ÜNİVERSİTE- SANAYİ İŞBİRLİĞİ YAPILARI & NİĞDE ÜNİVERSİTESİ SANAYİ İŞBİRLİĞİ MEKANİZMALARI

Transkript

1 ÜNİVERSİTE- SANAYİ İŞBİRLİĞİ YAPILARI & NİĞDE ÜNİVERSİTESİ SANAYİ İŞBİRLİĞİ MEKANİZMALARI Doç. Dr. Ö.Yusuf TORAMAN Niğde Üniversitesi Teknoloji Transfer Ofisi Birim Sorumlusu 21 Kasım 2013, Ankara

2 SUNU PLANI Üniversite-Sanayi İşbirliği Yapıları Dünyadaki Teknopark Gelişimi Ülkemizdeki Teknopark Gelişimi Niğde Üniversitesi Sanayi İşbirliği Mekanizmaları Sonuçlar

3 İNOVASYON İdareci aklı ile teknoloji aklı bir araya getirdiğinde inovasyon doğar.

4 ÜNİVERSİTE SANAYİ İŞBİRLİĞİ YAPILARI Günümüzde ekonomik ve sosyal alanlarda gelişme sağlanabilmesi ancak teknolojik gelişme ile mümkün olabilmektedir. Teknolojik gelişmenin temelinde ise bilim ve teknoloji alanındaki buluş (icat) ve gelişmelerin uygulanabilir olması gelmektedir. The Tuscarawas Regional Technology Park (New Philadelphia, Ohio, USA) Üniversitelerde yürütülen bilimsel çalışmaların sonuçlarının sanayiye aktarılması ile bilimsel bilginin kullanıldığı teknoloji tabanlı bir üretim gerçekleşmektedir. Bu üretimlerin gerçekleştirildiği yerler olarak karşımıza teknopark kavramı çıkmaktadır.

5 Dünyadaki Çeşitli Üniversite-Sanayi İşbirliği Yapıları Üniversite-Sanayi İşbirliği Yapısı Yenilik Merkezi (Innovation Center) Araştırma Parkı (Research Park) If you ve seen one research park.. You ve seeen one reserach park Prof.Albert Link Uygulama Yeni ve ileri teknolojiye yönelik faaliyetlerde bulunan firmaların üniversite ile yakınlık sağladığı oluşumlardır. Firmalara yer ve bina temini, danışmanlık hizmetleri, büro ve yönetim hizmetleri sunar, teknoloji transferi için altyapı oluşturur. Örnek: ABD ve İngiltere deki yapılar Yeni kurulmuş ve yeni teknolojiye sahip işletmeler veya Temel araştırmaya dayalı projelere sahip büyük işletmelerin bir üniversite/araştırma enstitüsü ile işbirliği kurarak bilimsel tabanlı teknoloji üretimini sağlayan merkezlerdir. Araştırma parklarında projeler prototip üretimine kadar desteklenmekte, seri üretim ve pazarlama aşamalarına izin verilmemektedir. Örnek: ABD ve Kanada deki yapılar

6 Bilim Parkı (Science Park) Teknoloji Parkı (Technology Center) Kuluçka Merkezi (İnkübatör) (İlk Gelişim Merkezi) Yeni teknolojiler üretmek ve daha da gelişmeyi sağlamak isteyen firmaların, üniversitelerle işbirliği kurmasında rol oynayan kuruluşlardır. Araştırma ağırlıklı kuruluşlardır. Örnek: İngiltere deki yapılar Yeni bir ürün ve teknolojinin geliştirilip uygulanmasına ağırlık verilen parklardır. İşletmelere büro, işletme hizmetleri, çalışma mekânı, teknik destek, teknolojik hizmet verirler. Kuruluşlar için teknoloji geliştirme ve uygulama ön plandadır. Örnek: Asya daki yapılar Teknopark içinde ilk kurulan binaya verilen isimdir. Burada yeni kurulan küçük ölçekli fakat çabuk büyüme potansiyeline sahip firmalara yer verilmektedir. Burada gelişimini tamamlayan işletmeler ticari üretime hazır duruma geldiklerinde daha geniş bir mekâna taşınarak yerlerini yeni girişimcilere bırakırlar.

