Akademik GtdaT(2) (2009) Derleme Makale / Review Paper. Emine A9rk, Yricel Grlnal, Kezban Cando$an

Ebat: px
Şu sayfadan göstermeyi başlat:

Download "Akademik GtdaT(2) (2009) 25-30. Derleme Makale / Review Paper. Emine A9rk, Yricel Grlnal, Kezban Cando$an"

Transkript

1 SIDAS MEDYA *"'-""!E1 Grda Bilimi ve Teknolojisi Dergisi Akademik GtdaT(2) (2009) Derleme Makale / Review Paper Et ve Et Urtinlerinde Karsinoienik Heterosiklik Aromatik Aminler Emine A9rk, Yricel Grlnal, Kezban Cando$an Ankara Universitesi, Mtlhendislik Fakriltesi, Grda Miihendisli$i Bokimti, Ankara E-posta: Kezban.Candogan@eng.ankara.edu.tr 6zet Et ve et rirtinlerinde ytiksek srcaklrkta, uygun olmayan pigirme yontemleri ve stireleri sonucunda olugan, karsinojenik ve mutajenik ozellikteki heterosiklik aromatik aminlerin saglrk agrsrndane kadar onemli oldu$u bilinmektedir. Bu makalede heterosiklikaromatikaminlerin olugum mekanizmasr, analizyontemleri, sa$lrk rizerinetkiledr.izerinde durulmugtur. Anahtar Kelimeler: Heterosiklik aromatik aminler, Et ve et tir0nleri, Sa$lrk ABSTRACT Carcinogenic Heterocyclic Aromatic Amines in Meat and Meat Products There is a significant relationship between health and carcinogenic and mutagenic heterocylic aromatic amines (HAA's) formed in meat and meat products because of unacceptable cooking methods. In this review, occurrence and metabolism of HAA's, analysis methods, health issues related to HAA's, and prevention techniques are emphasized. Key Words: Heterocylic aromatic amines, Meat and meat products, Health ciri$ PAH, kurutma ve tutsuleme gibi prosesler esnasrnda olugurken; HAA, krrmrzr ve beyaz etlerin yriksek srcaklrkta insan beslenmesinde onemli bir yeri olan et ve et r.irr.inleri, pigirilmesi sonucunda meydana gelen mutajenik ve hayvansal kaynaklr proteinlerde bulunan elzem amino karsinojenik ozellikteki bilegiklerdir [4, 5]. asitlerden, vitaminlerden, demir (Fe) gibi minerallerden dolayr yeterli ve dengeli beslenmede btiyrik bir oneme HETEROSIKLiK AROMATjT NNl in UNiru sahiptir [1]. Ancak, etve et ilrrinleri, ytiksek oranda doymug STNTFLANDTRTLMAST VE OLU$UM MEKAN ZMASI ve trans yag asitlerile kolesterol igerikleri nedeniyle kalp ve damar hastalrklarr riskine yol agabilir. Yag igeriklerinden Grdalarda bulunan HAA stabil, gok halkalr, aromatik dolayr ytiksek kaloriye sahip et tirtinlerinin fazla miktarda yaprdadrrlar ve hepsi ekzosiklik amino grubu igerir. ($ekil ttiketimi obeziteye sebep olabilir ve teknoloji gere$i 1) t4, 61. Tablo 1'de grdalarda olugan HAA ve yaygrn formr.ilasyonda bulunan tuza ballr olarak yriksek tansiyon kullanrlan krsaltrlmrg adlarr verilmigtir. sorunu ortaya grkabilir [2]. Bu olumsuzluklann yanr srra, et ve et rirrinlerinde nitrit ve nitrat kullanrmr sonucu Son otuz yrlda mutajenik ve karsinojenik ozellikleri karsinojenik N-nitrozo bilegikler ile krzartma ve kavurma nedeniyle birgok aragtrrmaya konu olan HAA, kimyasal gibi gegitli pigirme iglemleri ile insan sa$h$r igin tehlike arz yaprlarrna ve polaritelerine gore olmak r.izere iki farklr eden polisiklik aromatik hidrokarbonlar (PAH) ve gekilde srnrflandrrrlrr. Kimyasal yaprlanna gore yaprlan heterosiklik aromatik aminler (HAA) meydana gelebilir [3]. s r n rfl and r rmada HAA, "am i noimidazoazaaren" ler (AlA) ve

2 E. A9rk, Y. Grinal, K. Candogan Akademik GrdaT(2) (2009) "amino-karbolin"ler (AC) olmak izere iki grupta Mutajenik ve karsinojenik ozellikteki HAA'nrn olugumunda incelenmektedir [7]. Bu genel srnrflandrrmaya ek olarak Maillard Reaksiyonu onemli rol oynar [10]. lmidazokuinolin, "AlA" "imidazokuinoksalin", "imidazokuinolin", imidazokuinoksalin ve imidazopiridin'ler Maillard "imidazopiridin", "furopiridin" alt gruplartna, "AC" de "piridoimidazol", "piridoindol" ile "fenil piridin", Reaksiyonu ile kreatin veya kreatinin, serbest aminoasitler ve glikozdan meydana gelmektedir. HAA'nrn olugumunda etkili bu tlg grup bilegik krrmrzr ve beyaz ette mevcuttur. karbolin" alt gruplarrnayrrlrr [8, 9]. Polarite baz alrnarak Serbest aminoasitler ve geker, kas proteininden ve yaprlan srnrflandrrmada ise polar grupta; "aminoimi glikojeninden saglanrrken; kreatin, kas hricrelerindenerji dazoazaaren"ler ve polar olmayan grupta "aminokarbolin"ler yer al rr metaboliti olarak bulunmaktadrr [11]. Kreatin, molekri tin [9]. aminoimidazo krsmrnr olugtururken, geri kalan ktsmtnt da heksozlar ve aminoasitler arasrnda gergeklegen Strecker G#- o** Degradasyonu tirtinleri meydana getirir. Aldol (d"- a, ty^-o'* kondenzasyonunun bu iki pargayr, Strecker aldehit I rp-p- l MclQ aracrlr$ryla bir araya getirdigi drigtintilmektedir [10]. Eger ortamda kreatinin yoksa lq (2-Amino-3-metilimidazo[4,5- flkuinolin) ve lqx (2-Amino-3-metilimidazo[4,5-flkuinoksalin) -t f\* (*,e t^ ch',"'no tr tt tipleri olugmamaktadrr. Polar olmayan HAA ise yriksek :;\",-/ V^r^.,, *..(.{ " * ttyy", *, \tr^n srcakhk derecelerinde amino asit pirolizi sonucu ortaya l,l, grkmaktadrr[4]. Glu-P-l Olu-P-2 MctQx PhlP AcC $ekil 1. Bazr heterosiklik aminlerin kimyasalyaprsr [4] Tablo 1. Grdalarda Olugan Heterosiklik Aromatik Aminler [4, 9] "Kuinolin" Bilegikleri IQ MelQ 2-Amino3-metilimidazo[4,$flkuinol 2-Amino3,4-dimetilimidazo[4, $fl kuinolin "Kuinoksalin" Bilegikleri lqx 2-Amino-3-metilimidazo[4,$flkuinoksalin MelQx 2-Amino3,8-dimetilimidazo[4, $f] kuinoksalin 4,8-DiMelQx 2-Amino-3,4,8-trimetilimidazo[4,Sfl kuinoksalin 7,8-DiMelQx 2-Amino-3, 7,8-trimetil imidazo[4,sfl kuinoksalin 4,7,8-TriMelQx 2-Amino.3,4,7,&tetrametilimid azol4,*fl kuinoksalin 4-CH20H-8-MelQx 2-Amino4-hidroksimetiL3,8-dimetilimidazo[4,$fl kuinoksalin 7,9-DiMelgQx 2-Amino-1,7,9-trimetilimidazo[4, $g] kuinoksalin "Piridin" Bilegikleri PhIP 4'-OH-PhtP DMIP TMIP 2-Amino-1 -metil-6-fenilimidazo[4,sb]piridin 2-Amino-1 -metil-6-(4-hidroksifenil) imidazo[4,5b]piridin Dimetilimidazopiridin Trimetilimidazopiridin "Furopiridin" Bilegilderi MeIFP 2-Amino(1 veya 3),Gdimetilfuro[2,3(or 3,2[e]imidazo[4,5-b]piridin "Piridoindol" Bilegikleri Trp-P-1 3-Amino-1,4-dimetil-5H-pirido[4, ]blindol Trp-P-2 3-Amino-l -metil-5h-pirido[4,3-b]indol AqC 2-Amino-9H-dipirido[2, ]blindol MeAqC 2-Amino.3-metil-9H-dipirido[2,]blindol "Piridoimidazol" Bilegikleri Glu-P-1 2-Amino-6-metil-dipirido['1,2-a : 3',2'-d]imidazol Glu-P-2 2-Amino-dipirid o11,2-a:3',2' -dlimidazol Lys-P-1 3,4-Siklopentenopirido[3,2-a]karbazol Orn-P-1 4-Amino-6-metil- 1 H-2, b-tetraaza-fl uoranten AC (apolar) "p- karbolin" Bilegikleri Harman Nor-harman 1 -Metil-9H-pirido[3,4-b]indol 9H-pirido[3,4b]indol "Aminofenilpiridin" Bilegikleri Phe-P-1 2-Amino 5-fenilpiridin "Benzoksazin" Bilegikleri 2-Amino-3-metilimidazo[4,9f]-4H-1,4-benzoksazin 2-Amino-3,4-dimetilimidazo[4,$f]4H-1,4-benzoksazin

