Internet alan adı sistemi global bir adresleme sistemidir. Aslında geri planda bir numaradan oluşan ve bu sisteme göre adreslenen domain name

Transkript

1 Internet alan adı sistemi global bir adresleme sistemidir. Aslında geri planda bir numaradan oluşan ve bu sisteme göre adreslenen domain name (internet alan adı) uluslar arası alanda kullanılan bazı ikincil adları alır. Bu ikincil adlar gtld - generic top level domain dir.

2 1980 den itibaren;.com,.net,.org (açık) ;.edu,.gov,.int,.mil (sınırlı) 2000 yılında+7: aero,.biz,.coop,.info,.museum,.name,.pro 2003/2004 yıllarında+6: asia,.cat,.jobs,.mobi,.tel,.travel 13 Haziran 2012 de 1930 yeni gtlds nin 2013 yılında internet dünyasına katılacağı ICANN tarafından açıklanmıştır.

3 International (Multilingual) Domain Names- Uluslar arası Alan Adları (IDNs): ASCII (Amerikan Standard Code for Information Interchange) olmayan, lokal dil karakterlerini içeren alan adlarıdır (örneğin Türkçe, Çince, Norveçce vb gibi).

4 貿發網.com (Çince)-BQ--3CGL65T4PWZA.COM fortunéo.com(fransızca) jägermeister.net( Almanca) 三共.com (Japonca) 삼성그룹.net(Korece) kværner.net(norveçce) süreyyaciliv.com (Türkçe)-XN--SREYYACILIV-THB.COM

5 Türkiye de de ODTÜ DNS Çalışma Grubu'nun 19 Ekim 2006 tarihinde aldığı karar uyarınca, gerçek veya tüzel kişiler, Türkçe karakterler (ğ, ı, ü, ş, ö, ç) içeren alan adları kayıt ettirilebilmektedir. Söz konusu uygulama 04 Aralık 2006 tarihinden itibaren başlamıştır.

6 cctlds alan adları yaklaşık 252 ülkenin ülke kodunu içeren alan adı sistemini ifade eder. Örneğin Türkiye için cc TLD.tr dir. Bununla birlikte şimdilik ikinci düzey alt alan adı modeli com.tr, net.tr vb. benimsenmiştir..tr ile ilgili çalışmalar ise son aşamasındadır. Bu adlar her ülkenin internet otoriteleri tarafından yönetilir ve dağıtılırlar.

7 Temmuz 2011 tarihi itibariyle toplam alan adı tescili-kaynak Verisign Domain Name Industry Brief 215 Milyon İnternet Alan Adı Bu rakamın 84.6 Milyonu cctlds Ülke kodlu alan adlarında ilk sıra.de ile Almanya da, bu ülkeyi daha sonra sırasıyla.uk,.nl,.cn,.eu ve.ru izliyor.

8 Bir domain name-internet alan adı politikasının yaratılarak kuruluş için markaların ve kurumsal kimliğin on-line ortamda güvenli ve korunur şekilde kullanılması sağlanmalıdır.

9 1) Amaçların belirlenmesi: Kuruluşun iş alanında stratejik amaçlarını anlaması, daha önce alan adı ve marka yönetimi konusunda yaşanılan sıkıntı yaratan ya da iyi sonuçlar doğurmuş tecrübelerin değerlendirilmesi ve bir alan adı politikası için ilk üç sırada yer alan hedeflerin konuşulması ve saptanması

10 2) Rollerin ve sorumlulukların net bir şekilde belirlenmiş ve anlaşılmış olması. Alan adlarının gün be gün takibinden sorumlu olmamız durumunda, merkez alan adı yöneticisi bizler mi olacağız, tüm portföyü biz mi yöneteceğiz? Alan adı yönetiminin asal sorumlusu olacaktır? Üçüncü kişilerin alan adlarına veya web site varlıklarına olası tecavüzlerini önlemek konusunda hangi kontrol mekanizmaları kullanılacaktır? Bunu kim belirleyecektir? Bir sorumlu ve sorumluluklar listesi oluşturmak ve sorumluluk alanlarını departmanlar ve kişiler organizasyon şeması haline getirmek gerekmektedir.

11 3) Stratejinin belirlenmesi: Şirketin web ortamında neyi başarmak ve elde etmek istediğidir. Markanın korunması, markanın promosyonu ve marka bilinirliğinin arttırılması, gelir elde etme, bilginin yayılması gibi. Hedef marka ve kurumsal kimliğin korunması ise, şu andaki domain name portföyü ile marka portföyünün karşılaştırılması ve şirket ünvanlarının listelenmesi, tecavüz durumlarının saptanması ve koruma amaçlı tescillerin ya da tescili düşürülecek alan adlarının saptanması gerekir. Eğer marka promosyonu ve bilinirliğinin arttırılması, gelir elde etme ve/veya bilgi yayma hedef ise internet kullanıcılarının kuruluşunuzu nasıl aradığı ve markalarınızın web ortamındaki keyword-anahtar kelime analizi önem kazanır ve bu alan adı tescil stratejisini etkiler.

