yüksek fosfat ile indüktlenen kalsifikasyonun magnezyum ile önlenmesi Kircelli F et al. Nephrol Dial Transplant 2012; Vasküler kalsifikasyonla serum Mg arasında ters ilişki Shimura E et al. Clin Nephrol 2007; 68:

54 Diyalizat magnezyum hemodiyaliz hastası, serum Mg düzeyi & mortalite ilişkisi Düşük serum Mg düzeyi ile yüksek mortalite, yüksek Mg düzeyi ile düşük mortalite

55 Membran seçimi? Özellik Biyouyumluluk Solüt klirens (MTC, KoA-membran YA) Tanım Sellüloz, modifiye sellüloz, sentetik (non-sellüloz, polisülfon) Düşük-etkinlikli Yüksek-etkinlikli Flux (Düşük-yüksek) Konvansiyonel vs yüksek geçirgen (Su geçirgenliği)? Biyouyumlu vs biyouyumsuz? Trombojenite (alterne kompleman ve lökosit aktivasyonu) Membranın kimyasal bileşimi Küçük molekül kliresi (üre) Büyük molekül klirensi (beta-2 MG)

56 Membran seçimi ve klinik sonuçlar Biyouyumluluk Çok az çalışma var Modifiye sellüloz ve sentetik membranla mortalitede %20 azalma. (USRDS 1996 verisi) solüt klirens farkı: Kısıtlılık İntradiyalitik semptomlar ve morbidite de fark yok! (Cochrane 2005)

57 Membran seçimi ve klinik sonuçlar Solüt klirensi Membran yüzey alanı? Low-flux veya high-flux? Morbidite farklı = Kt/Vüre <0.8 vs >0.9 (NCDS, 1985, RKÇ) K/DOQI spkt/vüre minumum 1.2! Hangi Kt/Vüre en iyi?

58 HEMO Çalışması (2002, New Eng J Med) 1846 prevalan HD hastası (Amerika) yılları arasında 2x2 faktöriyel: Yüksek doz (spktv 1.65) & standart doz (spktv 1.25) HF & LF diyalizer Ortalama izlem 4.48 yıl Primer sonlanım: Tüm nedenli ölümler ANA SONUÇ: FARK YOK HF ile mortalite riskinde %8 azalma (RR: 0.92, %95 GA , p=0.23 Yüksek doz grubunda mortalite riskinde %4 azalma (RR:0.96, %95 GA , p=0.53) Diyaliz süresi >3.7 yıl ve kadınlarda azalmış mortalite

59

60 MPO çalışması (2008, J Am Soc Nephrol) 647 diyalize yeni başlayan hasta (Avrupa) Başlangıçta serum alb <4 g/dl içleme kriteri, sonradan alb >4 g/dl olanlar ilave (%24), spktv >1.2 Minumum izlem süresi 3 yıl, yıllarında HF ve LF gruplarına randomizasyon Primer sonlanım: Tüm nedenli ölümler ANA SONUÇ: HF kullanımı ile mortalite riskinde %24 azalma (RR: 0.76, %95 GA , p=0.09) HF ile daha az beta-2 MG birikimi (Delta beta-2 MG: HF kolunda 4.4 mg/l, LF kolunda 8.0 mg/l) Serum alb <4 g/dl ve diyabetiklerde azalmış mortalite riski

61 EGE Çalışması (2013, J Am Soc Nephrol) Prospektif, randomize ve kontrollü çalışma High-flux & low- flux membran kullanımı Ultrapür diyalizat & standard diyalizat 2x2 faktöriyel 704 prevalan HD hastası, 4 yıl izlem Primer sonlanım: Fatal ve nonfatal KV olay gelişimi ANA SONUÇ: Primer sonlanım HF kullanımı ile %27 daha az (p=0.12); UP diyalizat kullanımı RR:0.90, p=0.60) AVF olan grupta HF kullanımı ile RR:0.61, (p=0.03), diyabetiklerde HF RR:0.49, (p=0.03) Diyaliz süresi >36 ay, UP diyalizat RR: 0.55 (p=0.04)

62 Meta-analiz , RKÇ, high-flux ve low-flux Çalışma No N RR (%95 GA) Tüm nedenli mortalite ( ) Enfeksiyon ilişkili mortalite ( ) KV mortalite ( ) Prediyaliz beta-2 MG ( ) Cochrane 2012

63 63