3 E. Agrk, Y. Grinal, K. Cando$an Akademik GrdaT(2) (2009) Serbest radikaller HAA olugumunda rol oynayan di$er bir faktdrdiir [10]. Maillard Reaksiyonu sonucu HAA'ntn olugum mekanizmastnda serbest radikal olugumu igin iki reaksiyon yolu vardrr ($ekil 2). Bunlarrn biri, "glikoaldehit alkilamin"in enaminol formundan bimolektiler halka ve bunu takiben oksidatif yolla serbest radikal olugumudur. Digeri ise, gliokzal monoalkilamin'den N,Ndialkilpirazinyum iyonlannrn ve sonra da indirgenme reaksiyonu sonucu serbest radikalin olugumudur. "Glikoaldehit" ve "gliokzal"in, amino bilegikleri ile reaksiyonu sonucu reaksiyon ara tlrtinleri olan glikoaldehit alkilamin ve gliokzal monoalkilamin meydana gelir. Bu iki bilegi$in kondenzasyonu ile lq bilegikleri olugur. Glikoaldehit sisteminde reaksiyonun daha hrzlr olmasr ve gliokzal sistemine gore daha fazla serbest radikal rlretilmesi, etteki HAA iginde imidazokuinoksalin (lqx)'lerin imidazokuinolin (lo) bilegiklerinden neden daha fazla miktarlarda olugtu$unun agrklanmasrnda onem tagrr [4]. HAA yavag da olsa oda srcaklr$tnda olugmaya baglar; ancak, 150oC'nin uzerindeki srcaklrklarda ozellikle krzartrlarak pigirilmig krrmrzr ve beyaz etteki konsantrasyonlarr onemlidir. Pigirmede uygulanan srcaklrktaki ve pigirme sriresindeki arttglarla beraber HAA'nrn konsantrasyonu 100 ppb ve daha ytiksek duzeylere ulagabilir [4]. Tablo 2'de bazr etlerde bulunan polar ve polar olmayan HAA'nrn miktarlarr verilmigtir. Etlerde polar yaptdaki lq ve lqx bilegiklerinin miktan dtigtik olmastna ralmen, et ekstraktlarr ve et soslarrnda nispeten yriksek oranlarda tespit edilmigtir. Polar HAA iginde PhlP ise ozellikle kanatlr etlerinde ve krrmrzr etlerde ytiksek oranlarda belirlenmigtir. Polar olmayan HAA bilegikleri iginde ise nor-harman ve harmanrn etlerde, et ekstraktlannda ve et soslarrnda di$er HAA'den daha yiiksek oranlarda bulunabilecegi bildirilmigtn W, fl Pigirme kogullarr HAA'nrn olugumunu onemli olgtide etkilemektedir. lsr ve kritle aktarr m r nda etkili olan pigirme srcaklr$r ve stiresi, dolayrsryla pigirme tekni$i ve pigirmede kullanrlan ekipmana ba$lt olarak et ve tirtinlerinde olugan HAA'nrn miktarr da de$igiklik gostermektedir [4]. Orne$in; frrrnda pigirme, havadan daha az rsr transferi oldu$undan, tavada ktzartmaya gore daha drig0k dtizeyde HAA olugumu avantajtna sahiptir [12]. HCNF Scker...---, +anrh H'.rH ts-c$ H_(-rR. H_C{ c-o griokzar i diokz l ;""" \,.,/ kondenzasym / \,/ lr,,' r: l:, t.:.:l 'M lo ripi alkil anin '-.cfo i'e*l \., F lr+o"l \. lzkarbonlu,'-_-l I ifiasnedre, trt ih:1-$l I y c{{l r" 'N"{ I H.,r-,H 'f;'i,'^'-^-"', I,l lor tipi dhidfo piazin diakil prazin radkali $ekil 2. lq ve lqxtipteki HAA'ntn olugum mekanizmasr [4] Tablo 2. Pigmig Etlerde Olugan Polar ve Polar Olmayan Heterosiklik Amin Miktarlart (ng/g)[4] HETEROSIKLIK AROMATIX AUITIENIru RNRIIZ YONTEMLERi HAA'nrn olugumunda pigirme stiresi ve stcakltgl gibi farklt faktorler etkili oldu$undan, bu bilegiklerin insan diyetiyle alrnan miktarlarrnrn ve insan sa$ltgt tizerine etkilerinin tahmin edilebilmesi igin qok saytda orne$in analizi gerekmektedir. HAA'nrn analizi, gtdalarda olugumunu azaltacak pigirme yontemlerinin ve gelecekte olugturulacak yasal srnrrlamalarrn ve dtizenlemelerin geligtirilmesi igin onem tagrmaktadrr [6]. Grdalarda bulunan HAA, stabil gok halkalt aromatik yaprdadrrlar ve hepsi ekzosiklik amino grup igerirler ($ekil 1). Bu yaprlarrndan ottlrti, HAA'ntn belirlenmesinde en uygun kromatografik yontemler srvr kromatografisi ve gaz kromatografisidir. Tanrmlamada gaz ve srvr kromatografik yontemlerini takiben MS (ktitle spektrometresi) kullantmt en iyi sonucu verir. Britrin HAA karakteristik UV spektrumuna, ytiksek ekstinksiyon katsayrsrna sahiptir ve bazt HAA, floresan ozelliktedir. Ayrrca, trim HAA, elektrokimyasal olarak okside olup UV absorbans verir [5]. Ekstraksiyon, saflagtrrma ve konsantre etme basamaklartnt igeren oldukga zahmetli elde etme tekniklerinden sonra, ayrrma tekni$i olarak genelde srvr ve gaz kromatografisi kullantltr. Detektor sistemleri olarak da UV elektrokimyasal, floresan ve MS detektorler kullanrlabilir [7]. HAAgtdalarda gok dtigtik (ng/g) d0zeylerde bulunduklartndan bu bilegikler igin elektrokimyasal yontem ve immunoaffinite kromatografisi gibi yontemler geligtirilmigtir ve analizlerinde kullantlmtgttr t6l. Genel olarak, HAA'nrn analizinde kullanrlan yontemler; HPlC-Bakteriyel Mutajenite, Katr Faz Ekstraksiyonu- HPLC, Elektrokimyasal Deteksiyon-Srvr Kromatografi (LC- ECD), Gaz Kromatografi-K0tle Spektrometre (GC-MS), Likit Kromatografi -Ktitle Spektrometre (LC-MS), immuno Affinite Kromatografi si'dir [6,7] HETEROS KLiK AROMAT T AUiNLTNiT METABOLIZMASI qpolar Et iirllnri MelQx to 4,& AdC Irp-P-1 I tp-p-2 Haman DiMelQx hermaf, Krrmrzr etler ' Kanallr etleri l Balrk eti o '130 Et ekstraktr ve ei sosrarl ' HAA tilketimden sonra, gastrointestinal bolgeden htzla emilirler ve gegitli bilegiklere metabolize olurlar [14]. HAA'nrn, vricuda ahndrklarrnda sitotoksik, mutajenik ve karsinojenik etkilerini gosterebilmeleri igin metabolik aktivasyon gerekir [15]. HAA'nrn metabolik aktivasyonu iki basamakta gergeklegir. llk olarak HMgenelde karaci$erde faaliyet gosteren sitokrom P450 enzimleri (CYP1A1, CYP1A2) aracrlr$r ile N-okside olurlar. N-OH-HAA, DNA ile

4 E. Agrk, Y. Gunal, K. Candogan Akademik Gtda 7 (2)(2009) dogrudan reaksiyona girebilirlel ancak, nrikleik asit ve proteinlere kovalent ba$lanabilme ozelli$indeki daha reaktif elektrofilik ttirlere, faz ll enzimlerince don 0gtti rtiltirler. Bu aktivasyon sistem i, aseti I transferaz, stilfotransferaz, kinaz ve aminoagil-trna sentetaz enzimleri aracrlrgryla gergeklegen asetilasyon, s0lfasyon, fosforilasyon ve amino agilasyon reaksiyonlarrn r igerir [14]. HETEROSiKLIK AROMAT]T ruuirurcniu SN6UX Uzenlne ErKlsi HAA'nrn Ames-Salmonella mutajenite testiyle belirlenen, memeli hticreleri ile deney fareleri rizerine de mutajenik de$igikliklere sebep olabilen en etkili bilegikler oldugu bildirilmigtir [6,16]. Trp-P-1, Trp-P-2, AoC, MeAqC, MelQx, DiMelQx ve PhlP mutajen HAA'drr. Harman ve norharman ise ko-mutajendir ve Trp-P-1 ve Trp-P-2' nin etkisini artrrrr [17]. HAA'nrn, gegitli organlarda histolojik trimor olugumunu tegvik eden griglu karsinojenler oldugu belirtilmigtir [11]. HAA'nrn metabolitlerinin DNA'ya kovalent ba$lanarak "DNA bilegimleri (adducts)" olugturmasr ise karsinojenik etki igin on kogul olarak kabul edilmektedir ['11, 18]. insan hricreleri HAA'yr metabolize etmekte ve "DNA bilegimleri" olugturmaktadrr [19]. Amerikan Saglrk ve insan Kaynaklan Tegkilatr rig heterosiklik amini; MelQx, MelQ ve PhlP'i, insan epidemiyolojik verilerine ve yaprlan galrgmalara dayanarak kuwetli olasr insan karsinojeni olarak tanrmlamrgtrr [20]. Ayrtca, MelQx, MelQ, PhlP, AoC, MeAqC, Trp-P-1,frp-P-2 and Glu-P-1 (Srnrf 2A), Uluslarasr Kanser Aragtrrma Enstitrisri (The International Agency for Research on Cancer-IARC) tarafrndan olasr karsinojen, lq (Srnrf 28) ise daha dtigtik olasrlrklr insan karsinojeni olarakde$erlendirilmigtir [12]. Phle lq, MelQ, Glu-P-1, Glu-P-2 kolon, PhlP, MelQ, Trp- P-2 meme ve PhlP prostat kanserine neden olan HAA'drr [11]. MelQ ayrrca kolon ve rektal kanseriskinde % artrgrn sebebi olarak agrklanmrgtrr [21]. lq ve Trp-P-2 olugumunu tetikledi$i belirlenen PhlP'in onemli bir doku spesifikli$i mevcuttur; erkek deney hayvanlarrnda kolon, digilerde ise kolon ve meme bezlerinin PhlP'in hedef dokularr oldu$u saptanmrgtrr 122, 231. Farelerde yaprlan, iki jenerasyon igeren galrgmalarda PhlP'in ikinci jenerasyonda meme karsinomalarrnrn olugumunu arttrrdr$r gozlenmigtir [11]. Ayrrca, PhlP alrmrnrn grin[ik 15.6 ng'r gegmesi durumunda PhlP ile mide kanserinin iligkili oldu$u gosterilmigtir [24]. HAA iginde Trp-P-1, Trp-P-2'nin ise deney hayvanlarrnrn karaci$erlerinde tr.imorlere neden oldugu saptanmrgtrr. AoC ve MeAqC' nin damar sistemde ve yine karaci{erde trimdr nedeni oldugu belirtilmigtir [17]. Ancak, Alaejos "ve ark." [9] yaprlan hayvan denemelerinden elde edilen sonuglardan yola grkrlarak, insanlarrn gtinluk trlketim miktarryla kanserin ortaya grkrgr arasrnda iligki kurulmasrnln do$ru bir yaklagrm olmadr!rnr savunmuglar ve insanlara uygulanmasr mrimktin olmayan deneylerde hayvanlarr n maruz brrakrldrgr doz ile insanlarrn beslenmeyle btinyelerine aldrklarr dozun birbirinden farklt olmastntn yanl r9 degerlendirmelere neden olabilece$ini belirtmiglerdir tel. lq, MelQx, PhlP'in, diyetteki ppm dtizeylerinin kemirgenlerde kalp ile ilgili problemlere yol agtrklan da bildirilmigtir. PhlP igeren diyetlerle beslenen kemirgenlerin kalp dokularrnda yriksek oranda DNA-bilegimlerine rastlanmrgtrr [14]. Ttiketilen grdanrn tipi, pigirme yontemi ve sriresi gibi faktorlerin yanr srra, tehlike arz eden grdanrn gunltik triketim miktarr ve triketim srklr$r da onemlidir. Pek gok galrgmada HAA'nrn kabul edilen gtinltik trlketim miktarrnrn, kigi bagrna 0-15 mg/grin oldu$u belirtilmigtir [25]. insanlarda kanserin ortaya grkmasrnda, maruz kalrnan doz, metabolizma, karsinojen potansiyeli ve epidemiyoloji onem tagrmaktadrr. Ancak; en onemlifaktor genetik ozelliklerdir [9]. HETEROSIKLIK AROMAT T nuiru OLUgUMUNUN 6rul-erumesi Pigmig grdalarda HAA olugumunun azaltrlmasr amacryla yaprlan galrgmalarda etkili birgok farklr bilegik test edilmigtir. Bunlarr n b0ytik gogunlu$u antioksidan ozelliktedir. Antioksidanlar aktif radikalleretki ederek HAA olugumunu azaltabilmektedirler. Antioksidan ozellikteki askorbik asit. bisrilfit, sitrik asit ve tuzlart ve E vitamininin st$rr etinin krzartrlmasr srrasrnda lq ve MelQx'in olugumunu azalttr$r saptanmrgtrr. Srgrr etine ilave edilen E vitamini ve biberiye ekstraktrnrn da krzartma sonucu olugan PhlP'i %80 oranrnda inhibe ettigi belirlenmigtir. Mutajenite de o/o7o oranrndazalmrgtrr. Yaprlan diger bir galrgmada ise, alfa - tokofero[iz domuz etinde yiiksek oranda etki gostererek, HAA miktarlarrnr onemli olgride drigrirdrigti bildirilmigtir [26]. Model sistemlerde gaydaki flavanoidler ve kafeik asit MelQx ve PhlP olugumunu, birgok bitkide bulunan flavon da MelQx ve 7,8 DiMelQx olugumunu inhibe etmigtir. Flavonun inhibe etkisini Maillard tepkimesinin tirr.inlerini indirgeyerek gosterdigi belirtilmigtir [4]. Antioksidan uygulamasrnrn yanr srra etlerin farklr formr.ilasyonlarla marine edilmesi igleminin de HAA olugumunu azal.l.ct etkide oldu$u bildirilmigtir. Krrmrzr ve beyaz etlerde marinasyon uygulamasrnrn pi9mi9 r.irr.inlerde lezzeti ve yapryr geligtirme gibi birgok olumlu etkisi bulunmaktadrr. Yaprlan bir galrgmada, zeytinya$r, kahverengi geker, sirke, limon suyu, sarrmsak, tuzve hardal karrgrmryla marine edilip farklr sr-irelerde (10, 20,30 ve 40 dakika) barbekri yontemiyle pigirilen tavuk gogtis etlerinde HAA'nrn olugumu incelenmig, aragtrrma sonuglarrna gore PhlP miktannda %92-99 oranrnda azalma oldu$u saptanmrgtrr ($ekil 3). Ayrrca toplam HAA miktarr da marinasyonlazaltrlmrgtrr. Ancak, galrgmada, ozellikle 30 ve 40 dakikalrk pigirme sonucu marine orneklerin MelQx miktarr kontrol orneklerinden daha yriksek bulunmug ($ekil 3), marinasyonla MelQx miktarrndaki artrgrn nedenin ise formrilasyonda kullanrlan esmer geker oldugu bildirilmigtir t271.

