ERC KİMYA VE MAKİNA SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "ERC KİMYA VE MAKİNA SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ"

Transkript

1 ERC KİMYA VE MAKİNA SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ KİMYASAL MADDE ÜRETİM TESİSİ NİHAİ ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU ESKİŞEHİR İLİ, SEYİTGAZİ İLÇESİ, ÖRENCİK KÖYÜ ÇED RAPORU NİHAİ ÇED RAPORU ESKİŞEHİR 29 TEMMUZ 2013

2 PROJE SAHİBİNİN ADI ADRESİ TELEFON NUMARASI FAKS NUMARASI PROJENİN ADI : PROJENİN BEDELİ PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN AÇIK ADRESİ : ERC KİMYA VE MAKİNA SANAYİ VE TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ : KILIÇ TAŞKÖPRÜ YOLU 1. KM. ÇİFTLİKKÖY/YALOVA : : KİMYASAL MADDE ÜRETİM TESİSİ NİHAİ ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU : TL : ESKİŞEHİR İLİ, SEYİTGAZİ İLÇESİ, ÖRENCİK KÖYÜ ÇED İzin Alanı Koordinatları UTM KOORDİNATLARI COĞRAFİK KOORDİNATLARI DATUM : ED-50 DATUM : WGS-84 PROJEKSİYON : 6 DERECE TÜRÜ : DERECE.KESİR ELEMANLARIN SIRASI : SAĞA DEĞER, YUKARI DEĞER ELEMANLARIN SIRASI : ENLEM BOYLAM PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KOORDİNATLARI : AYRAÇ : : AYRAÇ : : SAĞA DEĞERİ : 6 BASAMAK SAĞA DEĞERİ : DERECE.KESİR YUKARI DEĞERİ : 7 BASASAK YUKARI DEĞERİ : DERECE.KESİR DOM : 33 : ZON : 36 : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR :

3 AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : Alan : ,23 m 2 2

4 Açık Tesis 1 Koordinatları UTM KOORDİNATLARI COĞRAFİK KOORDİNATLARI DATUM : ED-50 DATUM : WGS-84 PROJEKSİYON : 6 DERECE TÜRÜ : DERECE.KESİR ELEMANLARIN SIRASI : SAĞA DEĞER, YUKARI DEĞER ELEMANLARIN SIRASI : ENLEM BOYLAM AYRAÇ : : AYRAÇ : : SAĞA DEĞERİ : 6 BASAMAK SAĞA DEĞERİ : DERECE.KESİR YUKARI DEĞERİ : 7 BASAMAK YUKARI DEĞERİ : DERECE.KESİR DOM : 33 : ZON : 36 : ACT : ACT : ACT : ACT : ACT : ACT : ACT : ACT : Alan : 142 m 2 Açık Tesis 2 Koordinatları UTM KOORDİNATLARI COĞRAFİK KOORDİNATLARI DATUM : ED-50 DATUM : WGS-84 PROJEKSİYON : 6 DERECE TÜRÜ : DERECE.KESİR ELEMANLARIN SIRASI : SAĞA DEĞER, YUKARI DEĞER ELEMANLARIN SIRASI : ENLEM BOYLAM AYRAÇ : : AYRAÇ : : SAĞA DEĞERİ : 6 BASAMAK SAĞA DEĞERİ : DERECE.KESİR YUKARI DEĞERİ : 7 BASAMAK YUKARI DEĞERİ : DERECE.KESİR DOM : 33 : ZON : 36 : ACT : ACT : ACT : ACT : ACT : ACT : ACT : ACT : Alan : m 2 Sosyal Tesis Koordinatları UTM KOORDİNATLARI COĞRAFİK KOORDİNATLARI DATUM : ED-50 DATUM : WGS-84 PROJEKSİYON : 6 DERECE TÜRÜ : DERECE.KESİR ELEMANLARIN SIRASI : SAĞA DEĞER, YUKARI DEĞER ELEMANLARIN SIRASI : ENLEM BOYLAM AYRAÇ : : AYRAÇ : : SAĞA DEĞERİ : 6 BASAMAK SAĞA DEĞERİ : DERECE.KESİR YUKARI DEĞERİ : 7 BASAMAK YUKARI DEĞERİ : DERECE.KESİR DOM : 33 : ZON 36 : SYB : SYB : SYB : SYB : SYB : SYB : SYB : SYB : Alan : 156 m 2 3

5 Buhar Kazanı Koordinatları UTM KOORDİNATLARI COĞRAFİK KOORDİNATLARI DATUM : ED-50 DATUM : WGS-84 PROJEKSİYON : 6 DERECE TÜRÜ : DERECE.KESİR ELEMANLARIN SIRASI : SAĞA DEĞER, YUKARI DEĞER ELEMANLARIN SIRASI : ENLEM BOYLAM AYRAÇ : : AYRAÇ : : SAĞA DEĞERİ : 6 BASAMAK SAĞA DEĞERİ : DERECE.KESİR YUKARI DEĞERİ : 7 BASAMAK YUKARI DEĞERİ : DERECE.KESİR DOM : 33 : ZON : 36 : BKZ : BKZ : BKZ : BKZ : BKZ : BKZ : BKZ : BKZ : Alan : 156 m 2 Kömür Depolama Alanı Koordinatları UTM KOORDİNATLARI COĞRAFİK KOORDİNATLARI DATUM : ED-50 DATUM : WGS-84 PROJEKSİYON : 6 DERECE TÜRÜ : DERECE.KESİR ELEMANLARIN SIRASI : SAĞA DEĞER, YUKARI DEĞER ELEMANLARIN SIRASI : ENLEM BOYLAM AYRAÇ : : AYRAÇ : : SAĞA DEĞERİ : 6 BASAMAK SAĞA DEĞERİ : DERECE.KESİR YUKARI DEĞERİ : 7 BASAMAK YUKARI DEĞERİ : DERECE.KESİR DOM : 33 : ZON : 36 : KDP : KDP : KDP : KDP : KDP : KDP : KDP : KDP : Alan : 500 m 2 Bekçi Klubesi Koordinatları UTM KOORDİNATLARI COĞRAFİK KOORDİNATLARI DATUM : ED-50 DATUM : WGS-84 PROJEKSİYON : 6 DERECE TÜRÜ : DERECE.KESİR ELEMANLARIN SIRASI : SAĞA DEĞER, YUKARI DEĞER ELEMANLARIN SIRASI : ENLEM BOYLAM AYRAÇ : : AYRAÇ : : SAĞA DEĞERİ : 6 BASAMAK SAĞA DEĞERİ : DERECE.KESİR YUKARI DEĞERİ : 7 BASAMAK YUKARI DEĞERİ : DERECE.KESİR DOM : 33 : ZON : 36 : BKL : BKL : BKL : BKL : BKL : BKL : BKL : BKL : Alan : 30 m 2 4

6 Su Biriktirme Havuzu Koordinatları UTM KOORDİNATLARI COĞRAFİK KOORDİNATLARI DATUM : ED-50 DATUM : WGS-84 PROJEKSİYON : 6 DERECE TÜRÜ : DERECE.KESİR ELEMANLARIN SIRASI : SAĞA DEĞER, YUKARI DEĞER ELEMANLARIN SIRASI : ENLEM BOYLAM AYRAÇ : : AYRAÇ : : SAĞA DEĞERİ : 6 BASAMAK SAĞA DEĞERİ : DERECE.KESİR YUKARI DEĞERİ : 7 BASAMAK YUKARI DEĞERİ : DERECE.KESİR DOM : 33 : ZON : 36 : HVZ : HVZ : HVZ : HVZ : HVZ : HVZ : HVZ : HVZ : Alan :2.500 m 2 Kül Depolama Alanı Koordinatları UTM KOORDİNATLARI COĞRAFİK KOORDİNATLARI DATUM : ED-50 DATUM : WGS-84 PROJEKSİYON : 6 DERECE TÜRÜ : DERECE.KESİR ELEMANLARIN SIRASI : SAĞA DEĞER, YUKARI DEĞER ELEMANLARIN SIRASI : ENLEM BOYLAM AYRAÇ : : AYRAÇ : : SAĞA EĞERİ : 6 BASAMAK SAĞA DEĞERİ : DERECE.KESİR YUKARI DEĞERİ : 7 BASAMAK YUKARI DEĞERİ : DERECE.KESİR DOM : 33 : ZON : 36 : BKL : BKL : BKL : BKL : BKL : BKL : BKL : BKL : Alan : 500 m 2 Cüruf Depolama Alanı Koordinatları UTM KOORDİNATLARI COĞRAFİK KOORDİNATLARI DATUM : ED-50 DATUM : WGS-84 PROJEKSİYON : 6 DERECE TÜRÜ : DERECE.KESİR ELEMANLARIN SIRASI : SAĞA DEĞER, YUKARI DEĞER ELEMANLARIN SIRASI : ENLEM BOYLAM AYRAÇ : : AYRAÇ : : SAĞA DEĞERİ : 6 BASAMAK SAĞA DEĞERİ : DERECE.KESİR YUKARI DEĞERİ : 7 BASAMAK YUKARI DEĞERİ : DERECE.KESİR DOM : 33 : ZON : 36 : BKL : BKL : BKL : BKL : BKL : BKL : BKL : BKL : Alan : 500 m 2 5

7 Kimyasal Madde Alanı Koordinatları UTM KOORDİNATLARI COĞRAFİK KOORDİNATLARI DATUM : ED-50 DATUM : WGS-84 PROJEKSİYON : 6 DERECE TÜRÜ : DERECE.KESİR ELEMANLARIN SIRASI : SAĞA DEĞER, YUKARI DEĞER ELEMANLARIN SIRASI : ENLEM BOYLAM AYRAÇ : : AYRAÇ : : SAĞA DEĞERİ : BASAMAK SAĞA DEĞERİ : DERECE.KESİR YUKARI DEĞERİ : 7 BASAMAK YUKARI DEĞERİ : DERECE.KESİR DOM : 33 : ZON : 36 : BKL : BKL : BKL : BKL : BKL : BKL : BKL : BKL : Alan : 1200 m 2 PROJENİN ÇED YÖNETMELİĞİ KAPSAMINDAKİ YERİ RAPORU HAZIRLAYAN KURULUŞUN ADI ADRESİ TELEFON NUMARASI FAKS NUMARASI RAPOR SUNUM TARİHİ : EK-I (ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ UYGULANACAK PROJELER LİSTESİ) 7 FONKSİYONEL OLARAK BİRBİRİNE BAĞLI ÇEŞİTLİ BİRİMLERİ KULLANARAK ENDÜSTRİYEL ÖLÇEKTE ÜRETİM YAPAN KİMYA TESİSLERİ A) ORGANİK KİMYASALLARIN ÜRETİMİ, B) İNORGANİK KİMYASALLARIN ÜRETİMİ, : TEMÇEV MÜH. MÜŞ. ARITMA SİST. SAN. TİC. LTD. ŞTİ. : CUMHURİYE MAH. BAŞKAN SK. NO:7/2 ESKİŞEHİR : : (0222) (0222) :

8 İÇİNDEKİLER BÖLÜM I: PROJENİN TANIMI VE GAYESİ I.1 PROJENİN TANIMI, KONUSU, İŞLETME SÜRESİ, ZAMANLAMA TABLOSU, HİZMET AMAÇLARI, PROJENİN SOSYAL VE EKONOMİK YÖNDEN GEREKLİLİĞİ, PROJE TANIMI, KONUSU: İŞLETME SÜRESİ: ZAMANLAMA TABLOSU : PROJENİN HİZMET AMAÇLARI PROJENİN SOSYAL VE EKONOMİK YÖNDEN GEREKLİLİĞİ PROJENİN BÖLGE AÇISINDAN ÖNEM VE GEREKLİLİĞİ: PROJENİN ÜLKE AÇISINDAN ÖNEM VE GEREKLİLİĞİ: I.2 PROSESTE KULLANILAN HAMMADDELERİN FİZİKSEL VE KİMYASAL ÖZELLİKLERİ, KARAKTERİZASYONU, MİKTARLARI, NEREDEN NASIL TEMİN EDİLECEKLERİ, GÜVENLİK BİLGİ FORMLARI, I.3 PROJE KAPSAMINDAKİ TÜM ÜNİTELERİN ÖZELLİKLERİ, KAPASİTELERİ, PROSES AKIM ŞEMASI, HER FAALİYET İÇİN HER BİR ÜNİTEDE GERÇEKLEŞTİRİLECEK İŞLEMLER, KULLANILACAK ÜRETİM YÖNTEMLERİ VE TEKNOLOJİLERİ İLE FAALİYET ÜNİTELERİ DIŞINDAKİ DİĞER ÜNİTELERDE SUNULACAK HİZMETLER, I.4.ÜRETİLEN ÜRÜNLERİN ÖZELLİKLERİ, TÜR VE MİKTARLARI, NE ŞEKİLDE DEPOLANACAĞI, NEREYE NASIL VE NE ŞEKİLDE PAZARLANACAĞI, I.5 ÜNİTELERDE KULLANILACAK MAKİNE VE TEÇHİZATIN ADET VE ÖZELLİKLERİ, BAKIM VE TEMİZLİK ÇALIŞMALARI I.6. HAMMADDE, ÜRÜN VE KİMYASAL MADDELERİN TAŞINMASI İLE İLGİLİ BİLGİ VE TESİS İÇİ MAKİNE VE ÜNİTELERİN YERLEŞİM PLANI, TAŞIMADA KULLANILACAK ARAÇLARIN ÖZELLİKLERİ, KAPASİTE VE MİKTARLARI, I.7 TESİSİN BULUNDUĞU ALANDAKİ TRAFİK DURUMU İLE SAHA İÇİ TRAFİK YÖNETİMİ, SAHAYA ULAŞIM YOLU HAKKINDA AYRINTILI BİLGİ, SAHAYA ULAŞIM YOLUNUN BİR PLAN ÜZERİNDE GÖSTERİLMESİ, I.8 PROJE KAPSAMINDA PLANLANAN EKONOMİK SOSYAL VE ALTYAPI FAALİYETLERİ, I.9 PROJE VE YER ALTERNATİFLERİNE İLİŞKİN ÇALIŞMALAR VE ÇED RAPORUNA KONU OLAN PROJE/YERİN SEÇİLİŞ NEDENLERİNİN GENEL OLARAK AÇIKLANMASI, TEKNOLOJİ ALTERNATİFLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ, I.10 PROJE İLE İLGİLİ OLARAK BU AŞAMAYA KADAR GERÇEKLEŞTİRİLMİŞ OLAN İŞ VE İŞLEMLERİN KISACA AÇIKLANMASI, ALINMIŞ VE ALINACAK İZİNLER, BELGELER, BÖLÜM II: PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KONUMU II.1 PROJE YERİNİN; İLGİLİ VALİLİK VEYA BELEDİYE TARAFINDAN DOĞRULUĞU ONANMIŞ OLAN, LEJANT VE PLAN NOTLARININ DA YER ALDIĞI ONANLI ÇEVRE DÜZENİ PLANI (1/ ÖLÇEKLİ) VE PLAN NOTLARI, NAZIM İMAR PLANI, UYGULAMA İMAR PLANI ÜZERİNDE GÖSTERİLMESİ (VARSA 1/5000 ÖLÇEKLİ VE/VEYA 1/1000 ÖLÇEKLİ İMAR PLANLAR), PROJE SAHASI VE YAKIN ÇEVRESİNİN ÖLÇEKLİ HARİTA VEYA KROKİ ÜZERİNDE GÖSTERİMİ, SAĞLIK KORUMA BANDININ BU PLANLARDA GÖSTERİLMESİ, (PLANLARIN ASLI GİBİDİR ONAYLI ŞEKİLDE RAPOR EKİNDE YER ALMASI), PROJE SAHASI YAKIN ÇEVRESİNDE BULUNAN SANAYİ VE YERLEŞİMLERİN HARİTA ÜZERİNDE GÖSTERİLMESİ, MESAFELERİN BELİRTİLMESİ, ETRAFINDAKİ YERLEŞİMLERİN, YÖN VE UZAKLIKLARI, PROJE SAHASI VE YAKIN ÇEVRESİNİN, 1/ ÖLÇEKLİ, LEJANTLI TOPOĞRAFİK HARİTA ÜZERİNDE GÖSTERİMİ, II.2 FAALİYET ALANI VE YAKIN ÇEVRESİNİN MEVCUT ARAZİ KULLANIMINI DEĞERLENDİREBİLMEK AMACI İLE YERALTI SULARINI, YER ÜSTÜ SULARINI, DEPREM KUŞAKLARINI, JEOLOJİK YAPIYI, KÖY YERLEŞİK ALANLARINI, ULAŞIM AĞINI, ENERJİ NAKİL HATLARINI, ARAZİ KABİLİYETİNİ VE FAALİYET ALANININ YAKIN ÇEVRESİNDE FAALİYETLERİNE DEVAM ETMEKTE OLAN DİĞER KULLANIMLARIN YERLERİNE İLİŞKİN VERİLERİ GÖSTERİR BİLGİLERİN 1/ ÖLÇEKLİ HÂLİHAZIR HARİTA ÜZERİNE İŞLENMESİ, II.3 PROJE KAPSAMINDAKİ FAALİYET ÜNİTELERİNİN KONUMU (BÜTÜN İDARİ VE SOSYAL ÜNİTELERİN, TEKNİK ALTYAPI ÜNİTELERİ, DEPOLAMA ALANLARI VB. DİĞER ÜNİTELERİN PROJE ALANI İÇİNDEKİ KONUMLARININ VAZİYET PLANI ÜZERİNDE GÖSTERİMİ, BUNLAR İÇİN BELİRLENEN KAPALI VE AÇIK ALAN BÜYÜKLÜKLERİ, BİNALARIN KAT ADETLERİ VE YÜKSEKLİKLERİ)

9 II.4 PROJENİN İNŞAAT VE İŞLETME AŞAMASINDA KULLANILACAK ARAZİ MİKTARI VE ARAZİNİN TANIMLANMASI, ALANIN COĞRAFİK ŞEKLİ, COĞRAFİ TANIMLANMASI (MEMLEKET KOORDİNATLARI-COĞRAFİ KOORDİNATLAR), MÜLKİYET DURUMUNA İLİŞKİN BİLGİ VE BELGELER (TAPU, KİRA KONTRATI, VB.) II.5 PROJE ALANININ KARAYOLUNA MESAFESİ, PROJEDE KULLANILACAK YOL GÜZERGAHI, YOLLAR İÇİN YAPILACAK ÇALIŞMALAR, ARAÇ TONAJ LİMİTLERİ, YOLA GİRİŞ-ÇIKIŞ KONTROLLERİ, TRAFİK GÜVENLİĞİ ÖNLEMLERİ, ALINACAK ÖNLEMLER VE İZİNLER, BÖLÜM III: PROJE YERİ VE ETKİ ALANININ MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİ III.1. JEOLOJİK ÖZELLİKLER (BÖLGENİN VE PROJE SAHASININ ZEMİN ÖZELLİKLERİ, ZEMİNİN CİNSİ, PROJE ALANININ 1/1000 ÖLÇEKLİ TESİS PLANI ÜZERİNE İŞLENMESİ, JEOLOJİK VE ZEMİN BİLGİLERİ, JEOLOJİK/JEOTEKNİK ETÜD RAPORU, JEOMEKANİK ÖZELLİKLERLE BİRLİKTE AÇILAN KUYU LOKASYONLARININ YER VE KOTLARI İLE GEÇİLEN LİTOLOJİK ÖZELLİKLERİN GÖSTERİLMESİ, KÜTLESEL GEÇİRGENLİK DEĞERLERİNİN VERİLMESİ, SAHADAKİ YERALTI SUYUNUN DURUMUNUN BELİRLENMESİ, ZEMİN GRUBUNA GÖRE İNŞAAT TEKNOLOJİSİ, JEOLOJİK RİSKLER, SIVILAŞMA DURUMU, ALINACAK ÖNLEMLER, SONDAJ DİK KESİTLERİ, TAŞIMA HESAPLARI III.1.1 BÖLGESEL JEOLOJİ, (PROJE SAHASININ 1/ ÖLÇEKLİ JEOLOJİK HARİTA ÜZERİNDE GÖSTERİLEREK AÇIKLANMASI), III.1.2 İNCELEME (FAALİYET) ALANININ JEOLOJİSİ, FAALİYET SAHASININ BÜYÜK ÖLÇEKLİ (1/5000 YA DA VARSA 1/1000) JEOLOJİ HARİTASI, STRATİGRAFİK KOLON KESİTİ III.2 GÜNCEL BİLGİLERLE DETAYLANDIRILMIŞ DEPREMSELLİK, AFET DURUMU, SAHANIN GÖSTERİLDİĞİ DİRİ FAY HARİTASI, III.3 HİDROLOJİK ÖZELLİKLER VE YÜZEYSEL SU KAYNAKLARININ MEVCUT VE PLANLANAN KULLANIMI, DEBİLERİ, BU KAYNAKLARIN FAALİYET ALANINA MESAFELERİ VE MESAFELERİN BİR PLAN ÜZERİNDE GÖSTERİLMESİ, III.4 HİDROJEOLOJİK ÖZELLİKLER VE YERALTI SU KAYNAKLARININ MEVCUT VE PLANLANAN KULLANIMI, YERALTI SUYU KALİTESİ, YER ALTI SUYU AKIŞ YÖNÜ, DEBİLERİ, BU KAYNAKLARIN FAALİYET ALANINA MESAFELERİ, III.5 FLORA VE FAUNA [PROJE ALANI VE ETKİ ALANINDA BULUNAN FLORA TÜRLERİ, ETKİLENECEK ALANDAKİ TÜRLER, BU ÇALIŞMALARIN HANGİ DÖNEMDE YAPILDIĞI, ULUSAL VE ULUSLARARASI SÖZLEŞMELERLE KORUMA ALTINA ALINMIŞ, NADİR VE NESLİ TEHLİKEYE DÜŞMÜŞ TÜRLER, BUNLARIN YAŞAMA ORTAMLARI VE TEHLİKE KATEGORİLERİNİN RED DATA BOOK A GÖRE İRDELENMESİ, FLORA TABLOSUNUN (TÜBİVES E GÖRE) OLUŞTURULMASI, ALANDA BULUNAN BİTKİ TÜRLERİNİN ENDEMİZM DURUMU, FAALİYET ALANINDAKİ AV HAYVANLARININ YÜRÜRLÜKTE BULUNAN AV DÖNEMİ MERKEZ AV KOMİSYONU KARARLARINA GÖRE İNCELENMESİ, FAUNANIN UYGUN FORMDA DÜZENLENMESİ, BERN SÖZLEŞMESİ KAPSAMINDA BULUNAN TÜRLERİN BELİRLENMESİ, (BERN SÖZLEŞMESİNE GÖRE TABLOLAR HALİNDE DÜZENLENMESİ) PROJE FAALİYETLERİNDEN ETKİLENECEK CANLILAR İÇİN ALINMASI GEREKEN KORUMA ÖNLEMLERİ FLORA FAUNA B-) NADİR VE NESLİ TEHLİKEYE DÜŞMÜŞ TÜRLER VE BUNLARIN YAŞAMA ORTAMLARI, BUNLAR İÇİN BELİRLENEN KORUMA KARARLARI C) AV HAYVANLARI VE BUNLARIN POPÜLASYONU İLE YAŞAMA ORTAMLARI III.6 METEOROLOJİK VE İKLİMSEL ÖZELLİKLER, III.7 KORUMA ALANLARI (PROJE SAHASI VE ETKİ ALANINDA BULUNAN DUYARLI YÖRELER VE ÖZELLİKLERİ, MİLLİ PARKLAR, TABİAT PARKLARI, SULAK ALANLAR, TABİAT ANITLARI, TABİATI KORUMA ALANLARI, YABAN HAYATI KORUMA ALANLARI, YABAN HAYVANI YETİŞTİRME ALANLARI, KÜLTÜR VARLIKLARI, TABİAT VARLIKLARI, SİT VE KORUMA ALANLARI, BOĞAZİÇİ KANUNUNA GÖRE KORUMA ALTINA ALINAN ALANLAR, BİYOGENETİK REZERV ALANLARI, BİYOSFER REZERVLERİ, ÖZEL ÇEVRE KORUMA BÖLGELERİ, ÖZEL KORUMA ALANLARI, İÇME VE KULLANMA SU KAYNAKLARI İLE İLGİLİ KORUMA ALANLARI, TURİZM ALAN VE MERKEZLERİ VE KORUMA ALTINA ALINMIŞ DİĞER ALANLAR), BUNLARIN FAALİYET ALANINA MESAFELERİ, OLASI ETKİLERİ, III.8 TOPRAK ÖZELLİKLERİ VE KULLANIM DURUMU (ARAZİ KULLANIM KABİLİYETİ SINIFLAMASI, EROZYON, TOPRAĞIN MEVCUT KULLANIMI), III.9 PROJE ALANI ETRAFINDA BULUNAN ORMAN ALANLARI, PROJE ALANININ BU ALANLARA MESAFESİ, III.10 PROJE YERİ VE ETKİ ALANININ HAVA, SU VE TOPRAK AÇISINDAN MEVCUT KİRLİLİK YÜKÜNÜN BELİRLENMESİ BÖLÜM IV. PROJENİN ÖNEMLİ ÇEVRESEL ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER IV.1 ARAZİNİN HAZIRLANMASI AŞAMASINDA YAPILACAK İŞLER KAPSAMINDA NERELERDE, NE MİKTARDA VE NE KADAR ALANDA HAFRİYAT YAPILACAĞI, HAFRİYAT ARTIĞI MALZEMENİN NERELERE TAŞINACAKLARI, NERELERDE DEPOLANACAKLARI VEYA HANGİ 8

10 AMAÇLAR İÇİN KULLANILACAKLARI, DOLGU İÇİN KULLANILACAKSA HAFRİYAT VE DOLGU TABLOLARI, DEPOLAMA ALANININ (KİMYASAL VEYA ATIK) NİHAİ EĞİM AÇISI VE DEPOLAMA SAHASI DURUMU, IV.2 PROJENİN YOL AÇACAĞI BİTKİSEL TOPRAK KAYBI, PROJENİN PEYZAJ ÜZERİNE ETKİLERİ, VE ALINACAK ÖNLEMLER, PROJE ALANINDA PEYZAJ ÖĞELERİ YARATMAK VEYA DİĞER AMAÇLARLA YAPILACAK SAHA DÜZENLEMELERİNİN (AĞAÇLANDIRMALAR, YEŞİL ALAN DÜZENLEMELERİ VB.) NE KADAR ALANDA NASIL YAPILACAĞI BUNUN İÇİN SEÇİLECEK BİTKİ VE AĞAÇ TÜRLERİ VB. VE VAR İSE PEYZAJ PROJESİ, IV.3 TAŞKIN VE HEYELAN RİSKİ, ALINACAK ÖNLEMLER, DRENAJ İLE İLGİLİ İŞLEMLER, IV.4 DEPOLAMA ÜNİTESİNİN (PLANLANIYOR İSE) TASARIMI, ZEMİN VE YAN YÜZEY GEÇİRİMSİZLİĞİ, SIZDIRMAZLIĞININ SAĞLANMASI İÇİN YAPILACAK İŞLEMLER, SIZDIRMAZLIK SİSTEMİ İÇİN KULLANILACAK MALZEMENİN CİNSİ, MİKTARI VE TEMİN EDİLECEĞİ YERİN BELİRTİLMESİ, DRENAJ İLE İLGİLİ İŞLEMLER, PLAN VE KESİT BİLGİLERİ, SIZINTI SUYU HAVUZU BOYUTLANDIRILMASI, PLAN VE KESİTLERİ, IV.5 PROJE KAPSAMINDA, İNŞAAT VE İŞLETME DÖNEMİNDE SU TEMİNİ SİSTEMİ PLANI, SUYUN NEREDEN TEMİN EDİLECEĞİ, SUYUN TEMİN EDİLECEĞİ KAYNAKLARDAN ALINACAK SU MİKTARI VE BU SULARIN KULLANIM AMAÇLARINA GÖRE MİKTARLARI, OLUŞACAK ATIK SULARIN CİNS VE MİKTARLARI, NEREYE DEŞARJ EDİLECEĞİ, DRENAJ SİSTEMİNDEN TOPLANAN SUYUN MİKTARI, SIZINTI SUYU TOPLAMA HAVUZUNUN TOPLAMA KARAKTERİSTİĞİ, SIZINTI SUYU MİKTARI, ÖZELLİKLERİ (TESİSTE OLUŞACAK SIZINTI SUYU İLE İLGİLİ DEĞERLENDİRMELERİNİN ŞİDDETLİ YAĞIŞ ANALİZLERİNE GÖRE YAPILMASI), SIZINTI SUYU ARITMA SİSTEMİNE AİT BİLGİLER, ARITILAN SUYUN HANGİ ALICI ORTAMA NASIL DEŞARJ EDİLECEĞİ, DEŞARJ LİMİTLERİNİN TABLO ŞEKLİNDE VERİLMESİ, PLAN VE KESİT BİLGİLERİ, YAĞMUR SUYU DRENAJI, VARSA FOSSEPTİĞE İLİŞKİN BİLGİLER, FOSSEPTİK BOYUTLANDIRILMASI, ALINAN VE/VEYA ALINACAK TÜM İZİNLER), IV.6 PROJE KAPSAMINDA YÜZEY SULARINA (MEVCUT SU KAYNAKLARINA) VE YER ALTI SUYUNA ETKİLER VE ALINACAK TEDBİRLER, 111 IV.7 PROJE KAPSAMINDA FLORA, FAUNA, BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİK, HABİTAT KAYBI ÜZERİNE ETKİLER VE MEVCUT TÜRLERİN KORUNMASI İÇİN ALINACAK ÖNLEMLER, IV.8 PROJE KAPSAMINDAKİ ELEKTRİFİKASYON PLANI, BU PLANIN UYGULANMASI İÇİN YAPILACAK İŞLEMLER VE KULLANILACAK MALZEMELER, ENERJİ NAKİL HATLARININ GEÇİRİLECEĞİ YERLER VE TRAFOLARIN YERLERİ, BUNLARIN GÜÇLERİ, IV.9 PROJE KAPSAMINDA İNŞAAT VE İŞLETME AŞAMASINDA MEYDANA GELECEK KATI ATIK, TEHLİKELİ ATIK, ÖZEL ATIK, AMBALAJ ATIKLARI VB. HER TÜRLÜ ATIĞIN CİNS, KOD VE MİKTARLARI, ANALİZLERİ, BU ATIKLARIN BERTARAF ŞEKİLLERİ, BU ATIKLARIN NERELERE VE NASIL TAŞINACAKLARI VEYA HANGİ AMAÇLAR İÇİN KULLANILACAĞI VE NE ŞEKİLDE DEĞERLENDİRİLECEĞİ, GEÇİCİ DEPOLA ALANLARINA DAİR BİLGİLER, (GEÇİCİ DEPOLAMA ALANLARI DA VAZİYET PLANINDA GÖSTERİLMELİDİR) İNŞAAT AŞAMASINDAKİ KATI ATIK MİKTAR VE ÖZELLİKLERİ: EVSEL NİTELİKLİ KATI ATIKLAR, EVSEL NİTELİKLİ KATI ATIKLAR: PROSES KAYNAKLI KATI ATIKLAR: İNŞAAT AŞAMASINDAKİ AMBALAJ ATIĞI: İŞLETME AŞAMASINDA AMBALAJ ATIKLARI: TIBBİ ATIKLAR: ATIK YAĞLAR VE BİTKİSEL ATIK YAĞLAR: IV.10 PROJE KAPSAMINDA KULLANILACAK HAMMADDE VE TEHLİKELİ KİMYASALLARIN LİSTESİ, RİSK DURUMLARI, YILLIK KULLANIM MİKTARLARI, GÜVENLİK BİLGİ FORMLARI, DEPOLAMA VE BERTARAF YÖNTEMLERİ VE GÜVENLİK ÖNLEMLERİ, IV.11 İNŞAAT VE İŞLETME SIRASINDA OLUŞABİLECEK TOZ VE GAZ EMİSYONLARINA İLİŞKİN BİLGİLER, GEREKLİ HESAPLARIN YAPILMASI, KOKUYA KARŞI ALINACAK ÖNLEMLER, IV.12 PROJE KAPSAMINDA İNŞAAT VE İŞLETME DÖNEMİNDE YAPILACAK İŞLER NEDENİ İLE MEYDANA GELECEK VİBRASYON VE GÜRÜLTÜNÜN KAYNAKLARI VE SEVİYESİ, GÜRÜLTÜYÜ AZALTMAK İÇİN ALINACAK ÖNLEMLER, İNŞAAT AŞAMASINDAKİ GÜRÜLTÜ KİRLİLİĞİ: İŞLETME AŞAMASINDAKİ GÜRÜLTÜ KİRLİLİĞİ: IV.13 PROJE KAPSAMINDA (İNŞAAT VE İŞLETME SIRASINDA) ÇALIŞANLAR, SAYILARI, İNSAN SAĞLIĞI VE ÇEVRE AÇISINDAN RİSKLİ VE TEHLİKELİ OLANLAR, ALINACAK ÖNLEMLER,

11 IV.14 PROJE KAPSAMINDA, İNŞAAT VE İŞLETME DÖNEMİNDE ULAŞIM ALTYAPISI PLANI, BU ALTYAPININ İNŞASI İLE İLGİLİ İŞLEMLER; KULLANILACAK MALZEMELER, KİMYASAL MADDELER, ARAÇLAR, MAKİNELER; ALTYAPININ İNŞASI SIRASINDA KIRMA, ÖĞÜTME, TAŞIMA, DEPOLAMA GİBİ TOZ YAYICI MEKANİK İŞLEMLER IV.15 ARAZİNİN HAZIRLANMASI VE İNŞAAT ALANI İÇİN GEREKLİ ARAZİNİN TEMİNİ AMACIYLA ELDEN ÇIKARILACAK TARIM ALANLARININ BÜYÜKLÜĞÜ, BUNLARIN ARAZİ KULLANIM KABİLİYETLERİ VE TARIM ÜRÜN TÜRLERİ, CİVARDAKİ TARIM ALANLARINA OLABİLECEK ETKİLER VE ALINACAK ÖNLEMLER, IV.16 PROJE İÇİN ÖNERİLEN SAĞLIK KORUMA BANDI MESAFESİ, VE BU MESAFENİN İLGİLİ PLANLARA İŞLENMESİ, IV.17 YERLEŞİMLER [TESİSİN (PLANLANAN TÜM ÜNİTELER İÇİN AYRI AYRI) EN YAKIN YERLEŞİM BİRİMİNE UZAKLIĞI VE HARİTA ÜZERİNDE GÖSTERİMİ, İNŞAAT VE İŞLETME SIRASINDA YERLEŞİMLERE OLABİLECEK ETKİLER VE BURADA YAŞAYAN HALKIN MARUZ KALABİLECEĞİ OLUMSUZ ETKİLER, GEÇİM KAYNAKLARI ÜZERİNE ETKİLER VE ALINACAK ÖNLEMLER,)] IV.18 NÜFUS HAREKETLERİ (İNŞAAT VE İŞLETME DÖNEMİNDE SAĞLANACAK İSTİHDAM, EKONOMİK DEĞİŞİKLİKLER, GÖÇ HAREKETİ) IV.19 TESİSİN FAALİYETİ SIRASINDA ÇALIŞACAK PERSONEL VE BU PERSONELE BAĞLI NÜFUSUN KONUT VE DİĞER SOSYAL/TEKNİK ALTYAPI İHTİYAÇLARININ NERELERDE VE NASIL TEMİN EDİLECEĞİ, SUNULACAK SAĞLIK HİZMETLERİ, IV.20 İŞLETME FAALİYETE KAPANDIKTAN SONRA OLABİLECEK VE SÜREN ETKİLER (ARAZİ ISLAHI, REHABİLİTASYON ÇALIŞMALARI, MEVCUT YERALTI VE YÜZEYSEL SU KAYNAKLARINA ETKİLERİ, OLABİLECEK HAVA EMİSYONLARI) VE BU ETKİLERE KARŞI ALINACAK ÖNLEMLER, DEPOLAMA SONRASI ÖLÇÜM VE BAKIM ÇALIŞMALARI, IV.21 ACİL EYLEM PLANI (MUHTEMEL KAZA, ORMAN YANGINLARI, DEPREM VE SABOTAJA KARŞI ALINMASI GEREKLİ ÖNLEMLER), 125 IV.23 ÇEVRESEL FAYDA MALİYET ANALİZİ (BU BÖLÜMDE ÇEVREDEN FAALİYET ÖNCESİ YARARLANILMA DURUMU VE PROJENİN GERÇEKLEŞMESİ İLE YARARLANMA DURUMUNUN SOSYO-EKONOMİK AÇIDAN DEĞERLENDİRİLMESİ) BÖLÜM V :HALKIN KATILIMI (HALKIN KATILIMI SONRASINDA PROJE KAPSAMINDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER, BU KONUDA VERİLEBİLECEK BİLGİ VE BELGELER) V.1 PROJEDEN ETKİLENMESİ MUHTEMEL HALKIN BELİRLENMESİ VE HALKIN GÖRÜŞLERİNİN ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ ÇALIŞMASINA YANSITILMASI İÇİN ÖNERİLEN/KULLANILAN YÖNTEMLER, V.2 HALKIN PROJEYE İLİŞKİN ENDİŞE, GÖRÜŞ/ÖNERİLERİ VE KONU İLE İLGİLİ DEĞERLENDİRMELER V.3 GÖRÜŞLERİNE BAŞVURULAN PROJE İLGİLİ TARAFLAR, GÖRÜŞ VE ÖNERİLERİ, KONU İLE İLGİLİ DEĞERLENDİRMELER V.4 GÖRÜŞLERİNE BAŞVURULMASI ÖNGÖRÜLEN DİĞER TARAFLAR V.5 BU KONUDA VEREBİLECEĞİ DİĞER BİLGİ VE BELGELER, BÖLÜM VI. YUKARIDA VERİLEN BAŞLIKLARA GÖRE TEMİN EDİLEN BİLGİLERİN TEKNİK OLMAYAN BİR ÖZETİ138 NOTLAR VE KAYNAKLAR TABLOLAR TABLO 01: ÜRETİM KAPASİTESİ VE ÇALIŞMA SÜRELERİNİ İÇEREN TABLO TABLO 2: PROJENİN ZAMANLAMA TABLOSU TABLO 03: ÜRETİMDE KULLANILACAK HAMMADDE VE MİKTARLARI TABLO 04: FORMİK ASİT FİZİKSEL VE KİMYASAL ÖZELLİKLERİ TABLO 05: HİDROKLORİK ASİT FİZİKSEL VE KİMYASAL ÖZELLİKLERİ TABLO 06: KALSİYUMFORMİYAT FİZİKSEL VE KİMYASAL ÖZELLİKLERİ TABLO 07: KALSİYUMKLORÜR FİZİKSEL VE KİMYASAL ÖZELLİKLERİ TABLO 08: SODYUM BİSÜLFAT FİZİKSEL VE KİMYASAL ÖZELLİKLERİ TABLO 09: SODYUMFORMİYAT FİZİKSEL VE KİMYASAL ÖZELLİKLERİ TABLO 10.TESİSE AİT ALAN( M² )DAĞILIMLARI TABLO 11: ÜRETİM KAPASİTESİ VE ÇALIŞMA SÜRELERİNİ İÇEREN TABLO TABLO 13.TESİS AİT ALAN( M² )DAĞILIMLARI

