TÜRKİYE'DE NEFROLOJİ - DIALIZ ve TRANSPLANTASYON REGISTRY 2000

Transkript

1 TÜRK NEFROLOJİ DERNEĞİ YAYINLARI PUBLISHED BY THE TURKISH SOCIETY OF NEPHROLOGY TÜRKİYE'DE NEFROLOJİ - DIALIZ ve TRANSPLANTASYON REGISTRY 2000 REGISTRY OF THE NEPHROLOGY DIALYSIS AND TRANSPLANTATION IN TURKEY REGISTRY 2000 Kayıt Kurulu 2000 Registry Committee EKREM EREK Bşk, Chairman GÜLTEKİN SÜLEYMANLAR Member, Translator to English KAMİL SERDENGEÇTİ Member and EDTA-ERA Registry Coordinator for Turkey İSTANBUL

2 TÜRK NEFROLOJİ DERNEĞİ YAYİNLARİ Önemli Not: Bu kitabın bütün hakları Nefroloji Derneği'ne aittir. Makale ve bulgular kaynak gösterilmeden yeniden yaymlanamaz. Baskı: Tayf Ofset Baskı Tarihi: 2001 Ağustos

3 ÖNSÖZ Türk Nefroloji Derneğinin ülkemizin bütün Nefroloji Dializ ve Transplantasyon merkezlerinden topladığı verileri hem üyesi olduğu uluslararası derneklerde değerlendirmeye, hem de kitapçık halinde yayınlanmaya başlayalı on bir yıl geçti. Bu on bir yıldır başkanlığını sürdürdüğüm merkez Reistry Komitesi çalışmaları son 7 yıldır Kamil Serdengeçti ve Gültekin Süleymanların da iştirakiyle bugünlere ulaşma başarısını göstermiştir. Konuyla ilgili on bir Registry (kayıt) kitapçığı yayınlanmıştır. Bunlar yurt içinde ve dışında Türkiye ile ilgili konusunda referans niteliği taşıyan kitaplardır. Bugün bir dönüm noktasına gelindiğini söylemek durumundayız. Renal replasman tedavileri dünyada olduğu gibi ülkemizde de giderek artan merkez ve sayıda hastayı ilgilendirmektedir. Artık veri toplama ve değerlendirme işinin profesyonelce yapılma zamanı gelmiş. Bir merkez komitesi kontrolünde bu büyük hacimli ön çalışmayı yapacak profesyonel kuruluşlar devreye sokulmalıdır kanaatimizce.. Derneğimizin bu konuya en yakın gelecekte eğilerek halledeceği inancını taşıyorum. Son olarak bu registryde emeği geçen herkese başta Prof. Kamil Serdengeçti (derneğimizin yeni başkanı), Prof. Gültekin Süleymanlar'a (Derneğimizin yeni genel sekreteri), bütün üyelerimize, Nefroloji, Dializ ve Transplantasyon Ünitesi sorumlularına destek veren firmalarımıza ve matbaaya teşekkürlerimi sunuyorum. Prof. Dr. Ekrem Erek TND Merkez Registry Komitesi Başkanı Ağustos 2001, İstanbul

4 TÜRK NEFROLOJİ DERNEĞİ REGISTRY GENEL KURULU Genel Koordinatör: Kamil SERDENGEÇTİ T. Nefroloji Derneği Bşk. İstanbul Üniv. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Prof. Dr., ERA ETDA registrysi Türkiye Temsilcisi Yardımcı Koordinatör: Gültekin ŞÜLEYMANLAR Akdeniz Üniv. Tıp Fakültesi Prof. Dr., Türk Nefroloji Derneği Genel Sekreteri Ankara ve iç Anadolu Bölge Koordinatörleri: Şali Çağlar, Mehmet Haberal, Enver Hasanoğlu, Şükrü Sindel, Neval Duman, Ayşin Bakkaloğlu, Ayşe Öner, Haluk Kiper, Cengiz Utaş, Süleyman Türk İstanbul ve Trakya Bölge Koordinatörleri: Emel Akoğlu, Mehmet Sever, Rezzan Ataman, Mine Besler, Funda Türkmen, Uluğ Eldegez, Muzaffer Sarıyar, Saniye Şen, Metin Erman, Nedim Sarsmaz Bursa ve Marmara Bölge Koordinatörleri: Mustafa Yurtkuran, Kamil Dilek, Mustafa Güllülü, Nilay Oktay İzmir ve Ege Bölgesi Koordinatörleri: Gürhun Atabay, Ali Başçı, Sevgi Mir, Taner Çamsan, Özdemir Yararbaş, Fehmi Akçiçek Karadeniz Bölge Koordinatörleri: Tekin Akpolat, Nurol Arık Erzurum ve Doğu Anadolu Bölge Koordinatörleri: Yılmaz Selçuk, Reha Erkoç Diyarbakır ve Güneydoğu Anadolu Bölge Koordinatörleri: Bünyamin Işıkoğlu, Emin Yılmaz, Asım Göymen Adana ve Çukurova Bölge Koordinatörleri: Yahya Sağlıker, Uğur Ekren, Zeki Güloğlu, Saime Paydaş Antalya ve Akdeniz Bölge Koordinatörler: Tuncer Karpuzoğlu, Gülsen Yakupoğlu, Fevzi Ersoy Verilerin toplanması, program yazılımı ve bilgisayara aktarılmasında Mustafa Şenocak Engin emeği geçenler: Baykal Ayşegül Furtun : Cerrahpaşa Tıp Fak. Bioistatistik Anabilim Dalı Başkanı, Prof. Dr. Hamiyet Yarımbaş : Cerrahpaşa Tıp Fak. Bilgisayar Mühendisi Şükran Akpınar Tıp : Cerrahpaşa Tıp Fak. Nefroloji B.D. Öğrencileri Mübeccel : Teknisyen Yardımcısı Akyüz T.N.D. Registry : Sekreter Merkezi : Verileri bilgisayara yükleyen onlarca isimsiz tıp öğrencisi : T.N.Derneği Yönetici Sekreteri : Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları Nefroloji Bilim Dalı, Aksaray/istanbul Tel: 0090 (212) FAX: 0090 (212) e.erek@mail.com

