KASIM 1994'TE İSTANBUL'DA MEYDANA GELEN MANTAR ZEHİRLENMELERİ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "KASIM 1994'TE İSTANBUL'DA MEYDANA GELEN MANTAR ZEHİRLENMELERİ"

Transkript

1 çevre dergisi * KASIM 1994'TE İSTANBUL'DA MEYDANA GELEN Yrd. Doç. Dr. Mustafa IŞBLOĞLU Muğla Univ. Fen-Ed. Fak. Biyoloji Böl., MUĞLA Prof. Dr. Fahrettin GUCIN Uludağ-Univ., Fen-Ed. Fak. Biyoloji Böl., BURSA Doç. Dr. Afife MAT İstanbul Univ. Ecz. Fak. Farmokognozi ABD, İSTANBUL ÖZET İstanbul'da Kasım 1994'te çok sayıda mantar zehirlenmeleri meydana gelmiştir. Zehirlenmelerin meydana geldiği semtlerde yapılan araştırmalarda tespit edilen zehirli mantarlar ve neden oldukları zehirlenme tablosu bu makalede tanıtılmaktadır. Anahtar Kelimeler: Mantar Zehirlenmesi, Zehirli Mantarlar, Mikoflora GİRİŞ Yurdumuzda maalesef son yıllarda sıklıkla mantar zehirlenmeleri olaylarına rastlanmaktadır. Bunların bazıları da ölümle sonlanmaktadır. Özellikle sonbalar aylarında meydana gelen bu zehirlenmeler, iklim şartlarının mantarlar için uygun olduğu yıllarda daha da yoğun olarak ortaya çıkmaktadır. Mantar zehirlenmeleri ile ilgili yurdumuzda yapılmış bazı çalışmaları gözden geçirdiğimizde; Öder (l)'in verdiği bilgiye göre yılları arasında ülkemizde 1315 kişinin mantardan zehirlendiğini ve bunların 44'ün yaşamını yitirdiğini görmekteyiz. Yine elimizdeki literatüre göre 1972'de Uşak ve Çorum'da 3 (2), 1983'de Bingöl'de 6 (3), 1986'da Elazığ'da 6 (3,4) ve 1988'de Çukurova'da 27 vatandaşımız (5,6) yaşamını yitirmiştir. 1990'lı yıllarda ise özellikle İstanbul civarında mantar zehirlenmeleri devam etmiştir. Ekim-Kasım 1990'da SSK İstanbul Hastanesine 42 mantar zehirlenmesi olgusu yatmıştır. Bunlardan 27 olgunun Amanita tipi zehirlenme tablosu göstermekte olduğu belirlenmiştir. Üç olguya hemodiyaliz, geri kalan 27 olguya ise hemoperfüzyon uygulanmış hemoperfüzyon uygulanan olgularda % 100 başarı elde edilmiştir. Ancak hastaneye geç başvuran ve hemodiyaliz yapılan 3 hasta eksitus olmuştur (7). Daha sonra 1992'de mantar zehirlenme olayları yine İstanbul'da meydana gelmiştir. Bu zehirlenme olgularından 3'ü İst. Univ. Cerrahpaşa Tıp Fak. Çocuk Sağ. ve Has. kliğine başvurmuşlardır. Bu hastaların kanında alfa amanitin saptanarak zehirlenmeye yol açan mantarın Amanita phalloides olduğu belirlenmiş ve hastalara karbon hemoperfüzyonu uygulanmış, ayrıca destek tedavi.sinin yanısıra hemodiyaliz de yapılmıştır. Olayı bu şekilde bilinen bu 3 hasta da sonra iyileşmişlerdir (8). Kasım 1994'te ise yine İstanbul'da çok sayıda kişi mantardan zehirlenmiş (150 kişiyi geçmiştir) ve çeşitli hastanelerde tedavi görmüştür. Bu vakaların yaklaşık dörtte biri Falloides Sendromu olup (Amanita phalloides'ten kaynaklanan zehirlenme tipi) bir çoğu hemoperfüzyon, yüksek dozda penisilin ve destek tedavi uygulanarak kurtarılmıştır. Ancak yin ede bazı nedenler ile (hastaneye geç başvurma gibi) hayatını kaybeden 20 kadar vatandaşımız olmuştur. Türkiye'de durum yukarıda özetlemeye çalıştığımız gibi olmasına karşın, Avrupa ülkelerinde de mantar zehirlenmeleri zaman zaman görülmesine rağmen, halkın zehirli mantarlar hakkında daha bilgili ve dikkatli olması nedeniyle ülkemizdeki karar ciddi boyutlarda değildir. Nitekim Oldrige ve ark. (9)'nın belirttiğine göre İngiltere'de mantar zehinlenmelerinden ölenlerin sayısı yıllık olarak 2 kişiden daha azdır. Bresinsky ve Besi (10)'in belirttiğine göre ise Almanya'da yılları arasında 2785 mantar zehirlenmesi olayından ölüm ile sonlanan sadece 15'tir (419 Falloides Sendromu 14 ölüm ile sonlanmıştır.) Tüm bu rakamlardan çıkarttığımız, ülkemizdeki mantar zehirlenme olaylarının ciddiyetini koruduğudur. İşte bu ciddi durum bizi Kasım 1994'te İstanbul'da meydana gelen mantar zehirlenmelerinin nedeni olan mantarların hangi türler olduğunu aramaya, onları kamuoyuna tanıtmaya ve ortaya çıkaracağı zehirlenme belirtilerini açıklamaya, neler yapılması gerektiğini duyurmaya zorunlu kılmıştır. MATERYAL ve METOD Kasım 1994'te medyaya yansıyan zehirlenme olaylarını duyduktan sonra İstanbul'da zehirlenme olaylarının meydana geldiği semtlere gidilmiş (özellikle Anadolu Hisarı civarı, Tokatköy Yuşa Tepesi, Paşabahçe, Çifte Havuzlar, Beykoz Korusu ve Belgrad Ormanları) ve zehirlenenlerin yakınları ile yapılan görüşme sonrası mantarların toplandığı lokaliteler tespit edilmiş ve bu suretle belirlenen lokalitelerde arazi çalışmaları yapılmıştır. Arazi çalışmaları sırasında 300 kadar mantar örneği toplanmış ve bunların renkli slaytları kendi habitatlarında alınmıştır. Bunlar sırasında öldürücü zehirliler, zehirliler, yenenler ve yenmez olarak tanımlananlar bulunmuştur. Daha sonra Uludağ Üniversitesi Fen-Ed. Fak. Biyoloji Bölümü Herbaryumuna getirilen mantar örnekleri incelenmek üzere hazırlanıp mikroskopta araştırılıp teşhisleri yapılmıştır. 22 OCAK-ŞUBAT-MART 1995 SAYI: 14

2 BULGULAR 1. İSTANBUL'DA BELİRLENEN ZE- HİRLİ MANTARLAR Arazi ve laboratuvar çalışmalarımız sonucunda 40 mantar türü belirlenmiştir. Bunları 3 grupta ele alabiliriz. 1. Zehirliler (öldürücü ve hafif zehirli olanlar), 2. Yenmezler, 3. Yenenler. Biz burada öncelikle zehirli olanlarını ve oluşturacakları zehirlenme tiplerini göstereceğiz (Tablo-1). Tablo- 1 'de 14. sırada gösterilen Amanita citrina (Resim-1) bufotenin maddesini içerir. Ancak bufotenin barsak yolu ile alındığında toksikolojik olarak önemsizdir. Fakat bu türü Amanita phalloides'in açık renkli formları ile kolaylıkla karıştırma ihtimali vardır. Bu nedenle yenmemelidir. Resinı-l. Amanita citrina'nın genel görünümü (Foto: F. GÜCİN) Tür 1. Amanita phalloides (Vaill.: Fr. ) Secr. 2. Inocybe patouillardii Breş. 3. Inocybe asterospora Quel. 4. Inocybe geophyla (Bull.) Karst. 5. Inocybe sp. 6. Mycena pura (Pers.: Fr) Kummer 7. Amanita pantherina (DC.: Fr.) Krombh. Zehirlenme Sendromu Falloides Sendromu Muskarin Sendromu Pantherina Sendromu Ekoloji çevre dergisi * 2. EN ÖNEMLİ ZEHİRLİ TÜR ve TANIMI Tablo-1'de gösterilen yörede belirtiğimiz zehirli mantarların en önemli ve öldürücü zehire sahip olanı Amanita phalloides ive. Bu türe arazi çalışmalarının yapıldığı lokalitelerde l saat gibi kısa bir zaman aralığında Yuşa Tepesi civarında 50 adet, Belgrad ormanı Büyük Bent civarında 115 adet toplamıştır (toplamadan bırakılanlar da vardır) Bu kadar bol ortaya çıkması yeterli yağış alan yerlerde mantarın sporlarının çimlenmesi için uygun ortam hazırlanmış olması ile açıklanır. Ayrıca hava sıcaklıkları da söz konusu günlerde çok uygun gitmiş olup İstanbul çevresindeki ormanlarda bu mantarın bol olarak yetişmesine yol açmıştır. Biz burada sadece en tehlikeli zehirli tür olan Amanita phalloides'in tanımını yaparak diğer zehirli türleri de renkli resimleri ile göstererek iktifa edeceğiz Amanita phalloides (Vaill.: Fr.) Secr. "Köygöçüren, Evcikkıran" Şapka, 5-10 cm., mantarın genç evresinde yarıküresel iken sonra düzleşir ve ortası biraz çukurlaşır. Önce zeytuni kahverengi iken sonra kahverenginin çeşitli tonlarındadır. Lamelleri saptan bağımsız, sık ve beyazdır. Sap, 5-10 x cm., silindirik, şapkadan daha açık renkli, içi dolu, aşağıya doğru hafif şişkindir. Sapın üst kısımlarında beyaz zarımsı halkası (=annulus) ve sapın dip kısmında ise fincan şeklinde volvası vardır (Resim-2). Sapın üzerindeki zikzaklar türün tanınmasında önemlidir. Etli kısmı beyaz, tadı güzel, kokusu ise gençlerde meyvemsi, olgunlarda tiksindiricidir. Spor baskısı beyazdır. Sporlar, 9-11 x 7-8 geniş elips şekilli (Şekil-1), hiyalin ve armiloid özelliktedir. Bazidyum, bir ucu şişkin sopa şeklinde ve 4 sterigmahdır (Şekil-1). Bu zehirli türün Quercus (meşe), Fagus (kayın) ve Castanae (Kestane) ağaçlarının iştirak ettiği karışık karakterdeki yaprak döken ormanlarda gruplar halinde yetiştiği görüldü. 8. Hypholoma fasciculare (Huds.: Fr.) Kummer 9. Lactarius helvus (Fr.) Fr. 10. Hebdoma sinapizans (Paul.) Gill. \\.tiygrocybe nigrescens (Quel.) Kühn 12. Armillaria ınellea (Vahi.: Fr.) Kummer s Amanita rubescens Pers. 14. Amanita citrina (Schaeff.) Pers. Gastrointestinal Sendromu Pişmemiş olarak yenirse zehirlidir. Gastrointestinal Sendromu andırır. A. Phalloides'in açık renkli varyeteleri ile karıştırılabilir. Dikkat gerektirir. Tablo-l: 1994 Kasım'ında İstanbul'daki ba/ı lokatilerde belirlenen zehirli mantarlar ve oluşturdukları zehirlenme tipleri. Resim-2. Amanita phalloides'ın genel görünümü (Foto: F. (jücin) OCAK-ŞUBAT-MART 1995 SAYI: 14 23