12 TABLO 14: ÇED İZİN ALANI KOORDİNATLARI TABLO15: KİMYASAL DEPO SAHASI KOORDİNATLARI TABLO 16: AÇIK TESİS-1 KOORDİNATLARI TABLO 17: AÇIK TESİS-2 KOORDİNATLARI TABLO 18: İDARİ BİNA KOORDİNATLARI TABLO 19: SOSYAL TESİS KOORDİNATLARI TABLO 20: BUHAR KAZANI KOORDİNATLARI TABLO 21: KÖMÜR DEPOLAMA ALANI KOORDİNATLARI TABLO 22: BEKÇİ KULÜBESİ KOORDİNATLARI TABLO 23: SU BİRİKTİRME HAVUZU KOORDİNATLARI TABLO 23.A.:KÜL DEPOLAMA ALANI KOORDİNATLARI TABLO 23 B:CÜRUF DEPOLAMA ALANI KOORDİNATLARI TABLO 25: IUCN THE WORLD CONSERVATİON UNİON KIRMIZI LİSTE SINIFLARI VE ÖLÇÜTLERİ TABLO 26: NESLİ TEHLİKEDE OLAN YABANİ HAYVAN VE BİTKİ TÜRLERİNİN ULUSLAR ARASI TİCARETİNE İLİŞKİN SÖZLEŞME TABLO 27: AVRUPA NIN YABAN HAYATI VE YAŞAM ORTAMLARINI KORUMASI SÖZLEŞMESİ TABLO 28: FLORA TÜRLERİ İÇİN HABİTAT SINIFLARI TABLO 29: ENDEMİZİM TABLO 30: PROJE ALANI VE ÇEVRESİNDE BULUNMASI MUHTEMEL FLORA TÜRLERİ, TÜRKÇE İSİMLERİ, YÖRESEL İSİMLERİ, FİTOCOĞRAFİK BÖLGELERİ, HABİTATLARI,NİSPİ BOLLUK DURUMLARI, ENDEMİZİM VE NADİRLİK DURUMLARI, IUCN RED DATA BOOK KATEGORİLERİ TABLO 31: DEMİRSOY, A., (1996) A GÖRE RED DATA BOOK KATEGORİLERİ TABLO 32: PROJE SAHASINDA BULUNAN OMURGASIZ HAYVANLAR, TÜRKÇE ADI, IUCN (ERL) KATEGORİSİ, VE BERN SÖZLEŞMESİ KATEGORİLERİ VE HABİTATLARI TABLO 33: PROJE SAHASINDA BULUNAN İKİ YAŞAMLILAR TÜRKÇE ADI, TÜRKÇE ADI, IUCN (ERL) KATEGORİSİ, VE BERN SÖZLEŞMESİ KATEGORİLERİ VE HABİTATLARI TABLO 34: PROJE SAHASINDA BULUNAN SÜRÜNGEN TÜRLERİ TÜRKÇE ADI, IUCN (ERL) KATEGORİSİ, VE BERN SÖZLEŞMESİ KATEGORİLERİ VE HABİTATLARI TABLO 35: PROJE SAHASINDA BULUNAN KUŞ TÜRLERİ, TÜRKÇE VE İNGİLİZCE İSİMLERİ, RED DATA BOOK KATEGORİLERİ, IUCN (ERL) KATEGORİSİ, VE BERN SÖZLEŞMESİ KATEGORİLERİ,VE MERKEZ AV KURULU KARARLARI LİSTESİ TABLO 36: FAUNA TÜRLERİ İÇİN POPULASYON YOĞUNLUKLARI TABLO 37: PROJE SAHASINDA BULUNAN MEMELİ HAYVANLAR, TÜRKÇE ADI, IUCN (ERL) KATEGORİSİ, VE BERN SÖZLEŞMESİ KATEGORİLERİ VE HABİTATLARI TABLO 38. ESKİŞEHİR ANADOLU METEOROLOJİ İSTASYONU BASINÇ DEĞERLERİ TABLO 39: ESKİŞEHİR ANADOLU METEOROLOJİ İSTASYONU SICAKLIK DEĞERLERİ TABLO 40: ESKİŞEHİR ANADOLU METEOROLOJİ İSTASYONU YAĞIŞ DEĞERLERİ TABLO 41: ESKİŞEHİR ANADOLU METEOROLOJİ İSTASYONU NEM(%) DEĞERLERİ TABLO 42: ESKİŞEHİR ANADOLU METEOROLOJİ İSTASYONU BUHARLAŞMA DEĞERLERİ (MM.) TABLO 43: ESKİŞEHİR ANADOLU METEOROLOJİ İSTASYONU SAYILI GÜNLER GRAFİĞİ TABLO 44.MAKSİMUM KAR KALINLIĞI (CM) TABLO 45 ESKİŞEHİR ANADOLU METEOROLOJİ İSTASYONU YÖNLERE GÖRE RÜZGARLARIN ESME SAYILARI TOPLAMI TABLO 46: ESKİŞEHİR ANADOLU METEOROLOJİ İSTASYONU YÖNLERE GÖRE RÜZGARLARIN ORTALAMA ESME HIZLARI TABLO 47. : ESKİŞEHİR ANADOLU METEOROLOJİ İSTASYONU RÜZGAR DAĞILIM DEĞERLERİ TABLO 48 ESKİŞEHİR TOPRAKLARININ DERİNLİK BAKIMINDAN DURUMLARI TABLO 49: ESKİŞEHİR HAVA KİRLİLİĞİ ÖLÇÜM DEĞERLERİ TABLO 50. TOZ EMİSYON FAKTÖRLERİ TABLOSU TABLO 51. EVSEL KATI ATIKLARIN KİMYASAL ÖZELLİKLERİ TABLO 52: EVSEL KATI ATIKLARIN KİMYASAL ÖZELLİKLERİ TABLO 53: OLUŞMASI MUHTEMEL AMBALAJ ATIKLARI

13 TABLO 54. GÜRÜLTÜYE NEDEN OLACAK ARAÇLAR TABLO:55. EK 6. TABLO 5 ŞANTİYE ALANI İÇİN ÇEVRESEL GÜRÜLTÜ SINIR DEĞERLERİ TABLO M. MESAFEDE ÖRENCİK KÖYÜ YERLEŞİMİ İÇİN GÜRÜLTÜ ETKİLEŞİMLERİ TABLO M. MESAFEDE ÖRENCİK KÖYÜ İÖO İÇİN GÜRÜLTÜ ETKİLEŞİMLERİ TABLO 58. L. GÜNDÜZ HESAP TABLOSU TABLO 61: ESKİŞEHİR'DE SAYIM YILLARINA GÖRE NÜFUS VE YILLIK ARTIŞ ORANI TABLO 62: ŞEHİR VE KÖY NÜFUSLARI İLE YÜZÖLÇÜMÜ VE NÜFUZ YOĞUNLUĞU TABLO 63: ESKİŞEHİR İLİ SAYIM SONUÇLARI ŞEKİLLER ŞEKİL 01: FORMİK ASİT ÜRETİM AŞAMASI İŞ AKIŞI ŞEKİL 02: SODYUM FORMİYAT ÜRETİM AŞAMASI İŞ AKIŞI ŞEKİL 03: FORMİYAT ÜRETİM AŞAMASI İŞ AKIŞI ŞEKİL 04: SODYUM BİSÜLFAT ÜRETİM AŞAMASI İŞ AKIŞI ŞEKİL 05: KALSİYUM KLORÜR ÜRETİM AŞAMASI İŞ AKIŞI ŞEKİL 06: TÜRKİYE HARİTASI VE ESKİŞEHİR İLÇELERİNİ GÖSTERİR HARİTA ŞEKİL 07: TESİSE AİT UYDU GÖRÜNTÜLERİ VE YERBULDURU HARİTASI ŞEKİL 08: JEOLOJİ HARİTASI ŞEKİL 09: GRİD KARELEME SİSTEMİ ŞEKİL 10: ÇALIŞMA ALANINI DA İÇEREN ESKİŞEHİR ORMAN BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ SINIRLARINDAKİ VEJETASYON YAPISI ŞEKİL 11: TÜRKİYE KUŞ GÖÇ YOLLARI ŞEKİL 12: GÖÇMEN KUŞLARIN KONAK HARİTASI ŞEKİL 13. GÜRÜLTÜ RÜZGAR ETKİLEŞİMİ EKLER LİSTESİ EK. 01:TAPU FOTOKOPİSİ EK. 02:TİCARET SİCİL GAZETESİ FOTOKOPİSİ EK. 03:VERGİ LEVHASI FOTOKOPİSİ EK. 04:KURUM GÖRÜŞLERİ EK. 05:TOPRAK KORUMA PROJESİ EK. 06:JEOLOJİK- JEOTEKNİK ETÜT RAPORU, JEOLOJİ HARİTLARI, STRİGRAFİK KOLON KESİTİ HARİTASI EK. 07:YER ALTI SUYU KULLANMA BELGESİ VE SU ANALİZ SONUCU EK. 08: MEVZİ İMAR PLANI EK. 09: VAZİYET PLANI EK. 10: TOPOĞRAFİK HARİTA EK. 11: ÇEVRE DÜZENİ PLANI HARİTASI EK. 12: MALZEME GÜVENLİK BİLGİ FORMLARI EK. 13: DEPREM HARİTASI EK. 14: FOTOĞRAFLAR EK. 15: ÇED YETERLİK BELGESİ EK. 16: İMZA SAYFASI EK. 17: RAPORU HAZIRLAYAN ÇALIŞMA GRUBU EVRAKLARI 12

14 KISALTMALAR BAT (Best AvailableTechnique): Mevcut En İyi Teknik BREF (BAT Reference Documents): Mevcut En İyi Teknikler Referans Dökümanları B : Batı ÇED : Çevresel Etki Değerlendirmesi Eur-lex : Avrupa Birliği yasal dökümanları ile ilgili bilgi sağlayan resmi internet sitesi IPPC (IntegratedPollutionPreventionand Control): Entegre Kirlilik Önleme ve Kontrol OSB : Organize Sanayi Bölgesi PM : Partikül madde SKKY : Su Kirliliği ve Kontrolü Yönetmeliği PTD : Proje tanıtım dosyası DYK : Doğaya yeniden kazandırma AMP : Acil müdahale planı Bkz. : Bakınız cm : Santimetre ÇGDYY : Çevresel Gürültünün Değerlendirilmesi ve Yönetimi Yönetmeliği D : Doğu dba : A-Ağırlıklı desibel DSİ : Devlet Su İşleri EPDK : Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu g : Gram G : Güney GWs :GigaWatt Saat ha : Hektar SKHKKY :Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliği Kontrol Yönetmeliği HKKY : Hava Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği HTİYAKY : Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği Hz : Hertz IUCN : Nesli tükenme tehlikesi altında olan türlerin kırmızı listesi K : Kuzey kg : Kilogram km 2 : Kilometrekare kv : Kilo volt kva : Kilo volt amper L : Litre m : Metre mm : Milimetre MW : Mega Watt m 3 /sa : Metreküp/saat No. : Numara sa : Saat sn : Saniye T.C. : Türkiye Cumhuriyeti TÜİK : Türkiye İstatistik Kurumu USEPA : Amerika Birleşik Devletleri Çevre Koruma Ajansı vb. : Ve başkaları, ve benzerleri o : Derece % : Yüzde 13

15 BÖLÜM I: PROJENİN TANIMI VE GAYESİ I.1 Projenin Tanımı, Konusu, İşletme Süresi, Zamanlama Tablosu, Hizmet Amaçları, Projenin Sosyal Ve Ekonomik Yönden Gerekliliği, Proje Tanımı, Konusu: Proje konusu ERC KİMYA VE MAKİNA SAN. VE TİC. LTD.ŞTİ. tarafından; Eskişehir İli, Seyitgazi İlçesi, Örencik Köyü, J25a09a3c3d pafta ve 1493 parsel numaralı tapulu saha içerisinde yapılması planlanan Kimyasal Madde Üretim Tesisi işletmesidir. Proje konusu faaliyette,.soma ve Tunçbilek kömür işletmelerinden temin edilecek elek altı döküntü kömür, özel bir reaktörde C sıcaklık ve atmosferik basınçta saf oksijen kullanılarak gazlaştırılacak buradan elde edilecek başlıca karbon monoksit, hidrojen ve karbondioksitten oluşan gaz, çeşitli işlemlerden geçirildikten sonra su ile birleştirilerek doğrudan formik asit, kireçle birleştirilerek kalsiyum formiyat ve sodyum hidroksitle birleştirilerek sodyum formiyat üretimleri yapılacaktır. Ayrıca yemek tuzu (sodyum klorür) sülfürik asitle özel reaktörde reaksiyona sokularak sodyum bisülfat ve hidroklorik asit elde edilecek, hidroklorik asit kireçle reaksiyona sokularak kalsiyum klorür üretimi yapılacaktır. Proje kapsamında talep edilen ÇED alanı 1/ ölçekli Çevre Düzeni Planı Haritasına göre Tarım alanı olarak görülmekte olup, konu ile ilgili olarak Mülga Tarım ve Köy işleri Bakanlığı, Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü nden sanayi tesisi kurulmak üzere tarım dışı amaçlı kullanımının uygun olduğuna dair görüş yazısı alınmıştır. Ayrıca sanayi alanı olduğunu gösterir imar planları da alınmıştır. Planlanan Kimyasal Madde Üretim Tesisi projesi, tarihinde gerçekleştirilen Bilgilendirme, Kapsam ve Özel Format Belirleme Toplantısı sonucu, kapsamı belirlenen ve T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ÇED İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü nün tarih ve B-09.0.ÇED sayılı yazısı ile verilen özel format doğrultusunda ve tarih ve sayılı Resmi Gazete de ( değişiklik tarih ve sayılı Resmi Gazete) yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği kapsamında hazırlanmıştır İşletme Süresi: Tesisler normal şartlarda 12 ay ve üç vardiya halinde 24 saat çalışacaktır. Bakım ve yenileme ihtiyaçları da dikkate alınarak tesislerin yılda 330 gün çalışacağı düşünülmektedir. Aşağıdaki tabloda tesislere ait yıllık çalışma günleri verilmiştir. 14

16 Tablo 01: Üretim Kapasitesi Ve Çalışma Sürelerini İçeren Tablo Yıllık Kapasite Aylık Kapasite Günlük Kapasite Saatlik Kapasite Çalışma Süresi Formik Asit ton/yıl ton/ay 45,5 ton/gün 1900 kg/gün 330 gün Sodyum Formiyat: ton/yıl 500 ton/ay 16,6 ton/gün 692 kg/gün 180 gün Kalsiyum Formiyat ton/yıl 370 ton/ay 13,3 ton/gün 556 kg/gün 150 gün Sodyum Bisülfat ton/yıl 417 ton/ay 15 ton/gün 631 kg/gün 330 gün Hidroklorik Asit ton/yıl 417 ton/ay 15 ton/gün 631 kg/gün 330 gün Kalsiyum klorür ton/yıl 250 ton/ay 9 ton/gün 375 kg/gün 330 gün Ayrıca gerçekleştirilmesi planlanan işletmenin ortalama ömrünün yaklaşık 50 yıl olması öngörülmektedir. Proje kapasitenin ton/yıl Kimyasal Madde üretimi olduğu göz önünde bulundurulursa, işletme süresi sonuna kadar üretilecek kimyasal ürün miktarı; Proje sonuna kadar üretilecek kimyasal madde Madde kadar olacaktır. = ton/yıl x 50 yıl/işletme = ton/işletme süresi Kimyasal Zamanlama Tablosu : Planlanan proje için çalışmalara ÇED Olumlu Belgesinin alınmasının ardından başlanacak olup, projenin ÇED Süreci ve gerçekleşmesi muhtemel zamanlama tablosu aşağıda sunulmuştur. 15

17 Tablo 2: Projenin Zamanlama Tablosu Yıllar/Aylar Yapılacak İşler ÇED Başvuru Dosyasının Hazırlanıp Sunulması Halkın Katılım Toplantısı Kapsam ve Özel Format Belirleme Toplantısı ÇED Raporu Özel Formatının Alınması ÇED Raporunun Hazırlanması ÇED Raporunun Bakanlığa Sunulması İDK Toplantıları ÇED Sürecinin Sona Ermesi Proje İle İlgili Gerekli İzinlerin Alınması Proje Kapsamında İnşaat Aşaması Ekipman ve Makinelerin Montajı İşletmeye Geçiş Temçev Müh. Müs. 16 AritmaSist. San. Tic. Ltd. Sti.

18 Projenin Hizmet Amaçları Rapora konu projenin hizmet maksatları şunlardır; İstihdam sağlamak, Ülkemizden döviz çıkışını,azaltmak döviz girişi sağlamak. Ülkemizde ekonomikl değeri çok düşük olan yüksek küllü kömür atıklarını değerlendirerek yüksek katma değerli maddeler üretmek. Dolaylı olarak özellikle tekstil,deri ve tarım sanayilerinin güçlenmesine katkıda bulunmak, Projenin Sosyal ve Ekonomik Yönden Gerekliliği Projenin sosyal ve ekonomik yönden gerekliliği iki açıdan ele alınacaktır Projenin Bölge Açısından Önem ve Gerekliliği: Projenin faaliyete geçmesiyle birlikte bölgede önemli bir şekilde ek istihdam sağlanacaktır İstihdam edilecek personelin büyük bölümü eğitimli personelden oluşacaktır.yakın çevrede eğitimli gençleri istihdam edecek tesis bulunmamaktadır. Başlangıç yıllarında tesiste kadrolu olarak devamlı 80 kişi çalışacaktır.nakliye, personel taşımacılığı, bakım-onarım, müteahhitlik hizmetleri, eğitim kurumlarından alınacak araştırma geliştirme hizmetleri gibi yan hizmet alımlarından dolayı endirekt istihdam, doğrudan istihdamdan çok daha fazla olacaktır. Yan hizmet ve ihtiyaç maddeleri alımları bölgenin ekonomik canlılığını arttıracaktır Projenin Ülke Açısından Önem ve Gerekliliği: Proje kapsamında üretilecek maddelerin tamamı (Hidroklorik Asit hariç ) ithal edilmektedir. Bu maddeler ülkemizde endüstriyel çapta ilk defa üretilecektir. Bu ürünlerin üretim teknolojileri üretici firmaların tekelinde olduğundan ve gerek kullanılan malzemeler gerekse proseslerin kendileri son derece karmaşık olduğundan bu prosesler bu güne kadar ülkemizde kurulamamıştır. Kurulacak tesisler günümüz teknolojisine uygun olacaktır. Ürünlerin iç ve dış pazarda rekabet gücü olacaktır. Üretilecek maddelerin ithalatı için halen yılda 20 milyon dolardan fazla döviz ödenmektedir. Tesisler tam kapasite ile çalışmaya başladığında ithalat önlendiği gibi ihracat imkanları da olacaktır. I.2 Proseste kullanılan hammaddelerin fiziksel ve kimyasal özellikleri, karakterizasyonu, miktarları, nereden nasıl temin edilecekleri, güvenlik bilgi formları, Proje kapsamında personelin ihtiyacı olan içme suyu sağlık teşkilatından izinli, kapalı ve orijinal ambalajlı kaplarla sağlanacaktır. Kullanma suyu ise sahada açılan yeraltısuyundan karşılanacaktır.yeraltından elde edilen su ters osmoz yöntemi ile saflaştırılarak kullanılacaktır. Yer altı suyu kullanma belgesi ile ilgili olarak DSİ 3. Bölge Müdürlüğüne gerekli başvurular yapılmış olup, kuyu açma izni alınmıştır. Tesisin işletilmesi için gerekli olan elektrik enerjisi TEDAŞ tarafından karşılanacaktır. Tesisin günlük enerji ihtiyacının 800 kwa olacağı düşülmektedir. Ayrıca elektrik kesintisi gibi durumlar için 200 Kwa 1 adet jeneratör bulundurulacaktır. 17

19 Ayrıca üretimde kullanılacak hammadde miktarları ve temin yerleri aşağıdaki tabloda verilmektedir. Tablo 03: Üretimde kullanılacak hammadde ve miktarları Hammadde Günlük Kullanım (Ton) Aylık Kullanım (Ton) Toz Kömür (Soma ve Tunçbilek işletmelerinden) Sodyum Klorür (Tuz) (Konya ve İzmir civarından) Sodyum Hidroksit( Kostik) (İzmir Aliağa dan) Kalsiyum Hidroksit (Kireç) ( İç Piyasadan) Sülfürik Asit (Bandırma dan) Oksijen ( İç Piyasadan) Kükürt (iç Piyasadan) Yıllık Kullanım (Ton) ,8 681, ,6 923, ,2 306, Proje kapsamında üretilecek ürünlerin fiziksel kimyasal özellikleri ise aşağıdaki tablolarda verilmektedir. Tablo 04: Formik Asit Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri Formik Asit Genel Bilgiler Görünüş Koku Önemli sağlık, güvenlik ve çevre bilgileri ph (% 1) 1.9 Şeffaf Sıvı Kaynama noktası/kaynama aralığı C Parlama noktası 433 C Alev alma sıcaklığı 50 C Kuvvetli karakteristik asit kokusu Patlayıcılık özellikleri Alt limit: %18 Üst limit:% 57 Oksitleme özellikleri Buhar basıncı 23-44,8 mmhg 20 C Nispi yoğunluk 1.2 g/cm 3 Suda çözünürlük Donma noktası -4 C Molekül ağırlığı 46,03 Tamamen çözünür 18

20 Tablo 05: Hidroklorik Asit Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri Hidroklorik Asit Genel Bilgiler Görünüş Koku Önemli sağlık, güvenlik ve çevre bilgileri ph ( 0.1 M çözelti) 1.0 Kaynama noktası/kaynama aralığı Parlama noktası Alev alma sıcaklığı Patlayıcılık özellikleri Oksitleme özellikleri Renksiz, açık sarı Keskin kokulu 80 C ( 32 % W/W) İlişkisi yok İlişkisi yok İlişkisi yok İlişkisi yok Buhar basıncı bar (31.5 % W/W ) Nispi yoğunluk 1160 kg/m 3 ( 15.5 C ) Suda çözünürlük Donma noktası Tamamen Molekül ağırlığı Tablo 06: KalsiyumFormiyat Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri Kalsiyum Formiyat Fiziksel hal Katı Görünüş Beyaz kristaller şeklinde Koku Hafif asidik koku Kaynama noktası - ph (1 gr/lt ) 8 Dansite gr / cm 3 Viskosite - Patlama Limitleri Veri mevcut değil Suda çözünürlük 160 g/ L (20 C) Erime noktası 800 C Tablo 07: KalsiyumKlorür Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri Kalsiyum Klorür Fiziksel hal Katı Görünüş Beyaz kristaller şeklinde Koku Kokusuz Kaynama noktası - ph (% 10 lık çözelti,20 C) 9.2 Dansite 2.15 gr / cm 3 Viskosite - Patlama Limitleri Veri mevcut değil Suda çözünürlük Suyla her oranda karışır Erime noktası 782 C 19

21 Tablo 08: Sodyum Bisülfat Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri Sodyum Bisülfat Fiziksel hal Katı Görünüş Beyaz kristaller şeklinde Koku Kokusuz Kaynama noktası - ph (% 5 lik çözelti) 1 Dansite (20 C de) gr / cm 3 Viskosite - Patlama Limitleri Veri mevcut değil Suda çözünürlük 1080 g/l Erime noktası 183 C Tablo 09: SodyumFormiyat Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri Sodyum Formiyat Fiziksel hal Katı Görünüş Beyaz kristaller şeklinde Koku Hafif asidik koku Kaynama noktası - ph (% 10 luk çözelti, 20 C) Dansite 1.92 gr / cm 3 Viskosite - Patlama Limitleri Veri mevcut değil Suda çözünürlük 550 g/l ( 20 C) Erime noktası 253 C I.3 Proje kapsamındaki tüm ünitelerin özellikleri, kapasiteleri, proses akım şeması, her faaliyet için her bir ünitede gerçekleştirilecek işlemler, kullanılacak üretim yöntemleri ve teknolojileri ile faaliyet üniteleri dışındaki diğer ünitelerde sunulacak hizmetler, Proje kapsamında kimyasal hammaddeler reakisyona sokularak Formik Asit, Sodyum Formiyat, Kalsiyum Formiyat, Sodyum Bisülfat, Hidroklorik Asit, Kalsiyum Klorür, üretimi yapılacaktır. Formik Asit, Sodyum Formiyat,Kalsiyum Formiyat, Metil Formiyat üretiminde ortak hammadde sentez gazıdır (Karbonmonoksit ve hidrojen gazları karışımı).sentez gazı üretimi için kömür gazlaştırması işlemi ayrı ayrı yapılmayacaktır. Tübitak No lu Öncelikli Alan Ar-Ge projesi kapsamında alınan destekle üretimlerde kullanılmayacak sentez gazından takriben 1 mw kapasiteli gaz motoru kullanılarak elektrik enerjisi elde edilecek ve/veya bu gazın(h 2 ) yakıt hücresinde elektrik enerjisi üretimine uygunluk testleri yapılacaktır. Gazlaştırma ünitesi bir tane olup üretilen sentez gazı farklı üretimlerde kullanılacaktır. Ayrıca soğutma suyu için kullanılacak kule suyu ve ısıtma için kullanılacak buhar kazanı ortak kullanılacaktır. Sıvı haldeki hammaddelerin ve ürünlerin stoklanması amacıyla ton arası kapasiteli çeşitli tanklar kullanılacaktır. 20

22 Proje kapsamında kimyasal hammaddelerin ve ürünlerin stoklanması amacıyla 1200 m 2 kimyasal madde depo sahası oluşturulacaktır. Depo sahasında depolanacak hammadde ve ürünler malzeme güvenlik bilgi formunda belirlenen paslanmaz çelik stok tanklarında bulunacaktır. Stok tanklarının bulunduğu alan ilgili yönetmeliklere uygun olarak beton havuz içine alınacaktır.gerek hammadde gerek ürün tanklarındaki stoklama bir aylık ihtiyacı karşılayacak büyüklükte olacaktır.hammaddeler üretimde kullanılacak, nihai ürün ise malzeme güvenlik bilgi formlarında belirtilen taşıma koşulları sağlanarak piyasaya satışa sunulacaktır. Tesiste proses kaynaklı olarak buhar kazanından çıkan 2,5 ton/gün kül ve gazlaştırmadan çıkacak 2 ton/gün cüruf oluşması beklenmektedir. Kömürün yanması sonucu oluşacak olan kül çed alanı içerisinde yaklaşık 500 m 2 ( 25 m x 20 m) alanda zemin sızdırmazlığı sağlanmış alanda geçici olarak depolanacaktır. Oluşacak olan bu külden Atıkların Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmelik Ek 2 ye göre analizleri yapılarak atık sınıfı belirlendikten sonra depo koşulları belirlenecektir. Proseste oluşacak olan cüruf ise yine zemin sızdırmazlığı sağlanmış 500 m 2 ( 25 m x 20 m) alanda geçici olarak depolanacaktır. Oluşacak olan bu cüruftan Atıkların Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmelik Ek 2 ye göre analizleri yapılarak atık sınıfı belirlendikten sonra depo koşulları belirlenecektir. Personelin içme suyu dışarıdan ambalajlı olarak sağlanacaktır.kuyudan temin edilen su ters osmoz ile saflaştırıldıktan sonra hem tesiste hem de personelin kullanma suyu olarak kullanılacaktır. Tesiste meydana gelebilecek atık sular örneğin soğutma kulesinden çıkan deşarj suyu gibi,takriben m 3 lük su biriktirme havuzunda toplanacaktır.gerekli kontroller yapıldıktan sonra tesis çevresinde oluşturulan ağaçlandırma bölgesinin sulandırılmasında kullanılacaktır. Tablo 10.Tesise ait Alan( m² )Dağılımları ARAZİ ALANI (m²) BAĞIMSIZ BÖLÜM. KAPLADIĞI ALAN(m²) ,23 m 2 Tesis Tesis İdari Bina 300 Sosyal Tesis 156 Kömür Deposu 500 Güvenlik Binası 30 Buhar Kazanı 156 Kimyasal Madde Depolama Alanı 1200 Su Biriktirme Havuzu Kül Depolama Alanı 500 Cüruf Depolama Alanı 500 Toplam Kapalı Alan Tesisin genel proses akım şeması aşağıda verilmiştir. 21

23 Hidrojen Kömür 50 ton/gün Buhar Kazanı Buhar Tüm proseslerde kullanılacak Kül 3 ton/gün Oksijen 30 ton/gün Gazlaştırıcı Gaz Temizleme Sentez Gazı Formik Asit Reaktörü Formik Asit Sodyum Hidroksit 5 ton/gün Cüruf 2 ton/gün Karbondioksit Reaktör Sodyum Formiyat Kalsiyum Formiyat Kalsiyum Hidroksit 3 ton/gün Sülfürik Asit 14 ton/gün Formik Asit Reaktörü Formik Asit Tuz 8 ton/gün Sodyum Bisülfat Reaktörü Sodyum Bisülfat Hidroklorik Asit Absorbsiyonu Hidroklorik Asit ---- Kesikli çizgi ile gösterilen Sodyum Formiyat Üretimi piyasa durumuna göre yapılıp stoklanacaktır. Temçev Müh. Müs. 22 AritmaSist. San. Tic. Ltd. Sti.

24 Kömür Gazlaştırma Toz kömür, özel bir reaktörde C sıcaklıkta saf oksijenle gazlaştırılır. Kömürün içinde bulunan inorganik maddeler erimiş halde (cüruf) reaktörden çıkar, cüruf su ile ani soğutularak kum görünümünde ve cam yapısında sert bir dolgu maddesi oluşur. Reaktörden çıkan gaz, başlıca karbonmonoksit, hidrojen ve karbondioksit ten oluşur.gaz soğutulup su ile yıkandıktan sonra kompresörle 5 atmosfer basınca sıkıştırılır, amin yıkamasından geçirilerek karbondioksiti tutulur. Bundan sonra 35 atmosfere sıkıştırılır metanolle reaksiyona sokulur metil formiyat, elde edilir. Metil formiyat, su ile reaksiyona sokularak hidroliz edilir. Hidroliz sonucu formik asit ve metanol oluşur. Meydana gelen metanol tekrar üretimde kullanılır. Seyreltik olan bu formik asit buharlaştırılarak konsantrasyonu % 85 e çıkarılır ve paslanmaz çelik stok tanklarına gönderilir. Şekil 1. CO+CH 3 OH = CH 3 COOH CH 3 COOH +H 2 O =CH 3 0H + HCOOH Kömür Oksijen Cüruf H Gazlaştırıcı 2 (Buhar kazanında yakılacak) CO + CO 2 Yıkama Absorber CO Reaktör Amin Desorber Metanol Metil Formiyat Su Reaktör Metil Formiyat Metanol Distilasyon Formik Asit Şekil 01: Formik Asit Üretim Aşaması İş Akışı 23

25 Aynı gazın bir kısmı sodyum hidroksitle reaksiyona sokulur. Oluşan sodyum formiyat santrifüjle ayrılır, kurutulur ve ambalajlanılır.( Şekil 2) Gaz aynı tesiste aynı yöntemle kireçle ( kalsiyum hidroksit ) reaksiyona sokularak kalsiyum formiyat üretilir. (Şekil 3) Tesis ürün satışına göre kampanya usulü çalışması planlamaktadır. Kalsiyum formiyat ve sodyum formiyat üretimleri tek bir tesiste yapılacak olup tek fark birinde reaktöre sodyum hidroksit diğerinde kalsiyum hidroksit beslemesidir. CO + NaOH = NaHCOO CO + H 2 Sodyum Hidroksit Reaktör Evaporatör Sodyum Formiyat H 2 (Buhar kazanında yakılacak) Santrifüj Kurutma Ambalaj Şekil 02: Sodyum Formiyat Üretim Aşaması İş Akışı 24

26 2CO + Ca(OH) 2 = Ca(HCOO) 2 CO + H 2 Kalsiyum Hidroksit Reaktör Evaporatör Kalsiyum Formiyat H 2 (Buhar kazanında yakılacak) Santrifüj Kurutma Ambalaj Şekil 03: Formiyat Üretim Aşaması İş Akışı Yemek tuzu (sodyum klorür) özel bir reaktörde yüksek sıcaklıkta reaksiyona sokularak eriyik halde sodyum bisülfat ve gaz halinde hidroklorik asit elde edilir. Eriyik haldeki sodyum bisülfat kulede prillendirilir, ambalajlanır ve stok ambarında muhafaza edilir. Gaz hidroklorik asit, su ile absorbe edilir, konsantrasyonu % 30 civarında olan bu asit, plastik kaplı çelik stok tankına gönderilir. Reaktörün ısıtılmasında sıkıştırılmış doğal gaz (CNG) kullanılacaktır. (Şekil 4) Hidroklorik asit bu şekilde bu şekilde piyasaya satılacak veya kireçle reaksiyona sokularak Kalsiyum klorür elde edilecektir. Kalisyum klorür elde edildiği sıcaklıkta (takriben C) eriyik haldedir. Eriyik döner tambur payet makinesinde payet haline getirilir ambalajlanır ve stok ambarında muhafaza edilir. (Şekil 5) 25

27 NaCl + H 2 SO 4 =NaHSO 4 +HCl Tuz Sülfürik Asit Reaktör Prillendirme Yıkama Sodyum Bisülfat Absorber Hidroklorik Asit Şekil 04: Sodyum Bisülfat Üretim Aşaması İş Akışı Ca(OH) 2 + 2HCl = CaCl + 2H 2 O Kalsiyum Hidroksit Hidroklorik Asit Reaktör Kalsiyum Klorür Payet Makinesi Ambalaj Şekil 05: Kalsiyum Klorür Üretim Aşaması İş Akışı I.4.Üretilen ürünlerin özellikleri, tür ve miktarları, ne şekilde depolanacağı, nereye nasıl ve ne şekilde pazarlanacağı, Proje kapsamında Formik Asit, Sodyum Formiyat, Kalsiyum Formiyat, Sodyum Bisülfat, Hidroklorik Asit, Kalsiyum Klorür üretimi yapılacaktır.üretilecek ürünlerin özellikleri aşağıda verilmektedir. Formik Asit Formik asit en basit karboksilik asittir. Su ile her oranda çözünür.karınca asidi olarak da bilinir.karıncaların salgıladığı doğal bir asittir.görünüşü renksiz,berrak olup keskin bir kokusu vardır.2009 yılında dünyadaki toplam üretimi ton dur.dericilik ve tekstil sektöründe 26

28 geniş bir kullanım alanı vardır. Ayrıca son yıllarda gelişmiş ülkelerde arıcılıkta Varroa parazit ile mücadelede ve hayvan yemi (silaj) yapımında kullanıldığı gibi tarım sektöründe de çok geniş bir kullanım alanı oluşmuştur.paslanmaz çelik stok tanklarda stok edilecektir. Kalsiyum Formiyat Kalsiyum formiyat beyaz toz şeklindedir ve kokusuzdur. Suda çözünürlüğü fazla değildir. Kalsiyum formiyat derinin işlenmesinde, betonda donmayı hızlandırıcı ve beton kalitesini arttırıcı katkı olarak, hayvan yemlerinde kalsiyum katkısı ve koruyucu olarak yaygın kullanımı vardır.bigbaglerde veya 25 kg lık çuvallarda ambarda stoklanacaktır. Sodyum Bisülfat Sodyum bisülfat hafif sarımsı beyaz granül şeklindedir. Sodyum bisülfat temel olarak bir ph düşürücüdür. Ağırlıklı olarak yüzme havuzlarında klorlama verimini arttırmak ve oluşan alkaliteyi düşürmek için kullanılır. Bunun yanında tekstil boyamada ph düşürücü olarak,metal sanayinde ve temizlik ürünleri üretiminde kullanılır.sodyum bisülfat ayrıca evcil hayvan yemleri dahil olmak üzere yem katkısı olarak kullanım için AAFCO (Amerikan Beslenme Uzmanları Kontrol Kurulu) tarafından da onaylanmıştır.gıda kalitesinde sodyum bisülfat içecekler,gıda süslemeleri,soslar ve dolgu maddeleri dahil olmak üzere çok çeşitli gıda ürününde kullanılmaktadır. Mücevherat yapımında da ısıtmadan sonra oluşan oksidasyon katmanının temizlenmesinde kullanılır.25 kg lık çuvallarda ambarda stoklanacaktır. Hidroklorik Asit Hidroklorik asit şeffaf ve keskin kokuludur.tuzruhu olarak da bilinir.büyük miktarlarda kullanılan bir kimyasaldır. Dünyadaki yıllık üretimi yaklaşık 20 milyon ton dur. Metal sanayiinde yüzey temizleyici olarak fazla miktarda kullanılır.bunun yanında pek çok organik ve inorganik bileşiğin üretiminde hammadde olarak kullanılır.plastik tanklarda stoklanacaktır. Tesise ait kapasite bilgileri aşağıdaki tabloda verilmektedir. Tablo 11: Üretim Kapasitesi Ve Çalışma Sürelerini İçeren Tablo Yıllık Kapasite Aylık Kapasite Günlük Kapasite Saatlik Kapasite Çalışma Süresi Formik Asit ton/yıl ton/ay 45,5 ton/gün 1900 kg/gün 330 gün Sodyum Formiyat: ton/yıl 500 ton/ay 16,6 ton/gün 692 kg/gün 180 gün Kalsiyum Formiyat ton/yıl 370 ton/ay 13,3 ton/gün 556 kg/gün 150 gün Sodyum Bisülfat ton/yıl 417 ton/ay 15 ton/gün 631 kg/gün 330 gün Hidroklorik Asit ton/yıl 417 ton/ay 15 ton/gün 631 kg/gün 330 gün Kalsiyum klorür ton/yıl 250 ton/ay 9 ton/gün 375 kg/gün 330 gün Tesisler normal şartlarda 12 ay ve üç vardiya halinde 24 saat çalışacaktır.bakım ve yenileme ihtiyaçları da dikkate alınarak tesislerin saatlik kapasiteleri yılda 330 gün çalışacağı var sayılarak hesaplanmıştır. 27

29 I.5 Ünitelerde kullanılacak makine ve teçhizatın adet ve özellikleri, bakım ve temizlik çalışmaları, Tablo12: Tesise ait ekipman bilgileri Ekipman Listesi Rotary screw kompresör Reciprocate kompresör Santrifuj pompa Reciprocate pompa Sıcaklık transmitteri Basınç transmitteri Seviye transmitteri Gaz analizörü Adedi Listenin dışında tesis yapım aşamasında gerekli görülen ekipmanların dışında ilave ekipman alınabilecek veya listedeki ekipmanların arasında gereksiz görülen olursa iptal edilebilecektir. Ekipmanların bakım ve temizlik çalışmaları üretici firmanın işletme ve bakım talimatlarına uygun şekilde yapılacaktır. Bunun yanında ekipman ve teçhizatların arızalı duruma düşmelerini engellemek için önleyici bakım süreci uygulanacak ve ekipmanların olası sorunları önceden tespit edilerek arıza durumlar minimuma indirgenecektir. I.6. Hammadde, ürün ve kimyasal maddelerin taşınması ile ilgili bilgi ve tesis içi makine ve ünitelerin yerleşim planı, taşımada kullanılacak araçların özellikleri, kapasite ve miktarları, Tesiste ürün ve kimyasal maddelerin taşınması sırasında Güvenlik Bilgi Formunda ve üzerinde yazılı bulunan taşıma ve depolama koşullarına dikkat edilecektir. Bu maddelerin taşınması sırasında gözlük ve maske kullanılacaktır. Tesiste kimyasal hammadde ve ürünler için zemin sızdırmazlığı sağlanmış depo alanı yapılacaktır. Depo alanı isletmenin dışındadır. Depo sahasının üzerinde güvenlik açısından gerekli levhalar ve yakın bir noktada 50 kg lık yangın söndürme tüpleri bulunacaktır. Taşıma personeli yine malzeme güvenlik bilgi formunda belirtilen koruyucu kıyafetleri kullanacaktır. Tasıma işlemleri herhangi bir kazaya meydan vermeyecek sayıda personelle yapılacaktır. Ayrıca tesiste tarih ve sayılı Resmi Gazatede yayımlanarak yürülğe giren Büyük Endüstriyel Kazaların Kontrolü Hakkında Yönetmelik uyarınca tesisin SEVESO bildirim sistemi vasıtasıyla faaliyete başlamadan önce SEVESO kategorisi belirlenerek bu kapsamda bildirim yapılacaktır. Tesisin alt seviyeli veya üst seviyeli kuruluş olarak belirlenmesi halinde yönetmelik kapsamında öngörülen yükümklülükler yerine getirelecektir. I.7 Tesisin bulunduğu alandaki trafik durumu ile saha içi trafik yönetimi, sahaya ulaşım yolu hakkında ayrıntılı bilgi, sahaya ulaşım yolunun bir plan üzerinde gösterilmesi, Planlanan kimyasal madde üretim tesisi inşaat ve işletme aşamalarında kullanılacak malzemenin nakliyesi için Afyon -Eskişehir -Örencik karayolu kullanılacaktır. Tesis alanı Afyon -Eskişehir -Örencik karayolu üzerinde Örencik Köyü merkeze m. mesafe ve Seyitgazi İlçesi ne m. mesafede bulunmaktadır. Burada yollar asfalt kaplı olup yapılacak nakil nedeni ile toz oluşumu beklenmemektedir 28

30 PROJENİN ADI: PROJE SAHİBİ :ERC KİMYA VE MAKİNA SAN. VE TİC.LTD.ŞTİ 29 KİMYASAL MADDE ÜRETİM TESİSİ NİHAİ Tel : Faks : info@temcev.com.tr web :