7 Teknopark (Teknokent /Teknopol/Teknopolis) Teknoloji Transfer Ofisi (TTO) (Technology Transfer Office) Bilim ve Teknoloji parklarıdır. Amaç; üniversitelerdeki Ar-Ge sonuçlarının sanayiye aktarılmasıdır. Genellikle yeni ve ileri teknolojiye mal üretmek isteyen girişimcilerin faaliyetlerini üniversitenin yakınında yürütebilmeleri ve imkânlarından yaralanmalarını sağlayan yapılardır. Teknoloji geliştiricisi Ar-Ge kurum ve kuruluşları (üniversiteler, Ar-Ge merkezleri) ile teknoloji kullanıcısı sanayi şirketleri arasında Bilgilendirme, Koordinasyon, Araştırmayı yönlendirme, Yeni Ar-Ge şirketlerinin oluşturulmasını teşvik etme, işbirliğini geliştirme, Fikri mülkiyet haklarının korunması, pazarlanması, satılması Fikri mülkiyetlerin satışından elde edilen gelirlerin yönetilmesi konularında faaliyet gösteren yapılardır.

8 R + T Park The University of Waterloo, Kanada Griffiss Business and Technology Park (USA) Relative positions and overlaps among Science Park, Innovation Centre, Business Park and Research Park (Source: Tsagaris Consult)

9 Yıllar İtibariyle Dünyadaki Teknopark Oluşumları Yıl Ülke Teknopark İsmi 1952 ABD Standford Research Park (Silikon Vadisi)* 1959 ABD Research Triangle Park 1972 İngiltere Heriot-Watt Üniversite teknoparkı, Cambridge Teknopark 1980 ler ABD, İngiltere, Fransa, Belçika da toplam 21 teknopark 1983 Almanya Berlin Girişimciyi Destekleme Merkezi, Aachen Teknoloji Merkezi 1990 lar Japonya 2000 ler Türkiye * Piyasa değeri 1 trilyon USD olup, Ar-Ge çalışanı mevcuttur. Intel, Google, Apple, Microsoft, Oracle, Facebook vb. firmalar bu bölgeden doğmuşlardır.

10 TEKNOPARK YÖNETİM MODELLERİ Kamu veya Yerel Yönetim Temelli (İngiltere, Fransa, Japonya, G. Kore) Üniversite Temelli (ABD, İrlanda) Özel Sektör Temelli (ABD, İsrail) Karışık Model (İngiltere, İspanya, İtalya, Türkiye) Technology Park Malaysia

11 Singapur Hükümetinin Ar-Ge ye ayırdığı (özellikle biyoteknoloji) 5 yıllık bütçe: 10 milyar $ Çin Hükümetinin sadece Suzhou Park a yaptığı yatırım: 1.4 milyar $

12 Yıllar İtibariyle Ülkemizde Kurulan Teknoparklar Yıl Teknopark İsmi Kurulan Teknopark Sayısı 2001 ODTÜ, TÜBİTAK-MAM İzmir, Ankara, GEOSB İTÜ-Arı, Hacettepe, Kocaeli, Eskişehir, YTÜ, İÜ, Selçuk 7 Ü Antalya (Batı Akdeniz), Erciyes, Trabzon, Çukurova Erzurum Ata, Mersin, Isparta (Göller Bölgesi), Bursa 4 (Ulutek) 2006 Gaziantep, Ankara Ü Pamukkale, Fırat, Cumhuriyet, Trakya, Gazi, Dicle Ü Ankara ASO, Tokat, Sakarya, Bolu Kütahya Tasarım, Boğaziçi, Samsun, Malatya, İstanbul Urfa (Harran), Düzce Çanakkale, Gebze YTE, K.Maraş, Tekirdağ (N.Kemal) Van Yüzüncü Yıl, Çorum, Celal Bayar Ü., İzmir BTP Niğde Ü., İzmir (Dokuz Eylül), Bozok Ü., Kırıkkale Ü. 4 TOPLAM 51

13 Ülkemizdeki Teknoparklarda Sektörel Dağılım Sektörel Dağılım % Yazılım ve Bilişim 57 Elektronik Sanayi 9 Savunma Sanayi 6 Tasarım 3 Medikal 3 İleri Malzeme 2 Telekomünikasyon 2 Tıp 2 Otomotiv 1 Çevre 2 Enerji 2 Diğer 11 TOPLAM 100

14 Teknoparklarda Firmalara/Girişimcilere Sunulan Hizmetler Hizmet Türü Danışmanlık Teknik Hizmetler Sosyal Hizmetler Ayrıntı Kuruluş danışmanlığı İş planları Teknoloji danışmanlığı Mali danışmanlık Hukuk danışmanlığı Muhasebe işlemleri Tanıtım ve pazarlama danışmanlığı Laboratuarlar Atölyeler Kütüphane Uluslararası bilgi ağlarına erişim Ofis donanımları (bilgisayar, fotokopi, telefon, faks vb.) Yazılım paketleri Konferans ve toplantı salonları Veri tabanı Sekretarya Alışveriş merkezi Kafeterya Konser salonları Spor tesisleri