5 İÇİNDEKİLER Önsöz... 3 Klinik Nefroloji...11 Hemodializ Periton Dializi Böbrek Transplantasyonu CONTENTS Introduction...6 Özet...53 Clinical Nephrology...55 Hemodialysis...59 Peritoneal Dialysis...69 Renal Transplantation...75 Summary...79 Türk Nefroloji Derneği Kayıt Çalışmasına Cevap Veren Merkezler...81 Organ ve Doku Alınması, Saklanması ve Nakli Hakkında Kanun ve Yönetmelikler...87

6 INTRODUCTION It has been 11 years since the Turkish Society of Nephrology (TSN) has started the Turkish National Registry under my presidency. During the last 7 years Drs. Serdengeçti and SCileymanlar have also contributed to this work and so far eleven yearly Registry booklets have been published. These have become reference works on the subject both nationally and internationally. A turning point has been reached today as the numbers of both centres and patients involved have increased. That is why the time has come to organize the work concerning data collection and evaluation in a truly Professional way. For this, I think, professional companies and experts should be used under the guidance of the Registry Committee and I believe the TSN will handle this problem efficiently. I thank everyone that contributed to this Registry Including Drs Serdengeçti and SCileymanlar, the TSN members, the physicians in charge of Nephrology, dialysis and transplant units, the sponsoring pharmaceutical firms and finally U.Ö printing house for all their help and efforts. EKREM EREK Chairman, Turkish National Nephrology Registry Committee İstanbul, August, 2001

7 7 TÜRK NEFROLOJİ DERNEĞİ KAYIT ÇALIŞMALARI ( ) The registry studies of the Turkish Society of Nephroiogy An 11 years' challenge 1989 (İstanbul) 1990 MERKEZ REGISTRY KOMİTESİ (Central Registry Committee) 1991 EKREM EREK, SERHAT PERK, SERRAN DALMAK, SÜHEYLA APAYDIN KOMİTE DEĞİŞTİ-REGİSTRY YOK (No Registry) MERKEZ REGISTRY KOMİTESİ 1997 EKREM EREK 1998 KAMİL SERDENGEÇTİ 1999 GÜLTEKİN SÜLEYMANLAR 2000 ve 9 Bölgenin Koordinatörleri (BK. Registry Kitapçığı 4. Sayfası) (the 9 Regional Coordinators) TÜRK NEFROLOJİ DERNEĞİ 11 YILLIK KAYIT ÇALIŞMALARI İÇ VE DIŞ YANKILARI "Repercussions of the Turkish National Registry" -11 Registry Kitapçığı (11 registry books) - Sayısız sitasyon (many citations) - Nephroiogy, Dialysis and Transplantation in Turkey NDT, 1999 (14) S Kidney International ) p ERA-EDTA, Nice Congress, 1999 Registry üzerine Tek konferans, (Lecture Presenting the Turkish Registry) - ERA-EDTA, Annual Reports, 1995, 1996, 1997 Türk ve diğer ülkeler rigistri'leri arasında bilgi teatisi - (Exchange of the Information Between Turkish and Other Registries)

8 8 ERA-EDTA REGISTRY'SİNE DAHİL 54 ÜLKE ARASINDA ULUSAL REGISTRY YAPAN 13 ÜLKE (13/54) The countries performed the national registiry in 54 countries of the past EDTA-ERA Registry Almanya Hollanda israil Macaristan Danimarka Finlandiya İsveç Norveç Türkiye Austurya Bulgaristan Baltık Ülkeleri Kaynak: EDTA-ERA, Annual Report, 1996, S.4 AVRUPA VE TÜRKİYE'DE RENAL REPLASMAN TEDAVİSİ RAKAMLARI (HD, Tx PD) (RRT in Some Countries and Turkey) ALMANYA İTALYA FRANSA İNGİLTERE TÜRKİYE Kaynak: EDTA-ERA, Annual Report 1996 S.10 Turkish registry, 2000 Kaynak TÜRK NEFROLOJİ DERNEĞİ ULUSAL REGISTRY ÖNCESİ VE SONRASI BAZI RAKAMLAR (1995) (Values prior to and following the Turkish National Registry) ÖNCE (PRIOR) SONRA (FOLLOWING) EDTA'nin direkt veri topladığı merkez sayısı TND Ulusal Registry'nin veri topladığı merkez sayısı (Number of centers directly affiliated to EDTA) (Number of centers responding to National Registry) 1991: 40 (N: 1405 pts) 135 (N: 3494 pts) 1996: 40 (N:1705 pts) 156 (N: 9637 pts) MERKEZLERİN CEVAP VERME ORANI (Response rate) 31.7% 77.56% Kaynak: EDTA, Annual Reports T.Nefroloji Derneği Registry 1995, 1996

9 9 EU Ülkeleri Yeni Registry Bulgularında Çelişkiler (The controversies in the recent registry findings of the European Union Countries) Son Dönem Böbrek Yetersizlikli Hastalarda Transplantation (Treatment of ESRF by Renal Transplantation In EU 1995) 1995'te Tx sayısı Yaşayan Hastalar (Transplants in 1995 (Functioning PMP) graft/pmp) GERMANY Yıllık Artış Oranl (expantion rate of patients with functioning graft ITALY FRANCE SPAIN ENGLAND GREECE PORTUGAL RELAND Kİ. 57 Suppl 74 (2000) pp. S.46 EU Yeni Registry Bulgularında Çelişkiler (The Controversies in the recent registry findings of the European Union Countries) Cevap Verme Oranları (The response rate) Registry Türü (Type (%) of Registry) GERMANY P87H National registry ITALY 38 Drect FRANCE 58 Drect SPAIN 61 Drect/Regional ENGLAND 65 Drect/Regional PORTUGAL 59 Drect IRELAND 60 Drect TURKEY 76 National/Registry Source: EDTA Annual reports,