31 Karayolları Genel Müdürlüğü Program ve İzleme Dairesi Başkanlığı Ulaşım ve Maliyet Etütleri Şubesi Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen Otoyollar ve Devlet Yolları Trafik Hacim Haritası adlı çalışma kapsamında Afyon -Eskişehir -Örencik karayolundaki trafik hacmi; Otomobil : taşıt/gün Orta Yüklü Ticari Taşıt : 207 taşıt/gün Otobüs : 130 taşıt/gün Kamyon : 382 taşıt/gün Kamyon+Römork, Çekici+Yan Römork : 92 taşıt/gün Toplam :3.026 taşıt/gün olarak verilmiştir. Afyon -Eskişehir -Örencik karayolundaki toplam taşıt hacmi taşıt/gün olup tesisin kurulmasından sonra yaklaşık 5 kamyonun Afyon -Eskişehir -Örencik karayoluna ilave yük getirmesi düşülmektedir. Bu durumda % 0,16 oranında hacim artışı beklenmektedir. Söz konusu değer oldukça düşük olup projenin Afyon -Eskişehir -Örencik Karayolu trafik yükünü önemli düzeyde artırmayacağı düşünülmektedir. I.8 Proje kapsamında planlanan ekonomik sosyal ve altyapı faaliyetleri, Proje kapsamında tesis yönetimi, yapılacak iş ve işlemlerin sevk ve idaresi için 300 m 2 büyüklüğünde idari bina ve çalışan personelin sosyal ihtiyaçlarının karşılanması için yaklaşık 156 m 2 büyüklüğünde sosyal tesis binası yapılacaktır. Tesis için gerekli olan içme suyu ihtiyacı olan içme suyu sağlık teşkilatından izinli, kapalı ve orijinal ambalajlı kaplarla sağlanacaktır. Kullanma suyu ise sahada açılan derin kuyudan temin edilen suyun ters osmoz ile saflaştırılması ile elde edilecektir. Tesis alanının bulunduğu alanda kanalizasyon sistemi bulunmamakta olup oluşacak evsel nitelikli atık sular biyolojik arıtma sisteminde arıtıldıktan sonra atık su biriktirme havuzuna gönderilecektir.tesiste su soğtma kulelerinde günde takriben 30 m 3 atık su doğacaktır.bu su da su biriktirme havuzuna gönderilecektir.oluşabilecek bütün atık sular su birikitirme havuzunda birikitirilecek ve yönetmeliklere uygun olarak kontrolü yapıldıktan sonra tesis çevresinde şirkete ait oluşturulan takriben 300 dönümlük ağaçlandırma sahasının sulamasında kullanılacaktır. Oluşturulacak olan su biriktirme havuzunun yüzeyine geçirimsizlik için kil malzeme serilip üzerine iç piyasadan temin edilen 2,5 mm HDPE Geomembran malzeme serilecektir. Yine bu jeomembran malzeme üzerine kil serilerek zemin tamamen geçirimsiz hale getirilecektir. Ayrıca su biriktirme havuzu DSİ gözetiminde ve DSİ nin belirleyeceği kriterler doğrultusunda gerçekleştirilecektir. Yine arıtma tesisi için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı na başvurularak 2005/5 sayılı Atıksu Arıtma Tesisi Proje Onayı Genelgesi kapsamında uygun görüş alınmadan faaliyete başlanılmayacaktır. Proje yerinin çevresine düşerek yüzeysel akışa geçecek yağmur sularının tesis üniteleri ve depolama alanlarına ulaşmasını engellemek amacıyla kuşaklama kanalları, ve yolların üzerine düşerek yüzeysel akışa geçecek yağmur sularının tesis dışına iletilmesini sağlamak amacıyla yüzey suyu drenaj kanalları tesis edilecektir. Ünite yerleşimi çevresine ve yol kenarlarına konumlandırılacak aydınlatma direkleri sayesinde tesisin aydınlatılması sağlanacaktır. Tesis içi ve tesis dışı haberleşmeyi sağlamak maksadıyla ilgili ünitelere telefon tesisatı yerleştirilecek ve gerekli bağlantılar yapılacaktır 30

32 Tesis alanı Afyon -Eskişehir -Örencik karayolu üzerinde bulunduğundan bağlantı yolu yapılmasına ihtiyaç bulunmamaktadır. I.9 Proje ve yer alternatiflerine ilişkin çalışmalar ve ÇED Raporuna konu olan proje/yerin seçiliş nedenlerinin genel olarak açıklanması, teknoloji alternatiflerinin değerlendirilmesi, ERC KİMYA VE MAKİNA SAN. VE TİC.LTD.ŞTİ. tarafından; Eskişehir İli, Seyitgazi İlçesi,Örencik Köyü, J25a09a3c3d pafta ve 1493 parsel numaralı tapulu saha içerisinde ,23 m 2 lik (13,61 Hektar) alan üzerinde, yaklaşık m 2 kapalı alanda Kimyasal Madde Üretimi yapılacaktır. Saha ERC KİMYA VE MAKİNA SAN. VE TİC.LTD.ŞTİ adına kayıtlı tapulu alandan oluşmaktadır. Tesiste sağlık koruma bandı, yeşil alan, tesis içi yollar gibi alanlar ayrıldıktan sonra kalan alanda; 300 m 2 alanda idari bina, 156 m 2 alanda sosyal tesis, 500 m 2 alanda kömür deposu, 156 m 2 alanda buhar kazanı, 142 m 2 ve m 2 olmak üzere m 2 alanda tesis ve 500 m 2 alanda kül depolama alanı, 500 m 2 alanda cüruf depolama alanı, 30 m 2 alanda güvenlik binası bulunacaktır. Ayrıca su tasarrufu amacıyla m 2 ( takriben m 3 lük ) bir su biriktirme havuzu da yapılacaktır. Proje kapsamında üretilecek maddelerin tamamı (hidroklorik asit hariç ) ithal edilmektedir. Bu maddeler ülkemizde endüstriyel çapta ilk defa üretilecektir. Bu ürünlerin üretim teknolojileri üretici firmaların tekelinde olduğundan ve gerek kullanılan malzemeler gerekse proseslerin kendileri son derece karmaşık olduğundan bu prosesler bu güne kadar ülkemizde kurulamamıştır. Kurulacak tesisler günümüz teknolojisine uygun olacaktır. Ürünlerin iç ve dış pazarda rekabet gücü olacaktır. Üretilecek maddelerin ithalatı için halen yılda 20 milyon dolardan fazla döviz ödenmektedir. Tesisler tam kapasite ile çalışmaya başladığında ithalat önlendiği gibi ihracat imkanları da olacaktır. Proje kapsamında kullanılacak teknoloji, dünyadaki diğer rakip firmaların kullandığı teknolojiler de dikkate alınarak geliştirilen ekonomik ve çevre zararı açısından en düşük kirliliğe sebebiyet veren ileri bir teknolojidir. Proje kapsamında seçilen yer olarak ise; hammadde olan kömürün (Soma, Tunçbilek gibi) ve tuzun ( Konya, İzmir ) kaynaklarına yakın olması tercih edilmiştir. Ayrıca ürünlerin nakliyesi ve personelin ulaşımı da göz önüne alındığında zaten mülkiyet problemi bulunmayan sahanın kullanılması neredeyse alternatifsizdir. Bu sebepten dolayı proje alanı ile ilgili olarak herhangi bir alternatif düşünülmemiştir. I.10 Proje ile ilgili olarak bu aşamaya kadar gerçekleştirilmiş olan iş ve işlemlerin kısaca açıklanması, alınmış ve alınacak izinler, belgeler, ERC KİMYA ve MAKİNA SAN. VE TİC.LTD.ŞTİ. planladığı Kimyasal Madde Üretim tesisi için hammadde kaynaklarına yakınlığı ve yerleşim yerine uzaklığından dolayı ÇED İzin alanı talep edilen Eskişehir İli, Seyitgazi İlçesi,Örencik Köyü, J25a09a3c3d pafta ve 1493 parsel numaralı ,23 m 2 lik (13,61 Hektar) saha için sanayi imar izni alınmıştır. Söz konusu saha için 1/1.000 ölçekli Halihazır harita, Mevzi İmar planı, Toprak Koruma Projesi, Jeolojik-jeoteknik etüt raporu, Elektrifikasyon planı yaptırılmıştır. Proje kapsamında 31

33 kullanılacak su temini için DSİ 3. Bölge Müdürlüğü nden Kuyu Suyu Kullanma Belgeleri alınmıştır tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği kapsamında ÇED Başvuru Dosyası hazırlanarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı na sunulmuştur. ÇED süreci kapsamında Halkın Katılımı Toplantı sı 02/07/2012 tarihinde Seyitgazi Belediye Nikah Salonunda yapılmıştır. 05/07/2012 tarihi saat de Çevre ve Şehircilik Bakanlığı nda Bilgilendirme, Kapsam ve Özel Format Belirleme Toplantısı yapılmıştır BÖLÜM II: PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KONUMU II.1 Proje yerinin; ilgili Valilik veya Belediye tarafından doğruluğu onanmış olan, lejant ve plan notlarının da yer aldığı Onanlı Çevre Düzeni Planı (1/ ölçekli) ve plan notları, Nazım İmar Planı, Uygulama İmar Planı üzerinde gösterilmesi (varsa 1/5000 ölçekli ve/veya 1/1000 ölçekli imar planlar), proje sahası ve yakın çevresinin ölçekli harita veya kroki üzerinde gösterimi, sağlık koruma bandının bu planlarda gösterilmesi, (planların aslı gibidir onaylı şekilde rapor ekinde yer alması), proje sahası yakın çevresinde bulunan sanayi ve yerleşimlerin harita üzerinde gösterilmesi, mesafelerin belirtilmesi, etrafındaki yerleşimlerin, yön ve uzaklıkları, proje sahası ve yakın çevresinin, 1/ ölçekli, lejantlı topoğrafik harita üzerinde gösterimi, Kimyasal Madde Üretim tesisi ile ilgili 1/1.000 ölçekli imar planı haritalarında proje alanının sanayi alanı olduğu görülmektedir. Kurulması planlanan Kimyasal Madde Üretim tesisi Onaylı Çevre Düzeni Planı nda Seyitgazi İlçesi sınırları içinde, tarım alanı olarak görünmektedir. Eskişehir Valiliği ve Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanlığı arasında yapılan bir protokol çerçevesinde hazırlanmış olan ve gün ve 8/114 sayılı Büyükşehir Belediye Meclis Kararı ve gün ve 57 sayılı İl Genel Meclisi Kararı ile incelenmişi 5302 Sayılı Kanunun 6. Maddesi (b) bendi 2. fıkrası ve 5393 Sayılı Kanunun 18. Maddesi (c) bendine dayanılarak Eskişehir İli 1/ ölçekli Çevre Düzeni Planı haritası onaylanmıştır. Faaliyet Alanı ve yakın çevresinin durumunu gösteren 1/ ölçekli topografik harita, imar planı proje ekinde verilmiştir. II.2 Faaliyet alanı ve yakın çevresinin mevcut arazi kullanımını değerlendirebilmek amacı ile yeraltı sularını, yer üstü sularını, deprem kuşaklarını, jeolojik yapıyı, köy yerleşik alanlarını, ulaşım ağını, enerji nakil hatlarını, arazi kabiliyetini ve faaliyet alanının yakın çevresinde faaliyetlerine devam etmekte olan diğer kullanımların yerlerine ilişkin verileri gösterir bilgilerin 1/ ölçekli hâlihazır harita üzerine işlenmesi, Proje sahasının jeolojik yapısı Bölüm III.1 de, depremselliği Bölüm III.2 de ve yeraltı suları ile ilgili detaylı bilgi ise Bölüm III.3 de verilecektir. Proje alanı imar planlarında sanayi alanı olarak belirlenmiş durumdadır. Proje alanı ile ilgili hassas alan ile ilgili bilgiler ve en yakın sit alanı, koruma alanları, stratejik bölgeler ve bu stratejik bölgelerin etkilenen alanları bölüm 3.9 da incelenmiştir. Saha içerisinden akar ya da kuru dere geçmemektedir. Sahanın 460 m. kuzey kuzeybatısından Seydisuyu deresi geçmektedir. Bu nedenle Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği Ek 2 kapsamına girmekte olup Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği madde 32

34 15 gereği çöp, moloz, hafriyat dip tarama, ve proses artığı çamurlar dökülmeyecek dere yatağının emniyeti sağlanacaktır. Ayrıca sahaya 20 m. mesafede Almacık kuru deresi,420 m. mesafede Karanlık kuru deresi bulunmaktadır. Sahaya 80 ve 120 m. mesafede kuru dereler bulunmaktadır. Bu kuru dereler kar ve yağmur yağışına göre akışa geçmektedir. Yine kuru derelere çöp, moloz,hafriyat dip tarama, ve proses artığı çamurlar dökülmeyecek dere yatağının emniyeti sağlanacaktır. Tesisin saha sınırında DSİ ye ait sulama kanalları bulunmaktadır. Konu ile ilgili olarak DSİ Genel Müdürlüğü 3. Bölge Müdürlüğü nce alanın Seyitgazi Sulaması dışında kaldığından dolayı taşkın sorunun bulunmadığı ve Seyitgazi Sulaması ana kanalına herhangi bir deşarj yapılamaması koşuluyla olumlu görüş yazısı alınmıştır.sulama kanalı ile faaliyet alanı arasında 10 m. koruma bandı mesafesi bırakılarak sulama kanalı ve sulama alanına herhangi bir müdahalede bulunulmayacaktır. Proje alanına en yakın yerleşim birimi alanının yaklaşık metre güneyinde yer alan Örencik Köyü dür. Saha Seyitgazi İlçesine m. ve Eskişehir merkeze m. mesafede bulunmaktadır. Proje sahasına ulaşım Afyon-Eskişehir karayolu üzerinden gerçekleştirilecektir. II.3 Proje kapsamındaki faaliyet ünitelerinin konumu (Bütün idari ve sosyal ünitelerin, teknik altyapı üniteleri, depolama alanları vb. diğer ünitelerin proje alanı içindeki konumlarının vaziyet planı üzerinde gösterimi, bunlar için belirlenen kapalı ve açık alan büyüklükleri, binaların kat adetleri ve yükseklikleri) Proje kapsamındaki ünitelerin konumu, proje ekinde verilen genel yerleşim planında gösterilmiştir. Söz konusu alan içindeki tüm idari ve teknik ünitelerin alan büyüklükleri aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo 13.Tesis ait Alan( m² )Dağılımları ARAZİ ALANI (m²) BAĞIMSIZ BÖLÜM. KAPLADIĞI ALAN(m²) ,23 m 2 Tesis Tesis İdari Bina 300 Sosyal Tesis 156 Kömür Deposu 500 Güvenlik Binası 30 Buhar Kazanı 156 Kimyasal Madde Depolama Alanı Su Biriktirme Havuzu Kül Depolama Alanı 500 Cüruf Depolama Alanı 500 Toplam Kapalı Alan II.4 Projenin inşaat ve işletme aşamasında kullanılacak arazi miktarı ve arazinin tanımlanması, alanın coğrafik şekli, coğrafi tanımlanması (memleket koordinatlarıcoğrafi koordinatlar), mülkiyet durumuna ilişkin bilgi ve belgeler (tapu, kira kontratı, vb.) Proje konusu için planlanan arazi, toplam olarak ,23 m 2 lik (13,61 Hektar) tapulu alan üzerinde, yaklaşık m 2 lik kapalı alanda Kimyasal Madde Üretim tesisi yapılması planlanmaktadır. İnceleme alanı, jeomorfolojik olarak az eğimli bir alan üzerinde bulunmaktadır. Çalışılan saha içinde sulu ve kuru dere yoktur. İnceleme alanının, Eskişehir il 33

35 merkezine ulaşım sorunu bulunmamaktadır. İmar planı yapılacak sahanın topoğrafik eğimi % 0-15 arasındadır. Yapılaşma sırasında alt yapı problemi yaşanmayacaktır. Tesiste sağlık koruma bandı, yeşil alan, tesis içi yollar gibi alanlar ayrıldıktan sonra kalan alanda; 300 m 2 alanda idari bina, 156 m 2 alanda sosyal tesis, 500 m 2 alanda kömür deposu, 156 m 2 alanda buhar kazanı, 1420 m 2 ve m 2 olmak üzere2.734 m 2 alanda tesis ve 30 m 2 alanda güvenlik binası, 500 m 2 alanda kül depolama alanı, 500 m 2 alanda cüruf depolama alanı ve m 2 alanda kimyasal madde depolama alanı,bulunacaktır. Ayrıca su tasarrufu amacıyla m 2 ( takriben m 3 lük ) bir su biriktirme havuzu da yapılacaktır. Tesis alanına ait tapular ek 1 de verilmiştir. Proje alanı ile ilgili olarak yer bulduru haritaları, uydu görüntüleri ve koordinatlar aşağıdaki gibi olacaktır. Proje alanı ile ilgili olarak yer bulduru haritaları, uydu görüntüleri ve koordinatlar aşağıdaki gibi olacaktır. 34

36 Şekil 06: Türkiye Haritası ve Eskişehir İlçelerini Gösterir Harita 35

37 49.400m m 36

38 4.600m 3.345m 37

39 1.900m 1.500m Şekil 07: Tesise ait uydu görüntüleri ve yerbulduru haritası 38

40 Tablo 14: ÇED İzin Alanı Koordinatları UTM KOORDİNATLARI COĞRAFİK KOORDİNATLARI DATUM : ED-50 DATUM : WGS-84 PROJEKSİYON : 6 DERECE TÜRÜ : DERECE.KESİR ELEMANLARIN SIRASI : SAĞA DEĞER, YUKARI DEĞER ELEMANLARIN SIRASI : ENLEM BOYLAM AYRAÇ : : AYRAÇ : : SAĞA DEĞERİ : 6 BASAMAK SAĞA DEĞERİ : DERECE.KESİR YUKARI DEĞERİ : 7 BASASAK YUKARI DEĞERİ : DERECE.KESİR DOM : 33 : ZON : 36 : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR :

41 AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : AR : Alan : ,23 m 2 40

42 Tablo15: Kimyasal Depo Sahası Koordinatları UTM KOORDİNATLARI COĞRAFİK KOORDİNATLARI DATUM : ED-50 DATUM : WGS-84 PROJEKSİYON : 6 DERECE TÜRÜ : DERECE.KESİR ELEMANLARIN SIRASI : SAĞA DEĞER, YUKARI DEĞER ELEMANLARIN SIRASI : ENLEM BOYLAM AYRAÇ : : AYRAÇ : : SAĞA DEĞERİ : 6 BASAMAK SAĞA DEĞERİ : DERECE.KESİR YUKARI DEĞERİ : 7 BASAMAK YUKARI DEĞERİ : DERECE.KESİR DOM : 33 : ZON : 36 : BKL : BKL : BKL : BKL : BKL : BKL : BKL : BKL : Tablo 16: Açık Tesis-1 Koordinatları UTM KOORDİNATLARI COĞRAFİK KOORDİNATLARI DATUM : ED-50 DATUM : WGS-84 PROJEKSİYON : 6 DERECE TÜRÜ : DERECE.KESİR ELEMANLARIN SIRASI : SAĞA DEĞER, YUKARI DEĞER ELEMANLARIN SIRASI : ENLEM BOYLAM AYRAÇ : : AYRAÇ : : SAĞA DEĞERİ : 6 BASAMAK SAĞA DEĞERİ : DERECE.KESİR YUKARI DEĞERİ : 7 BASAMAK YUKARI DEĞERİ : DERECE.KESİR DOM : 33 : ZON : 36 : ACT : ACT : ACT : ACT : ACT : ACT : ACT : ACT : Alan : 142 m 2 41

43 Tablo 17: Açık Tesis-2 Koordinatları UTM KOORDİNATLARI COĞRAFİK KOORDİNATLARI DATUM : ED-50 DATUM : WGS-84 PROJEKSİYON : 6 DERECE TÜRÜ : DERECE.KESİR ELEMANLARIN SIRASI : SAĞA DEĞER, YUKARI DEĞER ELEMANLARIN SIRASI : ENLEM BOYLAM AYRAÇ : : AYRAÇ : : SAĞA DEĞERİ : 6 BASAMAK SAĞA DEĞERİ : DERECE.KESİR YUKARI DEĞERİ : 7 BASAMAK YUKARI DEĞERİ : DERECE.KESİR DOM : 33 : ZON : 36 : ACT : ACT : ACT : ACT : ACT : ACT : ACT : ACT : Alan : m 2 Tablo 18: İdari Bina Koordinatları İDARİ BİNA KOORDİNATLARI UTM KOORDİNATLARI COĞRAFİK KOORDİNATLARI DATUM : ED-50 DATUM : WGS-84 PROJEKSİYON : 6 DERECE TÜRÜ : DERECE.KESİR ELEMANLARIN SIRASI : SAĞA DEĞER, YUKARI DEĞER ELEMANLARIN SIRASI : ENLEM BOYLAM AYRAÇ : : AYRAÇ : : SAĞA DEĞERİ : 6 BASAMAK SAĞA DEĞERİ : DERECE.KESİR YUKARI DEĞERİ : 7 BASAMAK YUKARI DEĞERİ : DERECE.KESİR DOM : 33 : ZON : 36 S : IDB : IDB : IDB : IDB : IDB : IDB : IDB : IDB : Alan : 300 m 2 42

44 Tablo 19: Sosyal Tesis Koordinatları UTM KOORDİNATLARI COĞRAFİK KOORDİNATLARI DATUM : ED-50 DATUM : WGS-84 PROJEKSİYON : 6 DERECE TÜRÜ : DERECE.KESİR ELEMANLARIN SIRASI : SAĞA DEĞER, YUKARI DEĞER ELEMANLARIN SIRASI : ENLEM BOYLAM AYRAÇ : : AYRAÇ : : SAĞA DEĞERİ : 6 BASAMAK SAĞA DEĞERİ : DERECE.KESİR YUKARI DEĞERİ : 7 BASAMAK YUKARI DEĞERİ : DERECE.KESİR DOM : 33 : ZON : 36 : SYB : SYB : SYB : SYB : SYB : SYB : SYB : SYB : Alan : 156 m 2 Tablo 20: Buhar Kazanı Koordinatları UTM KOORDİNATLARI COĞRAFİK KOORDİNATLARI DATUM : ED-50 DATUM : WGS-84 PROJEKSİYON : 6 DERECE TÜRÜ : DERECE.KESİR ELEMANLARIN SIRASI : SAĞA DEĞER, YUKARI DEĞER ELEMANLARIN SIRASI : ENLEM BOYLAM AYRAÇ : : AYRAÇ : : SAĞA DEĞERİ : 6 BASAMAK SAĞA DEĞERİ : DERECE.KESİR YUKARI DEĞERİ : 7 BASAMAK YUKARI DEĞERİ : DERECE.KESİR DOM : 33 : ZON : 36 : BKZ : BKZ : BKZ : BKZ : BKZ : BKZ : BKZ : BKZ : Alan : 156 m 2 43

45 Tablo 21: Kömür Depolama Alanı Koordinatları UTM KOORDİNATLARI COĞRAFİK KOORDİNATLARI DATUM : ED-50 DATUM : WGS-84 PROJEKSİYON : 6 DERECE TÜRÜ : DERECE.KESİR ELEMANLARIN SIRASI : SAĞA DEĞER, YUKARI DEĞER ELEMANLARIN SIRASI : ENLEM BOYLAM AYRAÇ : : AYRAÇ : : SAĞA DEĞERİ : 6 BASAMAK SAĞA DEĞERİ : DERECE.KESİR YUKARI DEĞERİ : 7 BASAMAK YUKARI DEĞERİ : DERECE.KESİR DOM : 33 : ZON : 36 : KDP : KDP : KDP : KDP : KDP : KDP : KDP : KDP : Alan : 500 m 2 Tablo 22: Bekçi Kulübesi Koordinatları UTM KOORDİNATLARI COĞRAFİK KOORDİNATLARI DATUM : ED-50 DATUM : WGS-84 PROJEKSİYON : 6 DERECE TÜRÜ : DERECE.KESİR ELEMANLARIN SIRASI : SAĞA DEĞER, YUKARI DEĞER ELEMANLARIN SIRASI : ENLEM BOYLAM AYRAÇ : : AYRAÇ : : SAĞA DEĞERİ : 6 BASAMAK SAĞA DEĞERİ : DERECE.KESİR YUKARI DEĞERİ : 7 BASAMAK YUKARI DEĞERİ : DERECE.KESİR DOM : 33 : ZON : 36 : BKL : BKL : BKL : BKL : BKL : BKL : BKL : BKL : Alan : 30 m 2 44

46 Tablo 23: Su Biriktirme Havuzu Koordinatları UTM KOORDİNATLARI COĞRAFİK KOORDİNATLARI DATUM : ED-50 DATUM : WGS-84 PROJEKSİYON : 6 DERECE TÜRÜ : DERECE.KESİR ELEMANLARIN SIRASI : SAĞA DEĞER, YUKARI DEĞER ELEMANLARIN SIRASI : ENLEM BOYLAM AYRAÇ : : AYRAÇ : : SAĞA DEĞERİ : 6 BASAMAK SAĞA DEĞERİ : DERECE.KESİR YUKARI DEĞERİ : 7 BASAMAK YUKARI DEĞERİ : DERECE.KESİR DOM : 33 : ZON : 36 : HVZ : HVZ : HVZ : HVZ : HVZ : HVZ : HVZ : HVZ : Alan :2.500 m 2 Tablo 23.a.:Kül Depolama Alanı Koordinatları UTM KOORDİNATLARI COĞRAFİK KOORDİNATLARI DATUM : ED-50 DATUM : WGS-84 PROJEKSİYON : 6 DERECE TÜRÜ : DERECE.KESİR ELEMANLARIN SIRASI : SAĞA DEĞER, YUKARI DEĞER ELEMANLARIN SIRASI : ENLEM BOYLAM AYRAÇ : : AYRAÇ : : SAĞA DEĞERİ : 6 BASAMAK SAĞA DEĞERİ : DERECE.KESİR YUKARI DEĞERİ : 7 BASAMAK YUKARI DEĞERİ : DERECE.KESİR DOM : 33 : ZON : 36 : BKL : BKL : BKL : BKL : BKL : BKL : BKL : BKL : Alan : 500 m 2 Tablo 23 b:cüruf Depolama Alanı Koordinatları UTM KOORDİNATLARI COĞRAFİK KOORDİNATLARI DATUM : ED-50 DATUM : WGS-84 PROJEKSİYON : 6 DERECE TÜRÜ : DERECE.KESİR ELEMANLARIN SIRASI : SAĞA DEĞER, YUKARI DEĞER ELEMANLARIN SIRASI : ENLEM BOYLAM AYRAÇ : : AYRAÇ : : SAĞA DEĞERİ : 6 BASAMAK SAĞA DEĞERİ : DERECE.KESİR YUKARI DEĞERİ : 7 BASAMAK YUKARI DEĞERİ : DERECE.KESİR DOM : 33 : ZON : 36 : BKL : BKL : BKL : BKL : BKL : BKL : BKL : BKL : Alan : 500 m 2 45

47 II.5 Proje alanının karayoluna mesafesi, projede kullanılacak yol güzergahı, yollar için yapılacak çalışmalar, araç tonaj limitleri, yola giriş-çıkış kontrolleri, trafik güvenliği önlemleri, alınacak önlemler ve izinler, Proje sahası Afyon-Eskişehir karayolu üzerinde bulunduğundan dolayı karayoluna herhangi bir ek bağlantı v.b. gerekmeyecektir. Projesinin inşaat ve işletme aşamalarında yolların kullanılmasında, taşımalarda 2918sayılı Trafik Kanunu ve buna istinaden karayolları ile ilgili çıkarılan tüm kanun ve yönetmeliklere uyulacak, yollara zarar verilmeyecektir. Proje kapsamında kurulacak tüm yeni tesislere ve yapılara ilişkin yer planlanmasında Karayolları Kenarında Yapılacak ve Açılacak Tesisler Hakkında Yönetmelik hükümlerine uyulacaktır.projenin inşaat ve isletme aşamalarında yola giriş ve çıkışlarda trafik güvenliği açısından her türlü önlem Karayolları Bölge Müdürlüğü nün görüşleri doğrultusunda faaliyet sahibi tarafından alınacaktır.kamyonlarda taşımadan dolayı tozumanın engellenmesi için gerekli önlemler alınacak ve taşıyıcıların üzerleri branda ile kapatılacaktır.faaliyet kapsamında yapılacak sevk ve nakliye işlemlerinde hız ve tonaj uygulamalarına uyulacaktır. Ayrıca proje kapsamında tüm ulaşımın mevcut yollardan yapılmasına ve trafik kurallarına uyulmasına dikkat edilecektir. Herhangi bir şekilde faaliyet kapsamında yolda olumsuz bir etkinin oluşması durumunda faaliyet sahibi tarafından karşılanacaktır.yatırım kapsamında inşaat ve isletme aşamalarında kullanılacak yollarda 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu ve Karayolları ile ilgili çıkarılan tüm kanun ve yönetmeliklere, uyulacaktır. BÖLÜM III: PROJE YERİ VE ETKİ ALANININ MEVCUT ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİ III.1. Jeolojik Özellikler (Bölgenin ve proje sahasının zemin özellikleri, zeminin cinsi, proje alanının 1/1000 ölçekli tesis planı üzerine işlenmesi, jeolojik ve zemin bilgileri, jeolojik/jeoteknik etüd raporu, jeomekanik özelliklerle birlikte açılan kuyu lokasyonlarının yer ve kotları ile geçilen litolojik özelliklerin gösterilmesi, kütlesel geçirgenlik değerlerinin verilmesi, sahadaki yeraltı suyunun durumunun belirlenmesi, zemin grubuna göre inşaat teknolojisi, jeolojik riskler, sıvılaşma durumu, alınacak önlemler, sondaj dik kesitleri, taşıma hesapları Genel Jeoloji Eskişehir ili çevresinde en altta Jura öncesi oluşmuş ofiyolit-metamorfik-metadetritik birliği yer almaktadır. Jura detritik ve kireçtaşlarından ibarettir. Bu birimler üzerinde, Paleosen, Eosen, Miyosen ve Pliyosen yaşlı çökel ve volkanik kayaçlar yer almaktadır. En genç birim Pleyistosen yaşlı gevşek tutturulmuş kum, çakıl ve kiltaşlarıdır. Bölgede derinlik kayacı olarak porfirik dokulu granitler, volkanik kayaç olarak da andezitler, tüfler ve bazaltlar bulunmaktadır. Eskişehir in kuzey ve güneyinden geçen bugünkü morfolojiyi oluşturan düşey fay sistemleri genelde D-B doğrultu atımlı ve ters fayların da bölgenin yapısını oluşturmada önemli rol oynadıkları izlenmektedir. Stratigrafi İnceleme alanında metamorfik kayaç olarak şist-mermer ve metadetritikler, Jura yaşlı konglomera ve kireçtaşları, Üst miyosen yaşlı konglomera, kumtaşı, marn tüf ve kireçtaşları ile Pleyistosen yaşlı konglomeralar daha genç yaşta tutturulmamış çakıl ve kum tanelerinin oluşturduğu alüvyon yer almaktadır. İnceleme alanında ayrıca granitler, andezitler ve bazaltlar da geniş alanlar kapsamaktadırlar. Granatlı amdibolit, eklojit lensleri, piyemontitli kuvarsit, glokofan-lavsonit şist epidot-albit şistmermer ardalanması şeklinde olan birimin en iyi gözlendiği yerler Muttalip köyü kuzeyi, 46

48 Hekimdağ köyü ve Bektaşpınarı köyü çevresidir. Sivrihisar kuzeyinden itibaren batıya Eskişehir kuzeyine ve Bozüyük e doğru devam eden birim genelde yeşil, mavi, kirli sarı renkli çok kıvrımlı ve kırıklı bir yapı sunmaktadır. İnceleme alanında belirlenen kayaçlar şunlardır. Epidot + muskavit + klorit + kuvars + albit şist Muskavit + klorit + kuvars + albit şist Kuvarsit Glokofan + lasonit şist Glokofan + granat + kalsit şist Glokofan + epidot + albit şist Mermer Metamorfik kayaçlar bölgenin hemen her yerinde ofiyolotik kayaçlarla tektonik dokanak halindedir. Kıvrımlı, kırıklı ve çatlaklı bir yapı gösteren bu kayaçlarda kesin bir kalınlık söylemek çok zordur. Ancak şistlerin yaklaşık 1000 m, mermerlerin de kalınlık sunduklarını Tektonik bir ilişki gösteren ofiyolit, metadetrifik ve metamorfik tektonik birliğinden metadetritikler üzerine Üst Jura-Alt Kretase diskordan olarak gelmektedir. Bu sebeple metamorfiklerin yaşının önceki bölgesel çalışmalara da dayanarak Jura öncesi olduğu kabul edilmektedir. Ofiyolit Kayaçlar Bölgenin, Doğusunda başlayan bu birim, Eskişehir kuzeyine kadar devam etmektedir. Kuzeyde en iyi gözlendiği yer Dağküplü-Ilıca-Atalantekke hattı ile Eskişehir-Gündüzler hattıdır. Güneyde ise Kütahya ya doğru takip edilmektedir. Düzenli bir istif göstermeyen ofiyolitli melanj, Radyolaritler, Radyolaryalı kireçtaşları, taşları, serpantinit, diyabaz, kireçtaşı, şist blokları ile yer yer serpantinleşmiş peridotit ve metamorfizma geçirmiş diyabaz ve gabrolarla temsil edilirler. Birimin rengi genelde koyu siyah, koyu yeşil, kahverengi olup, çok kıvrımlı ve kırıklı yapılar izlemektedir. Peridotit naplarının dokanaklara yakın olan kısımlarında serpantinleşme yaygın olup, masifin içinde serpantinleşme oranı azalmaktadır. Peridotitler ve gabrolar inceleme alanının hemen kuzeyinde ve Eskişehir Güneyinde sivri tepeler teşkil etmektedirler. Melanj, Peridotit ve gabroyik kayalar birbiriyle, metamorfikler ve metadetritikler de birbirleri ile tektonik ilişkilidirler. Bu ilişki oldukça kalı ve uzunluğu yer, yer birkaç km boyunca edilen limonitleşmiş, karbonatlaşmış silisifiye listvenit zonları ile belirlenmektedir. Özellikle melanja ait çamurtaşları ve radyolarlı kireçtaşları ile rekristalize kireçtaşı bloklarından alınan örneklerde yaş verecek fosillere rastlanmamıştır. Ancak, metadetritik ofiyolit tektonik birliğinin bir üyesi olan metadetritkler üzerinde Jura transgresif olarak yer alıdığından ofiyolitlerin yerleşim yaşının da Jura öncesi olduğu düşünülmektedir. Birbirleriyle tektonik ilişkiler sunan ofiyolotik kayaçlar oluşum itibariyle iki ayrı ortamın ürünleri olarak görülmektedir. Radyolaritleri, çamurtaşları, diyabazları, radyolarlı kireçtaşları rekristalize kireçtaşı ve serpantin blokları ile jeosenklinal tipi bir çökel istifi sunan melanj ile meta peridotidleri ve metagabroları ile de okyanus kabuğu malzemesi örneği sunan birimler 47

49 tektonik olaylar sonucu yan yana gelmişlerdir. İnceleme alanının Doğusunda Mihalıççık tan Batıya Okçu ve Halilbağ köylerine doğru da eklojitler, granatlı amfibolitler, proksonitler, amfibolitler tektonik ilişkiler sunarak bugünkü yapıyı oluşturmuşlardır. Metadetritikler Kargın köyünden başlayarak Batıya doğru değişik kalınlık ve özellikler göstererek devam eden birim genelde metakumtaşı, meta mikro Konglomera, fillit, metabazit ve değişik yaşta kristalize kireçtaşı blokları içermektedir. Eosen Eskişehir güneyinde Meşelik mevkii ve Kütahya Karayolu, Karacaşehir ve Mamuca köyü civarında kırmızı şarabi renkli konglomera kumtaşı, kiltaşları ile bunların üzerine gelen kirli renkli bol mummulitli killi kireçtaşı birimi ile temsil edilmektedir. Birimin alt seviyesinde bulunan konglomera şist, mermer, serpantin, radyolarit, çakılları içerir. Çimento kildir. Renk kırmızı-şarabi açık yeşildir. Çakıllar irili ufaklı olup, boylanma iyidir. Kalınlıkları 0,50 m 2,00 m arasında değişmektedir. Bu seviyenin üzerinde Mamuca köyü ayrılıklı derede killi kireçtaşlarından oluşan kirli sarı, yeşil renkli bol fosilli bir seviye yer almaktadır. Daha yaşlı birimler üzerinde diskordan olarak yer alan birimin bu özelliği Mamuca Batısında açık olarak görülmektedir. Gabrolar üzerine açısal bir diskordansla gelen birimin dokanağı genç faylar neticesi dikleşmiştir. Birim, miyosen ve daha genç litolojiler tarafından örtülmüştür. Birimin konglomera üyesi asıl kalınlığı teşkil etmektedir. Bu kalınlık m dolayındadır. Killi kireçtaşı seviyesi ise 50 m kalınlık göstermektedir. Konglomera, kumtaşı üyesi olarak yüksek enerjili bir ortamda teşekkül etmiş ve konglomera kumtaşı, kumlu kireçtaşı ardalanması gelişi güzel biçimde oluşmuştur. Üst seviyelerde ise sakin bir ortamın ürünleri şeklindedir. Konglomera, kumtaşı, kumlu kireçtaşı arakatkılar arasında yer yer görülen tüfit tabakaları bölgede bir volkanizmanın varlığına işaret etmektedir. Miyosen Bölgede oldukça geniş bir alan kaplayan bu birim konglomera, kiltaşı, marn, tüf, kireçtaşı istifinden oluşmuştur. Birim D-B doğrultulu bir uzanım göstermektedir. En altta bulunan konglomera üyesi orta ve iri büyüklükte genelde granit çakılları olmak üzere şist, mermer tüf, radyolarit çakıllarından ibaret olup, yer yer oldukça sıkı tutturulmuştur. Çimento kil veya karbonattır. Kiltaşı marn, tüf seviyeleri konglomera üzerinde yer almakta ve ardalanmalı olarak devam etmektedir. Birim gri, beyaz, sarı renkli olup, tabaka kalınlıkları 1 cm 2 m arasında değişmektedir. En üstte bulunan açık renkli kireçtaşları ise yer yer silisifiye olup, tabaka kalınlıkları 1-10 m arasında değişmektedir. En iyi gözlendiği yerler Oklubalı Yassıhöyük çevresidir. Oklubalı-İnönü arasında ve Yassıhöyük dolaylarında oldukça kalın bir istif sunan birimin ortalama kalınlığı m arasında değişmektedir. Bu kalınlık Doğuda 400 metreye ulaşmaktadır. 48

50 Pleyistosen Miyosen formasyonları üzerinde küçük taneli çakıllarının oluşturduğu konglomera ve kumtaşı tabakaları ile başlayan birim içinde çamurtaşları ve kireçtaşları da yer almaktadır. Konglomeralar gevşek tutturulmuş olup, daha eski formastonlara ait çakılları ihtiva etmektedir. Çakılları 1-30 cm arasında değişmektedir. Birimin kalınlığı m arasında değişmektedir. Alüvyon Özellikle Porsuk ırmağı ve diğer ırmaklar arasında boyunca çok gevşek olarak tutturulmuş ve kum tanelerinden oluşmuştur. Birimin kalınlığı ise 10,00 50,00 m arasında değişmektedir. 49