5 g E o,6.v Ẹv q G =q E. A9rk, Y. Grinal, K. Candogan Akademik GtdaT(2) (2009) sonu9 HAAozellikle yr.iksek srcaklrklarda pigirilen et ve tirrinlerinde insan sagrlrgrnr tehdit edecek drizeylere ulagrrlar. HAA'nrn olugumunda trlketilen et ttirui ve pigirme yonteminin onemi goz onrine alrndr$rnda, bu bilegiklere maruz kalmanrn btiyuk olgude triketim alrgkanlrklarrna baglr oldugu sonucuna varrlmaktad r r. SUre (dakika). 90fe (dakika)...- Nontrol "..-Marine edilmis $ekil 3. Marinasyonun tavuk etlerinde PhlP ve MelQx miktarlarr rizerin etkisi [27] Marinata katrlan balrn, sr$rr eti ve tavuk krzartrlrrken olugan HAA'nln olugumunu srnrrladl$r, marinasyon sr.iresini artrmanrn ise pigmig etlerdeki HAA olugumunda etkili olmadr$r saptanmrgtrr [28]. Kryrlmrg sarrmsak veya organostilfrir bilegiklerinin srgrr krymasrna dogrudan katrlmaslyla gergeklegtirilen bir galrgmada, de$i9ik organosrilfiir bilegiklerinin PhlP konsantrasyonunu %46-81, sistin, sistein ve sarrmsa$rn ise srrayla Yo35,22 ve 71 oranrnda azalttlgr gosterilmigtir. Yine aynt uygulamalarla MelQx'in konsantrasyonunda organostilfrir bilegikleri % 34-67, sistin, sistein ve sarrmsak ise srrayla % 25, 19 ve 63 oran r nda azalmasaglam rgtrr [29]. Melo "ve ark.". (2008), bira ve krrmrzr garapla iki saat marine edilen sr$rr etlerinde HAA miktarlarrnrn marinasyon iglemi uygulanmayan kontrol drneklerine kryasla onemli olgride dtigrik oldugunu saptamrglardrr. HAAolugumunu azaltmada bira ile yaprlan marinasyon, garapla yaprlandan daha etkili olmugtur [30]. Yaprlan di$er bir gallgmada igme suyu yerine verilen bira gozeltisinin fare akciger ve karacigerindeki "MelQx-DNA adduct"larrnrn olugumunu azalttr$r gozlemlenmigtir. Ayrrca bira gozeltisinin, Trp-P-2'nin Trp-P-2(NHOH)'a metabolik aktivasyonunu inhibe ettigi sonucuna varrlmrgtrr. Yine bagka bir aragtrrmada, bira varlr$rndaki hidroksi metabolitin, bira yoklugunda oluganrn %24'ti oldu$u bulunmugtur. Degigik bira ttirlerinin aynr etkiye sahip olmasr nedeniyle inhibisyondan sorumlu bilegiklerin gerbetgi otu bilegenlerinin olabileceqi sonucuna varrlmrgtrr [31]. $erbetgi otu (Rubra tinctorum) koktinden izole edilen do$al bir pigment olan purpurinin Ames-mutajenite testinde Trp-P-2'nin biyoaktivasyon htztnt azaltarak mutajen iteyi i n h ibe etti$i bild i ril m i gtir [32]. Brokoli trlketiminin, sagllk agrsrnda ne denli onemli oldu!u grintim0zde bilinen bir gergektir. Yaprlan galrgmalarda, brokoli ttiketimi, HAA'dan kaynaklanan kanser riskini azalttr$r bildirilmektedir. Ornegin, brokoti triketiminin, PhlP'in idrarla atrlmaslnr saglamasr nedeniyle, PhlP'den kaynaklanan kanseriskini azalttrgr, bunun nedeni olarak ise brokolide bulunan isotiyosiyanat benzeri bilegiklerin HAA'nrn detoksifikasyonunda etkili Faz ll enzimlerini aktive etmesi oldu$u gosterilmigtir [22]. UrUn bilegimlerini optimize etmek, pigirme yontemini dogru segmek, pigirme stire ve srcaklr$rnr kontrol altrnda tutmak, yriksek srcaklr$a maruz kalmrg et ve balrk triketiminden kagrnmak ve et ve urtinleriyle birlikte antioksidan igerigi ytiksek lahana, karnabahar, brokoli gibi sebzelerle baharat trlketmek etlerle alrnan HAA'nrn karsinojenik ve mutajenik etki gostermeden vucuttan atr lmasln r sa$lamaktad r r. Sonug olarak sa$lrk agrsrndan briyrik risk olugturan bu maddelerin olugumunu onlemek, grdalarla birlikte ttlketildiklerinde olumsuz etkilerini gostermeden vr.icuttan atrlmalarrnr sa$lamak olasrdrr. KAYNAKLAR [1] Oztan, A., Et Bitimi ve Teknolojisl. TMMOB Grda Miihendisleri Odasr Yayrnlarr KitaplarSerisi. Yayrn No:1, Ankara [2]Kodal, 8., Fonksiyonel Grda Olarak Et ve Et Urunleri. Seminer. Ankara Universitesi Fen Bilimleri EnstitLis0, Grda MLihendisligi Anabilim Dah, Ankara. [3]Kaya, 5.,2002. Soframrzdaki Tehlike: 4. Grdalarrn pigirilmesi, iglenmesi, saklanmasr srrastnda olugan zehirli- zararlr maddeler. T0rk Veterinerler BirliQi Dergisi 2(3-4): [4]Murkovic, M., Chemistry, formation and occurance of genotoxic heterocyclic aromatic amines in fried products. Eur. J. Lipid Sci. Tech nol. 106: [5]Duedahl-Olesen, L., White, S., Bindrup, M. L Polycylic aromatic hydrocarbons in Danish smoked fish and meat products. Polycycl ic Arom atic Com po u nd s [6]Knize, M.G., Felton, J.S., Gross, G.A Cromatographic methods for the analysis of heterocyclic amine food mutagens / carcinogens. Jou rnal of Cromatography 624: [7]Bermudo, E., Rurz-Calero, V., Puignou, L., Galceran, M.T Analysis of heterocyclic amines in chicken by liquid cromatography with electrochemical detection. Analytica Chimica Acta 536: [8]Barnat, S. R., Rabache M., Rialland E., Fradin, J Heterocyclic amines: occurence and prevention in cooked foods. Environmental Health Perspectives 104(3): [9]Alaejos, M. S., Pino, V., Afonso, A. M., Metabotism and toxicology of heterocyclic aromatic amines when consumed in diet: influence of the genetic susceptibility to develop human cancer. A review. FoodResearch International 41 : [10]Skog, K.1., Johansson, M. A.E., Jdgerstad, M.l Carcinogenic heterocyclic amines in model systems and cooked foods: a review on formation, occurence and intake. F ood a n d C h e m i cal Toxicology 36 : [11]Jaigerstad, M., Skog,K Genotoxicity of heat-processed foods. Mutation Research [12]Skog, K., Solyakov, A., Heterocyclic amines in poultry products: a literature review. Food and Chemical Toxicology 40: [13]Skog, K., Augustsson, K., Steineck, G., Stenberg, M., Jiigerstad, M Polarand non-polarheterocyclicamines in

6 E. Agrk, Y. Gtinal, K. Cando$an Akademik GtdaT(2) (2009) cooked fish and meat products and their corresponding pan residues. Food and C he m i cal Toxicology 35: [14]Gaubatz, J.W, Heart damage associated with cooked meat mutagen s. N utrition al Bioche m i stry 8' [1S]Airoldi, L., Magagnotti, C., Pastorelli, R., Fanelli, R., Enzyme polymorphisms influencing the metabolism of heterocyclic aromatic amines. Journal of Chromatography B 802: [16]Felton, J.S., Selmon, C.P, Knize, M.G., Carcinogens formed when meat is cooked. Proceedings of the 56th American Meat Science Association Reciprocal Meat Conference, pp [17]Skog, K., Solyakov,A., Arvidsson, P., Jdgerstad, M Analysis of nonpolar heterocyclic amines in cooked foods and meat extracts using gas chromatography-mass spectrometry. Journ al of Cromatography A 803: [18]Oztuna, F Sigaranrn hticresel etkileri. AkciQer Argivi [19]Borgen, E, Solyakov, A., Skog, K.,2001. Effects of precusor composition and water on the formation heterocyclic amines in meat models system. Food ChemistryT4: [20]Salmon, C.P., Knize, M.G., Felton, J.S., Zhao B., Seow, A., Heterocyclic aromatic amines in domestically prepared chicken and fish from Singapore Chinese households. Food and Che m. Toxi c. 44: [21]Forman, D.'t999. Meat and cancer: a relation in search of mechanism. The Lancet 353: [22]Felton, S.J., Knize, M.G., Salmon, C.P., Malfatti, M.A., Kulp, K.S., Human exposure to heterocyclic amine food mutagens/carcinogens: relevance to breast cancer. Envi ron me ntal and Mol ecul a r M utage ne si s 39: [23]Knize, M.G., Salmon, C.P., Hopmans, E.C., Felton, J.S Analysis of foods for heterocyclic aromatic amine carcinogens by solid-phase extraction and high-performance liquid chromatography. J o u rn al of C rom atog rap hy A 763: [24]Matos, E., Brandani, Review on meat consumption and cancer in South America. Mutation Research : z, F. ve Kaya, M lsrl iglem uygulanmrg et ve et tirrlnlerinde heterosiklik aromatik aminler. Grda 31(4): [26]Lan, C.M.,Kao, T.H., Chen, 8.H., Effects of heating time and antioxidants on the formation of heterocyclic amines in marinated foods. Journal of Cromatography B8O2: [27]Salmon, C.P., Knize, M.G., Felton, J.S., Effects of marinating on heterocyclic amine carcinogen formation in grilled chicken. F ood an d C he m ical Toxicology 35: [28]Shin, H.S. and Ustunol, Z Influence of honeycontaining marinades on HAA formation and overall mutagenicity in fried beef steak and chicken breast. Journal of Food Science 69(3): FCT [29]Shin, H.S., Rodgers, W.J., Gomaa, E.A., Strasburg, G.M. and Gray, J.l Inhibition of HAA formation in fried ground beef patties by garlic and selected garlic-related sulfur compounds. Journal of Food Protection 65(11 ): [30]Melo, A., Vegas, O., Petisca, V., Pinho, O., Ferreira, l.m.p.l.v.o., Effect of beer/red wine marinades on the formation of heterocyclic aromatic amines in pan-fried beef. J. Agric. Food Chem. 56' [31]Kobayashi, S.A., Takata, J., Nakandakari, N.,Fujioka, R., Okamoto, K., Konuma, T lnhibitory effects of HAAinduced DNAadductformation in mouse liver lungs by beer. J. Agic. Food Chem. 53(3): [32]Marczylo, T., Kobayashr, S.A., Hayatsu, H., Protection against Trp-P-2 mutagenicity by purpurin mechanism of in vitro antimutagenesis. Mutagenesis 15 (3): TNRIYAGI TEI{NOLOJISI ' Yozon Yrd,. D@. Dr. Bemo TAVITIS IIOCi{I.{fi 20 Tt -;;';* Kitap istek iletigim bilgileri Telz sidosmedyo@gmoil.com 20 TL

