Yard. Doç. Dr. Ali YEŞİLIRMAK ULUSLARARASI HUKUKTA İFLÂS

Transkript

1 Yard. Doç. Dr. Ali YEŞİLIRMAK ULUSLARARASI HUKUKTA İFLÂS

2 İÇİNDEKİLER ÖNSÖZ... V İÇİNDEKİLER...VII KISALTMALAR...XV GİRİŞ...1 Birinci Bölüm ULUSLARARASI İFLÂS HUKUKUNUN TARİHSEL GELİŞİMİ VE ULUSLARARASI İFLÂSA İLİŞKİN GENEL İLKELER 1. İflâs Hukukunun Tarihsel Gelişimi: Genel Olarak Uluslararası İflâs Hukukuna İlişkin İhtiyacın Doğuşu: Ammanati Bankası Davası Uluslararası İflâsa İlişkin Tek Taraflı ve İkili Taraflı İşbirliği Çabaları Uluslararası İflâsa İlişkin Bölgesel İşbirliği Çabaları Avrupa Kuzey Avrupa Avrupa Konseyi nin 1990 tarihli İstanbul Andlaşması Avrupa Birliği Kuzey Amerika Latin Amerika...21

3 VIII 4.4. Orta Afrika Güneydoğu Asya Uluslararası İflâsın Yeknesaklaştırılması Konusunda Yapılan Uluslararası Çalışmalar Sınıraşan Acze ilişkin UNCITRAL Model Kanunu UNCITRAL ın Diğer Çalışmaları Uluslararası İflâs Hukukuna Hakim Temel Sistemler İflâsın Yerelliği (Mülkîliği) İflâsın Evrenselliği (Sınır Aşması veya Küreselliği) Güçlendirilmiş Evrensellik İşbirlikçi Yerellik Karma Sistem (Yerellik ile Evrenselliğin Birlikte Uygulanması) İrade Serbestisi: Uygulanacak Hukukun Seçilmesi Uyarlanmış Evrensellik Sonuç İkinci Bölüm SINIRAŞAN ACİZ USÛLÜNE İLİŞKİN UNCITRAL MODEL KANUNU 1. Giriş Genel Hükümler Uygulama Alanı Tanımlar Devletin Yükümlülükleri Yetkili Merci Yabancı Devlette İşlem Yapma Yetkisi Kamu Düzeni İstisnası Yorum...57

4 3. Uluslararası Acze İlişkin Olarak Model Kanun un Kabul Ettiği Sistem Yabancı Temsilcilerin ve Alacaklıların Erişim Hakları Yabancı Temsilcinin Erişim Hakları Genel Olarak Aciz Usûlüne Başvuru Hakkı Aciz Usûlüne Katılma Hakkı Alacaklıların Zararına Olabilecek İşlemlerin Engellenmesi için Dava Açma Hakkı Yabancı Temsilcinin Aciz Usûlüne Müdahale Hakkı Yabancı Alacaklıların Erişim Hakları Yabancı Aciz Usûl ve Tedbirlerinin Tanınması Tanıma Başvurusu ve Gerekli Belgeler Tanımaya İlişkin Karineler Tanıma Kararı Tanıma Başvurusu Üzerine Başvurulabilecek Tedbirler Yabancı Ana Aciz Usûlünün Tanımasının Sonuçları Tanıma Üzerine Alınabilecek Tedbirler Alacaklıların ve Diğer İlgili Kişilerin Haklarının Korunması Yabancı Mahkeme ve Temsilcilerle İletişim, Bilgi Paylaşımı ve İşbirliği Genel Olarak İşbirliği İletişim ve Bilgi Paylaşımı İşbirliği Yöntemleri Eş Zamanlı Takiplerin Eşgüdümü Yabancı Ana Aciz Usûlünün Tanınmasından Sonra Başlatılan Aciz Usûlü ile Eşgüdüm Yerel Aciz Usûlü ile Yabancı Aciz Usûlü Arasındaki Eşgüdüm Birden Fazla Yabancı Aciz Usûlünün Eşgüdümü Eş Zamanlı Usûllerde Ödemeye İlişkin Kural IX

5 X 8. Model Kanun u Kabul Eden Ülkeler Sonuç Üçüncü Bölüm ACİZ USÛLLERİNE İLİŞKİN AVRUPA BİRLİĞİ TÜZÜĞÜ 1. Giriş Kapsam ve Uygulama Alanı Uluslararası İflâsa İlişkin Tüzüğün Kabul Ettiği Sistem Uluslararası Yetki Ana Aciz Usûlünün Açılmasına İlişkin Karar: Esas Menfaat Merkezi Kriteri Esas Menfaat Merkezinin Unsurları ve Belirlenmesi Esas Menfaat Merkezinin Unsurları İdari Bağlantının Üstünlüğü İlkesi Dış Çevrenin Üstünlüğü İlkesi Birlik İlkesi Esas Menfaat Merkezinin Belirlenmesi Şirketler Sicile Kayıtlı Olunan Yer Lehine Karine Grup Şirketleri Esas Menfaat Merkezinin Uygulanmasına İlişkin Diğer Problemler Yetkiye İlişkin İnceleme Esas Menfaat Merkezinin Belirlenmesinde Dikkate Alınacak An Yetki Uyuşmazlıkları Uluslararası Yetkinin Kapsamı Yer Bakımından Kapsam Maddî Kapsam