15 Teknoparklar ihtisaslaşmalı ABD'deki temasları kapsamında Atlanta'daki Georgia Tech, Teksas'taki Houston Üniversitesi, Teksas Üniversitesi ve Rice Üniversitesi ile Stanford Üniversitesi'ni ziyaret ettiğini belirten Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün, ABD'deki bütün üniversitelerin ihtisaslaşmaya yöneldiğini, Türkiye de de bir an önce bu yönde bir çalışma yapılması gerektiğini söyledi.

16 German Association of Innovation, Technology and Business Incubation Centres (ADT) Air and Space Travel Automotives Bioinformatics PRE- Park, Kaiserslautern, Germany, and the Technology Park Biotechnology Infopark Kochi, Kerala/India, Agree on Collaboration Chemical Electronics Energy & Environment, Environmental Technologies General IT & Information and Communication Technologies (ICT) Life Sciences Logistics Medicine / Health, Medical Technologies Microsystems and Materials Nanotechnology Photonics & Optics Plasma Physics Renewable Energy & Photovoltaics

17 NİĞDE ÜNİVERSİTESİ 2012 ve 2013 yıllarında Türkiye nin En Girişimci 50 Üniversitesi arasında 28. Sırada (Devlet üniversiteleri içinde) yer alan Niğde Üniversitesi, yürüttüğü çok sayıda ulusal ve uluslararası Ar-Ge projesi, sağladığı fonlar, sanayi ile kontratlı işbirlikleri ile her geçen gün çıtasını yükselten bir kurum niteliğindedir i aşan öğrenci 750 ye yakın öğretim elemanı sayısı ile bölgenin gerek eğitim gerekse araştırma üssü konumundadır.

18 Niğde Üniversitesi TTO Modülleri Niğde Üniversitesi, 2010 yılında bünyesinde kurduğu Proje Geliştirme ve Destekleme Birimi (PROGED) ni 2013 yılında Teknoloji Transfer Ofisine (TTO) dönüştürmüş, TÜBİTAK desteği ile profesyonel bir anlayışla yeniden organize edilerek 5 modülde hizmet vermeyi planlamaktadır. Modül Kapsamı Modül 1 Farkındalık, Bilgilendirme ve Eğitim Hizmetleri Modül 2 Destek Programlarından Yararlanmaya Yönelik Hizmetler Modül 3 Modül 4 Modül 5 Proje Geliştirme/Yönetim Hizmetleri (Üniversite-Sanayi İşbirliği Faaliyetleri) Fikri ve Sınai Hakların Yönetimi ve Lisanslama Şirketleşme ve Girişimcilik Hizmetleri

19 Niğde Üniversitesi Teknopark Hissedarları Öte yandan, tarihinde kuruluşu Resmi Gazetede ilan edilen Niğde Üniversitesi Teknoloji Geliştirme Bölgesinin (Teknopark) 12 Eylül 2013 tarihinde yönetici şirkete (A.Ş.) dönüşmesiyle birlikte Üniversite- Sanayi işbirliğinde yeni bir dönem başlamıştır. Yaklaşık m 2 lik bir alanda kısa sürede tesis edilecek idare ve inkübatör binası ile başta Ar-Ge potansiyeli olan firmalar ile başlangıç firması (start-up) ile proje sonuçlarını ticarileştirmek isteyen öğretim üyeleri ve araştırmacıların Ar-Ge faaliyetlerini yürütmeleri amaçlanmaktadır. Sıra Hissedar Pay Yüzdesi 1 Niğde Üniversitesi Niğde İl Özel İdaresi Niğde Belediyesi Niğde Ticaret ve Sanayi Odası Niğde Ticaret Borsası Niğde Organize Sanayi Bölgesi Bor Belediyesi Bor Ticaret ve Sanayi Odası Calmio Süt Gıda Tarım San. Tic A.Ş. 10 Bakkalbaşıoğlu Süt Ürünleri A.Ş Niğtaş Ltd.Şti Mikrokal Ltd. Şti Ogün Gıda A.Ş Ultaş A.Ş Ömürpen A.Ş Doğuş Tarımsal Projeler Ar-Ge Hiz. A.Ş. 17 Şeker Ziraat Ltd.Şti Toplam

20 Bu kapsamda Kalkınma Bakanlığı Ahiler Kalkınma Ajansı Doğrudan Faaliyet Desteği ile Niğde Bölgesinin Ar-Ge Kapasitesini Geliştirmeye Yönelik Teknopark Yerleşke İhtiyaçlarının Fizibilitesi başlıklı proje çalışması tamamlanmak üzeredir. Niğde Teknopark bünyesinde; Yenilenebilir enerji (güneş enerjisi vb.) teknolojileri Tarım ve gıda teknolojileri İleri malzemeler konularında 3 farklı inovasyon kümesi (innovation cluster) oluşturma çabasında olacaktır.