3 görme bozukluğu, konuşma güçlülüğü ve halüsinasyon görülür. Tedavisi semptomatiktir, ancak atropin, ibotenik asit ve türevleri ile sinerjik etki gösterdiğinden, kesinlikle kullanılmamalıdır (10,29). Çalışmamız esnasında yörede bu tip zehirlenmeye neden olabilecek tek tür Amanita pantherina'yı (Resim-12) belirledik. Inocvnepattnılardii'nm genel görünümü (ı'oto: r. m-4: Inocybe geoplıylla'ma genel görünümü (Foto: K Resim-5: Mycena pura'nm genel görünümü (Foto: F. GÜCİN) kf.sinı-6: Hypholomafasciculare'nm genel görünümü (Foto: F. CîÜCİN) ZEHİRLİ VE YENEN MANTARLAR HAKKINDAKİ YANLIŞ İNANIŞLAR Halk arasında zehirli ve yenebilir mantarların birbirlerinden ayrılmasını sağladığı ileri sürülen inanışların bilimsel bir değeri yoktur; a) Mantar koparılınca zehirli ise iç kısmının rengi hemen mavileşir. b) Mantar gümüş bir kaşık veya para ile kaynatıldığında veya pişirildiğinde mantar zehirli ise gümüş kararır. c) Zehirli mantarları salyangozlar yemezler. Böceklerin yediği mantarlar zehirsizdir. d) Hoş kokulu ve lezzetli olan ve şapkasından bir parça koparıldığında iç kısmının rengi değişmeyen mantarlar tehlikesizdir. e) Çayırlarda yetişen mantar türleri zehirsizdir. f) Ağaçlar üzerinde yetişen mantarlar zehirsidir. g) Tuzlu veya sirkeli suda kaynatmak mantarın zehirliliğini ortadan kaldırır. h) Mantarın yanında veya yakınlarında demir varsa o mantar zehirlidir. ı) Zehirli veya yenen mantarlar ayrı ayrı topraklarda yetişir. i) Mantara zehiri yılanlar verir. j) Kurutulmuş mantar zehirli değildir. k) Pişirmek mantarın zehirliliğini ortadan kaldırır. 1) Mantarı yoğurt ile birlikte veya ayran içinde bekletip yemek zehirlenmeyi önler. Bu iddialar doğru değildir ve bunlara güvenerek mantar yemek acı sonuçlara yol açabilir. Zehirli mantarların bazıları mavileşir. Ör. Boletus satanas (hafif zehirlidir) fakat iyi kaliteli yenen bir mantar olan Xerocomus badius'ta mavileşir. Gümüşün kararması onun sülfür veya oksit teşkil etmesiyle mümkündür. Bu olay doğal ve toksik olmayan bir çok madde ile mümkün olabilir. En azından gümüş havanın etkisi ile kararır. Dolayısı ile bu ifadeyi sadece zehirlileri belirlemek için kullanmak hatalıdır. Zehirli ve yenen mantarlar yanyana yetişebilir. Örneğin biz yaptığımız araştırmada aynı alanda 14 zehirli mantar türünün yanısıra 10 yenen tür bulduk. Örneğin Craterellus cornucopioides "Borazan mantarı" (Resim-13) yenen türlerden biridir. Hatta bu mantarın Türkiye'den ihraç edilerek bir döviz kazancına yol açtığını da biliyoruz. Zehirli bileşiklerin çoğu ısıya dayanıklıdır, pişirmekle ve kaynatmakla veya kurutmakla mantarın zehirliliği ortadan kalkmaz. Ancak bazı zehirli mantar türlerinin toksinleri ter- Resım-7: _ Lactarıus helvus an genel görünümü (toto: K GUCIN) OCAK-ŞUBAT-MART 1995 SAYI: 14

4 molabil olduğu için sıcaklık uygulamasından etkilenip bozulabilir. Örneğin Gyromitra esculanta'nm içerdiği giromitrin böyle iken Amanita phalloides'in amatoksinleri sıcaklıktan etkilenmez ve mantar pişirilse de kurutulsa da zehirliliğini korur. Zehirli mantarları salyangozlar yemezler ya da böceklerin yediği mantarlar zehirli değildir gibi ifadeler de bilimsel değildir. Zira onların metabolizmaları ile insanların metabolizmaları farklıdır. Çayırlarda yetişen Agaricus Campestris gibi yenen türlerin yanısıra Lepiota helveola gibi öldürücü zehirli türler de vardır. Keza aynı husus ağaç üzerinde yetişme durumu için de söz konusudur. Örneğin Pleurotus ostreatus (Kayın mantarı) yenir iken Hypholoma fasciculare (hafif zehirli), Galerine marginata (öldürücü zehirli) toksiktir ve hepsi de ağaçlar üzerinde yetişir. Amatoksin gibi toksinleri içeren zehirleri mantarları tuzlu suda veya sirkede bekletip yemek 2. bir defa yeme şansını yitirmek demektir. Yine ayran ve yoğurtla bu tipteki mantarları yemek zehirlenmeyi önlemez. Zira 1986'da Elazığ'da Lepiota helveola'yı ayranda bekletip yemek yapan bir aile ölüme duçar olmuştur (3). Bir başka bilimsel olmayan durumda mantarların zehirlerini başka kaynaklardan (yılanlardan, demirden) aldıklarını savunan ifadelerdir. Oysa toksik veya nontoksik olma canlının kendi genetik özelliği ile ilgilidir. Kesim-12: Amanita pantherina'nın genel gö- ünümü (Foto: K. GÜCİN) namaktadırlar. Ayrıca yenen bir mantara benzeterek yanılmalar da mantar zehirlenmelerinde bir etkendir. Nitekim İstanbul'da tespit ettiğimiz en tehlikeli zehirli mantar yani Amanita phalloides ile zehirlenen kişilerden bazıları tarafından, yenen bir tür olan Macrolepiota procera "Dedebörük" sanılarak toplanıldığı ve yenildiği öğrenilmiştir. Bu iki türün morfolojik olarak birbirinden çok farklı olduğu halde karıştırılması, yenir olup olmadığının kesinlikle bilinmeden yeteim-13: Craterallus cornucopiocties'm genel görünümü (Foto: F. GÜCİN) TARTIŞMA VE SONUÇ Bulgular kısmında belirttiğimiz gibi Amanita phalloides İstanbul çevresindeki ormanlarda 1994 yılı Kasım ayında bol olarak yetişmiştir. Özellikle Anadolu'dan İstanbul'a göç eden çevre semtlerde ve gecekondularda oturan halk sosyo-ekonomik nedenler ile, bazende sadece mantar yeme zevkini tatmak için yakınlardaki ormanlarda yetişen doğa mantarlarını toplayıp yemektedirler. Mantarları tanımadan, bilmeden, karışık bir tarzda toplayarak (bir kaç türü bir anda) yiyen cesaretliler için söylenecek bir şey bulamıyoruz. Yukarıda özetlediğimiz bazı yanlış inanışlar ve mantarın besin değeri hakkındaki yanlış bilgiler de mantar zehirlenmelerinde rol oy- ÜİlmeSİ, halklituzin yenen Resim-8: Hebeloma sinapizans'ın genci görünümü (Foto: F. GÜCİN) lteim-9:h>gr»cj*e«i r«rens'ingenel görünümü < Foto: F. (il 't İN ' : Amanita rubescens'in genel görünümü (Foto: F. GÜCİN) OCAK^ŞUBAT-MART 1995 SAYI: 14 27