6 4.5. Geçici Hukukî Koruma Tedbirleri Acze İlişkin Bağlama Kuralları Lex Concursus İlkesi ve Kapsamı Lex Concursus İlkesinin Uygulanmasının İstisnaları Lex Concursus İlkesinin İstisnalarına İlişkin Sorunlar Aciz Usûlünün Açılması Aciz Usûlünün Açılmasının Bazı Hakları Etkilememesi Uygulanacak Devlet Hukuku Bazı Mallar Üzerindeki Belirli Haklara İlişkin İstisna Üçüncü Kişilerin Aynî Hakları Takas Mülkiyeti Muhafaza Kayıtları Bazı Hukukî İlişkilere Lex Concursus Dışında Başka Hukukun Uygulanması Taşınmaz Mülkiyetine İlişkin Konular Ödeme Sistemleri ve Finans Piyasaları İş Sözleşmeleri Tescili Gereken Haklar Üçüncü Kişilerin İktisaplarının Korunması Aciz Usûlünün Derdest Davalara Etkisi Topluluk Patent ve Markaları Zarar Verici İşlemler Aciz Usûllerinin Tanınması Aciz Usûlünün Açılmasına İlişkin Kararın Tanınması ve Tanımanın Etkisi Tasfiye Görevlisi Atanması ve Görevlinin Yetkileri İlan ve Resmî Sicile Tescil İade ve Denkleştirme Yükümlülüğü Borçluya Olan Borçların İfası Diğer İlamların Tanınması ve Tenfizi XI

7 XII 6.7. Tanıma ve Tenfizde Kamu Düzeninin Etkisi Yan ve Mahalli Aciz Usûlleri Yan Aciz Usûlünün Açılması Yan Aciz Usûlüne Uygulanacak Hukuk Masrafların Başlangıçta Ödenmesi İşbirliği ve Bilgi Paylaşımı Yükümlülüğü Kapsam ve Düzenleme Etkin İşbirliği ve Bilgi Paylaşımına İlişkin İlkeler Ana Aciz Usûlünün Yan Aciz Usûlüne Göre Baskın Rölü Alacaklıların Haklarını Kullanması Yan Usûlde Tasfiyeden Arta Kalan Mallar Tasfiyenin Durması Yan Aciz Usûlünü Sona Erdiren Önlemler Mahalli Aciz Usûlü Muhafaza Tedbirleri Alacaklıların Durumu ve Onlara Bildirim Yapılması Zaman İtibarı ile Uygulanma, Diğer Andlaşmalarla İlişki ve Tüzüğün Tadili Finansal Kurumların İflâsı ve Uygulanacak Kurallar Sonuç Dördüncü Bölüm TÜRK ULUSLARARASI ACİZ HUKUKU 1. Giriş Uluslararası İflâs Yetki Genel Olarak Yetkili ve Görevli Merci Muamele Merkezi Kavramı Gerçek Kişinin İdare Merkezi

8 XIII Tüzel Kişinin İdare Merkezi Şubenin İdare Merkezi Uluslararası İflâsa İlişkin Türk Hukukunda Kabul Edilen Sistem İflâsa Uygulanacak Hukuk Yabancı İflâs Kararının Türkiye de Tanınması ve Tenfizi Genel Olarak Yabancı İflâs Kararının Tenfizine İtiraz Karşılıklılık Yetki Kamu Düzeninin İhlali Hukukî Dinlenilme Hakkının İhlali Yabancı İflâs Kararının Tenfiz Usûlü Yabancı İflâs Kararının Tenfizinin Hukukî Sonuçları Konkordatonun Uluslararası Etkileri Uzlaşma Yoluyla Yeniden Yapılandırmanın Uluslararası Etkileri Sonuç SONUÇ EK I SINIRAŞAN ACZE İLİŞKİN UNCITRAL MODEL KANUNU (2007) EK II ACİZ HUKUKU HAKKINDAKİ AVRUPA BİRLİĞİ TÜZÜĞÜ EK III SINIRAŞAN ACİZ İÇİN AVRUPA İLETİŞİM VE İŞBİRLİĞİ İLKELERİ (Temmuz 2007) KAYNAKÇA