12 4) Günlük uygulamaların ana hatlarının belirlenmesi: domain name tescil stratejisinin nerede ve ne zaman şirketin markalaşma politikası, yeni marka yaratma, yeni iş varlıklarının yaratılması veya birleşme ve devralma gibi önemli süreçlere uyması gerektiği saptanmalıdır. domain name araştırma, tescil talebinde bulunma, yenileme, transfer, ve degişikliklerin yapılması konusunda bu işlerin nasıl ve kimler tarafından yapılacağına ilişkin iş akış tablosu yapılmalıdır.

13 Bir adın ya da markanın herhangi bir şekilde kamuya sunulacağı, korumak üzere bir başvurunun yapılacağı veya yapılmasının düşünüldüğü durumlarda konunun kamuya açılmadan önce domain name başvurularının da aynı anda yapılması gerekmektedir. Tabii ki aynı zamanda bu başvuruların herhangi bir üçüncü kişiye ait hak ihlali durumu yaratmayacağı da tespit edilmiş olmalıdır.

14 5) İzleme ve taklitle mücadele mekanizmaları: Alan adlarını izleme programının yaratılmasında öncelikle izlenmesi gereken anahtar markalar saptanmalı ve çoklukla rastlanılan tecavüz tipleri belirlenmelidir. Aylık izleme raporları yerine öncelikli ve kategorize edilmiş raporlar daha kolay incelenebilir ve müdahale edilebilir olmaktadır. Tecavüzler bakımından; her tip olası tecavüz tipini listelemek ve önerilen mücadele mekanizmalarını belirlemek gerekmektedir. Örnegin; izlemeye devam etmek, ihtarname göndermek, UDRP Tahkim prosedürlerini işletmek ve bu konudaki yetkili kuruluşlara başvurmak, mahkemeye başvurmak, sitenin kapatılması kararı almak vb.

15 6) Bütçenin belirlenmesi: Oluşturulan domain name politikasının sadece kağıt üzerinde kalmaması için kuruluş, tescilden izlemeye, izlemeden yasal mücadeleye kadar politikanın nasıl bütçeleneceğini belirlemelidir.

16 7) Standartların yaratılması: Ölçülebilir, transfer edilebilir ve sürdürülebilir bir alan adı politikası sağlayabilmek için iletişim, bilgi ve kaynakları standart hale getirmek gerekmektedir. Örnegin who is altında yer alan bilgilerin tümü standart olmalı ve bu şirketin bütün alan adları bilgilerinde aynı şekilde kullanılmalıdır ki hiçbir gerçek kişinin alan adları iş sözleşmesi şirketle sona erdiğinde bile elinde tutması vb. gibi olumsuz sonuçlar doğurmamalıdır.

17 7) Standartların yaratılması: Bir yetkililer listesi hazırlanmalı ve tescil şirketlerinden uyuşmazlıkların çözümüne yetkili kuruluşlar ve avukatların hepsinin bu liste ile iletişimde olması sağlanmalıdır. Ayrıca; içerisinde who is look-ups, global araştırma databaseleri, tescil talep kalıpları, alan adı başvuru formları ve şirket alan adı politikasının bir kopyasının bulunduğu bir merkez bilgi deposu yaratılmalı ve kullanılmalıdır. Bu bilgi deposuna daha önce görev ve sorumluluk tanımları yapılmış tüm şirket bileşenlerinin ulaşması mümkün kılınmalıdır.

18 8) DNS kontrol sistemi kurulması: Bunun için öncelikle tip adların belirlenmesi gerekir. Örneğin, aktif siteler, sadece için kullanılan siteler, yönlendirilmiş siteler gibi. Bu hem şirket içinde host edilen hem de üçüncü parti kanalıyla host edilen DNS ler için geçerlidir.

19 9) Raporlamanın belirlenmesi: Domain name politikasında sorumlu her birimin anlayacağı şekilde düzenlenen üç aylık raporlar, yenilemeler ve süresi dolup sona eren alan adlarını tespit etmek bakımından kullanışlı olacaktır.

20 10) Hazırlanan alana adı politikasının, uygulanmasının ve organizasyonun uyumunun periyodik olarak gözden geçirilmesi de şirket açısından önemli unsurdur.

21 ICANN 13 Haziran 2012 tarihinde 1930 yeni Jenerik Üst Düzey Alan Adı için başvuru yapıldığını açıkladı. Bunlardan 66 sının coğrafi yer adı içeren alan adları için olduğu, 116 sının uluslar arası alan adı veya Latin harf karakteri içermeyen alan adı olduğu bilgisi verildi. Ayrıca başvuruların 60 değişik ülkeden, bölge olarak ise; 911 Kuzey Amerika, 675 Avrupa, 303 Asya-Pasifik Bölgesi, 24 Latin Amerika ve Karayipler, 17 sinin ise Afrika dan yapıldığı açıklandı. Başvurularla ilgili detaylı bilgiye newgtlds.icann.org sitesinden ulaşılabilir.