5 (evre dergisi l ve zehirli mantarlar konusundaki bilgi düzeyini belirtmesi açısından oldukça ilginçtir. Oysa zehirli mantarların konu edildiği yazılı ve sözlü bildirimlerin hepsinde yenecek mantarın yenilebilirliğinin %100 bilinmesi, aksi takdirde yenilmemesi gerektiği belirtilmektedir. Bizim burada tekrar ile belirtmek istediğimiz şudur; yenir olduğunu kesin kez bilmediğiniz, tanımadığınız, bir takım yanlış inanış ve bilgiler ile yaklaşımda bulunduğunuz, yenir olduğunu tahmin ettiğiniz mantarları hata yaparak yemeyiniz. Zira ikinci bir hata yapma şansınız olmayabilir! Bu arada yenen doğa mantarları için söyleyebileceğimiz, Onları zehirlilerin kötü şöhretiyle mahkum etmemek gereğidir. Zira Tuber melanusporum (Domalan), Terfezia boudieri (Keme), Morchella (Kuzu göbeği) türleri gibi tüm dünyanın itibar ettiği çok pahalı veya Lactairus deliciosus (Çınlar) ya da Çayır mantarı (Agaricus campestris) gibi ucuz ve lezzetli mantarlardan istifade etmek, onları doğada yok olmayacak tarzda koruyarak toplayıp tüketmek her halde çürümeye terk etmekten daha akıllıcadır. Unutmayalım ki bu gün iyi bir diyet besini, vitamin kaynağı olarak tanıttığımız, az yağ ve karbohidrat içeren, proteini sebzelerden biraz fazla (%3 civarında) olan ve devamlı tavsiye edilen "Kültür mantarı" bilimsel adı ile Agaricus bisporus da doğadan kültüre alınmış bir mantardır. ABSTRACT Many mushrooms poisoning events have been occured in November, 1994 around İstanbul, in this paper, poisonous mushrooms found in this district and their poisoning type are described. Key Words: Mushroom Poisoning, Poisonous Fungi, Mycoflora KAYNAKLAR 1. Öder, N., Bazı Zehirlir Mantarlar ve Mantar Zehirlenmelerinde İlk Yardım, Şafak Matbaası, Ankara (1977). 2. Karamanoğlu, K., Öder, N., Uşak ve Çorum'da İki Mantar Zehirlenmesi, A.Ü.Tıp Fak. Cilt 25 Sayı (6): (1972). 3. Gücin, F., Fırat Havzasında Belirlenen Bazı Tıbbi ve Zehirli Mantarlar, Fırat Havazası Tıbbi ve Endüstiriyel Bitkileri Sempozyumu (6-8 Ekim 1986, Elazığ) Bildiri Kitabı, (1991). 4. Aytuğ, Ö.N., Aslan, N., Işık, A., Dönder, E., Lüleci, C., Amanita Cinsi Mantar İntoksikasyonunun Alışılmadık Bir Komplikasyonu: Toksik Myokardit, Ç.Ü. Tıp Fak. Der. 4: (1989). 5. Işıloğlu, M., Watling, R., Poisonings by Lepiota helveola Breş. in Southern Turkey, Edinburgh Journal of Botany, 48:91-100(1991). 6. Paydaş, S., Koçak, R., Ertürk, F. Erken, E., Aksu, H., Gürçay, A., Mushroom Poisoning, Ç.Ü.Tıp Fak. Der., 4: (1989). 7. Müderrisoğlu, C., Karakullukçu, F., Orak, E., Beydilli, A. ve Mat, A., Mantar Zehirlenmesinde Hemoperfüzyonun Yeri ve Önemi, Türk Tıp Der. Dergisi, 58 (9-12): (1992). 8. Aji, DY., Çalışkan, S., Nayır, A., Mat, A., Can, B., Yaşar, Z., Özşahin, H., Çullu, F., ve Sever, L., Amanita phallüides zehirlenmesinde hemoperfüzyon, İst. Çocuk Klin. Derg., 27: 51-54(1992). 9. Oldridge, S.G., Pegler, D.N., Spooner, B.M., Wild Mushroom an Toadstool Poisoning, Royal Botanic Gardens, Kew (1989), 10. Bresinsky, A., Besi, H., A Colour Atlas of Poisonous Fungi, Wolfe Publishing Ltd. London (1990). 11. Faulstich, H., New Aspects of Amanita Poisoning, Klin Wochenschr. 57: (1979). 12. Faulstcih H., Georgopoulos, D., Bloching, M., \Vieland, Th., Analysis of the toxins of Anamitin-Containing Mushrooms, Z Naturforsch. 29: (1974). 13. Yocum, R.R., Simons, D.M., Amatoxins and Phallotoxins in Amanita species of the Northeastern United States, Lloydia40: (1977). 14. Stijve, T., Seeger, R., Determination of alfa, beta and gama-amanitin by High Performance Thin Layer Chromontography in Amanita phalloides From Various Origin, Z Naturforsh. 34: (1979). 15. Seeger, R., Stijve, T., Occurrence of toxic Amanita species, in: Faulstich, H., Kommerell, B., Wieland, Th., (eds) Amanita Toxins and Poisoning, New York (1980). 16. Rumack, B.H. Matthew, H., Acetaminophen Poisoning and Toxicity, Pediatrics 55: (1976). 17. Andray, C., Enjalbert, F., Privat, G., Mandrou, B. et Gargandennec A., Etudede la variation du taux d' amanites (a, p ve y) chez A. phalloides Fr., Bull. Soc. Mycol. Fr., 95: (1979). 18. Wieland, Th., Faulstich, H., Amatoxins, phallotoxins, phallolysin and antamanide : The biologically active components of poisonous amanita mushrooms. CRC Critical reviews in biochemistry, 5: (1978). 19. Fiume, L., Derenzini, M., Marinozzi, V., Petazi, F., Testoni, A., Pathogenesis of gastrointestinal symtomology during poisoning with Amanita phalloides Experientia, 29: , (1973). 20. Fiuma, L., Laschi, R., Lesioni ultrastrutturali prodette nelle cellule parenchimali spatiche dalla falloidina e dalla alpha amanitinia. Sperimentale, 115: , (1965). 21. Rumack, B.H., Amanita poisoning. An examination of cilinical symptoms. in: Faultich H, Kommerell B, Wieland Th. Amanita Toxins and Poisoning.Verlag, Gerhard, Witzstorck, Baden-Baden, Germany , (1980). 22. Hanrahan, P.P., and Gordon M.A., Mushroom Poisoning. Case Reports and A Reviews of Threpy, JAMA, 251: , (1984). 23. Hatfield, G.M., Toxic mushrooms, in Toxic Plants, (ed.) Kinghom, A.D., New York Columbia Univ. Press (1979). 24. Altunkal, Ş., Bulut, O., Gülay, H., Sert, Ş., Haberal, M., Hemoperfusion in Drug and Poison Intoxicalion. Dialysis Transplantation and Burn 5: 26-29, (1990). 25. Gitlin, N., Clinical Aspects of Liver Diseases Caused by Industrial and Environmental Toxins. in: Zakim D, Boyer TD. Hepatology, A Textbook of Liver Diseases 2nd ed. London Saunders Comp , (1990). 26. Winchester, J.F., Use of Dialysis and Hemoperfusion in Treatment of Poisoning. in: Daugirdas J.T., Ing T.S. Handbook of Dialysis. Little Brown and Co. Boston, Toronto, , (1988). 27. Bartels, O., Topf, G., Amanita phalloides Poisoning. Indication for Early Hemoperfusion. in: Faulstich H, Kommerell B, Wieland Th. Amanita Toxins and Poisoning. Verlag, Gerhard, Witzstorck, Baden-Baden, Germany, , (1980). 28. Czygan, P., Stiehl, A., Kommerell, B., Treatment of Acute Amanita phalloides Induced Hepatic Failure by Hemoperfusion. in: Faulstich H, Kommerell B, \Vieland Th. Amanita toxins and Poisoning. Verlag, Gerhard, \Vitzstrock, Baden- Baden, Germany, , (1980). 28 OCAK-ŞUBAT-MART 1995 SAYI: 14

Makroskobik Özellikleri Şapka

Makroskobik Özellikleri Şapka Mycena rosea Sınıf Takım Familya : Basidiomycetes : Agaricales : Tricholomataceae Makroskobik Özellikleri Şapka 2-5 cm çapında, genç evrede konik iken, sonradan yaygınlaşır ve umbosu kalır. Şapka donuk,

Detaylı

BÜYÜK MANTAR ZEHİRLERİ Prof.Dr. Ali BİLGİLİ

BÜYÜK MANTAR ZEHİRLERİ Prof.Dr. Ali BİLGİLİ BÜYÜK MANTAR ZEHİRLERİ Prof.Dr. Ali BİLGİLİ 1 İnsanlar kadar olmasa da, kazara yeme karışmaları veya otlarken yenilmeleri sonucu hayvanlarda da mantarlardan ileri gelen zehirlenmelerle karşılaşılır. İçlerinde

Detaylı

MANTAR ZEHİRLENMELERİ VE BAŞLICA ZEHİRLİ MANTARLAR

MANTAR ZEHİRLENMELERİ VE BAŞLICA ZEHİRLİ MANTARLAR MANTAR ZEHİRLENMELERİ VE BAŞLICA ZEHİRLİ MANTARLAR Prof. Dr. Aysun PEKŞEN Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü, Samsun Mantarlar Mantarlar, bitkiler ve hayvanlar aleminden

Detaylı

ZEHİRSİZ DOĞA MANTARLARI. Yrd.Doç.Dr. Halil DEMİR

ZEHİRSİZ DOĞA MANTARLARI. Yrd.Doç.Dr. Halil DEMİR ZEHİRSİZ DOĞA MANTARLARI Yrd.Doç.Dr. Halil DEMİR TÜRKİYE NİN YENEN MANTARLARI Ülkemiz sahip olduğu flora ve iklim koşulları nedeniyle değişik ortamlarda yetişen doğa mantarları yönünden oldukça zengindir.

Detaylı

Şimdi Söz sırası Mantarlarda..

Şimdi Söz sırası Mantarlarda.. MERHABALAR Mantar Dostları! Bu sunumuzla mantarları daha yakından tanıyacağınızı Ve onları daha çok seveceğinizi umuyoruz. Şimdi Söz sırası Mantarlarda.. Merhabalar bizden de Biz mantarlar, Doğada Sevgili

Detaylı

T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ( YÜKSEK LİSANS TEZİ ) TÜRKİYE NİN BAZI ZEHİRLİ MANTARLARI ÜZERİNDE KİMYASAL ARAŞTIRMALAR

T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ( YÜKSEK LİSANS TEZİ ) TÜRKİYE NİN BAZI ZEHİRLİ MANTARLARI ÜZERİNDE KİMYASAL ARAŞTIRMALAR T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ ( YÜKSEK LİSANS TEZİ ) TÜRKİYE NİN BAZI ZEHİRLİ MANTARLARI ÜZERİNDE KİMYASAL ARAŞTIRMALAR FİLİZ KARTAL DANIŞMAN PROF. DR. AFİFE MAT FARMAKOGNOZİ ANABİLİM

Detaylı

Yenilebilir mantarlar Craterellus cornucopioides Gelincik, sezar (A manita caesarea Çayır, Agaricus campestri

Yenilebilir mantarlar Craterellus cornucopioides Gelincik, sezar (A manita caesarea Çayır, Agaricus campestri Yenilebilir mantarlar Genel özellikleri: Klorofil sentezi yapamazlar Sporları ile eşeyli ve eşeysiz çoğalabilirler. Organik maddeyi diğer canlılardan ve besin atıklarını parçalayarak alırlar. Ömürleri

Detaylı

Yalova İli Makrofungus Florası

Yalova İli Makrofungus Florası Yalova İli Makrofungus Florası Biyolog Selime Semra Candar Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Biyoloji Bölümü candar.semra@gmail.com Mantar nedir? Mantarlar, klorofilsiz, heteretrof, ipliksi yapıda, spor

Detaylı

BULDAN YÖRESİ MAKROFUNGUSLARI

BULDAN YÖRESİ MAKROFUNGUSLARI BULDAN YÖRESİ MAKROFUNGUSLARI Öğr. Gör. Dr. Aziz TÜRKOĞLU, Yard. Doç. Dr. Kudret GEZER Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Fen Bilgisi Eğitimi Anabilim Dalı ÖZET Bu çalışmada, Buldan yöresine ait

Detaylı

Kaynak: MANTAR ZEHİRLENMELERİNE DİKKAT!