Et ve Et Ürünlerinde Heterosiklik Aminler

Et ve Et Ürünlerinde Heterosiklik Aminler Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi Journal of Agricultural Faculty of Gaziosmanpasa University http://ziraatdergi.gop.edu.tr/ Araştırma Makalesi/Research Article JAFAG ISSN: 1300-2910

Detaylı

T.C. SELÇUK ÜNĠVERSĠTESĠ FEN BĠLĠMLERĠ ENSTĠTÜSÜ

T.C. SELÇUK ÜNĠVERSĠTESĠ FEN BĠLĠMLERĠ ENSTĠTÜSÜ T.C. SELÇUK ÜNĠVERSĠTESĠ FEN BĠLĠMLERĠ ENSTĠTÜSÜ FARKLI SICAKLIK VE SÜRELERDE PĠġĠRĠLEN KÖFTELERDE HETEROSĠKLĠK AROMATĠK AMĠNLERĠN OLUġUMUNUN SINIRLANDIRILMASINDA OPTĠMUM TUZ, ASKORBĠK ASĠT VE YAĞ KULLANIM

Detaylı

Et ve Et Ürünlerinde Heterosiklik Aromatik Amin Oluşumunun Engellenmesi

Et ve Et Ürünlerinde Heterosiklik Aromatik Amin Oluşumunun Engellenmesi Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Derg. 38 (1), 121-126, 2007 ISSN : 1300-9036 Et ve Et Ürünlerinde Heterosiklik Aromatik Amin Oluşumunun Engellenmesi Fatih ÖZ ve Mükerrem KAYA Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi

Detaylı

@ffitna Grda Bilimi ve Teknolojisi Dergisi

@ffitna Grda Bilimi ve Teknolojisi Dergisi SIDAS MEDYA @ffitna Grda Bilimi ve Teknolojisi Dergisi Akademik Grda 7(1) (2009) 21-30 Aragtrrma Makalesi / Research Paper Ankara'da Farkh Sosyo-Ekonomik Diizeylerdeki 14-15 Yag Grubu O$rencilerin Beslenme

Detaylı

r Grdalarrn bulundufu bolgede galrgan herkesin r Personelin gahgma bigimlerinin de temiz ve safihkh r Yiyeceklerle ufiragan ki5ilerin temiz ve uygunsa

r Grdalarrn bulundufu bolgede galrgan herkesin r Personelin gahgma bigimlerinin de temiz ve safihkh r Yiyeceklerle ufiragan ki5ilerin temiz ve uygunsa CAP r Grdalarrn bulundufu bolgede galrgan herkesin onsoz Beslenme insanoflunun iemel ihtiyaglarrndan biridir. Grda maddeleri yagam igin vazgegilmez unsurlar olmasrnrn yanrnda insan saflrfrnr tehlikeye

Detaylı

FAZ II Enzimlerine bağlı genetik polimorfizmler - 1

FAZ II Enzimlerine bağlı genetik polimorfizmler - 1 FAZ II Enzimlerine bağlı genetik polimorfizmler - 1 1 İlaçların,öncelikle yararlı etkileri için kullanılmaktadır. Ancak bazen ilaç kullanımı yan etkiler gösterebilmektedir. Bazı hastalarda aynı ilaç için

Detaylı

Can boğazdan gelir.. Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur..

Can boğazdan gelir.. Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur.. Can boğazdan gelir.. Deveyi yardan uçuran bir tutam ottur.. 1 BESLENME BİLİMİ 2 Yaşamımız süresince yaklaşık 60 ton besin tüketiyoruz. Besinler sağlığımız ve canlılığımızın devamını sağlar. Sağlıklı bir

Detaylı

Buharh ve Buhar Destekli Hibrit Frnnlarda Pigirme

Buharh ve Buhar Destekli Hibrit Frnnlarda Pigirme Akademik Grda 7(5) (2009) 37-43 Derleme Makale / Review Paper Buharh ve Buhar Destekli Hibrit Frnnlarda Pigirme Hilal lglero$lu, Melike Sakin, Figen Kaymak-Ertekin Ege Universitesi, M0hendislik Fakr.iltesi,

Detaylı

Dr. Hülya ÇAKMAK Gıda Mühendisliği Bölümü ANTİOKSİDANLAR

Dr. Hülya ÇAKMAK Gıda Mühendisliği Bölümü ANTİOKSİDANLAR Dr. Hülya ÇAKMAK Gıda Mühendisliği Bölümü ANTİOKSİDANLAR ANTİOKSİDANLAR Aktif oksijen türevleri (ROS) normal metabolizma sırasında vücudumuzun ürettiği yan ürünlerdir. Ancak bazı dış kaynaklardan da serbest

Detaylı

Wf,IDN Grda Bilimi ve Teknolojisi Dergisi

Wf,IDN Grda Bilimi ve Teknolojisi Dergisi SIDAS MEDYA Wf,IDN Grda Bilimi ve Teknolojisi Dergisi 6zet Akademik Grda 6(1) (2008) 23-27 Derleme Makale / Review Article Grda Endiistrisinde Kullanrlan Tatlandrncrlar Saime xu)axxouurler, Osman TAg Gazi

Detaylı

Köftelerde Enginar Ekstraktının Heterosiklik Aromatik Aminlerin Oluşumu Üzerine Etkisi

Köftelerde Enginar Ekstraktının Heterosiklik Aromatik Aminlerin Oluşumu Üzerine Etkisi 250 Tengilimoğlu-Metin MM ve ark. Bes Diy Derg 2017;45(3):250-257 Araştırma/Research Köftelerde Enginar Ekstraktının Heterosiklik Aromatik Aminlerin Oluşumu Üzerine Etkisi The Effect of Artichoke Extract

Detaylı

Geleneksel Pişirme Yöntemlerinin Et Kalitesine Etkileri (Effects on Quality Meats Traditional Cooking Methods)

Geleneksel Pişirme Yöntemlerinin Et Kalitesine Etkileri (Effects on Quality Meats Traditional Cooking Methods) Geleneksel Pişirme Yöntemlerinin Et Kalitesine Etkileri (Effects on Quality Meats Traditional Cooking Methods) *Tarih Eren BABÜR a, Ümit GÜRBÜZ b a Mugla Sıtkı Kocman University, FASMK Vocational High

Detaylı

ffiryilda SIDAS MEDYA Bitkisel Gtdalarrn iglenmesi ve Hazrrlanmasr Straslnda Mineral Biyoyararh I rs t n r n Arttlrr lmast na Yiinel ik Uyg u lamalar

ffiryilda SIDAS MEDYA Bitkisel Gtdalarrn iglenmesi ve Hazrrlanmasr Straslnda Mineral Biyoyararh I rs t n r n Arttlrr lmast na Yiinel ik Uyg u lamalar o SIDAS MEDYA ffiryilda Grda Bilimi vs Teknolojisi Dergisl Akademik Grda 6(6) (2008) 28-37 Derleme Makale / Review Paper 6zer Bitkisel Gtdalarrn iglenmesi ve Hazrrlanmasr Straslnda Mineral Biyoyararh I

Detaylı

Akademik Grda 6(2) (2008)7-12. Nar Suyu Uretiminde Kabuklu ve Kabuksuz Presleme ile Mikrodalga Uygulamasrnrn Bazr Kalite Ozellikleri Uzerine Etkileri

Akademik Grda 6(2) (2008)7-12. Nar Suyu Uretiminde Kabuklu ve Kabuksuz Presleme ile Mikrodalga Uygulamasrnrn Bazr Kalite Ozellikleri Uzerine Etkileri SDAS MEDYA Akademik Grda 6(2) (2008)7-12 Aragtrrma Makalesi / Research Paper xry l Grda Bilimi ve Teknolojisi Dergisi Nar Suyu Uretiminde Kabuklu ve Kabuksuz Presleme ile Uygulamasrnrn Bazr Kalite Ozellikleri

Detaylı

GIDA TOKSİKOLOJİSİ 2015. Doç.Dr. Gül Özhan

GIDA TOKSİKOLOJİSİ 2015. Doç.Dr. Gül Özhan GIDA TOKSİKOLOJİSİ 2015 Doç.Dr. Gül Özhan 1 POLİKLORLU BİLEŞİKLER En çok bilinenler; Poliklorludibenzo-para-dioksinler (PCDD-TCDD) Poliklorludibenzofuranlar (PCDF) Poliklorlubifeniller (PCB) Dioksin ve

Detaylı

Bakır (Cu) Bakır anemi de kritik bir rol oynar.

Bakır (Cu) Bakır anemi de kritik bir rol oynar. Bakır (Cu) Bakır anemi de kritik bir rol oynar. Vücutta küçük miktarda bakır varlığı olmaz ise demirin intestinal yolaktan emilimi ve kc de depolanması mümkün değildir. Bakır hemoglobin yapımı için de

Detaylı

BESLENME. Doç. Dr. Ferda Gürsel

BESLENME. Doç. Dr. Ferda Gürsel BESLENME Doç. Dr. Ferda Gürsel Genel Beslenme Kavramları Beslenmenin etkisi Sağlık Görünüş Davranış Ruh hali Diyette Besinlerin önemi Büyüme ve gelişme Enerji sağlar Metabolizmayı düzenler Sağlık ve Temel

Detaylı

Lourdes. Serbest Radikallerle Savaşan SAĞLIK ve GENÇLİK DOLU SU

Lourdes. Serbest Radikallerle Savaşan SAĞLIK ve GENÇLİK DOLU SU Lourdes Serbest Radikallerle Savaşan SAĞLIK ve GENÇLİK DOLU SU Serbest Radikaller Yaşlanma sürecinin en önemli unsurlarından biri serbest radikallerin hücrelerimiz ve DNA mıza verdiği zararlardır. Serbest

Detaylı

Et tüketimi ve kanser

Et tüketimi ve kanser 136 Et tüketimi ve kanser Lütfiye EKİCİ, Osman SAĞDIÇ, Hasan YETİM Erciyes Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Gıda Mühendisliği Bölümü, 38039, Kayseri ÖZET Anahtar Kelimeler: Et Tüketimi, Kanser, Polisiklik

Detaylı

TIBBİ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI

TIBBİ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI TIBBİ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI SAĞLIK BİLİMLERİ ENSİTÜSÜ İ Yüksek Lisans Programı SZR 101 Bilimsel Araştırma Yöntemleri Ders (T+ U) 2+2 3 6 AD SZR 103 Akılcı İlaç Kullanımı 2+0