10 10 EU Yeni Registry Bulgularında Çelişkiler (The Controversies in the recent registry findings of the European union Countries) RRT'ye başlayan hastalar (Patients starting RRT) ALMANYA (Germany) İTALYA (Italy) 131 FRANSA (France) 112 İSPANYA (Spain) 121 İNGİLTERE (England) 87 FİNLANDİYA (Finland) 68 YUNANİSTAN (Greece) 75 PORTEKİZ (Portugal) 127 İRLANDA (Ireland) 69 LUXEMBORURG 155 (Luxembourg) Ölüm Oranı Yıllık (Deaths on RRT/year Yıllık Artış Oranı (Expention rate) of RRT patients 89i I L13J İ. 57, Suppl. 74 (2000) pp. S.46 Dünyada Renal Replasman Tedavilerinde Bazı Çelişkiler (HD, PD) (Renal Replacement Therapy (RRT) Patients Registered Worldwide in 1997) (EU: 995) Ortalama (mean) 120 Nüfus (milyon) Population (millions) Mevcut hasta (1995) Point Prevelance/PMP Yıllık Hasta Sayısı (İncedence 'PMP) USA 282, ,226 (802/pmp) 69,661 (262/PMP) EDTA (36 countries included Turkey) ,201 (388/PMP) EU: 644/PMP 36,812 (89/PMP) (EU: 120/PMP) JAPAN ,413 (1229/PMP) 26,394 (210/PMP) CANADA ,137 (6J2/PMP) 3,091 (104/PMP) Sources: Schena, F.P., Kİ, 52(1997), P1422 Briggs J.D., Berthoux F. Jonus E., Kİ 57 Suhppl. 74 (2000) S. 48 Modified

11 TURK NEFROLOJI DERNEĞİ KAYIT SİSTEMİ 2000 (REGISTRY 2000) KLİNİK NEFROLOJİ

12 12 KLİNİK NEFROLOJİ 2000 REGISTRY RAPORU TND 2000 REGISTRY FORMU GÖNDERİLEN MERKEZ SAYISI: 333 (MİLYON NÜFUS BAŞINA DÜŞEN MERKEZ SAYISI: 4,97) YANIT ALINAN MERKEZ SAYISI: 258 (%77.5) I- KLİNİK NEFROLOJİ (TOPLAM MERKEZ SAYISI: 115) 1999 YILINDA KLİNİĞE YATAN NEFROLOJİK HASTA SAYISI: KADIN : 8068 ERKEK : 9532 TOPLAM : YILINDA İLK KEZ POLİKLİNİĞE BAŞVURAN NEFROLOJİK HASTA SAYISI: KADIN ERKEK TOPLAM YILINDA YAPILAN BÖBREK BİYOPSİSİ SAYISI: YILI İÇİNDEKİ ESKİ VE YENİ KBY OLGULARININ SAYISI: KBY PREVALANSI: 390 (MİLYON NÜFUS BAŞINA): (TÜRKİYE NÜFUSU 2000 YILINDA 66.9 MİLYON OLARAK KABUL EDİLMİŞTİR) 2000YILI İÇİNDEKİ KBY TANISI ALAN YENİ OLGULAR: 7941 KBY İNSİDENSİ (MİLYON NÜFUS BAŞINA): YILINDA YENİ SAPTANAN KBY OLGULARININ ETYOLOJİK DAĞILIMI: KRONİK GLOMERÜLONEFRİT DIABETES MELLITUS HİPERTANASİYON NEFROSKLEROZ ÜROLOJİK (Taş, Obst., VUR. Vs) KRONİK İNTERSTİTİYEL NEFRİT KİSTİK BÖBREK HASTALIKLARI DİĞERLERİ (NEDENİ BELLİ) NEDENİ BELLİ OLMAYANLAR TOPLAM 2000 YILINDA ABY TANISI ALAN HASTA SAYISI:

13 13 KLİNİK NEFROLOJİ 2000 YILINDA HASTANEYE YATIRILAN HASTA SAYISI: YILINDA POLKLİNİKLERE BAŞVURAN BÖBREK HASTALARININ SAYISI: YILINDA YAPILAN BÖBREK BİYOPSİSİ SAYISI: 1672 KLİNİK NEFROLOJI KLİNİK NEFROLOJİ YIL SONU İTİBARİYLE ESKİ VE YENİ KRONİK BÖBREK YETMEZLİĞİ OLAN HASTALARIN SAYISI: KBY NOKTA PREVALANSI (*): 283, YILINDA YENİ TANI ALAN KBY'Lİ HASTA SAYISI: 7941 KBY İNSİDENSİ: 276(*) *:PMP: MİLYON NÜFUS BAŞINA (NÜFUS: 66,9 MİLYON)

14 14 AKUT BÖBREK YETMEZLİĞİ (DİYALİZ GEREKTİREN)

15 TÜRKİYE'DE RENAL REPLASMAN TEDAVİLERİNİN YILLARA GÖRE DEĞİŞİMİ MERKEZ SAYISI YANIT ORANI 75 78,8 75,5 77,5 HD. YILLIK SAPD KÜMÜLATİF BÖBREK TX. YILLIK

16 15 KLİNİK NEFROLOJİ DEĞERLENDİRMESİ 1. DEĞERLENDİRME, 115 MERKEZDEN GELEN BİLGİLERE DAYANARAK YAPILMIŞTIR YILINDA BİR ÖNCEKİ YILA GÖRE YATAN HASTA VE POLİKLİNİKLERE BAŞVURAN HASTA SAYISINDA VE 2000 YILINDA YAPILAN BÖBREK BİYOPSİSİ SAYISINDA ARTIŞ VARDIR. 3. ÜLKEMİZDE 2000 YILINDA DA YENİ KBY OLGULARINDA; KRONİK BÖBREK YETMEZLİĞİNE GÖTÜREN İLK ÜÇ NEDEN KRONUK GLOMERÜLONEFRİT, DİABETES MELLİTUS VE HİPERTANSİYON OLARAK BULUNMUŞTUR. HİPERTANSİYON'UN PRİMER VE SEKONDER OLDUĞU TARTIŞMALIDIR.