22 LRO-Legal Rights Objection-Yasal Hak İtirazı Yayınlanan 1930 yeni alan adı uzantısından birisi için başvuruda bulunmadınız ise ve herhangi birisinin yasal olarak hak sahibi olduğunuz bir ad veya Markanıza yönelik ihlal oluşturduğunu düşünüyorsanız 13 Haziran 2012 tarihinden itibaren 7 aylık süre içerisinde itirazda bulunabilirsiniz. Bu itirazın yapılabileceği tek yetkili kuruluş WIPO (World Intellectual Property Organization) dur.

23 PDDRP-Post-Delegation Dispute Resolution Procedure Kullanıma açılmış bir alan adı söz konusu olsa dahi, marka haklarının ihlal edildiğini düşünen hak sahiplerinin başvurabileceği yine idari yollardan birisidir.

24 The Trademark Clearinghouse- ICANN tarafından belirlenen ve markaları depolama merkezi olarak görev yapacak bu sistemde hak sahipleri markalarını kayıt altına alarak ileride doğabilecek ihlalleri önleyebileceklerdir.

25 Sunrise Registrations ve Sunrise Dispute Resolution Policies hakkında bilgi sahibi olmak ve konunun düzenli olarak takibi gerekmektedir.

26 URS (The Uniform Rapid Suspension System) Bütün yeni jenerik üst düzey alan adları bu sisteme konu olabilir. Bu sistemde marka hakkına tecavüz ve kötüye kullanma durumları ele alınarak, haklı bulunan talepler doğrultusunda alan adı tescili askıya alınmaktadır.

27 İkincil Düzeylerde PDDRP Sisteminin Kullanılması Bu sistem hak sahiplerine ; tescil otoritelerinin, çıkar sağlamaya yönelik ve kötü niyetli sistematik tescillerine karşı şikayette bulunma olanağı tanımaktadır.

28 İnternet alan adları uyuşmazlıklarının çözümü Bilinen anlamda TAHKİM prosedüründen farklı olarak Her iki tarafın iradesi (registration agreement?) ve katılımı aranmaksızın ICANN tarafından 1999 yılında yayınlanan ve tüm gtld internet alan adı uyuşmazlıklarının tabi olduğu kurallar (UDRP) çerçevesinde gerçekleştirilen tek taraflı bir şikayet (başvuru) ile konunun çözümü ICANN tarafından yetkilendirilmiş mercii önüne getirilebilmektedir.

29 UDRP konusunda çözüm mercileri ICANN tarafından belirlenmiş aşağıda belirtilen dört kuruluştur: The National Arbitration Forum [NAF] Merkezi ABD olan bu kuruluş 23 Aralık 1999 tarihinden bu yana UDRP uyuşmazlıklarının çözümü konusunda hizmet vermektedir. World Intellectual Property Organization [WIPO] 1 Aralık 1999 yılından bu yana UDRP uyuşmazlıklarının çözümü konusunda çalışan ve bugüne dek bu konuda en çok başvurulan ve uyuşmazlık çözümleyen kuruluştur. Asian Domain Name Dispute Resolution Centre [ADNDRC] 28 Şubat 2002 tarihinden bu yana UDRP uyuşmazlıklarının çözümünde yetkili olan bu kuruluşun Beijing, Honk Kong ve Seul olmak üzere üç ofisi bulunmaktadır. The Czech Arbitration Court (CAC) Aslen.eu konusundaki uyuşmazlıkların çözümü konusunda tek olarak yetkilendirilmiş olan bu kuruluş Ocak 2009 tarihinden itibaren UDRP uyuşmazlıklarını içeren şikayetleri de kabul etmeye başlamıştır.

30 UDRP sisteminden faydalanabilmek ve sonuç alabilmek için hak sahipleri ICANN tarafından yetkilendirilmiş kuruluşlardan herhangi birisine başvurarak; Karşı tarafça tescil ettirilen alan adının kendisine ait bir marka ile aynı ya da karıştırılacak derecede benzer olduğunu, Karşı tarafın bu ad ile herhangi bir yasal bağlantısının bulunmadığını Alan adının kötü niyetli olarak tescil edildiğini ve kullanıldığını ispatlamak zorundadır.

31 gtlds :.aero,.asia,.biz,.cat,.com,.coop,.info,.jobs,. mobi,.museum,.name,.net,.org,.pro,.tel ve.travel. CentralNic Third-Level Domain Name Registrations (üçüncü seviye) :".ae.org", ".ar.com", ".br.com", ".cn.com", ".de.com", ".eu.com", ".gb.com", ".gb.net", ".hu.com", ".jpn.com", ".kr.com", ".no.com", ".qc.com", ".ru.com", ".sa.com", ".se.com", ".se.net", ".uk.com", ".uk.net", ".us.com", ".uy.com", and ".za.com". cctlds: 65 ülkenin ülke kodu taşıyan alan adı uyuşmazlıkları Yeni nesil alan adı uyuşmazlıkları