Detaylı

ISIL İŞLEMİN SÜT BİLEŞENLERİNE ETKİSİ

ISIL İŞLEMİN SÜT BİLEŞENLERİNE ETKİSİ ISIL İŞLEMİN SÜT BİLEŞENLERİNE ETKİSİ Yaşar Karaca 1 ve Z. Guzel-Seydim 2 1 Tarım Kredi Kooperatifi, Beyşehir 2 Gıda Mühendisliği Bölümü, Suleyman Demirel Universitesi, Isparta 2 Süt Bütün memeli hayvanların

Detaylı

Akademik GtdaT(2) (2009) 31-35. Derleme Makale / Review Paper. Konya Kiiflii Peyniri

Akademik GtdaT(2) (2009) 31-35. Derleme Makale / Review Paper. Konya Kiiflii Peyniri a SIDAS MEDYA *1, a A'(ADEK' I Grda Bilimi ve Teknolojisi Dergisi Akademik GtdaT(2) (2009) 31-35 Derleme Makale / Review Paper Konya Kiiflii Peyniri K. Kaan Tekingen', M. Ali Cebirbay', Mehmet Elmal13

Detaylı

ŞEFTALİ PULPUNUN SAKLANMASI ESNASINDA RENK DEĞİŞİMLERİ VE AMİNOASİT KAYIPLARI

ŞEFTALİ PULPUNUN SAKLANMASI ESNASINDA RENK DEĞİŞİMLERİ VE AMİNOASİT KAYIPLARI 1 ŞEFTALİ PULPUNUN SAKLANMASI ESNASINDA RENK DEĞİŞİMLERİ VE AMİNOASİT KAYIPLARI Filiz KAR*, F. Naime ARSLANOĞLU *Fırat Üniversitesi Mühendislik Fak. Kimya Müh Bölümü, Elazığ ÖZET Şeftali pulpunun enzimatik

Detaylı

GIDALAR KANSERİN NERESİNDE?

GIDALAR KANSERİN NERESİNDE? GIDALAR KANSERİN NERESİNDE? PROF. DR. İSMAİL ÇELİK HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ KANSER ENSTİTÜSÜ Alkol %4-6 Diğer %10-15 Tütün %30-35 Şişmanlık %10-20 Enfeksiyon %15-20 Beslenme %25-30 Kansere Yol Açan Faktörler

Detaylı

Ders Tanıtım Formu. Dersin Adı Öğretim Dili

Ders Tanıtım Formu. Dersin Adı Öğretim Dili Ders Tanıtım Formu Dersin Adı Öğretim Dili Biyoteknoloji Türkçe Dersin Verildiği Düzey Ön Lisans ( ) Lisans (x) Yüksek Lisans( ) Doktora( ) Eğitim Öğretim Sistemi Örgün Öğretim (x) Uzaktan Öğretim( ) Diğer

Detaylı

ryfilna SIDAS MEDYA Obez Hastalann Grda Gi.ivenli$i Konusundaki Bilgi Di,izeyleri ve Giiriigleri ile llgili Bir Qahgma 6zet

ryfilna SIDAS MEDYA Obez Hastalann Grda Gi.ivenli$i Konusundaki Bilgi Di,izeyleri ve Giiriigleri ile llgili Bir Qahgma 6zet SDAS MEDYA ryfilna Grda Bilimi ve Teknolojisi Dergisi Akademik Grda 7(1) (2009) 13-20 Aragtrrma Makalesi / Research Paper g Obez Hastalann Grda Gi.ivenli$i Konusundaki Bilgi Di,izeyleri ve Giiriigleri

Detaylı

Mirosinaz - Glikozinat

Mirosinaz - Glikozinat Mirosinaz - Glikozinat Glikosinolatlar, mirosinaz enzimi tarafından katalizlenen reaksiyonlar sonucu ortaya çıkan parçalanma ürünleri, bitki ikincil metabolizması ile üretilen metabolitler arasında önemli

Detaylı

Öğr. Gör. Süleyman GÖKMEN

Öğr. Gör. Süleyman GÖKMEN Öğr. Gör. Süleyman GÖKMEN GİRİŞ Fonksiyonel Gıda Tanımı Et Ürünlerine Tedbirli Yaklaşım Et ürünlerine Konjuge Linoleik asit ilavesi Et ürünlerine Diyet Lifi İlavesi Et ürünlerine Probiyotik İlavesi Et

Detaylı

T. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI MÜFREDATI

T. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI MÜFREDATI I. YARIYILI T. C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI 2016-2017 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI MÜFREDATI B 601 Temel Biyokimya I Zorunlu 3 0 3 4 B

Detaylı

wglm Grda Bilimi ve Teknolojisi Dergisi

wglm Grda Bilimi ve Teknolojisi Dergisi SIDAS MEDYA wglm Grda Bilimi ve Teknolojisi Dergisi Akademik Grda 6(3) (2008) 49-53 Derleme Makale / Review Paper Qig Kitfte ve Bazt Kalite Ozellikleri Omer Qetin, Emek Drimen, Enver Barrg Bingol istanbul

Detaylı

MİNERALLER. Dr. Diyetisyen Hülya YARDIMCI

MİNERALLER. Dr. Diyetisyen Hülya YARDIMCI MİNERALLER Dr. Diyetisyen Hülya YARDIMCI MİNERALLER İnsan vücudunun yaklaşık %4-5 i minareldir.bununda yarıya yakını Ca, ¼ ü fosfordur. Mg, Na, Cl, S diğer makro minerallerdir. Bunların dışında kalanlar

Detaylı

Farmasötik Toksikoloji Nükleik asitler ile etkileşim MUTAJENİK (GENOTOKSİK) ETKİ. Hedef moleküller

Farmasötik Toksikoloji Nükleik asitler ile etkileşim MUTAJENİK (GENOTOKSİK) ETKİ. Hedef moleküller Hedef moleküller Farmasötik Toksikoloji 2015 2016 Nükleik asitler ile etkileşim Prof.Dr. Gül ÖZHAN Proteinler Yapısal proteinler Enzimler Taşıyıcı proteinler Reseptörler Koenzimler Lipitler Nükleik asitler

Detaylı

rtinrive er.ivrir n, iller MEcLiSi BASKANLTGTNA

rtinrive er.ivrir n, iller MEcLiSi BASKANLTGTNA i**-*; i,:; " "'": l ii"rl -' : ;.*:;".".-"*. j t:':,.,,. I,:i i rtinrive er.ivrir n, iller MEcLiSi BASKANLTGTNA 1910412012 tarih ve 6292 sayrh orman Kdylulerinin Kalkrnmalannrn Desteklenmesi ve Hazine

Detaylı

ZEYTİN VE ZEYTİN YAĞLARINDAKİ FENOLİK BİLEŞENLERİN GAZ KROMATOGRAFİSİ İLE TAYİNİNDE KULLANILAN ÖRNEK HAZIRLAMA METODLARI

ZEYTİN VE ZEYTİN YAĞLARINDAKİ FENOLİK BİLEŞENLERİN GAZ KROMATOGRAFİSİ İLE TAYİNİNDE KULLANILAN ÖRNEK HAZIRLAMA METODLARI ZEYTİN VE ZEYTİN YAĞLARINDAKİ FENOLİK BİLEŞENLERİN GAZ KROMATOGRAFİSİ İLE TAYİNİNDE KULLANILAN ÖRNEK HAZIRLAMA METODLARI Sinem Güner, Merve Özgen, Dilek Gülbahar, Duygu Menç, Elif Tümay Özer*, Şeref Güçer

Detaylı

ALFA LİPOİK ASİT (ALA)

ALFA LİPOİK ASİT (ALA) ALFA LİPOİK ASİT (ALA) Bitki ve hayvan dokularında doğal olarak bulunan ditiyol türevi bir bileşiktir. Endojen olarak mitokondride oktanoik asitten sentezlenir. ALA mitokondrideki enerji üretiminden sorumlu

Detaylı

PROSPEKTÜS DECAVİT YUMUŞAK KAPSÜL

PROSPEKTÜS DECAVİT YUMUŞAK KAPSÜL Multivitamin ve Mineral Kombinasyonu FORMÜLÜ : PROSPEKTÜS DECAVİT YUMUŞAK KAPSÜL 11 Vitamin Vitamin A 10.000 I.U Vitamin B 1 20 mg Vitamin B 2 5 mg Vitamin B 6 10 mg Vitamin B 12 0.005 mg Vitamin C 150

Detaylı

I. YARIYIL TEMEL BİYOKİMYA I (B 601 TEORİK 3, 3 KREDİ)

I. YARIYIL TEMEL BİYOKİMYA I (B 601 TEORİK 3, 3 KREDİ) T.C. İSTANBUL BİLİM ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ BİYOKİMYA ANABİLİM DALI YÜKSEK LİSANS PROGRAMI 2014-2015 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI DERS İÇERİKLERİ I. YARIYIL TEMEL BİYOKİMYA I (B 601 TEORİK 3, 3

Detaylı

www.akuademi.net [XV. ULUSAL SU ÜRÜNLERİ SEMPOZYUMU, 01 04 Temmuz 2009, Rize]

www.akuademi.net [XV. ULUSAL SU ÜRÜNLERİ SEMPOZYUMU, 01 04 Temmuz 2009, Rize] ERZURUM İLİNDEKİ TÜKETİCİLERİN SU ÜRÜNLERİ TÜKETİM ALIŞKANLIĞININ BELİRLENMESİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA Pınar OĞUZHAN 1 * Simay ANGİŞ 1 Muhammed ATAMANALP 1 1 Atatürk Üniversitesi Su Ürünleri Anabilim Dalı.

Detaylı

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl

ÖZGEÇMİŞ. Derece Alan Üniversite Yıl ÖZGEÇMİŞ 1. Adı Soyadı : Mehmet S. Okaygün 2. Doğum Tarihi : 27 Ağustos 1963 3. Ünvanı : Yardımcı Doçent Profesör 4. Öğrenim Durumu : Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Kimya Mühendisliği University of

Detaylı

rnxxir ganrxnvrnsi "HELyuM sogurma sisrnui BoRULAMA niznrnri " ANKARAI]NiVERSITESI ELEKTRON HIZLAIIDIRICISI VE LAZER TESiSi (TARTA)

rnxxir ganrxnvrnsi HELyuM sogurma sisrnui BoRULAMA niznrnri  ANKARAI]NiVERSITESI ELEKTRON HIZLAIIDIRICISI VE LAZER TESiSi (TARTA) ANKARAI]NiVERSITESI ELEKTRON HIZLAIIDIRICISI VE LAZER TESiSi (TARTA) "HELyuM sogurma sisrnui BoRULAMA niznrnri " rnxxir ganrxnvrnsi Proje No: DPT2006K-120470 Teknik $artname Numarasr: TARLA.2O14TSHZ;OOT

Detaylı

Farklı Pişirme Metotları ve Seviyelerinin Tavuk Pirzolalarında Heterosiklik Aromatik Amin Oluşumu Üzerine Etkileri

Farklı Pişirme Metotları ve Seviyelerinin Tavuk Pirzolalarında Heterosiklik Aromatik Amin Oluşumu Üzerine Etkileri Farklı Pişirme Metotları ve Seviyelerinin Tavuk Pirzolalarında Heterosiklik Aromatik Amin Oluşumu Üzerine Etkileri Fatih Öz, Güzin Kaban, Mükerrem Kaya Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Gıda Mühendisliği