Kaynak:   MANTAR ZEHİRLENMELERİNE DİKKAT! Fotoğraf 1: Amanita phalloides (Köygöçüren) Fotoğraf 2: Amanita pantherina Kaynak: http://www.yabanclub.com/turkiyede-yetisen-zehirli-mantar-cesitleri.html MANTAR ZEHİRLENMELERİNE DİKKAT! Öğr. Gör. Ebru

Detaylı

DÜZCE TIP DERGİSİ DUZCE MEDICAL JOURNAL

DÜZCE TIP DERGİSİ DUZCE MEDICAL JOURNAL DÜZCE TIP DERGİSİ DUZCE MEDICAL JOURNAL ORİJİNAL MAKALE / ORIGINAL ARTICLE 1 Ertuğrul KAYA 2 Kürşat Oğuz YAYKAŞLI 3 Selim KARAHAN 4 Recep BAYRAM Yüksek Saflıkta Beta Amanitin Üretimi Production of High

Detaylı

MANTAR ZEHİRLENMESİ. Uzm. Dr. Nur YALÇIN Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı

MANTAR ZEHİRLENMESİ. Uzm. Dr. Nur YALÇIN Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı MANTAR ZEHİRLENMESİ Uzm. Dr. Nur YALÇIN Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı MANTARLAR- GENEL BİLGİ Mantarlar sporla üreyen saprofit veya parazit yaşayan klorofil içermeyen organizmalardır. 1 kilogram

Detaylı

Aile hekimine kayıt ve değiştirme işlemleri

Aile hekimine kayıt ve değiştirme işlemleri Aile hekimine kayıt ve değiştirme işlemleri Aile hekiminiz yoksa, taşındınız veya mevcut aile hekiminizden memnun değilseniz bulunduğunuz il veya ilçe sınırları içerisinde istediğiniz aile hekimine geçiş

Detaylı

MANTARLAR 1. Genel Bilgi 2. Toplama ve Kullanım Tekniği KUZU GÖBEĞİ MANTARI Morchella esculenta Morfolojik Özellikleri Şapkası; Sap; Etli kısım;

MANTARLAR 1. Genel Bilgi 2. Toplama ve Kullanım Tekniği KUZU GÖBEĞİ MANTARI Morchella esculenta Morfolojik Özellikleri Şapkası; Sap; Etli kısım; MANTARLAR 1. Genel Bilgi Mantarlar klorofili olmayan, hem eşeyli hem de eşeysiz olarak sporlar oluşturarak üreyen canlılardır. Klorofil ihtiva etmediklerinden bağımsız olarak organik madde oluşturma kabiliyetinde

Detaylı

TEŞEKKÜR. Birlikte çalışma fırsatı bulduğum bütün hekim arkadaşlarıma, hastanemiz hemşirelerine ve tüm sağlık çalışanlarına;

TEŞEKKÜR. Birlikte çalışma fırsatı bulduğum bütün hekim arkadaşlarıma, hastanemiz hemşirelerine ve tüm sağlık çalışanlarına; T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği Koordinatörlüğü Koordinatör : Uz.Dr. Refik DEMİRTUNÇ 3. İç Hastalıkları Klinik Şefi HAYDARPAŞA NUMUNE EĞİTİM VE ARAŞTIRMA

Detaylı

Hadim ve Taşkent (Konya) Yöresinin Makrofungusları

Hadim ve Taşkent (Konya) Yöresinin Makrofungusları S. Ü. Fen-Edebiyat Fakültesi Fen Dergisi Sayı 17[2000]1-6, KONYA Hadim ve Taşkent (Konya) Yöresinin Makrofungusları Gıyasettin KAŞIK 1, Celâleddin ÖZTÜRK 1 Özet: Bu çalışmada Hadim ve Taşkent [Konya] yörelerinde

Detaylı

MANTAR ZEHĐRLENMELERĐNE (MĐSETĐZĐM) GENEL BAKIŞ

MANTAR ZEHĐRLENMELERĐNE (MĐSETĐZĐM) GENEL BAKIŞ MANTAR ZEHĐRLENMELERĐNE (MĐSETĐZĐM) GENEL BAKIŞ A GENEL BĐLGĐLER : Özellikle kırsal kesimde yaşayan halk arasında doğada kendiliğinden yetişen mantarları toplayıp yeme alışkanlığı oldukça yaygındır. Bu

Detaylı

Kanlıca Mantarı: Lactarius salmonicolor (Melki mantarı olarak ta adlandırılır) Şapka Büyüklüğü 5-15 cm kadardır. Mantar gençken ortası hafifçe

Kanlıca Mantarı: Lactarius salmonicolor (Melki mantarı olarak ta adlandırılır) Şapka Büyüklüğü 5-15 cm kadardır. Mantar gençken ortası hafifçe Kanlıca Mantarı: Lactarius salmonicolor (Melki mantarı olarak ta adlandırılır) Şapka Büyüklüğü 5-15 cm kadardır. Mantar gençken ortası hafifçe çukurdur, kenarı içeri kıvrıktır, büyüdükçe ortası daha da

Detaylı

CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI

CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI CANLILARIN SINIFLANDIRILMASI Dünyamızda o kadar çok canlı türü var ki bu canlıları tek tek incelemek olanaksızdır. Bu yüzden bilim insanları canlıları benzerlik ve farklılıklarına göre sınıflandırmışlardır.

Detaylı

Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İlaç ve Zehir Danışma Merkezine Bildirilen Mantar Zehirlenmeleri

Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İlaç ve Zehir Danışma Merkezine Bildirilen Mantar Zehirlenmeleri Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi İlaç ve Zehir Danışma Merkezine Bildirilen Mantar Zehirlenmeleri Mushroom poisonings reported to the Dokuz Eylul University drug and poison information center Türkiye

Detaylı

P E P 1 0 1 _ H 0 5 C

P E P 1 0 1 _ H 0 5 C Yrd. Doç. Dr. Taki DEMİR BİTKİ TANIMA I P E P 1 0 1 _ H 0 5 C u p r e s s u s s e m p e r v i r e n s ( A d i s e r v i - A k d e n i z s e r v i s i ) C u p r e s s u s a r i z o n i c a ( A r i z o n

Detaylı

Türkiye Mikoflorası İçin Ascomycetes ten Yeni Kayıtlar

Türkiye Mikoflorası İçin Ascomycetes ten Yeni Kayıtlar S.Ü. Fen-Edebiyat Fakültesi Fen Dergisi Sayı 20 (2002) 75-81, KONYA Türkiye Mikoflorası İçin Ascomycetes ten Yeni Kayıtlar Gıyasettin KAŞIK 1, Hasan Hüseyin DOĞAN 1, Celâleddin ÖZTÜRK 1, Sinan AKTAŞ 1

Detaylı

Ders Kodu Ders Adı Ders Türü AKTS Hafta Teorik

Ders Kodu Ders Adı Ders Türü AKTS Hafta Teorik Önlisans - Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu - Tıbbi Laboratuvar Teknikleri Y : Yıl D : Dönem Ders Kodu Ders Adı Ders Türü Y D AKTS TLT137 Genel Biyoloji Zorunlu 1 1 4 Dersin Amacı Prokaryotik ve ökaryotik

Detaylı

DÜNYADA VE ÜLKEMİZDE FLORA ÜLKEMİZDEKİ FLORA VE ZEHİRLİ OTLAR

DÜNYADA VE ÜLKEMİZDE FLORA ÜLKEMİZDEKİ FLORA VE ZEHİRLİ OTLAR DÜNYADA VE ÜLKEMİZDE FLORA ÜLKEMİZDEKİ FLORA VE ZEHİRLİ OTLAR FLORA NEDİR? FLORA :Flora ya da bitey belirli bir bölge veya zaman dilimi içerisinde yetişen bitkilerin tümüne verilen ad, bitki örtüsü. Sözcük

Detaylı

DETERJAN VE DEZENFEKTANLAR. Fırat ÖZEL, Gıda Mühendisi 2006

DETERJAN VE DEZENFEKTANLAR. Fırat ÖZEL, Gıda Mühendisi 2006 DETERJAN VE DEZENFEKTANLAR Fırat ÖZEL, Gıda Mühendisi 2006 ÖNEMLİ! Gıdaları insanların sağlıklarını çok ciddi şekilde etkiler. Bu nedenle, gıda üreten kişilerin temizlik kurallarına uyması çok önemlidir.