51 Granitler Bölgenin doğusunda Sivrihisar ve Karakaya dolaylarında yer alan taneli dokulu granit Batıya doğru bu dokusal özelliklerini değiştirerek genelde porfirik doku ve diyorik, kayaç özelliği göstermektedir. Porfirik dokulu granitler Karacaören köyü, İki Ahmetler Çeşmesi Doğusu Tilki tepe mevkilerinde görülmektedir. Genelde kuvars ve plajiyoklas kristallerinden oluşmaktadır. Plajiyoklaslar oldukça altere ve zonlu yapı göstermektedirler. Seyrek olarak klritleşmiş renkli mineraller ve ayrıca Sekonder kuvars gelişimi ile opak mineraller de izlemektedir. Y.Karacaören köyünde porfirik dokulu granitlerin Jura Alt Kratese yaşlı kireçtaşlarını kestikleri görülmektedir. Eskişehir güneyinde Karakaya tepe çevresinde ofiyolit kayaçları pegmatit damarları ile cevher getiren (bakır-kurşun) hidrotermal solüsyonlar, Eskişehir ise Ahiler köyünde ofiyolitik kayaçları kesen granit ve alpit damarları görülmüştür. Bölgede paleoseneosen yaş aralığındaki konglomeralar, bu granit kayaçlar tarafından kesilmektedir. (Atalantekke batısı) Bu nedenle granit kayaçların yaşının Eosenden olduğu düşünülmektedir. Andezitler Bölgenin genellikle kuzeyinde ve özellikle de Sakarya vadisinde ve Eskişehir güneyinde mostralar veren volkanik kayaçlar, andezit, andezitik tüf ve aglomeralar ile bazaltlardan Türkmentepe ve Parmakkaya tepede sivri tepeler şeklinde görülen andezitik, dasitik kayaçlar kirli beyaz, açık sarı renkli olup, Parmakkaya da çivi şeklinde bir görünüm sunmaktadır.andezit kayaçlar bazen çok yumuşak, bazen de çok sert bir özelliğe sahiptir. Bu kayacın hamurunu oluşturan kuvars içeriğinden olduğu düşünülmektedir. Genellikle plajitoklas ve çok az miktarda da kuvars mikro kristallerinin oluşturduğu bir hamur içinde, içten dışa doğru, killeşmiş, serizitleşmiş ve yer yer zonlu yapı gösteren plajiyoklas, biyolit, amfibol (hornblend) fenokristallerin yer aldığı andezitler içinde opak mineral parçaları da izlenmektedir. Gelişen tektonik olaylar neticesi kayaç içinde oluşan kırıklara silis ve karbonat yerleşmiştir. Bölgede Eşekli Türkmen Tepedeki andezitik kayaçların ofiyiyokit-metamorfik teşkil eden zayıflık zonundan çıktığını ve bu dokanağı örttüğünü açıkça görmekteyiz. Parmakkaya daki andezitler ise serpantinleşmiş peridotitlerin ortasındaki bir kırık hattından çıkmıştır ve bu andezitler Türkmen tepedeki andezitlerden daha sert bir litolojik özelliğe sahiptir. Miyosen sedimanlarında görülen asidik tüflerin üst seviyelere doğru artarak andezitik kayaçların tabanını oluşturdukları izlenmektedir. Bu nedenle andezitlerin yaşının Üst Miyosenin üst seviyeleri olduğu düşünülmektedir. Bazaltlar Eskişehir güneyinde geniş ve kalın bir yayılım gösteren bazaltlar koyu yeşil, kahverengi renkte olup, yer yer tüf tabakaları ile birlikte görülmektedir. Miyosen ve Eosene ait tabakalar üzerinde dik şevler oluşturan birim genelde akma dokusu göstermekte olup, hamur maddesi plajiyoklas ve piroksen ya da olivin mikrolitlerinden oluşmuştur. Karacaşehir, Kızılinler çevresinde geniş yayılım sunmaktadırlar. Bazaltların yaşının Pliyosen olduğu tahmin edilmektedir. Yapısal Jeoloji Şerefiye, Gündüzler, Yakakyı, Dağküplü, Ilıca, Atalantekke köyleri ve çevresinde ekaylı yapılar ve bindirmeler şeklinde kendini göstermektedir. Ancak triyas sonunda bu ekaylı 50

52 yapılar ve bindirmeler şeklinde kendini göstermektedir. Ancak triyas sonunda bu ekaylı sistem, daha sonraki yapısal hareketlerden de etkilenmiştir. Triyas sonunda halim olan K-G istikametindeki sıkışmalar neticesinde D-B yönlü fay sistemleri gelişmiştir. Üst kretase veya sonrasında Sakarya vadisi ve batısında gelişen yine K-yönlü sıkışmalar bölgeyi etkilemiş ve de özellikle Triyas, Jura, Üst Kretase birimlerinde atımlı faylar gelişmiştir. Diğer taraftan Neojende gelişen tektonik olayla (K-G yönlü gerilmeler) neticesinde İnönü- Eskişehir-Sivrihisar istikametinde gelişen düşey faylar oluşmuştur. Bu faylar Eskişehir in kuzey ve güneyinden geçmekte olup, bir sistem oluşturmaktadır. Bölgede gelişen fay sistemleri üç türlüdür. III.1.1 Bölgesel jeoloji, (proje sahasının 1/ ölçekli jeolojik harita üzerinde gösterilerek açıklanması), Proje sahası üzerinde yürürlük tarihli 60 yıl süreli Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü adına Sicil : sayılı IV. Grup (sepiolit, bentonit, bor tuzları ) maden işletme ruhsatı ile ER: sayılı VI. Grup ihale edilmeyecek saha bulunmaktadır. Konu ile ilgili olarak Maden İşleri Genel Müdürlüğü Arama Dairesi Başkanlığı nın yerinde yaptığı tespit raporu ek-4 de verilmiştir. İnceleme alanı ve çevresinde Tortul, mağmatik ve metamorfik kayaçlar yer almaktadır. Bu kayaçlar yaş sıralarına göre aşağıda belirtilmektedir. Çalışılan sahanın ve civarının genel stratigrafik dizilimi aşağıdaki gibidir. (Kesit Haritası Ek- 6 da verilmektedir. Metamorfik Şist-Mermer: Genellikle Serisit Şist, glakofan Şist ve kristalize kireçtaşlarının ardalanmasından oluşur. Ofiolitik melanj ile tektonik dokanaklıdır. Şistlerin kalınlığı bilinmemektedir. Ofiolitik Melanj: Bu kaya birimi serpantinit, radyolarit, kireçtaşı bloklarından oluşmuştur. Yer yer kırmızı, kahve renkli radyolaritler, çamurtaşları, serpantinit, peridotit ve gabrolardan oluşmuştur kalınlığı bilinmemektedir. Yaşı muhtemelen Triyas dır. Konglomera, Kumtaşı ve Kireçtaşı: Yaşı Eosendir. Tabanında şarabi renkte konglomera ve kumtaşı yer alır. Çakılları mermer, serpantin ve radyolaritlerden oluşmuştur. Üste doğru kirli sarı,yeşil renkte Kil ta-şı, killi kireçtaşı gelmektedir. Kalınlığı 60 m yi bulan kireçtaşlarında bol miktarda Nummulites bulunur. Konglomera ya ait çakıl boyutları değişkendir. Tabaka kalınlıkları m. arasındadır. Bu Eosen çökellerini, daha genç olan Miosen açısal dis-kordansla örtmektedir. Bölgede üst seviyelere doğru çökelen kireçtaşları, sıcak ve sakin bir ortamın varlığını göstermektedir. 51

53 Volkanik Kaya Birimleri: Andezit, Andezitik Tüf, Aglomera ve Bazalt lardan oluşmuştur. Gri ve açık sarı renklerden oluşan bu kaya birimi yer yer çok yumuşak, yer yer çok serttir. Eosen yaşlı birimleri açısal uyumsuzlukla örtmektedir. Yaklaşık kalınlığı 60 metredir. Konglomera, Kiltaşı, Marn, Tüf, Kireçtaşı: Üst Miosen yaşlıdır. Birim şist, serpantin, mermer, tüf ve radyolarit çakıllarından oluşan konglomera ile başlar. Bunun üzerine gri, beyaz ve tabaka kalınlığı m. arasında değişen kil taşı-marn-tüf seviyeleri gelmektedir. En üstte açık renkli 1-10 m. kalınlığında tabakalara sahip yer yer silisifiye olmuş kireçtaşları bulunur. Sahada Eosen çökelleri üzerine açısal uyumsuzlukla gelen bu birimin üzerindeki Pliosen e ait bazalt ve çökellerinin ortalama kalınlığı m. olarak saptanmıştır. Bazalt ve Tüfler: Pliosen yaşlıdır. Koyu yeşil, siyah, kahve renkli bazaltlar akma yapısı gösterirler. Bu kaya birimleri Eosen ve Miosen çökelleri üzerinde dik şevler oluşturur. Eski Alüvyon: Karasal fasiyeste olan Pliokuvaterner, genelde ovaların çevrelerindeki yüksekliklerde teraslar şeklinde bulunmaktadır. Daha ziyade, kumlu ve çakıllıdırlar. Çukurhisar ci-varında ise çakıllı killere geçiş gösterirler. Pleyistosen yaşlı olarak bilinirler. Yer yer çapraz tabakalanma gösterirler. Daha yaşlı kayaçların elemanlarından meydana gelmiştir. Kum ve çakılların elemanları genelde volkanik, şist, kireçtaşı, konglomera, kumtaşı ve yer yer killi kireçtaşı elemanlarından oluşmuştur. Çakılların tane çapı 5 cm. ye kadardır. Kum ebatları inceden kabaya kadar değişmektedir. Eskişehir civarında terasların görünür kalınlıkları 30 m. dir. Alüvyon: Başlıca dere yataklarında gözlenir. Kum, silt, kil, çakıl dan oluşmuştur. Kalınlığı değişiklik gösterse de 3-10 m. arasındadır. Bölgede yapılan çalışmalar sonucunda bölgenin Trias sonunda başlayan kuzey-güney yönlü sıkışmalardan etkilendiği anlaşılmıştır. Bu nedenle doğu-batı yönlü ters fay sistemleri gelişmiştir. Neojen sonlarında ise gelişen tansiyon kuvvetleri etkisi ile Eskişehir in kuzey ve güneyinden geçen, genellikle doğrultuları D-B olan fay sistemleri bölgede graben havzasını oluşturmaktadır. III.1.2 İnceleme (Faaliyet) alanının jeolojisi, faaliyet sahasının büyük ölçekli (1/5000 ya da varsa 1/1000) jeoloji haritası, stratigrafik kolon kesiti Çalışılan saha genel olarak ayrışmış kiltaşı-silttaşı-marn ardalanmasından oluşan birim ile kaplıdır. Ayrıca çalışma sahasının batısında yer alan su kanalının civarıda alüvyon ile kaplıdır. Bunu altında daha dayanıklı taşıma gücü yüksek kiltaşı-silttaşı-marn seviyeleri yer almaktadır. Sarımsı bej acık kahve renklidir. Sondajdan alınan örnekler üzerinde ise laboratuar deneyleri yapılmıştır. Buna göre yapılan tanımlamalarda, yukarıdan aşağıya doğru litolojik olarak, SK.1-SK.2-SK.3-SK.4-SK.5-SK.7- SK.8-SK.9-SK.10-SK.12-SK.13-SK.15; kiltaşı-silttaşı-marn ardalanması; SK.6; kumlu silt 52

54 (ML)(kiltaşı-silttaşı-marn ardalanmasının ayrışma ürünleri); SK.11; silt ve az kum (ML)(kiltaşısilttaşı-marn ardalanmasının ayrışma ürünleri); SK.14; siltli kum (SM)(kiltaşı-silttaşı-marn ardalanmasının ayrışma ürünleri); SK.16; siltli kum (SM)(kiltaşı-silttaşı-marn ardalanmasının ayrışma ürünleri) birimleri geçilmiştir.( Ek.6 Jeolojik-Jeoteknik Etüt Raporu) 53

55 Şekil 08: Jeoloji Haritası( MTA dan revize edilerek hazırlanmıştır.) III.2 Güncel bilgilerle detaylandırılmış depremsellik, afet durumu, sahanın gösterildiği diri fay haritası, Parsel Türkiye deprem bölgeleri haritasına göre 2. Derece deprem bölgesi içinde kalmaktadır. Söz konusu alanda yapılacak olan her türlü yapılarda Mülga Bayındırlık ve İskan Bakanlığı nın Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik esaslarına titizlikle uyulacaktır.ayrıca kuruluş aşaması ile birlikte herhangi bir doğal afet sebebiyle oluşabilecek afetlere karşı müdahale ekipleri kurulacaktır. Bölgede Görülen Normal Faylar Eskişehir ovasını oluşturan ve Eskişehir in güneyinden geçen birbirine paralel sayılabilecek normal faylar bulunmaktadır. Bu fayların Güney Blokları yükselmiş, Kuzey blokları düşmüştür. Bu fayların geçtiği hatlar şöyledir: İnönü Oklubalı kuzey doğusu hattı İnönü Oklubalı Devekayı kuzeyi Delikkaya Kızdoğru hattı (Devekaya da bu fay üzerinde ters fayların gelirştiği görülmektedir.) İnönü Oklubalı Devekaya güneyi Göztepe kuzeyi Turgutlar Karakaya tepe önü Çengel hattı, Turgutlar batısı Karakaya tepe güneyi Çengel Akbayırlarbağları Eskişehir güneyi Sultaniye hattı, Sultaniye Karacaşehir hattı Büyükdüllüce tepe Karcaşehir Meşelik nevkii ve Mamuca güneyinden geçen hat Bu faylar genellikle D-B istikametinde olup, Eskişehir e yaklaştıkça GD ya dönmekte, Eskişehir de yine D-B olmakta ve tekrar GD ya dönmektedir. Diğer taraftan Eskişehir in güneyinde mermerlerin ve ofiyolitik kayaçların yüzeylendiğini görüyoruz. Bu birimler güneyden kuzeye inen basamak şeklindeki normal fayların oluşturduğu yükseltide yüzeylenmişlerdir. Güneyde oluşmuş bu fayların eğim dereceleri yaklaşık derece arasında değişmektedir. Ölçülebilen yerlerden biri olan Mamuca güneyinde ofiyolitlerin (gabroların) üzerinde yer alan Eosenin eğimlerinin 80 dereceye yakın olduğu görülmüştür. Bu dokanak ise üst miyosene ait kireçtaşları tarafından örtülmüştür. Eskişehir in kuzeyinden geçen ve yine güneyindeki faylar gibi birkaç düşey faydan oluşmuş sistem ise metamorfik ve ofiyotik kayaçlar üzerinde etkili olduğundan, fay düzlemlerini ve eğimlerini tespit etmek çok daha kolay olmuştur. Bu fayların geçtikleri hatlar şöyledir: Poyra kuzeyi Çambayır Çukurhisar kuzeyi Keskin Kayadere (Bu dere ile Çaylık dereden doğrultu atımlı bir fay geçmektedir.) Hacıtopal çeşmesi güneyi Yenisekiören (Cumhuriyet) Rıfat ın ağılı Sepetçi hattı Umurlar bağın güneyi Eskisekiören güneyi Yokuşbaşı tepe hattı 54

56 Muttalıp KD sunda Rıfat ın ağılı mevkiinde listvenitli zon üzerinde 63 derece ile GB ya eğimli olan fay, Muttalıp kuzeyinde ise 90 derecelik bir eğim derecesine sahiptir. Özellikle Umurlar bağın tepenin güneyinde bu eğim çok iyi görülmektedir. D-B istikametinde gelişen ve güneydeki düşey fay sistemini etkilediği düşünülen ve Kızılinler den gelen eğim atımlı ters fay (kuzey batıya 60 derece eğimli) Eskişehir yakınlarına kadar takip edilmektedir. Birden fazla normal fayın oluşturduğu bu sistem üzerinde, bu fayları kesen daha genç normal fay, ya da fay sistemleri izlemektedir. Bu yapıları hem güney hem de kuzeydeki normal fay sistemleri üzerinde görülmektedir. Karacaşehir köyünün hemen kuzeyinden geçen ve Eosen konglomeralarını etkileyen düşey faylar, Kızılinler kaplıcasının bulunduğu yerden geçen ve yine Karacaşehir üzerinden geçen fayı etkileyen eğim atımlı ters fay, Rıfat ın ağılı mevkiinde kuzeydeki düşey fay üzerinde yer alan faylar ovayı oluşturan ana fay sistemlerinden genç olan faylardır. Altunel ve Barka ( 1998 ) tarafından aktif olduğu belirtilen Eskişehir fay hattının segmentlerinin en yakın mesafesi Km. dir. Kuzey Anadolu fay zonuna 76 Km., İnönü Dodurga fay zonuna 68 Km., Kaymaz fayına 10 Km., Kütahya fayına 84 Km. mesafededir. ( Türkiye diri fay haritası. MTA ) 1956 yılında bu fayların oluşturduğu 6,4 aletsel büyüklükte deprem yaşanmıştır. 17 Ağustos 1999 tarihinde Kuzey Anadolu fay hattının Marmara Bölgesi hareketinin sismik dağılımından etkilenmiştir. Günümüz ve gelecekte ; yerel fayların veya Kuzey Anadolu fay hattının etkisi ile 6,4 aletsel büyüklükte depreme maruz kalma olasılığı yüksektir. Tablo yılları arasında Eskişehir ve çevresinde hissedilen magnitüdü 4.4 den büyük olan depremler Tarih Saat (GMT) Enlem Boylam Derinlik (km) Büyüklük : : : : : : : : : : : : : : , : : : , :

57 Temçev Müh. Müs. 56 AritmaSist. San. Tic. Ltd. Sti.

58 III.3 Hidrolojik özellikler ve yüzeysel su kaynaklarının mevcut ve planlanan kullanımı, debileri, bu kaynakların faaliyet alanına mesafeleri ve mesafelerin bir plan üzerinde gösterilmesi, Saha içerisinden akar ya da kuru dere geçmemektedir. Sahanın 460 m. kuzey kuzeybatısından Seydisuyu deresi geçmektedir. Bu nedenle Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği Ek 2 kapsamına girmekte olup Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği madde 15 gereği çöp, moloz, hafriyat dip tarama, ve proses artığı çamurlar dökülmeyecek dere yatağının emniyeti sağlanacaktır. Ayrıca sahaya 20 m. mesafede Almacık kuru deresi,420 m. mesafede Karanlık kuru deresi bulunmaktadır. Sahaya 80 ve 120 m. mesafede kuru dereler bulunmaktadır. Faaliyet alanı ve çevresindeki akarsuların ve mevsimsel akış gösteren kuru dere yataklarının faaliyet sırasında zarar görmemesi, dere yataklarına ulaşılması söz konusu olabilecek yerlere pasa malzeme, hafriyat atıkları, katı ve sıvı atıkların atılmaması, dere yataklarının değiştirilmemesi ve oluşabilecek çevre kirliliğinin engellenmesi hususları yerine getirilecektir. Tesisin saha sınırında DSİ ye ait sulama kanalları bulunmaktadır. Konu ile ilgili olarak DSİ Genel Müdürlüğü 3. Bölge Müdürlüğü nce alanın Seyitgazi Sulaması dışında kaldığından dolayı taşkın sorunun bulunmadığı ve Seyitgazi Sulaması ana kanalına herhangi bir deşarj yapılamaması koşuluyla olumlu görüş yazısı alınmıştır.sulama kanalı ile faaliyet alanı arasında 10 m. koruma bandı mesafesif bırakılarak sulama kanalı ve sulama alanına herhangi bir müdahalede bulunulmayacaktır.ayrıca faaliyet kapsamında 2872 Sayılı Çevre kanunu, 167 sayılı Yer altı Suları Hakkında Kannun, su Kirliliği ve Kontrolü Yönetmeliği,Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği, Yer altı Sularının Kirlenmeye ve Bozulmaya Karşı Korunması Yönetmeliği,Katı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği, tarih ve sayılı Dere Yatakları ve Taşkınlar adı ile yayınlanan 2006/27 nolu Başbakanlık Genelgesi ve ilgili diğer mevzuatların ilgili hükümlerine uyulacaktır.proje alanına en yakın akarsu, sahanın yaklaşık 460 m. kuzey kuzeybatısında bulunan Seydisuyu Çayı dır. Seydisuyu deresi şehrin güneybatısında Sakarya Nehri nin kollarından birisidir. Türkiye nin en önemli akarsularından olan Sakarya Nehri Eskişehir de bulunmaktadır. Çifteler İlçesi nin takriben 4-5 km güneydoğusunda yer alan Sakarya Başı adı verilen yerden çıkar. Birbirine yakın beş kaynağı olup, sıcaklıkları 19.5 C ile 25 C arasında değişmektedir. Uzunluğu 824 km, toplam debisi de 3600 lt/sn dir. Bu kaynaklar suni bir gölette toplanıp bir hidroelektrik tribününü çevirdikten sonra Sakarya Nehri başlamış olur. Sakarya başı kaynakları önce Bardakçı Suyu, Seydisu ve biraz doğuda Sarısu ile birleşerek güney-doğuya doğru akışa geçerek Dedemözü Deresi ni de bünyesine katarak devam eder. Aktaş Köprü de DSİ tarafından yapılan ölçümlere göre yıllık ortalama debisi 9.7 m 3 /sn dir. Aktaş Köprü den sonra sağdan Sadıroğlu, Köprübaşı köyleri civarında yer alan Alikan Pınarlarının sularını toplayan kanalı alır ve tekrar güneydoğuya Buzluca köyüne doğru yönelir. Konya İlinde yer alan Akgöl ün ayağı olan Gölpınar Deresi ni de sağdan alarak İlin güneydoğu köşesinde Çakmak Köyü yakınında sağdan bir dere aldıktan sonra Eskişehir-Ankara arasında aynı zamanda il sınırı olur ve kuzeye döner. Sağdan Ankara İlinden Çıralıözü ve Ilıcaözü derelerini, soldan Sivrihisar dağlarından inen Çardaközü suyunu alır ve biraz kuzeyde Kavuncu Köprüsü ne ulaşır. DSİ nin burada yaptığı ölçümlere göre yıllık ortalama debisi 27 m³/sn dir. III.4 Hidrojeolojik özellikler ve yeraltı su kaynaklarının mevcut ve planlanan kullanımı, yeraltı suyu kalitesi, yer altı suyu akış yönü, debileri, bu kaynakların faaliyet alanına mesafeleri, Proje kapsamında yeraltısuyu kullanma izin belgesi bulunan kuyu bulunmaktadır. Tesisin çalışması sırasında günlük işlemleri için ihtiyaç duyulacak su bu kuyudan karşılanacaktır. Kuyunun özellikleri şu şekildedir; III.K.ES nolu kuyu; 1 lt/sn debiye sahip olmakla birlikte stattik seviyesi 7.00 m. dinamik seviyesi m.civarındadır. Yeraltı suyunun günlük kullanım kapasitesi 150 m 3 /gün olup proseste ihtiyaç duyulacak toplam 120 m 3 /gün suyu fazlasıyla karşılayacaktır. Kuyu suyu kullanma belgesi ek- 7 de verilmiştir. 57

59 III.5 Flora ve Fauna [Proje alanı ve etki alanında bulunan flora türleri, etkilenecek alandaki türler, bu çalışmaların hangi dönemde yapıldığı, ulusal ve uluslararası sözleşmelerle koruma altına alınmış, nadir ve nesli tehlikeye düşmüş türler, bunların yaşama ortamları ve tehlike kategorilerinin Red Data Book a göre irdelenmesi, flora tablosunun (TÜBİVES e göre) oluşturulması, alanda bulunan bitki türlerinin endemizm durumu, faaliyet alanındaki av hayvanlarının yürürlükte bulunan Av Dönemi Merkez Av Komisyonu kararlarına göre incelenmesi, faunanın uygun formda düzenlenmesi, Bern Sözleşmesi kapsamında bulunan türlerin belirlenmesi, (Bern sözleşmesine göre tablolar halinde düzenlenmesi) proje faaliyetlerinden etkilenecek canlılar için alınması gereken koruma önlemleri Flora Fauna ERC KİMYA VE MAKİNA SAN. VE TİC.LTD.ŞTİ. tarafından; Eskişehir İli, Seyitgazi İlçesi,Örencik Köyü, J25a09a3c3d pafta ve 1493 parsel numaralı tapulu saha içerisinde yapılması planlanan Kimyasal Madde Üretim Tesisi Projesi ÇED Raporu nun flora çalışmaları Nisan ve Ağustos 2012 döneminde Biyolog Çiğdem Bütün tarafından yapılmıştır. Proje alanı GRİD kareleme sistemine göre B3 karesinde bulunmaktadır. Raporun flora kısmı oluşturulurken bitki türlerinin tespitinde Tübitak Türkiye bitkileri veri servisinden (TUBİVES) ve ek olarak H.Kutluk ve Burhan Aytuğ a ait Grid by Grid, Plants of Turkey çalışmasından yararlanılmıştır. Ayrıca proje faaliyet alanı ve etki alanındaki türlerle ilgili gerekli verilerin belirlenmesinde daha önceden yapılmış olan gözlem ve arazi çalışmaları, literatür taramaları da kullanılmıştır. Şekil 09: Grid kareleme sistemi Fitocoğrafik Bölge ve Vejetasyon Türkiye, bitki coğrafyası bakımından 3 floristik bölgenin etkisi altındadır. Proje sınırlarının dahil olduğu il olan Eskişehir, İran-Turan ve Akdeniz fitocoğrafik bölgelerinin geçiş noktasında, aynı zamanda Avrupa-Sibirya fitocoğrafik bölgesine yakın durumdadır. Bu 58

60 koşullar altında her üç Elementin de vejetasyon özelliklerini taşımaktadır.iç Anadolu stepleri, Kuzey Anadolu ve Batı Anadolu ormanları, Eskişehir in bitki örtüsünü oluşturur. Sündiken Dağları nın, Porsuk Vadisi ne bakan güney yamaçlarında, 1000 metreden sonra meşe çalılıkları, daha sonra da bodur meşeler görülür metreden sonra yer yer kara çamların göze çarptığı Sündiken Dağları nın, Türkmenbaba, Eşekli Türkmen Tepesi ve Bozdağ ın Sakarya Vadisi yönü incelenirse, (özellikle Tandırlar Dağküplü Köyleri arası çok sıktır) karaçamla kaplı olduğu gözlenir. Burada karaçamların arasında, kızılçamlar da görülür. Taştepe ve Mihalıççık civarına kadar sarıçamlar yer alır. Yapıldak civarındaki çam ormanları arasında, yüksek meşeler görülür. Eskişehir in güneyindeki platolarda ve Çifteler Ovası nda orman yoktur fakat karakteristik step bitkileri vardır. Sarısu Porsuk Vadisi nin bitki örtüsünü, yumak, yavşan ve kekik oluşturur. Porsuk ve Keskin Dereleri nin kenarlarındaki bitki örtüsü ise, söğütler, kavaklar, karaağaçlar ve koruluklardan oluşur. Şekil 10: Çalışma alanını da içeren Eskişehir Orman Bölge Müdürlüğü sınırlarındaki vejetasyon yapısı Flora Türlerinin Fitocoğrafik Bölgelere Göre Dağılımı İnceleme alanı Akdeniz ve İran-Turan floristik bölgeleri arasındaki geçiş kuşağında yer almaktadır. Proje konusu saha araştırma alanı tipik karasal iklim etkisinde olup, ilkbaharda çiçeklenen tek yıllık otsulardan oluşan bitki örtüsü yapısına sahiptir. Saha üzerinde bitkisel toprak kalınlığı bölgesel olarak değişmekle birlikte 0,01-0,2 m. arasında değişmektedir. Flora listesinde yer alan tür ve tür altı kategorideki 35 adet bitkinin fitocoğrafik bölgelere göre dağılımı; Avrupa-Sibirya elementi 1, Akdeniz elementi 1, İran-Turan elementi 6 şeklindedir. Geri kalan 27 tür ise fitocoğrafik bölgesi belirsizler kategorisinde yer almaktadır. Endemizm ve Nadirlik Türkiye, kıtalararası geçiş bölgesi konumunda bir ülke olması sebebiyle endemik ve nadir bitkiler bakımından zengindir. Ülkemizde tespit edilen toplam bitki türünün yaklaşık % 30 unu endemik türler oluşturmaktadır. 59

61 Endemik ve nadir bitki türleri IUCN tarafından en son yayınlanan European Red List (ERL) kategorileridir. Avrupa ülkelerinde IUCN risk sınıflarına göre flora ve fauna türlerinin sınıflandırılması 1970 li yıllardan itibaren gerçekleştirilmeye başlanmıştır yılında belirlenmiş olan (Version 3.1) IUCN Kırmızı Liste sınıfları ve ölçütleri aşağıdaki açıklanmıştır. Flora türleri için kriterler hakkında açıklayıcı bilgiler: CR, EN ve VU kategorilerine konmak için kabul edilen ek kriterler şunlardır: CR Kategorisi İçin Doğada çok kısa bir sürede kaybolma tehlikesi altında olan bitkiler hakkında aşağıdaki kriterlere göre karar verilebilir. A)Populasyon aşağıdaki tehditler sonucu azalıyor ise; a-habitat özelliğinin değişimi ve türün kapalılık derecesinin azalması; b-aktüel ve potansiyel bir toplama tehdidi altında olması; c-başka bir taksonun istila tehdidi, melezleme, hastalık, tohum bağlamama, kirlenme, rekabetçiler ve parazitlerin etkisi altında olması; B)Bitkinin toplam yayılış alanı 100 km 2 den ve tek yayılım alanı 10 km 2 den az, çok parçalanmış veya tek bir lokasyondan biliniyor ise. EN Kategorisi İçin Yukarıdaki belirtilen tehlikelerin yüksek riski altında, son 10 yıl içinde veya 3 nesilde populasyonda %50 azalma olacağı düşünülüyor, yayılış alanı km 2 veya tek bir alanda 500 km 2 kadar, birey sayısı 2500 ün altında veya en çok 5 lokasyondan biliniyor ise. VU Kategorisi İçin Yukarıda belirtilen tehditler karşısında son 10 yıl veya 3 nesil içinde populasyonda %20 azalma olacağı düşünülen; yayılış alanı 10 lokasyondan fazla olmayan, yayılış alanı toplam km 2, olgun birey sayısı den az veya arazi çalışmaları sırasında 100 yıl içinde populasyonunda %10 azalma olabileceği düşünülen türler. Türler, endemik türler, yaban hayatı türleri ve biyotoplar, ulusal ve uluslar arası mevzuatla koruma altına alınan türler; nadir ve nesli tehlikeye düşmüş türler ve bunların yaşama ortamları, bunlar için belirlenen koruma kararları; av hayvanları ve bunların popülasyonu ile yaşama ortamları. 60

62 Tablo 25: IUCN The World Conservation Union Kırmızı Liste Sınıfları ve Ölçütleri IUCN The World Conservation Union Kırmızı Liste Sınıfları ve Ölçütleri Version 3.1 (2001) EX-Extinct (Tükenmiş) Son bireyin de öldüğüne hiçbir makul şüphe kalmadığında o takson EX olur. Taksonun geçmişteki dağılım alanındaki bilinen ve/veya tahmin edilen habitatta, uygun zamanda (günlük, mevsimlik, yıllık) yapılan etraflı taramalarda hiçbir bireyin kaydedilmemesi durumunda takson tükenmiş sayılabilir. Bu taramalar, türün yaşam döngüsü ve formuna uygun bir zaman aralığında yapılmış olmalıdır. EW- Extinct In The Wild (Doğada Tükenmiş) Sadece tarımda, tutsak olarak (örn. Kafeste) veya geçmiş dağılımının çok dışında yerleştirilmiş populasyon(lar) halinde yaşadığı bilinen bir takson Doğada Tükenmiştir. Taksonun geçmişteki dağılım alanındaki bilinen ve/veya tahmin edilen habitatta, uygun zamanda (günlük, mevsimlik, yıllık) yapılan etraflı taramalar sonucunda hiçbir bireyin kaydedilmemesi durumunda takson EW sayılabilir. Bu taramalar, türüm yaşam döngüsü ve formuna uygun bir zaman aralığında yapılmış olmalıdır. CR-Critically Endangered (Çok Tehlikede) EN- Endangered (Tehlikede) VU- Vulnerable (Duyarlı) NT- Near Threatened (Tehdide yakın) LC- Least Concern (Düşük Riskli) Eldeki en iyi kanıtlar, taksonun CR ölçütlerinden herhangi birini Kritik sınıfı için karşıladığını gösteriyorsa, takson CR olarak sınıflandırılır ve bu nedenle neslinin doğada tükenme riskinin aşırı derecede yüksek olduğu kabul edilir. Eldeki en iyi kanıtlar, taksonun EN ölçütlerinden herhangi birini tehlike sınıfı için karşıladığını gösteriyorsa takson EN olarak sınıflandırılır ve bu nedenle neslinin doğada tükenme riskinin çok yüksek olduğu kabul edilir. Eldeki en iyi kanıtlar, taksonun VU ölçütlerinden herhangi birini tehlike sınıfı için karşıladığını gösteriyorsa takson VU olarak sınıflandırılır ve bu nedenle nesl doğada tükenme riskinin yüksek olduğu kabul edilir. Ölçütlere göre değerlendirildiğinde CR EN veya VU sınıfına girmeyen, fakat bu ölçütleri karşılamaya yakın olan veya yakın gelecekte tehdit altında olarak tanımlanma olasılığı olan bir takson NT olarak sınıflandırılır. Ölçütlere göre değerlendirildiğinde CR EN veya VU sınıflarına girmeyen bir takson LC olarak sınıflandırılır. Geniş yayılışlı ve nüfusu yüksek olan taksonlar bu sınıfa girer. DD- Data Deficient (Yetersiz Verili) NE- Not Evalueted (Değerlendirilemeyen) Yeterli bilgi bulunmadığı için yayılışına ve/veya nüfus durumuna bakarak tükenme riskine ilişkin bir değerlendirme yapmanın mümkün olmadığı taksonlar DD sınıfına girerler. Bu sınıftaki bir takson iyi çalışılmış ve biyolojisi iyi biliniyor olabilir, ama gerekli yayılış ve nüfus bilgileri elde yoktur. Dolayısıyla DD bir tehdit sınıfı değildir. Bu sınıfta listelenmek ek bilgi gerektiği ve ileride taksonun tehdit altındaki bir sınıfa girebileceği anlamına gelir. Elde olan tüm verilerin en iyi şekilde kullanılması önemlidir. Yukarıdaki herhangi bir kriter ile değerlendirilemeyen bitki türleri bu kategoride yer alır. Tablo 26: Nesli Tehlikede Olan Yabani Hayvan ve Bitki Türlerinin Uluslar arası Ticaretine İlişkin Sözleşme Nesli Tehlikede Olan Yabani Hayvan ve Bitki Türlerinin Uluslar arası Ticaretine İlişkin Sözleşme -CITES- Ek I: Ek II: Ek III: Ticaretten etkilenen veya etkilenebilen ve nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya bulunan bütün türleri kapsayacaktır. Nesillerinin devamını daha fazla tehlikeye maruz bırakmamak için bu türlerin örneklerinin ticaretinin özellikle sıkı mevzuatlara tabi tutulması ve bu ticarete sadece istisnai durumlarda izin verilmesi zorunludur. (a) Halen nesilleri mutlak olarak tükenme tehlikesiyle karşı karşıya olmamakla birlikte, nesillerinin devamıyla bağdaşmayan kullanımları önlemek amacıyla örneklerinin ticareti sıkı mevzuatlara tabi tutulmadığı takdirde soyu tükenebilecek olan türleri; ve (b) (a) bendinde bahis edilen belirli türlerin örneklerinin Ticaretinin etkili şekilde denetim altına alınabilmesi için mevzuata tabi tutulması gereken diğer türleri kapsar. Taraflar dan herhangi birinin, kullanımını önlemek veya kısıtlamak amacıyla kendi yetki alanı içinde düzenlemeye tabi tutulduğunu ve ticaretinin denetime alınmasında diğer Taraflar la işbirliğine ihtiyaç duyduğunu belirttiği bütün türleri kapsar. Taraflar, Ek I, II ve III kapsamındaki türlerin örneklerinin ticaretine; işbu Sözleşme nin hükümlerine uygun olmadıkça izin vermeyeceklerdir. 61

63 Tablo 27: Avrupa nın Yaban Hayatı ve Yaşam Ortamlarını Koruması Sözleşmesi Avrupa nın Yaban Hayatı ve Yaşam Ortamlarını Koruması Sözleşmesi (BERN) Ek-I Ek-II Ek-III Kesin olarak koruma altına alınan flora türleri Kesin koruma altına alınan fauna türleri (SPFS- Strictly Protected Fauna Species) Korunan fauna türleri (PFS- Protected Fauna Species) Tablo 28: Flora Türleri İçin Habitat Sınıfları 1 Orman,orman açıklıkları ve orman kenarları 2 Maki Flora Türleri İçin Habitat Sınıfları 3 Frigana (çoğu dikenli, alçak boylu ve yumak yastık oluşturan bitkiler) 4 Kültür alanları (bağ, bahçe vb.), nadasa bırakılmış yerler 5 Kuru çayır ve açık alanlar 6 Nemli çayır, bataklık ve sulak alan, otsu yamaçlar 7 Yol kenarı, terkedilmiş yerler 8 Kayalık ve taşlık alanlar, gölgeli yerler, kalkerli yamaçlar Flora Türleri İçin Nispi Bolluk Dereceleri 1 Nadir 0 Yok 2 Seyrek 1 Nadir 3 Nispeten Bol 2 Bol 4 Bol 3 Çok Bol 5 Saf Populasyon Oluşturmakta Fauna Türleri İçin Populasyon Yoğunlukları (Demirsoy,A.) Tablo 29: Endemizim L. Lokal Endemik B. Bölgesel Endemik Endemik D. Endemik Olmayan Bölgede hakim olan aileler ve cinsler, endemik bitki türleri ve onların özellikleri Türkiye Bitkileri Veri Sistemi (TÜBİVES) e göre hazırlanmıştır. Ayrıca bölgede bulunan türlerle ilgili literatür ve gözlem çalışmaları ayrı ayrı belirtilmiştir. Bu çalışmalar yapılırken proje alanı ve çevresinde bulunan flora türleri Türkçe ve yöresel isimleri, Fitocoğrafik Bölgeleri, Habitatları, Nispi Bollukları, Endemizm ve Nadirlik Durumları, IUCN Red Data Book Kategorileri gibi ülkemizin de taraf olduğu sözleşmelere göre de ayrı ayrı sütunlarda incelenmiştir 62

64 Tablo 30: Proje Alanı ve Çevresinde Bulunması Muhtemel Flora Türleri, Türkçe İsimleri, Yöresel İsimleri, Fitocoğrafik Bölgeleri, Habitatları,Nispi Bolluk Durumları, Endemizim ve Nadirlik durumları, IUCN Red Data Book Kategorileri Nispi Bolluk Endemizm Yöresel Fitocoğrafik Habitat Tehlike Familya Cins Tür Türkçe İsim Kaynak isim Bölge Sınıfı L B D Apiaceae Anthriscus PERS. Anthriscus caucalis BIEB. Maydanozgiller - X X X LC G,L,A Anthemis tinctoria L. var. X LC G, L,A Asteraceae Anthemis L. Sarı papatya - X X X tinctoria L. Yabani X LC G, L,A Asteraceae Carthamus L. Carthamus persicus WILLD. Papatyagiller İran-Turan X X X Aspir Asteraceae Senecio L. Senecio vulgaris L. Papatyagiller Ekin otu - X X LC G, L,A Eşek X LC G, L,A Asteraceae Onoporrdum L. Onopordum turcicum Danin Papatyagiller İran-Turan X X X X Dikeni Mayıs X LC G, L,A Asteraceae Matricaria L Matricaria chamomilla L Papatyagiller - X X X Papatyası Apiaceae Artedia L. Artedia squamata L. Maydanozgiller - X X X X LC L,A Apiaceae Astrodaucus DRUDE Astrodaucus orientalis (L.) DRUDE Maydanozgiller - X X X X X LC L,A Bupleurum commutatum BOISS. X L,A Apiaceae Bupleurum L. Maydanozgiller - X X X LC ET BAL. Apiaceae Bupleurum L. Bupleurum croceum FENZL. Maydanozgiller İran-Turan X X X X LC L,A Apiaceae Bupleurum L. Bupleurum rotundifolium L. Maydanozgiller - X X X X X LC L,A Artemisia scoparia Yavşan X LC L,A Asteraceae Artemisia L. Papatyagiller - X X WALDST. ET KIT. otu Asteraceae Centaurea L. Centaurea depressa BIEB. Papatyagiller Acımık - X X X LC L,A Centaurea iberica TREV. Deli göz X LC L,A Asteraceae Centaurea L. Papatyagiller - X X EX SPRENGEL Dikeni Asteraceae Filago L. Filago pyramidata L. Papatyagiller - X X X X X LC L,A Rhagadiolus angu/osus X LC L,A Asteraceae Rhagadiolus SCOP. Papatyagiller İran-Turan X X X (JAUB. ET SPACH) KUPICHA Sonchus asper (L.) HILL subsp. Eşek X LC L,A Asteraceae Sonchus L. Papatyagiller - X X X X Glaucescens (JORDAN) BALL gevreği Tragopogon longirostis BISCH. X LC L,A Teke Asteraceae Tragopogon L. EX SCHULTZ BIP. var.longirostis Papatyagiller - X X X X sakalı BISCH. EX SCHUL TES Asteraceae Crepis L. Crepis sancta (L.) BABCOCK Papatyagiller - X X X X X LC L,A Anadolu X LC L,A Boraginaceae Moltkia LEHM. Moltkia coerulea (WILLD.) LEHM. Hodangiller Taşkesen - otu Boraginaceae Nonea MEDICUS Nonea caspica (WILLD.) G. DON Hodangiller İran-Turan X X X X X LC L,A Alyssum desertorum STAPF var. X LC L,A Brassicaceae Alyssum L. Turpgiller - X X X desertorum STAPF. Brassicaceae Alyssum L. Alyssum murale WALDST. Turpgiller - X LC L,A Temçev Müh. Müs. 63 AritmaSist. San. Tic. Ltd. Sti.