17 TÜRK NEFROLOJİ DERNEĞİ REGISTRY 2000 HEMODİYALİZ

18 18 II- HEMODİYALİZ (DEĞERLENDİRİLEN TOPLAM MERKEZ SAYISI: 256) TND 2000 REGISTRY FORMU GÖNDERİLEN HD MERKEZ SAYISI: 333 (MİLYON NÜFUS BAŞINA DÜŞEN HD MERKEZ SAYISI: 4,97) YANIT ALINAN MERKEZ SAYISI: 258 (%77.5) TOPLAM HEMODİYALİZ CİHAZ SAYISI: 3416 (N:248) HEMODİYALİZ DE ÇALIŞAN TOPLAM HEKİM SAYISI: 668 (GEÇEN YIL 590) BÖLGE MERK. NÜFUS* SAYISI HEKİM MİLYON MAKİNA HASTA SAYISI HASTA PMP** MARMARA 73 17, EGE 47 8, AKDENİZ 24 8, İÇ ANADOLU 48 11, KARADENİZ 37 7, DOĞU ANADOLU GÜNEYDOĞU ANADOLU 12 5, ,

19 TOPLAM , (14086) 208 *:2000 YILINDAKİ TAHMİNİ NÜFUS, **: MİLYON NÜFUS BAŞINA HD HASTASI 31 ARALIK 2000 TARİHİ İTİBARİYLE DÜZENLİ HD PROGRAMINA GİREN HASTA SAYISI: TOPLAM (YETİŞKİN+ÇOCUK): =14086 YETİŞKİN HASTALAR (>15 YAŞ) KADIN: 6000 %43 ERKEK: 7826 %57 TOPLAM YAŞ %1 KIZ: 72 %50.7 ERKEK: 70 %49.3 TOPLAM YILINDA İLK KEZ HEM ODİYAL İ; KADIN: 2678 %40.6 ERKEK: 3745 %59.4 TOPLAM:

20 YILINDA HEMODİYALİZ PROGRAMINA ALINAN DİABETİK HASTA SAYISI: 1679 (%11.98) KADIN: 742 %44.2 ERKEK: 937 %65.7 TOPLAM: HAFTALIK HEMODİYALİZ SIKLIĞI: SEANS N % BİR İKİ ÜÇ TOPLAM MERKEZLERDE KULLANILAN DİYALİZAT BİLEŞİMİ (31 ARALIK 2000 TARİHİ İTİBARİYLE DÜZENLİ PROGRAMDAKİ HASTA SAYISI): DİYALİZAT N % ASETAT BİKARBONAT TOPLAM MERKEZLERDE MEMBRAN TİPİ (2000 YILINDA MERKEZLERDE TÜKETİLEN TOPLAM DİYALİZER SAYISI VE BUNUN MEMBRAN TİPİNE GÖRE DAĞILIMI) MEMBRAN N % KUPROFAN ,7 SEMİSENTETİK ,9 SENTETİK ,4 TOPLAM HEMODİYALİZ REÇETESİ YAZILIRKEN ÜRE KİNETİK MODELİNİN KULLANILMASI: EVET N 135 % 52.7 TOPLAM BESLENMENİN GÖSTERGESİ OLARAK SERUM ALBUMIN DÜZEYİ (31 ARALIK 2000 İTİBARİYLE MERKEZLERDE DÜZENLİ HEMODİYALİZ PROGRAMINDA OLAN HASTA SAYISI) S.ALBÜMİN N % < > TOPLAM ANEMİ TEDAVİSİNDE EPO KULLANIMI (31 ARALIK 2000 İTİBARİYLE MERKEZLERDE DÜZENLİ HEMODİYALİZ PROGRAMINDA OLAN HASTALARDA) EPO KULLANIMI N % EPO EVET ,5 EPO HAYIR TOPLAM

21 20 EPO TEDAVİSİNDE HEDEF DEĞERLER: HEDEF HB 11 G/DL HEDEF HTC %32.5 EPO TEDAVİSİNDE BAŞARISIZLIK: %14,5 10. D VİTAMİNİ KULLANIMI (31 ARALIK 2000 İTİBARİYLE MERKEZLERDE DÜZENLİ HEMODİYALİZ PROGRAMINDA OLAN HASTA SAYISI: N % ORAL VİT D ,9 İNTRAVENÖZ VİT D ,7 TOPLAM ,6 11. EAS/ALFA KETOASİT KULLANIMI (31 ARALIK 2000 İTİBARİYLE MERKEZLERDE DÜZENLİ HEMODİYALİZ PROGRAMINDA OLAN HASTALARDA: 14086): 4765 (%33.8) 12. HEPATİT SEROLOJİSİ VE KARACİĞER HASTALIĞI (31 ARALIK 2000 İTİBARİYLE MERKEZLERDE DÜZENLİ HEMODİYALİZ PROGRAMINDA OLAN HASTA SAYISI: 14086) HEPATİT SEROLOJI OLGU SAYISI % HbsAg(+/-) 744/13300 TOPLAM: HCV Ab (+/-): 3810/10301 TOPLAM: İKİSİ POZİTİF 367/13721 TOPLAM: HCV İNFEKSİYONU TANISINDA KULLANILAN TESTLER TETKİK MERK. SAYISI % ELISA ,4 RIBA ,9 HCV-RNA KALİTATİF 79 30,7 HCV-RNA KANTİTATİF HEPATİTLERDE TRANSAMİNAZ YÜKSEKLİĞİ (ALT >1,5 KAT) SEROLOJİ VAR YOK TOPLAM HBsAg(+) 155(%25.4) HCV Ab(+) 799 (%28.6) HER İKİSİ (+) KARACİĞER HASTALIĞI HBV (744) HCV (3810) H.İKİSİ (367) AKUT HEPATİT 51 (%6.8) 173(4.5) 14 (3.8) KRONİK HEPATİT 459 (%61.7) 2263 (%59.4) 204 (%55.6) SİROZ 16(%2.2) 33 (%0.9) 3 (0.8) HEPATOSELLÜLER CA 5 (%0.7) 3 (%0.08) 0 KC HASTALARINDA MORTALİTE NEDENLERİ AKUT KC YETM. İNF. SİROZ KCCA HBV HCV HER İKİSİ