Detaylı

Tebliğ. Revize Edilen TS 2410 Kültür Mantarları Taze Standardının Dış Ticarette Zorunlu Uygulamaya Konulmasına İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2005/41)

Tebliğ. Revize Edilen TS 2410 Kültür Mantarları Taze Standardının Dış Ticarette Zorunlu Uygulamaya Konulmasına İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2005/41) Dış Ticaret Müsteşarlığından: Tebliğ Revize Edilen TS 2410 Kültür Mantarları Taze Standardının Dış Ticarette Zorunlu Uygulamaya Konulmasına İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2005/41) MADDE 1 3/4/1998 tarihli

Detaylı

Zehirlenmelerde Diyaliz Uygulamaları. Dr. Ali Rıza ODABAŞ İstanbul Medeniyet Üniversitesi Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi

Zehirlenmelerde Diyaliz Uygulamaları. Dr. Ali Rıza ODABAŞ İstanbul Medeniyet Üniversitesi Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi Zehirlenmelerde Diyaliz Uygulamaları Dr. Ali Rıza ODABAŞ İstanbul Medeniyet Üniversitesi Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi Paracelsus (1493-1541) Grandfather of Toxicology "All things are poison and

Detaylı

Diyabette Beslenme. Diyabet

Diyabette Beslenme. Diyabet Diyabette Beslenme Diyabet BR.HLİ.044 Diyabet Hastası Nasıl Beslenmeli? Halk arasında şeker hastalığı olarak adlandırılan diyabet, düzenli beslenme programı gerektirir. Düzenli ve bilinçli bir beslenme

Detaylı

T.C SAĞLIK BAKANLIĞI MÜMİNE HATUN HASTANESİ

T.C SAĞLIK BAKANLIĞI MÜMİNE HATUN HASTANESİ T.C SAĞLIK BAKANLIĞI MÜMİNE HATUN HASTANESİ DOK.NO: TA/122 YAY.TAR.: 24/10/2011 REV.TAR..01/10/2013 REV.NO:41 ZEHİRLENME VAKALARINDA GENEL YAKLAŞIM TALİMATI 1. AMAÇ Acil servise başvuran zehirlenme tanısıyla

Detaylı

Mustafa Kemal SOYLU. Yüksek Mühendis. mksoylu@hotmail.com

Mustafa Kemal SOYLU. Yüksek Mühendis. mksoylu@hotmail.com KİŞİSEL BİLGİLER Adı Soyadı Mustafa Kemal SOYLU Unvan Yüksek Mühendis Telefon 02268142520/1299 E-mail mksoylu@hotmail.com Doğum Tarihi - Yeri 28/03/1974- Çamardı (Niğde) Fotoğraf Doktora Yüksek Lisans

Detaylı

Çiftlikten sofraya gıda güvenilirliği için çalışıyoruz

Çiftlikten sofraya gıda güvenilirliği için çalışıyoruz Sunuş Çiftlikten sofraya gıda güvenilirliği için çalışıyoruz Gıda güvenilirliği çalışmaları, 5996 Sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu ve ilgili mevzuat hükümlerine göre il ve

Detaylı

BİYOLOJİK ATIK KOMPOSTLAMA

BİYOLOJİK ATIK KOMPOSTLAMA BİYOLOJİK ATIK KOMPOSTLAMA BIOSOLUTION TARIM DANIŞMANLIK İTHALAT VE İHRACAT TİC. LTD. ŞTİ. 1479 Sok. Kristal İş Merkezi, No. 15, Kat 5, Daire 22 Alsancak / İzmir Tel.: +90 232 464 71 21 / Faks: +90 232

Detaylı

Manisa Celal Bayar Üniversitesi Yönetim Kurulu'nun 2016/17 sayılı ve XIX no'lu kararı ile basılmıştır.

Manisa Celal Bayar Üniversitesi Yönetim Kurulu'nun 2016/17 sayılı ve XIX no'lu kararı ile basılmıştır. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Yönetim Kurulu'nun 2016/17 sayılı ve XIX no'lu kararı ile basılmıştır. GIDA VE NUTRASÖTİK AMAÇLI MANTAR YETİŞTİRİCİLİĞİ VE ETNOMİKOLOJİ Prof. Dr. A.Üsame TAMER Manisa Celal

Detaylı

İzmir İli Seferihisar İlçesinde Yetiştirilen Keçilerden Elde Edilen Sütlerde Biyokimyasal Parametrelerin Türk Standartlarına Uygunluğunun Belirlenmesi

İzmir İli Seferihisar İlçesinde Yetiştirilen Keçilerden Elde Edilen Sütlerde Biyokimyasal Parametrelerin Türk Standartlarına Uygunluğunun Belirlenmesi İzmir İli Seferihisar İlçesinde Yetiştirilen Keçilerden Elde Edilen Sütlerde Biyokimyasal Parametrelerin Türk Standartlarına Uygunluğunun Belirlenmesi Neslihan ÇİÇEK 1, Murat ÇİMEN 1*, Deniz EFESOY 1,

Detaylı

Mantar Zehirlenmeleri

Mantar Zehirlenmeleri güncel gastroenteroloji 20/4 Mantar Zehirlenmeleri Bilal TOKA, Ahmet Tarık EMİNLER, Mustafa İhsan USLAN, Aydın Şeref KÖKSAL, Erkan PARLAK Sakarya Üniversitesi Tıp Fakültesi Gastroenteroloji Bilim Dalı,

Detaylı

00220 Gıda Biyokimyası

00220 Gıda Biyokimyası 00220 Gıda Biyokimyası Hazırlayan: Doç.Gökhan DURMAZ 00220 Gıda Biyokimyası-Şubat 2013 1 Bu notların hazırlanmasında aşağıdaki eserlerden yararlanılmıştır; Biyokimya, Engin Gözükara, Nobel Tip Kitabevi,

Detaylı

Kanser tedavisi sırasında sağlıklı bir diyet hemen hemen başka zamanlardakiyle aynıdır. Her gün çeşitli gıdalar yemeniz gerekir.

Kanser tedavisi sırasında sağlıklı bir diyet hemen hemen başka zamanlardakiyle aynıdır. Her gün çeşitli gıdalar yemeniz gerekir. KANSER HASTALARINDA BESLENME DESTEĞİ Dengeli ve sağlıklı beslenme sadece tedavi gören kanser hastaları için değil tedavi sonrası süreçte de sağlıklı yaşamı oluşturan önemli unsurlardan biridir. Kanser

Detaylı

MANTAR ZEHİRLENMELERİ (Misetismus) Doç. Dr. Bülent ERDUR PAUTF Acil Tıp AD DENİZLİ Haziran 2012 ATOK

MANTAR ZEHİRLENMELERİ (Misetismus) Doç. Dr. Bülent ERDUR PAUTF Acil Tıp AD DENİZLİ Haziran 2012 ATOK MANTAR ZEHİRLENMELERİ (Misetismus) Doç. Dr. Bülent ERDUR PAUTF Acil Tıp AD DENİZLİ Haziran 2012 ATOK Olgu 1 32 yaşında, erkek çiftçi. Bulantı, Terleme, Göğüs ağrısı şikayetleriyle başvuruyor. Akşam yemeğinde,

Detaylı

Sağlıklı besleniyoruz Sağlıkla büyüyoruz. Diyetisyen Serap Orak Tufan

Sağlıklı besleniyoruz Sağlıkla büyüyoruz. Diyetisyen Serap Orak Tufan Sağlıklı besleniyoruz Sağlıkla büyüyoruz Diyetisyen Serap Orak Tufan İstanbul 2015 NEDEN OKULA GİDERİZ? PEKİ NEDEN YEMEK YERİZ? Hastalanmamak için Daha Güçlü olmak için Daha çabuk büyümek için Karnımızı

Detaylı

BİR OLGU NEDENİYLE CLEIDOCRANIAL DYSOSTOSIS

BİR OLGU NEDENİYLE CLEIDOCRANIAL DYSOSTOSIS G.Ü. Dişhek. Fak. Der. Cilt II, Sayı 1, Sayfa 205-211, 1985 BİR OLGU NEDENİYLE CLEIDOCRANIAL DYSOSTOSIS Yıldız BATIRBAYGİL* Alparslan GÖKALP** Cleidocranial Dysostosis veya «Marie and Sainton» Sendromu

Detaylı

Alfa Amanitinin Su ve Metanoldeki Termostabilitesi

Alfa Amanitinin Su ve Metanoldeki Termostabilitesi Original Article / Özgün Araştırma Alfa Amanitinin Su ve Metanoldeki Termostabilitesi Ertuğrul Kaya 1, Mustafa Hancı 1, Selim Karahan 2, Sait Bayram 1, Kürşat Oğuz Yaykaşlı 3, Mustafa Gani Sürmen 1 1 Düzce

Detaylı

Acil Servise Başvuran Mantar Zehirlenme Vakalarının Demografik Olarak İncelenmesi

Acil Servise Başvuran Mantar Zehirlenme Vakalarının Demografik Olarak İncelenmesi doi: 10.5505/abantmedj.2015.33154 Abant Medical Journal Orijinal Makale / Original Article Volume Cilt 4 Issue Sayı 3 Year Yıl 2015 Acil Servise Başvuran Mantar Zehirlenme Vakalarının Demografik Olarak

Detaylı

TEMİZİK. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı. Toplum İçin Bilgilendirme Sunumları 2015

TEMİZİK. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı. Toplum İçin Bilgilendirme Sunumları 2015 TEMİZİK Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Toplum İçin Bilgilendirme Sunumları 2015 Bu sunum Arş. Gör. Dr. Neslihan Yukarıkır ve Arş. Gör. Dr. Pınar Güner tarafından Prof.