65 ET KIT. var. Brassicaceae Sisymbrium L. Sisymbrium altissimum L. Turpgiller - X X X X LC L,A Avrupa- X LC L,A Campanulaceae Campanula L. Campanula persicifolia L. Çan Çiçeği X X X Sibirya Astragalus angustifolius LAM. X LC L,A Fabaceae Astragalus L. Baklagiller Geven - X X subsp. pungens (WILLD.) HAYEK Trigonella spruneriana BOISS. X LC L,A Fabaceae Trigonella L. var. Baklagiller İran-Turan X X X X X X spruneriana BOISS. Fabaceae Medicago L. Medicago minima. var. minima Baklagiller yonca - X X X X X LC L,A Guttiferae Hypericum L. Hypericum origanifoliumwilld. Binbirdelikotu - X X X X LC L,A Lamiaceae Salvia L. Salvia virgata JACQ. Ballıbabagiller Adaçayı - X X X X X X LC L,A Liliaceae AlliumL. Allium atroviolaceum BOISS. Yabanisoğan - X X X X X LC L,A Papaveraeeae PapaverL. Papaver rhoeas L. Gelincik - X X X X LC L,A Aegilops markgrafii X LC L,A Poaeeae Aegilops L. Buğdaygiller Akdeniz X X X X (GREUTER) HAMMER Zygophyllaceae Peganum L. Peganum harmala L. Üzerlik Otu - X X X LC L,A Temçev Müh. Müs. 64 AritmaSist. San. Tic. Ltd. Sti.

66 Flora listesinde yer alan tür ve tür altı kategorideki 35 adet bitkinin fitocoğrafik bölgelere göre dağılımı; Avrupa-Sibirya elementi 1, Akdeniz elementi 1, İran-Turan elementi 6 şeklindedir. Geri kalan 27 tür ise fitocoğrafik bölgesi belirsizler kategorisinde yer almaktadır. Eskişehir ili iki fitocoğrafik elementin geçiş zonunda yer almaktadır. Dolayısıyla zengin bir bitki örtüsünün olması için elverişlidir. Ancak yapılan çalışma sonucu proje alanında andropojenik etkiler nedeniyle tehlikeye girebilecek endemik bitki türü tespit edilmemiştir. Yapılan literatür çalışmalarında ise il genelindeki türlerin çoğunluğunun kozmopolit olup Türkiye de çok sayıda lokalitede ve ilde geniş yayılımlara sahip olduğu görülmüştür. Çalışma alanındaki bitki türlerinin hiçbiri Bern Ek-I listesinde ve CITES Ek listelerinde bulunmamaktadır. Doğaya Yeniden Kazandırma Çalışmaları ; Faaliyetin inşası ve çalışma esnasında sahadan sıyrılan bitkisel toprakta bulunan bitki örnekleri titizlikle alınacak tesiste yeşil sahalarda bitkilerin doğal peyzajı sağlanacaktır. Yine çalışma alanında biyolojik zenginliğin korunması amacıyla..işletme faaliyete geçtikten buhar kazanından oluşacak emisyonlar için ölçümler yapılacaktır. Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliği Kontrol Yönetmeliği Ek 3 ünün d) bendinin 3) fıkrası gereği tesisten yönetmelikte belirtilen emisyon sınır değerlerinin üzerinde emisyon yayılırsa tesiste ortak kullanılacak olan ana bacadan PM, NOx ve CO ve CO 2 veya O 2 parametreleri ve hacimsel debi yazıcılı ölçüm aletleri ile sürekli olarak ölçülecek veya otomatik bilgisayar sistemi ile kontrol edilecektir. Ölçüm sonuçları kaydedilecek ve ölçüm değerleri en az 5 yıl muhafaza edilecektir. Fauna Yapılan çalışmalar neticesinde proje alanı ve etki alanında bulunan ve bulunması muhtemel fauna türleri verilmiştir. İlgili tablolarda her türün familyası, Türkçe adı, populasyon yoğunluğu, IUCN (ERL) kategorisi, Red Data Book kategorisi ve Bern Sözleşmesi Ek-2 (kesin olarak koruma altına alınan fauna türleri) ve Ek-3 (korunan fauna türleri) listelerinin hangisinde yer aldığı belirtilmiştir. Bern Sözleşmesi Ek-2 ve Ek-3 listesinde yer almayan türler için (-) işareti konulmuştur. Ayrıca fauna çalışmaları T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, Av ve Yaban Hayatı Dairesi Başkanlığı nın tarihli Av Dönemi Merkez Av Komisyonu Kararı ek listelerine göre değerlendirilmiştir Av Dönemi Merkez Av Komisyonu Kararına göre; Ek Liste-1: Çevre ve Şehircilik Bakanlığı nca koruma altına alınan yaban hayvanlarını, Ek Liste-2: Merkez av komisyonunca koruma altına alınan av hayvanlarını, Ek Liste-3: Merkez av komisyonunca avına belli edilen sürelerde izin verilen av hayvanlarını temsil etmektedir. Fauna listelerinde, faaliyet alanı içerisinde gözlemlenen veya bulunduğu tahmin edilen türler (Fi) olarak belirtilmiştir. Kaynak Sütunundaki Kısaltmalar G: Gözlem L: Literatür A: Anket 65

67 Tablo 31: Demirsoy, A., (1996) a Göre Red Data Book Kategorileri E= Tehlikede (Endangered) Ex= Soyu tükenmiş (Extinct) Demirsoy, A., (1996) a Göre Red Data Book Kategorileri I= Bilinmiyor (In determinate) Taksonun durumu bilinmiyo K= Yetersiz bilinenler (Insufficient) Nt=Tehdide yakın (Near Threatened) O= Takson tehlike dışı (Out of danger) R= Nadir (Rare) İlgili taksonun (tür ya da alttür) soyu tükenme tehlikesiyle karşı karşıya; soyun tükenmesine neden olan etkenler sürmektedir. Takson doğada yok olmuştur veya yinelenebilecek sayının altına düşmüştür. Ancak koruma altında soyunu devam ettirmektedir. Bilgi yetersizliğinden ötürü taksonun durumu belirsiz Henüz takson tehlike altında değil Daha önce tehlike altında iken, alınan koruma önlemleri ile kurtarılmış. Küçük populasyonlar halinde bulunan, şu anda tehlikede olmayan, ancak gerekli koruma önlemleri alınmazsa V kategorisine girmeye aday taksonlar. V= Zarar görebilir (Vulnerable) Soyu hızla tükenen ve önlem alınmazsa yakın gelecekte yok olma riski yüksek taksonlar Bölgedeki başlıca habitat tipleri Orman, tarım alanları ve kuru derelerdir. Bu habitatlar farklı özelliklere sahip olduklarından ihtiva ettikleri türlerde farklıdır. Binlerce yıldır insanların tarımsal faaliyetleri ve insan populasyonunun hızla artması hayvanların doğal yaşama alanlarını kaybetmelerine neden olmuştur. Günümüzde bu alanlar insan etkileri nedeniyle gitgide daralmakta ve bu hayvanların yaşama alanları gün geçtikçe sınırlanmaktadır. Bölgenin faunası, proje alanı ve çevresinde yapılan çalışmalar sonucunda tespit edilmiştir. Araştırma alanının vejetasyon yapısı ve çeşitliliği, toprak özelliği ve diğer ekolojik koşullar nedeniyle, bazı özel hayvanlar için habitat olma özelliğine sahip değildir. Genellikle kozmopolit, geniş yayılış gösteren ve her yerde rastlanan türlerin görülebildiği bir arazi yapısına sahiptir. Ancak Bern Sözleşmesine göre koruma altına alınması gerektiği fauna listesinde belirtilen türlere hareketlerinden dolayı proje alanında her zaman rastlamak mümkün değildir. 66

68 Tablo 32: Proje sahasında bulunan omurgasız hayvanlar, Türkçe adı, IUCN (ERL) kategorisi, ve Bern Sözleşmesi kategorileri ve habitatları Türler Türkçe Adı ERL(IUCN) Bern Sözleşmesi Apis mellifika Bal arısı LC - Forficula auricularia Kulağa kaçan LC - Musca Domestica Kara Sinek LC - Formicidae karıncalar LC - Oniscus asellus Tespih böceği LC - Kaynak Gözlem Gözlem Gözlem Gözlem Gözlem. Literatür Helix Salyangoz LC - Gözlem Lycaena hplacas Kelebek LC - Gözlem Habitat Çiçekli Bitki vejetasyonu Her türlü karasal habitat Her türlü karasal habitat Her türlü karasal habitat Her türlü karasal habitat Çiçekli Bitki vejetasyonu Her türlü karasal habitat Gözlem istasyonu Fi Fi Fi Fi Fi Fi Fi Tablo 33: Proje sahasında bulunan İki yaşamlılar Türkçe adı, Türkçe adı, IUCN (ERL) kategorisi, ve Bern Sözleşmesi kategorileri ve habitatları Türler Türkçe Adı Gözlem ERL(IUCN) Bern Kaynak Habitat Gözlem Sözleşmesi istasyonu Rana ridibunda Ova kurbağası LC Ek-III G,L,A Taşaltı toprak Fi içleri Bufo bufo Siğili kurbağası LC Ek-III L,A Gündüzleri Fi taşların altı, toprak içi gibi çeşitli ortamlar Tablo 34: Proje sahasında bulunan sürüngen türleri Türkçe adı, IUCN (ERL) kategorisi, ve Bern Sözleşmesi kategorileri ve habitatları Türler Türkçe Adı ERL(IUCN) Bern Sözleşmesi Kaynak Habitat Gözlem istasyonu Typhlops vermicularis Kör yılan LC EK-III G,L,A Nemli toprak içi ve taş altları Fi Testuda graeca Adi tosbağa VU A1 cd EK-II L,A Kumlu-çakıllı ve kuru araziler Fi Ophisops elegans Tarla kertenkelesi - EK-II L,A Az bitkili açık alanlar, taşlı topraklı zeminler Fi 67

69 Tablo 35: Proje sahasında bulunan kuş türleri, Türkçe ve İngilizce isimleri, Red Data Book Kategorileri, IUCN (ERL) kategorisi, ve Bern Sözleşmesi kategorileri,ve Merkez Av kurulu Kararları Listesi Türler Türkçe Adı İngilizce Adı Fİ FD RDB EVRDB IUCN END BERN Sözleş mesi AVL Kaynak Passer sp. Corvus monedula Saxicola torquata Emberiza citrinella Fringilla coelebs Alaudaarv ensis Serçe Küçük Karga House Sparrow LC - - Ek III. G Jackdaw LC - - Ek III. G Taskusu Stonechat LC - Ek II. Ek II. L,A Sarı Kirazkusu Yellow hammer LC - Ek II Ek II L,A Ispinoz Chaffinch LC - Ek III. Ek II L,A Tarlakuşu woodlark LC - - Ek II L,A Şekil 11: Türkiye kuş göç yolları 68

70 Şekil 12: Göçmen Kuşların konak Haritası Tablo 36: Fauna Türleri İçin Populasyon Yoğunlukları 0 Yok 1 Nadir 2 Bol 3 Çok Bol Fauna Türleri İçin Populasyon Yoğunlukları (Demirsoy,A.) Tablo 37: Proje sahasında bulunan memeli hayvanlar, Türkçe adı, IUCN (ERL) kategorisi, ve Bern Sözleşmesi kategorileri ve habitatları Türler Türkçe Adı ERL(IUCN) Bern Sözleşmesi Kaynak Habitat Gözlem istasyonu Lepus capensis Tavşan LC - L,A Her türlü habitat Fi Vulpes vulpes Tilki LC - L,A Ormanlar,çakıllı arazi Fi Nannospolax leucodon Kör fare VUD2 - L,A Tarım alanları,step Fi Erinaccus curroppacus Kirpi LC EK-II L,A Fundalıklar ve çalılıklar Fi Mustela navilis Gelincik LC - L,A Ormanlar,çakıllı arazi Fi b-) Nadir ve Nesli Tehlikeye Düşmüş Türler Ve Bunların Yaşama Ortamları, Bunlar İçin Belirlenen Koruma Kararları Flora ve Fauna türleri geri dönüşümsüz olarak zarar görecek türler değildir. Fauna türleri çalışma sürecinde ortamdaki gürültü ve hareketlilikten etkilenecekler ve çevredeki daha uygun alternatif yaşam alanlarına çekileceklerdir. Bu çevresel olumsuz etkiler, ilgili yönetmeliklerdeki hükümlere uyularak minimuma indirilecektir. Fauna türleri arasında Bern 69

71 Sözleşmesi Ek-2 ve Ek-3 e göre kesin koruma altında olan türler vardır. Bu türlerle ilgili olarak Bern Sözleşmesi koruma tedbirlerine ve bu sözleşmedeki 6. ve 7. Madde hükümlerine uyulacaktır. Bern Sözleşmesine göre koruma altına alınmış fauna türleri iki kategoriye ayrılmıştır. I Kesin olarak koruma altına alınan II Korunan türler Kesin Olarak Koruma Altına Alınan Türler - Her türlü kasıtlı yakalama ve alıkoyma, kasıtlı öldürme şekilleri, - Üreme veya dinlenme yerlerine kasıtlı olarak zarar vermek veya buraları tahrip etmek, - Yabani faunayı bu sözleşmenin amacına ters düşecek şekilde özellikle üreme, geliştirme ve kış uykusu dönemlerinde kasıtlı olarak rahatsız etmek, - Yabani çevreden yumurta toplamak veya kasten tahrip etmek veya boş dahi olsa bu yumurtaları alıkoymak, - Fauna türlerinin canlı veya cansız olarak elde bulundurulması ve iç ticareti yasaktır. Korunan Fauna Türleri - Yabani faunayı yeterli popülasyon düzeylerine ulaştırmak amacıyla uygun durumlarda geçici veya bölgesel yasaklama. Kapalı av mevsimleri ve diğer ulusal esaslar (Merkez Av Komisyonu kararları) Yukarıdaki fauna listelerinde belirtilen ve Bern Sözleşmesi ile koruma altına alınan türler ve diğer yaban hayatı türleri üzerine bu faaliyet ile; bu türlerin avlanması, kasıtlı olarak öldürülmesi öldürülmesi veya alıkonulması, kasıtlı olarak yumurtalara zarar verilmesi gibi etkiler kesinlikle söz konusu değildir. Söz konusu faaliyette Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Merkez Av Komisyonu kararlarına ve Bern Sözleşmesi hükümlerine uyulacaktır. Faaliyet alanı içerisindeki fauna türleri geniş yayılımlı türler olup faaliyetin başlamasıyla beraber çevredeki arazilere doğru yöneleceklerdir. IUCN e göre koruma altına fauna türleri aşağıdaki tabloda verilmiştir. EX (EXITINCT) :Nesli tükenmiş olan takson, CR (CRITICALLY ENDANGERED :Şiddetli tehdit altında olan takson, Bu kategorideki türlerin nesilleri yakın gelecekte yok olma tehlikesi ile karşı karşıyadır, EN (ENDANGERED) : Nesli tehlike altında olan takson, Bu kategorideki türlerin nesilleri şiddetli tehdit altında değildir, Ancak yakın gelecekte yol olma tehlikesi sinyalleri vermektedir, VU (VULNERABLE) :Zarar görebilir, LR/nt (LOWER RISK/Near Threatened) :Düşük risk, nesli tehlike altında olmayan takson, LR/lc (LOWER/Least Concern) :Düşük risk, nesli gelecekte de tehlike altında olamayan takson, Bu sınıflandırmaya göre nesli şiddetle tehlike altında olan tür bulunmamaktadır. c) Av Hayvanları Ve Bunların Popülasyonu İle Yaşama Ortamları Yukarıda belirtilen türlerden koruma altına alınan türleri belirlemek için Türk Çevre Mevzuatı incelenmiş; yanına * ile ** (* Ek Liste II: kesin koruma altına alınan fauna türlerini,**ek Liste III: alan korunan fauna türleri) işareti konmuş olan hayvan türlerinin koruma altında bulunduğu tespit edilmiştir. Tespit edilebilen türler, özel yaşama koşullarına ihtiyaç duymayan ve Türkiye nin hemen her bölgesinde rastlanabilen türlerdir. 70

72 Bern Sözleşmesine göre II. listede yer alan türler kesin olarak koruma altına alınan fauna türlerini içerir. Bern sözleşmesine göre Kesin olarak koruma altına alınan fauna türleri için aşağıdaki kurallar geçerlidir. a- Her türlü kasıtlı yakalama ve alıkoyma, kasıtlı öldürme şekilleri, b- Üreme veya dinlenme yerlerine kasıtlı olarak zarar vermek veya buraları tahrip etmek, c- Yabani faunayı bu sözleşmenin amacına ters düşecek şekilde özellikle üreme, geliştirme ve kış uykusu dönemlerinde kasıtlı olarak rahatsız etmek, d- Yabani çevreden yumurta toplamak veya kasten tahrip etmek veya boş dahi olsa bu yumurtaları alıkoymak, e- Fauna türlerinin canlı veya cansız olarak elde bulundurulması ve iç ticareti yasaktır. Bern Sözleşmesinin III.listesinde yet alan türler Korunan Fauna Türlerini içerir. Buna göre alınacak önlemler şunlardır. a- Kapalı av mevsimlerini ve/veya işletmeyi düzenleyen diğer esasları, b- Yabani faunayı yeterli populasyon düzeylerine ulaştırmak amacıyla, uygun durumlarda, işletmenin geçici veya bölgesel olarak yasaklanmasını, c- Yabani hayvanların canlı ve cansız satışının, satmak amacıyla elde bulundurulmasının ve nakledilmesinin veya satışa çıkarılmasının uygun şekilde düzenlenmesi hususlarını kapsamalıdır. Faaliyet sırasında, Orman Bakanlığı Milli Parklar ve Av-Yaban Hayatı Genel Müdürlüğünün tarihli Av Dönemi Merkez Av Komisyonu Kararı ile ilgili hükümlere uyulacaktır. Faaliyet sahasının bulunduğu alanda herhangi bir koruma alanı, nesli tehlikeye düşmüş ve uluslararası mevzuatla koruma altına alınmış hayvan türleri bulunmamaktadır. 71

73 III.6 Meteorolojik ve İklimsel Özellikler, Proje alanı Eskişehir İli, Seyitgazi İlçesi, Örencik Köyü sınırlarında olup, Eskişehir İli nin doğusunda Ankara, kuzeyinde Bolu, kuzeybatısında Bilecik, Batısında Kütahya, güneyinde Afyon ve güneydoğusunda Konya illeri ile çevrilidir. Proje alanı, coğrafi şartları, yükseltileri, yeryüzü şekilleri, denize olan uzaklığı gibi nedenlerden dolayı kara iklimi özelliğine sahiptir. Bir taraftan da Ege ve Marmara bölgelerine yakın olması nedeniyle bu bölgelerin iklim özelliklerini de taşımaktadır. Genellikle bölgede kışlar parçalı bulutlu, kar yağışlı, baharlar orta derecede yağışlı ve yazlar ise az bulutlu ve açık geçer. Proje alanına en yakın çalışmakta olan istasyon Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu olduğundan dolayı, yılları arasındaki meteorolojik veriler bu istasyondan alınmıştır. Basınç Dağılımları; Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu yılları arası basınç verilerine göre, yıllık ortalama basınç 924,6 hpa, ortalama basıncın en düşük olduğu ay Temmuz ayı en yüksek olduğu ay Kasım ayıdır. Bugüne kadar gözlemlenmiş günlük en yüksek basınç Ocak ayında 942,6 hpa, günlük en düşük basınç Ocak ayında 896,5 hpa dır. Tablo 38. Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu Basınç Değerleri Aylar Ortalama Basınç (hpa) En Yüksek Basınç (hpa) En Düşük Basınç (hpa) Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık ,

74 Grafik 1: Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu Aylık Basınç Dağılımları Yerel Basın Değerleri (hpa) Ortalama Basınç (hpa) En Yüksek Basınç (hpa) En Düşük Basınç (hpa) Sıcaklık Dağılımı: Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu yılları arası sıcaklık verilerine göre, yılık ortalama sıcaklık 10,8 0 C, aylık ortalama sıcaklığın en yüksek olduğu ay Temmuz ve Ağustos ayları en düşük olduğu ay Ocak ayıdır. Bu güne kadar gözlemlenen en yüksek sıcaklık Temmuz ayında C, en düşük sıcaklık Ocak ayında C dir. Tablo 39: Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu Sıcaklık Değerleri Yıllık Ortalama Sıcaklık (0C) Maksimum Sıcaklık (0C) Minimum Sıcaklık (0C) Ocak -0,3 20,2-27,8 Şubat 0,9 20,5-22,4 Mart 4,9 28,1-12 Nisan 9,7 31,1-10,4 Mayıs 14,9 33,3-2,2 Haziran 19,2 36,8 0,5 Temmuz 22 40,6 5 Ağustos ,4 Eylül 16,8 36,4-2 Ekim 11,9 33-6,8 Kasım 5,6 25,4-12,2 Aralık 1,7 21,4-19,2 Yıllık 10,8 40,6-27,8 73

75 Grafik 2: Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu Aylara göre ortalama sıcaklık değerleri grafiği Yağış Dağılımı Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu yılları arası yağış verilerine göre, yıllık ortalama toplam yağış miktarı 338,2 mm, aylık ortalama toplam yağışın en düşük olduğu ay Ağustos ayı, en yüksek olduğu ay Nisan ayıdır. Bu güne kadar gözlemlenmiş günlük max. yağış miktarı 65,7 mm. olup Eylül ayında gözlemlenmiştir. Tablo 40: Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu Yağış Değerleri Aylar Ortalama Toplam Yağış Miktarı (mm) Günlük Maksimum Yağış Miktarı (mm) Ocak 31,2 22,7 Şubat 26,9 23,9 Mart 28,1 22,3 Nisan 42,2 31,8 Mayıs 37,5 37,7 Haziran 23,3 33,1 Temmuz 12,7 21,4 Ağustos 8,5 11,8 Eylül 18,5 65,7 Ekim 31,3 35,7 Kasım 35,6 31,6 Aralık 42,4 39,2 Yıllık 338,2 65,7 74

76 Grafik 3: Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu ortalama Toplam Yağış Miktarı Grafiği Standart zamanlarda ölçülen en büyük yağış miktarları ve tekerrür eğrisi grafiği: (Eskişehir Anadolu Meteoroloji Müdürlüğü) Projenin arazi hazırlama, inşaat ve işletme aşamaları ile tesis yeraltı ve yerüstü yapılarının planlanmasında standart zamanlarda ölçülen en büyük yağış değerlerinden faydalanılacaktır. Nem Dağılımı: Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu yılları arası yıllık ortalama bağıl nem verilerine göre 63,4 olup, günlük en düşük nem oranı %4 ile haziran ayındadır. Aylara göre nem oranı tablosu ile nem oranlarını gösteren grafik aşağıda verilmiştir. Tablo 41: Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu Nem(%) Değerleri Aylar Ortalama Nem (%) En Düşük Nem (%) Ocak 75,4 9 Şubat 70,8 9 Mart 64,2 5 Nisan 62,3 7 Mayıs 59,3 5 Haziran 55 4 Temmuz 51,9 6 Ağustos 53 5 Eylül 58 5 Ekim 64,7 6 Kasım 70,5 10 Aralık 75,9 17 Yıllık 63,4 4 75

77 Grafik 4: Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu Ortalama Nem Dağılım Grafiği Buharlaşma Dağılımı: Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonundan elde edilen buharlaşma değerlerine göre, yıllık ortalama açık yüzey buharlaşması 1.406,9 mm, bugüne kadar gözlemlenmiş günlük maksimum açık yüzey buharlaşması 24,8 mm ile Temmuz ayında görülmüştür. Aylara göre dağılımları gösteren grafik ve tablo aşağıda verilmiştir. Tablo 42: Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu Buharlaşma Değerleri (mm.) Yıllık Ortalama Açık Yüzey Buharlaşması (mm) Maksimum Açık Yüzey Buharlaşması (mm) Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs 188,5 19,5 Haziran 233,2 16,5 Temmuz 300,7 24,8 Ağustos 290,4 20 Eylül 217,1 18,6 Ekim 109,7 14,9 Kasım 5,3 7 Aralık Yıllık 1406,9 24,8 76

78 Grafik 5: Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu Ortalama Açık Yüzey Buharlaşması Değerleri Sayılı Günler Dağılımı: Sayılı günler dağılımında, Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu yılları arası sayılı günler dağılımlarına göre yıllık kar ötülü günler sayısı 22,3 gün, yıllık sisli gün sayısı 31,3 gün, yıllık kar yağışlı gün sayısı 29,2 gün, yıllık dolulu gün sayısı 1,1 gün, yıllık kırağılı gün sayı 59,3 gün, orajlı gün sayısı 21,6 gündür. Tablo 43: Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu Sayılı Günler Grafiği Aylar Ortalama Sisli Günler Sayısı Kar Örtülü Günler Sayısı Kar Yağışlı Günler Sayısı Dolulu günler Sayısı Ortalaması Kırağı Günler Sayısı Ortalaması Orajlı Günler Sayısı Ortalaması Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık

79 Grafik 6: Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu Sayılı Günler Dağılımı Yağışlı Ortalama Gün Sayısı Ortalama Sisli Günler Sayısı Kar Örtülü Günler Sayısı Kar Yağışlı Günler Sayısı Grafik 7: Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu Sayılı Günler Dağılımı Dolulu günler Sayısı Ortalaması Kırağı Günler Sayısı Ortalaması Orajlı Günler Sayısı Ortalaması Maksimum Kar Kalınlığı; Eskişehir Anadolu Meteoroloji istasyonuna ait verilere göre bugüne kadar gözlemlenmiş en, aylık en yüksek kar kalınlığı 30 cm ortalama ile Ocak ayında görülmüştür. 78

80 Tablo 44.Maksimum Kar Kalınlığı (cm) Maksimum Aylar Kar Kalınlığı (cm) Ocak 30 Şubat 27 Mart 14 Nisan 4 Mayıs - Haziran - Temmuz - Ağustos - Eylül - Ekim - Kasım 6 Aralık 22 Yıllık 30 Grafik 8: Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu Maksimum Kar Kalınlığı (cm) 79

81 Rüzgar Dağılımı Hakim rüzgar yönü birinci derecede W, ikinci derecede E, üçüncü derecede ise NW yönündedir. Tablo 45 Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu Yönlere Göre Rüzgarların Esme Sayıları Toplamı Aylar Yönler N NNE NE ENE E ESE SE SSE S SSW SW WSW W WNW NW NNW Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık Rüzgar Esme Sayılarına Göre Uzun Yıllar Rüzgar Diyagramı Grafik 8 : Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu Rüzgar Esme Sayılarına Göre Uzun Yıllar Rüzgar Diyagramı 80

82 Grafik 9: Esme sayısına göre ilkbahar rüzgar diyagramı Grafik 10 Esme sayısına göre yaz rüzgar diyagramı Grafik 11: Esme sayısına göre kış rüzgar diyagramı Grafik 12: Esme say. göre sonbahar rüz. diyagramı 81

83 Grafik 13: Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu Esme Sayısına Göre Ocak Rüzgar Diyagramı Grafik 14: Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu Esme Sayısına Göre Şubat Rüzgar Diyagramı Grafik 15: Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu Esme Sayısına Göre Mart Rüzgar Diyagramı 82

84 Grafik 16: Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu Esme Sayısına Göre Nisan Rüzgar Diyagramı Grafik 17: Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu Esme Sayısına Göre Mayıs Rüzgar Diyagramı 83

85 Grafik 18: Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu Esme Sayısına Göre Haziran Rüzgar Diyagramı Grafik 19: Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu Esme Sayısına Göre Temmuz Rüzgar Diyagramı Grafik 20: Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu Esme Sayısına Göre Ağustos Rüzgar Diyagramı 84

86 Grafik 21: Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu Esme Sayısına Göre Eylül Rüzgar Diyagramı Grafik 22: Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu Esme Sayısına Göre Ekim Rüzgar Diyagramı Grafik 23: Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu Esme Sayısına Göre Kasım Rüzgar Diyagramı 85

87 Grafik 24: Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu Esme Sayısına Göre Aralık Rüzgar Diyagramı Tablo 46: Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu Yönlere Göre Rüzgarların Ortalama Esme Hızları Yönler Aylar N NNE NE ENE E ESE SE SSE S SSW SW WSW W WNW NW NNW Ocak 4,3 2,1 2,6 2,0 3,6 3,3 3,1 3,5 2,8 3,3 4,2 3,3 3,8 4,5 4,6 5,0 Şubat 4,2 2,9 2,3 3,2 3,7 4,0 3,9 4,1 4,2 4,7 4,2 3,6 3,8 4,3 4,5 5,8 Mart 4,9 4,5 3,0 2,5 4,0 4,2 3,8 4,7 3,3 4,5 4,6 3,9 3,9 4,7 4,9 5,4 Nisan 3,8 3,3 3,4 4,0 3,6 4,1 3,6 3,9 3,6 5,2 4,3 3,9 3,6 4,0 4,9 4,8 Mayıs 4,1 3,0 2,9 3,2 3,3 4,0 2,8 4,1 3,6 3,4 3,7 3,7 3,6 4,1 4,6 4,5 Haziran 4,5 4,1 2,7 3,1 3,3 3,1 2,3 2,6 2,5 3,5 3,4 3,6 3,7 4,1 4,5 4,9 Temmuz 4,8 3,3 4,5 3,0 3,1 3,6 2,8 2,8 2,4 3,9 3,1 3,2 4,1 4,4 4,8 5,1 Ağustos 4,5 3,1 3,1 4,0 3,0 3,0 3,1 3,4 2,6 2,7 3,0 3,5 3,9 4,6 4,5 4,7 Eylül 4,1 3,2 2,4 3,0 2,8 3,0 2,8 3,1 2,7 3,2 3,5 3,2 3,6 4,3 4,5 4,5 Ekim 4,1 2,8 2,1 2,7 3,3 3,0 2,9 2,9 3,1 4,5 3,9 3,3 3,4 3,5 3,8 4,3 Kasım 4,0 1,7 2,2 2,2 3,8 3,4 3,0 4,1 3,2 3,7 3,8 3,2 3,3 3,8 4,6 4,3 Aralık 4,2 2,4 2,2 1,9 4,1 3,6 3,3 3,1 2,1 5,4 3,8 3,4 3,8 4,0 4,4 4,5 Yıllık 4,3 3,0 2,8 2,9 3,5 3,5 3,1 3,5 3,0 4,0 3,8 3,5 3,7 4,2 4,6 4,8 86

88 Grafik 25. Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu Rüzgarın Ortalama Hızına Göre Uzun Yıllar Rüzgar Diyagramları (Yıllık) Ortalama Rüzgar Hızı; Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu yılları arası rüzgar verilerine yıllık ortalama rüzgar hızı 3,1 m/sn dir. Aylara göre ortalama rüzgar hızı tablosu aşağıda verilmiştir. Tablo 47. : Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu Rüzgar Dağılım değerleri Aylar Ortalama Rüzgar Hızı Maksimum Rüzgar Yönü Maksimum Rüzgar Hızı Ortalama Fırtınalı gün Sayısı Ortalama Kuvvetli Rüzgarlı Günler Sayısı Ocak 3.0 WSW Şubat 3.2 S Mart 3.5 WSW Nisan 3.2 SW Mayıs 3.1 NNW Haziran 3.3 W Temmuz 3.7 NW Ağustos 3.4 W Eylül 2.8 W Ekim 2.4 ESE Kasım 2.6 WSW Aralık 3.1 SW Yıllık 3.1 SW Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu yılları arası rüzgar verilerine göre bu güne kadar gözlemlenmiş Max rüzgar hızı Nisan ayında 32 m/sn. ile SW yönünden esmiştir. Aylara göre max rüzgar hız ve yönleri aşağıda verilmiştir. 87

89 Grafik 25: Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu Aylık Ortalama ve Maksimum Rüzgar Hızları Maksimum Rüzgar Hızı Rüzgar Hızı (m/sn) Maksimum Rüzgar Hızı Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu yılları arası rüzgar verilerine göre kuvvetli rüzgarlı gün sayısı yıllık 104,3 gün, fırtınalı gün sayısı yıllık 23,5 gündür. Grafik 26 : Eskişehir Anadolu Meteoroloji İstasyonu Ortalama Fırtınalı ve Ortalama Kuvvetli Rüzgarlı Gün Sayıları 88

90 III.7 Koruma Alanları (Proje Sahası ve Etki Alanında Bulunan Duyarlı Yöreler ve Özellikleri, Milli Parklar, Tabiat Parkları, Sulak Alanlar, Tabiat Anıtları, Tabiatı Koruma Alanları, Yaban Hayatı Koruma Alanları, Yaban Hayvanı Yetiştirme Alanları, Kültür Varlıkları, Tabiat Varlıkları, Sit ve Koruma Alanları, Boğaziçi Kanununa göre koruma altına alınan alanlar, Biyogenetik Rezerv Alanları, Biyosfer Rezervleri, Özel Çevre Koruma Bölgeleri, Özel Koruma Alanları, içme ve kullanma su kaynakları ile ilgili koruma alanları, Turizm Alan ve Merkezleri ve koruma altına alınmış diğer alanlar), bunların faaliyet alanına mesafeleri, olası etkileri, Şekil 12: Eskişehir Duyarlı Yöreler HaritasI 89

91 Tesisin bulunduğu alana en yakın yerleşim yeri metre güneyinde yer alan Örencik Köyü dür. 1. Ülkemiz mevzuatı uyarınca korunması gerekli alanlar: a) 9/8/1983 tarihli ve 2873 sayılı Milli Parklar Kanunu nun 2 nci maddesinde tanımlanan ve bu Kanunun 3 üncü maddesi uyarınca belirlenen "Milli Parklar", "Tabiat Parkları", "Tabiat Anıtları" ve "Tabiat Koruma Alanları" Rapor konusu faaliyet hiçbir şekilde milli parklar, tabiat parkları, tabiat anıtları ve tabiat koruma alanları sınırlarında bulunmamaktadır. Bu sınıfa giren en yakın alan, Saha sınırının en kuzey ucundan kuzeybatıya doğru yaklaşık metre mesafe sonra Karacalık- Ayvalı arasında bulunan Anıt ağaçlarıdır. Bahsi geçen anıt ağaçları tabiat anıtları sınıfında tesise en yakın olanıdır. Bunun dışındaki Mihalıççık İlçesi sınırlarında yer alan Anıt ağaçları sarıçam (Pinus syvestris) ormanları için optimum bir alan olan Çatacık ta 10,5 hektar büyüklüğünde bir sarıçam meçceresi mevcuttur. Burada doğal olarak bulunan yaşları arasında m. ye kadar boylanan düzgün ve dolgun gövdeli sarıçam ağaçları nedeniyle 200 yılında Tabiat anıtı olarak ayrılmıştır. Bahsi geçen alan planlanan proje alanının yaklaşık 120 km.kuzeydoğusundadır. b) 1/7/2003 tarihli ve 4915 sayılı Kara Avcılığı Kanunu uyarınca Çevre ve Orman Bakanlığı nca belirlenen "Yaban Hayatı Koruma Sahaları ve Yaban Hayvanı Yerleştirme Alanları" sınıfına göre; Eskişehir İlinde bu sınıfa giren alanlar Mihalıççık Geyik Koruma ve Üretme Sahası, Kayakent Yaban Hayatı Geliştirme Sahası ve Balıkdamı Yaban Hayatı Geliştirme Sahası bulunmaktadır. Bahsi geçen alanlardan en yakın olanı planlanan alanın yaklaşık 113 km. kuzeydoğusunda Çatacık Planlama Bölgesinde bulunan Mihalıççık Geyik Koruma ve Üretme Sahası dır Balıkdamı Yaban Hayatı Geliştirme Sahası planlanan alanın 90 km. doğusunda, Kayakent Yaban Hayatı Geliştirme Sahası 97 km. doğusunda kalmaktadır. c) 21/7/1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu nun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının "Tanımlar" başlıklı (a) bendinin 1, 2, 3 ve 5 inci alt bentlerinde "Kültür Varlıkları", "Tabiat Varlıkları", "Sit" ve "Koruma Alanı" olarak tanımlanan ve aynı kanun ile 17/6/1987 tarihli ve 3386 sayılı Kanunun (2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu nun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi ve Bu Kanuna Bazı Maddelerin Eklenmesi Hakkında Kanun) ilgili maddeleri uyarınca tespiti ve tescili yapılan alanlar sınıfına göre; Eskişehir İl Merkezinde bulunan Odunpazarı Evleri kentsel sit olarak koruma altına alınmıştır. Bahsi geçen evler, proje alanının 40 km. kuzeyinde yer almaktadır. Proje alanı Frig Vadisi Planlama Bölgesinin yaklaşık 40 km. kuzeybatısında yer almaktadır. Ayrıca proje alanının 24 km. güneyinde Yazılı Kaya Frig Anıtları bulunmaktadır. Bunların dışında proje alanına en yakın m. kuzeybatısında Örencik Höyük bulunmaktadır. ç) 22/3/1971 tarihli ve 1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu kapsamında olan Su Ürünleri İstihsal ve Üreme Sahaları proje alanı ve civarında bulunmamaktadır. 90

92 İlimiz sınırları içersinde su ürünleri üreme alanı olarak kabul edilen kıta içi yüzeysel sularda 1380 sayılı Su Ürünleri Kanunu na göre Tarım Bakanlığı nca çıkartılan sirkülerdeki takvim doğrultusunda avlanma yasağı uygulanmaktadır. Bu alanlarda sirkülerdeki tarihler dışında usulüne uygun avlanma yapılmakta olup, Proje alanının 50 km kuzeydoğusunda Kaymaz, 42 km. kuzeybatısında Musaözü, 72 km. kuzey kuzeydoğusunda Yenice Barajları, 97 km. doğusunda Günyüzü I, 99 km. doğusunda Günyüzü II, 93 km. kuzeydoğusunda Oğlakçı, 57 km. kuzeybatısında Tutluca I, 55 km. kuzeybatısında Tutluca II, 97 km. kuzeydoğusunda Mercan, 105 km. doğusunda Ahırköyü, 33 km. kuzeyinde Kanlıpınar, 44 km. kuzeybatısında Bahçecik, Emircioğlu, 55 km. kuzeyinde Keskin, 23 km. güneydoğusunda Çatmapınar Göletlerinde avlanma yıl boyu tamamen yasaklanmıştır d) 31/12/2004 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği nin 17, 18, 19 ve 20 nci maddelerinde tanımlanan alanlar, proje alanı ve yakınında yer almamaktadır. e) 2/11/1986 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği nin 49 uncu maddesinde tanımlanan "Hassas Kirlenme Bölgeleri" proje alanına dahil değildir. Ülkemize doğalgaz bağlantısı ile birlikte 1996 yılından itibaren doğalgazın ilimizde öncelikle sanayi, sonrada ısınmada kullanılmaya başlanmıştır. Alınan tedbirler sonucu il merkezinde hava kirliliği önlenmiş ve İlimiz DİE bültenlerinde kirli olmayan iller arasında gösterilmiştir. f) 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanunu nun 9 uncu maddesi uyarınca Bakanlar Kurulu tarafından "Özel Çevre Koruma Bölgeleri" olarak tespit ve ilan edilen alanlar Eskişehir ilinde özel çevre koruma bölgesi bulunmamaktadır. Dolayısı ile proje alanı civarında da bulunmamaktadır. g) 18/11/1983 tarihli ve 2960 sayılı Boğaziçi Kanunu na göre koruma altına alınan alanlar Eskişehir İli hudutları dahilinde 2960 Sayılı Boğaziçi Kanununa Göre Koruma Altına Alınan Alan bulunmamaktadır. Dolayısı ile proje alanı ve civarında bulunması söz konusu değildir. ğ) 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanunu uyarınca orman alanı sayılan yerler, Çevre Düzeni Planı Haritasına göre proje alanına en yakın ormanlık bölgeye yaklaşık 700 m. uzaklıktadır. Ayrıca proje alanı bu sınıfa girmemektedir. h) 4/4/1990 tarihli ve 3621 sayılı Kıyı Kanunu gereğince yapı yasağı getirilen alanlar coğrafik bölge olarak proje alanında bulunmamaktadır. ı) 26/1/1939 tarihli ve 3573 sayılı Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanunda belirtilen alanlar proje alanı ve etki alanında bulunmamaktadır. i) 25/2/1998 tarihli ve 4342 sayılı Mera Kanununda belirtilen alanlar proje sahasına en yakın mera alanları proje alanının yaklaşık 500 m. kuzeydoğusunda bulunmaktadır. Ayrıca proje alanı bu sınıfa girmemektedir. 91