21

22 NİĞDE ÜNİVERSİTESİ PV TEKNOLOJİLERI ARAŞTIRMA VE UYGULAMA MERKEZİ

23 NİĞDE ÜNİVERSİTESİNDE YÜRÜTÜLEN BAZI PROJELER Solid Oxide Fuel Cell Development Hafif Alaşımların Şekillendirilmesi

24 Wet Bench Laser Scriber Screen Printer Sun simulator (cell test) Carrier Lifetime measurement device Photoluminescence spectroscopy Quantum efficiency measurement device (spectral response) Sheet resistance measurement device(4 probes) Dark conductivity measurement device Transmission line measurement device (TLM) Ellipsometry measurement device Optical spectrometer Electroluminescence measurement system

25 HEDEFLER Dünyada hızla gelişmekte olan güneş pilleri teknolojilerinin ülkemizde de yaygın olarak çalışılması, PV konusunda yatırım yapmak isteyen yerli firmaların ulusal bir teknoloji ile desteklenmesi, Yurtdışındaki emsalleri ile rekabet edebilecek teknoloji ve çözüm üreten ve ülkemizdeki diğer araştırma merkezleri için emsal teşkil edecek bir araştırma merkezi olunması, Sanayinin ve Ar-Ge kuruluşlarının ihtiyacı olan kalifiye elemanların yetiştirilmesi, Ülkemizin enerji konusunda dışa bağımlılığının azaltılmasına katkı sağlanması, Teknoloji üretiminin İç Anadolu da yaygınlaşmasının sağlanması.

26 SONUÇLAR Uluslar arası ticarette artan rekabet, geleneksel imalat sektöründeki istihdam azalışı, teknolojideki gelişmeler ve teknolojik üretimlerin artması ile araştırma kurumlarının (üniversiteler) mevcut imkanlarının etkin bir şekilde kullanılması ihtiyacı teknopark yapılarının hızla hayata geçirilmesini sağlamıştır. Bu bağlamada, ülkemizde de sayıları 50 yi aşan ve son yıllarda bilhassa tematik alanlarda oluşturulan teknoloji geliştirme bölgeleri (teknoparklar) üniversite ve sanayinin işbirliğinin somut olarak hayata geçirildiği alanlar olmaktadır.

27 2013 yılı başında ilan edilen Niğde Üniversitesi Teknoloji Geliştirme Bölgesi (Niğde Teknopark) gerek kurumların gerekse ilde öne çıkan sektörlerin (madencilik, tekstil, gıda, tarım vb.) geniş bir şekilde katıldığı ve güçlü bir sermaye ile kurulan Teknopark A.Ş. nin kısa sürede Ar-Ge ofislerini faaliyete geçirmesi hedeflenmektedir. Sadece Niğde ili değil bölge illere de hizmet vermeyi planlayan teknopark, üniversite ile endüstri arasında bir köprü görevi üstlenecek ve bölgesel kalkınmaya Ar-Ge ye dayalı teknoloji modeli ile katkı sağlayacaktır. Yine 2013 yılında oluşturulan Teknoloji Transfer Ofisi (NÜ-TTO) ile Proje çalışmalarının etkinleştirilmesi, sanayi ile ilişkilerin arttırılması ve bir ara yüz olarak akademi ile birlikte çalışma ortamının oluşturulması amaçlanmıştır.

28 Ayrıca; Niğde Üniversitesi bünyesinde Kalkınma Bakanlığı ve kendi bütçe imkanları ile yapımı tamamlanan ve Almanya da üretimi gerçekleşen cihazların (güneş paneli prototip üretim tesisi) kurulumu tamamlanmış olan ve güneş enerjisi üzerine yoğunlaşan Nanoteknoloji Araştırma ve Uygulama Merkezi (NÜ-NAM) ile özellikle bölgedeki potansiyeli harekete geçirmesi ve teknoparktaki alternatif enerji kümelenmesine önemli katkılar sağlaması beklenmektedir.

29 Teşekkürler Doç. Dr. Öner Yusuf TORAMAN