22 ANTİ-HCV(+) HASTALARDA İZOLASYON POLİTİKALARI MRK. SAYI % ODA AYIRMA CİHAZ AYIRMA 99 38,5 PERSONEL AYIRMA HEMODİYALİZ EKİBİNDE HEPATİT SEROLOJISİ (+) OLAN PERSONEL HBsAg(+) 34 HCV(+) HIV POZİTİF HASTA SAYISI (31 ARALIK 2000 İTİBARİYLE): YILINDA HD GİREN HASTALARIN AKIBETİ HAYATTA OLAN ÖLEN HASTA 1840 TX TRANSFER 312 SAPD E TRANSFER 325 BAŞKA MERKEZE SEVK 3008 İZLEMDEN ÇIKMA MORTALİTE: A YILINDA ÖLEN HASTA SAYISI: 1979 B. ÖLÜM NEDENLERİ KARDİYOVASKÜLER N AKCİĞER EMBOLİSİ 196 9,9 SEREBROVASKÜLER HASTALIK 191 9,7 ENFEKSİYON 158 8,0 KARACİĞER YETMEZLİĞİ 139 7,0 MALİGNİTE 0 0 DİĞER NEDENLER ,3 NEDENİ BELLİ OLMAYAN 61 3,1 TOPLAM

23 22 HEMODİYALİZ HASTALARINDA DIABETES MELLITUS ORANI N:14086 HEMODİYALİZ TEDAVİSİ DOZU % SON 3 YILDAKİ DEĞİŞİKLİK HD HASTALARINDA KULLANILAN DİYALİZAT TİPİ

24 23

25 24

26 25 HD HASTALARINDA SERUM ALBUMIN DÜZEYLERİ HD HASTALARINDA SERUM ALBUMİN DÜZEYLERİ YILLAR İÇİNDEKİ DEĞİŞİMLER DİYALİZ HASTALARINDA SERUM ALBUMIN DÜZEYLERİ-2000 (DİYALİZ YÖNTEMLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI)

27 26 HD HASTALARINDA EPO KULLANIMI İKİ DİYALİZ YÖNTEMİNDEKİ EPO KULLANIM ORANLARI HCV Ab (+) HASTALARDA İZOLASYON POLİTİKALARI n:256

28 27 ÜRETİK MODELİ UYGULAMASI n:256 HD HASTALARINDA VİTAMİN D KULLANIMI N:14086 HD HASTALARINDA MORTALİTE NEDENLERİ (2000 YILINDA ÖLEN HASTA: 1979)

29 28 HO HASTALARINDA MORTALİTE NEDENLERİ (997/1998/2000 YILLARINDAKİ KARŞILAŞTIRMALI SONUÇLAR) MORTALİTE NEDENLERİ İKİ DİYALİZ YÖNTEMİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

30 29 HEMODİYALİZ HASTA SAYILARI (SON 4 YILIN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ) *Sağlık bakanlığından alınan Şubat 2001 tarihli verilere göre cevap vermeyenlerle beraber son rakam 'dir. TÜRKİYEDEKİ HEMODİYALİZ MAKİNA SAYISI *Sağlık bakanlığından alınan Şubat 2001 tarihli verilere göre cevap vermeyenlerle beraber son rakam 4593'dir. HAFTALIK HEMODİYALİZ SEANS SAYILARI- 2000