Detaylı

Toksisiteye Etki Eden Faktörler

Toksisiteye Etki Eden Faktörler Toksisiteye Etki Eden Faktörler Toksik etki (toksisite) Tüm ksenobiyotiklerin biyolojik sistemlerde oluşturdukları zararlı etki. 2 Kimyasal Madde ile İlgili Faktörler Bir kimyasal maddenin metabolizmasında

Detaylı

İÇİNDEKİLER Birinci Bölüm HİJYEN ve SANİTASYON İkinci Bölüm GIDA HİJYENİ, TANIMI ve ÖNEMİ Üçüncü Bölüm PERSONEL HİJYENİ

İÇİNDEKİLER Birinci Bölüm HİJYEN ve SANİTASYON İkinci Bölüm GIDA HİJYENİ, TANIMI ve ÖNEMİ Üçüncü Bölüm PERSONEL HİJYENİ İÇİNDEKİLER Birinci Bölüm HİJYEN ve SANİTASYON Hijyenin Tanımı ve Önemi... 1 Sanitasyon Tanımı ve Önemi... 1 Kişisel Hijyen... 2 Toplu Beslenme Sistemlerinde (TBS) Hijyenin Önemi... 3 Toplu Beslenme Sistemlerinde

Detaylı

ADI SOYADI (Name Kasım TAKIM

ADI SOYADI (Name Kasım TAKIM ADI SOYADI (Name Kasım TAKIM Surname) FAKÜLTESİ (Faculty) VETERİNER BÖLÜMÜ (Department) Temel Bilimler ANABİLİM DALI Biyokimya İŞ TELEFONU (Office telephone) FAKS NUMARASI (Fax 318 39 22 number) MİLLİYETİ

Detaylı

PROGRAMLAMA DiLLERi. NATURAL ve IMS bunlara 6rnek verilebilir. Bu diller profesvonellerin. Arq. Giir. Levent ELDENiZ MARMARA r-n rivpnsiresi.

PROGRAMLAMA DiLLERi. NATURAL ve IMS bunlara 6rnek verilebilir. Bu diller profesvonellerin. Arq. Giir. Levent ELDENiZ MARMARA r-n rivpnsiresi. Marmara lletisim Dergisi, Sayt:7, TemmuT 1994 PROGRAMLAMA DiLLERi Arq. Giir. Levent ELDENiZ MARMARA r-n rivpnsiresi itetiqim Fakiiltesi Bilgisayar bilimi bilgi iglemin araglannr ve geli$im stirecini igerir.

Detaylı

Proteinler. Fonksiyonlarına göre proteinler. Fonksiyonlarına göre proteinler

Proteinler. Fonksiyonlarına göre proteinler. Fonksiyonlarına göre proteinler Proteinler Canlılarda miktar olarak en çok bulunan biyomoleküllerdir. Amino asit birimlerinden oluşurlar Yapısal ve işlevsel olabilirler Genlerle aktarılan kalıtsal bilginin ortaya çıktığı moleküllerdir.

Detaylı

Perakende Olarak Satışa Sunulan Bebek Mamalarında Benzo(a)piren Varlığı

Perakende Olarak Satışa Sunulan Bebek Mamalarında Benzo(a)piren Varlığı İstanbul Üniv. Vet. Fak. Derg. J. Fac. Vet. Med. Istanbul Univ. 39 (2), 218-224, 2013 39 (2), 218-224, 2013 Araştırma Makalesi Research Article Perakende Olarak Satışa Sunulan Bebek Mamalarında Benzo(a)piren

Detaylı

B grubunda olan bir vitamin olarak kabul edilir. Yumurta akında bulunan avidin isimli madde biotini etkisiz hale getirir. Yumurta akında bulunan

B grubunda olan bir vitamin olarak kabul edilir. Yumurta akında bulunan avidin isimli madde biotini etkisiz hale getirir. Yumurta akında bulunan BİOTİN - H VİTAMİNİ B grubunda olan bir vitamin olarak kabul edilir. Yumurta akında bulunan avidin isimli madde biotini etkisiz hale getirir. Yumurta akında bulunan avidin maddesi yumurta çiğ iken etkili

Detaylı

21.11.2008. I. Koenzim A nedir? II. Tarihsel Bakış III. Koenzim A nın yapısı IV. Asetil-CoA nedir? V. Koenzim A nın katıldığı reaksiyonlar VI.

21.11.2008. I. Koenzim A nedir? II. Tarihsel Bakış III. Koenzim A nın yapısı IV. Asetil-CoA nedir? V. Koenzim A nın katıldığı reaksiyonlar VI. Hazırlayan: Sibel ÖCAL 0501150027 I. Koenzim A nedir? II. Tarihsel Bakış III. Koenzim A nın yapısı IV. Asetil-CoA nedir? V. Koenzim A nın katıldığı reaksiyonlar VI. Eksikliği 1 2 Pantotenik asit (Vitamin

Detaylı

Servet GYO. 'Fiyat Tespit Raporu' DEGERLENDIRME RAPORU. A) girket HAKKTNDA VER LEN B LG LER. 'Servet GYO Fiyat Tespit Raporu' DEGERLENDIRME RAPORU

Servet GYO. 'Fiyat Tespit Raporu' DEGERLENDIRME RAPORU. A) girket HAKKTNDA VER LEN B LG LER. 'Servet GYO Fiyat Tespit Raporu' DEGERLENDIRME RAPORU 'Fiyat Tespit Raporu' DEGERLENDIRME RAPORU 15t04t2013 Servet GYO 'Servet GYO Fiyat Tespit Raporu' DEGERLENDIRME RAPORU Bu rapor, Yatrrrm Finansman Menkul Degerler A.$. tarafrndan hazrdanmtgttr. Rapor,

Detaylı

Bütünüyle doğal, tadıyla özel atıştırmalıklar...

Bütünüyle doğal, tadıyla özel atıştırmalıklar... Kuru mey Bütünüyle doğal, tadıyla özel atıştırmalıklar... Completely natural, specially tasty snacks... Kurutulmuş yeşil elma dilimleri / Dried green apple slices Kurutulmuş portakal dilimleri / Dried

Detaylı

,:t? KYS : Kalite Yonetim Sistemini, ixttl9i. VER : Olgme ve izleme sonuglarrnr, ifade eder. 4.iLGiLiDOKUMAN 1.AMA9 2.KAPSAM 3.TANIMLAR 6.

,:t? KYS : Kalite Yonetim Sistemini, ixttl9i. VER : Olgme ve izleme sonuglarrnr, ifade eder. 4.iLGiLiDOKUMAN 1.AMA9 2.KAPSAM 3.TANIMLAR 6. ,:t? ixttl9i VERI ANALIZ REHBERI 1.AMA9 iyilegtirme veya Diizeltici/ Onleyici faaliyet yapmak iizere olgme ve izleme sonuglanntn analizinde, uygunsuzluklarrn nedenlerini ve goztimlerini saptamada yontem

Detaylı

IĞDIR ÜNİVERSİTESİ ARAŞTIRMA LABORATUVARI UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ ANALİZ FİYAT LİSTESİ AAS ANALİZ ÜCRETLERİ

IĞDIR ÜNİVERSİTESİ ARAŞTIRMA LABORATUVARI UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ ANALİZ FİYAT LİSTESİ AAS ANALİZ ÜCRETLERİ IĞDIR ÜNİVERSİTESİ ARAŞTIRMA LABORATUVARI UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ ANALİZ FİYAT LİSTESİ AAS ANALİZ ÜCRETLERİ ANALİZ Ücret Iğdır Üniversitesi Personel Kurumları Bakır Analizi 70 TL 28 TL 56 TL Altın

Detaylı

@IDA SIDAS MEDYA. Insan Beslenmesinde Konvansiyonel Meyve Sebzelerin Tagldl$t Riskler. Ozer

@IDA SIDAS MEDYA. Insan Beslenmesinde Konvansiyonel Meyve Sebzelerin Tagldl$t Riskler. Ozer SIDAS MEDYA @IDA Grda Bilimi ve Teknolojisi Dergisi Akademik Grda 7(1) (2009) 47-52 Derleme Makale / Review Paper Insan Beslenmesinde Konvansiyonel Meyve Sebzelerin Tagldl$t Riskler Ummtigtilstim Erdo$an',

Detaylı

NORMAL ÖĞRETİM DERS PROGRAMI

NORMAL ÖĞRETİM DERS PROGRAMI NORMAL ÖĞRETİM DERS PROGRAMI 1. Yarıyıl 1. Hafta ( 19.09.2011-23.09.2011 ) Gıda maddelerinin kalite kriterleri Beslenmeyle ilgili genel bilgilerin verilmesi Gıda güvenliği Halk Sağlığı Zoonoz enfeksiyonlarla

Detaylı

DÖNEM II DERS YILI SİNDİRİM VE METABOLİZMA DERS KURULU ( 24 ARALIK MART 2019)

DÖNEM II DERS YILI SİNDİRİM VE METABOLİZMA DERS KURULU ( 24 ARALIK MART 2019) 2018-2019 DERS YILI SİNDİRİM VE METABOLİZMA DERS KURULU ( 24 ARALIK 2018 01 MART 2019) DERSLER TEORİK PRATİK TOPLAM Anatomi 26 5X2 36 Fizyoloji 22 4X2 30 Histoloji ve Embriyoloji 12 6X2 24 Tıbbi Biyokimya

Detaylı

BAZI MEYVE VE SEBZELERDE C VİTAMİNİ TAYİNİ

BAZI MEYVE VE SEBZELERDE C VİTAMİNİ TAYİNİ Tübitak Eğitimde Bilim Danışmanlığı Projesi Kayseri deki Fen ve Teknoloji Öğretmenleri Bilim Danışmanlığı ve Eğitimi Yönünden Destekleme Çalıştayı 14-20 Haziran 2008 BAZI MEYVE VE SEBZELERDE C VİTAMİNİ

Detaylı

PETROKİMYA KOMPLEKSİ ARITMA ÇAMURLARININ EKSTRAKSİYONU

PETROKİMYA KOMPLEKSİ ARITMA ÇAMURLARININ EKSTRAKSİYONU PETROKİMYA KOMPLEKSİ ARITMA ÇAMURLARININ EKSTRAKSİYONU T. GÜNGÖREN 1, H. MADENOĞLU 1, M. SERT 1, İ.H. METECAN 2, S. ERDEM 1, L. BALLİCE 1, M. YÜKSEL 1, M. SAĞLAM 1 1 Ege Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi,

Detaylı

rcfn SIDAS MEDYA Uzun Omtirlii (UHT) Siitlerdeki Antibiyotik Kahntrlannrn Tespitinde Ug Farkh Ticari Test Kitinin Kargrlagtrnlmasl 6zer

rcfn SIDAS MEDYA Uzun Omtirlii (UHT) Siitlerdeki Antibiyotik Kahntrlannrn Tespitinde Ug Farkh Ticari Test Kitinin Kargrlagtrnlmasl 6zer SIDAS MEDYA rcfn Grda Bilimive Teknolojisi Dergisi Akademik Aragtrrma Makalesi / Research Paper Uzun Omtirlii (UHT) Siitlerdeki Antibiyotik Kahntrlannrn Tespitinde Ug Farkh Ticari Test Kitinin Kargrlagtrnlmasl

Detaylı

Sayr :70335e62-301.ee-.lS. FS I tblzi. Konu : Ortak Diploma Ytiksekd[retim Programt. Rektor a. Rektor Yardtmctst

Sayr :70335e62-301.ee-.lS. FS I tblzi. Konu : Ortak Diploma Ytiksekd[retim Programt. Rektor a. Rektor Yardtmctst / Sayr :70335e62-301.ee-.lS. FS I tblzi Konu : Ortak Diploma Ytiksekd[retim Programt Rektor a. Rektor Yardtmctst T.C, ONDOKUZ MAYIS UruIVrNSIrrSi Uluslar Arasr itigtiter Birimi N ot : Ektek i bel gelerin

Detaylı

@esi. T.C. Harran Universitesi Tlp Fakiiltesi Aragttrma ve Uygulama Hastanesi. Genel Toplam(KDV Harig): LUER LOK ENJEKToR(N3s)KiLiTLi i6rue eonpr.