Detaylı

MANTAR ZEHİRLENMELERİ VE TEDAVİDE GENEL YAKLAŞIM MUSHROOM POISONING AND GENERAL APPROACH TO THERAPY. Nur AKPOLAT ERGİN 1

MANTAR ZEHİRLENMELERİ VE TEDAVİDE GENEL YAKLAŞIM MUSHROOM POISONING AND GENERAL APPROACH TO THERAPY. Nur AKPOLAT ERGİN 1 DERLEME Cilt 57, No 2, S : 109-118 Türk Hij Den Biyol Derg 2000 MANTAR ZEHİRLENMELERİ VE TEDAVİDE GENEL YAKLAŞIM MUSHROOM POISONING AND GENERAL APPROACH TO THERAPY Nur AKPOLAT ERGİN 1 GİRİŞ Yenebilen mantarlar,

Detaylı

Çayın Bitkisel Özellikleri

Çayın Bitkisel Özellikleri Çayın Bitkisel Özellikleri Bir asırlık bir ömre sahip bulunan çay bitkisi doğada büyümeye bırakıldığında zaman bir ağaç görünümünü alır. Görünüş itibarı ile dağınık bir görünüm arz eden bitki yapısı tek

Detaylı

İznikli Zeytin ve Zeytinyağı

İznikli Zeytin ve Zeytinyağı İznikli Zeytin ve Zeytinyağı Zeytinin yolculuğu Bahar ve yaz aylarında çiçeklerle süslenen zeytin ağaçlarımız bakım ve budama döneminden sonra kasım ayında hasat ile yolculuğuna başlar; Gün ağardıktan

Detaylı

Elazığ İli Karakoçan İlçesinden Elde Edilen Sütlerde Yağ ve Protein Oranlarının AB ve Türk Standartlarına Uygunluklarının Belirlenmesi

Elazığ İli Karakoçan İlçesinden Elde Edilen Sütlerde Yağ ve Protein Oranlarının AB ve Türk Standartlarına Uygunluklarının Belirlenmesi ISSN: 2148-0273 Cilt 1, Sayı 2, 2013 / Vol. 1, Issue 2, 2013 Elazığ İli Karakoçan İlçesinden Elde Edilen Sütlerde Yağ ve Protein Oranlarının AB ve Türk Standartlarına Uygunluklarının Belirlenmesi Muhammet

Detaylı

Mantar Zehirlenmeleri

Mantar Zehirlenmeleri O.M.Ü. T p Dergisi 25(2): 75 83, 2008 Türker YARDAN *, Arif Onur EDEN **, Ahmet BAYDIN *, Bora ARSLAN **, Kubilay VURAL *** Mantarlar do ada yayg n olarak bulunurlar. Baz toksik mantar türlerinin tüketilmesi

Detaylı

KULLANMA TALİMATI. VITAMIN A-POS 250 I.U./g göz merhemi. Yalnızca göz kapağı içine uygulanır.

KULLANMA TALİMATI. VITAMIN A-POS 250 I.U./g göz merhemi. Yalnızca göz kapağı içine uygulanır. VITAMIN A-POS 250 I.U./g göz merhemi Yalnızca göz kapağı içine uygulanır. KULLANMA TALİMATI Etkin madde:, 1 g merhem içeriğinde 250 IU A Vitamini Yardımcı Maddeler: Beyaz vazelin, seyreltik sıvı parafin,

Detaylı

Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi

Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi Türk Tarım Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 4(3): 239-243, 2016 Türk Tarım - Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi www.agrifoodscience.com Türk Bilim ve Teknolojisi Türkiye nin Mantar İhracatının Değerlendirilmesi

Detaylı

1. Buzdolabı Kullanımı 6. Ellerin Yıkanması

1. Buzdolabı Kullanımı 6. Ellerin Yıkanması ON DOĞRU MUTFAK UYGULAMASI 1. Buzdolabı Kullanımı 6. Ellerin Yıkanması 2. Donmuş Etlerin Çözündürülmesi 7. Mutfak Bez ve Süngerlerinin Temizliği 3. Etlerin Pişirilmesi 8. Kesme Tahtasının Temizliği 4.

Detaylı

Domuz Gribi. Nanoteknolojiyi Doğru anlamak KANSER SAĞLIK. Güncel Bilim ve Biyoteknoloji Haberleri. Yeni ilaçlar ve Yöntemler. Hayat Kurtaran 10 Madde

Domuz Gribi. Nanoteknolojiyi Doğru anlamak KANSER SAĞLIK. Güncel Bilim ve Biyoteknoloji Haberleri. Yeni ilaçlar ve Yöntemler. Hayat Kurtaran 10 Madde Sayı 1 Mart 2010 BİnoM Biyo ve Nano Teknoloji(BİNOTEK) Kulübü Bilim Sağlık ve Teknoloji Dergisi Domuz Gribi Nanoteknolojiyi Doğru anlamak KANSER Yeni ilaçlar ve Yöntemler SAĞLIK Hayat Kurtaran 10 Madde

Detaylı

Kullanım Yerleri. İnsan beslenmesinde kullanılır. Şekerin hammadesidir. Küspesi hayvan yemi olarak kullanılır. İspirto elde edilir

Kullanım Yerleri. İnsan beslenmesinde kullanılır. Şekerin hammadesidir. Küspesi hayvan yemi olarak kullanılır. İspirto elde edilir ŞEKER PANCARI Kullanım Yerleri İnsan beslenmesinde kullanılır. Şekerin hammadesidir. Küspesi hayvan yemi olarak kullanılır. İspirto elde edilir Orijini Şeker pancarının yabanisi olarak Beta maritima gösterilmektedir.

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ Doç.Dr. Ilgaz AKATA

ÖZGEÇMİŞ Doç.Dr. Ilgaz AKATA ÖZGEÇMİŞ Doç.Dr. Ilgaz AKATA Yazışma Adresi : Telefon : +903122126720/1066 Faks : +903122232395 e-posta : Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi, Biyoloji Bölümü, 06100 Tandoğan/ Ankara akata@science.ankara.edu.tr

Detaylı

EVDE KULLANILAN KİMYASALLAR, BİTKİSEL (ZEHİRLİ MANTARLAR) VE HAYVAN SOKMA VE ISIRMALARI İLE OLUŞAN ZEHİRLENMELER VE ANTİDOTLARI

EVDE KULLANILAN KİMYASALLAR, BİTKİSEL (ZEHİRLİ MANTARLAR) VE HAYVAN SOKMA VE ISIRMALARI İLE OLUŞAN ZEHİRLENMELER VE ANTİDOTLARI EVDE KULLANILAN KİMYASALLAR, BİTKİSEL (ZEHİRLİ MANTARLAR) VE HAYVAN SOKMA VE ISIRMALARI İLE OLUŞAN ZEHİRLENMELER VE ANTİDOTLARI Evlerde kullanılan kimyasallar genellikle şunlardır: Bulaşık deterjanları,

Detaylı

Biological Diversity and Conservation. ISSN 1308-8084 Online; ISSN 1308-5301 Print 4/3 (2011) 36-43

Biological Diversity and Conservation. ISSN 1308-8084 Online; ISSN 1308-5301 Print 4/3 (2011) 36-43 www.biodicon.com Biological Diversity and Conservation ISSN 1308-8084 Online; ISSN 1308-5301 Print 4/3 (2011) 36-43 Research article/araştırma makalesi Macrofungi of Pamukkale University Kınıklı Campus

Detaylı

DERS BİLGİLERİ. Ders Kodu Dönem T+U Saat Kredi AKTS. Hareket Sistemi TIP 107 1 107 7 10. Kurul Dersleri Teorik Pratik Toplam.

DERS BİLGİLERİ. Ders Kodu Dönem T+U Saat Kredi AKTS. Hareket Sistemi TIP 107 1 107 7 10. Kurul Dersleri Teorik Pratik Toplam. DERS BİLGİLERİ Ders Kodu Dönem T+U Saat Kredi AKTS Hareket Sistemi TIP 107 1 107 7 10 Kurul Dersleri Teorik Pratik Toplam Anatomi 22 18 40 Tıbbi Biyokimya 21 4 25 Tıbbi Biyoloji 16 2 18 Histoloji ve Embriyoloji

Detaylı

T.C İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ ORMAN FAKÜLTESİ ORMAN ALTI ODUNSU BİTKİLER. Hazırlayan: Danışman: Yrd.Doç.Dr Nurgül KARLIOĞLU

T.C İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ ORMAN FAKÜLTESİ ORMAN ALTI ODUNSU BİTKİLER. Hazırlayan: Danışman: Yrd.Doç.Dr Nurgül KARLIOĞLU T.C İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ ORMAN FAKÜLTESİ ORMAN ALTI ODUNSU BİTKİLER Hazırlayan: 0601120025 Danışman: Yrd.Doç.Dr Nurgül KARLIOĞLU Laurocerasus officinalis(karayemiş) Sistematik ; Alem : Plantae Bölüm :

Detaylı

Pratisyen Hekimlerin Akýlcý Ýlaç Kullanýmý Konusunda Bilgi ve Tutumlarýnýn Deðerlendirilmesi

Pratisyen Hekimlerin Akýlcý Ýlaç Kullanýmý Konusunda Bilgi ve Tutumlarýnýn Deðerlendirilmesi Pratisyen Hekimlerin Akýlcý Ýlaç Kullanýmý Konusunda Bilgi ve Tutumlarýnýn Deðerlendirilmesi Dr. Ahmet Akýcý*, Dr. M. Ümit Uðurlu*, Dr. Narin Gönüllü*, Dr. Þule Oktay*, Sibel Kalaça** Akýlcý olmayan ilaç

Detaylı

MANTAR ZEHİRLENMELERİ. Uz.Dr. Osman Lütfi Demirci Ankara Keçiören Eğitim Araştırma Hastanesi

MANTAR ZEHİRLENMELERİ. Uz.Dr. Osman Lütfi Demirci Ankara Keçiören Eğitim Araştırma Hastanesi MANTAR ZEHİRLENMELERİ Uz.Dr. Osman Lütfi Demirci Ankara Keçiören Eğitim Araştırma Hastanesi MANTAR Klorofil taşımayan Parazit veya saprofit olarak yaşayan Sporlarla üreyen Canlı organizmalar İkiye ayrılır;

Detaylı

Lisans ve Lisanüstü Düzeyde Klinik Toksikoloji Eğitimi: Dokuz Eylül Üniversitesi Örneği

Lisans ve Lisanüstü Düzeyde Klinik Toksikoloji Eğitimi: Dokuz Eylül Üniversitesi Örneği Lisans ve Lisanüstü Düzeyde Klinik Toksikoloji Eğitimi: Dokuz Eylül Üniversitesi Örneği Dr. Yeşim Tunçok Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Farmakoloji Anabilim Dalı Klinik Toksikoloji Bilim Dalı,

Detaylı

Sulama Ot Mücadelesi ve Çapalama Gübreleme ve Toprak Islahı Seyreltme Gölgeleme veya Siperleme Budama Yerinde Kök Kesimi

Sulama Ot Mücadelesi ve Çapalama Gübreleme ve Toprak Islahı Seyreltme Gölgeleme veya Siperleme Budama Yerinde Kök Kesimi FİDAN ÜRETİMİNDE BAKIM ÇALIŞMALARI Sulama Ot Mücadelesi ve Çapalama Gübreleme ve Toprak Islahı Seyreltme Gölgeleme veya Siperleme Budama Yerinde Kök Kesimi SULAMA Sulamada kullanılan suyun miktarı; toprağın

Detaylı

KULLANMA TALİMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALİMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir.

KULLANMA TALİMATI. Bu ilacı kullanmaya başlamadan önce bu KULLANMA TALİMATINI dikkatlice okuyunuz, çünkü sizin için önemli bilgiler içermektedir. KULLANMA TALİMATI LEVOSOL 30 mg/5 ml Şurup Ağızdan alınır. Etkin madde: 1 ml de 6 mg levodropropizin içerir. Yardımcı maddeler: Sakkaroz, metil parahidroksi benzoat, propil parahidroksi benzoat, sodyum

Detaylı

KULLANMA TALİMATI. ACNEDUR Merhem. Haricen uygulanır.

KULLANMA TALİMATI. ACNEDUR Merhem. Haricen uygulanır. KULLANMA TALİMATI ACNEDUR Merhem Haricen uygulanır. Etkin madde: 100 g merhem 3 g Tetrasiklin hidroklorür içerir. Yardımcı maddeler: Beyaz vazelin, orta zincirli trigliserid, titanyum (IV) oksit (E 171),

Detaylı

BİTKİ TANIMA I. Yrd. Doç. Dr. Taki DEMİR

BİTKİ TANIMA I. Yrd. Doç. Dr. Taki DEMİR BİTKİ TANIMA I Yrd. Doç. Dr. Taki DEMİR 1 PEP101_H02 Abies (Göknar); A. pinsapo (İspanyol Göknarı), A. concolor (Gümüşi Göknar, Kolorado Ak Gökn), A. nordmanniana (Doğu Karadeniz-Kafkas Göknarı), A. bornmülleriana

Detaylı

Yarıyılı. Tasarımda İnsan Faktörü SEC154 2 2 0 2

Yarıyılı. Tasarımda İnsan Faktörü SEC154 2 2 0 2 Dersin Adı Kodu Yarıyılı Ders (Saat/Hafta) (Saat/Hafta) AKTS Tasarımda İnsan Faktörü SEC154 2 2 0 2 Ön Koşul Dersleri - Dersin Dili Türkçe Dersin Türü Seçmeli Dersin Seviyesi Lisans Dersin Koordinatörü

Detaylı

BAHÇE ÇİÇEKLERİ Perenniyal veya mevsimlik olan çok boylanmayan çiçeklerdir. Yer örtücü işlevi vardır Ağaç veya çalı gibi bitkilerin altında kullanılır

BAHÇE ÇİÇEKLERİ Perenniyal veya mevsimlik olan çok boylanmayan çiçeklerdir. Yer örtücü işlevi vardır Ağaç veya çalı gibi bitkilerin altında kullanılır BİTKİ TANIMA III BAHÇE ÇİÇEKLERİ Perenniyal veya mevsimlik olan çok boylanmayan çiçeklerdir. Yer örtücü işlevi vardır Ağaç veya çalı gibi bitkilerin altında kullanılır SINIFLANDIRILMALARI 1. Perenniyal

Detaylı

Özel Bir Hastanede Diyabet Polikliniğine Başvuran Hastalarda İnsülin Direncini Etkileyen Faktörlerin Araştırılması

Özel Bir Hastanede Diyabet Polikliniğine Başvuran Hastalarda İnsülin Direncini Etkileyen Faktörlerin Araştırılması Özel Bir Hastanede Diyabet Polikliniğine Başvuran Hastalarda İnsülin Direncini Etkileyen Faktörlerin Araştırılması 20 24 Mayıs 2009 tarihleri arasında Antalya da düzenlenen 45. Ulusal Diyabet Kongresinde

Detaylı

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2006

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2006 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙ ΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2006 Μάθηµα: Τουρκικά Ηµεροµηνία και ώρα εξέτασης: Πέµπτη, 1 Ιουνίου 2006 11:00 13:00

Detaylı

ARALIK AYI +3 YAŞ ÖZEL YAKACIK BALKANLAR KOLEJİ Eğitim Öğretim Yılı AYIN TEMASI

ARALIK AYI +3 YAŞ ÖZEL YAKACIK BALKANLAR KOLEJİ Eğitim Öğretim Yılı AYIN TEMASI ÖZEL YAKACIK BALKANLAR KOLEJİ 2016 2017 Eğitim Öğretim Yılı AYIN TEMASI ARALIK AYI +3 YAŞ Engelliler Haftası (3 Aralık ) Tutum Yatırım ve Yerli Malı Haftası (12-18 Aralık ) Kış Mevsimi Yeni Yıl ( 31 Aralık-

Detaylı

KISA ÜRÜN BĐLGĐSĐ. Kuru göz sendromunun semptomatik tedavisinde kullanılır.

KISA ÜRÜN BĐLGĐSĐ. Kuru göz sendromunun semptomatik tedavisinde kullanılır. KISA ÜRÜN BĐLGĐSĐ 1. BEŞERĐ TIBBĐ ÜRÜNÜN ADI EYESTIL 10 ml göz damlası 2. KALĐTATĐF VE KANTĐTATĐF BĐLEŞĐM Etkin madde : 100 ml de : 0.150 g hiyalüronik asit sodyum tuzu içerir. Yardımcı maddeler : Yardımcı

Detaylı

Mantar Zehirlenmeleri. Yard. Doç. Dr. Deniz Oray İzmir Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD. Nisan 2014 Sunum süresi: 25dk

Mantar Zehirlenmeleri. Yard. Doç. Dr. Deniz Oray İzmir Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD. Nisan 2014 Sunum süresi: 25dk Olgu 51 yaşında, erkek çiftçi. Göğüs ağrısı, terleme, bulantı ile başvuruyor. Akşam kırda topladığı mantarlardan yemiş, çorba ve bir kadeh rakı içmiş 1 saat sonra bulantı ve çarpıntı şikayetleri başlamış

Detaylı

KULLANMA TALİMATI. FERRİSİTA 107.7 mg / 5 ml Şurup Ağızdan alınır.

KULLANMA TALİMATI. FERRİSİTA 107.7 mg / 5 ml Şurup Ağızdan alınır. KULLANMA TALİMATI FERRİSİTA 107.7 mg / 5 ml Şurup Ağızdan alınır. Etkin madde: Her 5 ml şurupta 107.7 mg Demir III amonyum sitrat (16.4 mg elementel demire eşdeğerde) bulunur. Yardımcı maddeler : Metil

Detaylı

DİYALİZ: GENEL BİLGİLER

DİYALİZ: GENEL BİLGİLER 15 KONU 2 DİYALİZ: GENEL BİLGİLER Tekin AKPOLAT, Cengiz UTAŞ Diyaliz tedavisi hemodiyaliz ve periton diyalizi olmak üzere iki şekilde uygulanır. Bu bölümde diyaliz tedavisinin tanım ve tarihçesi, fizyolojik

Detaylı

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK KURULUŞLARI BESLENME ve DİYET BİRİMİ KOAH LI HASTANIN BESLENMESİ FR-HYE-04-719-41

ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK KURULUŞLARI BESLENME ve DİYET BİRİMİ KOAH LI HASTANIN BESLENMESİ FR-HYE-04-719-41 FR-HYE-04-719-41 ULUDAĞ ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK KURULUŞLARI BESLENME ve DİYET BİRİMİ KOAH LI HASTANIN BESLENMESİ Hazırlayan AD/BD/Birim(ler): Beslenme ve Diyet Birimi Sayfa 1 / 7 İlk yayın tarihi: 01.05.2007

Detaylı

İ İ Ş İ İ İ İ İ Ö İ Ö İ Ü Ü İ Ü İ Ü Ü Ü Ü Ö Ö Ö İ İ Ö Ö Ü Ü Ü İ Ö Ö Ö İ Ö Ö Ü İ Ü Ü Ş Ş Ş Ü Ş Ş Ü Ş Ö Ö Ö Ü İ İ Ö İ Ş Ş Ş Ş Ş Ş Ş Ş Ş İ Ü Ü Ü Ü Ü İ Ü İ Ş Ş Ö İ Ş İ İ İ İ İ İ İ Ş İ İ İ İ İ İ İ İ

Detaylı

TÜRKİYE İSTİLACI BİTKİLER KATALOĞU

TÜRKİYE İSTİLACI BİTKİLER KATALOĞU T.C. GIDA, TARIM VE HAYVANCILIK BAKANLIĞI Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü Bitki Sağlığı Araştırmaları Daire Başkanlığı TÜRKİYE İSTİLACI BİTKİLER KATALOĞU ANKARA 2015 Editör: Prof.

Detaylı

ş Ü Ö Ü ö Ğ ş ş ş ş ö ş ş ş ş ş ş ş ş ş ş ö ş ş ö ş ş Ğ ö ş ö ş ş ö ş ş ö ö ş ş ö ö ş ö ö ş ö ö ş ö ö ö ö ş ş ö ş ş ş ö ö ö ö ö ş ş ş ö ş ş ö ö ş ş ö ş ö ö ş ş ö ö ö ö ö ş ş ö ö ş ö ö ö ö ş ş ş ş ö ö ş

Detaylı

Yakın Doğu Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu

Yakın Doğu Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Yakın Doğu Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksek Okulu Yaşlı Bakım-Ebelik 2. Ders YB 205 Beslenme İkeleri 2015 Uzm. Dyt. Emine Ömerağa emine.omeraga@neu.edu.tr BESLENME Dünya Sağlık Örgütü (WHO-DSÖ)

Detaylı

Afyonkarahisar ın Sosyo-Ekonomik Göstergeleri

Afyonkarahisar ın Sosyo-Ekonomik Göstergeleri Afyonkarahisar ın Sosyo-Ekonomik Göstergeleri Manisa Bölge Müdürlüğü 01.12.2014 Sunum İçeriği Nüfus Demografik Yapı Eğitim Kültür Sağlık İşsizlik Sanayi Dış Ticaret Tarım Motorlu Taşıtlar Enerji Çevre

Detaylı

TÜRKİYE DE EN FAZLA GÖRÜLEN BESLENME HATALARI

TÜRKİYE DE EN FAZLA GÖRÜLEN BESLENME HATALARI TÜRKİYE DE EN FAZLA GÖRÜLEN BESLENME HATALARI Türkiye beslenme durumu yönünden hem gelişmekte olan, hem de gelişmiş ülkelerin sorunlarını birlikte içeren bir görünüme sahiptir. Ülkemizde halkın beslenme

Detaylı

Gıda zehirlenmeleri neden önemlidir?