93 j) 17/5/2005 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği nde belirtilen alanlardan Çalışma sahasına en yakın 460 m. mesafede Seydisuyu Deresi bulunmaktadır. Bu nedenle Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği Ek 2 kapsamına girmekte olup Sulak Alanların Korunması Yönetmeliği madde 15 gereği çöp, moloz,hafriyat dip tarama, ve proses artığı çamurlar dökülmeyecek dere yatağının emniyeti sağlanacaktır. 2. Ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleşmeler uyarınca korunması gerekli alanlar: İlimiz sınırları dahilinde Ülkemizin Taraf Olduğu Uluslararası Sözleşmeler Uyarınca Korunması Gerekli Alan bulunmamaktadır. Dolayısı ile proje alanı bahsi geçen alanlar sınıfına girmemektedir. a) 20/2/1984 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren "Avrupa nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi" (BERN Sözleşmesi) uyarınca koruma altına alınmış alanlardan "Önemli Deniz Kaplumbağası Üreme Alanları"nda belirtilen I. ve II. Koruma Bölgeleri, "Akdeniz Foku Yaşama ve Üreme Alanları" coğrafik konum olarak proje alanında bulunmamaktadır. b) 12/6/1981 tarih ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren "Akdeniz in Kirlenmeye Karşı Korunması Sözleşmesi" (Barcelona Sözleşmesi) uyarınca korumaya alınan alanlar coğrafik bölge olarak bahsi geçen alanlar proje alanı ve etki alanında yer almamaktadır. ı) 23/10/1988 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanan "Akdeniz de Özel Koruma Alanlarının Korunmasına Ait Protokol" gereği ülkemizde "Özel Koruma Alanı" olarak belirlenmiş alanlar coğrafik bölge olarak bahsi geçen alanlar proje alanı ve etki alanında yer almamaktadır. ıı) 13/9/1985 tarihli Cenova Bildirgesi gereği seçilmiş Birleşmiş Milletler Çevre Programı tarafından yayımlanmış olan "Akdeniz de Ortak Öneme Sahip 100 Kıyısal Tarihi Sit" listesinde yer alan alanlar coğrafik bölge olarak bahsi geçen alanlar proje alanı ve etki alanında yer almamaktadır. ııı) Cenova Deklerasyonu nun 17. maddesinde yer alan "Akdeniz e Has Nesli Tehlikede Olan Deniz Türlerinin" yaşama ve beslenme ortamı olan kıyısal alanlar coğrafik bölge olarak bahsi geçen alanlar proje alanı ve etki alanında yer almamaktadır. c) 14/2/1983 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren "Dünya Kültür ve Tabiat Mirasının Korunması Sözleşmesi"nin 1. ve 2. maddeleri gereğince Kültür Bakanlığı tarafından koruma altına alınan "Kültürel Miras" ve "Doğal Miras" statüsü verilen kültürel, tarihi ve doğal alanlar olarak proje alanının yaklaşık m. kuzeybatısında Örencik Höyük bulunmaktadır. ç) 17/5/1994 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren "Özellikle Su Kuşları Yaşama Ortamı Olarak Uluslararası Öneme Sahip Sulak Alanların Korunması Sözleşmesi" (RAMSAR Sözleşmesi) uyarınca koruma altına alınmış alanlar proje alanı ve civarında bulunmamaktadır. d) 27/7/2003 tarihli ve sayılı Resmî Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Avrupa Peyzaj Sözleşmesi ile ilgili alanlar proje bölgesinde yer almamaktadır. 92

94 3. Korunması gereken alanlar a) Onaylı Çevre Düzeni Planlarında, mevcut özellikleri korunacak alan olarak tespit edilen ve yapılaşma yasağı getirilen alanlar (Tabii karakteri korunacak alan, biogenetik rezerv alanları, jeotermal alanlar ve benzeri) alanlar proje alanında ve civarında bulunmamaktadır. Onaylı Çevre Düzeni Planlarına göre proje alanı Tarım alanı olarak görünmektedir.ancak imar planlarında sanayi alanı olarak görünmektedir. b) Tarım Alanları: Tarımsal kalkınma alanları, sulanan, sulanması mümkün ve arazi kullanma kabiliyet sınıfları I, II, III ve IV olan alanlar, yağışa bağlı tarımda kullanılan I. ve II. sınıf ile, özel mahsul plantasyon alanlarının tamamı Proje alanının civarındaki alanlar Çevre Düzeni Planlarına göre tarımsal niteliği korunacak alanlar olarak geçmektedir. c) Sulak Alanlar: Doğal veya yapay, devamlı veya geçici, suların durgun veya akıntılı, tatlı, acı veya tuzlu, denizlerin gel-git hareketinin çekilme devresinde 6 metreyi geçmeyen derinlikleri kapsayan, başta su kuşları olmak üzere canlıların yaşama ortamı olarak önem taşıyan bütün sular, bataklık sazlık ve turbiyeler ile bu alanların kıyı kenar çizgisinden itibaren kara tarafına doğru ekolojik açıdan sulak alan kalan yerler proje bölgesinde bulunmamaktadır. ç) Göller, akarsular, yeraltı suyu işletme sahaları Proje alanına en yakın akarsu sahanın yaklaşık 460 m. kuzey kuzeybatısında bulunan Seydisuyu Çayı dır.. Bunun dışında tesis alanına en yakın m. mesafede Yukarı Söğüt Göleti, m. mesafede Aslanbeyli Göleti, m. mesafede Kunduzlar Barajı ve m. mesafede Çatören Barajı bulunmaktadır. Sahanın Porsuk Barajına mesafesi ise m. dir. d) Bilimsel araştırmalar için önem arzeden ve/veya nesli tehlikeye düşmüş veya düşebilir türler ve ülkemiz için endemik olan türlerin yaşama ortamı olan alanlar, biyosfer rezervi, biyotoplar, biyogenetik rezerv alanları, benzersiz özelliklerdeki jeolojik ve jeomorfolojik oluşumların bulunduğu alanlar proje alanı civarında bulunmamaktadır. III.8 Toprak özellikleri ve kullanım durumu (arazi kullanım kabiliyeti sınıflaması, erozyon, toprağın mevcut kullanımı), Proje sahası Çevre Düzeni Planı Haritasına göre tarım alanlarına girmektedir. Ancak imar planlarında sanayi alanı olarak görünmektedir. Ayrıca saha jeomorfolojik olarak az eğimli bir alan üzerinde bulunmaktadır. Çalışılan saha içinde sulu ve kuru dere yoktur. İnceleme alanının, Eskişehir il merkezine ulaşım sorunu bulunmamaktadır. İmar planı yapılacak sahanın topoğrafik eğimi % 0-15 arasındadır. Yapılaşma sırasında alt yapı problemi yaşanmayacaktır. a) Toprak Yapısı Ve Arazi Kullanım Kabiliyet Sınıfı Eskişehir ilinde tespit edilmiş 8 adet toprak grubu vardır. Buna göre, % 44.8 ile en fazla kahverengi topraklar, % ile kahverengi orman toprakları ve % ile kalkersiz kahverengi orman toprakları bulunmaktadır. Eskişehir ili büyük toprakları ve bazı arazi tiplerinin genel karakterleri şunlardır. 93

95 1. Alüvyal Topraklar ( ha) Akarsular tarafından askıda taşınarak depolanmış, genellikle yeni tortul depozitler üzerindeki (A) C profili topraklardır. Alüvyal topraklar, akarsu düzlükleri ile yan derelerin yüksek arazilerden vadi tabanlarına geçiş alanlarında, deltalar ve kıyı düzlüklerinde oluşurlar. Mineral bileşimleri, akarsu havzasının özelliklerine, jeolojisine, erozyon ve birikme devirlerine bağlı olup heterojendir. Bu toprakların profilinde herizonlaşma hiç yok yada çok az belirgindir. Buna karşılık değişik özellikte katlar görülür. Çoğu, yukarı arazilerden yıkanan kireççe zengindir. Alüvyal topraklar, bünyesine ve bulundukları bölgeler yahut evrim devrelerine göre sınıflandırılırlar. Bunlarda üst toprak alt toprağa belirsiz olarak geçiş yapar. İnce bünyeli ve taban suyu azdır. Yüzey nemli ve organik yüksek olanlarda düşey geçirgenlik azdır. Yüzey nemli ve organik maddece zengindir. Alt toprakta hafif seyreden bir indirgenme olayı hüküm sürer. Kaba bünyeliler iyi drene olduklarından yüzey katları çabuk kurur. Volkanik bölgeler ile, ılıman bölgedekiler tropik bölgedekilere oranla daha verimlidir. Arid iklimlerdeki alüvyal ovalarında yüksek taban suyunun varlığında değişik derecede tuzluluk, sodiklik veya her ikisi birden görülebilir. İklime bağlı olarak bütün bitkilerin yetiştirilebildiği verimi yüksek her türlü kültür bitkisinin yetişmesine uygun topraklardır. Eskişehir de ha alüvyal toprağı bulunmakta olup, tarım alanlarının % 6.78 lik bölümünü kapsamaktadır. 2.Kolüvyal Topraklar (3.624 ha) Yüzeysel suların ve yan derelerin yakın yerlere taşıyarak biriktirdiği sedimentlerin oluşturduğu genç topraklardır. Ana materyal derecelenmemiş veya kötü derecelenmiştir. Yağışın veya akışın yoğunluğuna ve eğim derecesine göre değişik parça büyüklüklerinde olup, çoğunlukla az toprak içerirler, kaba taş ve moloz görünümündedirler. Yüzey akış hızının azaldığı oranda parçaların çapları küçülmekte ve hatta alüvyal toprak parça büyüklüğüne eşit olmaktadır. Ara sıra taşkına maruz kalırlarsa da eğim ve bünye nedeniyle drenajları iyidir. Tuzluluk ve sodiklik gibi sorunları yoktur. Özel bir iklime sahip değildirler. Üzerlerindeki doğal bitki örtüsü iklime bağlıdır. Üzerinde tarım yapılan kolüvtal topraklar sulandığında iyi verim verirler. Eskişehir toprağının % 0.26 sı (3.624 ha) kolüvyal topraklardır. 3. Hidromorfik Alüvyal ( ha) Bu topraklar, drenajın iyi olmadığı bataklık ve sazlık gibi yerlerde devamlı su altında kalan bir toprak çeşididir. Üzerlerindeki doğal bitki örtüsü; çayır mera otları, saz, kamış ve sulak yerlerde yetişen bitkilerden oluşur. Topografyaları düz ve çukur, taban suyu yüksek ve alt katmanları yaştır. Taban suyundaki alçalıp yükselmeler, toprak katmanlarında ard arda gelen yükseltgenme ve indirgenmelere yol açar. Dolayısıyla mavi, gri, pas lekeleri görülür. Bu topraklarda derinlik fazla ise de gleyleşmiş katlar kök bölgesini sınırlandırırlar. Uzun süre yaş kesimlerinde otlatma yapılabilir. Bu araziler il genelinde ha lık bir alan kaplamaktadır. 4.Kahverengi Topraklar ( ha) Değişik ana maddelerden oluşan ABC profili zonal topraklardır. Erozyona uğrayanlarda yüksek baz satürasyonu ve yalnız AC horizonu görülür. Oluşumlarında kalsifikasyon rol oynar, bu nedenle profillerinde çok miktarda kalsiyum bulunur. A horizonu cm. kalınlıkta, belirgin gözenekli yapıda ve orta derecede organik maddeye sahiptir. ph nötr veya kalevidir, renk gri kahve veya kahverengidir. B horizonu açık kahverengiden koyu kahverengiye kadar değişen renklerde ve kaba yuvarlak köşeli blok yapıdadır. Bu horizon, tedrici olarak soluk kahve grimsi renkteki çok kireçli ana maddeye geçiş yapar. Kahverengi topraklarda bütün profil kireçlidir. B horizonunun altında genellikle sertleşmiş kireç birikimi katı ve bunun altında da jips katı mevcuttur. Bu araziler il genelinde ha lık (% 44.8) bir alan kaplamaktadır. 94

96 5.Kahverengi Tarım Toprakları ( ha) Kahverengi orman toprakları kireçce zengin ana madde üzerinde oluşur. Profilleri A(B)C şeklinde olup, horizonlar birbirine tedricen geçiş yapar. A horizonu çok gelişmiş olduğundan iyice belirgindir. Koyu kahverengi ve dağılgandır. Gözenekli ve granüler bir yapıya sahiptir. Reaksiyonu genellikle kalevi bazen de nötrdür. B horizonunun rengi açık kahverengi ile kırmızı arasında değişir. Reaksiyonu A horizonundaki gibidir. Yapı granüler veya yuvarlak görseli bloktur. Çok az miktarda kil birikimi olabilir. Horizonun aşağı kısımlarında CaCO 3 bulunur. Kahverengi orman toprakları, genellikle geniş yapraklı orman örtüsü altında oluşur. Etkili toprak oluşum sistemleri kalsifikasyon ve biraz da podzollaşmadır. Drenajları iyidir. Çoğunlukla orman ve otlak olarak kullanılırlar. Tarıma alınmış arazilerin verimi iyidir. İldeki toplam alanı hektardır. (%26.36) 6. Kireçsiz Kahverengi Orman Toprakları ( ha) A(B)C profili topraklardır. A horizonu iyi oluşmuştur ve gözenekli bir yapısı vardır. (B) horizonu zayıf oluşmuştur. Kahverengi veya koyu kahverengi granüler veya yuvarlak köşeli blok yapıdadır. (B) horizonunda kil birikimi yok veya çok azdır. Horizon sınırları geçişli ve tedricidir. Kireçsiz kahverengi orman toprakları, yaprağını döken orman örtüsü altında oluşur. Bu araziler il genelinde ha lık (% 12.70) bir alan kaplamaktadır. 7. Kırmızı Kahverengi Topraklar (6.307 ha) Solum un rengi hariç hemen hemen diğer bütün özellikleri kahverengi toprakların aynı veya benzerdir. A horizonu tipik olarak kırmızımsı kahverengi veya kırmızımsı yumuşak kıvamlıdır. B horizonu kırmızı veya kırmızımsı kahverengi, daha ağır bünyeli ve oldukça sıkıdır. B horizonunun altında kalsiyum karbonat birikme horizonu bulunur. Beyazımsı renkli olan bu horizon yumuşak veya çimentolaşmış olabilir. Kırmızımsı kahverengi topraklar çeşitli ana maddeler üzerinde oluşur. Doğal bitki örtüsü uzunca otlar ve çalılardır. Doğal drenajları iyidir. Kırmızı kahverengi topraklar Eskişehir ilinde toplam alanları ha dır. (% 0.46) 8. Kalkersiz Kahverengi Topraklar ( ha) A(B)C profilli topraklardır. A horizonu kahverengi, grimsi kahverengi, yumuşak kıvamda veya biraz sıktır. B horizonu daha ağır bünyeli, daha sert kahverengi veya kırmızımsı kahverengidir. B horizonu dahil solum 1/10 seyreltik HCl damlatıldığında köpürme göstermez. Genellikle yıkanma mecbur olup üst toprak alt toprağa nazaran daha asidik bir karakterdedir. Alt toprakta kalevilik olduğu kadar kireçtaşı üzerinde de oluşabilir. Doğal bitki örtüsü ot ve otçalı karışımıdır. Doğal drenajları iyidir. Eskişehir İlinde, toplam ha lık (% 1.43) alan kaplamaktadır. Eskişehir de diğer araziler toplam ha lık (% 5.82) alanı ve su satıhları 2.3 ha lık (% 0.17) alanı kaplamaktadır. Eskişehir İli topraklarının % ü derin, % i orta derinliktedir. Toplam olarak il topraklarının % ü derin ve orta derindir. Derin ve orta derin toprakların hakim olduğu bu gibi yerlerde tarıma kısıtlayıcı faktörler yoktur. Buna karşılık il topraklarının büyük bir kısmı (% ü) sığ ve çok sığ topraklardan oluşmuştur. İlimizde etüdü yapılan hektar arazinin % 15.1 i düz, % 16.2 si hafif eğimli, % 24.1 i orta eğimli, % 21.9 u dik, %19 u çok dik ve % 3.7 si sarp olarak belirtilmiştir. İlimizde hektar arazide orta derecede, hektar arazide şiddetli erozyon ve hektar arazide çok şiddetli su erozyonuna maruz bulunmaktadır. Eskişehir de hektar arazide 95

97 yaşlık ve hektar arazide çoraklık mevcut olup, yaşlık tespit edilen arazilerin hektarı işlenen tarım arazisi ve çoraklık tespit edilen hektar arazide işlenen tarım arazisidir. Saturasyon yüzdesine göre yapılan sınıflandırmada tarım topraklarının % 48.4 ü tın, % 47.9 u killi tın, % 2.9 u kil ve % 0.7 si kum bünyeye sahiptir. bu dağılım ilde tarım için uygun toprak bünyesi varlığını göstermektedir. Toprak Reaksiyonu : Tarım topraklarının % 0.3 ü asit, (ph 6.5 den düşük), % 8.2 si nötr (ph ), % 91.5 i alkali (ph 7.5 den büyük) reaksiyona sahiptir. Toprak Tuzluluğu ( % Total Tuz) : İşlemeli tarım uygulanan toprakların % 97.6 sı tuzsuz, % 2.2 si hafif tuzlu ve % 0.2 si ise çok tuzludur. Toprakta Kireç (CaCO3) : İl topraklarının % 5.2 si az kireçli, % 36 sı az kireçli, % 16.8 i kireçli, % 22.9 u fazla kireçli ve % 19.1 i ise çok fazla kireçlidir. Organik Madde : Tarım topraklarının büyük bir kısmı organik madde yönünden fakir durumdadır. Analiz sonuçlarının ortalamasına göre; topraklarının % 13.1 in de organik madde çok az, % 38.7 sinde orta, % 10.8 inde iyi ve 4.6 sında ise yeter düzeydedir. İl topraklarının azotlu gübrelerle gübrelenmesi gerekmektedir. Azot noksanlığına yağışlar ve erozyon sebep olmaktadır. Organik miktarını artırıcı önlemlere başvurulması, verimde devamlılık ve artış için gereklidir. Fosfor : Bitkiler tarafından alınabilir fosfor tayinlerinde (Olsen Metoduna göre) tarım topraklarının % 19.7 sinde fosfor çok az, % 30.6 sında az, % 22.7 sinde orta, % 13.5 inde yüksek ve % 13,5 inde ise çok yüksek fosfor varlığı tespit edilmiştir. Bu değerlendirmeye göre fosfor eksikliği gösteren toprakların fosforlu gübrelerle takviye edilmesi gerekmektedir Potasyum : Ülkemizin jeolojik yapısı ve iklim durumu, topraklarda fazla miktarda potasyum birikmesine neden olmaktadır. İl topraklarının % 2.1 inde potasyum az, % 1.2 sinde potasyum orta, % 1.9 unda yeter ve % 94.8 inde ise fazla miktarda potasyum tespit edilmiştir. Görüldüğü gibi il topraklarının potasyum seviyesi umumiyetle yeterli olmakla birlikte az miktarda potaslı gübreye ihtiyaç duyulmaktadır. 96

98 Tablo 48 Eskişehir Topraklarının Derinlik Bakımından Durumları Derinlik (cm.) Alan (Hektar) % Derin (90 +) Orta Derin (50-90) Sığ (20-50) Çok sığ(0-20) TOPLAM Arazi Sınıfları Eskişehir İl arazisinin % 21.8 i dağlık, % 6 sı yayla, % 25.8 i ova ve %51.8 i dalgalıdır hektar (% 42) tarım alanına sahip olan Eskişehir İlinde ; hektar çayır-mer a arazisi (% 26), hektar (% 25) orman ve fundalık arazi, ,5 hektar (% 7) tarıma elverişsiz arazi ve hektar su yüzeyleri (% 0.2) bulunmaktadır. Arazi kabiliyeti yönünden ildeki arazilerin % 9 u 1. sınıf, % 36 sı 2,3. ve 4.sınıf, % 55 ide 5,6,7 ve 8. sınıf arazilerdir. Sulanabilir arazilerde her yıl ekim yapılmaktadır. Geriye kalan araziler kıraç ve taban arazi olup, Nadas-Ekim münavebe sistemi uygulanmakta ve her yıl ha ı nadasa bırakılmaktadır. Tipik bir karasal iklime sahip olan Eskişehir de Sarıcakaya ve kısmen de Mihalıççık İlçeleri hariç tutulacak olursa genelde yıllık yağış 400 mm nin altında olup, daha çok serin iklimde tahıl (Buğday, Arpa) ile Şeker Pancarı tarımı yapılmaktadır. Bir mikroklima bölgesi olan Sarıcakaya ve Mihalgazi İlçelerinde Eskişehir ve çevre illerin ihtiyacını karşılayabilecek düzeyde sebzecilik ve seracılık yapılabilmektedir.toprak İskan Müdürlüğünün, 1981 Köy Envanter Etüdüne göre Eskişehir de işletmelerin % 3.1 i 0-25 dekar, % 6.4 ü dekar, % 17.1 i dekar, % 30.4 ü dekar, % 31.8 i dekar,% 8.6 sı dekar arasındadır. İşletmelerin % 2.5 i ise 1000 dekardan büyüktür. Eskişehir deki tarımsal faaliyet, ülkenin en temel bitkisel besin maddeleri üretiminde küçümsenmeyecek bir yer tutarken, ülke geneline oranla makineleşme ve modernleşme dikkati çeken boyuttadır. Arazi Kullanım Durumu Tarım arazisi : Ha (% 43) Çayır-Mera : Ha (% 24) Ormanlık-Fundalık : Ha (24) Diğer : Ha (% 9) Arazi Kullanım Durumu Tarım Arazisi Çayır-Mera Ormanlık-Fundalık Diğer Grafik 27: Arazinin Kullanma Durumu (Tarım İl Müdürlüğü 2008) 97

99 b) Yamaç Stabilizesi Proje alanı, jeomorfolojik olarak az eğimli bir alan üzerinde bulunmaktadır. Çalışılan saha içinde sulu ve kuru dere yoktur. İnceleme alanının, Eskişehir il merkezine ulaşım sorunu bulunmamaktadır. İmar planı yapılacak sahanın topoğrafik eğimi % 0-15 arasındadır. Dolayısıyla yamaç stabilitesi ile ilgili bir sorun bulunmamaktadır. c) Sahanın Erozyon Açısından Durumu Erozyon (toprak aşınımı), toprağın aşınmasını önleyen bitki örtüsünün yok edilmesi sonucu koruyucu örtüden yoksun kalan toprağın su ve rüzgarın etkisiyle aşınması ve taşınması olayıdır. Erozyonun başlıca nedeni, toprağı koruyan bitki örtüsünün yok olmasıdır. Tesis alanında yaklaşık 2 cm lik üst örtü toprağı vardır. Söz konusu bitkisel toprak, inşaat aşamasında sıyrılarak bitkisel toprak proje alanı içinde depolanacaktır. Depolanan bu bitkisel toprak alanda inşaat işlemleri bittikten sonra yüzeylere serilerek peyzaj çalışmalarında kullanılacaktır. d) Doğal Bitki Örtüsü Olarak Kullanılan Mera, Çayır v.b. Faaliyetin planlandığı alan 1/ ölçekli Çevre Düzeni Planı Haritasına göre tarım alanlarına girmektedir. Ancak İmar Planlarına göre Sanayi alanlarına girmektedir. Bu nedenle faaliyet alanında doğal bitki örtüsü olarak kullanılan mera, çayır vb. bulunmamaktadır. III.9 Proje Alanı Etrafında Bulunan Orman Alanları, Proje Alanının Bu Alanlara Mesafesi, Çevre Düzeni Planı Haritasına göre proje alanına en yakın ormanlık bölgeye yaklaşık 700 m. uzaklıktadır. Ayrıca proje alanı bu sınıfa girmemektedir. III.10 Proje yeri ve etki alanının hava, su ve toprak açısından mevcut kirlilik yükünün belirlenmesi, Su Kirlilliği Proje kapsamında çalışacak personelin içme ve kullanma amaçlı sarf edecekleri su ve normal ihtiyaçların oluşturacağı kirli atıksular ile tesisin çalışması esnasında soğutma kulelerinde biriktirilen 30 m 3 /gün kadar oluşacak soğutma suyu Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği nde belirtilen esaslara göre paket arıtma ünitesinde arıtılarak yaklaşık m 2 alanda su biriktirme havuzunda depolanacaktır. Oluşturulacak olan su biriktirme havuzunun yüzeyine geçirimsizlik için kil malzeme serilip üzerine iç piyasadan temin edilen 2,5 mm HDPE Geomembran malzeme serilecektir. Yine bu jeomembran malzeme üzerine kil serilerek zemin tamamen geçirimsiz hale getirilecektir. Ayrıca su biriktirme havuzu DSİ gözetiminde ve DSİ nin belirleyeceği kriterler doğrultusunda gerçekleştirilecektir Proje alanı su kalitesi: Sakarya Havzasının en önemli kollarından biri ve tesis sahasına en yakın yüzeysel su kaynağı olan Porsuk Çayı, Kütahya İli Murat Dağı eteklerinden doğmakta ve Sakarya Nehrine ulaşana kadar yaklaşık 460 km. bir yol almaktadır. Porsuk Çayı ve önemli yan kolları aşağıdaki amaçlarla kullanılmaktadır. 98

100 1- Sulama suyu, 2- İçme ve kullanma Suyu, 3- Endüstriyel Su temini, 4- Evrensel ve Endüstriyel Atıklar için Alıcı Ortam, 5- Rekreasyon ve Balıkçılık. İçme suyu olarak kullanılan Kalabak Kaynak Suyu dışında Eskişehir kent merkezinde (adrese dayalı nüfus: ) kullanılan şebeke suyu Porsuk Çayından sağlanmaktadır. Başlangıçta Eskişehir i su taşkınlarından korumak amacıyla 1947 yılında yükseltilerek aktif göl hacmi yaklaşık 466x10 m 3 e çıkartılmıştır. Porsuk Baraj Gölü Eskişehir kent merkezinin içme ve kullanma suyu temini açısından hayati önem taşımaktadır. Özellikle son 35 yıldır Porsuk Havzasındaki plansız, düzensiz ve hızlı şehirleşme ve sanayileşme sonucu su kalitesinde de bozulmalar ortaya çıkmıştır. Son yıllarda Kütahya ve Eskişehir kent merkezlerinde evsel ve endüstriyel atıksu arıtma tesisleri kurulmuş olmakla birlikte verimli bir şekilde çalıştırılmadıklarından Porsuk Çayı potansiyel kirlilik tehdidi altındadır. Kirlilik Çalışmaları: Kütahya evsel atıksu arıtma tesisi öncesine kadar oldukça temiz olan Porsuk Çayı sadece karbon giderimi için inşa edilen biyolojik arıtma tesisinin çeşitli nedenlerle verimli bir şekilde çalıştırılmaması nedeniyle bu tesis sonrası aşırı derecede kirlenmektedir. Kütahya Şeker Fabrikası, Azot Fabrikası, Seyitömer Termik Santralı çeşitli firmalara ait porselen fabrikalarının ve Harlek kaplıcalarının sıvı atıkları da Porsuk Çayı aracılığıyla Baraj Gölüne gitmektedir. Eskişehir kent merkezinin içme ve kullanma su kaynağı olarak planlanan Porsuk Çayı nın su kalitesi üzerinde yaklaşık 25 yıldır çok çeşitli yerli ve yabancı kuruluşlar ve üniversiteler tarafından çok sayıda araştırma yapılmıştır. DSİ.3. Bölge Müdürlüğünce yapılan Porsuk Çayı Pilot Projesi su kirliliği denetimi konusunda ülkemizde bir kamu kuruluşunun yürüttüğü ilk sistematik araştırmadır. Eskişehir Porsuk İçme Suyu Projesi, Su Kalitesi İncelemeleri başlıklı detaylı bir araştırmada İller Bankasınca yapılmıştır. Bu araştırmalarda özellikle Kütahya Azot Fabrikasından kaynaklanan azot yükünün Porsuk Baraj Gölü ve Porsuk Çayı su kalitesi üzerindeki olumsuz etkileri vurgulanmıştır. a) Azot kirliliği: Geçtiğimiz yıllarda özellikle gelişmiş ülkelerde yüksek düzeyde azotlu gübre kullanımı ve hayvan yetiştiriciliğinin çok yoğun olduğu alanlarda yer altı ve yüzey sularının azot bileşiklerince insan sağlığını tehdit edebilecek düzeyde kirlendiği kaydedilmektedir. Azot bileşikleri arasında en kararsızı olan nitritin özellikle bebeklerde kandaki hemoglobin ile birleşerek kararmalara neden olduğu ileri sürülmektedir. Nitritin ayrıca canlı bünyesinde nitrozaminlere dönüştüğü ve nitrozaminlerin de deney hayvanlarında kansere yol açtığı yabancı kaynaklarda belirtilmektedir. Eskişehir de valilik, belediye, üniversite, basın, gönüllü kuruluşlar ve halkın çok duyarlı ve kararlı tavır almaları sonucu Kütahya Azot Fabrikası asit pompa kaçaklarını en aza indirmiş, ayrıca amonyak üretim ünitesi de 1993 yılında kapatılmış ve Gemlik teki tesisten getirtilen susuz amonyak (%28 NH 4 ) kullanılmasına geçilmiştir. Azot Fabrikasınca alınan bu önlemler sonucu Porsuk Çayında ve netice de Eskişehir Hamsu Arıtma Tesisinden şebekeye verilen içme ve kullanma suyundaki nitrat, nitrit ve NH 4 erişimlerinde önemli azalmalar meydana gelmiştir. Örneğin ve 1993 yıllarında nitrat düzeyleri , ve mg/lt iken, ve 2004 yıllarında nitrat derişimleri sırasıyla mg/lt olarak ve 4.32 değerlerine düşmüştür(7)(9). Bu değerler TSE (TS 266,1997), Avrupa Standartı 99

101 ve Dünya Sağlık Örgütü tarafından NO 3 için tavsiye edilen 25 mg/lt ve maksimum izin verilen 50 mg/lt. sınırlarının çok altındadır. b) Porsuk Baraj Gölü Trofik Sınıflaması: Göl ortamına çeşitli kaynaklardan gelen azot, fosfor ve karbon gibi temel besin elementlerinin dağılımına göre göller üç grupta toplanmaktadır. A) Oligotrofik: Besleyici madde girişi çok az olduğundan, üretim ve indirgenme arasında bir denge vardır ve neticede göl tabanında yok denecek düzeyde organik madde birikimi olur. B) Ötrofik: Su toplama havzasından evsel, endüstriyel ve tarımsal faaliyetler sonucu gelen besin elementlerinin fazlalılığı nedeniyle üretim ve indirgenme dengesi bozulur. Göl tabanına çöken ve zamanla parçalanan maddeler için oksijenin tüketilmesi balık yaşamını olumsuz yönde etkilenmektedir. C) Hipertrofik: Ötrofik göl durumunda gerekli önlemler alınmadığı zaman hipertrofik konuma geçilir. Bu gibi göller mikroskobik bitki ve alglerin aşırı derece çoğalması ve göl tabanına ve kıyılara birikmesi sonucu bataklaşarak yok olmak üzeredir. Porsuk Baraj Gölünde Eskişehir DSİ.3.Bölge Müdürlüğü nce , , , ve yıllarını kapsayan dönemlerde yapılan detaylı araştırmalara göre başlangıçta %50 olasılıkla ötrofik şartlar hakimken 1990 lı yıllardan itibaren %80 olasılıkla Hipertrofik konuma geçilmiştir(19)(20)(21). Gölde yapılan mikrobiyolojik çalışmalarda Phytoplankton (bitkisel algler) çeşitleri arasında belirlenen Cyanophyceae (mavi-yeşil algler) türlerinin çürümeleri sonucu oluşan toksik maddelerin içme suyu olarak kullanıldığında potansiyel tehlike oluşturduğu ve suyun tat ve kokusunu bozduğu kaydedilmektedir. DSİ. 3.Bölge Müdürlüğünün yaklaşık 25 yıldır sürdürdüğü kapsamlı araştırmalar, Su Kirliliği ve Kontrolü Yönetmeliğinde verilen parametre ve sınır değerlerinin Porsuk Barajı gölünde kat kat aşıldığını ve gölün doğal arıtma sistemi gibi çalıştığını göstermektedir. Kütahya da olduğu gibi Eskişehir evsel atıksu arıtma tesisi de verimli bir şekilde çalıştırılmadığından Porsuk Çayı Eskişehir çıkışında da Alpu, Beylikova yönünde kirli olarak akmaktadır. Proje alanı hava kalitesi: Planlanan Tesise en yakın hava kalitesi izleme istasyonu UTM 6 derecelik koordinat sistemine göre sağa: ( enlem), yukarı: boylam ( ) koordinatlarında tarihinde Mülga Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından kurulan ve yaklaşık metre mesafede bulunan istasyon verilerine göre Şubat Ayı içi ve 13 Mart itibarı ile Mart Ayı içinde ölçülen değerler aşağıdaki tabloda verilmiştir. Tablo 49: Eskişehir Hava Kirliliği Ölçüm Değerleri PM10 (µg/m3) R.HIZI (m/s) R. YONU (Deg) B. NEM (%) H. BAS. (mb) SO2 (µg/m3) So2 24H (µg/m3) PM10 24H (µg/m3) Tarih H. SIC. (C ) : : : : : : : :

102 : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : Minimum MinDate MinTime 24:00:00 24:00:00 24:00:00 24:00:00 24:00:00 24:00:00 24:00:00 24:00:00 24:00:00 Maximum MaxDate MaxTime 24:00:00 24:00:00 24:00:00 24:00:00 24:00:00 24:00:00 24:00:00 24:00:00 24:00:00 Avg Num Data[%]

103 STD Proje alanı toprak kalitesi: Eskişehir İli, büyük bir kısmı İç Anadolu nun Yukarı Sakarya Bölümünde yer alır. İl arazisinde orta derecede yüksek fakat yapı bakımından çeşitli dağlar görülür. Başlıca düzlükler ise Porsuk Çayı ile Sakarya Vadisinin yukarı çığırı çevresinde yayılır. Dağlar ve ovalar arasında dik vadi yamaçlarının yardığı hafif dalgalı yaylalar bulunur. Sakarya Vadisi sarp kısmı incelmiş, geniş yüzü doğuya dönük bir yarımada gibi İl topraklarını kuşatır. Yarımada ortasında Sakarya ya ters yönde (Batı-Doğu) akan Porsuk Çayı vadisi geçer. Porsuk ile Sakarya nın yukarı kısmı arasında da Sivrihisar kütlesi yer alır. Batıda Bozdağ ile devam eden Sündiken Dağları vardır. Bu dağların metamorfik sişt ve mermerleşmiş kireç taşından oluşmuş bir ekseni vardır. Sivrihisar kütlesi Güneydoğu-Kuzeybatı doğrultusunda uzanır. Sakarya nın Seyitgazi den Porsuk unda Eskişehir den batıda kalan çevresi, batıya doğrudan yükselerek İç Batı Anadolu eşiğinin dağınık, yaygın tepelik alanına katılır. Bu kesimde Kütahya sınırı üzerinde Türkmen Dağı yükselir. Güneybatıda Bayat yaylası yer alır. En önemli düzlüğü Porsuk Çayı boyunca doğuya, Sarısu vadisi boyunca batıya doğru uzanan Eskişehir ovasıdır. 2. düzlük Sakarya nın yukarı çığrı yükseltisi kuzeybatı güneydoğu yönünde azalır. Bu düzlük yer yer tepelik bir görünüm arz eder. Yaylalar eski kıvrımlı temelin görünmediği kesimlerde 4. zamanın 2. yarısına ait Neojen göl tortuları ile kaplanmıştır. İl topraklarında Sündiken Dağları ile kuzeydeki Köroğlu dağlarının uzantıları arasında kalan Sakarya Vadisi, ayrı bir görünüme sahiptir. Doğuda Sarıyer baraj gölünün kapladığı bu vadi, batıda 250 m nin altına düşer. Kendine has bir mikroklimanın oluşmasına neden olur. Eskişehir İlinde tespit edilen 8 adet toprak grubu vardır. Buna göre % 48.8 ile en fazla kahverengi topraklar, % ile kahverengi orman toprakları ve %12.70 ile kalkersiz kahverengi orman toprakları bulunmaktadır. İlin değişik topografyası, iklimi ve jeolojik yapı farklılıkları ile vejetasyondaki çeşitlilik, değişik özelliklere sahip toprakların oluşumuna neden olmuştur. Bu durum bitki besin bitki besin maddeleri kapsamında de kendini göstermektedir. BÖLÜM IV. PROJENİN ÖNEMLİ ÇEVRESEL ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER IV.1 Arazinin hazırlanması aşamasında yapılacak işler kapsamında nerelerde, ne miktarda ve ne kadar alanda hafriyat yapılacağı, hafriyat artığı malzemenin nerelere taşınacakları, nerelerde depolanacakları veya hangi amaçlar için kullanılacakları, dolgu için kullanılacaksa hafriyat ve dolgu tabloları, depolama alanının (kimyasal veya atık) nihai eğim açısı ve depolama sahası durumu, Kimyasal madde üretim tesisi kurulması aşamasında, yapıların temel kazma sırasında hafriyat atığı ve toz emisyonu açığa çıkacaktır. Ancak sulama ile oluşacak toz minumum seviyeye getirilecektir.faaliyet alanında oluşacak hafriyat miktarı aşağıda hesaplanmıştır. Toplam Hafriyat Miktarı=Hafriyat Alanı x Hafriyat Derinliği Buna göre ; m 2 lik alanda çalışma yapılacak olup Bu binalarda beton temel için 2,5 m derinliğinde kazı yapılacak ve yaklaşık m³ hafriyat toprağı açığa çıkacaktır. Yine m 2 alanda su biriktirme havuzu yapılacak olup beton temel için 4 m derinliğinde kazı yapılacak ve yaklaşık m³ hafriyat toprağı açığa çıkacaktır. 102

104 Hafriyatı yapılacak olan toprağın yoğunluğu 1,6 gr/cm³ kabul edildiğinde Toplam hafriyat miktarı =Toplam Hafriyat Hacmi x Toprak Yoğunluğu = m³ x 1,6 gr/cm³= ton dur. Kazı çalışmalarında oluşacak bitkisel toprak ve hafriyat malzemesi arazi tesviyesi ve peyzaj düzenleme çalışmalarında kullanılacaktır. Alan dışına hafriyat malzemesi taşınmayacaktır. Arazi hazırlama süresince tesiste 1 kamyon, 1 adet kepçe ve 1 arazöz, kullanılacak olup yapılan hesaplamalara göre ton hafriyat oluşması beklenmektedir. İşletme süresince tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Hafriyat Toprağı, İnşaat ve Yıkıntı Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği ne uygun olarak çalışılacaktır. Sahada yapılacak toplam kazı hacmi Hafriyatın yapılacağı süre Günlük hafriyat miktarı Günlük çalışma süresi Saatlik hafriyat miktarı : ton :120 gün :249,9 ton /gün :10 saat/gün : 24,99 ton/saat Projede toz emisyonlarının kütlesel debileri hesaplanırken SKHKKY Ek-2 İzne Tabi Tesislerde baca dışı kaynaklı emisyonun kütlesel debisinin başlığı altında belirtilen, sökme, yükleme, nakliye, boşaltma,depolama işlemlerinde yönetmeliğin Ek-1 inde belirtilen önlemlerin (sulama, kapalı taşıma sistemlerinin kullanılması, malzemenin nemli tutulması, savrulma yapılmadan yükleme-boşaltma yapılması vb.) alınması durumunda bu işlemlerden kaynaklanan toz emisyonu kütlesel debisi Tablo da yer alan kontrollü emisyon faktörleri kullanılarak hesaplanmalıdır. ibaresi yer almaktadır. Bu durumda arazi hazırlama aşamasında oluşacak toz hesabı kontrollü duruma göre hesaplanmıştır. Tablo 50. Toz Emisyon faktörleri tablosu Kaynaklar Emisyon Faktörleri kg/ton Kontrolsüz Kontrollü Sökme 0,025 0,0125 Yükleme 0,010 0,005 Nakliye (gidiş-dönüş toplam mesafesi) 0,7 0,35 Boşaltma 0,010 0,005 Malzemenin ekskavatör ile çıkarılması sırasında oluşan toz miktarı: Sökme toz debisi = Üretim miktarı * Katsayı = 24,99 ton /saat* 0,0125 kg / ton = 0,312 kg/saat Çıkarılmış malzemenin ekskavatör veya kepçe ile kamyona yüklenmesi Yükleme toz debisi = Üretim miktarı * Katsayı Kamyonlara Yüklenen Malzemenin Nakliyesi : = 24,99 ton /saat* 0,005 kg / ton = 0,124 kg/saat Faaliyet alanı içinde kamyonların kat ettiği yol 100 metredir. Toz debisi = (katsayı) x kamyon adedi x (gidiş-geliş) x sefer sayısı x mesafe (km) = 0,35 x 1 x 2 x 14x 0,1 = 0,98 kg /gün / 10 saat/gün =0,098 kg / saat 103

