Prof. Dr. Gülçin Saltan İşcan Farmakognozi ABD

Transkript

1 Farmakognozi ABD AÜEF

2 Farmakognozi ABD AÜEF

3 B-kompleks vitaminleri B1..Thiamin B2 Riboflavin B3 Nikotinik asit / Niacin B5 Pantotenik asit B6 Pridoksin B9 Folik asit B12..Siyanokobalamin Farmakognozi ABD AÜEF

4 THIAMIN (Vit B1) Antiberiberi faktör Suda çözünür Tiyazol halkasına sübstitüe olmuş primidin Gıda suplemanlarında hidroklorür ve mononitrat tuzları halinde

5 Eksiklik belirtileri: Beriberi = polinöritis Nörolojik bozukluklar, iştah kaybı, zafiyet, kaslarda güçsüzlük ile karakterize. Alkolizm ve folik asit noksanlığı da tiamin absorbsiyonunu azaltır. Sportif etkinlik, ağır iş yapma, hipertiroidizm, ateşli hastalıklar, gebelik ve laktasyonda da gereksinim artar.

6 Eksiklik halinde görülen en belirgin bozukluk periferik sinir sisteminde olur. Kişi çabuk yorulur., irritabilite artar, bellek zayıflar, uyku bozulur, ağrı, iştahsızlık, sindirim bozukluğu ve konstipasyon görülür. Gelişmemiş ülkelerde beriberi nedeni yetersiz beslenme, gelişmiş ülkelerde alkolizm dir.

7 Beriberi tipleri 1) Kuru/ nörolojik beriberi: Tiamin eksikliğinin periferik sinir sistemini etkilemesi ile oluşur. Periferal nöropatiye yol açar. Alt ekstremitelerde motor ve refleks fonksiyonlar bozulur. Dil hassaslaşır. 2)Islak/kardiyovasküler beriberi: Periferik vazodilatasyonun artması sonucu miyokardiyal bozukluklar ile sodyum ve su retansiyonu bozulur. Laktik asidoz görülür (shoskin beriberi)

8 3. Serebral beriberi (Wernickekorsakoft sendromu): alkolizm. nedenlidir. Oküler motor sinyallerde anormali, ataksi, şaşılık ve mental fonsiyonlarda uyumsuzluk görülebilir.

9 Kaynak: Tüm bitki ve hayvanlarda Tam tahıl taneleri, işlenmemiş pirinç, et, sebze, meyva, baklagiller, deniz ürünleri, bira mayası en zengin kaynaklar

10 Etki ve Kullanım Antioksidan Eritropoietik Kognitif Antiaterosklerotik Detoksifiyan Alkolizm tedavisinde Diyabetiklerde arteriosklerozu önlemede Konjestif kalp hastalıklarında Hafıza kaybında

11 Kontrendikasyon: Tiamin ve tiamin içeren ürünlere duyarlı olanlarda Yan Etki: Günlük 200 mg a kadar oral alınımı tölere edilir. Parenteral kullanımda alerjik reaksiyonlar ve anaflaktik şok görülür. Hamilelik ve laktasyonda günlük ortalama doz olan 3 mg üzerine çıkılmamalıdır.

12 Etkileşim Furasemide, ethacrynic asit, bumetanide gibi diüretiklerin uzun süreli kullanımı tiamin eksikliğine yol açar. Gıdalarda bulunan sülfit ve sülfit içeren içecekler tiamin etkisini inhibe eder. Çay, kahve, kafeinsiz kahve tanen içerdiği için tiamin etkisini inaktive eder.

13 Gıda suplemanlarında Tiamin HCl ve Tiamin nitrat olarak bulunur. Yağda çözünen formları allithiamin ler olarak adlandırılır.

14 Dozaj : kapsül, enterik tablet, tablet, enjeksiyon Günlük gereksinim 3 mg Bebek: 0-6 ay 0.2 mg/gün veya 0.02 mg/kg 7-12 ay 0.3 mg/gün veya 0.03 mg/kg 1-3 yaş: 0.5 mg 4-8 yaş: 0.6 mg 9-13 yaş: 0.9 mg yaş 1 mg 19 yaş sonrası 1.2 mg Hamilelik ve laktasyon 1.4 mg

15 RİBOFLAVİN: Vit B2 İnsan beslenmesinde esansiyel, enerji üretiminde önemli rolü var. D-ribitole bağlı izoalloksazin halkası

16 FMN (riboflavin monofosfat) ve FAD (flavin adenin dinükleotit) gibi koenzimlerin bir komponenti olan riboflavinin oksidoredüksiyon reaksiyonlarında önemli rolü vardır. Riboflavin içeren bazı anahhtar enzimler (flavoproteinler) metabolik yolaklar için gereklidir. Günlük minimal gereksinim metabolizma hızına ve günlük kalori alınımına göre değişir. Günlük 1-2 mg yeterlidir.

17 Bulunduğu kaynaklar Et, yumurta, süt, peynir, yoğurt, yapraklı yeşil sebzeler, tahıllar Ekmek ve bisküi çay ve kahve ile birlikte alınırsa absorbsiyonu azalır. Kronik karaciğer hastalarında, alkolizmde ve yalnızca parenteral beslenenlerde eksiklik görülebilir.

18 Ariboflavinozis/ pellegra sin pellegra Riboflavin eksikliğinin belirtileri: cheilosis/keilit: dudakların birleştiği bölgede mukoza iltihaplanması), seboreik dermatit (dil ve yanak mukozasında Candida enfeksiyonuna bağlı perleş adı verilen beyaz benekler halinde lezyonlar, kornea iltihabı. Riboflavin avitaminozuna genellikle diğer B vitaminlerinin eksikliğide eşlik ettiğinden tedavide B-kompleks tercih edilir. Eksiklik halinde ozofagus lezyonları ve ozofagus kanseri Prof. de Dr. Gülçin görülebilir. Saltan İşcan

19

20 Etki ve Kullanım Antioksidan Migren ataklarını önleyici Ozofagus kanserini önleyici Antiaterosklerotik Antimalaryal Migren proflaksisinde İskemi nedenli kardiyak problemlerde

21 Kontrendikasyon: Riboflavin içeren ürünlere duyarlı kişilerde Hipotiroidizmde riboflavin absorbsiyonu artar. Hipertiroidizmde riboflavin absorbsiyonu azalır. Yan etki: Günde 400 mg dozda 4 aydan fazla kullanılırsa diyare ve diüriye neden olur. İdrarı sarıya boyar.

22 Etkileşim Colestyramine, colestipol, metoclopramide, oral kontraseptifler riboflavin absorbsiyonunu azaltır. Vitamin E nin antioksidan etkisini arttırır. Boron riboflavin gereksinimini arttırır. Chlorpromazine, doxorubicine ve trisiklik antidepressanlar riboflavinin FMN ve FAD ye dönüşümünü inhibe eder.

23 Dozaj : kapsül, enterik tablet, tablet, uzun etkili tablet Bebek: 0-6 ay 0.3 mg/gün veya 0.03 mg/kg 7-12 ay 0.4 mg/gün veya 0.04 mg/kg 1-8 yaş: 0.5 mg 9-18 yaş: 0.6 mg 9-13 yaş: 1 mg 19 yaş sonrası 1.2 mg Hamilelik ve laktasyon 1.4 mg

24 0.02 mg/kg 7-12 ay 0.3 mg/gün veya 0.03 mg/kg Günlük gereksinim 3 mg Bebek: 0-6 ay 0.2 mg/gün veya 0.02 mg/kg 7-12 ay 0.3 mg/gün veya 0.03 mg/kg 1-3 yaş: 0.5 mg