31 30 HEMODİYALİZ DEĞERLENDİRMESİ ANKET FORMU GÖNDERİLEN HD MERKEZİNİN 256 SINDAN YANIT GELMİŞTİR 1. REGISTRY'E KATILAN MERKEZ SAYISI (N:256), HEMODİYALİZ MAKİNA SAYISI (2899'DAN 3416) VE HEMODİYALİZ HASTA SAYISI (N: 14086) ÖNCEKİ YILA GÖRE ARTMIŞTIR. ÇOCUK HASTA ORANI %1'DİR. HD HASTA DAĞILIMINDA BÖLGELER ARASINDA FARKLILIKLAR VARDIR. 2. HEMODİYALİZ HASTA POPULASYONUNUNDAKİ DİABETİK HASTA ORANI %12 DÜZEYLERİNDEDİR. 3. HAFTALIK HEMODİYALİZ SEANSI: HASTALARIN %71,7'SİNDE 3, %24,7'SİNDE 2 %3,6'SINDA 1 SEANSDIR. GEÇEN YILA GÖRE BU ORANLARDA ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİK OLMAMIŞTIR. 4. BİKARBONATLI DİYAZİLAT KULLANIM ORANI %85,5'DEN %80'E DÜŞMÜŞTÜR. DİYALİZER MEMBRAN TERCİHİNDE HIZLI DEĞİŞİM DEVAM ETMEKTEDİR. KUPROFAN KULLANIMINDA AZALMA DEVAM ETMEKTEDİR. SENTETİK MEMBRAN KULLANIMINDAKİ ARTIŞ DİKKAT ÇEKİCİDİR YILINDA EN ÇOK REÇETE EDİLEN MEMBRAN SENTETİK MEMBRANLAR (%65,4) OLMUŞTUR. 5. DİYALİZ YETERLİLİĞİNİN DEĞERLENDİRİLMESİNDE ÜRE KİNETİK MODELİNİN KULLANIM ORANINDA ARTIŞ VARDIR. YANIT VEREN MERKEZLERİN YAKLAŞIK %52,7'SİNDE UYGULANMAKTADIR. 6. BESLENMENİN GÜVENİLİR GÖSTERGELERİNDEN OLAN SERUM ALBÜMİN DÜZEYİ HD HASTALARININ %85,3'ÜNDE 3.5 G/DL'NİN ÜZERİNDEDİR. GEÇEN YILA GÖRE BİRAZ DAHA YÜKSEKTİR. 7. HD HASTA POPULASYONUMUZDA ERİTROPOETİN KULLANIM ORANI İLE ORAL VE/VEYA İV D VİTAMİNİ KULLANIMI ORANLARINDA GEÇEN YILA GÖRE DEĞİŞİKLİK OLMAMIŞTIR. 9. HD HASTALARINDA HBV ENFEKSİYON ORANINDA ÖNCEKİ YILLARA GÖRE DÜŞME GÖZLENMİŞTİR. HCV ANTİKOR POZİTİF HASTA ORANINDA DA DRAMATİK AZALMA OLMUŞTUR (%36,2'DEN %27'YE DÜŞMÜŞTÜR) HCV KONTROLÜNDE İZOLASYON POLİTİKALARININ İYİ UYGULANMASININ ROLÜ OLABİLİR. BU OLUMLU GELİŞMELERE RAĞMEN HCV ENFEKSİYONU YARATTIĞI MORBİDİTE VE MORTALİTE NEDENİYLE KLİNİK ÖNEMİNİ KORUMAKTADIR. 10. HD HASTALARINDAKİ EN SIK RASTLANAN ÖLÜM NEDENİ KARDİYOVASKÜLER HASTALIKLARDIR (%45). BUNU AKCİĞER EMBOÜSİ SEREBROVASKÜLER HASTALIK VE ENFEKSİYONLAR İZLEMEKTEDİR. AVRUPANIN EN BÜYÜK DİALİZ HASTA SAYISINA SAHİP TEK 5 BÜYÜK ÜLKE ARASINDAKİ TÜRKİYE'DE ARTIK MAKİNE BULANAMADIĞI İÇİN ÖLÜM GÖRÜLMEMEKTEDİR. MAKİNE VE MERKEZ SAYISI YETERLİ SEVİYE'YE ERİŞMİŞTİR. 11. HD, ÜLKEMİZDE SON DÖNEM BÖBREK YETMEZLİĞİ GELİŞEN HASTALARDA EN SIK UYGULANAN RENAL REPLASMAN YÖNTEMİDİR. HD OLANAKLARİ VE HASTA SAYISINDAKİ ARTIŞLAR YANISIRA DAHA KALİTELİ DİYALİZ SUNULMASI KONUSUNDA ÖNEMLİ GELİŞMELER DEVAM ETMEKTEDİR. ÖZÜNDE PAHALI BİR TEDAVİ YÖNTEMİ OLAN HD'İN MALİYETİNİ AZALTACAK STRATEJİLERİN GELİŞTİRİLMESİ VE UYGULANMASI ÜLKE EKONOMİSİ AÇISINDAN ÇOK ÖNEMLİDİR. TEDAVİ YÖNTEMLERİNİN BELİRLENMESİNDE MALİYET ANALİZİ MUTLAKA YAPILMALIDIR. BÜ CÜMLEDEN ALARAK DİALİZ MERKEZLERİNİN %80, AVRUPADA %0-20'SİNDE UYGULANAN DİALİZ MEMBRANLARININ BİRDEN FAZLA KULLANIMI (EUSE) TÜRKİYE'DE DE MUHAKKAK YAPILMALIDIR.

32 TÜRK NEFROLOJİ DERNEĞİ KAYIT SİSTEMİ 2000 PERİTON DİYALİZİ

33 32 TÜRK NEFROLOJİ DERNEĞİ KAYIT SİSTEMİ PERİTON DİYALİZİ 2000 YILINDA İZLENMEKTE OLAN TOTAL SAPD HASTA SAYISI: YILINDA YAPILAN AKUT PD SAYISI: 'DEN 2000 YILI SONUNA KADAR OLAN DÖNEMDE - SAPD HASTALARI: TOTAL SAYI: 3933 PEDİATRİK GRUP (<15 YIL): YILINDA SAPD'YE BAŞLAYAN YENİ HASTA SAYISI: 'DEN 2000 YILI SONUNA KADAR DÖNEMDEKİ APD HASTA SAYISI: TOTAL HASTA: 477 PEDİATRİK GRUP (<15 YIL): 111 (23%) IH- PERİTON DİYALİZİ: (MERKEZ SAYISI: 52) A YILINDA ARALIKLI AKUT PD (İNTERMİTTENT PD) YAPILAN HASTA SAYISI: 151 B. APD (OTOMATİK PD) YILI SONU İTİBARİYLE APD YAPAN MERKEZ SAYISI: YIL SONUNA KADAR APD TEDAVİSİ GÖREN HASTA SAYISI: 477 N % ERKEK KADIN TOPLAM YAŞINDAN KÜÇÜK 111 % 'DE APD'YE YENİ BAŞLAYAN HASTA SAYISI: 170 KADIN N 66 % 38.8 ERKEK TOPLAM APD'DE KULLANILAN MAKİNA TİPİ N % PD NIGHT HOME CHOICE CYCLER TOPLAM

34 YILINDA APD'DEN ÇIKAN HASTALAR: 69 HD'E TRANSFER N 27 % 39.1 TX'E VERİLEN TAKİPTEN ÇIKAN ÖLEN BAŞKA MRKZ. NAKİL SAPD'YE TRANSFER TOPLAM YILDA DİĞER TEDAVİ MODALİTELERİNDEN APD'YE AKTARILAN HASTALAR HD'DEN GELEN 32 TX'DEN GELEN YILINDA APD BAŞLANAN DİABETİK HASTA SAYISI: DİABETİK OLUP HALEN HAYATTA OLAN TOPLAM HASTA SAYISI: 124 C. SAPD (MEREZ SAYISI: 53) 1. MERKEZLERİN SAPD'YE BAŞLAMA ZAMANI YIL 1981 MERKEZ SAYISI MERKEZİN KURULUŞUNDAN 2000 YIL SONUNA KADAR OLAN DÖNEMDE SAPD TEDAVİSİ GÖREN TOTAL HASTA SAYISI: 3933 N % KADIN ERKEK TOPLAM YAŞINDAN KÜÇÜK: ,3