@esi. T.C. Harran Universitesi Tlp Fakiiltesi Aragttrma ve Uygulama Hastanesi. Genel Toplam(KDV Harig): LUER LOK ENJEKToR(N3s)KiLiTLi i6rue eonpr. T.C. Harran Universitesi Tlp Fakiiltesi Aragttrma ve Uygulama Hastanesi LUER LOK ENJEKToR(N3s)KiLiTLi i6rue eonpr. Genel Toplam(KDV Harig): @esi Meteoroloji Cad. $ANLIURFA lrtibattetefon:tel.: 0(414) 318

Detaylı

KAFKAS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM I 2015-2016 DERS YILI 4. KOMİTE: HÜCRE BİLİMLERİ DERS KURULU IV

KAFKAS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM I 2015-2016 DERS YILI 4. KOMİTE: HÜCRE BİLİMLERİ DERS KURULU IV KAFKAS ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ DÖNEM I 2015-2016 DERS YILI 4. KOMİTE: HÜCRE BİLİMLERİ DERS KURULU IV (5 Hafta) (04 Ocak-26 Şubat) DERSLER TEORİK PRATİK TOPLAM Biyokimya 36 10 46 Tıbbi Genetik 18 10

Detaylı

Vitaminlerin yararları nedendir?

Vitaminlerin yararları nedendir? Vitaminlerin yararları nedendir? Vitamin ve mineraller vücudun normal fonksiyonlarının yerine getirilmesinde, büyüme ve gelişiminde çok önemlidir. Az miktarlarda yeterlidirler. Gebelikte anne yanında bebeğin

Detaylı

UYGULAMA NOTU. LCMSMS ile Avertmectin Grubu Antiparazitik İlaçların Analizi. Sıvı Kromatografi Kütle Spektrometre HAZIRLAYANLAR

UYGULAMA NOTU. LCMSMS ile Avertmectin Grubu Antiparazitik İlaçların Analizi. Sıvı Kromatografi Kütle Spektrometre HAZIRLAYANLAR UYGULAMA NOTU Sıvı Kromatografi Kütle Spektrometre M022 LCMSMS ile Avertmectin Grubu Antiparazitik İlaçların Analizi HAZIRLAYANLAR Dr. Engin Bayram Ant Teknik Cihazlar Ltd. Şti. KONU: Parazitler, diğer

Detaylı

ığına Etkileri Prof. Dr. Selma Türkay ve Çevreye Etkileri,Biyodizelin Önemi Sempozyumu 10 Ocak 2008-İstanbul

ığına Etkileri Prof. Dr. Selma Türkay ve Çevreye Etkileri,Biyodizelin Önemi Sempozyumu 10 Ocak 2008-İstanbul Atık k Bitkisel Yağlar ların İnsan Sağlığı ığına Etkileri Prof. Dr. Selma Türkay İTÜ Kimya MühendisliM hendisliği i BölümüB Atık k bitkisel Yağlar ların İnsan Sağlığı ve Çevreye Etkileri,Biyodizelin Önemi

Detaylı

Bornova Vet.Kont.Arst.Enst.

Bornova Vet.Kont.Arst.Enst. Yemlerde Amino asitler ve B Grubu Vitaminlerinin Önemi ve Test Metotları Süreyya ÖZCAN Besin Öğeleri Canlının yaşamını devam ettirmesi için gerekli olan kimyasal element veya bileşiklerdir. Hücrelerin

Detaylı

Sayfa 1 / 8 T.C. MEHMET AKİF ERSOY ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK-MİMARLIK FAKÜLTESİ

Sayfa 1 / 8 T.C. MEHMET AKİF ERSOY ÜNİVERSİTESİ MÜHENDİSLİK-MİMARLIK FAKÜLTESİ I. YARIYIL ADI İNGİLİZCE KARŞILIĞI Zorunlu (Z) Seçmeli(S) TEORİ K T UYG. U 14101 GENEL KİMYA - I GENERAL CHEMISTRY-I Z 2 2 4 3 5 14103 ORGANİK KİMYA ORGANIC CHEMISTRY Z 2 0 2 2 3 14105 FİZİK - I PHYSICS

Detaylı

Yemlerde Amino asitler ve B Grubu Vitaminlerinin Önemi ve Test Metotları. Süreyya ÖZCAN

Yemlerde Amino asitler ve B Grubu Vitaminlerinin Önemi ve Test Metotları. Süreyya ÖZCAN Yemlerde Amino asitler ve B Grubu Vitaminlerinin Önemi ve Test Metotları Süreyya ÖZCAN Besin Öğeleri Canlının yaşamını devam ettirmesi için gerekli olan kimyasal element veya bileşiklerdir. Hücrelerin

Detaylı

Pazardan Sofraya:Pazarlama ve Tüketim Beslenmede Balığın Yeri ve Önemi

Pazardan Sofraya:Pazarlama ve Tüketim Beslenmede Balığın Yeri ve Önemi Pazardan Sofraya:Pazarlama ve Tüketim Beslenmede Balığın Yeri ve Önemi Prof. Dr. Yasemen YANAR Çukurova Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Avlama ve İşleme Teknolojisi Bölüm Başkanı Tarih boyunca medeniyetler

Detaylı

PEYNİR ALTI SUYU VE YOĞURT SUYUNDA Zn Ve TOPLAM ANTİOKSİDAN KAPASİTESİ TAYİNİ DANIŞMANLAR. 29 Haziran-08 Temmuz MALATYA

PEYNİR ALTI SUYU VE YOĞURT SUYUNDA Zn Ve TOPLAM ANTİOKSİDAN KAPASİTESİ TAYİNİ DANIŞMANLAR. 29 Haziran-08 Temmuz MALATYA TÜBİTAK -BİDEB Kimya Lisans Öğrencileri Kimyagerlik, Kimya Öğretmenliği, Kimya Mühendisliği- Biyomühendislik Araştırma Projesi Eğitimi Çalıştayı KİMYA-3 (ÇALIŞTAY 2012) PEYNİR ALTI SUYU VE YOĞURT SUYUNDA

Detaylı

7. ÜNİTE - Beslenme İlkelerini Fiziksel Aktivite Programına Uygulamak. Bölüm -5- Beslenme ve sindirim ile ilgili kavramlar

7. ÜNİTE - Beslenme İlkelerini Fiziksel Aktivite Programına Uygulamak. Bölüm -5- Beslenme ve sindirim ile ilgili kavramlar 1 Sindirim sistemi Sindirim Sindirim kısaca, besinlerin kendilerini oluşturan yapı taşlarına kadar parçalanarak hücre zarından geçebilecek hale getirilmesi işlemidir. Sindirimin iki temel görevi vardır

Detaylı

Kolesterol Metabolizması. Prof. Dr. Fidancı

Kolesterol Metabolizması. Prof. Dr. Fidancı Kolesterol Metabolizması Prof. Dr. Fidancı Kolesterol oldukça önemli bir biyolojik moleküldür. Membran yapısında önemli rol oynar. Steroid hormonların ve safra asitlerinin sentezinde öncül maddedir. Diyet

Detaylı

İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji ABD Prof. Dr. Filiz Aydın

İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji ABD Prof. Dr. Filiz Aydın İstanbul Tıp Fakültesi Tıbbi Biyoloji ABD Prof. Dr. Filiz Aydın Mitokondri, ökaryotik organizmanın farklı bir organeli Şekilleri küremsi veya uzun silindirik Çapları 0.5-1 μm uzunlukları 2-6 μm Sayıları

Detaylı

SIDAS MEDYA. "* *Kt I Grda Bilimi ve Teknolojisi Dergisi. Kiiflti Grdalar, Mikotoksin ve Aflatoksin ile itgiti Tiiketici Farkrndahgrnrn Belirlenmesi

SIDAS MEDYA. * *Kt I Grda Bilimi ve Teknolojisi Dergisi. Kiiflti Grdalar, Mikotoksin ve Aflatoksin ile itgiti Tiiketici Farkrndahgrnrn Belirlenmesi SDAS MEDYA ffi'-a "* *Kt Grda Bilimi ve Teknolojisi Dergisi Akademik GdaT(2) (2009) 6-12 Aragtrrma Makalesi / Research Paper Kiiflti Grdalar, Mikotoksin ve Aflatoksin ile itgiti Tiiketici Farkrndahgrnrn

Detaylı

ffi. lda SIDAS MEDYA Ekserii Analizi Y6nteminin Grda Kurutmasrndaki Onemi ve Uygulamalan 6zet Akademik Grda 6(6) (2008) 18-27

ffi. lda SIDAS MEDYA Ekserii Analizi Y6nteminin Grda Kurutmasrndaki Onemi ve Uygulamalan 6zet Akademik Grda 6(6) (2008) 18-27 SIDAS MEDYA ffi. lda Grda Bilimi v6 Toknolojisi Dergisi Akademik Grda 6(6) (2008) 18-27 Derleme Makale / Review Paper Ekserii Analizi Y6nteminin Grda Kurutmasrndaki Onemi ve Uygulamalan 6zet Zafer Erbay',

Detaylı

Teori (saat/hafta) Laboratuar (saat/hafta) BES338 6. Bahar 2 0 0 4

Teori (saat/hafta) Laboratuar (saat/hafta) BES338 6. Bahar 2 0 0 4 Dersin Adı Kodu Yarıyıl BESĠN-BESĠN ÖĞESĠ ĠLE ĠLAÇ ETKĠLEġĠMĠ ÖnkoĢullar Dersin dili Dersin Türü Dersin öğrenme ve öğretme teknikleri Dersin sorumlusu(ları) Dersin amacı Teori Laboratuar BES338 6. Bahar

Detaylı

Farmasötik Toksikoloji

Farmasötik Toksikoloji Farmasötik Toksikoloji 2014 2015 4.Not Doç.Dr. Gül ÖZHAN BİYOTRANSFORMASYON Endojen maddelerin ve ksenobiyotiklerin metabolizma reaksiyonları ile suda çözünen bileşiklere dönüştürülmesi. Biyotransformasyon

Detaylı

Dr. Hülya ÇAKMAK Gıda Mühendisliği Bölümü

Dr. Hülya ÇAKMAK Gıda Mühendisliği Bölümü Dr. Hülya ÇAKMAK Gıda Mühendisliği Bölümü FONKSİYONEL GIDA ÜRÜNLERİ GELİŞTİRME Bitkisel Gıdalardan En İyi Şekilde Faydalanma Dünya nüfusunun büyük kısmı bitkilerden elde edilen gıdaları temel gıda maddesi

Detaylı

15- RADYASYONUN NÜKLEİK ASİTLER VE PROTEİNLERE ETKİLERİ

15- RADYASYONUN NÜKLEİK ASİTLER VE PROTEİNLERE ETKİLERİ 15- RADYASYONUN NÜKLEİK ASİTLER VE PROTEİNLERE ETKİLERİ İyonlaştırıcı radyasyonların biyomoleküllere örneğin nükleik asitler ve proteinlere olan etkisi hakkında yeterli bilgi yoktur. Ancak, nükleik asitlerden

Detaylı

DÖNEM II DERS YILI SİNDİRİM VE METABOLİZMA DERS KURULU ( 25 ARALIK 02 MART 2018)

DÖNEM II DERS YILI SİNDİRİM VE METABOLİZMA DERS KURULU ( 25 ARALIK 02 MART 2018) 2017-2018 DERS YILI SİNDİRİM VE METABOLİZMA DERS KURULU ( 25 ARALIK 02 MART 2018) DERSLER TEORİK PRATİK TOPLAM Anatomi 26 5X2 31 Biyofizik 4-4 Fizyoloji 22 5X2 27 Histoloji ve Embriyoloji 12 6X2 18 Tıbbi

Detaylı

Güçlü bir kas sistemi, beyin ve kalp için kuruyemiş tüketin!