105 Kamyondaki Malzemenin Boşaltılması: Boşaltma toz debisi = Üretim miktarı * Katsayı = 24,99 ton /saat* 0,005 kg / ton = 0,124 kg/saat Toplam Toz Debisi = Sökme + Yükleme + Nakliye + Boşaltma = 0,312 +0, , ,124 = 0,658 kg /saat Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği Ek-2 de Baca dışından atmosfere verilen emisyonların saatlik kütlesel debileri emisyon faktörleri kullanılarak tespit edilir. Saatlik kütlesel debi (kg/saat) değerleri Yönetmelik Tablo 2.1 de verilen 1 kg/sa değerini aşması halinde, tesis etki alanında emisyonların Hava Kirlenmesi Katkı Değeri (HKKD) mümkünse saatlik, aksi taktirde günlük, aylık ve yıllık olarak hesaplanır. Yönetmelik Ek 2 ye göre inşaat aşamalarında (kontrollü) oluşacak toz emisyonlarının kütlesel debisi emisyon faktörleri kullanılarak hesaplanmış ve toplam kütlesel debi olan 0,658 kg/saat in Yönetmelik tablo 2.1 de verilen sınır değer olan 1 kg/sa in altında olduğu görülmüştür. Bu nedenle Hava Kirlenmesine Katkı Değeri hesaplanmak için modelleme çalışması yapılmasına ihtiyaç duyulmamıştır. IV.2 Projenin yol açacağı bitkisel toprak kaybı, projenin peyzaj üzerine etkileri, ve alınacak önlemler, proje alanında peyzaj öğeleri yaratmak veya diğer amaçlarla yapılacak saha düzenlemelerinin (ağaçlandırmalar, yeşil alan düzenlemeleri vb.) ne kadar alanda nasıl yapılacağı bunun için seçilecek bitki ve ağaç türleri vb. ve var ise peyzaj projesi, Kazı çalışmalarında oluşacak bitkisel toprak proje alanı içinde depolanacaktır. Depolanan bu bitkisel toprakta bulunan bitki örnekleri titizlikle alınacak inşaat faaliyetleri bittikten sonra bitkilerin doğal peyzajı sağlanacaktır.ayrıca saha içerisinde yolların yapımı tamamlandıktan sonra yol kenarlarına ağaçlandırma çalışmaları yapılacaktır. Açık alanlarda çimlendirme ve çiçeklendirme çalışmaları planlanmaktadır. Bununla birlikte bitkilerin ve ağaçların toprak,su ve hava koşullarına uyum sağlayacak cinsten olmasına özen gösterilerek ve bu koşullara en uygun bitkiler seçilecektir. Sulama sistemleri uygulaması da en iyi sulamayı yapacak şekilde tasarlanacak ve uygulanacaktır. IV.3 Taşkın ve heyelan riski, alınacak önlemler, drenaj ile ilgili işlemler, Planlanan alana en yakın akarsu Seydisuyu Çayı dır. Bahsi geçen Seydisuyu Çayının proje alanı arasındaki yaklaşık 50 metre kadarlık kot farkından dolayı herhangi bir taşkın oluşması beklenmemektedir. Bu konu ile ilgili olarak planlan arazinin sağ ve sol tarafına yağmur suyunu aktaracak çukurlar kazılacak ve yağmur suyu toplama hattı yapılacaktır. IV.4 Depolama ünitesinin (planlanıyor ise) tasarımı, zemin ve yan yüzey geçirimsizliği, sızdırmazlığının sağlanması için yapılacak işlemler, sızdırmazlık sistemi için kullanılacak malzemenin cinsi, miktarı ve temin edileceği yerin belirtilmesi, drenaj ile ilgili işlemler, plan ve kesit bilgileri, sızıntı suyu havuzu boyutlandırılması, plan ve kesitleri, Proje kapsamında kimyasal hammaddelerin ve ürünlerin stoklanması amacıyla 1200 m 2 kimyasal madde depo sahası oluşturulacaktır. Depo sahasında depolanacak hammadde ve ürünler malzeme güvenlik bilgi formunda belirlenen paslanmaz çelik stok tankında bulunacaktır. Bu çelik stok tanklarının bulunacağı depo sahasının yağmur suları ile temasından meydana gelebilecek kirliliğin önlenmesi için zemin geçirimsizliği beton ile sağlanacak ayrıca yağmur suların drenajı amacı ile ızgara, kuşaklama kanalları oluşturularak 104

106 üzeri sundurma ile kapatılacaktır. Burada depolanacak ürünler ve hammaddelerin stoklanma süreleri ortalama bir ay civarında olacaktır. Hammaddeler üretimde kullanılacak, nihai ürün ise malzeme güvenlik bilgi formlarında belirtilen taşıma koşulları sağlanarak piyasaya satışa sunulacaktır. Tesiste proses kaynaklı olarak buhar kazanından çıkan 2,5 ton/gün kül ve gazlaştırmadan çıkacak 2 ton/gün cüruf oluşması beklenmektedir. Kömürün yanması sonucu oluşacak olan kül çed alanı içerisinde yaklaşık 500 m 2 ( 25 m x 20 m) alanda beton kaplı zemin sızdırmazlığı sağlanmış alanda geçici olarak depolanacaktır. Ayrıca bu alanda yağmur suyu birikintilerinin oluşmasını önleyecek şekilde depo sahası çevresine yağmur suyu drenaj kanalları yapılacaktır. Beton zeminden oluşan geçici depo sahasının üzeri sundurma ile kapatılacaktır. Sonraki süreçte oluşacak olan bu külden Atıkların Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmelik Ek 2 ye göre analizleri yapılarak atık sınıfı belirlendikten sonra depo koşulları belirlenecektir. Analiz sonuçlarının uygun olmaması doğrultusunda kül lisanslı bertaraf tesisine uygun olması durumunda ise beton santrallerine katkı maddesi olarak verilecektir Proseste oluşacak olan cüruf ise yine zemin beton kaplanarak sızdırmazlığı sağlanmış 500 m 2 ( 25 m x 20 m) alanda geçici olarak depolanacaktır. Depo sahasında yağmur suları için kuşaklama kanalları oluşturulacak olup beton zemin üzeri sundurma ile kapatılacaktır. Oluşacak olan bu cüruftan Atıkların Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmelik Ek 2 ye göre analizleri yapılarak atık sınıfı belirlendikten sonra depo koşulları belirlenecektir. Analiz sonuçlarının uygun olmaması doğrultusunda cüruf lisanslı bertaraf tesisine uygun olması durumunda ise tesisin kendi ihtiyaçlarında kullanılabileceği gibi çevredeki briket üreticilerine de verilebilecektir. Ayrıca proje kapsamında çalışacak personelin içme ve kullanma amaçlı sarf edecekleri su ve normal ihtiyaçların oluşturacağı kirli atıksular ile tesisin çalışması esnasında soğutma kulelerinde biriktirilen 30 m 3 /gün kadar oluşacak soğutma suyu Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği nde belirtilen esaslara göre paket arıtma ünitesinde arıtılarak yaklaşık m 2 alanda su biriktirme havuzunda depolanacaktır. Oluşturulacak olan su biriktirme havuzunun yüzeyine geçirimsizlik için kil malzeme serilip üzerine iç piyasadan temin edilen 2,5 mm HDPE Geomembran malzeme serilecektir. Yine bu jeomembran malzeme üzerine kil serilerek zemin tamamen geçirimsiz hale getirilecektir. Ayrıca su biriktirme havuzu DSİ gözetiminde ve DSİ nin belirleyeceği kriterler doğrultusunda gerçekleştirilecektir. Ayrıca tesiste tarih ve sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren Büyük Endüstriyel Kazaların Kontrolü Hakkında Yönetmelik hüküm ve esaslarına uyulacaktır. IV.5 Proje kapsamında, inşaat ve işletme döneminde su temini sistemi planı, suyun nereden temin edileceği, suyun temin edileceği kaynaklardan alınacak su miktarı ve bu suların kullanım amaçlarına göre miktarları, oluşacak atık suların cins ve miktarları, nereye deşarj edileceği, drenaj sisteminden toplanan suyun miktarı, sızıntı suyu toplama havuzunun toplama karakteristiği, sızıntı suyu miktarı, özellikleri (tesiste oluşacak sızıntı suyu ile ilgili değerlendirmelerinin şiddetli yağış analizlerine göre yapılması), sızıntı suyu arıtma sistemine ait bilgiler, arıtılan suyun hangi alıcı ortama nasıl deşarj edileceği, deşarj limitlerinin tablo şeklinde verilmesi, plan ve kesit bilgileri, yağmur suyu drenajı, varsa fosseptiğe ilişkin bilgiler, fosseptik boyutlandırılması, alınan ve/veya alınacak tüm izinler), İnşaat Aşaması: 105

107 Tesisin inşası sırasında su kullanımı personelin ihtiyacı olan su ve tozumayı önlemek amacıyla kullanılacak sulama suyu şeklinde olacaktır. İçme suyu pet şişe ve damacanalarla sağlanacaktır. Kullanma suyu ise yer altı suyundan karşılanacaktır. Proje alanının inşaatı sırasında 15 kişi daimi olarak çalışacaktır. Personelin ihtiyacı olan içme ve kullanma suyu ise; N: Tesiste çalışan sayısı, q: 150 lt/kişi.gün alındığında ; Q = q x N = 150 lt/kişi.gün x 15 kişi = 2,25 m 3 /gün dür. Tesisin inşaası sırasında hafriyat malzemelerinin ortaya çıkması kazıma, taşınması, peyzaj ve çevre düzenleme işleri sırasında tozumayı önlemek amacıyla zemin ıslatma işlemi gerçekleştirilecektir. Bu işlem için m 2 başına yaklaşık 10 lt su kullanılacaktır. Yolların spreyleme yöntemiyle sulanması sırasında kullanılacak su yine proje alanındaki yer altı suyundan karşılanacaktır. Proje alanı içerisinde m 2 alanda hafriyat çalışması yapılacak olup bu çalışmanın 120 günde ( 4 Ay) tamamlanacağı göz önüne alınırsa, günlük çalışma yapılacak alan /120 gün = 29,15 m 2 /gün olacaktır. Bu alan içerisinde yapılacak çalışmalar sonucunda ortaya çıkacak olan tozumayı engellemek için kullanılması öngörülen su miktarı ise; 29,15 m 2 /gün X 10 lt/gün = 291,5 lt/gün = 0,291 m 3 / gün olacaktır.tesiste tozlanmayı önleme amaçlı olarak yollarda kullanılacak olan su buharlaşma ile atmosfere karışacağından dolayı atık su oluşumuna sebebiyet vermeyecektir. Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği ne göre, proje alanında personelin kullandığı içme ve kullanma suyunun tamamının atıksuya dönüşeceği kabul edildiğinde, tesiste oluşan evsel nitelikli atıksu miktarı 2,25 m 3 /gün dür. İnşaat aşamasında oluşan evsel nitelikli atıksular sızdırmaz nitelikli fosseptikte toplanacak ve düzenli aralıklarla vidanjörle çekilerek Eskişehir Büyükşehir Belediyesi atıksu arıtma tesisine deşarjı ile uygun şekilde bertarafı sağlanacaktır. İşletme Aşaması : Projede su kullanımı personelin ihtiyacı olan su ve proses için gerekli olan su olarak 2 şekilde olacaktır. Personelin ihtiyacı olan su içme suyu pet şişe ve damacanalarla sağlanacaktır. Kullanma suyu ise sahada açılacak yeraltısuyundan karşılanacaktır. Yer altı suyu kullanma belgesi DSİ 3. Bölge Müdürlüğünden alınmıştır. Proje kapsamında ihtiyaç duyul Personelin ihtiyacı olan su miktarı; kişi başına 0,15 m 3 /gün kadar su tüketiminin olacağı ve proje kapsamında 80 kişinin çalışacağı göz önünde bulundurulursa gerekli olacak su miktarı; Q = 0,15 m 3 /gün.kişi x 80 kişi Q = 12 m 3 /gün kadar olacaktır. Ayrıca tesisin çalışması esnasında soğutma kulelerinde 360 m 3 /gün kadar soğutma suyu bulunacaktır. Burada kullanılacak su sistemin tamamında dolaşacak olan su olup günlük ihtiyaç duyulan su sistemden % 30 oranında buharlaşan ilave 108 m 3 /gün su olacaktır. Bu durumda tesisin toplam su ihtiyacı, Toplam su ihtiyacı = 12 m 3 /gün m 3 /gün = 120 m 3 /gün olacaktır. 106

108 Tesiste yeraltı suyu kullanılacaktır. Yeraltı suyunun günlük kullanım kapasitesi 150 m 3 /gün olup proseste ihtiyaç duyulacak toplam 120 m 3 /gün suyu fazlasıyla karşılayacaktır. Kuyu suyu kullanma belgesi ek- 7 de verilmiştir.personel tarafından kullanılacak olan suyun tamamının atıksuya dönüşeceği göz önüne alınırsa oluşacak olan biyolojik içerikli atıksu miktarı 12 m 3 /gün kadar olacaktır. Tesiste çalışacak personelin içme ve kullanma amaçlı sarf edecekleri su ve normal ihtiyaçların oluşturacağı kirli atıksular Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği nde belirtilen esaslara göre paket arıtma ünitesinde arıtılarak Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği Teknik Usuller Tebliği nde belirtilen sulama suyu için gerekli deşarj standartları sağlandıktan sonra su biriktirme havuzuna gönderilecektirayrıca tesisin çalışması esnasında soğutma kulelerinde biriktirilen 30 m 3 /gün kadar atıksu oluşacaktır. Soğutma suyundan gerekli analizler yaptırılarak Su Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği tablo 20.1 soğutma suyu için gerekli kriterler ve Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği Teknik Usuller Tebliği nde belirtilen sulama suyu için gerekli deşarj standartları sağlandıktan sonra yine aynı su biriktirme havuzuna pompalanacaktır. Oluşturulacak olan su biriktirme havuzunun yüzeyine geçirimsizlik için kil malzeme serilip üzerine iç piyasadan temin edilen 2,5 mm HDPE Geomembran malzeme serilecektir. Yine bu jeomembran malzeme üzerine kil serilerek zemin tamamen geçirimsiz hale getirilecektir. Ayrıca su biriktirme havuzu DSİ gözetiminde ve DSİ nin belirleyeceği kriterler doğrultusunda gerçekleştirilecektir. Su biriktirme havuzunda bulunan sular tesisteki yeşil alanların ve sanayi alanı dışında kalan ERC KİMYA VE MAKİNA SAN. VE TİC.LTD.ŞTİ. ne ait 300 dönüm civarındaki ağaçlandırma sahasının sulanmasında kullanılacaktır Tesiste oluşacak toplam atıksu miktarı ise = 12 m 3 /gün + 30 m 3 /gün = 42 m 3 /gün olacaktır. Su Temin Planı Proje Kapsamında Suyun Kullanılacağı yerler İhtiyaç Duyulacak Su Miktarı Suyun Temin edileceği Kaynak Personelin İhtiyacı olan su 0,5 m 3 /gün 12 m 3 /gün m 3 /yıl Kuyu suyu ve damacanalar Proseste Soğutma Suyu 4,5 m 3 /saat 108 m 3 /gün m 3 /yıl Kuyu suyu Toplam 5 m 3 /saat 120 m 3 /gün m 3 /yıl Atıksu Arıtma Tesisi Bilgileri: 107

109 Atıksu Özellikleri 108

110 Paket Arıtma Tesisi evsel atıksuları arıtacak bir sistem olup giriş suyu değerleri aşağıda verilmiştir : Parametre Karekteristik değerler Kabul Biyolojik Oksijen İhtiyacı, BOI (mg/lt) Kimyasal Oksijen İhtiyacı, KOI, (mg/lt) Askıda Katı Madde, AKM, (mg/lt) ph Çıkış Suyu Kalitesi Arıtma tesisi çıkışında tarih 31 Aralık 2004 tarih ve sayılı resmi gazetede yayınlanan Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliğinde Tablo 21.1 de evsel atıksular için belirtilen deşarj standartları sağlanacaktır. Parametre 2 saatlik 24 saatlik Kompozit numune Kompozit numune BOI, mg/lt KOI, mg/lt AKM, mg/lt ph PROSESİN TANITILMASI ve TESİSİ OLUŞTURAN ÜNİTELER Tesisinizden kaynaklanacak evsel nitelikli atıksuları arıtacak olan arıtma tesisi, Ardışık Kesikli Biyolojik Sistem (aktif çamur sistemi) olarak tasarlanmıştır. Arıtma tesisi Çelik Paket Tesis olarak dizayn edilmiş olup tüm ekipmanlar otomasyonla kontrol edildiğinden genel kontroller dışında eleman ihtiyacı yoktur. Atıksuların uygun kanal yapısı ile toplanarak betonarme dengeleme (terfi) tankına iletildiği varsayılmıştır. DENGELEME TANKI (TOPLAMA TANKI-BETONARME TARAFINIZDAN) Dengeleme (Terfi) tankı, atıksudaki debi salınımlarının dengelenmesi ve biyolojik reaktörde havalandırma ve çöktürme işlemi esnasında atıksuyun bekletilmesi amacı ile kullanılmaktadır. Dengeleme tankında toplanan atıksular bu tanka konulacak terfi pompasıyla sabit debide biyolojik reaktöre aktarılacaktır. Terfi pompası, atıksuya uygun olarak dalgıç tip ve açık fanlı seçilmiş olup seviye kontrollü olarak su seviyesine göre otomatik devreye girip çıkacaktır. Dengeleme tankı ileride insan sayısında artış olacağı düşünülerek büyük yapılmalıdır. BİYOLOJİK ARITMA REAKTÖRÜ (ST-37 EPOKSY BOYALI) Dengeleme tankından gerek yük, gerekse debi olarak homojen olarak gelen atıksu, biyolojik reaktöre girmektedir. Biyolojik reaktörde havalandırma işlemi sırasında aktif çamur ile temas eden atıksuda bulunan organik maddeler, aktif çamur tarafından su, karbondioksit ve yeni hücrelere dönüştürülecektir. Aktif çamurun ihtiyacı olan oksijen blower tarafından sağlanacak olup verilen hava, reaktör tabanındaki difüzörlerle homojen olarak ve ince kabarcıklar halinde tanka dağılacaktır. 109

111 PROJENİN ADI: PROJE SAHİBİ :ERC KİMYA VE MAKİNA SAN. VE TİC.LTD.ŞTİ KİMYASAL MADDE ÜRETİM TESİSİ NİHAİ Biyolojik reaktörde havalanma işlemi sonunda blower duruşa geçerek çökme işlemi başlayacaktır. 2-3 saatlik çökme işlemi sonunda bu kısımdaki arıtılmış duru su, tahliye pompası vasıtasıyla deşarj hattına iletilecektir. Daha sonra blower tekrar çalışmaya başlayacak, bu esnada havalandırma işlemi sayesinde dipteki çamurun stabilizasyonu da sağlanacaktır. Arıtılmış su, deşarj hattında klor dozaj pompası vasıtasıyla klorlanarak son dezenfeksiyon da sağlanmış olacaktır. Klorlama amacıyla sıvı hipoklorit çözeltisi kullanılacaktır. İşlem sonunda, aynı süreçler tekrar edecektir. Marka Tip Kapasite Çap Uzunluk Ağırlık (yaklaşık) Malzeme Ekipman Sepet Filtre ZEMA Ardışık Kesikli Reaktör (AKR) 85 kişilik 190 cm 5,0 m kg St.37 + Epoksi boya St.37 + epoksi boyalı malzemeden özel imalat sepet ızgara Dreno marka, 1,1 kw 10 m3/sa 6,2 mss kapasiteli, 2" çıkışlı, açık fanlı 1 adet dalgıç Terfi Pompası pompa (Compatta 4T) Dyna/muadili marka, 42 m3/saat mbar kapasiteli, 2,2 kw gücünde, 1 1/2 " çıkışlı 1 Blower adet santrifüj tip blower(cl 420 HS) Edi marka, 2-14 m3/saat kapasiteli, EPDM membran, ince kabarcıklı disk tipi 12 adet Difüzör difüzör Dreno marka, 1,1 kw, 10 m3/saat 4,5 mss kapasiteli, 2" çıkışlı, açık fanlı 1 adet dalgıç Deşarj Pompası pompa (Compatta 4T) Klor Tankı 25 lt kapasiteli polietilen malzemeden 1 adet kimyasal dozaj tankı Emec marka, 0-5 lt/saat - 5 bar kapasiteli, elektromanyetik tip 1 adet klor Dozaj Pompası dozaj pompası Pano Siemens iç malzeme Teslim Süresi 20 gün Miktar 1 adet PAKET TANK FİYAT I EURO+KDV İL ÇEVRE MÜDÜRLÜĞÜ ONAYI PAKET TANK FİYATI TL(PROJE ONAYI)+KDV GEREKİRSE ELEKTRİK İŞLERİ 110 Tel : Faks : info@temcev.com.tr web :

BALIK AĞI ÜRETİMİ FAALİYETİ PROJE OZET DOSYASI

BALIK AĞI ÜRETİMİ FAALİYETİ PROJE OZET DOSYASI TİCARET ANONİM ŞİRKETİ BALIK AĞI ÜRETİMİ FAALİYETİ İSTİKLAL MAHALLESİ, YILDIRIM BEYAZID CADDESİ, NO: 14 ESENYURT / İSTANBUL F21D18C3C3D PAFTA, 159 ADA, 3 PARSEL URBAN ÇEVRE DANIŞMANLIK VE MÜHENDİSLİK TİC.

Detaylı

TC ÇEVRE ve ORMAN BAKANLIĞI ÇED ve PLANLAMA GENEL MÜDÜRLM MADENCİLİK PROJELERİNE AİT ÇED RAPORLARINDA VE PROJE TANITIM DOSYLARI

TC ÇEVRE ve ORMAN BAKANLIĞI ÇED ve PLANLAMA GENEL MÜDÜRLM MADENCİLİK PROJELERİNE AİT ÇED RAPORLARINDA VE PROJE TANITIM DOSYLARI MADENCİLİK PROJELERİNE AİT ÇED RAPORLARINDA VE PROJE TANITIM DOSYLARI MADENCİLİK PROJELERİNE AİT ÇED RAPORLARI VE PROJE TANITIM DOSYASINDA YER ALAN KONULAR 3 ANA GRUPTA TOPLANMAKTADIR 1- PROJE ALANI VE

Detaylı

ÖZGÜNTAŞ MERMER SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ.

ÖZGÜNTAŞ MERMER SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. ÖZGÜNTAŞ MERMER SAN. VE 48556 RUHSAT NO LU II. GRUP MERMER OCAĞI ÇED RAPORU BURSA İLİ, ORHANELİ İLÇESİ, ORTAKÖY KÖYÜ ÇED Raporu Nihai ÇED Raporu KONYA 2013 PROJENİN SAHİBİNİN ADI ADRESİ TELEFON VE FAKS

Detaylı

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI Çevresel Etki Değerlendirmesi İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü MADEN ARAMA PROJELERİNE YÖNELİK UYGULAMA TALİMATI

T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI Çevresel Etki Değerlendirmesi İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü MADEN ARAMA PROJELERİNE YÖNELİK UYGULAMA TALİMATI Sayfa1 MADEN ARAMA PROJELERİNE YÖNELİK UYGULAMA TALİMATI 03.10.2013 tarihli ve 28784 sayılı Resmi Gazete de yayımlanarak yürürlüğe giren ÇED Yönetmeliği nin 5. Maddesi gereği, 26. Maddesi kapsamında yer

Detaylı

T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI EK-2 FAALİYET BAŞVURU FORMU

T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI EK-2 FAALİYET BAŞVURU FORMU 1. Başvuru sahibine ilişkin bilgiler: 1.1 Adı Soyadı 1.2 Adresi 1.3 T.C. Kimlik No 1.4 Telefon (GSM) 1.5 E-Posta 2. Firmaya ilişkin bilgiler: 2.1 Firma Adı 2.2 Adresi 2.3 Telefon No 2.4 Faks No 2.5 Sicil

Detaylı

KOÇ REGÜLATÖRÜ VE HES (7,773 MW m, 7,465 MW e )

KOÇ REGÜLATÖRÜ VE HES (7,773 MW m, 7,465 MW e ) KOÇ ELEKTRİK ÜRETİM LİMİTED ŞİRKETİ (7,773 MW m, 7,465 MW e ) ADIYAMAN İLİ, GÖLBAŞI İLÇESİ, HAMZALAR KÖYÜ, ÇORAK TEPE MALATYA İLİ, DOĞANŞEHİR İLÇESİ, KAPIDERE KÖYÜ, GÜVERCİN KAYASI MEVKİİ, KAPI DERESİ

Detaylı

YETERLİK BELGESİ TEBLİĞİ

YETERLİK BELGESİ TEBLİĞİ Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Çevre Mühendisliği Bölümü, Buca/İZMİR YETERLİK BELGESİ TEBLİĞİ Prof.Dr. Abdurrahman BAYRAM Telefon: 0232 3017113/3017080 Faks: 0232 4530922 E-Mail: abayram@deu.edu.tr

Detaylı

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE ÇEVRE MEVZUATI

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE ÇEVRE MEVZUATI YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI VE ÇEVRE MEVZUATI Dr. Gülnur GENÇLER ABEŞ Çevre Yönetimi ve Denetimi Şube Müdürü Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü 06/02/2016 YENİLENEBİLİR ENERJİ NEDİR? Sürekli devam eden

Detaylı

ÇEVRE KANUNUNCA ALINMASI GEREKEN İZİN

ÇEVRE KANUNUNCA ALINMASI GEREKEN İZİN ÇEVRE YÖNETY NETİMİ GENEL MÜDÜRLM RLÜĞÜ İZİN N VE DENETİM M DAİRES RESİ BAŞKANLI KANLIĞI ÇEVRE İZNİ VE LİSANSI L ŞUBESİ ÇEVRE KANUNUNCA ALINMASI GEREKEN İZİN VE LİSANSLAR L HAKKINDA YÖNETMELİK ÇEVRE İZNİ

Detaylı

ÇEVRE İZİNLERİ ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ HİZMET STANDARTLARI TABLOSU

ÇEVRE İZİNLERİ ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ HİZMET STANDARTLARI TABLOSU ÇEVRE İZİNLERİ ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ HİZMET STANDARTLARI TABLOSU SIRA NO HİZMETİN ADI BAŞVURUDA İSTENEN BELGELER HİZMETİN TAMAMLAMA SÜRECİ (EN GEÇ) 1 İl Müdürlüğü Uygunluk Yazısı 1-Başvuru Dilekçesi 30 GÜN 2-

Detaylı

MADENCİLİK VE ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ (ÇED) M.OĞUZ GÜNER Maden Mühendisi

MADENCİLİK VE ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ (ÇED) M.OĞUZ GÜNER Maden Mühendisi MADENCİLİK VE ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ (ÇED) M.OĞUZ GÜNER Maden Mühendisi KAMUOYUNDA MADENCİLİK FAALİYETLERİNİN HERHANGİ BİR KISITLAMA OLMADAN YAPILDIĞI YÖNÜNDE KANAAT SÖZ KONUSUDUR. ÜLKEMİZ MEVZUATININ

Detaylı

İNCE BOYUTLU SİLİS KUMU DEPOLAMA SAHASI (III. SINIF)

İNCE BOYUTLU SİLİS KUMU DEPOLAMA SAHASI (III. SINIF) İNCE BOYUTLU SİLİS KUMU DEPOLAMA SAHASI (III. SINIF) KARABÜK İLİ, SAFRANBOLU İLÇESİ, ÇATAK KÖYÜ MEVKİİ ÇED Raporu Nihai ÇED Raporu ALMER Çevre Denetim Müş. Müh.İş Sağ. ve Güv. Proje Tic. Ltd. Şti. ANKARA

Detaylı

20058733 RUHSAT NOLU KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU GAZİANTEP İLİ ŞEHİTKAMİL İLÇESİ TAŞLICA MAHALLESİ

20058733 RUHSAT NOLU KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU GAZİANTEP İLİ ŞEHİTKAMİL İLÇESİ TAŞLICA MAHALLESİ SAN. VE TİC. A.Ş. 20058733 RUHSAT NOLU KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI ÇED RAPORU GAZİANTEP İLİ ŞEHİTKAMİL İLÇESİ TAŞLICA MAHALLESİ Bahçelievler Mah. 52. Sok. (Eski 6. Sok) No: 15/4

Detaylı

İSTANBUL SABİHA GÖKÇEN ULUSLARARASI 2.PİST VE MÜTEMMİMLERİ İNŞAATI

İSTANBUL SABİHA GÖKÇEN ULUSLARARASI 2.PİST VE MÜTEMMİMLERİ İNŞAATI DEVLET HAVA MEYDANLARI İŞLETMESİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ İSTANBUL SABİHA GÖKÇEN ULUSLARARASI HAVALİMANI 2.PİST VE MÜTEMMİMLERİ İNŞAATI İSTANBUL İLİ, PENDİK İLÇESİ, KURTKÖY X ÇED RAPORU NİHAİ ÇEDRAPORU ADRES: ŞEREFLİ

Detaylı

Bu Yönetmelik Gölyaka Belediye Meclisinin 05.07.2002 tarih ve 2002/5 Sayılı Kararı ile kabul edilmiştir.

Bu Yönetmelik Gölyaka Belediye Meclisinin 05.07.2002 tarih ve 2002/5 Sayılı Kararı ile kabul edilmiştir. -2002- Bu Yönetmelik Gölyaka Belediye Meclisinin 05.07.2002 tarih ve 2002/5 Sayılı Kararı ile kabul edilmiştir. İÇİNDEKİLER BİRİNCİ BÖLÜM Sayfa No : Amaç 2 Kapsam 2 İKİNCİ BÖLÜM Katı Atıkların Depolanması,

Detaylı

ATIK KABUL TESİSLERİ İÇİN ÇEVRE LİSANSI İŞLEMLERİ

ATIK KABUL TESİSLERİ İÇİN ÇEVRE LİSANSI İŞLEMLERİ ATIK KABUL TESİSLERİ İÇİN ÇEVRE LİSANSI İŞLEMLERİ 1. Gemilerden Atık Alınması ve Atıkların Kontrolü Yönetmeliği 2. Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar Hakkında Yönetmelik 1- GEMİLERDEN ATIK

Detaylı

MEVZİİ İMAR PLANINA ESAS JEOLOJİK-JEOTEKNİK ETÜT RAPORU

MEVZİİ İMAR PLANINA ESAS JEOLOJİK-JEOTEKNİK ETÜT RAPORU SINIRLI SORUMLU KARAKÖY TARIMSAL KALKINMA KOOP. MEVZİİ İMAR PLANINA ESAS JEOLOJİK-JEOTEKNİK ETÜT RAPORU ÇANAKKALE İLİ BAYRAMİÇ İLÇESİ KARAKÖY KÖYÜ Pafta No : 1-4 Ada No: 120 Parsel No: 61 DANIŞMANLIK ÇEVRE

Detaylı

ÇEVRE KANUNUNCA ALINMASI GEREKEN İZİN VE LİSANSLAR HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK MADDE

ÇEVRE KANUNUNCA ALINMASI GEREKEN İZİN VE LİSANSLAR HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK MADDE 16 Ağustos 2011 SALI Resmî Gazete Sayı : 28027 YÖNETMELİK Çevre ve Şehircilik Bakanlığından: ÇEVRE KANUNUNCA ALINMASI GEREKEN İZİN VE LİSANSLAR HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK

Detaylı

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Alanında Kapasitesinin Güçlendirilmesi için Teknik Yardım Projesi

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Alanında Kapasitesinin Güçlendirilmesi için Teknik Yardım Projesi Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Alanında Kapasitesinin Kitapçık B63 (Ek II 27e) Zeytin İşleme Tesislerinin Çevresel Etkileri I. GİRİŞ Bu belge zeytin işleme tesislerinin

Detaylı

İŞLETMENİN ADI (İŞLETMENİN ADRESİ)

İŞLETMENİN ADI (İŞLETMENİN ADRESİ) İşletme Logosu (varsa) İŞLETMENİN ADI (İŞLETMENİN ADRESİ)...... FAALİYETİ/FALİYETLERİ İŞ AKIM ŞEMASI/ŞEMALARI VE PROSES ÖZETİ/ÖZETLERİ Hazırlayan (Unvan) Tarih İŞLETMELERİN FAALİYET KONULARI FARKLI OLSA

Detaylı

16 Ağustos 2011 SALI Resmî Gazete Sayı : 28027 YÖNETMELİK

16 Ağustos 2011 SALI Resmî Gazete Sayı : 28027 YÖNETMELİK 16 Ağustos 2011 SALI Resmî Gazete Sayı : 28027 YÖNETMELİK Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ndan: ÇEVRE KANUNUNCA ALINMASI GEREKEN İZİN VE LİSANSLAR HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK

Detaylı

İŞLETMENİN ADI (İŞLETMENİN ADRESİ) FAALİYETİ/FALİYETLERİ İŞ AKIM ŞEMASI/ŞEMALARI VE PROSES ÖZETİ/ÖZETLERİ. Hazırlayan (Unvan) Tarih

İŞLETMENİN ADI (İŞLETMENİN ADRESİ) FAALİYETİ/FALİYETLERİ İŞ AKIM ŞEMASI/ŞEMALARI VE PROSES ÖZETİ/ÖZETLERİ. Hazırlayan (Unvan) Tarih İşletme Logosu (varsa) İŞLETMENİN ADI (İŞLETMENİN ADRESİ) FAALİYETİ/FALİYETLERİ İŞ AKIM ŞEMASI/ŞEMALARI VE PROSES ÖZETİ/ÖZETLERİ Hazırlayan (Unvan) Tarih İÇİNDEKİLER Sayfa 1. İŞLETME BİLGİLERİ 3 2.....

Detaylı

KIRIKKALE İLİ, YAHŞİHAN İLÇESİ, KILIÇLAR BELDESİ MGS PROJE MÜŞAVİRLİK MÜHENDİSLİK TİCARET LTD.ŞTİ. ANKARA

KIRIKKALE İLİ, YAHŞİHAN İLÇESİ, KILIÇLAR BELDESİ MGS PROJE MÜŞAVİRLİK MÜHENDİSLİK TİCARET LTD.ŞTİ. ANKARA ACWA GÜÇ ELEKTRİK İŞLETME VE YÖNETİM SANAYİ VE TİCARET LTD. ŞTİ. DOĞALGAZ KOMBİNE ÇEVRİM SANTRALİ PROJESİ ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ (ÇED) RAPORU KIRIKKALE İLİ, YAHŞİHAN İLÇESİ, KILIÇLAR BELDESİ MGS

Detaylı

SU KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ İDARİ USULLER TEBLİĞİ

SU KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ İDARİ USULLER TEBLİĞİ SU KİRLİLİĞİ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ İDARİ USULLER TEBLİĞİ Bu Tebliğ, 12 Mart 1989 tarihli ve 20106 sayılı Resmî Gazete de yayınlanmıştır. Amaç Madde 1 - Bu tebliğ, 9 Ağustos 1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre

Detaylı

Trakya Kalkınma Ajansı. www.trakyaka.org.tr. Madencilik İşlem Basamakları

Trakya Kalkınma Ajansı. www.trakyaka.org.tr. Madencilik İşlem Basamakları Trakya Kalkınma Ajansı www.trakyaka.org.tr Madencilik İşlem Basamakları MADENCİLİK FAALİYETLERİ YAPMAK İÇİN GEREKLİ İŞLEM BASAMAKLARI Başvuru Mercii: Arama faaliyetinde bulunacağı alanın niteliğine göre

Detaylı

BROİLER PİLİÇ YETİŞTİRME ve SÜT SIĞIRCILIĞI KAPASİTE ARTIŞI KOMPOST GÜBRE ve BİOGAZ ÜRETİM TESİSİ

BROİLER PİLİÇ YETİŞTİRME ve SÜT SIĞIRCILIĞI KAPASİTE ARTIŞI KOMPOST GÜBRE ve BİOGAZ ÜRETİM TESİSİ TAÇ TARIM ÜRÜNLERİ HAYVANCILIK GIDA SAN. VE TİC. A.Ş. BROİLER PİLİÇ YETİŞTİRME ve SÜT SIĞIRCILIĞI KAPASİTE ARTIŞI KOMPOST GÜBRE ve BİOGAZ ÜRETİM TESİSİ NİHAİ ÇED RAPORU DÜZCE İLİ, MERKEZ İLÇE, GÖLORMANI

Detaylı

HAMTAŞ MAD. TİC. VE SAN. A.Ş.

HAMTAŞ MAD. TİC. VE SAN. A.Ş. 20068693 Ruhsat No lu II. Grup Kalker Ocağı Ve Kırma Eleme Tesisi Kapasite Artışı ÇED RAPORU SAKARYA İLİ, FERİZLİ İLÇESİ, AKÇUKUR KÖYÜ AKÇEV MÜH. DAN. MAD. ÇEV. İNŞ. SAN. ve TİC. LTD. ŞTİ. ÇED Raporu Nihai

Detaylı

T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Faaliyet Ön Bilgi Formu

T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Faaliyet Ön Bilgi Formu Ek-3: Faaliyet Ön Bilgi Formu T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Faaliyet Ön Bilgi Formu Kod No:... Tarih:.../.../... Bu form, toprak kirliliği potansiyeli bulunan endüstriyel faaliyetler ile ilgili genel

Detaylı

BÖLÜM IV PROJENİN ÖNEMLİ ÇEVRESEL ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER

BÖLÜM IV PROJENİN ÖNEMLİ ÇEVRESEL ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER BÖLÜM IV PROJENİN ÖNEMLİ ÇEVRESEL ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER BÖLÜM IV. PROJENİN ÖNEMLİ ÇEVRESEL ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER IV.1. Önerilen Projenin Olası Etkilerinin Tanıtımı Diyarbakır AAT Projesi,

Detaylı

ÇEVRE KANUNUNCA ALINMASI GEREKEN İZİN VE LİSANSLAR HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK MADDE

ÇEVRE KANUNUNCA ALINMASI GEREKEN İZİN VE LİSANSLAR HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK MADDE 16 Ağustos 2011 SALI Resmî Gazete Sayı : 28027 YÖNETMELİK Çevre ve Şehircilik Bakanlığından: ÇEVRE KANUNUNCA ALINMASI GEREKEN İZİN VE LİSANSLAR HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK

Detaylı

HİZMETİN ADI BAŞVURUDA İSTENİLEN BELGELER HİZMETİN TAMAMLANMA SÜRESİ

HİZMETİN ADI BAŞVURUDA İSTENİLEN BELGELER HİZMETİN TAMAMLANMA SÜRESİ SIR A NO 1 HİZMETİN ADI BAŞVURUDA İSTENİLEN BELGELER HİZMETİN TAMAMLANMA SÜRESİ ÇED Yönetmeliği Kapsamında Başvuru Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği 03/10/2013 tarihli 28784 sayılı Resmi Gazete

Detaylı

KADEMLİ EKİPMAN HAYVANCILIK TARIM GIDA SANAYİ VE TİCARET LTD. ŞTİ.

KADEMLİ EKİPMAN HAYVANCILIK TARIM GIDA SANAYİ VE TİCARET LTD. ŞTİ. KADEMLİ EKİPMAN HAYVANCILIK TARIM GIDA SANAYİ VE TİCARET LTD. ŞTİ. YARKA VE YUMURTA TAVUKÇULUĞU YETİŞTİRME TESİSİ KAPASİTE ARTIŞI VE GÜBRE KURUTMA ÜNİTESİ İLAVESİ PROJESİ ÇED RAPORU İZMİR İLİ, KEMALPAŞA

Detaylı

α ALFA ŞEHİR PLANLAMA

α ALFA ŞEHİR PLANLAMA ÇANAKKALE ÇAN - ALİBEYÇİFTLİĞİ Köyü PAFTA:4 PARSEL: 60 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI AÇIKLAMA RAPORU 1. PLANLAMA ALANININ YERİ VE KONUMU Planlama alanı Çanakkale ili, Çan ilçesi, Alibeyçiftliği köyü,

Detaylı

GÖKÇESU (MENGEN-BOLU) BELDESİ, KADILAR KÖYÜ SİCİL 112 RUHSAT NOLU KÖMÜR MADENİ SAHASI YER ALTI PATLAYICI MADDE DEPOSU NAZIM İMAR PLANI AÇIKLAMA RAPORU

GÖKÇESU (MENGEN-BOLU) BELDESİ, KADILAR KÖYÜ SİCİL 112 RUHSAT NOLU KÖMÜR MADENİ SAHASI YER ALTI PATLAYICI MADDE DEPOSU NAZIM İMAR PLANI AÇIKLAMA RAPORU GÖKÇESU (MENGEN-BOLU) BELDESİ, KADILAR KÖYÜ SİCİL 112 RUHSAT NOLU KÖMÜR MADENİ SAHASI YER ALTI PATLAYICI MADDE DEPOSU NAZIM İMAR PLANI AÇIKLAMA RAPORU Planlama Alanı : Bolu ili, Mengen ilçesi, Kadılar

Detaylı

WGS 84, COĞRAFİK Koor. Sırası: Enlem,Boylam Datum : ED-50. Datum : WGS-84 Türü : UTM. Türü : COĞRAFİK D.O.M. : 33. D.O.M.

WGS 84, COĞRAFİK Koor. Sırası: Enlem,Boylam Datum : ED-50. Datum : WGS-84 Türü : UTM. Türü : COĞRAFİK D.O.M. : 33. D.O.M. SAYIN PREFABRİK İNŞ.SAN.VE TİC.LTD.ŞTİ PROJE SAHİBİNİN ADI ADRESİ Sayın Prefabrik İnşaat Ticaret ve Sanayi Ltd.Şti. Organize Sanayi Bölgesi 1.Cadde 1.Sokak No:45 Afyonkarahisar TELEFON VE FAKS NUMARALARI

Detaylı

AYLIK DEĞERLENDİRME RAPORU ¹ ²

AYLIK DEĞERLENDİRME RAPORU ¹ ² Çevre Danışmanlık Firmasının İsmi ve Logosu AYLIK DEĞERLENDİRME RAPORU ¹ ² Tetkik Tarihi : Tetkik Saati : A - İŞLETME BİLGİLERİ Adı Adresi Faaliyet Konusu ÇKAGİLHY Kapsamındaki Yeri ÇED Mevzuatına Göre

Detaylı

TEKSTİL SEKTÖRÜNDE ENTEGRE KİRLİLİK ÖNLEME

TEKSTİL SEKTÖRÜNDE ENTEGRE KİRLİLİK ÖNLEME TEKSTİL SEKTÖRÜNDE ENTEGRE KİRLİLİK ÖNLEME BURCU UZUN TEKİRDAĞ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ ÇEVRE MÜHENDİSİ SUNUM İÇERİĞİ 1-TEMİZ ÜRETİM NEDİR? 2-TEMİZ ÜRETİM TEBLİĞİ 3-TEBLİĞ DEKİ MET LER 4- ÖRNEK

Detaylı

EK-3A GEÇİCİ FAALİYET BELGESİ BAŞVURU FORMU. Tel : Faks : Web : Parsel :

EK-3A GEÇİCİ FAALİYET BELGESİ BAŞVURU FORMU. Tel : Faks : Web : Parsel : EK-3A GEÇİCİ FAALİYET BELGESİ BAŞVURU FORMU 1. Tesisin/Faaliyetin Adı 2. Tesisin/Faaliyetin Adresi Tel Faks Web e-posta 3. İli 4. İlçesi 5. Ada, Parsel Ve Pafta Numarası Ada Parsel Pafta (Kadastro Paftası)

Detaylı

Geçici Faaliyet Belgesi İşlemleri İstenilen Belgeler

Geçici Faaliyet Belgesi İşlemleri İstenilen Belgeler ÇEVRE YÖNETY NETİMİ GENEL MÜDÜRLM RLÜĞÜ İZİN N VE DENETİM M DAİRES RESİ BAŞKANLI KANLIĞI ÇEVRE İZNİ VE LİSANSI L ŞUBESİ Geçici Faaliyet Belgesi İşlemleri İstenilen Belgeler Yalçın n KARACA Şube MüdürüM

Detaylı

KORUNAN ALANLARDA YAPILACAK PLANLARA DAİR YÖNETMELİK

KORUNAN ALANLARDA YAPILACAK PLANLARA DAİR YÖNETMELİK YETKİ ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI NIN TEŞKİLAT VE GÖREVLERİ HAKKINDA 644 SAYILI KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMEDE DEĞİŞİKLİK YAPAN 648 SAYILI KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME Madde-13/A. (c) Milli parklar, tabiat parkları,

Detaylı

TAŞIT ARAÇLARI İHTİSAS SANAYİCİ VE İŞ ADAMLARI DERNEĞİ YALOVA-ÇİFTLİKKÖY TAŞIT ARAÇLARI YAN SANAYİ İHTİSAS ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ (OSB) ÇED RAPORU

TAŞIT ARAÇLARI İHTİSAS SANAYİCİ VE İŞ ADAMLARI DERNEĞİ YALOVA-ÇİFTLİKKÖY TAŞIT ARAÇLARI YAN SANAYİ İHTİSAS ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ (OSB) ÇED RAPORU VE İŞ ADAMLARI DERNEĞİ YALOVA-ÇİFTLİKKÖY TAŞIT ARAÇLARI YAN SANAYİ İHTİSAS ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ (OSB) YALOVA İLİ, ÇİFTLİKKÖY İLÇESİ, LALEDERE KÖYÜ DERİNDERE, SARISU, İĞDELİBAĞ MEVKİLERİ ÇED Raporu Nihai

Detaylı

KOSTİK SODA ÜRETİM ÜNİTESİ PROJESİ ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRME RAPORU

KOSTİK SODA ÜRETİM ÜNİTESİ PROJESİ ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRME RAPORU Sim Sögütözü İş Merkezi Söğütözü Cad.No: 14/D Beştepe/ANKARA Tel : (312) 287 65 55 Faks : (312) 285 88 94 KOSTİK SODA ÜRETİM ÜNİTESİ PROJESİ ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRME RAPORU Nihai DOKAY-ÇED Çevre Mühendisliği

Detaylı

ÇED SÜRECİNE HALKIN KATILIMI TOPLANTISI 26 Mayıs 2009 Erzin/HATAY

ÇED SÜRECİNE HALKIN KATILIMI TOPLANTISI 26 Mayıs 2009 Erzin/HATAY ÇED SÜRECİNE HALKIN KATILIMI TOPLANTISI 26 Mayıs 2009 Erzin/HATAY Çevre ve Denizcilik Mevzuatına Uyum Kıyı Tesisi İşletme İzinleri Kıyıda ve Denizde Uygulama İmar Planları Gemi Atık Proje Raporları ve

Detaylı

VAHŞİ DEPOLAMA SAHALARININ ISLAHI

VAHŞİ DEPOLAMA SAHALARININ ISLAHI VAHŞİ DEPOLAMA SAHALARININ ISLAHI Vahşi mi? Atıkların gelişigüzel tabiata dökülmesiyle Koku kirliliği Yüzey suyu kirliliği Yeraltı suyu kirliliği Atıkların çevreye dağılması Kirliliğin, atıklardan beslenen

Detaylı

İNCE BOYUTLU SİLİS KUMU DEPOLAMA SAHASI

İNCE BOYUTLU SİLİS KUMU DEPOLAMA SAHASI İNCE BOYUTLU SİLİS KUMU DEPOLAMA SAHASI ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ BAŞVURU DOSYASI KARABÜK İLİ, SAFRANBOLU İLÇESİ, ÇATAK KÖYÜ MEVKİİ ALMER Çevre Denetim Müş. Müh.İş Sağ. ve Güv. Proje Tic. Ltd. Şti.

Detaylı

KANLIĞI ÇEVRE. ları. Uygunluk Yazılar ERHAN SARIOĞLU ANTALYA 05-07/10/2010 ÇEVRE İZNİ / ÇEVRE İZİN VE LİSANSI

KANLIĞI ÇEVRE. ları. Uygunluk Yazılar ERHAN SARIOĞLU ANTALYA 05-07/10/2010 ÇEVRE İZNİ / ÇEVRE İZİN VE LİSANSI ÇEVRE YÖNETY NETİMİ GENEL MÜDÜRLM RLÜĞÜ İZİN N VE DENETİM M DAİRES RESİ BAŞKANLI KANLIĞI ÇEVRE İZNİ VE LİSANSI L ŞUBESİ İl l MüdürlM rlüğü Uygunluk Yazılar ları ERHAN SARIOĞLU Çevre MühendisiM ÇEVRE İZNİ

Detaylı

ISPARTA İL ÖZEL İDARESİ HİZMET STANDARTLARI TABLOSU BAŞVURUDA İSTENİLEN BELGELER

ISPARTA İL ÖZEL İDARESİ HİZMET STANDARTLARI TABLOSU BAŞVURUDA İSTENİLEN BELGELER SIRA NO VATANDAŞA SUNULAN HİZMETİN ADI 1 Tarımsal Sulama Suyu İzinleri 2 3 Sulama Suyu, Toprak Analizi ve İçmesuyu Analizleri Gölet, Liman, Baraj gibi Projelerin inşasında kullanılacak yapı ve inşaat 4

Detaylı

TRILUBGREASE LX - MSG 692-460 801023

TRILUBGREASE LX - MSG 692-460 801023 Malzeme Güvenlik Bilgi Formu (MSDS) 1 - Madde / Müstahzar ve Şirket / İş Sahibinin Tanıtımı Ürün Adı : TRILUBGREASE LX - MSG 692-460 Artikel Numarası: Firma adı : Trilub Kimya İmalat San. ve Tic. Ltd.

Detaylı

OSMANİYE İL ÖZEL İDARESİ HİZMET STANDARTLARI

OSMANİYE İL ÖZEL İDARESİ HİZMET STANDARTLARI OSMANİYE İL ÖZEL İDARESİ HİZMET STANDARTLARI SIRA NO HİZMETİN ADI BAŞVURUDA İSTENEN BELGELER HİZMETİN TAMAMLANMA SÜRESİ (EN GEÇ) 1 Çalışma Ruhsatı Yer Seçimi ve Tesisi Kurma İzni (GSM 1-2-3) 1- Başvuru

Detaylı

DSİ 5. BÖLGE (ANKARA) MÜDÜRLÜĞÜ. ANKARA GÖLETLERİ (TEKKE) ve SULAMALARI PROJESİ KAPSAMINDA MALZEME OCAKLARI ve KIRMA-ELEME-YIKAMA TESİSİ PROJESİ

DSİ 5. BÖLGE (ANKARA) MÜDÜRLÜĞÜ. ANKARA GÖLETLERİ (TEKKE) ve SULAMALARI PROJESİ KAPSAMINDA MALZEME OCAKLARI ve KIRMA-ELEME-YIKAMA TESİSİ PROJESİ DSİ 5. BÖLGE (ANKARA) MÜDÜRLÜĞÜ ANKARA GÖLETLERİ (TEKKE) ve SULAMALARI PROJESİ KAPSAMINDA MALZEME OCAKLARI ve KIRMA-ELEME-YIKAMA TESİSİ PROJESİ ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRME RAPORU ANKARA İLİ, AYAŞ İLÇESİ,

Detaylı

DÜZCE İL ÖZEL İDARESİ HİZMET STANDARTLARI TABLOSU BAŞVURUDA İSTENİLEN BELGELER

DÜZCE İL ÖZEL İDARESİ HİZMET STANDARTLARI TABLOSU BAŞVURUDA İSTENİLEN BELGELER SIRA NO 1 VATANDAŞA SUNULAN HİZMETİN ADI ( I.Sınıf Gayrisıhhi Müessese Ruhsatı Verilmesi ) DÜZCE İL ÖZEL İDARESİ HİZMET STANDARTLARI TABLOSU BAŞVURUDA İSTENİLEN BELGELER 1) Ruhsat Başvuru/Beyan Formu,

Detaylı

OSKİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ DEŞARJ KALİTE KONTROL RUHSATI BAŞVURU FORMU. 1. GENEL BİLGİLER 1.1-MÜESSESENİN (MERKEZ) * a-adı :... ÜRETİM SEKTÖRÜ b-adresi :...

OSKİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ DEŞARJ KALİTE KONTROL RUHSATI BAŞVURU FORMU. 1. GENEL BİLGİLER 1.1-MÜESSESENİN (MERKEZ) * a-adı :... ÜRETİM SEKTÖRÜ b-adresi :... OSKİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ DEŞARJ KALİTE KONTROL RUHSATI BAŞVURU FORMU 1. GENEL BİLGİLER 1.1-MÜESSESENİN (MERKEZ) * a-adı :... ÜRETİM SEKTÖRÜ b-adresi :... c-telefon/fax No :... ALT SEKTÖR ADI... PARAMETRELER...

Detaylı

KAYSERİ MİMARSİNAN ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİNDE İŞYERİ AÇMA VE ÇALIŞMA RUHSATI BAŞVURUSUNDA İSTENİLEN BELGELER

KAYSERİ MİMARSİNAN ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİNDE İŞYERİ AÇMA VE ÇALIŞMA RUHSATI BAŞVURUSUNDA İSTENİLEN BELGELER KAYSERİ MİMARSİNAN ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİNDE İŞYERİ AÇMA VE ÇALIŞMA RUHSATI BAŞVURUSUNDA İSTENİLEN BELGELER 1. Dilekçe, 2. Başvuru formu, 3. Tahsis Belgesi, 4. Yapı Kullanma İzin Belgesi 5. İmza Sirküleri,

Detaylı

İMAR PLANINA ESAS JEOLOJİK-JEOTEKNİK ETÜT RAPORU

İMAR PLANINA ESAS JEOLOJİK-JEOTEKNİK ETÜT RAPORU AR TARIM SÜT ÜRÜNLERİ İNŞAAT TURİZM ENERJİ SANAYİ TİCARET LİMİTED ŞİRKETİ İMAR PLANINA ESAS JEOLOJİK-JEOTEKNİK ETÜT RAPORU ÇANAKKALE İLİ GELİBOLU İLÇESİ SÜLEYMANİYE KÖYÜ TEPELER MEVKİİ Pafta No : ÇANAKKALE

Detaylı

ÇEVRE VE İŞLETME İZİNLERİ BELGE LİSTESİ

ÇEVRE VE İŞLETME İZİNLERİ BELGE LİSTESİ A. GAYRISIHHİ MÜESSESELER: İNŞAATA BAŞLAMADAN ÖNCE, YENİ ÜRETİM KONUSU PLANLAMASINDA VEYA KAPASİTE ARTIŞLARINDA: 1. Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED): GOSB a başvuru yapılacaktır. Diğer kurum ve kuruluşlardan

Detaylı

A AMASINDA; GERİ KAZANIM VE BERTARAF TESİSLER SUNULMASI GEREKEN BİLGB

A AMASINDA; GERİ KAZANIM VE BERTARAF TESİSLER SUNULMASI GEREKEN BİLGB Çevre ve Orman Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü Atık Yönetimi Dairesi Başkanlığı ÇEVRE LİSANSI L ALMA AŞAMASINDA; A AMASINDA; GERİ KAZANIM VE BERTARAF TESİSLER SLERİNCE SUNULMASI GEREKEN BİLGB

Detaylı

İl Özel İdaresince işlem yapılmaktadır. - - - - İl Özel İdaresince işlem yapılmaktadır. " "

İl Özel İdaresince işlem yapılmaktadır. - - - - İl Özel İdaresince işlem yapılmaktadır.  SİLOPİ KAYMAKAMLIĞI (İlçe Özel İdare Müdürlüğü) HİZMET STANDARTLARI TABLOSU 1 Tarımsal Sulama Suyu İzinleri 1- Dilekçe, 2- Tapu Fotokopisi 2 Zirai Kredi Proje Tasdikleri 1- Dilekçe, 2- Proje 3 İl Özel

Detaylı

Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Alanında Kapasitesinin Güçlendirilmesi için Teknik Yardım Projesi

Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Alanında Kapasitesinin Güçlendirilmesi için Teknik Yardım Projesi Çevre ve Şehircilik Bakanlığının Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) Alanında Kapasitesinin Kitapçık B68 (Ek II 36) Kayak Merkezlerinin Çevresel Etkileri I. GİRİŞ Bu belge kayak merkezlerinin çevresel etkileri

Detaylı

ATIKLARIN DÜZENLİ DEPOLANMASINA DAİR YÖNETMELİK

ATIKLARIN DÜZENLİ DEPOLANMASINA DAİR YÖNETMELİK ATIKLARIN DÜZENLİ DEPOLANMASINA DAİR YÖNETMELİK Lisans başvurusu Düzenli depolama tesisleri için tesisin bulunduğu belediyeden usulüne göre alınmış izin veya ruhsat üzerine Bakanlıktan lisans alınması

Detaylı

Hazırlayan (Unvan) Tarih İmza

Hazırlayan (Unvan) Tarih İmza İşletme Logosu (varsa) İŞLETMENİN ADI (İŞLETMENİN ADRESİ)...... FAALİYETİ/FALİYETLERİ İŞ AKIM ŞEMASI/ŞEMALARI VE PROSES ÖZETİ/ÖZETLERİ Hazırlayan (Unvan) Tarih İmza 1.1. İÇİNDEKİLER İçindekiler kısmı aşağıdaki

Detaylı

KÖK ÇEVRE MÜŞAVİRLİK MÜHENDİSLİK İNŞ. MADEN TAR. TURZ. SAN Ve TİC. LTD. ŞTİ.

KÖK ÇEVRE MÜŞAVİRLİK MÜHENDİSLİK İNŞ. MADEN TAR. TURZ. SAN Ve TİC. LTD. ŞTİ. ÇEVREYE DAİR TÜM SORUNLARI ORTAYA KOYARAK, KALİTELİ HİZMET VERMEK AMACIMIZDIR. KÖK ÇEVRE MÜŞAVİRLİK MÜHENDİSLİK İNŞ. MADEN TAR. TURZ. SAN Ve TİC. LTD. ŞTİ. ÇALIŞMA GRUBUMUZ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ MADEN MÜHENDİSLİĞİ

Detaylı

MAKİNE İHTİSAS ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ İŞYERİ AÇMA VE ÇALIŞMA RUHSATI ALINMASI İÇİN İZLENİLECEK PROSEDÜR

MAKİNE İHTİSAS ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ İŞYERİ AÇMA VE ÇALIŞMA RUHSATI ALINMASI İÇİN İZLENİLECEK PROSEDÜR MAKİNE İHTİSAS ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ İŞYERİ AÇMA VE ÇALIŞMA RUHSATI ALINMASI İÇİN İZLENİLECEK PROSEDÜR Dilovası,28.06.2013 BİRİNCİ AŞAMA: ÇED KARARI İnşaata başlamadan, yapı ruhsatı alınmadan önce hazırlanan

Detaylı

TRILUB CONTIGREASE HT 391 801402

TRILUB CONTIGREASE HT 391 801402 Malzeme Güvenlik Bilgi Formu (MSDS) 1 - Madde / Müstahzar ve Şirket / İş Sahibinin Tanıtımı, Ürün Adı : TRILUB CONTIGREASE HT 391 Artikel Numarası: Firma adı : Trilub Kimya İmalat San. ve Tic. Ltd. Şti

Detaylı

ÇEVRE KANUNUNCA ALINMASI GEREKEN İZİN VE LİSANSLAR HAKKINDA YÖNETMELİK KAPSAMINDA ATIKSULARINI DERİN DENİZ DEŞARJI YÖNTEMİ İLE DENİZE DEŞARJ YAPMAK

ÇEVRE KANUNUNCA ALINMASI GEREKEN İZİN VE LİSANSLAR HAKKINDA YÖNETMELİK KAPSAMINDA ATIKSULARINI DERİN DENİZ DEŞARJI YÖNTEMİ İLE DENİZE DEŞARJ YAPMAK ÇEVRE KANUNUNCA ALINMASI GEREKEN İZİN VE LİSANSLAR HAKKINDA YÖNETMELİK KAPSAMINDA ATIKSULARINI DERİN DENİZ DEŞARJI YÖNTEMİ İLE DENİZE DEŞARJ YAPMAK İSTEYEN KURUM VE KURULUŞLAR İÇİN ÇEVRE İZNİ BAŞVURU ŞARTLARI

Detaylı

Belediye Çöp Gazı (LFG) nedir?

Belediye Çöp Gazı (LFG) nedir? Belediye Çöp Gazı (LFG) nedir? Belediye çöp gazı (LFG) belediye katı atıklarının (MSW) çözünmesinin yan ürünüdür. LFG: ~ 50% metan gazı (CH 4 ) ~ 50% karbondioksit (CO 2 )

Detaylı

TEHLİKESİZ ATIKLARIN YÖNETİMİ

TEHLİKESİZ ATIKLARIN YÖNETİMİ ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü Atık Yönetimi Dairesi Başkanlığı Maden Atıkları ve Tehlikesiz Atıkların Yönetimi Şube Müdürlüğü TEHLİKESİZ ATIKLARIN YÖNETİMİ Suat HACIHASANOĞLU

Detaylı

İş Yeri Açma ve Çalışma Ruhsatı Verilmesi

İş Yeri Açma ve Çalışma Ruhsatı Verilmesi SIRA NO VATANDAŞA SUNULAN HİZMETİN ADI DÜZCE İL ÖZEL İDARESİ RUHSAT DENETİM MÜDÜRLÜĞÜ HİZMET STANDARTLARI TABLOSU BAŞVURUDA İSTENİLEN BELGELER HİZMETİN TAMAMLANMA SÜRESİ(EN GEÇ) İş Yeri Açma ve Çalışma

Detaylı

KIRKLARELİ İL ÖZEL İDARESİ HİZMET STANDARTLARI

KIRKLARELİ İL ÖZEL İDARESİ HİZMET STANDARTLARI KIRKLARELİ İL ÖZEL İDARESİ HİZMET STANDARTLARI SIRA NO 1 2 VATANDAŞA SUNULAN HİZMETİN ADI İl Özel İdaresine ait araçların kiralanması Köy Gelişim Alanı İmar Planı 3 Mevzi İmar Planı 4 Parselasyon Planları

Detaylı

BROİLER PİLİÇ YETİŞTİRME TESİSİ KAPASİTE ARTIRIMI PROJESİ

BROİLER PİLİÇ YETİŞTİRME TESİSİ KAPASİTE ARTIRIMI PROJESİ TEKEOĞLU ZİRAAT EKİPMANLARI İNŞAAT NAKLİYE HAYVANCILIK VE BETON İŞLERİ SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. BOLU İLİ, DÖRTDİVAN İLÇESİ, MERKEZ MAHALLESİ, KASAPLAR MEVKİİ ÇED BAŞVURU DOSYASI ÇED RAPORU NİHAİ ÇED RAPORU

Detaylı

BARTIN İL ÖZEL İDARESİ HİZMET STANDARTLARI TABLOSU

BARTIN İL ÖZEL İDARESİ HİZMET STANDARTLARI TABLOSU SIRA NO VATANDAŞA SUNULAN HİZMETİN ADI 1 Tarımsal Sulama Suyu İzinleri 2 Yem Bitkileri Tohumu Desteği 3 Meyvecilik desteği (Çilek, Kiraz,Elma) 4 Zirai Kredi Proje Tasdikleri 5 6 Orman Köylüsünü Destekleme

Detaylı

Ek Form-2 İŞLETME PROJESİ BÖLÜM I RUHSAT BİLGİLERİ

Ek Form-2 İŞLETME PROJESİ BÖLÜM I RUHSAT BİLGİLERİ Ek Form-2 İŞLETME PROJESİ 1.1. Ruhsat Sahasının İli : İlçesi : Beldesi : Köyü : Ruhsat Numarası : Ruhsat Grubu : I (a) Maden Cinsi : BÖLÜM I RUHSAT BİLGİLERİ 1.2. Ruhsat Sahibinin Adı Soyadı : Adres :

Detaylı

TÜFEKÇİKONAK HİDRO ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM A.Ş.

TÜFEKÇİKONAK HİDRO ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM A.Ş. TÜFEKÇİKONAK HİDRO ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM A.Ş. TÜFEKÇİKONAK HİDROELEKTRİK SANTRALİ (HES) (5,4 MW m / 5.184 MW e Kapasiteli) REGÜLATÖR İLAVESİ VE PROJE DEĞİŞİKLİĞİ BURSA İLİ, İNEGÖL İLÇESİ TÜFEKÇİKONAĞI

Detaylı

TRILUBGREASE TEMP LX - MSG 692-460 801029

TRILUBGREASE TEMP LX - MSG 692-460 801029 Malzeme Güvenlik Bilgi Formu (MSDS) 1 - Madde / Müstahzar ve Şirket / İş Sahibinin Tanıtımı, Ürün Adı : TRILUBGREASE TEMP LX - MSG 692-460 Artikel Numarası: Firma adı : Trilub Kimya İmalat San. ve Tic.

Detaylı

GAYRİSIHHİ MÜESSESELERE AİT İŞYERİ AÇMA VE ÇALIŞMA RUHSATI ve DENEME İZNİ İÇİN GEREKEN BELGELER MALİK PAFTA NO ADA NO PARSEL NO KONTROL EDEN

GAYRİSIHHİ MÜESSESELERE AİT İŞYERİ AÇMA VE ÇALIŞMA RUHSATI ve DENEME İZNİ İÇİN GEREKEN BELGELER MALİK PAFTA NO ADA NO PARSEL NO KONTROL EDEN VELİMEŞE ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ GAYRİSIHHİ MÜESSESELERE AİT İŞYERİ AÇMA VE ÇALIŞMA RUHSATI ve DENEME İZNİ İÇİN GEREKEN BELGELER MALİK PAFTA NO ADA NO KAYIT NO : TARİH : SAYFA : PARSEL NO # 1 2 3 4 5 6

Detaylı

HEDA ELEKTRİK ÜRETİM LİMİTED ŞİRKETİ

HEDA ELEKTRİK ÜRETİM LİMİTED ŞİRKETİ HEDA ELEKTRİK ÜRETİM LİMİTED ŞİRKETİ (8,04 MWm/7,72 MWe), KIRMA-ELEME-YIKAMA TESİSİ, Trabzon İli, Tonya İlçesi, Fol Deresi Üzerinde ÇED Raporu Nihai ÇED Raporu Kabil Caddesi 1335. Sokak No: 20/10 Aşağıöveçler

Detaylı

(BAŞVURU VE ÖN TAAHHÜTNAME) ANTALYA ORGANİZE SANAYİ BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ NE ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ TESİSLERİ YENİKÖY/ANTALYA

(BAŞVURU VE ÖN TAAHHÜTNAME) ANTALYA ORGANİZE SANAYİ BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ NE ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ TESİSLERİ YENİKÖY/ANTALYA Tarih: Sayı:. (BAŞVURU VE ÖN TAAHHÜTNAME) ANTALYA ORGANİZE SANAYİ BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ NE ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ TESİSLERİ YENİKÖY/ANTALYA Bölge Müdürlüğünüzden temin etmiş olduğumuz Fizibilite raporu, bilgi

Detaylı

Madencilik Yatırımları İzin ve Ruhsat Rehberi

Madencilik Yatırımları İzin ve Ruhsat Rehberi Madencilik Yatırımları İzin ve Ruhsat Rehberi Hazırlayan: Niğde Yatırım Destek Ofisi Koordinatörlüğü Başvuru Mercii: Arama faaliyetinde bulunacağı alanın niteliğine göre ilgili bakanlık ile kamu kurum

Detaylı

İZMİR İLİ URLA İLÇESİ ZEYTİNELİ MAHALLESİ SARPDERE MEVKİİ GÜNEŞLENME İSKELESİ

İZMİR İLİ URLA İLÇESİ ZEYTİNELİ MAHALLESİ SARPDERE MEVKİİ GÜNEŞLENME İSKELESİ İZMİR İLİ URLA İLÇESİ ZEYTİNELİ MAHALLESİ SARPDERE MEVKİİ GÜNEŞLENME İSKELESİ 1/5000 ÖLÇEKLİ KORUMA AMAÇLI NAZIM İMAR PLANI 1/1000 ÖLÇEKLİ KORUMA AMAÇLI UYGULAMA İMAR PLANI PLAN ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

Detaylı

DANIŞMANLIK HİZMETLERİ LTD. ŞTİ.

DANIŞMANLIK HİZMETLERİ LTD. ŞTİ. BERKA MÜHENDİSLİK ÇEVRE MADENCİLİK VE DANIŞMANLIK HİZMETLERİ LTD. ŞTİ. SELİM SÜLEYMAN ÖZDEN 20059275 NOLU IV. GRUP KUVARSİT OCAĞI VE CEVHER HAZIRLAMA TESİSİ İLE KUVARS KUMU OCAĞI VE CEVHER HAZIRLAMA TESİSİ

Detaylı

MADENCİLİK YATIRIMLARI İZİN VE RUHSAT REHBERİ

MADENCİLİK YATIRIMLARI İZİN VE RUHSAT REHBERİ MADENCİLİK YATIRIMLARI İZİN VE RUHSAT REHBERİ Ahiler Kalkınma Ajansı Ahiler Kalkınma Ajansı Sayfa 1 Başvuru Mercii: Arama faaliyetinde bulunacağı alanın niteliğine göre ilgili bakanlık ile kamu kurum ve

Detaylı

1) Limanın ve liman yöneticisinin adı, adresi, telefon ve faks numaraları. 3) Hizmet sunduğu gemilerin tipleri, büyüklükleri ve diğer özellikleri

1) Limanın ve liman yöneticisinin adı, adresi, telefon ve faks numaraları. 3) Hizmet sunduğu gemilerin tipleri, büyüklükleri ve diğer özellikleri EK 1 ATIK KABULTESİSİ PROJE RAPORU VE ATIK YÖNETİM PLANI FORMATI A) GENEL BİLGİLER 1) Limanın ve liman yöneticisinin adı, adresi, telefon ve faks numaraları 2) Raporu hazırlayanların tanıtımı B) LİMAN

Detaylı

T.C. ANTALYA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIĞI İm ar ve Şehircilik Dairesi Başkanlığı Planlam a Şube M üdürlüğü

T.C. ANTALYA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIĞI İm ar ve Şehircilik Dairesi Başkanlığı Planlam a Şube M üdürlüğü T.C. ANTALYA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIĞI İm ar ve Şehircilik Dairesi Başkanlığı Planlam a Şube M üdürlüğü \ V EXP02016 AN TALYA Sayı : 90852262-301.03-5 T O S " 0.^ 0 9 /2 0 1 5 Konu: Kaş îlçesi, Sarıbelen

Detaylı

AER ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM LTD. ŞTİ. İLHAN REGÜLATÖRÜ VE HİDROELEKTRİK SANTRAL (HES) PROJESİ (9.28 MWm/9.00 MWe) ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU

AER ENERJİ ELEKTRİK ÜRETİM LTD. ŞTİ. İLHAN REGÜLATÖRÜ VE HİDROELEKTRİK SANTRAL (HES) PROJESİ (9.28 MWm/9.00 MWe) ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU İLHAN REGÜLATÖRÜ VE HİDROELEKTRİK SANTRAL (HES) PROJESİ (9.28 MWm/9.00 MWe) ÇEVRESEL ETKİ DEĞERLENDİRMESİ RAPORU ARTVİN İLİ, BORÇKA İLÇESİ ÇED Raporu x Nihai ÇED Raporu ANKARA-HAZİRAN 2014 Öveçler Huzur

Detaylı

ÜRÜN GÜVENLİK BİLGİ FORMU VİOLEX V-202 ULTRA ÇAMAŞIR SUYU

ÜRÜN GÜVENLİK BİLGİ FORMU VİOLEX V-202 ULTRA ÇAMAŞIR SUYU Sayfa No : 1/5 Bölüm 1. Madde / Müstahzar ve Şirket / İş Sahibinin Tanıtımı 1.1. Madde / Müstahzar Tanıtılması Ürün Adı : Kimyasal Aile : Karışım CAS No : Yok EINECS No : Yok 1.2. Madde / Müstahzarın Kullanımı

Detaylı

İZİN BAŞVURUSU İÇERİĞİ PETROL RAFİNERİLERİ

İZİN BAŞVURUSU İÇERİĞİ PETROL RAFİNERİLERİ İZİN BAŞVURUSU İÇERİĞİ PETROL RAFİNERİLERİ 1 AŞAĞIDA ADI GEÇEN TESİSİN BİRİMLERİ İÇİN ENTEGRE ÇEVRE İZNİ GEREKLİLİĞİ İÇİN TEMEL PROJE : YERLEŞKE ADRESİ: VERİLİŞ TARİHİ: HAZIRLAYAN KİŞİ 1 : Adı - Soyadı

Detaylı

4.5. DÖNEN SULAR İŞLETME ÇALIŞMALARI PROJE TAŞKIN DURUMU Taşkın Yinelenme Hidrografları Gözlenmiş Akımlard

4.5. DÖNEN SULAR İŞLETME ÇALIŞMALARI PROJE TAŞKIN DURUMU Taşkın Yinelenme Hidrografları Gözlenmiş Akımlard 1. ÖZET... 1 1.1. YÖNETİCİ BİLGİLENDİRME FORMU... 1 1.2. PROJENİN YERİ... 3 1.3. PROJENİN HAVZADAKİ DİĞER TESİSLERLE İLİŞKİSİNİ GÖSTERİR ŞEMATİK PLAN... 3 1.4. TEKLİF EDİLEN TESİSLER... 4 1.5. PROJE KARAKTERİSTİKLERİ...

Detaylı

BALIKESİR İLİ, KARESİ İLÇESİ, KUVA-İ MİLLİYE MAHALLESİ, 20J-II PAFTA, 863 ADA, 3 PARSELE AİT

BALIKESİR İLİ, KARESİ İLÇESİ, KUVA-İ MİLLİYE MAHALLESİ, 20J-II PAFTA, 863 ADA, 3 PARSELE AİT BALIKESİR İLİ, KARESİ İLÇESİ, KUVA-İ MİLLİYE MAHALLESİ, 20J-II PAFTA, 863 ADA, 3 PARSELE AİT 1 / 1000 ÖLÇEKLİ UYGULAMA İMAR PLANI DEĞİŞİKLİĞİ AÇIKLAMA RAPORU ÇELİK ŞEHİR PLANLAMA KASAPLAR MH. VASIFÇINAR

Detaylı

KANLIĞI ÇEVRE. Tamamlanması ERHAN SARIOĞLU ANTALYA 05-07/10/2010 ÇEVRE İZNİ / ÇEVRE İZİN VE LİSANSI

KANLIĞI ÇEVRE. Tamamlanması ERHAN SARIOĞLU ANTALYA 05-07/10/2010 ÇEVRE İZNİ / ÇEVRE İZİN VE LİSANSI ÇEVRE YÖNETY NETİMİ GENEL MÜDÜRLM RLÜĞÜ İZİN N VE DENETİM M DAİRES RESİ BAŞKANLI KANLIĞI ÇEVRE İZNİ VE LİSANSI L ŞUBESİ Başvuru Sürecinin S Tamamlanması ERHAN SARIOĞLU Çevre MühendisiM ÇEVRE İZNİ / ÇEVRE

Detaylı

KARS İL ÖZEL İDARESİ HİZMET STANDARTLARI TABLOSU

KARS İL ÖZEL İDARESİ HİZMET STANDARTLARI TABLOSU KARS İL ÖZEL İDARESİ HİZMET STANDARTLARI TABLOSU SIRA NO VATANDAŞA SUNULAN HİZMETİN ADI 1 Tarımsal Sulama Suyu İzinleri 2 Zirai Kredi Proje Tasdikleri 3 İl Özel İdaresine Ait Araçların Kiralanması 4 İçmesuyu

Detaylı

İŞLETMENİN ADI (İŞLETMENİN ADRESİ)

İŞLETMENİN ADI (İŞLETMENİN ADRESİ) İşletme Logosu (varsa) İŞLETMENİN ADI (İŞLETMENİN ADRESİ)...... FAALİYETİ/FALİYETLERİ İŞ AKIM ŞEMASI/ŞEMALARI VE PROSES ÖZETİ/ÖZETLERİ Hazırlayan (Unvan) Tarih İŞLETMELERİN FAALİYET KONULARI FARKLI OLSA

Detaylı

TOPRAK KİRLİLİĞİNDE SANAYİ UYGULAMALARI VE SAHAYA ÖZGÜ RİSK ANALİZİ

TOPRAK KİRLİLİĞİNDE SANAYİ UYGULAMALARI VE SAHAYA ÖZGÜ RİSK ANALİZİ TOPRAK KİRLİLİĞİNDE SANAYİ UYGULAMALARI VE SAHAYA ÖZGÜ RİSK ANALİZİ MART 2017 SUNUM PLANI 1. Toprak Kirliliği İle İlgili Yapılmış Örnek Çalışmalara Ait Görseller 2. Sanayi Tesislerinde Risk Analizi ve

Detaylı

MADENCİLİK VE ÇEVRE. M. Oğuz GÜNER Maden Mühendisi

MADENCİLİK VE ÇEVRE. M. Oğuz GÜNER Maden Mühendisi MADENCİLİK VE ÇEVRE M. Oğuz GÜNER Maden Mühendisi 1-MADEN SAHALARI İLE İLGİLİ MADEN HAKLARI 2- ARAMA VE FİZİBİLİTE 3-OCAK İŞLETMECİLİĞİ 4-OCAK ÜRETİM YÖNTEMLERİ 5-CEVHER HAZIRLAMA VE ZENGİNLEŞTİRMEİ 6-MADEN

Detaylı

PLAN NOTLARI A. GENEL HÜKÜMLER

PLAN NOTLARI A. GENEL HÜKÜMLER PLAN NOTLARI A. GENEL HÜKÜMLER 1- REVİZYON İMAR PLANI, PLAN HÜKÜMLERİ VE AÇIKLAMA RAPORU İLE BİR BÜTÜNDÜR. 2- PLAN ONAMA SINIRI İÇİNDE KALAN ALANLARDAN YALNIZCA OSB SINIRLARI YETKİ SINIRIDIR. 3- PLAN HUDUTLARI

Detaylı

SOKE RÜZGAR ENERJİ SANTRALİ PROJESİ, TÜRKİYE

SOKE RÜZGAR ENERJİ SANTRALİ PROJESİ, TÜRKİYE SOKE RÜZGAR ENERJİ SANTRALİ PROJESİ, TÜRKİYE Bu doküman, Söke Rüzgar Enerji Santrali Projesi nin (Söke RES) Gold Standard prosedürlerine uygun şekilde sertifikalandırılması sürecinin bir parçası olarak

Detaylı

KOBİMS BETON VE İNŞ. MALZ. SAN. TİC. A.Ş.

KOBİMS BETON VE İNŞ. MALZ. SAN. TİC. A.Ş. BERKA MÜHENDİSLİK ÇEVRE MADENCİLİK VE DANIŞMANLIK HİZMETLERİ LTD. ŞTİ. KOBİMS BETON VE İNŞ. MALZ. SAN. TİC. A.Ş. 20050839 NOLU KALKER OCAĞI VE KIRMA-ELEME TESİSİ KAPASİTE ARTIRIMI ÇED RAPORU ANKARA İLİ

Detaylı

YAPI İŞLERİ ŞUBESİNİN İSTEMİŞ OLDUĞU EVRAKLAR İŞ BİTİRME EVRAKLARI

YAPI İŞLERİ ŞUBESİNİN İSTEMİŞ OLDUĞU EVRAKLAR İŞ BİTİRME EVRAKLARI YAPI İŞLERİ ŞUBESİNİN İSTEMİŞ OLDUĞU EVRAKLAR İŞ BİTİRME EVRAKLARI )SON HAKEDİŞ KAPAK SAYFASI SURETİ (ASLININ AYNIDIR YAPILMIŞ) )ASKİ KANAL VİZESİ 3)ADRES NUMARATAJ YAZISI 4)SSK İLİŞİKSİZLİK YAZISI 5)VERGİ

Detaylı

Normandy Madencilik A.Ş. Ovacõk Altõn Madeni

Normandy Madencilik A.Ş. Ovacõk Altõn Madeni Normandy Madencilik A.Ş. Ovacõk Altõn Madeni İÇİNDEKİLER YÖNETİCİ ÖZETİ... 3 1 Toz ve Gaz Emisyonlarõnõn Kontrolü...4-5 Toz...4-5 Havada Hidrojen Siyanür (HCN) Gazõ... 6 2 Gürültü Kontrolü... 7 3 Kimyasal

Detaylı

ADO MADENCİLİK ELEKTRİK ÜRETİM SAN. VE TİC. A.Ş. ALAKIR-I REGÜLATÖRÜ VE HES KURULU GÜCÜ 3,968 MW m /3,79 MW e PROJESİ

ADO MADENCİLİK ELEKTRİK ÜRETİM SAN. VE TİC. A.Ş. ALAKIR-I REGÜLATÖRÜ VE HES KURULU GÜCÜ 3,968 MW m /3,79 MW e PROJESİ ÜRETİM SAN. VE TİC. A.Ş. ALAKIR-I REGÜLATÖRÜ VE HES PROJESİ ANTALYA İLİ, KUMLUCA İLÇESİ, BÜYÜKALAN KÖYÜ, ALAKIR ÇAYI ARÜV ÇEVRE MÜH. MÜŞ. HİZ. SAN. VE TİC. LTD. ŞTİ. ANTALYA-2013 PROJE SAHİBİNİN ADI ADRESİ

Detaylı

ÇANKIRI İL ÖZEL İDARESİ HİZMET STANDARTLARI TABLOSU

ÇANKIRI İL ÖZEL İDARESİ HİZMET STANDARTLARI TABLOSU ÇANKIRI İL ÖZEL İDARESİ HİZMET STANDARTLARI TABLOSU SIRA NO VATANDAŞA SUNULAN HİZMETİN ADI BAŞVURUDA İSTENİLEN BELGELER 1 Tarımsal Sulama Suyu İzinleri 2 Zirai Kredi Proje Tasdikleri 3 İl Özel İdaresine

Detaylı

Analitik Etütlerin Mekansal Planlamadaki Yeri ve Önemi

Analitik Etütlerin Mekansal Planlamadaki Yeri ve Önemi Analitik Etütlerin Mekansal Planlamadaki Yeri ve Önemi 3.ULUSAL TAŞKIN SEMPOZYUMU 29-30 NİSAN 2013 Haliç Kongre Merkezi, İSTANBUL Cemal KAYNAK Teknik Uzman -Y.Şehir Plancısı İller Bankası A.Ş. Mekansal

Detaylı