35 'DE SAPD'YE YENİ BAŞLAYAN HASTA SAYISI: 468 N % KADIN ERKEK TOPLAM YIL SONU İTİBARİYLE İZLEMDE OLAN SAPD HASTA SAYISI: 1256 N % KADIN ERKEK TOPLAM YAŞINDAN KÜÇÜK , YILINDA SAPD PROGRAMINDAN ÇIKAN HASTA SAYISI: 229 A. PROGRAMDAN AYRILMA NEDENLERİ % TX'E TRANSFER HD'E TRANSFER BAŞKA MERKEZE NAKİL İZLEMDEN ÇIKMA ÖLÜM APD'YE TRANSFER TOPLAM YILINDA HD'DEN SAPD'YE GEÇEN HASTA: 218 TX'DAN SAPD'YE GEÇEN HASTA: YILINDA SAPD'YE ALINAN DİABETİK HASTA SAYISI: DİABETİK OLUP HAYATTA OLAN HASTA SAYISI: MERKEZLERDE KULLANILAN SİSTEMLER (HASTA SAYISI) N % STANDART (SPIKE) DISCONNECT TWIN BAG TOPLAM PERİTONİT SIKLIĞI (2000 YIL SONU İTİBARİYLE BÜTÜN HASTALAR İÇİN): (EPİZOD/HASTAAYI) ORTALAMA MİN. 1/ /22.32 MAX. 1/55

36 YILINDA TBC PERİTONİT GEÇİREN HASTA SAYISI: YILINDA FUNGAL PERİTONİT GEÇİREN HASTA SAYISI: KATETER ÇIKIŞ YERİ ENFEKSİYONU (KÇE) A YILINDA KÇYE GEÇİREN (SAPD+APD) HASTA SAYISI: 336 B YILINDA KÇYE NEDENİYLE KATETERİ ÇIKARILAN HASTA SAYISI: 44 C YILINDA KÇYE NEDENİYLE PD'DEN ÇIKARILAN HASTA SAYISI: DİĞER KOMPLİKASYONLAR (TOTAL HASTA SAYISI ESAS ALINARAK) 15. HERNI HİPERTANSİYON İSKEMİK KALP HASTALIĞI OBESİTE PSİKOLOJİK HİPERLİPİDEMİ DRENAJ BOZUKLUĞU DİYALİZ YETERSİZLİĞİ TOPLAM BESLENME KRİTERİ OLARAK SERUM ALBUMİN DÜZEYİ (TÜM HASTALAR DİKKATE ALINARAK) N % SERUM ALB. < > TOPLAM SAPD HASTALARINDA EPO TEDAVİSİ (2000 YIL SONU İTİBARİYLE DÜZENLİ SAPD PROGRAMINDA OLAN HASTALARDA) N % YAPILANLAR YAPILMAYANLAR TOPLAM SAPD HASTALARINDA EN AZ 1 ÜNİTE KAN TRANFÜZYONU (2000 YIL SONU İTİBARİYLE DÜZENLİ SAPD PROGRAMINDA OLAN HASTALARDA: 1759) N % YAPILANLAR SAPD HASTALARINDA VİT D TEDAVİSİ (2000 YIL SONU İTİBARİYLE DÜZENLİ SAPD PROGRAMINDA OLAN HASTALARDA: 1759) ORAL N 882 % 50.1 İNTRAVENÖZ TOPLAM 997

37 SAPD HASTALARINDA KARACİĞER HASTALIĞI (2000 YIL SONU İTİBARİYLE DÜZENLİ SAPD PROGRAMINDA OLAN HASTALARDA) SEROLOJİ HbsAg(+)/- HCV Ab(+)/- İKİSİ (+) HASTA SAYISI 107/ / /1132 TOPLAM:1743 TOPLAM: 1638 TOPLAM: 1156 %6.5 %19.2 %2.0 KC HAST. TİPİ AKUT HEPATİT KRONİK HEPATİT SİROZ HEPATOSELLÜLER CA TOPLAM HASTA SAYISI % KARACİĞER BİYOPSİSİ HIV(+) SAPD HASTASI: YOK 21. MORTALİTE A. ÖLEN TOPLAM HASTA SAYISI: 769 B YILINDA ÖLEN HASTA SAYISI: ÖLEN HASTALARDA MORTALİTE NEDENLERİ N % KARDİYOVASKÜLER ,9 AKCİĞER EMBOLİSİ 8 1,7 SEREBROVASKÜLER 46 9,8 ENFEKSİYON 60 12,8 KARACİĞER YETMEZLİĞİ 1 0,2 MALİGNİTE 15 3,2 DİĞER 39 8,33 TOPLAM YIL SONU İTİBARİYLE DÜZENLİ SAPD PROGRAMINDA OLAN HASTALARDA DİYALİZ SÜRELERİ (AY) N <6 % > TOPLAM SAPD İLE UĞRAŞAN HEMŞİRE SAYISI: 99

38 37 SAPD HASTALARINDA CİNSİYET DAĞILIMI (N: 3933) SAPD HASTALARINDA SERUM ALBÜMİN DÜZEYLERİ (N:1864) SAPD HASTALARINDA VİTAMİN D KULLANIMI (N: 997)

39 38 SAPD HASTALARINDA EPO KULLANIMI (N: 2583) SAPD HASTALARINDA HEPATİT SEROLOJİSİ 2000 (N: 1759) DİYALİZ HASTALARINDA HCV ANTİKOR PREVALANSI

40 39 SAPD HASTALARINDA MORTALİTE NEDENLERİ (2000 YILINDA ÖLEN HASTA: 156) SAPD DE KULLANILAN SİSTEMLER (n: 1451) SAPD'NİN NON-İNFEKSİYÖZ KOMPLİKASYONLARI (2000 YILI SONUNA KADAR OLAN TÜM OLGULARDA-; N: 1924)