Gıda zehirlenmeleri neden önemlidir? GIDA KAYNAKLI İNTOKSİKASYON VE ENFEKSİYONLAR Gıda zehirlenmesi nedir? 1 2 İNTOKSİKASYON TİPİ GIDA ZEHİRLENMESİ Bazı bakteriler gıda üzerinde gelişerek toksin üretirler ve toksin içeren gıdanın tüketilmesi

Detaylı

İletişim yazarı/corresponding author: Geliş tarihi/received: , Kabul tarihi/accepted:

İletişim yazarı/corresponding author: Geliş tarihi/received: , Kabul tarihi/accepted: SDÜ Orman Fakültesi Dergisi SDU Faculty of Forestry Journal 2012, 13: 113-118 Araştırma makalesi/research article Tarsus Yöresi makromantarları ve ektomikorizalar Sedat Tüfekçi Doğu Akdeniz Ormancılık

Detaylı

ENERJİ AKIŞI VE MADDE DÖNGÜSÜ

ENERJİ AKIŞI VE MADDE DÖNGÜSÜ ENERJİ AKIŞI VE MADDE DÖNGÜSÜ Ekosistem, birbiriyle ilişkili canlı ve cansız unsurlardan oluşur. Ekosistem, bu unsurlar arasındaki madde ve enerji dolaşımı ile kendini besler ve yeniler. Madde döngüsü

Detaylı

Edirne İlinden Kış Aylarında Elde Edilen Sütlerde Toplam Yağ ve Protein Değerlerinin Türk Standartlarına Uygunluğunun Belirlenmesi

Edirne İlinden Kış Aylarında Elde Edilen Sütlerde Toplam Yağ ve Protein Değerlerinin Türk Standartlarına Uygunluğunun Belirlenmesi Edirne İlinden Kış Aylarında Elde Edilen Sütlerde Toplam Yağ ve Protein Değerlerinin Türk Standartlarına Uygunluğunun Belirlenmesi Sümeyye MEMKEZE 1, Murat ÇİMEN 1*, Rahime Kamer ÖNOĞLU 1, Neslihan ÇİÇEK

Detaylı

BROKOLĠ YETĠġTĠRĠCĠLĠĞĠ Gübreleme Organik madde oranı toprak analizi sonucunda 0-2 arasında ise ekim öncesinde dekara 1,5 lt gelecek şekilde Hum Elit

BROKOLĠ YETĠġTĠRĠCĠLĠĞĠ Gübreleme Organik madde oranı toprak analizi sonucunda 0-2 arasında ise ekim öncesinde dekara 1,5 lt gelecek şekilde Hum Elit BROKOLĠ YETĠġTĠRĠCĠLĠĞĠ Gübreleme Organik madde oranı toprak analizi sonucunda 0-2 arasında ise ekim öncesinde dekara 1,5 lt gelecek şekilde Hum Elit -18, 2-4 arasında ise 40 lt su ile Hum Elit 15 uygulaması

Detaylı

Olgularla Antibiyotikler ve Yan Etki Yönetimi Şanlıurfa Toplantısı 20 Kasım 2015

Olgularla Antibiyotikler ve Yan Etki Yönetimi Şanlıurfa Toplantısı 20 Kasım 2015 Olgularla Antibiyotikler ve Yan Etki Yönetimi Şanlıurfa Toplantısı 20 Kasım 2015 Dr. Hakan Sezgin SAYİNER Adıyaman Üniv. Tıp Fak. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klin. Mikr. AD OLGU 39 E Şikayeti: Bilinç kaybı

Detaylı

Ermenek (Karaman) Yöresinin Makrofungusları

Ermenek (Karaman) Yöresinin Makrofungusları S.Ü.Fen-Edebiyat Fakültesi Fen Dergisi Cilt 1(2000)61-65, KONYA Araştırma Makalesi Ermenek (Karaman) Yöresinin Makrofungusları Gıyasettin KAŞIK 1, Celâleddin ÖZTÜRK 1, H. Hüseyin DOĞAN 1 Özet: Bu çalışmada

Detaylı

EKOSİSTEM. Cihangir ALTUNKIRAN

EKOSİSTEM. Cihangir ALTUNKIRAN EKOSİSTEM Cihangir ALTUNKIRAN Ekosistem Nedir? Bir bölge içerisinde bulunan canlı ve cansız varlıkların karşılıklı oluşturdukları sisteme ekosistem denir. Ekosistem Bileşenleri Canlı Öğeler Üreticiler

Detaylı

KELEBEK VE YILDIZ GRUPLARI NİSAN AYI BÜLTENİ

KELEBEK VE YILDIZ GRUPLARI NİSAN AYI BÜLTENİ KELEBEK VE YILDIZ GRUPLARI NİSAN AYI BÜLTENİ NİSAN AYINDA NELER ÖĞRENDİK? Bitkinin canlı olduğunu tanımladık. Bildiğimiz bitkileri saydık. İstediğimizi bir bitkiyi çizdik Bitkinin bölümlerini sıraladık.

Detaylı

Çin ve japonyada yetişir. İki veya çok yıllıktır. Yapraklar mızrak veya spatül şeklindedir. Çiçekler mavi, mor, kırmızı veya beyazdır.

Çin ve japonyada yetişir. İki veya çok yıllıktır. Yapraklar mızrak veya spatül şeklindedir. Çiçekler mavi, mor, kırmızı veya beyazdır. Bitki tanıma III Callistephus nees. (Yaz asterleri- saraypatılar) Çin ve japonyada yetişir. İki veya çok yıllıktır. Yapraklar mızrak veya spatül şeklindedir. Çiçekler mavi, mor, kırmızı veya beyazdır.

Detaylı

Türkiyede Bölgelere Göre Yetişen Ürünler

Türkiyede Bölgelere Göre Yetişen Ürünler On5yirmi5.com Türkiyede Bölgelere Göre Yetişen Ürünler Ülkemizde yetişen başlıca ürünler. Yayın Tarihi : 24 Nisan 2012 Salı (oluşturma : 10/21/2015) TAHILLAR Buğday:İlk yetişme döneminde (ilkbaharda) yağış

Detaylı

Özgeçmiş: Özellik yok Alışkanlıklar: Alkol, sigara, madde kullanımı yok

Özgeçmiş: Özellik yok Alışkanlıklar: Alkol, sigara, madde kullanımı yok Dr. Neşe ÇOLAK ORAY 21 yaşında 55 kg bayan hasta 3 saat önce 80 adet Parasetamol 500mg tablet Bulantı dışında ek yakınması yok Suicidal düşünce Özgeçmiş: Özellik yok Alışkanlıklar: Alkol, sigara, madde

Detaylı

Teori (saat/hafta) Laboratuar (saat/hafta) KLİNİK BESLENME ÇOCUK. BES403 7.Güz 2 8 0 8 UYGULAMASI Önkoşullar

Teori (saat/hafta) Laboratuar (saat/hafta) KLİNİK BESLENME ÇOCUK. BES403 7.Güz 2 8 0 8 UYGULAMASI Önkoşullar KLİNİK BESLENME ÇOCUK UYGULAMASI Dersin Adı Kodu Yarıyıl Teori Laboratuar KLİNİK BESLENME ÇOCUK BES403 7.Güz 2 8 0 8 UYGULAMASI Önkoşullar Yok Dersin dili Türkçe Dersin Türü Zorunlu Dersin öğrenme ve öğretme

Detaylı

PÝLSA PE 100 BORULARI

PÝLSA PE 100 BORULARI PÝLSA PE BORULARI Plastik teknolojisinin hýzlý geliþimi hammadde üretiminde de önemli geliþmelerin yaþanmasýný saðlamýþtýr. PE 32, 40 ve 63 ten imal borular yüksek basýnç gerektirmeyen sistemlerde baþarý

Detaylı

1900 lü yılların başından beri Gemlik te zeytin ve zeytinyağı ticareti yapan bir ailenin mensubuyum. Siyah zeytin, yeşil zeytin, dilimli

1900 lü yılların başından beri Gemlik te zeytin ve zeytinyağı ticareti yapan bir ailenin mensubuyum. Siyah zeytin, yeşil zeytin, dilimli GEMLİK ZEYTİNİ 1900 lü yılların başından beri Gemlik te zeytin ve zeytinyağı ticareti yapan bir ailenin mensubuyum. Siyah zeytin, yeşil zeytin, dilimli zeytin,zeytinyağı, zeytin ezmesi ve bunlarınçeşitlerini

Detaylı

Hemodiyaliz Hastalarında Salusin Alfa ve Beta Düzeylerinin Ateroskleroz ile İlişkisi

Hemodiyaliz Hastalarında Salusin Alfa ve Beta Düzeylerinin Ateroskleroz ile İlişkisi Hemodiyaliz Hastalarında Salusin Alfa ve Beta Düzeylerinin Ateroskleroz ile İlişkisi Savaş SİPAHİ 1, Ahmed Bilal GENÇ 2, Seyyid Bilal AÇIKGÖZ 3, Mehmet YILDIRIM 4, Selçuk YAYLACI 4, Yakup Ersel AKSOY 5,

Detaylı

Dünyada 3,2 milyon tona, ülkemizde ise 40 bin tona ulaşan pestisit tüketimi bunun en önemli göstergesidir. Pestisit kullanılmaksızın üretim yapılması

Dünyada 3,2 milyon tona, ülkemizde ise 40 bin tona ulaşan pestisit tüketimi bunun en önemli göstergesidir. Pestisit kullanılmaksızın üretim yapılması Pestisit; herhangi bir istenmeyen canlının (zararlı organizma), yayılmasını engelleyen, uzaklaştıran ya da ondan koruyan her türlü bileşik ya da bileşikler karışımıdır. Tarımda pestisitler, zararlı organizmaları

Detaylı