Güçlü bir kas sistemi, beyin ve kalp için kuruyemiş tüketin! Güçlü bir kas sistemi, beyin ve kalp için kuruyemiş tüketin! Her anlamda güçlü olmak ne kadar önemli aslında. Güçlü bir kas sistemi, güçlü bir beyin, güçlü bir kalp, güçlü saçlar, kendini iyi hissetmek

Detaylı

BESLENME İLKELERİ BESLEME, BESİN ÖĞESİ VE SAĞLIK

BESLENME İLKELERİ BESLEME, BESİN ÖĞESİ VE SAĞLIK BESLENME İLKELERİ BESLEME, BESİN ÖĞESİ VE SAĞLIK Beslenme İle İlgili Temel Kavramlar Beslenme: İnsanın büyümesi, gelişmesi, sağlıklı ve üretken olarak uzun süre yaşaması, Yaşam kalitesini artırması için

Detaylı

t. iurle roruusu ise irisrirv BircirER ve KAF,SAM

t. iurle roruusu ise irisrirv BircirER ve KAF,SAM HAcETTEpT Uru ivrnsiresi "Alzheimer Tipi Demans ve Hafif Biligsel Bozukluk Hastalan ire saghktr yagh Bireyler igin oyun Tiirii Bilgisayar DestekliBiligsel Egzersiz Programr (obep) Geligtirme Qahgmasr,,

Detaylı

DİFERANSİYEL TARAMALI KALORİMETRE İLE ZEYTİNYAĞI KARAKTERİZASYONU

DİFERANSİYEL TARAMALI KALORİMETRE İLE ZEYTİNYAĞI KARAKTERİZASYONU DİFERANSİYEL TARAMALI KALORİMETRE İLE ZEYTİNYAĞI KARAKTERİZASYONU Huri İLYASOĞLU 1, Cemalettin BALTACI 2, Beraat ÖZÇELİK 3 1 Gümüşhane Üniversitesi, Beslenme ve Diyetetik Bölümü 2 Gümüşhane Üniversitesi,

Detaylı

HPLC. Yüksek Performanslı Sıvı Kromatografisi

HPLC. Yüksek Performanslı Sıvı Kromatografisi HPLC Yüksek Performanslı Sıvı Kromatografisi HPLC Nedir? HPLC nin Kısımları: Hareketli Faz Rezervuarı Pompa Sistemi Numune enjeksiyon Sistemi Kolon Dedektör HPLC Çeşitleri HPLC Uygulamaları HPLC Yüksek

Detaylı

Hatice YILDIRAN. Gıda Mühendisi BURDUR İL MÜDÜRLÜĞÜ

Hatice YILDIRAN. Gıda Mühendisi BURDUR İL MÜDÜRLÜĞÜ Hatice YILDIRAN Gıda Mühendisi BURDUR İL MÜDÜRLÜĞÜ GIDA TAKVİYELERİ Eğitim Yeri Eğitim Konusu : HOLLANDA-TNO : Gıda Takviyeleri Eğitim Süresi : 21 Aralık 2012-20 Mart 2013 Danışman : Dr. Koen VENEMA Eğitim

Detaylı

. Bu talimatta yazanlara aynen ulunuz. ilag hakktnda size dnerilen dozun drymda yftksek

. Bu talimatta yazanlara aynen ulunuz. ilag hakktnda size dnerilen dozun drymda yftksek KULLANMA TALiMATI TERKUR krem,30 g Cilt iizerine uygulanrr.. Ethin madde: 1g kem 190 mg aliiminyum hidroksiklorit igerir. o Yardrmcr maddeler: Beyaz yumugak vazelin, setostearil alkol, izopropilmiristat,

Detaylı

ffi lrfa SIDAS MEDYA Meyve ve Sebzelerden Do$al Renk Maddelerinin Ekstraksiyonu 6zet Akademik Gtda 7(4) (2009) 28-34 Derleme Makale / Review PaPer

ffi lrfa SIDAS MEDYA Meyve ve Sebzelerden Do$al Renk Maddelerinin Ekstraksiyonu 6zet Akademik Gtda 7(4) (2009) 28-34 Derleme Makale / Review PaPer O SIDAS MEDYA ffi lrfa Grda Bilimi ve Teknolojisi Dergisi Akademik Gtda 7(4) (2009) 28-34 Derleme Makale / Review PaPer 6zet Meyve ve Sebzelerden Do$al Renk Maddelerinin Ekstraksiyonu Hasan Yrldrz, Eda

Detaylı

UYGULAMA NOTU. LCMSMS ile Gıdalarda Sentetik Boyaların Analizi (Sudan Boyaları) Sıvı Kromatografi Kütle Spektrometre HAZIRLAYAN

UYGULAMA NOTU. LCMSMS ile Gıdalarda Sentetik Boyaların Analizi (Sudan Boyaları) Sıvı Kromatografi Kütle Spektrometre HAZIRLAYAN UYGULAMA NOTU Sıvı Kromatografi Kütle Spektrometre M027 LCMSMS ile Gıdalarda Sentetik Boyaların Analizi (Sudan Boyaları) HAZIRLAYAN Dr. Engin Bayram Ant Teknik Cihazlar Ltd. Şti. KONU: Sudan Boyaları (SudanI,

Detaylı

DERS ĐÇERĐKLERĐ GÜZ YARIYILI: GMB 501 Uzmanlık Alan Dersi (4 0 0)

DERS ĐÇERĐKLERĐ GÜZ YARIYILI: GMB 501 Uzmanlık Alan Dersi (4 0 0) DERS ĐÇERĐKLERĐ GÜZ YARIYILI: GMB 501 Uzmanlık Alan Dersi (4 0 0) Gıda Mühendisliği Anabilim Dalında Enstitümüz tarafından yüksek lisans tez programları kabul edilen yüksek lisans öğrencileri için danışman

Detaylı

Res. Asst. Ceyda SÖBELİ

Res. Asst. Ceyda SÖBELİ Res. Asst. Ceyda SÖBELİ EDUCATION Degree University Department / Program Undergrad Celal Bayar University Faculty of Engineering Food Engineering Dept. 00-00 M.S. Celal Bayar University Instıtute of Naturel

Detaylı

f'i1 ,k;;i66 furutugan tarafrndan aireoite eoilmii olan tarafsrz denetim firmalannrn denetimleri sonucunda

f'i1 ,k;;i66 furutugan tarafrndan aireoite eoilmii olan tarafsrz denetim firmalannrn denetimleri sonucunda f'i1 artalrt TEDARiKQi DEGERLENDiRME PROSEDURU 1. AMAg Muratpap Belediyesi'ne bagh ve harcama yetkisi verilen mfidtirltiklerin, tirtin ve hizmet sattn aldtklan tedarikgi firmalann degerlendirilmesi ile

Detaylı

EBRU ERDOĞAN ASKORBİK ASİT METABOLİZMASI. Absorbsiyon,transport ve metabolizma Askorbik asit ve demir N-nitroso bileşik oluşumunun inhibisyonu

EBRU ERDOĞAN ASKORBİK ASİT METABOLİZMASI. Absorbsiyon,transport ve metabolizma Askorbik asit ve demir N-nitroso bileşik oluşumunun inhibisyonu EBRU ERDOĞAN ASKORBİK ASİT Absorbsiyon,transport ve metabolizma Askorbik asit ve demir N-nitroso bileşik oluşumunun inhibisyonu ASKORBİK ASİT METABOLİZMASI Askorbik asitin L-askorbik asit ve D- askorbik

Detaylı

BİYOKİMYA ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI

BİYOKİMYA ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI BİYOKİMYA ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI SAĞLIK BİLİMLERİ ENSİTÜSÜ İ Yüksek Lisans Programı SZR 101 Bilimsel Araştırma Ders (T+ U) 2+2 3 6 AD SZR 103 Akılcı İlaç Kullanımı 2+0 2 5 Enstitünün Belirlediği

Detaylı

Srra. : Tiim Kalemlere Teklif verilmesi Zorunludur. ihriyac LisTESi. Sayl ; B. 10.4.tSM.4.72.00.20t Konu : Teklife Davet

Srra. : Tiim Kalemlere Teklif verilmesi Zorunludur. ihriyac LisTESi. Sayl ; B. 10.4.tSM.4.72.00.20t Konu : Teklife Davet T.C. SAELIK BAKANLIEI TURKiYE KAMU HASTANELERi BiRLiEi BATMAN BOLGE DEVLET HASTANESi Sayl ; B. 10.4.tSM.4.72.00.20t Konu : Teklife Davet Sayrn :... Kurumumuzun ihtiyacr olan BiYOKiMYA igin MALZ.ALIMI isi

Detaylı

ET ÜRÜNLERİ ÜRETİMİNDE KULLANILAN TEMEL MATERYALLER VE KATKI MADDELERİ. K.Candoğan-ET

ET ÜRÜNLERİ ÜRETİMİNDE KULLANILAN TEMEL MATERYALLER VE KATKI MADDELERİ. K.Candoğan-ET ET ÜRÜNLERİ ÜRETİMİNDE KULLANILAN TEMEL MATERYALLER VE KATKI MADDELERİ Et ürünleri üretiminde kullanılan temel materyaller ve katkı maddeleri 1- Hayvansal dokular -Temel kırmızı et (iskelet kası) -Dolgu

Detaylı

Zeytinyağı ve Çocukluk İnsanın çocukluk döneminde incelenmesi gereken en önemli yönü, gösterdiği bedensel gelişmedir. Doğumdan sonraki altı ay ya da

Zeytinyağı ve Çocukluk İnsanın çocukluk döneminde incelenmesi gereken en önemli yönü, gösterdiği bedensel gelişmedir. Doğumdan sonraki altı ay ya da Zeytinyağı ve Çocukluk İnsanın çocukluk döneminde incelenmesi gereken en önemli yönü, gösterdiği bedensel gelişmedir. Doğumdan sonraki altı ay ya da bir yıllık sürede, bebeğin en önemli gıdasını anne sütü

Detaylı

DiYABET VE BESLENME N M.-

DiYABET VE BESLENME N M.- DiYABET VE BESLENME Diyabet tedavisinin amacı;kan şekeri kontrolünü sağlayarak diyabetin seyrinde gelişebilecek bozuklukları (komplikasyonları) önlemek veya geciktirmek; böylece yaşam kalitenizi yükseltmektir.

Detaylı

Organik Bileşikler. Karbonhidratlar. Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1

Organik Bileşikler. Karbonhidratlar. Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1 Organik Bileşikler YGS Biyoloji 1 Hazırladığımız bu yazıda; organik bileşikler ve organik bileşiklerin yapısını, canlılarda bulunan organik bileşikleri ve bunların görevlerini, kullanım alanlarını, canlılar

Detaylı

ENZİMLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ - II. Doç Dr. Nurzen SEZGİN

ENZİMLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ - II. Doç Dr. Nurzen SEZGİN ENZİMLERİN GENEL ÖZELLİKLERİ - II Doç Dr. Nurzen SEZGİN bstrate Enzyme substrate Enzyme substrate Enzyme substrate Enzyme substrate Enzyme substrate Enzyme substrate Enzyme substrate Enzyme substrate

Detaylı