41 40 PERİTON DİYALİZİ DEĞERLENDİRMESİ: 1. KRONİK PERİTON DİYALİZİ UYGULAMALARI GİDEREK YAYGINLAŞMAKTADIR YILINDA SAPD YAPAN MERKEZ SAYISI, 11 YENİ MERKEZİN KATILIMI İLE 53'YE ÇIKMIŞTIR. BAŞLANGIÇTAN 2000 YIL SONU İTİBARİYLE 2821 HASTAYA SAPD, 477 HASTAYA APD UYGULANMIŞTIR. ÇOCUK HASTA ORANI SAPD'DE %10,3, APD'DE %23'DÜR. 2. SAPD'DE ÇİFT TORBA SİSTEMİNİN EN YAYGIN SİSTEM OLDUĞU (%97,5) GÖRÜLMEKTEDİR. SAPD'NİN EN CİDDİ KOMPLİKASYONU OLAN PERİTONİT SIKLIĞI AZALMAKLA BİRLİKTE ARZU EDİLEN DÜZEYDE DEĞİLDİR YILI İÇİN PERİTONİT SIKLIĞI ORTALAMA OLARAK 1/30,6 EPİZOD/HASTA AYI OLARAK HESAPLANMIŞTIR. 3. SAPD HASTALARINDA NON-ENFEKSİYÖZ KOMPLİKASYONLARIN BAŞINDA HİPERTANSİYON VE HİPERLİPİDEMİ GELMEKTEDİR. HASTALARIN YAKLAŞIK %23,5'İNDE SERUM ALBÜMİN DÜZEYİ 3.5 G/DL'NİN ALTINDADIR. BU DEĞER GEÇEN YILKI DEĞERE GÖRE DAHA DÜŞÜKTÜR. 4. SAPD HASTALARINDA ERİTROPOETİN (%49,8 DEN %55,2) KULLANIMINDA ARTIŞ OLMASINA KARŞIN YİNE DE HD'DEN ÖNEMLİ DERECEDE AZDIR. AKTİF VİTAMİN D KULLANIMDA DEĞİŞİKLİK OLMAMIŞTIR. SAPD HASTALARIN YARISINDAN FAZLASINDA D VİTAMİNİ KULLANILMAKTADIR. ADİNAMİK KEMİK HASTALIĞI ORANININ YÜKSEK OLDUĞU BU HASTALARDA AKTİF D VİTAMİNİ KULLANIMINDA DAHA DİKKATLİ OLUNMALIDIR. 5. SAPD HASTALARINDA HCV SIKLIĞINDA DEĞİŞİKLİK (%19,2) OLMAMIŞTIR. SAPD HASTALARINDAKİ EN YAYGIN KARACİĞER HASTALIĞI KRONİK HEPATİT (%95,3) DİR. 6. SAPD HASTALARINDAKİ EN ÖNEMLİ ÖLÜM NEDENİ KARDİYOVASKÜLER HASTALIKLAR (%63,9) OLUP BUNU, ENFEKSİYONLAR VE SEREBRO-VASKÜLER HASTALIKLAR İZLEMEKTEDİR. KVS HASTALIKLARDAN ÖLÜM ORANINDA GEÇEN YILA GÖRE BELİRGİN ARTIŞ OLMUŞTUR, ÖLÜM NEDENLERİ SIRALAMASI GEÇEN YILLARA BENZEMEKTEDİR.

42 TÜRK NEFROLOJİ DERNEĞİ REGISTRY 2000 BÖBREK TRANSPLANTASYONU

43 42 IV- TRANSPLANTASYON (MERKEZ SAYISI: 18) YILI SONUNA KADAR YAPILAN BÖBREK TX SAYISI: 4693 N % KADIN ERKEK TOPLAM 2812 N % CANLI KADAVRA TOPLAM YILINDA YAPILAN BÖBREK TX SAYISI: TOPLAM (YETİŞKİN+ÇOCUK):= =369 a. YETİŞKİNLERDE (>15 YAŞ): N % KADIN ERKEK TOPLAM CANLI KADAVRA TOPLAM b. 15 YAŞINDAN KÜÇÜKLERDE: N: 12 N % KIZ 3 75 ERKEK 9 25 TOPLAM CANLI 6 50 KADAVRA 6 50 TOPLAM YIL SONU İTİBARİYLE MERKEZLERDE İZLENEN HASTA SAYISI TOPLAM HASTA SAYISI 2258 KENDİ TX OLGULARI 1777 YURTİÇİNDE BAŞKA YERDE 148 YURTDIŞINDA BAŞKA YERDE YIL SONU İTİBARİYLE BÖBREK TRANSPLANTASYONLARININ SONUÇLARI: HAYATTA 1934 ÖLEN HASTA BÖBREK FONKSİYONU İYİ BÖBREK FONKSİYONU BOZUK 199 DİYALİZE DÖNEN 321 BAŞKA MERKEZE TRANSFER 80 İZLEM DIŞINA ÇIKMA YILINDA CANLI VERİCİLERİN DAĞILIMI (DONÖR SAYISI): N N % ANNE BABA KARDEŞ ÇOCUK

44 43 EŞ 12 DİĞER AKRABALAR 21 AKRABA OLMAYANLAR 0 TOPLAM YILINDA YAPILAN TRANSPLANTASYONLARDA PRETX DİYALİZ YÖNTEMİ HEMODİYALİZ PERİTON DİYALİZİ PREEMPTİF TX TOPLAM N % RETRANSPLANTASYON YILINDA YAPILAN TRANSPLANTASYONLARDA ALLOGRFAT REJEKSİYON DURUMU REJEKSİYON TİPİ HASTA BİYOPSİ HİPERAKUT 1 1 AKSELERE 2 2 AKUT KRONİK TOPLAM YILINDA YAPILAN TRANSPLANTASYONLARDA GECİKMİŞ GRAFT DİSFONKSİYONU: 34 OLGU 9. YENİ İMMUNOSÜPRESİFLERİ KULLANMA ORANLARI: İLAÇ MERKEZ SAYISI HASTA SAYISI ORAN % MMF TACROLIMUS SIROLİMUS BASILIKSIMAB DACLISUMAB HbsAg (+) HASTALARADA BÖBREK TX YAPILIYOR MU? EVET HAYIR 5/17 12/17 % HCV Ab (+) HASTALARDA BÖBREK TX YAPILIYOR MU? EVET HAYIR 15/17 2 % MERKEZDE HCV (+) HASTALARIN İZLEMİNDEKİ YAKLAŞIM KC BİYOPSİSİ HCV TAYİNİ YAPILIYOR MU? 16/17 17/17 %94.1 % MORTALİTE: A YILINDA ÖLEN HASTA SAYISI: 30 B. BU HASTALARDA ÖLÜM NEDENİ: